(Microsoft PowerPoint - BOTAN\335K demo-2012

Fructus=Meyve
Farmasötik Botanik Uygulama III
Prof. Dr. Didem Deliorman Orhan
Arş. Gör. Dr. Nilüfer Orhan
Arş. Gör. Uzm. Tuğba Günbatan
Arş. Gör. Ecz. Fatma Ayaz
Ecz. Esin Budakoğlu
Meyvanı
Meyvanın Kısımları
mları
Çiçekten
elmaya…
Tohum
(semen)
endokarp
mezokarp
perikarp
ekzokarp
Meyva Tipleri
Basit Meyva
Kuru Meyvalar
Olgunlukta Açılmayan Meyvalar
Basit Meyva: Bir pistilli çiçek
Kuru Meyva
Etli Meyvalar
Bileşik Meyva: Çiçek durumundan oluşan
Agregat Meyva: Çok pistilli çiçekten oluşan
1
Basit Meyva
Kuru Meyvalar
Olgunlukta Açılan Meyvalar
Basit Meyva
Etli Meyvalar
Hesperidyum
Drupa
Bakka
Peponidyum
3.Agregat
3.Agregat Meyva
2. Bileş
Bileşik Meyve
Tohum=Semen
• Çileklerin olgunlaşması
Testa
Embriyo
– Radikula
– Plumula
– Hipokotil
Endosperma
2
Buğ
Buğday
tanelerinin çimlenmesi
Bitki Formları
Herbaceus: Otsu
Annuus (Annual): Tek yıllık
Biennis (Biannual): İki yıllık
Perennis (Perennial): Çok yıllık
Frutescens: Çalımsı
Arborescens: Ağaçsı
GÖVDE
Farklı Gövde Tipleri
Repens
(Sürünücü)
Scandens
(Tırmanıcı)
Ascendens
(Yükselici)
Decumbens
(Sadece uçları yükselici)
Procumbens (Yatık)
Acaulescens: Gövdesiz bitki
Gövde Kesitleri
Gövde Metamorfozları
3
Kök Metamorfozları
KÖK=Radix
Depo, tırmanıcı, sömürme, solunum, asimilasyon, destek …
1.Ana Kök
2.Yan Kök
Saçak Kök
Kazık Kök
Monocotyledonae
Dicoyledonae
Ek Kök
Destek
Tırmanıcı
Epifitik
Depo Kök
Kök Kesitleri
KÖK
Mantar
Epiderma
Kabuk parenkiması
Endoderma
Kabuk
Kambiyum (sadece dikotillerde)
dikotillerde)
Merkezi silindir
Trake
Trakeit
Öz parenkiması
Öz kolları
KABUK=CORTEX
Kök Kesiti
Periderma
Mantar
Fellogen
Felloderma
Primer cortex
Sekonder cortex
4
Drog Tanıma
Zingiberis rhizoma
Tragacantha
İğne Yapraklıların Tanınması
Croci stigmata
Tayin anahtarı kullanarak familya ve tür tayini
Bölüm: Spermatophyta (Tohumlu Bitkiler)
Alt Bölüm: Gymnospermae (Açık Tohumlular)
Sınıf: Coniferae (Kozalaklı Bitkiler)
Gallae
Takım: Pinales ve Taxales
Familya: Pinaceae, Cupressaceae ve Taxaceae
Pinaceae Familyası için Tayin Anahtarı:
1a. Bitkide uzun ve kısa sürgünler var
2a. Kısa sürgünler 2 iğne yapraklı .................... Pinus
2b. Kısa sürgünler 30-40 iğne yapraklı ............ Cedrus
1b. Bitkide yalnız uzun sürgünler var
3a. Yapraklar yassı, linear, alt yüzü 2 paralel mum çizgili,
kozalak dik, olgunlukta pullar dökülür ............. Abies
3b. Yapraklar enine kesitte dört köşeli, kozalak sarkık,
olgunlukta olduğu gibi düşer ........................ Picea
Cedrus - Sedir
Pinus - Çam
Uzun ve kısa sürgünler +
Kısa sürgünde 2 iğne yaprak
P. nigra
P. sylvestris
P. pinea
P. brutia
Abies - Göknar
yalnı
yalnız uzun sü
sürgü
rgünler +
Uzun ve kısa sürgünler +
Kısa sürgünler 30-40 iğne yapraklı
C. libani
Yapraklar yassı
yassı, linear,
linear, alt
yüzü 2 paralel mum çizgili
kozalak dik, olgunlukta pullar
d ö k ü lü r
A. normanniana
A. bornmuelleriana
A. equiequi-trojani
A. cilicica
5
Picea - Ladin
Cupressaceae Familyası İçin Tayin Anahtarı
1a. Kozalak odunlu
Yalnız uzun sürgünler +
2a. Kozalak pulları peltat, olgunlukta aralanır. Tohum kanatlı
ve çok sayıda ................................... Cupressus
Yapraklar enine kesitte 4
2b. Kozalak 1,5 cm boyunda, 6-8 pullu, pulların sırtı
boynuzlu ............................................. Thuja
köşeli,
kozalak sarkık, olgunlukta
1b. Kozalak etli, pullar etli ve birleşik
olduğu gibi düşer
3a. Kozalak takriben 1 cm çapında, 1-6 tohumlu, tohumların
hepsini saran sert bir kılıf yok ................ Juniperus
P. orientalis
Taxus baccata (Taxaceae)
Cupressus sp.
Thuja sp.
Juniperus sp.
Herbaryum Hazırlama
Herbaryum:
Kurutulmuş bitki örnekleri, bu örneklerin toplandığı
kolleksiyonlar
Ekskürsiyon:
Bir bölgede yetişen bitkileri tanıma, belirleme,
örneklerini toplama amaçlı gezi
6
Araç
Araç-Gereç
Gereçler
Gerekli Notları Alma, Etiketleme
Herbaryum Örneği Toplarken;
kök, gövde, çiçek ve meyva olmalı
aynı anda meyva ve çiçek bulunmazsa ayrı
toplanmalı
bitki sağlam, tam, çiçekler açmış, meyvalar ve
tohumlar olgunlaşmış olmalı
soğanlı veya yumrulu bitkilerin toplanması
Çok yıllık bitkilerde ya bitki kökü ile birlikte
veya köke yakın yerinden kesilirek
Bitki no.:Her bitkiye farklı numara
Bitki ismi
Mevkii: En yakın yere uzaklık verilmeli
Habitat: ana kaya, toprak cinsi, ortam
Yükseklik: Altimetreden okunarak
Önemli notlar: Tayinde yardımcı bilgiler
(Tek/çok yıllık, petal rengi, bitki duruşu…)
Toplama tarihi: Gün/Ay/Yıl
7
Herbaryum Etiketi
Presleme
Pres + gazete kağıdı/ kurutma kartonları (her gazeteye 1 bitki)
Bitki temiz olmalı, enfeksiyonlu, çürük, bozuk -
Bazı yaprakların alt, bazılarının ise üst kısmı yukarı gelecek
Nazik bitki petallerinin alt ve üst kısımlarına kurutma kağıdı
Uzun bitkilerde “V” yada “N” harfi şeklinde
Soğanlı/yumruluların soğanları bölünür
Etli bitkiler güç kurur. Ayrı bir prese konur
Herbaryumun uluslararası
uluslararası adı
adı
Bitkinin latince tür adı
adı (Nom.)
Nom.)
Familyası
Familyası (Fam.)
Fam.)
Toplandığı
.)
Toplandığı yer, çevre ve toprak özellikleri (Loc
(Loc.)
Toplanma tarihi (Dat
.)
(Dat.)
Yükseklik (denizden yü
yükseklik) (Alt.)
Toplayan (Leg
.)
(Leg.)
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
ECZACILIK FAKÜLTESİ HERBARYUMU (GUE)
Teş
.)
Teşhis eden (Det
(Det.)
ANKARA
No
Nom. :
Fam. :
Loc. :
Notlar
Dat. :
Alt.:
Leg. :
Det. :
No:
Bitki Teşhisi
Monograflar
Floralar
Diğer Herbaryumlar
Sıkıldık ya
yeter artık,
pıffff
MERAK ETTİKLERİNİZ?
ÖNERİLERİNİZ ?
8