VİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU Kronik Viral Hepatitler • HBV Sporadik Enfeksiyon ENDER • HCV • HDV Ulusal Aşılama Programı Erişkinlerin Sorunu HFV, HGV, TTV, SEN virus Hepatit B Virus Enfeksiyonu DNA Virusu Dünya nüfusunun 1/3’ü karşılaşmış 350 milyon kronik hasta HBV Enfeksiyonu %90 <%1 Taşıyıcılık %5-8 Mortalite %70 Tam Düzelme Kronik Enfeksiyon Fulminan %10 HDV süper enfeksiyon SİROZ %1 Hepatoselüler Ca Kronik HBV Enfeksiyonu Serumda HBsAg varlığının En az 6 aydır devam ediyor olması <1 yaş Çocukluk Erişkin %90 %20-30 %1-5 Kronik HBV Enfeksiyon Riski Yüksek Durumlar 1. Yenidoğan, erken çocukluk dönemi 2. Cinsiyet ERKEK 3. Viral Genotip C, D 4. Koenfeksiyon HAV, HCV, HDV Ülkemizde sık Tedaviye yanıt oranı düşük Kronik HBV Enfeksiyon Riski Yüksek Durumlar 1. Yenidoğan, erken çocukluk dönemi TEK BİR PERKUTAN TEMAS İLE Ülkemizde RİSKİ 2. Cinsiyet BULAŞ ERKEK sık % 3.Tedaviye Viral HBV Genotip C, D 10-30 yanıt oranı HCV 4. Koenfeksiyon HAV,3.0 HCV, HDV düşük HIV 0.3 3Kronik Klinik HBV TabloEnfeksiyonu Oluşturur... 1. Kronik Hepatit 2. İmmuntoleran hasta 3. İnaktif taşıyıcılık Asemptomatik Taşıyıcılık Sağlıklı Taşıyıcılık Hücre Hasarı İMMUN ARACILI Sitopatik Kronik HBV Hepatiti 1. HBsAg pozitif 2. HBeAg pozitif 3. HBV-DNApcr pozitif 4. Aminotransferaz yüksekliği Anti HBe Pozitif Pre-core, core mutantlarda HBeAg negatif Kronik HBV Hepatiti KC biyopsisinde nekroinflamatuvar aktivite > 4 T hücre aracılı nekroinflamatuvar yanıt Hepatosit nekrozu – Fibrozis gelişimi SİROZ, HCC Riski var... Tedavi Gerektirir İmmuntoleran Durum 1. HBsAg pozitif 2. HBeAg pozitif 3. HBV-DNApcr pozitif 4. Aminotransferazlar normal Tedaviye Yanıtsız - İZLEM İmmuntoleran Durum Vertikal Bulaş 1. Perinatal enfekte bireyler 2. T hücre yanıtı baskılanmış 3. İmmun aracılı hücre hasarı yok 4. Aminotransferazlar normal Tedaviye Yanıtsız - İZLEM İnaktif taşıyıcılık 1. HBsAg pozitif 2. HBeAg negatif (anti HBe pozitif) 3. HBV-DNApcr negatif Non-replikatif 4. Aminotransferazlar normal YAKIN İZLEM HCC Replikatif geliştirme Olursa riski TEDAVİ var... Kronik HBV Enfeksiyonu Tedavi Kriterleri 5 1. Serum HBV-DNA > 10 kopya/ml 2. ALT yüksekliği (X 1.5) 3. KC biyopsisinde nekroinflamatuvar aktivite > 4 4. > 2 yaş Kronik HBV Enfeksiyonu Tedavi Beklentileri 1. 2. 3. 4. 5. HBV-DNA’nın negatifleşmesi HBeAg’nin Anti-HBe serokonversiyonu ALT normalleşmesi Kronik hastalığın durdurulması HCC riskinin azalması Kronik HBV Enfeksiyonu Tedavi Seçenekleri 1. İNTERFERON (Klasik veya PEG-IFN) 2. Nükleozid, nükleotid analogları Lamuvidin Adefovir Tenofovir, Entekavir Kronik HBV Enfeksiyonu Tedavi Seçenekleri 1. İNTERFERON (Klasik veya PEG-IFN) 2. Nükleozid, nükleotid analogları Antiviral Lamuvidin Antiproliferatif Adefovir İmmunomodulatuvar Tenofovir, Entekavir Viral replikasyonun inhibisyonu Dünyada 170 milyon insan enfekte Hepatit C Virus Enfeksiyonu RNA virusu 6 GENOTİP Dünyada en yaygın genotipler 1-2 Fulminan Tablo ENDER... Batıda siroz ve HCC’nin 1. nedeni HCV Enfeksiyon Riski Kan ve kan ürünü alanlar Organ, doku alıcı, vericileri Hücre hasarı Diyaliz hastaları SİTOPATİK İmmunsupresifler İmmun aracılı Malign hastalığı olanlar İV ilaç, madde kullanımı HCV Enfeksiyon Riski HCV pozitif anne bebekleri HIV pozitif hastalar Sağlık personeli Çocuklarda en sık vertikal geçiş Enfeksiyon riski %5-6 Kronikleşme riski %3 Kr. HBV’de %90 Yaşamın ilk yılında Anti-HCV pozitifliği Enfeksiyonu göstermez... HCV-RNApcr pozitif ise Bebek enfeksiyonlu demektir... Bebekte Yüksek Enfeksiyon Riski: Annede yüksek viral yük >106 kopya/ml HIV pozitifliği HCV Enfeksiyonu Özellikleri Perinatal geçiş oranı düşük Kronikleşme oranı düşük Fulminan Hepatit Riski DÜŞÜK Siroz gelişim süresi uzun KC nakil sonrası nüks %100 Kronikleşme, fibrozis yavaş... Zaman yeterli olabiliyor Kronik HCV Enfeksiyonu HCV RNA pozitifliğinin 6 aydan uzun süre devam ediyor olması Tanı ve Taramada ilk Test Anti-HCV (ELISA) Yalancı negatiflik, pozitiflik oranı yüksek Kronik HCV Enfeksiyonu Çocuklarda Kronikleşme Riski %50-60 SİROZ riski %5 Erişkinde %10-20 Erişkinde %75-80 Kronik HCV Enfeksiyonu Tedavisiz düzelme %5 Çocuklarda tedavi GEREKLİ AMAÇ HCV-RNA negatifleşmesi ALT normalleşmesi KC’de inflamasyonun azalması Kronik HCV Enfeksiyonu İNTERFERON + Ribavirin Tedavi süresi genotiplere göre 6 ay – bir yıl Kalıcı Yanıt %27-64 Kronik HCV Enfeksiyonu İNTERFERON + Ribavirin Kalıcı Yanıt Tedavi genotiplere göre Tedavisüresi bitiminden 6 ay sonra 6 ay – bir yıl HCV-RNA’nın halen negatif olması Ülkemiz Açısından Kronik HCV Enfeksiyonu GENOTİP 1 Kalıcı Yanıt %44 GENOTİP 2-3 Kalıcı Yanıt %90 Kalıcı Yanıt %27-64 Hepatit D Virus Enfeksiyonu RNA virusu Zarf yapamadığından HBV olmaksızın enfeksiyon YOK.... Dünyada 10 milyon insan enfekte Hepatit D Virus Enfeksiyon Tipleri KOENFEKSİYON HBV + HDV enf. BİRLİKTE SÜPERENFEKSİYON Kronik HBV Üstüne Eklenme Hepatit D Virus Enfeksiyon Tipleri KOENFEKSİYON Kronikleşme riskiBİRLİKTE %75-97 HBV + HDV enf. SÜPERENFEKSİYON Fulminan Hepatit riski Kronik HBV Üstüne Eklenme Diğer viral hepatitlerden 10 kat fazla Hepatit D Virus Enfeksiyonu HBsAg pozitif tüm hastalarda HDV-RNApcr BAKILMALIDIR... Tedavi HBV tedavisi... KARACİĞER TRANSPLANTASYONU HEPATİT A E (hepatotropik viruslar) KARACİĞERİ AKUT YETMEZLİĞE GÖTÜREN VİRUSLAR EBV HSV VZV CMV HHV-6 Salmonella paratyphi A Parvovirus B19 Coxsackie virus B2