İŞLEMCİLER İŞLEMCİ NEDİR? Kısaca CPU ( Central Process Unit ) yani Merkezi İşlem Birimi’dir. İşlemci için bilgisayarın beynidir diyebiliriz. Adından anlaşıldığı gibi bilgisayardaki işlemleri gerçekleştiren ve gerekli yerlere gönderen elemandır. Konuyu basitçe anlatmak gerekirse bilgisayar üzerinden yaptığımız her şey işlemciye muhakkak uğrar. Yani klavyedeki bir tuşa basmamız, fareyi hareket ettirmemiz birebir olarak işlemcide gerçekleşir. İŞLEMCİNİN TARİHÇESİ: İlk işlemciler belli işlemleri ve çoğu zamanda yalnızca tek bir işlemi gerçekleştirmek için üretilmişlerdir. Ancak üretilen bu işlemcilerin hem maliyeti çok yüksekti hem de yaptığı iş sınırlıydı. 1970’lerde mikroişlemcilerin üretilmesiyle işlemci tasarımları ve kullanım alanları oldukça değişti. İlk mikroişlemci Intel 4004’ün üretilmesi (1971) ve bunu takiben ilk geniş çaplı kullanım alanına sahip olan Intel 8080’nin üretilmesi (1974) ile merkez işlem birimini yürütme metotları tamamıyla değişim gösterdi ve gelişen teknoloji ile birlikte küçük boyutlu bilgisayarlar ve cep telefonlarının üretilmesi küçük bir işlemcinin geliştirilmesini zorunlu kıldı. Bu sayede işlemcilerin kullanım alanları genişledi ve hayatımızın vazgeçilmez bir parçası oldu. İŞLEMCİNİN GÖREVLERİ: Bilgiyi alma Bilgiyi işleme Bilgiyi saklama Bilgiyi gönderme İŞLEMCİ İSİMLENDİRİLMESİ İşlemci = Mikroişlemci = MİB = CPU = µP İŞLEMCİ NELERDE OLUŞMUŞTUR : Mikroçip Transistör Slikon Silisyum Kum İŞLEMCİNİIN KULLANIM ALANLARI: OTOMOBİL CEP TELEFONU DOLAPLAR BİLGİSAYARLAR AKBİLLER VB. MERKEZİ İŞLEM BİRİMİNİN GENEL YAPISI: ALU KONTROL BİRİMİ CORE ÇIKIŞ BİRİMİ CACHE RAM DEPOLAMA BİRİMİ GİRİŞ BİRİMİ İŞLEMCİ ÖN TANIMLARI: MARKASI TEKNOLOJİSİ MODELİ HIZI VERİ YOLU KAPASİTESİ CACHE BELLEK FSB (Front Side Bus) (Sistem Hızı) ÜRETİM ŞEKLİ Fiziksel Yapısı : : : : : : : : : INTEL Core Duo E6400 2.13 GHz 64 Bit 2 MB Cache 1066MHz 65 Nm Soket 775 İŞLEMCİNİN HIZI: İşlemci Hızı : İşlemcinin birim zamanda yapabildiği iş miktarı, İşlemci HIZI = FSB X Saat Çarpanı FSB (Front Side Bus): Ana kart üzerinde bulunan sistem saatinin 1 sn içinde yaptığı “tik” hareketi FSB hızını belirler. Sistem saati tüm sistemin birlikte uyum içinde çalışması için gerekli olan ritmi verir. Saatin her tikinde tüm bilgisayar aygıtlarında bilgi ve komutlar akar. İşlemci Çarpanı (Clock Ratio / CPU Multiplier): İşlemcinin sistem FSB hızının maksimum kaç katı hızda çalışacağını belirleyen çarpana verilen addır. İşlemcinin iki hızı vardır: Normal değer, Sınır değeri Overclock, işlemci hızını normal değerlerden sınır değerlere doğru artırmaktır. İŞLEMCİ ŞEKİLLERİ: İŞLEMCİNİN FİZİKSEL YAPILARI: •SOKET İŞLEMCİ – Üzerinde marka ve modeli – Altında ana kart ile bağlantıyı sağlayan pinler (iğne) bulunur – Üzerine soğutucu takılır İŞLEMCİNİN FİZİKSEL YAPILARI: SLOT İŞLEMCİ Kartın üzerine diklemesine takılır Soğutucu fan yan tarafındadır. İŞLEMCI ÜRETICILERI: AMD , CYRIX , INTEL , MOSTEK , MOTOROLA , NEXGEN , ZILOG Dünya üzerinde en çok tercih edilen işlemciler … AMD ve INTEL INTEL İŞLEMCİLER PENTIUM ÖNCESİ İŞLEMCİLER ● İlk işlemci Intel C4004 ● 1978 yılında kişisel bilgisayarlarda kullanılan 8086 üretildi. 16 bit ve 5 Mhz hızındaydı. ● 8086 işlemcisi bundan sonra üretilecek işlemciler için bir alt yapı olmuştur. ● Ardından 8088, 80286, 80386, 80486 işlemcileri üretilmiş bunların genel ismine ise X86 denmiştir. INTEL İŞLEMCİLER PENTIUM ● 1993 yılında üretildi ● X86 lara göre hızları oldukça yükseldi ● Pentium, Pentium MMX ve Pentium PRO gibi farklı modelleri vardır. INTEL İŞLEMCİLER PENTIUM II ● 1997 yılında üretildi ● Pentium MMX ve Pentium PRO’nun birleştirilmiş haldir ● İlk defa slot işlemci modeli kullanılmıştır INTEL İŞLEMCİLER CELERON ● Pentium II işlemcisinin önbelleği azaltılarak piyasa sürülen halidir. ● Bu sebeple fiyatı da daha ucuzdur ● Pentium işlemciler, bilgisayarı zorlayan grafik ve işlem yoğunluklu programları kullanalar için, Celeron ise yazı yazma, internette dolaşma gibi işlemleri yapanlar için idealdir. INTEL İŞLEMCİLER PENTIUM III ● 3D (Üç boyut) komutları eklenmiş ve grafik ve ses işlemlerinde üstün performans sağlanmıştır INTEL İŞLEMCİLER PENTIUM IV ● Pentium III ‘ deki 1 GHz hız sınırı aşılmıştır ● İlk üretilen 64 bitlik işlemcidir ● DVD, Mp3 ve internetten video izleme gibi yüksek miktardaki veri transferi gerektiren uygulamalarda oldukça başarılıdır. INTEL İŞLEMCİLER XEON ● Sunucu bilgisayarlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. ● Yüksek performans , ● Yüksek maliyet AMD İŞLEMCİLER K5 ● Pentium ile rekabet için üretildi ● 66 Mhz FSB hızı vardı AMD İŞLEMCİLER K6 ● 100 Mhz FSB ● 3 boyutlu oyunlarda üstün performans ● K6-III serisi rakibi Pentium II den çok daha iyiydi AMD İŞLEMCİLER ATHLON ● AMD’nin ilk slot işlemcisi ● AMD’nin dünya çapında iyi ve ekonomik olduğunu kanıtladığı işlemcisidir AMD İŞLEMCİLER DURON ● Athlon’un önbelleği azaltılmış halidir ● Athlon’a göre daha ucuzdur ● Pentium Celeron’a alternatif olarak üretilmiştir AMD İŞLEMCİLER SEMPRON ● Taşınabilir bilgisayarlar için tasarlanmıştır ● Ekonomiktir ● Celeron M ye alternatif olarak üretilmiştir AMD İŞLEMCİLER TURION ● Taşınabilir bilgisayarlar için tasarlanmıştır ● Intel Core Duo ya alternatif olarak üretilmiştir AMD İŞLEMCİLER OPTERON ● Sunucu bilgisayarlar için tasarlanmıştır ● Intel XEON a alternatif olarak üretilmiştir İŞLEMCİ TEKNOLOJİLERİ Çoklu İşlem (Hyper Threading) Çift Çekirdek Çift İşlemci (Dual Processor) (Dual Core) ● Bir işlemci içinde 2 çekirdek, ●Tek İşlemci ● İşleri parçalayıp ● 2 cache, yapıyor ● 2 kontrol birimi ● İki ayrı işlemci İNSAN & BİLGİSAYAR Saniyede (10 katrilyon) işlem Saniyede (3,5 milyar) işlem 10.000.000 GHertz 3,6 GHertz Küçük Büyük Az Enerji Çok Enerji Kasparov Deep Blue Duygusal Mekanik