T E R M S A N D C O N C E P T S in Turkish PRINCIPLES OF MICROECONOMICS PEARSON CASE FAIR OSTER © 2014 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Prepared by: Fernando Quijano w/Shelly Tefft Chapter 1: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S ceteris paribus, or all else equal Diğer şeyler sabitken economic growth Ekonomik büyüme economics Ekonomi efficiency Etkinlik efficient market Verimli piyasa empirical economics Ampirik Ekonomi equity Adalet fallacy of composition Kompozisyon yanılgısı Industrial Revolution Endüstri devrimi macroeconomics Makroekonomi marginalism Marjinalizim Chapter 1: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S microeconomics Mikroekonomi model Model normative economics Normatif ekonomi Ockham’s razor Ockham’ın bıçağı opportunity cost Fırsat maliyeti positive economics Pozitif ekonomi post hoc, ergo propter hoc post hoc, ergo propter hoc scarce Kıt stability İstikrar variable değişken Chapter 1: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S graph Grafik negative relationship Negatif ilişki origin Orijin positive relationship Pozitif ilişki Slope Eğim time series graph Zaman serisi grafiği X-axis X-ekseni X-intercept X eksenini kesen nokta Y-axis Y-ekseni Y-intercept Y eksenini kesen nokta Chapter 2: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S absolute advantage Mutlak üstünlük capital Sermaye command economy Kumanda ekonomisi comparative advantage Karşılaştırmalı üstünlük consumer goods Tüketici malları consumer sovereignty Tüketici egemenliği economic growth Ekonomik büyüme factors of production (or factors) Üretim faktörleri (veya faktörler) free enterprise Hür teşebbüs inputs or resources Girdiler veya kaynaklar Chapter 2: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S investment Yatırımlar laissez-faire economy Bırakınız yapsınlar ekonomisi marginal rate of transformation (MRT) Marjinal dönüşüm oranı (MRT) market Piyasa opportunity cost Fırsat maliyeti outputs Çıktılar production Üretim production possibility frontier (ppf) Üretim olanakları eğrisi (ÜOE) theory of comparative advantage Karşılaştırmalı avantaj teorisi Chapter 3: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S capital market sermaye piyasası complements, complementary goods tamamlayıcılar, tamamlayıcı mallar demand curve demand schedule talep eğrisi talep çizelgesi entrepreneur girişimci equilibrium excess demand or shortage denge Talep fazlası veya kıtlık excess supply or surplus factors of producHon Arz fazlası veya fazla ÜreHm faktörleri firm Firma households income Hane halkları Gelir inferior goods input or factor markets Düşük mallar Girdi veya faktör piyasaları labor market Emek piyasası land market law of demand Toprak piyasası Talep kanunu Chapter 3: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S law of supply market demand Arz kanunu Piyasa talebi market supply movement along a demand curve Piyasa arzı Talep eğrisi boyunca hareket movement along a supply curve Arz eğrisi boyunca hareket normal goods perfect subsHtutes Normal mallar Tam ikameler product or output markets profit Ürün veya çıkZ piyasaları Kar quanHty demanded Talep edilen miktar quanHty supplied shiY of a demand curve Arz edilen miktar Talep eğrisinin kayması shiY of a supply curve subsHtutes Arz eğrisinin kayması İkameler supply curve Arz eğrisi supply schedule wealth or net worth Arz çizelgesi Servet veya net varlık Chapter 4: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S black market Karaborsa consumer surplus TükeHci fazlası deadweight loss Dara kaybı favored customers Seçkin müşteri minimum wage Asgari ücret price ceiling Tavan fiyat price floor Taban fiyat price raHoning Fiyat tayınlaması producer surplus ÜreHci fazlası queuing Kuyruk raHon coupons Karne Chapter 5: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S cross-price elasticity of demand Talebin çapraz fiyat esnekliği elastic demand Esnek talep elasticity Esneklik elasticity of labor supply Emek arzı esnekliği elasticity of supply Arz esnekliği income elasticity of demand Talebin gelir esnekliği inelastic demand İnelastik talep midpoint formula Orta-nokta formülü perfectly elastic demand Tam esnek talep perfectly inelastic demand Tam inelastik talep point elasticity Nokta elastikliği price elasticity of demand Talebin fiyat esnekliği unitary elasticity Birim esneklik Chapter 6: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S budget constraint Bütçe kısıtı choice set or opportunity set Tercih kümesi veya fırsat kümesi diamond/water paradox Elmas/su paradoksu financial capital market Finansal sermaye piyasası homogeneous products Türdeş (homojen) mallar labor supply curve Emek arz eğrisi law of diminishing marginal Azalan marjinal fayda yasası utility Fayda marginal utility (MU) Marjinal fayda (MU) perfect competition Tam rekabet perfect knowledge Tam bilgi Chapter 6: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S real income Reel gelir total uHlity Toplam fayda uHlity-­‐maximizing rule Fayda-­‐maksimizasyon kuralı Indifference curve Kayıtsızlık eğrisi Marginal rate of Marjinal ikame oranı substitution Preference map Tercih paYası (haritası) Chapter 7: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S average product Ortalama ürün capital-intensive technology Sermaye yoğun teknoloji firm Firma labor-intensive technology emek-yoğun teknoloji law of diminishing returns Azalan verimler Kanunu long run Uzun dönem marginal product Marjinal ürün normal rate of return Normal getiri oranı optimal method of production Optimal üretim tekniği Chapter 7: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S production Üretim production function or total product function Üretim fonksiyonu veya toplam üretim fonksiyonu production technology Üretim teknolojisi profit (economic profit) Kar (ekonomik kar) short run Kısa dönem total cost (total economic cost) Toplam maliyet (toplam ekonomik maliyet) total revenue Profit = total revenue – total cost Toplam gelir Kar = toplam gelir – toplam maliyet Chapter 7: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S isocost line Eş maliyet doğrusu isoquant Eş ürün eğrisi marginal rate of technical substitution Marjinal teknik ikame oranı 1. 1. Slope of isoquant: ΔK MP =− L ΔL MPK 2. Slope of isocost line: Eş ürün eğrisinin eğimi: ΔK MPL =− ΔL MPK 2. Eş maliyet doğrusunun eğrisi: Chapter 8: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S average fixed cost (AFC) Ortalama sabit maliyet average total cost (ATC) Ortalama toplam maliyet average variable cost (AVC) Ortalama değişken maliyet fixed cost Sabit maliyet homogeneous product Homojen (türdeş) ürün marginal cost (MC) Marjinal maliyet marginal revenue (MR) Marjinal gelir perfect competition Tam rakabet spreading overhead Genel giderlerin dağıtılması total cost (TC) Toplam maliyet total fixed costs (TFC) or overhead Toplam sabit maliyetler veya genel giderler total revenue (TR) Toplam gelir Chapter 8: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S total variable cost (TVC) Toplam değişken maliyet total variable cost curve Toplam değişken maliyet eğrisi variable cost Değişken maliyet 1. TC = TFC + TVC 2. AFC = TFC/q 3. Slope of TVC = MC 4. AVC = TVC/q 5. ATC = TC/q = AFC + AVC 6. TR = P × q 7. Profit-maximizing level of output for all firms: MR = MC 8. Profit-maximizing level of output for perfectly competitive firms: P = MC Tüm firmalar için kar maksimizasyonunun sağlandığı çıktı düzeyi MR = MC Tüm rekabetçi firmalar için kar maksimizasyonunun sağlandığı çıktı düzeyi P = MC Chapter 9: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S breaking even Başabaş noktası constant returns to scale Ölçeğe göre sabit geHriler decreasing returns to scale or diseconomies of scale Ölçeğe göre azalan geHriler ya da negaHf ölçek ekonomileri increasing returns to scale or economies of scale Ölçeğe göre artangeHriler ya da ölçek ekonomileri long-­‐run average cost curve (LRAC) Uzun dönem ortalama maliyet eğrisi long-­‐run compeHHve equilibrium Uzun dönem rekabetçi denge minimum efficient scale (MES) Minimum etkin ölçek opHmal scale of plant OpHmal tesis büyüklüğü short-­‐run industry supply curve Kısa dönem endüstri arz eğrisi shutdown point Kapanma noktası long-­‐run compeHHve equilibrium, P = SRMC = SRAC = LRAC Uzun dönem rekabetçi denge P = SRMC = SRAC = LRAC Chapter 9: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S constant-cost industry decreasing-cost industry external economies and diseconomies Sabit maliyetli endüstri Azalan maliyetli endüstri Dışsal ekonomiler ve negatif ekonomiler increasing-cost industry Artan maliyetli endüstri long-run industry supply curve (LRIS) Uzun dönem endüstri arz eğrisi Chapter 10: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S demand-determined price Taleple belirlenen fiyat derived demand Türetilmiş talep factor substitution effect Faktör ikame etkisi marginal product of labor (MPL) Iş gücünün marjinal ürünü marginal revenue product (MRP) Marjinal ürün geliri output effect of a factor price Faktör fiyat artışının (azalışının) ürün increase (decrease) etkisi productivity of an input Girdi verimliliği pure rent Saf rant technological change Teknolojik ilerleme Equations: Eşitlikler: MRPL = MPL × PX MRPL = MPL × PX Chapter 11: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S bond Bono capital Sermaye capital income Sermaye geliri capital market Sermaye piyasası capital stock Sermaye stoğu depreciation Amortisman expected rate of return Beklenen getiri oranı financial capital market Finansal sermaye piyasası Chapter 11: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S human capital Beşeri sermaye intangible capital Soyut sermaye interest Faiz interest rate Faiz oranı investment Yatırım physical, or tangible, capital Fiziksel ya da somut sermaye social capital, or infrastructure Sosyal sermaye ya da alt yapı stock stok Chapter 12: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S Etkinlik efficiency Dışsallık externality general equilibrium imperfect information Genel denge Eksik bilgi market failure Piyasa başarısızlığı Pareto efficiency or Pareto Pareto etkinliği ya da Pareto optimalitesi opHmality Kısmi denge analizi parHal equilibrium analysis public goods or social goods Key efficiency condiHon in perfect compeHHon: PX = MCX Kamusal mallar ya da sosyal mallar Tam rekabette ana etkinlik şartı: PX = MCX Chapter 13: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S barrier to entry Giriş engeli Clayton Act Clayton Yasası Federal Trade Commission (FTC) Federal Ticaret Komisyonu government failure Hükümet başarısızlığı imperfectly compeHHve industry Aksak rekabetçi endüstri market power natural monopoly network externaliHes Piyasa gücü Doğal monopol Ağ dışsallıkları Chapter 13: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S patent Patent perfect price discrimination Tam fiyat farklılaşZrması price discrimination Fiyat farklılaşZrması public choice theory Kamu tercihi teorisi pure monopoly rent-seeking behavior rule of reason Tam monopol Rant kollama davranışı ManZk kuralı Chapter 14: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S cartel Kartel Celler-Kefauver Act Celler-Kefauver Anlaşması concentration ratio Yoğunlaşma oranı contestable markets Yarışabilir piyasalar dominant strategy Hakim (dominant) strateji duopoly Düopol Five Forces model Beş Güç Modeli game theory Oyun Theorisi Chapter 14: R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S Herfindahl-Hirschman Index (HHI) Herfindahl-Hirschman Endeksi maximin strategy Maksimin strateji Nash equilibrium Nash dengesi oligopoly Oligopol price leadership Fiyat liderliği prisoners’ dilemma Mahkumların açmazı tacit collusion Gizli anlaşma tit-for-tat strategy Tit-for-tat stratejisi R E V I E W T E R M S A N D C O N C E P T S behavioral economics Davranışsal ikHsat commitment device Bağlılık aracı horizontal differenHaHon Yatay farklılaşZrma monopolisHc compeHHon Monopolcü rekabet product differenHaHon Ürün farklılaşZrması verHcal differenHaHon Dikey farklılaşZrma