TAV Havalimanları Holding A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 30 Haziran 2013 Tarihinde Sona Eren Altı Aylık Ara Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolar ve İnceleme Raporu TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLAR İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL DURUM TABLOSU ........................................... 1-2 KONSOLİDE ARA DÖNEM KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU...................................................................................................................... 3-4 KONSOLİDE ARA DÖNEM ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU ............................. 5 KONSOLİDE ARA DÖNEM NAKİT AKIŞ TABLOSU........................................................ 6-7 KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR ..................................................................................................... 8-122 NOT 1 NOT 2 NOT 3 NOT 4 NOT 5 NOT 6 NOT 7 NOT 8 NOT 9 NOT 10 NOT 11 NOT 12 NOT 13 NOT 14 NOT 15 NOT 16 NOT 17 NOT 18 NOT 19 NOT 20 NOT 21 NOT 22 NOT 23 NOT 24 NOT 25 NOT 26 NOT 27 NOT 28 NOT 29 NOT 30 NOT 31 NOT 32 NOT 33 NOT 34 NOT 35 NOT 36 NOT 37 NOT 38 NOT 39 NOT 40 NOT 41 NOT 42 NOT 43 NOT 44 NOT 45 NOT 46 NOT 47 NOT 48 NOT 49 NOT 50 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ............................................................... 8-14 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR ......................................................... 14-37 İŞLETME BİRLEŞMELERİ ................................................................................................................... 37 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR .................................................................................................. 38-44 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA.................................................................................................... 45-50 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ........................................................................................................ 50 KULLANIMI KISITLI BANKA BAKİYELERİ .................................................................................... 51 FİNANSAL YATIRIMLAR .................................................................................................................... 51 FİNANSAL BORÇLANMALAR............................................................................................................ 52-63 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI ..................................................................................................... 64-67 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR ......................................................................................................... 67-68 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR ......................................... 68 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR .......................................................................................................... 68-69 STOKLAR ............................................................................................................................................... 69 PEŞİN ÖDENEN İMTİYAZ VE KİRA GİDERLERİ ............................................................................. 71-71 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER ........................................................... 72 MADDİ DURAN VARLIKLAR ............................................................................................................. 73-74 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR ........................................................................................ 75-76 HAVALİMANI İŞLETİM HAKKI ......................................................................................................... 77-78 ŞEREFİYE ............................................................................................................................................... 79 KİRALAMA İŞLEMLERİ ...................................................................................................................... 80 İMTİYAZLI HİZMET ANLAŞMALARI ............................................................................................... 80 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ ............................................................................................. 81 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI .................................................................................................. 81 BORÇLANMA MALİYETLERİ ............................................................................................................ 81 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR ......................................................................... 81 TAAHHÜTLER ....................................................................................................................................... 82-88 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR ........................................................................................ 89 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER ................................................................................................... 90 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER .......................................................................................... 90 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ ..................................................... 91-92 HASILAT ................................................................................................................................................ 93 SATIŞLARIN MALİYETİ ...................................................................................................................... 93-94 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ .................................................................................................................... 94-95 ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER ........................................................ 95 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER ......................................................... 96 ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER ................................................................ 96 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ ........................................................................................ 97 DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ .................................................................... 98 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) ............. 98-105 PAY BAŞINA KAZANÇ ........................................................................................................................ 105 KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ ............................................................................................................ 106 YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA ................................................................. 106 TÜREV ARAÇLAR ................................................................................................................................ 106 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ .................... 107-118 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) ............................... 119-121 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR ...................................................................... 121 FİNANSAL TABLOLARIN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR ........................................................................................................... 121 NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR .................................................................... 121 ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR ........................................... 122 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL DURUM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İncelemeden geçmiş Bağımsız denetimden geçmiş 30 Haziran 2013 (Yeniden düzenlenmiş) 31 Aralık 2012 (*) 6 1.509.778 220.201 1.701.346 92.914 10 11 28.666 225.944 119.108 190.898 10 12 44 7 14 26.173 6.300 572.509 17.210 3.852 1.605 520 904.790 16.407 15 16 30 344.899 17.298 50.578 323.641 17.488 30.123 8 3.872.363 61 3.279.157 57 11 4 17 168.777 193.816 397.666 178.396 187.124 372.285 19 20 18 2.169.249 342.237 53.756 1.797.675 320.181 53.875 15 16 40 30 316.366 795 228.947 693 134.345 450 234.197 572 5.382.141 4.980.503 Dipnot Referansları VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Ticari Alacaklar - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Türev Araçlar Kullanımı Kısıtlı Banka Bakiyeleri Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler - Peşin Ödenen İmtiyaz ve Kira Giderleri - Diğer Peşin Ödenmiş Giderler Diğer Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar - Havalimanı İşletim Hakkı - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler - Peşin Ödenen İmtiyaz ve Kira Giderleri - Diğer Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR (*) Yeniden düzenleme için Not 2.3’e bakınız. Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL DURUM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 9 9 30 Haziran 2013 1.270.566 312.119 301.056 Bağımsız denetimden geçmiş (Yeniden düzenlenmiş) 31 Aralık 2012 (*) 1.136.726 209.745 295.308 10 11 12 62.292 99.104 36.255 15.961 84.129 24.903 10 13 44 16 40 9.700 37.167 318.332 27.803 29.227 13.508 33.595 389.754 26.572 18.354 26 30 17.473 20.038 16.315 8.582 9 2.710.702 2.546.891 2.578.422 2.411.318 10 13 16 29.083 25.496 68.121 30.246 26.473 70.285 28 40 32.896 8.215 33.488 6.612 1.400.873 1.317.737 363.281 76.811 362.750 1.265.355 1.189.085 363.281 76.811 362.750 907 1.336 (19.491) (20.063) (144.828) 233.074 163.433 155.471 126.329 83.136 (212.985) 151.826 108.661 83.388 274.080 76.270 5.382.141 4.980.503 İncelemeden geçmiş Dipnot Referansları KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Türev Araçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Uzun Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Ortak Yönetim Altındaki İşletmeler Paylara İlişkin Primler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Değer Artış Yedeği - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Riskten Korunma Kayıpları - Yabancı Para Çevirim Farkları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 31 TOPLAM KAYNAKLAR (*) Yeniden düzenleme için Not 2.3’e bakınız. Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İncelemeden Geçmiş 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Geçmemiş 1 Nisan – 30 Haziran 2013 Geçmiş (Yeniden düzenlenmiş) 1 Ocak – 30 Haziran 2012 (*) 1.186.722 (845.103) 671.353 (447.340) 798.745 (521.658) 450.084 (273.545) 341.619 224.013 277.087 176.539 35 35 (172.208) (5.375) 73.679 (15.480) (82.435) (3.620) 37.786 (11.798) (158.247) (6.567) 68.183 (9.644) (81.122) (3.841) 33.064 (3.720) 4 35.124 20.630 23.371 12.326 257.359 184.576 194.183 133.246 14.440 (42.778) 8.085 (26.654) 19.385 (29.693) 9.790 (18.252) 229.021 166.007 183.875 124.784 19.987 (80.183) 12.131 (50.877) 25.200 (80.348) 23.795 (37.292) 168.825 127.261 128.727 111.287 (47.293) (46.662) (631) (36.399) (26.054) (10.345) (20.094) (43.005) 22.911 (24.314) (33.970) 9.656 DÖNEM KARI 121.532 90.862 108.633 86.973 Dönem Karının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Net Dönem Karı (4.797) 126.329 121.532 2.006 88.856 90.862 (7.184) 115.817 108.633 (37) 87.010 86.973 0,35 0,24 0,32 0,24 Dipnot Referansları KAR VE ZARAR KISMI Hasılat Satışların Maliyeti (-) 5-32 33 BRÜT KAR Genel Yönetim Giderleri (-) Pazarlama Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından Paylar 34 ESAS FAALİYET KARI Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 36 36 FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI Finansman Gelirleri Finansman Giderleri (-) 38 38 VERGİ ÖNCESİ KAR Vergi Gideri Dönem Vergi Gideri Ertelenmiş Vergi (Gideri) / Geliri Adi ve Seyreltilmiş Pay Başına Kazanç (tam TL) 40 40 41 (*) Yeniden düzenleme için Not 2.3’e bakınız. Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 3 Geçmemiş (Yeniden düzenlenmiş) 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (*) TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Geçmiş 1 Ocak – 30 Haziran 2013 İncelemeden Geçmemiş Geçmiş (Yeniden düzenlenmiş) 1 Nisan – 1 Ocak – 30 Haziran 30 Haziran 2013 2012 (*) Geçmemiş (Yeniden düzenlenmiş) 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (*) DİĞER KAPSAMLI GELİR: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları / (Kayıpları) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar / Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelirlere İlişkin Vergi (Gideri) / Geliri - Ertelenmiş Vergi (Gideri) / Geliri Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar Yabancı Para Çevirim Farkları Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları / (Kayıpları) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar / Zararda Sınıflandırılacak Paylar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelirlere İlişkin Vergi (Gideri) / Geliri - Ertelenmiş Vergi (Gideri) / Geliri DİĞER KAPSAMLI GELİR TOPLAM KAPSAMLI GELİR Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Toplam Kapsamlı Gelir 85 46 77 37 796 3.871 (3.714) (2.157) 31 689 (37) (858) (127) 785 (914) 3.692 818 (2.856) 673 (2.305) 92.246 90.452 107.707 48.789 (92.481) (10.411) (46.569) 17.355 (1.627) (1.476) 5.305 3.001 (20.579) 160.492 161.277 (12.093) 142.927 146.619 6.683 (90.904) (93.760) 234 (25.979) (28.284) 282.809 237.481 14.873 58.689 10.461 272.348 282.809 14.590 222.891 237.481 (21.476) 36.349 14.873 (5.337) 64.026 58.689 (*) Yeniden düzenleme için Not 2.3’e bakınız. Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler Ödenmiş Sermaye ÖNCEKİ DÖNEM 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle Muhasebe politikalarındaki değişikliklere ilişkin düzeltmeler (Not 2.3) 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle yeniden düzenlenmiş Toplam kapsamlı gelir Dönem karı / (zararı) Diğer kapsamlı gelir Maddi olmayan duran varlıklar değer artış fonundaki değişim Finansal riskten korunma yedeğindeki değişim, vergi sonrası Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları Yabancı para çevrim farkları Toplam diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Temettü ödemesi Transferler 30 Haziran 2012 tarihi itibariyle CARİ DÖNEM 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle Muhasebe politikalarındaki değişikliklere ilişkin düzeltmeler (Not 2.3) 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle yeniden düzenlenmiş Toplam kapsamlı gelir Dönem karı / (zararı) Diğer kapsamlı gelir Maddi olmayan duran varlıklar değer artış fonundaki değişim Finansal riskten korunma yedeğindeki değişim, vergi sonrası Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları Yabancı para çevrim farkları Toplam diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir İştiraklerdeki sermaye artışı Temettü ödemesi Transferler 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle Ortak Yönetim Paylara Altındaki İlişkinP İşletmeler rimler Tanımlanmış Değer Fayda Planları Artış Yeniden Ölçüm Yedeği Kayıpları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler Riskten Korunma Kazanç / (Kayıpları) Birikmiş Karlar Yabancı Kardan Para Ayrılan Çevirim Kısıtlanmış Farkları Yedekler Geçmiş Yıllar Karları Net Ana Dönem Ortaklığa Ait Karı Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 363.281 76.811 423.630 2.139 - (147.497) 195.065 65.872 59.386 122.639 1.161.326 213.124 1.374.450 363.281 76.811 423.630 2.139 (7.977) (7.977) (147.497) 9 195.074 65.872 9.665 69.051 182 122.821 1.879 1.163.205 1.012 214.136 2.891 1.377.341 - - - - - - - - - 115.817 115.817 (7.184) 108.633 - - - (388) - - - - 465 - 77 - 77 363.281 76.811 423.630 (388) (388) 1.751 (2.824) (2.824) (2.824) (10.801) (622) (622) (622) (148.119) (76.099) (76.099) (76.099) (869) 118.106 40.384 106.256 465 465 (90.820) 82.754 61.450 115.817 (122.821) 115.817 (622) (2.824) (76.099) (79.468) 36.349 (90.820) (552) 1.108.182 (3.106) (109) (11.077) (14.292) (21.476) (3.630) 552 189.582 (3.728) (2.933) (87.176) (93.760) 14.873 (94.450) 1.297.764 363.281 76.811 362.750 1.336 - (212.985) 151.981 108.661 48.358 285.858 1.186.051 76.270 1.262.321 363.281 76.811 362.750 1.336 (20.063) (20.063) (212.985) (155) 151.826 108.661 35.030 83.388 (11.778) 274.080 3.034 1.189.085 76.270 3.034 1.265.355 - - - - - - - - - 126.329 126.329 (4.797) 121.532 - - - (429) - - - - 514 - 85 - 85 363.281 76.811 362.750 (429) (429) 907 572 572 572 (19.491) 68.157 68.157 68.157 (144.828) 77.205 77.205 77.205 4.043 233.074 54.772 163.433 514 514 (142.929) 214.498 155.471 126.329 (274.080) 126.329 68.157 572 77.205 146.019 272.348 (142.929) (767) 1.317.737 8.787 128 6.343 15.258 10.461 374 (4.736) 767 83.136 76.944 700 83.548 161.277 282.809 374 (147.665) 1.400.873 Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM NAKİT AKIŞ TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Dönem karı Dönem karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler - Havalimanı işletim hakkı itfa gideri ile ilgili düzeltmeler - Maddi duran varlıkların amortisman gideri ile ilgili düzeltmeler - Maddi olmayan duran varlıkların itfa gideri ile ilgili düzeltmeler - İmtiyaz ve kira gideri ile ilgili düzeltmeler - Kıdem tazminatı karşılığı ile ilgili düzeltmeler - Geri çevrilen sigorta geliri ile ilgili düzeltmeler - Şüpheli alacak karşılığı ile ilgili düzeltmeler - Alacak ve borç reeskontu ile ilgili düzeltmeler - Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kazançlar ile ilgili düzeltmeler - Kullanılmamış izin karşılığı ile ilgili düzeltmeler - Faiz gelirleri ile ilgili düzeltmeler - TFRS Yorum 12 etkisiyle oluşan reeskont faiz geliri ile ilgili düzeltmeler - Faiz giderleri ile ilgili düzeltmeler - Vergi gideri ile ilgili düzeltmeler - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki paylar ile ilgili düzeltmeler - Gerçekleşmemiş yabancı para çevirim farkları ile ilgili düzeltmeler İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler - Kısa vadeli ticari alacaklardaki artışla ilgili düzeltmeler - Uzun vadeli ticari alacaklardaki azalışla ilgili düzeltmeler - Stoklardaki artış ilgili düzeltmeler - İlişkili şirketlerden alacaklardaki azalışla / (artışla) ilgili düzeltmeler - Diğer alacaklar ve dönen varlıklardaki (artışla) / azalışla ilgili düzeltmeler - Diğer alacaklar ve dönen varlıkların içindeki kullanımı kısıtlı banka bakiyelerindeki azalışla ilgili düzeltmeler - Ticari borçlardaki artışla / (azalışla) ilgili düzeltmeler - İlişkili şirketlere borçlardaki artışla / (azalışla) ilgili düzeltmeler - Diğer uzun vadeli borçlardaki artışla / (azalışla) ilgili düzeltmeler - Diğer borçlar ve kısa vadeli yükümlülüklerdeki artışla / (azalışla) ilgili düzeltmeler - Peşin ödenen imtiyaz ve kira gideri Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları - Vergi ödemeleri - Ödenen faizler - Ödenen kıdem tazminatları - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardan alınan temettüler Faaliyetlerden elde edilen net nakit İncelemeden geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş) 1 Ocak – 1 Ocak – 30 Haziran 30 Haziran 2013 2012 (*) 121.532 108.633 47.590 29.221 5.131 166.933 6.390 1.417 7 46.779 25.176 4.812 154.032 3.352 6.263 2.047 64 26 36 (507) 1.009 (13.933) (1.085) 3.293 (18.300) 38 38 40 (19.800) 97.259 47.293 (16.046) 99.680 20.094 4 (35.124) (23.371) 94.088 548.506 (38.196) 29.361 (803) (111.784) 303.639 (34.635) 53.009 (798) 68.121 (126.074) (72.347) 125.500 428.698 15.425 41.360 12.760 290.767 (21.379) (792) (3.937) 6.719 (342.954) 696.650 (35.741) (55.166) (5.671) 39.691 639.763 (3.030) (313.816) 268.454 (35.838) (70.739) (2.670) 30.636 189.843 19 17 18 33 28 45 15 28 (*) Yeniden düzenleme için Not 2.3’e bakınız. Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 6 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM NAKİT AKIŞ TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI - Alınan faizler - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri - Havalimanı işletim hakkı girişleri - Maddi duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları - Maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları - Türev araçlardan nakit çıkışları 17 18 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI - Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri - Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları - Kullanımı kısıtlı banka bakiyesindeki (artışla) / azalışla ilgili nakit akışları - Ödenen temettüler - Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları - Kontrol gücü olmayan paylardaki değişiklik Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 6 İncelemeden geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş) 1 Ocak – 1 Ocak – 30 Haziran 30 Haziran 2013 2012 (*) 11.335 17.595 2.765 (288.669) (33.889) 4.864 (191) (18.246) (1.640) (42.778) (1.804) (29.693) (352.876) (27.475) 237.535 (194.829) 145.816 (214.001) (46.085) (142.929) 5.835 (90.820) (1.110) (8.787) (156.205) (518) 530 (153.158) 130.682 89.519 220.201 9.210 136.861 146.071 (*) Yeniden düzenleme için Not 2.3’e bakınız. Ekteki dipnotlar bu konsolide ara dönem finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 7 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU TAV Havalimanları Holding A.Ş. (“TAV”, “TAV Holding” veya “Şirket”) Tepe Akfen Vie Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş. ismi altında 1997 yılında Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in kuruluş amacı İstanbul Atatürk Havalimanını (Uluslararası Terminal Binası) yeniden inşa etmek ve 66 aylık bir süre için işletmektir. Şirket’in daha önce TAV Havalimanları İşletme A.Ş. olan ismi 7 Ağustos 2006 tarihi itibariyle TAV Havalimanları Holding A.Ş. olarak değiştirilmiştir. Şirket adresi, İstanbul Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali 34149 Yeşilköy, İstanbul, Türkiye’dir. Şirket payları 23 Şubat 2007’den itibaren “TAVHL” adı altında Borsa İstanbul’da işlem görmektedir. Şirket’in 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle ve aynı tarihte sona eren altı aylık ara hesap dönemine ait konsolide finansal tabloları, Şirket, bağlı ortaklıkları (burada ve bundan sonra birlikte “Grup” olarak, her bir şirket içinse “Grup Şirketi” olarak bahsedilecektir) ve Grup’un iş ortaklıklarındaki paylarını kapsamaktadır. Bağlı ortaklıkların 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle detayları aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 Sermaye pay oranı % 100,00 Oy kullanma hakkı oranı % 100,00 Sermaye pay oranı % 100,00 Oy kullanma hakkı oranı % 100,00 Bağlı ortaklık ismi TAV İstanbul Terminal İşletmeciliği A.Ş. (“TAV İstanbul”) Ana faaliyet İstanbul Havalimanı Terminal Hizmetleri Faaliyet yeri Türkiye TAV Esenboğa Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş. (“TAV Esenboğa”) TAV İzmir Terminal İşletmeciliği A.Ş. (“TAV İzmir”) TAV Ege Terminal Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş. (“TAV Ege”) TAV Tunisie SA (“TAV Tunus”) TAV Urban Georgia LLC (“TAV Tiflis”) TAV Batumi Operations LLC (“TAV Batum”) Batumi Airport LLC TAV Macedonia Dooel Petrovec (“TAV Makedonya”) TAV Gazipaşa Yapım, Yatırım ve İşletme A.Ş. (“TAV Gazipaşa”) Ankara Havalimanı Terminal Hizmetleri İzmir Havalimanı Terminal Hizmetleri İzmir Havalimanı Terminal Hizmetleri Havalimanı İşletmecisi Havalimanı İşletmecisi Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 Tunus Gürcistan 67,00 76,00 67,00 76,00 67,00 76,00 67,00 76,00 Havalimanı Yönetim Hizmetleri Havalimanı İşletmecisi Havalimanı İşletmecisi Gürcistan 76,00 100,00 76,00 100,00 Gürcistan Makedonya 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 Havalimanı İşletmecisi Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 SIA TAV Latvia (“TAV Letonya”) Havaş Havaalanları Yer Hizmetleri A.Ş. (“HAVAŞ”) Ticari Alan İşletmecisi Yer Hizmetleri Letonya Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 BTA Havalimanları Yiyecek ve İçecek Hizmetleri A.Ş. (“BTA”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Türkiye 66,66 66,66 66,66 66,66 BTA Georgia LLC (“BTA Gürcistan”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Gürcistan 66,66 66,66 66,66 66,66 BTA Tunisie SARL (“BTA Tunus”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Tunus 66,66 66,66 66,66 66,66 BTA Macedonia Dooel Petrovec (“BTA Makedonya”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Makedonya 66,66 66,66 66,66 66,66 BTA Unlu Mamülleri Pasta Üretim Turizm Gıda Yiyecek İçecek Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. (“Cakes & Bakes”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Türkiye 66,66 66,66 66,66 66,66 8 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 Sermaye pay oranı 100,00 Oy kullanma hakkı oranı 100,00 Sermaye pay oranı 100,00 Oy kullanma hakkı oranı 100,00 Bağlı ortaklık ismi TAV İşletme Hizmetleri A.Ş. (“TAV İşletme”) Ana faaliyet Bakım, İşletme ve Özel Salon Hizmeti Faaliyet yeri Türkiye TAV Georgia Operation Services LLC (“TAV İşletme Gürcistan”) Özel Salon Hizmeti Gürcistan 99,99 99,99 99,99 99,99 TAV Tunisie Operation Services SARL (“TAV İşletme Tunus”) TAV Tunisie Operation Services Plus SARL (“TAV İşletme Tunus Plus”) Özel Salon Hizmeti Tunus 99,99 99,99 99,99 99,99 Özel Salon Hizmeti Tunus 99,99 99,99 99,99 99,99 TAV Macedonia Operation Services Dooel (“TAV İşletme Makedonya”) Özel Salon Hizmeti Makedonya 99,99 99,99 99,99 99,99 TAV Bilişim Hizmetleri A.Ş. (“TAV Bilişim”) TAV Özel Güvenlik Hizmetleri A.Ş. (“TAV Güvenlik”) Yazılım ve Sistem Hizmetleri Güvenlik Hizmetleri Türkiye 98,53 98,53 98,53 98,53 Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 TAV Akademi Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. (“TAV Akademi”) Eğitim Hizmetleri Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 TAV Aviation Minds Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. (“TAV Aviation Minds”) Eğitim Hizmetleri Türkiye 51,00 51,00 - - North Hub Services SIA (“HAVAŞ Europe”) North Hub Services Finland OY (“HAVAŞ Europe Helsinki”) Yer Hizmetleri Letonya 66,67 66,67 66,67 66,67 Yer Hizmetleri Finlandiya 66,67 66,67 66,67 66,67 North Hub Services Stockholm Ab (“HAVAŞ Europe Stockholm”) Yer Hizmetleri İsveç 66,67 66,67 66,67 66,67 HAVAŞ Germany Gmbh (“HAVAŞ Almanya”) Yer Hizmetleri Almanya 66,67 66,67 66,67 66,67 Havaalanları Yolcu Taşımacılığı A.Ş. (“HYT İzmir”) Otobüs İşletmeciliği Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 Havaalanları Araç Kiralama veYolcu Taşımacılığı A.Ş. (“HYT Muğla”) Otobüs İşletmeciliği Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 Havaalanları Taşımacılık ve Ticaret A.Ş. (“HYT Samsun”) Otobüs İşletmeciliği Türkiye 100,00 100,00 100,00 100,00 Aviator Netherlands B.V. (“Aviator Hollanda”) Holding Hollanda 100,00 100,00 - - 9 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) İş ortaklıklarının 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle detayı aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 Sermaye pay oranı % 49,98 Oy kullanma hakkı oranı % 50,00 Sermaye pay oranı % 49,98 Oy kullanma hakkı oranı % 50,00 İş ortaklığı ismi ATÜ Turizm İşletmeciliği A.Ş. (“ATÜ”) Ana faaliyet Gümrüksüz Mağaza Hizmetleri Faaliyet yeri Türkiye ATÜ Georgia Operation Services LLC (“ATÜ Gürcistan”) Gümrüksüz Mağaza Hizmetleri Gürcistan 49,98 50,00 49,98 50,00 ATÜ Tunisie SARL (“ATÜ Tunus”) Tunus 49,98 50,00 49,98 50,00 ATÜ Macedonia Dooel (“ATÜ Makedonya”) Gümrüksüz Mağaza Hizmetleri Gümrüksüz Mağaza Hizmetleri Makedonya 49,98 50,00 49,98 50,00 AS Riga Airport Commercial Development (“ATÜ Letonya”) TAV Gözen Havacılık İşletme ve Ticaret A.Ş. (“TAV Gözen”) Gümrüksüz Mağaza Hizmetleri Özel Hangar İşletmeciliği Letonya 49,98 50,00 49,98 50,00 Türkiye 32,40 32,40 32,40 32,40 Cyprus Airport Services Ltd. (“CAS”) Yer Hizmetleri KKTC 50,00 50,00 50,00 50,00 TGS Yer Hizmetleri A.Ş. (“TGS”) Yer Hizmetleri Türkiye 50,00 50,00 50,00 50,00 SAUDI HAVAS Ground Handling Services Limited (“SAUDI HAVAŞ”) Yer Hizmetleri Suudi Arabistan 66,66 66,66 - - BTU Lokum Şeker Gıda San. ve Tic. A.Ş. (“BTU Lokum”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Türkiye 51,00 51,00 - - BTU Gıda Satış ve Paz. A.Ş. (“BTU Gıda”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Türkiye 40,00 40,00 - - BTA Denizyolları ve Limanları Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Tic. A.Ş. (“BTA Denizyolları”) Tibah Airports Development Company Limited (“Tibah Development”) Tibah Airports Operation Limited (“Tibah Operation”) Yiyecek ve İçecek Hizmetleri Türkiye 50,00 50,00 50,00 50,00 Havalimanı İşletmecisi Suudi Arabistan Suudi Arabistan 33,33 33,33 33,33 33,33 51,00 33,33 51,00 33,33 Havalimanı İşletmecisi 10 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) Faaliyetlerin tanımı Grup’un ve iş ortaklıklarının ana faaliyeti terminal ve havalimanı binası inşası, yönetimi ve operasyonları ile ilgilidir. TAV Esenboğa, TAV İzmir ve TAV Gazipaşa, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (“DHMİ”) ile; TAV Tiflis, Gürcistan Devlet Hava Meydanları İşletmesi (“JSC”) ile; TAV Batum, Gürcistan Ekonomik Kalkınma Bakanlığı (“GMED”) ile; TAV Tunus, Tunus Devlet Hava Meydanları İşletmesi (“OACA”) ile; TAV Makedonya, Makedonya Ulaştırma Bakanlığı (“MOTC”) ile YİD; Tibah Development ise Suudi Arabistan Devlet Hava Meydanları İşletmesi (“GACA”) ile YapDevret-İşlet (“YDİ”) sözleşmeleri yapmışlardır. TAV Ege, DHMİ ile imtiyaz sözleşmesi yapmıştır. Bu sözleşmelere göre Grup, belirlenen sürelerde havalimanı inşası, yeniden yapılması veya yönetimini gerçekleştirmekte ve bunun karşılığında önceden belirlenen süreler için havalimanını işletme hakkını elde etmektedir. Sözleşme dönemleri sonunda, Grup inşa edilmiş olan binanın mülkiyetini ilgili kuruma (DHMİ, JSC, GMED, OACA, MOTC ve GACA’ya) devredecektir. Buna ek olarak, Grup müteakip olarak havalimanı operasyonları ile ilgili münferit sözleşmeler de imzalamaktadır. YİD ve YDİ Sözleşmeleri Grup ve iş ortaklıkları tarafından yönetilen havalimanları aşağıdaki gibidir: İstanbul Atatürk Uluslararası Havalimanı 1998 yılında TAV ve DHMİ arasında, Atatürk Uluslararası Havalimanı Uluslararası Terminal Binası’nın (“Atatürk Uluslararası Havalimanı Terminali” veya “AUHT”) yeniden inşası, yatırımı ve işletilmesini düzenleyen bir YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmeye göre TAV, inşaatı Ağustos 2000 tarihi itibariyle tamamlama yükümlülüğü üstlenmiş ve sonrasında Uluslararası Terminal Binası’nı 3 yıl, 8 ay ve 20 gün için işletme hakkını elde etmiştir. TAV, Uluslararası Terminal Binası inşaatını Ocak 2000’de tamamlamış ve inşaatın önemli bir kısmını tamamladıktan sonra 7 ay erken olarak işletmeye başlamıştır. Projenin kalan kısımlarının inşası Ağustos 2000 itibariyle tamamlanmıştır. DHMİ ve T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Ağustos 2000 tarihinde yatırım dönemi gerçekten tamamlandığında onay vermişlerdir. Haziran 2000’de sözleşmeye ek bir değişiklik yapılmış ve bu değişikliğe göre, TAV 2004 yılı itibariyle Uluslararası Terminal Binasını %30 oranında genişletmeyi taahhüt etmiştir. Bunun karşılığında TAV’a verilen işletim süresi Haziran 2005’e kadar 13 ay 12 gün daha uzatılmıştır (toplamda yaklaşık 66 ay). Sözleşme Haziran 2005’te sona ermiş ve TAV, AUHT ve Atatürk Havalimanı İç Hatlar Terminali (“AİHT”)’ni DHMİ’ye devretmiştir. TAV İstanbul, 3 Haziran 2005 tarihinde AUHT ve AİHT’yi 2021 yılına kadar 15,5 yıl boyunca işletmek üzere DHMİ ile kira sözleşmesi imzalamıştır. TAV İstanbul ile DHMİ arasında 4 Kasım 2008 tarihinde Atatürk Havalimanı Gelişim Projesi için bir ek sözleşme imzalanmıştır. Söz konusu sözleşme uyarınca, işletme hakkı karşılığında yeni yolcu köprüleri ve çeşitli ticari geliştirmeler yapılmış olup yatırım tutarı yaklaşık 36.000 Avro’dur. 3 Mayıs 2013 tarihinde İstanbul Yeni Havalimanı’nın inşaatı için bir ihale yapılmıştır. DHMİ tarafından 3996 sayılı kanun ve 2011/1807 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesince YİD modeli ile yapımı gerçekleştirilecek olan İstanbul Yeni Havalimanı ihale şartnamesi uyarınca yapılan ihalede en iyi teklifin başka bir ortak girişim tarafından verildiği açıklanmıştır. TAV İstanbul ve TAV Holding’e DHMİ tarafından 22 Ocak 2013 tarihinde gönderilen bir yazıda, İstanbul'un Avrupa yakasına yapılacak yeni havalimanının TAV İstanbul'un Kira Sözleşme süresinin bitiminden önce hizmete açılması halinde, çakışma dönemine ilişkin şirketin uğrayacağı tüm kar kayıplarının DHMİ tarafından tazmin edileceği ve tüm kayıpların hesaplanması için bağımsız kuruluşlardan yararlanılabileceği ifade edilmiştir. 11 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) YİD ve YDİ Sözleşmeleri (devamı) Ankara Esenboğa Uluslararası Havalimanı 18 Ağustos 2004 tarihinde TAV Esenboğa ve DHMİ arasında, Ankara Esenboğa Uluslararası Havalimanı’nın (“Esenboğa Havalimanı”) İç ve Dış Hatlar Terminalleri’nin yeniden inşası, yatırımı ve Mayıs 2023 tarihine kadar işletilmesini düzenleyen bir YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeye göre TAV Esenboğa sözleşme tarihinden itibaren 36 ay içinde inşaatı tamamlama yükümlülüğünü üstlenmiş ve bundan sonra 15 yıl 8 aylık bir süre için Ankara Esenboğa Uluslararası Havalimanı Terminali’nin işletim hakkını elde etmiştir. TAV Esenboğa terminal, otopark ve köprü hizmetleri vermeye 16 Ekim 2006 tarihinde başlamıştır. İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı 20 Mayıs 2005 tarihinde TAV İzmir ve DHMİ arasında, İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı’nın (“Adnan Menderes Havalimanı”) Dış Hatlar Terminali’nin yeniden inşası, yatırımı ve işletilmesini düzenleyen bir YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeye göre TAV İzmir sözleşme tarihinden itibaren 24 ay içinde inşaatı tamamlama yükümlülüğünü üstlenmiş ve bundan sonra 6 yıl, 7 ay ve 29 günlük bir süre için Adnan Menderes Havalimanı’nın işletim hakkını elde etmiştir. 21 Ağustos 2006’da yapılan ilave sözleşmeye göre, yapılan ek çalışmalarından dolayı TAV İzmir’in işletim süresi Ocak 2015’e kadar toplam 11 ay 17 gün daha uzatılmıştır. TAV İzmir yolcu, köprü ve check-in banko hizmetleri vermeye 13 Eylül 2006 tarihinde başlamıştır. 16 Aralık 2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere TAV Ege ve DHMİ arasında, Adnan Menderes Havalimanı’nın İç Hatlar Terminali’nin 31 Aralık 2032’ye kadar işletilmesi ve Dış Hatlar Terminali’nin Ocak 2015 itibariyle dolacak olan işletme süresinden itibaren 31 Aralık 2032’ye kadar işletilmesini düzenleyen bir imtiyaz sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşme ile TAV Ege, yeni İç Hatlar Terminali’nin ek binası ile birlikte yapımı ve DHMİ’ye yıllık eşit taksitler halinde toplam 610.000 Avro artı KDV (%18) ödemekle yükümlü olup, imtiyaz sözleşmesine göre bu tutarın 30.500 Avro + KDV tutarındaki kısmı imtiyaz süresinin başlangıcında peşin ödenmiştir. Tiflis Uluslararası Havalimanı TAV Tiflis ile JSC arasında 6 Eylül 2005 tarihinde Tiflis Uluslararası Havalimanı operasyonları (iç ve dış hat terminalleri ile park-apron-taksi yolları) için bir YİD anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma yeni havalimanı inşasının başlangıç tarihinden itibaren 10 yıl 6 aylık bir süre için geçerli olup, Tiflis Uluslararası Havalimanı’nın tasarımı, mühendisliği, finansmanı, inşaası, denemesi, işletmesi ve bakımı ile ilgili konuları kapsamaktadır. Bu süre TAV Tiflis’in Batum Havalimanı inşaatı için yeni yatırımlar (ek pistler, apronun genişletilmesi, vs) yapmayı taahhüt etmesiyle, Şubat 2027’ye kadar 9,5 yıllık bir dönem için uzatılmıştır. TAV Tiflis yeni yapılan Tiflis Uluslararası Havalimanı terminalinde 8 Şubat 2007 tarihinden itibaren yolcu, hava kontrolü hariç köprü, check-in banko ve park-apron-taksi hizmetleri gibi tüm havalimanı operasyonlarını vermeye başlamıştır. 12 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) YİD ve YDİ Sözleşmeleri (devamı) Batum Uluslararası Havalimanı 9 Ağustos 2007 tarihinde TAV Batum ile Gürcistan Ekonomik Kalkınma Bakanlığı arasında Batumi Airport Ltd’in paylarının yönetim hakkının %100’ünün TAV Batum’a 20 yıllığına devri konusunda anlaşma imzalanmıştır. Bu pay anlaşmasına göre, Batum Uluslararası Havalimanı’nın işletmesini Ağustos 2027’ye kadar TAV Batum gerçekleştirecektir. Batum Havalimanı’nın işletmesi, hava trafik kontrol ve güvenlik hizmetleri dışında, tüm havalimanı faaliyetlerini kapsamaktadır. Hava trafik kontrol ve güvenlik hizmetleri Gürcistan Hükümeti’nin sorumluluğu altındadır. Tunus Monastır ve Enfidha Uluslararası Havalimanları TAV Tunus ile OACA arasında 18 Mayıs 2007 tarihinde mevcut Monastır Habib Bourguiba ve Enfidha Havalimanları’nın operasyonu için bir YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşme varolan Monastır Habib Bourguiba Havalimanı’nın (İç, Dış Hatlar Terminalleri ile park-apron-taksi yolları) işletimi ile Enfidha Havalimanı’nın (İç, Dış Hatlar Terminalleri ile park-apron-taksi yolları) tasarımı, mühendisliği, finansmanı, inşaası, denemesi, işletmesi ve bakımı ile ilgili konuları kapsamaktadır. Monastır Habib Bourguiba ve Enfidha Havalimanları’nın işletmeleri sırasıyla, Ocak 2008 ve Aralık 2009’da üstlenilmiştir. Her iki havalimanının işletim süresi Mayıs 2047’de sona erecek olup, işletim süresince hava trafiği kontrolü haricinde yolcu, köprü, check-in banko ve park-apron-taksi hizmetlerini de içeren tüm hizmetler verilmektedir. Gazipaşa Havalimanı Antalya-Gazipaşa Havalimanı’nın kiralanmak suretiyle işletim hakkının devir alınması ile ilgili olarak, 4 Ocak 2008 tarihinde, TAV Gazipaşa ile DHMİ arasında imtiyaz sözleşmesi imzalanmıştır. Yıllık 500.000 yolcu kapasitesi bulunan Antalya-Gazipaşa Havalimanı’nın işletme süresi 25 yıllık olup Mayıs 2034’te sona erecektir. Havalimanı işletim süresince hava tarafı ve kara tarafı, park-apron-taksi hizmetlerini vermektedir. TAV Gazipaşa, yıllık 50 ABD Doları artı KDV ve buna ek olarak net dönem karının %65’ini DHMİ’ye ödeyecektir. Makedonya Üsküp, Ohrid ve İştip Havalimanları 24 Eylül 2008 tarihinde, yeni kurulan TAV Makedonya ve MOTC arasında İştip’te (Shtip) yeni kargo havalimanının işletme opsiyonu ve yapımı, Üsküp’te bulunan “Alexander the Great” Havalimanı’nın yapımı ve işletilmesi ve Ohrid’de bulunan “St. Paul the Apostle” Havalimanı’nın yenileme ve işletilmesine ilişkin 20 yıllık YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Alexander the Great ve St. Paul the Apostle Havalimanları’nın işletmesi, hava trafik kontrol dışında, tüm havalimanı faaliyetlerini kapsayacak olup teknik altyapıyı da kapsayacak şekilde modernizasyon çalışmaları öngörülmektedir. Alexander the Great ve St. Paul the Apostle Havalimanları için imtiyaz sözleşmesi 1 Mart 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir ve imtiyaz sözleşmesinin bitiş tarihi 1 Mart 2030’dur. İştip’te yapılacak olan yeni kargo havalimanı için ise imtiyaz sözleşmesinin yürürlüğe girme tarihi en az 10 yıl sürecek meteorolojik ve teknik ölçümler sonrasında belirlenecektir. Ohrid’de bulunan St. Paul the Apostle Havalimanı’nın modernizasyon çalışmaları ve Üsküp’te bulunan “Alexander the Great” Havalimanı’nın yapımı tamamlanmış olup, sırasıyla Mart 2011 ve Eylül 2011 itibariyle operasyonlarına başlamışlardır. Medine Uluslararası Havalimanı Tibah Development ve GACA arasında 29 Ekim 2011 tarihinde Medine Uluslararası Havalimanı’nın işletilmesi ve geliştirilmesi için bir YDİ sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeye göre, Tibah Development varolan Medine Uluslararası Havalimanı’nın işletmesini devralmasının yanı sıra, yeni yolcu terminalinin tasarımı, mühendisliği, finansmanı, inşası, test edilmesi, işletilmesi ve bakımı ile gerekli ilave altyapı çalışmalarını da üstlenecektir. TAV Holding, Tibah Development’in %33,33’üne sahiptir. Operasyonlara Haziran 2012 itibariyle başlanmıştır. İmtiyaz süresi Haziran 2037 itibariyle sona erecektir. Medine Uluslararası Havalimanı’nın işletilmesi terminal, otopark, kargo, yer hizmetleri, park-apron-taksi hizmetleri ve slot tahsisini kapsamaktadır. Tibah Development, Medine Uluslararası Havalimanı’nın işletmesi için, TAV Holding’in %51 payına sahip olduğu Tibah Operation’u taşeron olarak belirlemiştir. 13 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) İşletim Sözleşmeleri YİD ve YDİ faaliyetleri ile yönetim sözleşmeleri aşağıdakileri içermektedir: Terminal ve havalimanı hizmetleri – Grup önceki paragraflarda belirtildiği üzere terminal ve havalimanlarının işletim hakkına sahiptir. Bu hak, yolcu, köprü, park-apron-taksi, check-in banko hizmetlerini içermektedir. Havayolu şirketlerine sunulan hizmetler, havalimanını kullanan yolcu sayısı, uçaklar tarafından kullanılan köprüler, kalkış ve iniş şartları ve check-in bankolarına göre ücretlendirilmektedir. Gümrüksüz mağaza ürünleri – Grup işletmekte olduğu terminallerde gümrüksüz mağaza ürünü satışı yapma hakkına sahiptir. Gümrüksüz mağaza ürünleri hem gelen hem de giden yolculara sunulmaktadır. Satış hakları, satıştan alınan komisyonlar karşılığında Grup’un iş ortaklıkları veya başka şirketlere verilmektedir. Yiyecek içecek ve havaalanı otel hizmetleri – Grup hem yolcular hem de terminal personeli için tüm yiyecek içecek faaliyetlerini yönetme hakkına sahiptir. Grup belli yiyecek içecek operasyonlarının işletim haklarını, satışlar üzerinden alınacak komisyonlar karşılığında başka şirketlere vermektedir. Alan tahsis hizmetleri – Kiralayan olarak, Grup, havaalanında bilet satışı için havayolu şirketlerine, bankalara ofis alanları kiralamaktadır. Yer hizmetleri – Grup belirli havalimanlarında yer hizmetleri faaliyeti sağlama hakkına sahiptir. Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (“SHY 22”) uyarınca iç ve dış hat uçuşlarına trafik, köprü, uçuş operasyon, kargo olmak üzere tüm yer hizmetlerini vermektedir. Salon hizmetleri – Grup’un üye yolcularına CIP hizmetleri vermek üzere işlettiği veya kiraladığı salonlar bulunmaktadır. Otobüs ve otopark hizmetleri – Grup’un otopark ve vale park hizmetleri verme hakkı bulunmaktadır. Otobüs hizmetleri gelirleri havalimanlarından şehir merkezlerine sağlanan ulaşımla ilgilidir. Yazılım ve sistem hizmetleri – Grup, havacılık sektöründe özellikle uçuş yönetim sistemleri konusunda operasyonel ve finansal verimliliği sağlamak amacıyla yazılım ve sistemler geliştirmekte olup Grup şirketlerinin ve bazı üçüncü tarafların bilgi sistemleri ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Güvenlik hizmetleri – Grup, yurtiçi terminallerinde güvenlik hizmetlerini sağlamaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle Grup’taki toplam çalışan sayısı 14.123 (ortalama 13.483) 31 Aralık 2012’de 13.118 (ortalama 13.091) kişidir. 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar a) Finansal Tabloların Hazırlanış Şekli 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle konsolide ara dönem finansal tablo ve dipnotları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı dönem bilgilerinde Tebliğ’in getirdiği değişikliklere dair sınıflamalar yapılmıştır (Not 2.3). b) Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi Grup, SPK’nın 17 Mart 2005 tarihinde aldığı karar doğrultusunda 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son vermiştir. c) Ölçüm Esasları Konsolide ara dönem finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile ölçülen türev finansal araçlar haricinde tarihi maliyetler üzerinden hazırlanmıştır. Gerçeğe uygun değer ölçümünde kullanılan yöntemler ayrıca Not 2.3 (s)’de belirtilmiştir. 14 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) d) Geçerli ve Raporlama Para Birimi TAV Holding ve Türkiye’de faaliyet gösteren bağlı ortakları muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını TL olarak, Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’na uygun olarak hazırlamaktadır. Yabancı bağlı ortaklıklar ve iş ortaklıkları muhasebe kayıtlarını faaliyet gösterdikleri ülke kanunları ve uygulamalarına göre hazırlamaktadırlar. İlişikteki konsolide ara dönem finansal tablolar, Şirket’in raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur. Grup’un geçerli para birimi Avro’dur. Şirket’in faaliyet gösterdiği ülke para birimi TL olmasına karşın Grup şirketlerinin çoğunun geçerli para birimi Avro’dur. Grup şirketlerinin ve iş ortaklıklarının geçerli para birimleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Şirket Geçerli Para Birimi TAV Holding Avro TAV İstanbul Avro TAV Esenboğa Avro TAV İzmir Avro TAV Ege Avro TAV Tunus Avro TAV Tiflis Gürcistan Larisi (“GEL”) TAV Batum GEL Batumi Airport LLC GEL TAV Makedonya Avro TAV Gazipaşa Avro TAV Letonya Avro HAVAŞ Avro BTA TL BTA Gürcistan GEL BTA Tunus Tunus Dinarı (“TND”) BTA Makedonya Makedonya Dinarı (“MKD”) Cakes & Bakes TL TAV İşletme TL TAV İşletme Gürcistan GEL TAV İşletme Tunus TND TAV İşletme Tunus Plus TND TAV İşletme Makedonya MKD TAV Bilişim Avro TAV Güvenlik TL TAV Akademi TL TAV Aviation Minds ABD Doları HAVAŞ Europe Avro HAVAŞ Europe Helsinki Avro HAVAŞ Europe Stockholm İsveç Kronu (“SEK”) HAVAŞ Almanya Avro HYT İzmir TL HYT Muğla TL HYT Samsun TL Aviator Hollanda Avro ATÜ Avro ATÜ Gürcistan GEL ATÜ Tunus Avro ATÜ Makedonya Avro ATÜ Letonya Avro TAV Gözen ABD Doları CAS ABD Doları TGS TL SAUDI HAVAŞ Suudi Arabistan Riyali (“SAR”) BTA Denizyolları TL BTU Lokum TL BTU Gıda TL Tibah Development SAR Tibah Operation SAR TL olarak sunulan bütün finansal bilgiler aksi belirtilmedikçe en yakın bin TL’ye yuvarlanmıştır. 15 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) e) Konsolidasyon Esasları Bağlı ortaklıklar ve iş ortaklıkları, aşağıdaki yöntemler kullanılarak konsolide edilmiştir: TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV İzmir, TAV Gazipaşa, TAV İşletme, TAV Makedonya, TAV Letonya, TAV Ege, TAV Güvenlik, HAVAŞ, HYT İzmir, HYT Muğla, HYT Samsun, TAV Akademi ve Aviator Hollanda tam konsolidasyona tabi tutulmuştur. Bu şirketlerde kontrol gücü olmayan pay bulunmamaktadır. TAV Tunus, TAV Batum, BTA, BTA Gürcistan, BTA Tunus, BTA Makedonya, Cakes & Bakes, TAV İşletme Gürcistan, TAV İşletme Tunus, TAV İşletme Tunus Plus, TAV İşletme Makedonya, TAV Bilişim, TAV Tiflis, Batumi Airport LLC, HAVAŞ Europe, HAVAŞ Europe Helsinki, HAVAŞ Europe Stockholm, HAVAŞ Almanya ve TAV Aviation Minds tam konsolidasyona tabi tutulmuş olup, ana ortaklık dışı paylar için kontrol gücü olmayan paylar yansıtılmıştır. Batumi Airport LLC’nin sermayesi üzerindeki yönetim hakkı pay yönetim sözleşmesi süresi sonunda JSC’ye transfer edileceğinden dolayı Batumi Airport LLC’nin sermayesinin tamamı özkaynaklar altında kontrol gücü olmayan paylar içerisinde gösterilmiştir. ATÜ, ATÜ Gürcistan, ATÜ Tunus, ATÜ Makedonya, ATÜ Letonya, TAV Gözen, CAS, TGS, SAUDI HAVAŞ, BTA Denizyolları, BTU Lokum, BTU Gıda, Tibah Development ve Tibah Operation özkaynak yöntemi ile konsolide edilmiştir. i) İşletme Birleşmeleri İşletme birleşmeleri, kontrolün Grup’a transfer olduğu tarih olan birleşme tarihinde satın alma metodu kullanılarak muhasebeleştirilir. Kontrol, Grup’un bir işletmenin faaliyetlerinden fayda sağlamak amacıyla söz konusu işletmenin finansal ve faaliyet politikalarını yönetme gücünü ifade eder. Kontrol değerlendirilirken ifa edilebilir potansiyel oy hakları Grup tarafından dikkate alınmaktadır. Grup satın alma tarihindeki şerefiyeyi aşağıdaki şekilde ölçmektedir: Satın alma bedelinin gerçeğe uygun değeri; artı İşletme birleşmelerinde edinilen işletme üzerindeki kontrol gücü olmayan payların kayıtlı değeri, artı Eğer işletme birleşmesi birden çok seferde gerçekleştiriliyorsa edinen işletmenin daha önceden elde tuttuğu edinilen işletmedeki özkaynak payının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri; eksi Tanımlanabilir edinilen varlık ve varsayılan yükümlülüklerin muhasebeleştirilen net değeri (genelde gerçeğe uygun değeri). Eğer yapılan değerlemede negatif bir sonuca ulaşılırsa, pazarlık satın alımı doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. Satın alma bedeli var olan ilişkilerin kurulmasıyla ilgili tutarları içermez. Bu tutarlar genelde kar veya zararda muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesiyle bağlantılı olarak Grup’un katlandığı, borçlanma senetleri veya pay senedine dayalı menkul kıymetler ihraçlarıyla ilişkili giderler dışındaki işlem maliyetleri tahakkuk ettiğinde giderleştirilir. 16 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) e) Konsolidasyon Esasları (devamı) ii) Bağlı ortaklıklar Bağlı ortaklıklar, Grup tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Grup, bir işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı veya bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkanına sahip olduğu durumda işletmeyi kontrol etmektedir. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları, kontrolün başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar konsolide ara dönem finansal tablolara dahil edilmiştir. iii) Kontrol gücü olmayan paylar Grup, her bir işletme birleşmesinde, edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan payları aşağıdaki yöntemlerden birini kullanarak ölçer: Gerçeğe uygun değer üzerinden ya da Edinilen işletmenin net tanımlanabilir varlıklarındaki payları üzerinde, ki genelde gerçeğe uygun değerinden değerlendirilir, muhasebeleştirilen tutarlarındaki orantılı payı üzerinden Grup’un bağlı ortaklıklardaki paylarında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler, ortaklarla yapılan ortaklığa ilişkin işlem olarak muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara yapılan düzeltmeler, bağlı ortaklığın net varlık değerinin oransal tutarı üzerinden hesaplanmaktadır. Şerefiye üzerinde bir düzeltme yapılmaz ve kar veya zararda kazanç veya kayıp olarak muhasebeleştirilmez. 3 Ekim 2012 tarihinde HAVAŞ’ın sermayesinin %35’ini temsil eden payları İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. ve HSBC Investment Bank Holdings Plc’den 80.000 Avro (184.328 TL) karşılığında satın alınmıştır. Sonuç olarak, TAV Holding’in HAVAŞ’taki payı %100’e çıkmış, konsolide finansal tablolarda HAVAŞ kontrol gücü olmayan pay ayrılmaksızın tam konsolidasyona tabi tutulmuş ve bu işlem özkaynak işlemi olarak konsolide finansal tablolarda paylara ilişkin primler altında muhasebeleştirilmiştir. iv) Ortak kontrol altındaki işletme paylarından edinimler Grup’u kontrol eden paydaşın kontrolündeki şirketlerin paylarının transferinden kaynaklanan işletme birleşmeleri sunulan en erken karşılaştırmalı dönemin başında gerçekleşmiş gibi, eğer daha sonra ise, ortak kontrolün sağlandığı tarihte muhasebeleştirilir. Bu amaçla karşılaştırmalı dönemler yeniden düzenlenir. İktisap edilen varlıklar ve borçlar önceden Grup’un kontrolündeki paydaşlarının konsolide ara dönem finansal tablolarında kaydedilen defter değerinden kaydedilirler. İktisap edilen şirketlerin özsermaye kalemleri sermayenin haricinde Grup’un özkaynaklarında aynı kalemlere eklenir ve ortaya çıkan kar yada zarar özkaynaklarda muhasebeleştirilir. v) Kontrolün kaybedilmesi Grup, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolünü kaybetmesi durumunda, bağlı ortaklığın varlık ve yükümlülüklerini, kontrol gücü olmayan paylarını ve bağlı ortaklıkla ilgili diğer özkaynak altındaki tutarları kayıtlarından çıkarır. Kontrolün kaybedilmesinden kaynaklanan kazanç ya da kayıplar kar veya zarara kaydedilir. Eğer Grup önceki bağlı ortaklığında pay sahibi olmayı sürdürürse bu paylar kontrolün kaybedildiği gün itibariyle gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülür. Sonrasında sahip olunmaya devam edilen bu paylar, devam eden kontrol etkisinin seviyesine göre, özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen yatırım ya da satılmaya hazır finansal varlık olarak muhasebeleştirilir. 17 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) e) Konsolidasyon Esasları (devamı) vi) Müşterek anlaşmalar Müşterek anlaşmalar, Grup’un müşterek kontrol sahibi olduğu, anlaşmanın getirilerini önemli ölçüde etkileyecek kararların alınmasında oy birliği ile mutabakatın gerektiği sözleşmelerle kurulmuş anlaşmalardır. Müşterek anlaşmalar aşağıdaki şekilde sınıflanır ve muhasebeleştirilirler: ● Müşterek faaliyet – Grup’un bir anlaşmayla ilgili varlıklar üzerinde haklara ve borçlara ilişkin yükümlülüklere sahip olması durumunda, müştereken elde bulundurulan ya da katlanılan tüm payları dahil olmak üzere müşterek faaliyet ile ilgili her bir varlık, yükümlülük ve işlemini muhasebeleştirir. ● İş ortaklığı – Grup’un sadece anlaşmaların net varlıkları üzerinde hakları olması durumunda, özkaynak yöntemi kullanarak kendisine düşen payı muhasebeleştirir. İlişikteki konsolide finansal tablolar önemli etkinin başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının Grup’un muhasebe politikalarıyla uyumlu olarak düzeltildikten sonraki kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelirlerindeki payını kapsar. Grup’un özkaynak yöntemine göre değerlenen bir yatırımın zararlarındaki payının Grup’un payını aşması halinde, ilişkili herhangi bir uzun vadeli faydayı da kapsayacak şekilde yatırımın kayıtlı değeri sıfıra indirilir ve bundan sonra oluşan zararların kayıtlara alınması Grup’un bir yükümlülüğü ya da iştirak adına ödeme yapma zorunluluğu bulunmadığı durumlarda durdurulur. vii) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirakle ana ortaklık ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkları ve müştereken kontrol edilen ortaklıklar arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki payı oranında netleştirilmiştir. Gerçekleşmemiş zararlar değer düşüklüğüne dair kanıt olmadığı sürece gerçekleşmemiş kazançlarla aynı şekilde silinirler. f) Yabancı Para i) Yabancı para işlemler Yabancı para işlemler, ilgili Grup şirketlerinin geçerli para birimlerine işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmişlerdir. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihindeki kurlardan geçerli para birimine çevrilmişlerdir. Parasal kalemlere ilişkin yabancı para çevrim farkı kazancı veya zararı, dönem başındaki geçerli para birimi cinsinden itfa edilmiş tutarın etkin faiz oranı ve ödemelerin etkisi düzeltilmesiyle dönem sonundaki yabancı para birimi cinsinden itfa edilmiş tutarın dönem sonu kurundan çevrilmiş tutarı ile arasındaki farkı ifade eder. Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden tarihi maliyetiyle ölçülen parasal olmayan kalemler, işlemin gerçekleştiği tarihteki kurdan çevrilmişlerdir. Yeniden çevrimle oluşan kur farkları, diğer kapsamlı gelirde kayıtlara alınan nakit akış riskinden korunma araçların etkin olan kısmından doğan farklar hariç, kar veya zararda kayıtlara alınır. 18 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) f) Yabancı Para (devamı) ii) Yabancı operasyonlar Yabancı operasyonların varlık ve yükümlülükleri, satın alımdan kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri dahil olmak üzere, raporlama tarihindeki döviz kuru ile raporlama para birimine çevrilir. Yabancı operasyonların gelir ve giderleri aylık ortalama döviz kuru ile raporlama para birimine çevrilir. Yabancı para çevrim farkları diğer kapsamlı gelirler içerisinde kayıtlara alınır ve özkaynaklar altında yabancı para çevrim farklarında sunulur. Ancak, eğer yabancı operasyon, tamamına sahip olunmayan bir bağlı ortaklık ise, kontrol gücü olmayan paylara ilişkin kısım oransal olarak kontrol gücü olmayan pay olarak sınıflanır. Eğer bir yabancı operasyonun elden çıkarılması sonucunda kontrol, önemli etki veya müşterek kontrol kaybedilirse, ilgili yabancı operasyona ilişkin olarak yabancı para çevrim farkları hesabındaki birikmiş tutar, elden çıkarma sonucu oluşan kazanç veya kayıpların bir parçası olarak kar veya zarara transfer edilir. Eğer Grup yabancı bir operasyon içeren bir bağlı ortaklığının sadece bir kısmını elden çıkarıp kontrolü koruyorsa, yabancı para çevrim farkları hesabındaki birikmiş tutarın ilgili kısmı kontrol gücü olmayan pay olarak sınıflanır. Eğer Grup yabancı bir operasyon içeren bir iştirakini veya iş ortaklığının sadece bir kısmını elden çıkarıp önemli etkiyi veya müşterek kontrolü koruyorsa, yabancı para çevrim farkları hesabındaki birikmiş tutar kar veya zarara transfer edilir. Grup şirketleri ve iş ortaklıkları, Avro, TL, ABD Doları, TND, GEL, SEK, MKD veya SAR’ı geçerli para birimi olarak kullanmaktadırlar, çünkü bu para birimleri ilgili Grup şirketlerinin veya iş ortaklıklarının operasyonlarında önemli ölçüde kullanılmakta veya operasyonları üzerinde önemli etkiye sahip bulunmakta olup, bu şirketlere ilişkin olay ve koşulların ekonomik özünü yansıtmaktadır. Finansal tablolardaki kalemlerin ölçümü için seçilen para birimi hariç bütün para birimleri yabancı para olarak ele alınmaktadır. Dolayısıyla, geçerli para birimiyle ölçülmemiş olan işlemler ve bakiyeler, ilgili geçerli para birimleri cinsinden yeniden ifade edilmiştir. Grup, konsolide ara dönem finansal tablolar ve dipnotların sunumu amacıyla raporlama para birimi olarak TL’yi kullanmaktadır. Geçmişte yüksek enflasyonlu kabul edilen bir ekonominin (Türkiye) para birimiyle raporlayan bağlı ortaklıkların finansal tabloları, yüksek enflasyonun sona erdiği tarihe kadar raporlama tarihinde geçerli ölçüm birimi cinsinden yeniden ifade edilmiştir. Yukarıda anılan 17 Mart 2005 tarihli karar neticesinde enflasyon muhasebesi uygulamalarının 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle sona erdiği kararlaştırıldığından, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren TL yüksek enflasyonlu olmayan bir ekonomiye ait para birimi olarak değerlendirilmiştir. Grup’un bağlı ortaklıklarından, geçerli para birimi TL olan BTA, TAV Güvenlik ve TAV İşletme’nin finansal tablolarında Türk Lirası’nın satın alma gücündeki değişimin gösterilmesi amacıyla, 31 Aralık 2004 tarihine kadar 29 No’lu Uluslararası Muhasebe Standardı (TMS 29 (“Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama”)) hükümlerince öngörüldüğü üzere toptan eşya genel fiyat endeksleri kullanılarak enflasyon düzeltmeleri yapılmıştır. Avro / TL, GEL / TL, TND / TL, ABD Doları / TL, MKD / TL, SEK / TL, SAR / TL ve Avro / ABD Doları kurlarındaki senelik değişimler raporlama dönemi sonları itibariyle aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 2,5137 1,1656 1,1639 1,9247 0,0408 0,2870 0,5153 1,3060 Avro / TL GEL / TL TND / TL ABD Doları / TL MKD / TL SEK / TL SAR / TL Avro / ABD Doları 19 31 Aralık 2012 2,3517 1,0775 1,1485 1,7825 0,0382 0,2729 0,4753 1,3193 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı Grup, muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları’na uygun olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını da buna uygun olarak TL bazında hazırlamaktadır. İlişikteki konsolide ara dönem finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. SPK mevzuatına göre raporlama yapan şirketler Tebliğin 5. Maddesine göre Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları’nı / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) uygularlar. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide ara dönem finansal durum tablosu, bu tarihte sona eren altı aylık ara döneme ait konsolide ara dönem kapsamlı gelir tablosu, 26 Ağustos 2013 tarihinde Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Genel Kurul finansal tabloların yayımı sonrası finansal tabloları değiştirme gücüne sahiptir. 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Grup ilk olarak 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren uygulanacak şekilde TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar (2011) standardını benimsemiş ve tanımlanmış fayda yükümlülüklerine ilişkin giderlerin belirlenmesi ile ilgili dayanağını değiştirmiştir. Grup ilk olarak 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren uygulanacak şekilde TFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar, TFRS 11 Müşterek Anlaşmalar ve TFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar standartlarını ve TMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar standardındaki dolaylı değişiklikleri benimsemiştir. a) Tanımlanmış fayda yükümlülüğü TMS 19 (2011) standardının benimsenmesi sonucunda tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı gelirler içinde muhasebeleştirilmiştir. Muhasebe politikasındaki bu değişik öncesinde aktüeryal kazanç ve kayıplar kar veya zararda muhasebeleştirilmekteydi. Muhasebe politikasındaki bu değişiklik geriye dönük olarak uygulanmıştır. Sonuç olarak kar veya zararın içindeki kıdem tazminatı karşılığı gideri düşmüş ve bunun karşılığında kayıplar kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı gelirler içerisindeki tanımlanmış emeklilik fayda yükümlülüklerindeki aktüeryal kayıplar 30 Haziran 2012 tarihinde sona eren altı aylık dönemde 3.751 TL artmıştır (31 Aralık 2012: 12.086 TL). 20 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler (devamı) b) Bağlı ortaklıklar TFRS 10 standardının benimsenmesi sonucunda, Grup, yatırımları üzerinde kontrol sahibi olup olmadığını ve sonuç olarak konsolide edip etmeyeceğini belirlerken kullandığı muhasebe politikasını değiştirmiştir. TFRS 10 standardındaki geçici hükümlere göre, 1 Ocak 2012 tarihinde Grup iştirakleri üzerindeki kontrol sonucunu yeniden değerlendirmiştir. Bunun sonucunda Grup’un iştiraklerindeki yatırımları ile ilgili kontrol sonucu değişmemiş ve Grup’un varlıkları, yükümlülükleri ve kapsamlı gelirleri üzerinde bir etki oluşmamıştır. c) Müşterek anlaşmalar TFRS 11 standardının benimsenmesi sonucunda Grup müşterek anlaşmalardaki payları ile ilgili muhasebe politikasını değiştirmiştir. Muhasebe politikasındaki bu değişiklik geriye dönük olarak uygulanmıştır. TFRS 11 standardına göre, Grup müşterek anlaşmalardaki paylarını Grup’un anlaşmalardaki varlıklar üzerinde haklarına ve borçlara ilişkin yükümlülüklerine bağlı olarak müşterek faaliyetler veya iş ortaklıkları olarak sınıflandırmaktadır. Bu değerlendirme yapılırken, Grup ortaklığın yapısını, her bir ayrı aracın kanuni şeklini, ortaklığın sözleşme koşullarını ve diğer gerçekleri ve durumları dikkate almıştır. Daha önceden, ortaklığın yapısı sınıflamanın tek odağıydı. Grup müşterek anlaşmalardaki katılımını yeniden değerlendirmiştir. Sonuç olarak, Grup’un muhasebe politikası değişikliği öncesinde müştereken kontrol edilen işletmeler olarak değerlendirilen müşterek anlaşmaları iş ortaklığı olarak sınıflandırmıştır. Bu sınıflandırmaya göre, daha önce konsolide finansal tablolarda oransal konsolidasyon yöntemi ile muhasebeleştirilen yatırımlar 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren uygulanacak şekilde özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. Grup’un bir iş ortaklığı olan CAS’ın zararlarından kendisine düşen payının Grup’un CAS’taki payını aşması sebebiyle yatırımın defter değeri 1 Ocak 2012 itibariyle sıfıra indirilmiş ve bu tarihten sonra oluşan zararların kayıtlara alınması durdurulmuştur. TFRS 11 standardının uygulanmasıyla, daha önce konsolide finansal tablolarda oransal konsolidasyon uygulanırken CAS’ın 31 Aralık 2012’ye kadar kayda alınan 2.881 TL tutarındaki geçmiş yıl zararı ve 308 TL tutarındaki net dönem zararı kayıtlardan çıkarılmıştır. Bu nedenle 31 Aralık 2012 itibariyle toplam yeniden düzenlenmiş özkaynaklar TFRS 11 standardının uygulanması öncesindeki 31 Aralık 2012 itibariyle özkaynaklarla karşılaştırıldığında 3.034 TL artmıştır. 21 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler (devamı) Aşağıdaki tablo Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle konsolide durum tablosu ve 30 Haziran 2012 tarihinde sona eren altı aylık ara hesap dönemine ait konsolide ara dönem kapsamlı gelir tablosu üzerinde yapılan değişiklikleri özetlemektedir. 31 Aralık 2012 Düzeltme öncesi raporlanan Sınıflamalar Düzeltmeler Düzeltilmiş Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Türev Araçlar Ticari Alacaklar - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Kullanımı Kısıtlı Banka Bakiyeleri Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler - Peşin Ödenen İmtiyaz ve Kira Giderleri - Diğer Peşin Ödenmiş Giderler Diğer Dönen Varlıklar 1.931.626 148.557 712 - (230.280) (55.643) (192) 1.701.346 92.914 520 151.409 - (32.301) 119.108 228.274 - (37.376) 190.898 2.146 - 1.706 3.852 4.366 945.383 53.359 - (2.761) (40.593) (36.952) 1.605 904.790 16.407 323.641 73.779 31.164 (31.164) (13.676) (12.492) 323.641 17.488 30.123 Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar - Havalimanı İşletim Hakkı - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler - Peşin Ödenen İmtiyaz ve Kira Giderleri - Diğer Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar 3.356.723 57 178.396 - (77.566) - 3.279.157 57 178.396 451.539 - 187.124 (79.254) 187.124 372.285 357.761 1.920.018 - (122.343) (37.580) 1.797.675 320.181 1.996.985 (1.920.018) (23.092) 53.875 134.345 235.542 2.098 1.338 (1.338) (888) (1.345) (188) 134.345 450 234.197 572 TOPLAM VARLIKLAR 5.288.349 - (307.846) 4.980.503 VARLIKLAR 22 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler (devamı) 31 Aralık 2012 Düzeltme öncesi raporlanan Sınıflamalar Düzeltmeler Düzeltilmiş Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Türev Araçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 1.239.863 522.506 (310.680) (103.137) (2.081) 1.136.726 209.745 - 310.680 (15.372) 295.308 17.069 121.541 - (1.108) (37.412) 15.961 84.129 - 37.860 (12.957) 24.903 9.365 98.438 389.754 23.269 (37.860) 26.946 - 4.143 (26.983) (374) (4.915) 13.508 33.595 389.754 26.572 18.354 18.776 1.386 37.759 (26.946) (2.461) (1.386) (2.231) 16.315 8.582 Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Uzun Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 2.786.165 2.646.317 - (207.743) (234.999) 2.578.422 2.411.318 15.129 26.731 43.696 - 15.117 (258) 26.589 30.246 26.473 70.285 40.458 13.834 - (6.970) (7.222) 33.488 6.612 ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Ortak Yönetim Altındaki İşletmeler Paylara İlişkin Primler Diğer Yedekler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Değer Artış Yedeği - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Finansal Riskten Korunma Yedeği - Yabancı Para Çevrim Farkları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 1.262.321 1.186.051 363.281 76.811 409.160 (46.410) (46.410) 46.410 3.034 3.034 - 1.265.355 1.189.085 363.281 76.811 362.750 - 1.336 - - 1.336 - - (20.063) (20.063) (212.985) 151.981 108.661 48.358 285.858 76.270 - (155) 35.030 (11.778) - (212.985) 151.826 108.661 83.388 274.080 76.270 TOPLAM KAYNAKLAR 5.288.349 - (307.846) 4.980.503 KAYNAKLAR 23 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler (devamı) 1 Ocak - 30 Haziran 2012 Düzeltme öncesi raporlanan Sınıflamalar Düzeltmeler Düzeltilmiş 1.043.791 (731.360) - (245.046) 209.702 798.745 (521.658) 312.431 - (35.344) 277.087 (176.112) (6.859) 50.782 - 23.614 (9.644) 17.865 292 (6.213) - (158.247) (6.567) 68.183 (9.644) - - 23.371 23.371 180.242 13.970 (29) 194.183 - 20.829 (29.693) (1.444) - 19.385 (29.693) 180.242 5.106 (1.473) 183.875 61.615 (111.798) (34.799) 29.693 (1.616) 1.757 25.200 (80.348) VERGİ ÖNCESİ KAR 130.059 - (1.332) 128.727 Vergi Gideri Dönem Vergi Gideri Ertelenmiş Vergi Geliri (24.592) (48.264) 23.672 - 4.498 5.259 (761) (20.094) (43.005) 22.911 DÖNEM KARI 105.467 - 3.166 108.633 (7.353) 112.820 105.467 - 169 2.997 3.166 (7.184) 115.817 108.633 0,31 - 0,01 0,32 KAR VEYA ZARAR KISMI Hasılat Satışların Maliyeti (-) BRÜT KAR Genel Yönetim Giderleri (-) Pazarlama Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından Paylar ESAS FAALİYET KARI Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI Finansman Gelirleri Finansman Giderleri (-) Dönem Karının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Net Dönem Karı Adi ve Seyreltilmiş Pay Başına Kazanç (tam TL) 24 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler (devamı) 1 Ocak - 30 Haziran 2012 Düzeltme öncesi raporlanan Sınıflamalar Düzeltmeler Düzeltilmiş 77 - - 77 - - (3.714) (3.714) - - (37) (37) 77 - 818 (2.933) 818 (2.856) (86.968) (5.513) - (92.481) (10.411) - - (10.411) - 5.513 (208) 5.305 6.683 (90.696) - (208) 6.683 (90.904) (90.619) - (3.141) (93.760) 14.848 - 25 14.873 (21.488) 36.336 14.848 - 12 13 25 (21.476) 36.349 14.873 DİĞER KAPSAMLI GELİR: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar/Zarara Sınıflandırılmayacak Paylar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelirlere İlişkin Vergi Geliri - Ertelenmiş Vergi Geliri Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar Yabancı Para Çevirim Farkları Nakit Akış Riskinden Korunma Kayıpları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar / Zararda Sınıflandırılacak Paylar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelirlere İlişkin Vergi Geliri - Ertelenmiş Vergi Geliri DİĞER KAPSAMLI GELİR TOPLAM KAPSAMLI GELİR Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Toplam Kapsamlı Gelir 25 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler (devamı) 1 Ocak - 30 Haziran 2012 Dönem Karı Faaliyetlerden elde edilen net nakit Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 2.4 Düzeltme öncesi raporlanan Sınıflamalar Düzeltmeler Düzeltilmiş 105.467 171.501 (17.874) (157.664) 29.693 (29.693) - 3.166 (11.351) 20.092 4.506 108.633 189.843 (27.475) (153.158) (4.037) - 13.247 9.210 186.576 - (49.715) 136.861 182.539 - (36.468) 146.071 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti a) Finansal Araçlar i) Türev olmayan finansal varlıklar Grup kredi, alacakları ve mevduatlarını oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Finansal varlıklar Grup’un ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf durumuna geldiği işlem tarihinde kayıtlara alınır. Grup, finansal varlıklar ilgili sözleşme uyarınca olan nakit akışları ile ilgili hakları sona erdiğinde veya ilgili haklarını bu finansal varlık ile ilgili bütün risk ve getirilerinin sahipliğini transfer ettiği bir alım-satım işlemiyle devrettiğinde ilgili finansal varlığı kayıtlarından çıkarır. Grup tarafından devredilen finansal varlıklardan yaratılan ya da elde tutulan her türlü hak, ayrı bir varlık ya da yükümlülük olarak muhasebeleştirilir. Grup finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece, netleştirme için yasal hakkı olduğunda ve işlemi net bazda gerçekleştirmek ya da varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı yapmak konusunda niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir. Grup’un türev olmayan finansal varlıkları, krediler ve alacaklardır. Krediler ve alacaklar Krediler ve alacaklar aktif bir piyasada kote edilmemiş, sabit veya değişken ödemeli finansal varlıklardır. Bu tür varlıklar başlangıçta gerçeğe uygun değerlerine direk ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin eklenmesiyle muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmalarını müteakiben krediler ve alacaklar gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının etkin faiz oranları kullanılarak indirgenmiş değerleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek gösterilmektedir (Not 2.3(h)(i)). Krediler ve alacaklar, nakit ve nakit benzerleri, ticari alacaklar, kullanımı kısıtlı banka bakiyeleri, ilişkili taraflardan alacaklar ve DHMİ tarafından garanti edilen yolcu geliri alacağından oluşmaktadır (Not 11). Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzerleri gerçeğe uygun değerinde değişim riskinin çok az olduğu nakit mevcudu, vadesiz mevduatlar ve 3 aydan az vadeye sahip vadeli mevduatlardan oluşmaktadır ve Grup tarafından kısa vadeli yükümlülüklerin finansmanı için kullanılır. Grup’un Proje Hesabı, Rezerv Hesabı ya da Fonlama Hesabının kullanımı kredi sözleşmelerinde belirtilen şartlara bağlıdır. Bu yüzden, bu hesaplar içerisindeki banka bakiyeleri konsolide finansal durum tablosunda Kullanımı Kısıtlı Banka Bakiyeleri kalemi içerisinde gösterilmektedir. 26 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) a) Finansal Araçlar (devamı) i) Türev olmayan finansal varlıklar (devamı) Hizmet imtiyaz sözleşmeleri Grup, imtiyazı tanıyandan, sunulan hizmetlerin iyileştirilmesi veya inşaat işlemleri için nakit veya herhangi bir diğer finansal varlığı elde etmeye bir sözleşmeye bağlı olarak koşulsuz bir hakkı olduğunda hizmet imtiyaz sözleşmesinden doğan finansal varlıkları muhasebeleştirmektedir. Bu tür finansal varlıklar başlangıçta gerçeğe uygun değerleriyle ölçülmektedir. İlk kayıtlara alınmalarını müteakiben finansal varlıklar indirgenmiş değerleri üzerinden gösterilmektedir. Eğer Grup inşaat hizmetleri için bir kısmı finansal varlık ve bir kısmı maddi olmayan duran varlık şeklinde olmak üzere ödeme almakta ise, alınan veya alınacak olan her bir varlık başlangıçta gerçeğe uygun değeri üzerinden olmak üzere ayrı ayrı muhasebeleştirilir (Not 2.3(e)). ii) Türev olmayan finansal yükümlülükler Grup borçlanma senetlerini ve ikinci dereceden yükümlülüklerini başlangıçta oluşturuldukları tarih itibariyle muhasebeleştirmektedir. Diğer bütün finansal varlıklar için muhasebeleştirilme tarihi Grup’un araç ile ilgili sözleşme uyarınca doğan yükümlülüklere taraf olduğu tarihtir. Grup, finansal yükümlülük ile ilgili sözleşmeye bağlı taahhütleri sona erdiğinde veya iptal edildiğinde ilgili finansal yükümlülüğü kayıtlarından çıkarır. Grup, türev olmayan finansal yükümlülükleri diğer finansal yükümlülükler içerisinde gösterir. Bu tür finansal yükümlülükler başlangıçta gerçeğe uygun değerlerine direk ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin çıkarılmasıyla ölçülmektedir. İlk kayıtlara alınmalarını müteakiben finansal yükümlülükler etkin faiz oranı kullanılarak indirgenmiş değerleri üzerinden gösterilmektedir. Grup’un diğer finansal yükümlülükleri; finansal borçlanmalar, banka nezdindeki cari hesaplar, ilişkili taraflara borçlar, ticari borçlardır. Talep üzerine geri ödenebilir olan ve Grup’un nakit yönetimin bir parçası olan faizsiz krediler nakit akış tablosunda gösterim amacıyla nakit ve nakit benzerlerine bir kalem olarak eklenmiştir. iii) Sermaye: Adi pay senetleri özkaynak olarak sınıflanır. iv) Türev finansal araçlar (Nakit akış riskinden korunma muhasebesi dahil) Grup, yabancı para ve faiz oranı risklerinden korunmak amacıyla türev finansal araçlar kullanmaktadır. Riskten korunmanın ilk kayıtlara alınmasında Grup riskten korunma araçları ve riskten korunan araçlar arasındaki ilişkiyi, ilgili riskten korunma işleminin risk yönetimi amaçlarını ve stratejilerini ve riskten korunmanın etkinliğini ölçmede kullanılacak olan yöntemleri resmi olarak belgelemektedir. Grup, riskten korunmanın ilk kayıt tarihinde ve devam eden süreç içerisinde, riskten korunma metodunun ilgili araçların metodun uygulandığı süreçteki beklenen gerçeğe uygun değerlerindeki veya nakit akışlarındaki değişiklikler üzerinde etkinliğini veya her bir metodun gerçekleşen sonuçlarındaki etkinliğinin %80–125 aralığında olup olmadığını ölçer. Nakit akış riskinden korunma işlemleri için, finansal riskten korunma işleminin konusunu teşkil eden tahmini işlemin gerçekleşme ihtimalinin yüksek olması ve nakit akışlarındaki değişikliklerin kar veya zararı etkileyebilecek nitelikte olması gerekir. Türev finansal araçlar ilk olarak gerçeğe uygun değerleriyle kayıtlara alınır ve türevlere atfolunan ilgili işlem maliyetleri oluştukları tarihte kar veya zarar olarak kaydedilir. İlk kayıtlara alınmalarını müteakiben, türevler gerçeğe uygun değerleriyle ölçülür ve oluşan değişimler aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilir. Nakit akış riskinden korunma Bir türev aracı kayıtlara alınmış bir varlığı, yükümlülüğü veya kar veya zararı etkileyecek gerçekleşme ihtimali yüksek tahmini işlemle ilgili belirli bir riskin nakit akışlarındaki değişikliklerin riskinden korunma aracı olarak tasarlandığında; türev aracının gerçeğe uygun değerindeki değişikliğin etkin kısmı diğer kapsamlı gelir içerisinde muhasebeleştirilir ve özkaynak altında riskten korunma rezervlerinde gösterilir. Türevin gerçeğe uygun değerindeki etkin olmayan kısım doğrudan kar veya zararda muhasebeleştirilir. 27 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) a) Finansal Araçlar (devamı) iv) Türev finansal araçlar (Nakit akış riskinden korunma muhasebesi dahil) (devamı) Nakit akış riskinden korunma (devamı) Diğer durumlarda, finansal riskten korunmaya konu olan kalem finansal olmayan varlıksa, özkaynaklar içerisinde birikmiş olan tutar, finansal riskten korunmaya konu kalem kar veya zararı etkilediği dönemle aynı dönemde kar veya zarar içerisinde yeniden sınıflandırılır. Eğer finansal riskten korunma aracı artık finansal riskten korunma muhasebesi ile ilgili koşulları sağlamaması, vadesinin dolması veya satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya işlemden kaldırılması durumunda riskten korunma muhasebesinden ileriye dönük olarak vazgeçilir. Eğer tahmini işlemin gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiş bulunan bakiye kar veya zarar içerisinde yeniden sınıflandırılır. b) Maddi Duran Varlıklar i) Muhasebeleştirme ve ölçme Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilirler. Maliyet ilgili varlığın edinimiyle direk ilişkili harcamaları ifade etmektedir. Grup tarafından inşa edilen varlıkların maliyeti, malzeme maliyeti, direk işçilik ve o varlığın Grup’un kullanımına hazır hale gelmesiyle direk ilişkili maliyetleri ve gerektiği durumlarda varlıkların sökümüne veya restorasyonuna, varlıkların yer değiştirmesine ve yerleştirildiği alanın restorasyonuna ilişkin maliyetleri, aktifleştirilmiş borçlanma maliyetlerini içermektedir. Satın alınan yazılımlar ilgili olduğu cihazın ayrılmaz bir parçası olduğu durumlarda bu cihazın bir parçası olarak aktifleştirilmişlerdir. Bir tesis, makine veya cihazın farklı ekonomik ömürlere sahip parçaları var ise, ayrı kalemler (temel birleşenler) olarak muhasebeleştirilirler. Bir maddi varlığın elden çıkartılması veya itfasında ortaya çıkan kazanç ve kayıplar, söz konusu maddi duran varlığın elden çıkartılmasıyla elde edilen tutar ile defter değeri karşılaştırılarak belirlenir ve gelir tablosunda “diğer faaliyetlerden gelir ve karlar / (gider ve zararlar)” hesaplarında muhasebeleştirilir. ii) Sonraki maliyetler Sonradan yapılan harcamalar sadece bu harcamalar sonucunda ileride oluşacak ekonomik faydaların Grup’a aktarılacağının mümkün olduğu durumlarda aktifleştirilebilir. Devam eden onarım ve bakım yapıldıkça gider olarak muhasebeleştirilir. iii) Amortisman Maddi duran varlıklara ait amortisman hesaplaması varlığın kurulumunun gerçekleştiği ve kullanıma hazır hale geldiği tarihten itibaren başlar ya da işletme içi oluşturulan varlıklar için ise varlığın tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldiği tarihten itibaren başlar. Amortisman, maddi duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden bunların tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal yöntem ile tahmini kalıntı değerlerinin silinmesiyle hesaplanmaktadır. Amortisman, başka bir varlığın defter değerine dahil edilmediği sürece, genellikle kar veya zarar ile ilişkilendirilir. Kiralanan varlıklar, Grup kiralanan varlığın mülkiyetini kiralama sonunda makul bir kesinlikte üzerine almayacaksa, varlığın kiralama süresi ile faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur. Arazi amortismana tabi değildir. Grup’un cari ve karşılaştırmalı dönemlerde kullandığı amortisman oranları aşağıdaki gibidir: 50 yıl 4-18 yıl 5-18 yıl 2-18 yıl 1-15 yıl Binalar Tesis, makina ve cihazlar Taşıtlar Döşeme ve demirbaşlar Özel maliyetler Amortisman oranları, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama dönemi sonunda gözden geçirilir ve gerekli durumlarda yeniden belirlenir. 28 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) c) Maddi Olmayan Duran Varlıklar i) Şerefiye Bağlı ortaklık edinimlerinden doğan şerefiye, maddi olmayan duran varlıklar içerisinde gösterilir. Şerefiyenin ilk kaydı ile ilgili bilgi için dipnot 2.1(e)(i)’ye bakınız. Sonraki ölçüm Şerefiye, maliyet değerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ölçülür. ii) İşletme birleşmelerinde muhasebeleştirilen maddi olmayan duran varlıklar Müşteri ilişkileri, HAVAŞ paylarının 2005 ve 2007 yıllarındaki alımları ve HAVAŞ Europe paylarının 2010 ve 2011 yıllarındaki alımları sırasında muhasebeleştirilen maddi olmayan duran varlıklardır. DHMİ lisansı HAVAŞ paylarının 2005 ve 2007 yıllarındaki alımları sırasında muhasebeleştirilen maddi olmayan duran varlıklardır. Bir işletme birleşmesinde ya da iktisabında, iktisap eden şirket iktisap tarihinde iktisap edilen şirketin maddi olmayan duran varlıklarını, maddi olmayan duran varlık tanımına uyması ve gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir biçimde ölçülebilmesi durumunda ayrı ayrı muhasebeleştirir. DHMİ lisansı ve müşteri ilişkilerinin gerçeğe uygun değerleri bağımsız değerleme uzmanlarınca belirlenmiştir. 30 Eylül 2007 tarihine kadar Grup’un %60’ına sahip olduğu HAVAŞ oransal olarak konsolide edilmekteydi. Bundan dolayı konsolide ara dönem finansal tablolarda HAVAŞ’ın ilk alımından kaynaklanan maddi olmayan duran varlıklar, Grup’un payı olan %60 nispetinde yansıtılmaktaydı. TFRS 3 (“İşletme Birleşmeleri”) ile uyumlu olarak, kalan %40 pay alımı, aşamalı olarak gerçekleşen işletme birleşmesi şeklinde muhasebeleştirilmiştir. DHMİ lisansı ve müşteri ilişkileri, gerçeğe uygun değerlerine göre yeniden değerlendirilmiştir. Daha önceden finansal tablolarda oransal konsolidasyonla yansıtılmakta olan %60’lık paya istinaden oluşan gerçeğe uygun değer değişimi özkaynak altında gösterilen yeniden değerleme rezervlerine kaydedilmiştir. Bu hesaba kaydedilen tutar %40 ek pay alımı öncesinde konsolide ara dönem finansal tablolarda yansıtılmakta olan maddi olmayan duran varlıklar üzerinde oluşan yeniden değerleme farkını ifade etmektedir. HAVAŞ Europe’un %50 ve %16,67 paylarının sırasıyla 2010 ve 2011 yıllarında alımları TFRS 3’e uygun olarak muhasebeleştirilmiştir. Alımdan kaynaklanan DHMİ lisansı ve müşteri ilişkileri bağımsız değerleme uzmanlarınca belirlenen gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayıtlara alınmıştır. iii) İşletme içinde oluşturulan yazılımlar İşletme içinde oluşturulan yazılımlar TAV Bilişim tarafından geliştirilen havalimanı yazılımlarından oluşmaktadır. İşletme içinde oluşturulan sınırlı ekonomik ömre sahip yazılımlar maliyet değerlerinden, birikmiş itfa payları ile değer düşüklükleri çıkarılarak ölçülürler. 29 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) c) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (devamı) iv) Diğer maddi olmayan duran varlıklar Grup tarafından satın alınan sınırlı faydalı ömre sahip diğer maddi olmayan duran varlıklar maliyet değerlerinden, birikmiş itfa payları ile kalıcı değer düşüklükleri çıkartılarak ölçülürler. v) Sonradan ortaya çıkan maliyetler Sonradan ortaya çıkan maliyetler varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Giderler ve içeride yaratılan şerefiye ve markalar da dahil olmak üzere tüm diğer gider kalemleri oluştukça kar veya zararda muhasebeleştirilir. d) İtfa Payları Şerefiye dışında kalan maddi olmayan duran varlık kalemleri için itfa payları, kullanıma hazır oldukları günden itibaren ilgili varlıkların tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi kullanılarak kar veya zarara kaydedilir. Satın alınan yazılımlar 3-5 yıllık ekonomik ömürleri süresince itfa edilirler. HAVAŞ’ın ve HAVAŞ Europe paylarının iktisabı ile ilgili maddi olmayan duran varlıklar, müşteri ilişkileri ve DHMİ lisansıdır. Müşteri ilişkileri 5-10 yıllık, DHMİ lisansı ise işletmeye net nakit girişi sağlaması beklenen süre için öngörülebilir bir sınır olmaması nedeniyle belirsiz ekonomik ömüre sahiptirler. DHMİ lisansının değer düşüklüğü yıllık olarak test edilir. İtfa yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama dönemi sonunda gözden geçirilir ve gerekli durumlarda yeniden belirlenir. e) Hizmet İmtiyaz Sözleşmeleri i) Maddi olmayan duran varlıklar Grup, imtiyaz altyapısını kullanma hakkına sahip olması durumunda hizmet imtiyaz sözleşmesinin şartlarından doğan hakları maddi olmayan duran varlık olarak muhasebeleştirir. Hizmet imtiyaz anlaşmasında belirtilmiş inşaatın yapılması ya da hizmetlerin geliştirilmesi olarak değerlendirilen maddi olmayan duran varlıklar ilk defa kayıtlara alınırken gerçeğe uygun değerleri ile muhasebeleştirilirler. İlk kayda alınmalarını takiben bu maddi olmayan duran varlıklar, elde edilme maliyetlerinden itfa payları ve varsa ilgili değer düşüklüğü karşılığı düşüldükten sonra muhasebeleştirilmektedir. Yapım hizmetlerinin karşılığında kar marjı alınan veya alınacak olan ücretin gerçeğe uygun değeri, diğer benzer inşaat işleri ile tutarlı bir marj yansıtmak üzere, gerçekleştirilen gerçek maliyetlere eklenen bir marj da içermektedir. TAV İzmir, TAV Esenboğa, TAV Gazipaşa, TAV Makedonya ve TAV Ege için söz konusu brüt kar oranları %0, TAV Tiflis ve TAV Tunus için sırası ile %15 ve %5’dir. İmtiyazlı hizmet sözleşmelerinden kaynaklanan maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömrü, Grup’un ilgili sözleşme uyarınca altyapı kullanımlarına bağlı olarak kamudan bedel talep edebildiği dönemden başlayarak imtiyazın bittiği zamana kadar olan süredir. Maddi olmayan duran varlığın itfa payı, tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanır. 30 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) e) Hizmet İmtiyaz Sözleşmeleri (devamı) ii) Finansal varlıklar Grup, DHMİ ile Ankara Esenboğa Havalimanı ve İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nın işletimi için yapılan sözleşmelere bağlı olarak garanti edilen yolcu alacaklarını finansal varlık olarak kayıtlara almaktadır. Bu finansal varlıklar ilk defa kayıtlara alınırken gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değeri raporlama dönemi sonunda geçerli olan piyasa faiz oranları ile indirgenen gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değeri olarak tahmin edilir (Not 2.3(s)). iii) İşletim sözleşmesinin muhasebeleştirilmesi (TAV İstanbul) İşletim sözleşmesi ile ilgili maliyetler temel olarak TAV İstanbul’un DHMİ’ye kira ödemelerini ve AUHT’nin iç hatlar terminalinin iyileştirme ve geliştirilmesine yönelik ödemelerini içermektedir. TAV İstanbul, belli kira tutarını peşin olarak ödemiştir ve bu ödemeyi ödeme süresi boyunca peşin ödenmiş kira olarak muhasebeleştirmektedir. TAV İstanbul tarafından gerçekleştirilen iç hatlar terminalini iyileştirme ve geliştirme harcamaları peşin ödenmiş geliştirme harcamaları olarak kaydedilmiş olup, ilgili sözleşme süresi boyunca itfa edilmektedir. Rutin bakım onarıma ilişkin diğer tüm maliyetler oluştukları dönem içinde giderleştirilmektedir. TFRS Yorum 12 - İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları’na göre bir işletmeci sağladığı inşaat, yenileme hizmeti veya diğer kalemler karşılığında aldığı bedeli maddi olmayan duran varlık veya finansal varlık olarak muhasebeleştirir. TAV İstanbul’da bir inşaat veya önemli bir yenileme bulunmamakta ve sözleşme işletme safhasındadır. Bu nedenle TAV İstanbul’un finansal tablolarında bir maddi olmayan duran varlık veya finansal varlık muhasebeleştirilmemiş ve işletme hizmetleri ile ilgili hasılat ve maliyetler TFRS Yorum 12 gereğince TMS 18’e göre muhasebeleştirilmiştir. f) Kiralama İşlemleri Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Grup’a ait olduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. İlk olarak finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler ilgili varlığın gerçeğe uygun değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmasını takiben ise ilgili varlık için geçerli olan muhasebe politikalarına göre muhasebeleştirilir. Diğer kiralama işlemleri faaliyet kiralamasıdır ve kiralanan varlıklar Grup’un konsolide ara dönem finansal durum tablosunda gösterilmezler. g) Stoklar Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Maliyet ilk giren ilk çıkar (“FIFO”) yöntemine göre hesaplanır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar direk malzeme ve ilgili durumlarda stokları mevcut durumuna getirmek için katlanılan diğer giderleri kapsamaktadır. Net gerçekleştirilebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini pazarlama ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış giderleri toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. 31 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) h) Varlıklarda Değer Düşüklüğü i) Türev olmayan finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılmayan bir finansal varlıktaki değer düşüklüğü her raporlama tarihinde değer düşüklüğü olduğuna kanaat getirilen nesnel kanıtlarla değerlendirilir. Eğer nesnel kanıtlar ilgili finansal varlığın ilerideki nakit akışlarını olumsuz yönde etkilediğine dair bir veya birden fazla olaya işaret ediyorsa, ilgili finansal varlıkta değer düşüklüğü olduğu dikkate alınır. Finansal varlıkların değer düşüklüğüne neden olan nesnel kanıt, borçlunun temerrüdünü veya yükümlülüğünü yerine getirememesi, Grup’un aksini dikkate alamayacağı koşullara bağlı olarak bir tutarın yeniden yapılandırılmasını, borçlunun veya ihraççının iflas etme ihtimalinin oluşmasını, bu kişilerin ödeme durumlarında negatif durumlar ortaya çıkması veya menkul bir kıymetin aktif pazarının ortadan kalkması durumlarını kapsayabilir. İtfa edilmiş maliyetleriyle ölçülen finansal varlıklar Grup kredi ve alacaklardaki değer düşüklüğüne dair kanıtları hem ilgili varlık seviyesinde, hem de toplu olarak dikkate almaktadır. Tüm tek başına önemli olan alacaklar değer düşüklüğü açısından ayrı ayrı değerlendirilmektedir. Daha sonra, değer düşüklüğüne uğramadığı tespit edilen tüm tek başına önemli alacaklar toplu olarak, gerçekleşen ancak henüz tanımlanmamış bir değer düşüklüğüne maruz kalıp kalmadıkları konusunda değerlendirilir. İtfa edilmiş maliyetleriyle ölçülen finansal varlıktaki değer düşüklüğü, varlığın kayıtlı değeri ile nakit akışlarından oluşan alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilerek bugüne indirgenmiş değeri arasındaki fark olarak hesaplanır. Zararlar kar veya zararda muhasebeleştirilir ve kredi ve alacaklar altında bir karşılık hesabına yansıtılır. Değer düşüklüğü gösteren varlık üzerinden hesaplanan faizler iskonto edilmeye devam edilirler. Raporlama dönemi sonrası gerçekleşen bir durum değer düşüklüğünde azalmaya neden olursa, bu azalış kar veya zararda geri çevrilir. ii) Finansal olmayan varlıklar Grup, her bir raporlama tarihinde, stoklar ve ertelenen vergi varlıkları dışında kalan her bir varlığa ilişkin değer kaybı olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye ve belirsiz ekonomik ömre sahip ya da henüz kullanıma hazır olmayan maddi olmayan duran varlıklar için geri kazanılabilir tutar her yıl aynı zamanda tahmin edilir. Bir varlığın ya da onun ilgili nakit yaratan biriminin (“NYB”) kayıtlı değeri geri kazanılabilir tutarını aşıyorsa değer düşüklüğü gideri kayıtlara alınır. Varlığın ya da NYB’nin geri kazanılabilir tutarı net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanıdır. Kullanım değeri, ilerideki nakit akışlarının ilgili NYB ya da varlıktaki belirli riski ve paranın zaman değerini gösteren vergi sonrası iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesi ile değerlendirilir. Değer düşüklüğü testi için, kendi başına test edilemeyen varlıklar diğer varlıklar ve varlık gruplarından bağımsız olarak sürekli kullanımından dolayı nakit girişi üreten en küçük birimlere (NYB) ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen nakit üreten birimlere paylaştırılır. Değer düşüklüğü zararları kar veya zarara kaydedilir. NYB’lerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü karşılığı öncelikle birimlere paylaştırılan şerefiyelerin defter değerlerinden daha sonra birimlerdeki diğer varlıkların (varlık gruplarının) defter değerlerinden oransal esasa göre düşülür. Şerefiyeye ait bir değer düşüklüğü iptal edilmez. Diğer varlıklarda önceki dönemlerde ayrılan değer düşüklükleri her raporlama döneminde değer düşüklüğünün azalması veya değer düşüklüğünün geçerli olmadığına dair göstergelerin olması durumunda değerlendirilir. Değer düşüklüğü geri kazanılabilir tutarın belirlenmesinde kullanılan tahminlerde değişiklik olması durumunda ters çevrilir. Değer düşüklüğü, eğer ki değer düşüklüğü kayıtlara alınmamış olsaydı, varlığın amortisman ve itfa payı düşüldükten sonraki net kayıtlı değerini aşmayacak bir seviyeye kadar ters çevrilir. 32 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) i) Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatları Türkiye’deki mevcut iş kanunu gereğince, Grup, çalışanların emeklilik, askerlik ya da ölüm gibi nedenlerden işten ayrılan 1 yılı doldurmuş çalışanlarına belirli miktarlarda ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı 30 gün bazında Grup’un çalışanlarının emekli olması durumunda gelecekteki tahmini muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değerini ifade etmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanlar bu tür bir ödemeye tabi tutulacakmış gibi hesaplanmış olup konsolide ara dönem finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı, Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanmıştır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle kıdem tazminatı tavanı tam 3.129 TL tutarındadır (31 Aralık 2012: tam 3.034 TL). Not 28’da açıklandığı üzere, Grup yönetimi kıdem tazminatı karşılığı hesaplamasında bazı tahminler kullanmıştır. Tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. j) Karşılıklar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda konsolide ara dönem finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılıklar, raporlama dönemi itibariyle yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Grup yönetimi tarafından yapılan en iyi tahminine göre hesaplanır ve etkisinin önemli olduğu durumlarda bugünkü değerine indirmek için iskonto edilir. k) Hasılat Asıl faaliyet konusu kapsamında gerçekleştirilen malların satışından elde edilen hasılat, karşılığında alınan tutar ya da alacağın iadeler, satış iskontoları ve ciro primleri düşüldükten sonraki gerçeğe uygun değeri olarak ölçülür. Hasılat, genellikle yapılan bir satış sözleşmesi suretiyle ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili risk ve faydaların satın alana transfer olmuş olması, ödenecek bedelin tahsil edilebilir olması, ilgili maliyet ve muhtemel getiri tutarlarının güvenilir şekilde tahmin edilebilmesi, satışa konu mal üzerinde devam eden yönetimsel satıcı lehine bir hak kalmamış olması ve hasılat tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumlarında kaydedilir. Bir indirimin sağlanması muhtemel ve tutarı güvenilir bir biçimde ölçülebiliyorsa hasılatın kaydedildiği anda indirim tutarı hasılattan düşülerek kaydedilir. İnşaat hasılatı ve inşaat maliyeti: İnşaat hasılatı ve maliyeti raporlama tarihindeki o güne kadar oluşan sözleşmeyle ilgili maliyetlerin tahmin edilen toplam sözleşme maliyetlerine oranıyla ölçülen tamamlanma aşamasına göre muhasebeleştirilir. Sözleşme kapsamındaki değişimler, alacaklar ve teşvik ödemeleri müşteri ile anlaşıldığı ölçüde dahil edilir. Bir inşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir bir şekilde tahmin edilemediği durumda sözleşme hasılatı oluşan sözleşme maliyetlerinin geri kazanılabilir tutarı kadar muhasebeleştirilir. Sözleşme maliyetleri oluştukları dönemde gider olarak kaydedilirler. Toplam sözleşme maliyetinin toplam sözleşme hasılatından fazla olması muhtemel ise, beklenen zarar doğrudan doğruya giderleştirilir. Hizmet imtiyaz sözleşmeleri: Hizmet imtiyaz sözleşmeleri kapsamında verilecek olan inşaat hizmetleri ile ilgili hasılat Grup’un yukarıda anlatılan inşaat hasılatının muhasebeleştirilmesi hakkındaki muhasebe politikalarıyla tutarlı olarak tamamlanma aşamasına göre muhasebeleştirilir. İşletme veya hizmet hasılatı, hizmetlerin Grup tarafından sağlandığı dönemde muhasebeleştirilir. Grup, bir hizmet imtiyaz anlaşmasında birden fazla hizmet sağlıyorsa, sözleşmeden kaynaklanan alacaklar ilgili hizmetlerin gerçeğe uygun değerleri referans alınarak her bir hizmet için ayrı ayrı belirlenir. Havacılık geliri: Havacılık geliri, ilgili havayolu şirketlerinden elde edilen günlük raporlara göre kaydedilir. Havacılık gelirleri yolculardan elde edilen terminal hizmet gelirinin yanı sıra uçaklar için kullanılan rampalar ile havayolları tarafından yolcu uçuş işlemleri için kullanılan kontuarlardan elde edilen terminal hizmet gelirlerini kapsamaktadır. 33 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) k) Hasılat (devamı) Alan tahsisi geliri: Havaalanında ayrılan yerler için yapılan sözleşmelere göre aylık düzenlenen faturalara istinaden kayıtlara alınır. Yiyecek içecek hizmet geliri: Yiyecek içecek hizmet geliri hizmet verildiğinde kayda alınır. Grup, tahsilatı gerçekleşmiş uzun dönem sözleşmelere ilişkin geliri hizmet verilene kadar ertelemektedir. Bu gelirler, yiyecek içecek şirketlerine iç ve dış hatlarda ürünlerini satmak için verilen satış haklarına ilişkin olduğundan, bu gelirlere ilişkin olarak ertelenmiş maliyet bulunmamaktadır. Yer hizmetleri geliri: Yer hizmetleri geliri hizmet verildiğinde kayda alınır. Komisyonlar: Grup’un gümrüksüz mağaza operasyonları ve yiyecek içecek hizmetlerini üçüncü kişilere kiralama hakkı vardır. Bu üçüncü kişiler sözleşmelerine göre ciro üzerinde belirli bir oranda Grup’a komisyon ödemektedirler. Komisyon gelirleri iki üç günlük raporlar dikkate alınarak belirlenip muhasebeleştirilmektedir. Yazılım ve sistem hizmet geliri: Yazılım ve sistem hizmetleri verildiğinde ve ürün teslim edildiğinde kayda alınır. Salon hizmetleri geliri: Salon hizmetleri geliri hizmet verildiğinde kayda alınır. Otobüs ve otopark hizmetleri geliri: Otobüs ve otopark hizmetleri geliri hizmet verildiğinde kayda alınır. l) Kiralama Ödemeleri Operasyonel kiralamada yapılan ödemeler kira süresince doğrusal yöntemle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Kira sözleşmesine göre yapılan asgari kira ödemeleri finansman gideri ve kalan yükümlülüğün azalması arasında paylaştırılır. Finans gideri yükümlülüğün geri kalan bakiyesinde sabit dönem faiz oranı üretmek için kira süresince her döneme dağıtılır. Şarta bağlı kira ödemeleri geri kalan kira süresi boyunca asgari kira ödemelerinin değiştirilmesiyle muhasebeleştirilir. m) Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Yatırım faaliyetlerinden gelirler, yatırımlardan elde edilen faiz gelirlerini içerir. Faiz geliri etkin faiz yöntemi kullanılarak tahakkuk esasına göre kar veya zararda muhasebeleştirilir. İştiraklerden elde edilen temettü gelirleri paydaşların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır. Yatırım faaliyetlerinden giderler, finansal riskten korunma araçlarından kayıpları ve kar veya zararda muhasebeleştirilen türev finansal riskten korunma araçlarının etkin olmayan kısımlarının kayıplarını içerir (Not 2.3(a)(iv)). n) Finansman Gelirleri ve Finansman Giderleri Finansman geliri, TFRS Yorum 12 etkisiyle oluşan DHMİ’den garanti edilen yolcu alacakları üzerindeki içerir. Finansman giderleri, banka kredilerinin faiz giderlerini ve finansal varlıklarla (ticari alacaklar dışındaki) ilgili muhasebeleştirilen değer düşüklüklerini içerir. Bir varlığın iktisabı, inşaatı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilemeyen borçlanma maliyetleri etkin faiz oranı kullanılarak kar veya zarar içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Finansal varlık ve yükümlülüklerin (ticari alacaklar ve borçlar dışındaki) üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri kur farkı hareketlerinin net pozisyonuna göre finansman gelirleri veya finansman giderleri içerisinde net olarak raporlanır. Ticari alacaklar ve borçların üzerindeki kur farkı gelirleri esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, kur farkı giderleri ise esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde raporlanır. 34 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) o) Pay Başına Kazanç (“PBK”) Grup adi pay senetleri için temel PBK bilgisi sunmaktadır. Temel PBK, Grup’un adi pay sahiplerine atfolunan kar ya da zararın dönem içinde tedavülde olan adi paylarının ağırlıklı ortalama sayısına bölümüyle bulunur. Potansiyel seyreltilmiş pay yoktur. p) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Faaliyet bölümü, Grup’un ve iş ortaklıklarının hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Grup’un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır. Grup yönetimine raporlanan bölüm sonuçları tutarlı bir şekilde dağıtılabilinen bir bölümle doğrudan ilişkilendirilen kalemleri içerir. Dağıtılamayan kalemler işletme varlıkları (başta işletmenin merkezi olmak üzere), merkez ofis giderleri ve vergi varlık ve yükümlülüklerinden oluşmaktadır. Bölüm yatırım harcamaları yıl içerisinde maddi duran varlıklar ve şerefiye dışındaki maddi olmayan duran varlıkları satın almak için katlanılan toplam maliyettir. r) Uygulamada Olmayan Yeni Standartlar ve Yorumlar Bazı yeni standartlar, standartlardaki değişiklikler ve yorumlar 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle henüz geçerli olmayıp bu konsolide ara dönem finansal tabloların hazırlanmasında uygulanmamıştır. 30 Haziran 2013 itibariyle yürürlükte olmayan standartlar TFRS 9 ve TMS 32’dir. Bu yeni standartların Grup’un konsolide ara dönem finansal tablolarına etkisi olması beklenmektedir. Grup, bu standartların erken uygulanmasını planlamamaktadır ve bunlarla ilgili olarak oluşabilecek etkiler henüz değerlendirilmemiştir. s) Gerçeğe Uygun Değerlerin Belirlenmesi Grup’un bazı finansal ve finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesi hem muhasebe politikası hem de dipnot sunumları açısından gereklidir. Gerçeğe uygun değerlerin hem değerlendirilmesi hem de dipnotlarda sunum amaçlı belirlenmesi aşağıdaki yöntemlerle yapılmaktadır. Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan varsayımlar ilgili varlık veya yükümlülükler ile ilgili dipnotlarda gerektiğinde sunulmuştur. i) Maddi duran varlıklar İşletme birleşmeleri sonucu ortaya çıkan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerleri satın alma gününde gönüllü bir alıcı ile gönüllü bir satıcının bilgili, ihtiyatlı ve hiçbir baskı altında kalmadan davrandığı piyasa koşullarındaki bir işlemle el değiştirmesinde ortaya çıkacak bedeldir. Tesis, ekipman ve demirbaşların gerçeğe uygun değerleri benzer kalemlerin kote edilmiş piyasa fiyatına ve yenileme maliyetine göre belirlenir. Amortismana tabi tutulan yenileme maliyeti fiziksel yıpranmanın yanı sıra işlevsel ve ekonomik eskime için düzeltmeleri de yansıtır. ii) Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıkların gerçeğe uygun değeri söz konusu varlıkların kullanımından ve nihai satışından elde edilmesi beklenen iskonto edilmiş nakit akışlarına göre belirlenir. Müşteri ilişkileri ve şirket birleşmesinden edinilen DHMİ lisansının gerçeğe uygun değerleri yenileme maliyeti, piyasa ve gelir yaklaşım yöntemlerine göre belirlenmektedir. Bir maddi olmayan duran varlık olarak havalimanı işletim hakkı başlangıçta, verilen inşaat hizmeti için alınan ya da alınacak olan tutarın gerçeğe uygun değeri olan, varlığı elde etmek için elden çıkarılan tutarın gerçeğe uygun değeri olarak tahmin edilen maliyetten muhasebeleştirilir. Verilen inşaat hizmeti için alınan ya da alınacak olan tutarın gerçeğe uygun değeri oluşan fiili maliyete diğer benzer inşaat işleriyle uyumlu bir kar marjını yansıtmak için eklenen bir brüt kar oranını da içerir. TAV İzmir, TAV Esenboğa, TAV Gazipaşa, TAV Makedonya ve TAV Ege için söz konusu brüt kar oranları %0, TAV Tiflis ve TAV Tunus için sırası ile %15 ve %5’dir. 35 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) s) Gerçeğe Uygun Değerlerin Belirlenmesi (devamı) iii) Ticari ve diğer alacaklar Ticari ve diğer alacakların gerçeğe uygun değeri, raporlama dönemi sonunda geçerli olan piyasa faiz oranları ile indirgenen gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değeri olarak tahmin edilir. Belirli bir faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar indirgenme etkisinin önemsiz olması durumunda orjinal fatura tutarından değerlenirler. Bu gerçeğe uygun değerler sadece açıklama amacıyla ya da bir işletme birleşmesiyle edinimlerde belirlenir. iv) Türevler Sözleşmedeki vadeli işlem fiyatı ile cari vadeli işlem fiyatı arasındaki fark sözleşmenin kalan vadesine göre riskten arındırılmış faiz oranı (devlet tahvillerine temel alınan) veya opsiyon fiyatlama modeli ile indirgenir. Vadeli faiz oranı takaslarının gerçeğe uygun değeri aracı kotasyonlarına dayanır. Bu kotasyonlar her sözleşmenin şartlarına ve vadelerine göre değerleme tarihinde benzer bir araçtaki piyasa faiz oranları kullanılarak gelecekteki tahmini nakit akışlar iskonto edilerek gerçeğe uygun olup olmadığı test edilir. Gerçeğe uygun değer, finansal aracın kredi riskini gösterir ve gerekli durumda Grup şirketi ile karşı tarafın kredi riskininin hesaba alınması düzeltmelerini içerir. v) Türev olmayan finansal yükümlülükler Dipnotlarda sunum amacıyla hazırlanan gerçeğe uygun değer bilgisi, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının raporlama tarihindeki piyasa faiz oranları ile indirgenmesi ile hesaplanmaktadır. Finansal kiralama işlemleri için piyasa faizi benzer kira anlaşmalarına göre belirlenir. t) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Gelir vergisi ve ertelenmiş vergi, işletme birleşmeleri veya doğrudan özkaynaklar veya diğer kapsamlı gelir içinde kaydedilenler dışında kar veya zararda muhasebeleştirilir. i) Dönem vergisi Cari dönem vergi yükümlülüğü ya da varlığı, dönem karı veya zararının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Grup’un cari vergi yükümlülüğü raporlama tarihi itibariyle geçerli olan vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir. ii) Ertelenmiş vergi Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici fark üzerinden geçerli olan vergi oranları dikkate alınarak hesaplanır Aşağıdaki durumlarda meydana gelen geçici farklar için ertelenmiş vergi muhasebeleştirilmez: ● bir işletme birleşmesi olmayan ve ne muhasebe karını ne de vergiye tabi kar veya zararı etkilemeyen bir işlem sonucu oluşan varlık veya yükümlülüklerin ilk kayıtlara alınmasında ortaya çıkan geçici farklar; ● öngörülebilir bir gelecekteki süre içinde tersine dönmesi muhtemel olmayan ve Grup’un geri çevrim zararını kontrol edebildiği bağlı ortaklık ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarıyla ilgili geçici farklar; ve ● şerefiyenin ilk muhasebeleştirilmesi sırasında oluşan vergilendirilebilir geçici farklar. Grup, ertelenmiş vergi borçlarını ve ertelenmiş vergi varlıklarını, varlıklarının defter değerlerini ne şekilde geri kazanacağı ve borçlarını defter değerleri ile ne şekilde ödeyeceği ile ilgili raporlama dönemi sonundaki beklentilerinin vergisel sonuçlarıyla tutarlı bir şekilde hesaplar. Ertelenmiş vergi, raporlama dönem sonu itibariyle geçici farkların geri çevrildiği zamandaki yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranı ile ölçülür. 36 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) t) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler (devamı) ii) Ertelenmiş vergi (devamı) Henüz kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir gelir elde edileceğinin muhtemel olması halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama döneminde gözden geçirilir ve ilgili vergi avantajının kullanımının muhtemel olmadığı kısımlar için ertelenmiş vergi varlıkları azaltılır. Ödenecek cari vergi tutarları, peşin ödenen vergi tutarlarıyla, kurumlar vergisi ile ilişkili olduğundan netleştirilmektedir. Ertelenmiş vergi alacağı ve yükümlülüğü de her bir şirket için netleştirilmektedir. Türkiye’deki vergi düzenlemeleri bir ana şirket ile bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi vermesine izin vermemektedir. Dolayısıyla, ekteki konsolide ara dönem finansal tablolarda yansıtıldığı üzere vergi karşılıkları ayrı ayrı şirket bazında hesaplanmıştır. iii) Vergi riski Dönem vergi gideri ile ertelenmiş vergi gideri tutarları belirlenirken, Grup belirsiz vergi pozisyonlarını ve ödenmesi gerekecek ek vergi ve faizler olup olmadığını dikkate almaktadır. Grup, vergi kanunu ve geçmiş tecrübelerine dayanarak yaptığı değerlendirmede vergi incelemesinden geçmemiş dönemler için vergi karşılıklarının yeterli olduğuna inanmaktadır. Bu değerlendirme gelecek ile ilgili birçok mesleki kanaat içeren tahmin ve varsayımlara dayanmaktadır. Grup’un vergi yükümlülüğünün yeterliliği ile ilgili değerlendirmesini değiştirecek yeni bilgiler ortaya çıkması durumunda vergi yükümlülüğündeki bu değişim, bu durumun belirlendiği döneme ait vergi giderini etkileyecektir. 2.5 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide ara dönem finansal tabloların TFRS’ye uygun olarak hazırlanması, yönetimin, politikaların uygulanması ve raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider tutarlarını etkileyen kararlar, tahminler ve varsayımlar yapmasını gerektirmektedir. Gerçekleşen sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir. Tahminler ve tahminlerin temelini teşkil eden varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Muhasebe tahminlerindeki güncellemeler, güncellemenin yapıldığı dönemde ve bu güncellemelerden etkilenen müteakip dönemlerde kayıtlara alınır. Konsolide ara dönem finansal tablolarda kayıtlara alınan tutarlar üzerinde en çok etkisi olan muhasebe politikalarına uygulanan önemli kararlara ilişkin bilgiler aşağıda belirtilen dipnotlarda açıklanmıştır: Not 2.3 (e) – TFRS Yorum 12 “Hizmet İmtiyaz Anlaşmaları” kapsamında yapılan inşaat maliyetlerine kar marjı uygulanması Konsolide ara dönem finansal tablolarda kayıtlara alınan tutarlar üzerinde önemli etkisi olan tahminlere ilişkin bilgiler aşağıda belirtilen dipnotlarda açıklanmıştır: 3. Not 17 ve 18 – Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların ekonomik ömürleri Not 20 – İndirgenmiş nakit akımı projeksiyonlarında kullanılan önemli varsayımlar Not 28 – Kıdem tazminatı karşılığı hesaplanması Not 40 – Vergi zararlarının ve yatırım indirimlerinin kullanımı Not 45 ve 46 – Finansal araçların değerlemesi İŞLETME BİRLEŞMELERİ Yoktur. 37 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR Kontrol gücü olmayan paylar: Grup’un grup içi eliminasyonlar öncesi kontrol gücü olmayan paylara sahip önemli iştiraklerinin bilgileri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. 30 Haziran 2013 Kontrol gücü olmayan pay yüzdesi Duran varlıklar Dönen varlıklar Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler Net varlıklar Kontrol gücü olmayan payların kayıtlı değeri TAV Tunus TAV Tiflis BTA %33,00 1.286.014 69.534 967.905 253.295 134.348 %24,00 164.371 43.004 69.866 20.630 116.879 %33,33 32.774 32.175 9.346 42.195 13.408 44.334 28.049 4.469 Diğer önemsiz iştirakler Toplam 6.284 83.136 Diğer önemsiz iştirakler Toplam (12) (4.797) Diğer önemsiz iştirakler Toplam 757 2.006 Diğer önemsiz iştirakler Toplam 3.551 76.270 1 Ocak - 30 Haziran 2013 Gelirler (Zarar) / kar Diğer kapsamlı gelir Kontrol gücü olmayan paylara dağıtılan (zarar) / kar TAV Tunus TAV Tiflis BTA 41.989 (28.811) (6.724) 33.545 10.425 11.686 114.665 6.660 (7.748) (9.508) 2.502 2.221 1 Nisan - 30 Haziran 2013 Gelirler (Zarar) / kar Diğer kapsamlı gelir Kontrol gücü olmayan paylara dağıtılan (zarar) / kar TAV Tunus TAV Tiflis BTA 31.573 (6.956) 13.056 18.827 8.166 6.691 62.028 4.758 (8.905) (2.296) 1.959 1.586 31 Aralık 2012 Kontrol gücü olmayan pay yüzdesi Duran varlıklar Dönen varlıklar Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler Net varlıklar Kontrol gücü olmayan payların kayıtlı değeri TAV Tunus TAV Tiflis BTA %33,00 1.214.321 64.658 892.120 255.573 131.286 %24,00 155.193 36.797 75.045 19.166 97.779 %33,33 31.303 33.994 11.697 35.816 17.784 43.325 23.465 5.929 38 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR (devamı) Kontrol gücü olmayan paylar (devamı): 1 Ocak - 30 Haziran 2012 Gelirler (Zarar) / kar Diğer kapsamlı gelir Kontrol gücü olmayan paylara dağıtılan (zarar) / kar TAV Tunus TAV Tiflis BTA 40.793 (28.522) (37.252) 28.468 7.727 11.439 98.258 6.983 7.455 (9.412) 1.854 2.438 Diğer önemsiz iştirakler Toplam (2.064) (7.184) Diğer önemsiz iştirakler Toplam 2.245 (37) 1 Nisan - 30 Haziran 2012 Gelirler (Zarar) / kar Diğer kapsamlı gelir Kontrol gücü olmayan paylara dağıtılan (zarar) / kar TAV Tunus TAV Tiflis BTA 28.809 (14.943) (18.016) 14.811 4.970 10.644 52.805 4.208 4.724 (4.931) 1.192 1.457 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının finansal durum tablosundaki kayıtlı değerleri aşağıdaki gibidir: TGS ATÜ Tibah Development BTA Denizyolları Tibah Operation Diğer 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 131.087 47.093 9.510 3.229 1.723 1.174 193.816 121.268 59.887 1.580 2.913 884 592 187.124 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren altı aylık ara hesap dönemlerinde kapsamlı gelir tablosundaki Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının karlarındaki / (zararlarındaki) Grup’un payları aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 ATÜ TGS Tibah Development Tibah Operation BTA Denizyolları Diğer 1 Nisan – 30 Haziran 2013 23.876 5.641 4.541 714 276 76 35.124 13.296 4.441 2.060 398 365 70 20.630 39 1 Ocak – 30 Haziran 2012 20.092 2.224 389 50 679 (63) 23.371 1 Nisan – 30 Haziran 2012 11.476 (75) 389 50 528 (42) 12.326 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR (devamı) İş ortaklıkları: Grup’un iş ortaklıklarında sahip olduğu önemli paylar aşağıdaki gibidir: TGS %50 pay ile %50 oy verme hakkına sahip olunan bir iş ortaklığı olan TGS, Türkiye’de kurulmuştur. TGS’nin finansal bilgileri aşağıdaki tablolarda özetlenmiştir. Aşağıdaki tablolarda aynı zamanda özet finansal bilgilerden Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımı olan TGS’deki payının kayıtlı değerine mutabakatı yapılmaktadır: Duran varlıklar Dönen varlıklar (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 3.270 TL tutarında nakit ve nakit benzerleri dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 32.867 TL)) Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 51.556 TL tutarında ticari borçlar, diğer borçlar ve borç karşılıkları dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 39.464 TL)) Net varlıklar Grup’un net varlıklardaki payı Finansal durum tablosundaki kayıtlı değer Gelirler Amortisman ve itfa payı giderleri Faiz gideri Vergi gideri Dönem net karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Grup’un dönem net karındaki / (zararındaki) payı 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 266.997 216.799 73.633 14.212 82.314 12.083 64.245 262.173 131.087 131.087 44.494 242.536 121.268 121.268 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 215.359 9.387 114 2.819 11.282 (8.503) 2.779 117.288 4.982 114 2.177 8.882 (10.400) (1.518) 162.427 7.720 1.128 4.447 10.496 14.943 83.087 3.950 (31) (151) 5.966 5.815 5.641 4.441 2.224 (75) 40 1 Nisan – 30 Haziran 2012 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR (devamı) İş ortaklıkları (devamı): ATÜ %49,98 pay ile eşit oy verme hakkına sahip olunan bir iş ortaklığı olan ATÜ, Türkiye’de kurulmuştur. ATÜ’nün finansal bilgileri aşağıdaki tablolarda özetlenmiştir. Aşağıdaki tablolarda aynı zamanda özet finansal bilgilerden Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımı olan ATÜ’deki payının kayıtlı değerine mutabakatı yapılmaktadır: Duran varlıklar Dönen varlıklar (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 47.021 TL tutarında nakit ve nakit benzerleri dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 71.934 TL)) Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 82.615 TL tutarında ticari borçlar, diğer borçlar ve borç karşılıkları dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 66.116 TL)) Net varlıklar Grup’un net varlıklardaki payı Finansal durum tablosundaki kayıtlı değer Gelirler Amortisman ve itfa payı giderleri Faiz gideri Vergi gideri Dönem net karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Grup’un dönem net karındaki payı Grup tarafından alınan nakit temmettü 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 137.403 131.942 154.330 62.629 175.068 70.645 134.883 94.221 47.093 47.093 116.546 119.819 59.887 59.887 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 626.058 2.881 3.100 12.194 47.770 (850) 46.920 23.876 343.421 1.520 1.523 6.806 26.603 (44) 26.559 13.296 523.774 2.611 2.639 9.072 40.198 754 40.952 20.092 292.693 1.300 1.417 5.569 22.959 (471) 22.488 11.476 39.691 - 30.636 - 41 1 Nisan – 30 Haziran 2012 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR (devamı) İş ortaklıkları (devamı): Tibah Development %33,33 pay ile %33,33 oy verme hakkına sahip olunan bir iş ortaklığı olan Tibah Development, Suudi Arabistan’da kurulmuştur. Tibah Development’in finansal bilgileri aşağıdaki tablolarda özetlenmiştir. Aşağıdaki tablolarda aynı zamanda özet finansal bilgilerden Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımı olan Tibah Development’deki payının kayıtlı değerine mutabakatı yapılmaktadır: Duran varlıklar Dönen varlıklar (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 30 TL tutarında nakit ve nakit benzerleri dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 2 TL)) Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 78.734 TL tutarında ticari borçlar, diğer borçlar ve borç karşılıkları dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 64.554 TL)) Net varlıklar Grup’un net varlıklardaki payı Finansal durum tablosundaki kayıtlı değer Gelirler Amortisman ve itfa payı giderleri Faiz gideri Vergi gideri Dönem net karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Grup’un dönem net karındaki payı 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 366.339 527 287 983 13.623 8.548 22.171 4.541 182.843 341 174 456 6.180 12.876 19.056 2.060 42 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 685.983 371.061 286.958 837.728 338.036 613.044 106.684 28.529 9.510 9.510 91.314 4.739 1.580 1.580 1 Ocak – 30 Haziran 2012 24.282 1.166 (112) 1.054 389 1 Nisan – 30 Haziran 2012 24.282 1.166 (112) 1.054 389 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR (devamı) İş ortaklıkları (devamı): BTA Denizyolları %49,98 pay ile %49,98 oy verme hakkına sahip olunan bir iş ortaklığı olan BTA Denizyolları, Türkiye’de kurulmuştur. BTA Denizyolları’nın finansal bilgileri aşağıdaki tablolarda özetlenmiştir. Aşağıdaki tablolarda aynı zamanda özet finansal bilgilerden Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımı olan BTA Denizyolları’ndaki payının kayıtlı değerine mutabakatı yapılmaktadır: Duran varlıklar Dönen varlıklar (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 6.332 TL tutarında nakit ve nakit benzerleri dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 2.947 TL)) Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 4.447 TL tutarında ticari borçlar, diğer borçlar ve borç karşılıkları dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 4.421 TL)) Net varlıklar Grup’un net varlıklardaki payı Finansal durum tablosundaki kayıtlı değer 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Gelirler Amortisman ve itfa payı giderleri Faiz gideri Vergi gideri Dönem net karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Grup’un dönem net karındaki payı 22.196 1.406 119 171 552 (204) 348 276 43 1 Nisan – 30 Haziran 2013 12.765 717 56 124 731 (159) 572 365 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 17.597 18.451 10.097 9.758 10.670 10.554 11.475 6.461 3.229 3.229 12.739 5.828 2.913 2.913 1 Ocak – 30 Haziran 2012 19.657 551 60 347 1.359 175 1.534 679 1 Nisan – 30 Haziran 2012 11.889 359 60 267 1.056 114 1.170 528 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 4. DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR (devamı) İş ortaklıkları (devamı): Tibah Operation %51 pay ile %33,33 oy verme hakkına sahip olunan bir iş ortaklığı olan Tibah Operation, Suudi Arabistan’da kurulmuştur. Tibah Operation’un finansal bilgileri aşağıdaki tablolarda özetlenmiştir. Aşağıdaki tablolarda aynı zamanda özet finansal bilgilerden Grup’un özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımı olan Tibah Operation’daki payının kayıtlı değerine mutabakatı yapılmaktadır: Dönen varlıklar (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 6.772 TL tutarında nakit ve nakit benzerleri dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 1.580 TL)) Uzun vadeli yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (30 Haziran 2013 tarihi itibariyle 4.814 TL tutarında ticari borçlar, diğer borçlar ve borç karşılıkları dahil olmak üzere (31 Aralık 2012: 6.653 TL)) Net varlıklar Grup’un net varlıklardaki payı Finansal durum tablosundaki kayıtlı değer 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Gelirler Faiz gideri Vergi gideri Dönem net karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir Grup’un dönem net karındaki payı 27.044 406 223 1.400 38 1.438 714 1 Nisan – 30 Haziran 2013 14.152 230 131 780 (968) (188) 398 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 9.544 111 9.395 113 6.055 3.378 1.723 1.723 7.548 1.734 884 884 1 Ocak – 30 Haziran 2012 98 2 100 50 1 Nisan – 30 Haziran 2012 98 2 100 50 Grup’un tek başına önemsiz olarak değerlendirilen bazı iş ortaklıklarında payları mevcuttur. Aşağıdaki tabloda özkaynak yöntemiyle değerlenen tüm tek başına önemsiz iş ortaklıklarının finansal bilgileri toplam olarak özetlenmiştir. İş ortaklıklarındaki payların kayıtlı değeri 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Grup’un payı: Net dönem karı / (zararı) Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelir 76 121 197 44 1 Nisan – 30 Haziran 2013 70 100 170 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 1.174 592 1 Ocak – 30 Haziran 2012 (63) 16 (47) 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (42) 35 (7) TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Faaliyet Bölümleri : Yönetim amaçlı olarak Grup ve iş ortaklıkları dört ayrı bölümde organize olmuştur; Terminal Operasyonları, Yiyecek ve İçecek Operasyonları, Gümrüksüz Mağaza Operasyonları, Yer Hizmetleri ve Otobüs İşletmeciliği Operasyonları. Bu bölümler Grup’un birincil bölüm bilgileri raporlamasının bazını oluşturmaktadır. Her birinin ana faaliyeti aşağıdaki gibidir: Terminal Operasyonları: Terminal, Otopark ve Genel Havacılık Terminali İşletmeciliği hizmetlerinin verilmesi. Bu bölüme dahil edilen grup şirketleri, TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV İzmir, TAV Ege, TAV Gazipaşa, TAV Tunus, TAV Tiflis, TAV Batum, Batumi Airport LLC, TAV Makedonya, Tibah Development ve Tibah Operation’dur. TAV Tiflis, TAV Batum, TAV Tunus, TAV Gazipaşa ve TAV Makedonya’nın yer hizmetleri operasyonu ve park-apron-taksi yolları operasyonu taşerona verilmediği için burada gösterilmiştir. Yiyecek ve İçecek Operasyonları: Yolcular ve terminal personeli için tüm yiyecek ve içecek faaliyetlerinin sürdürülmesi. Bu hizmetleri BTA, BTA Gürcistan, BTA Tunus, BTA Makedonya, Cakes & Bakes, BTU Lokum, BTU Gıda ve BTA Denizyolları vermektedir. Gümrüksüz Mağaza Operasyonları: Uluslararası geliş ve gidiş yolcularına gümrüksüz mağaza ürünlerinin satışı. Grup, gümrüksüz mağaza hizmetlerini ATÜ, ATÜ Gürcistan, ATÜ Tunus, ATÜ Makedonya ve ATÜ Letonya aracılığıyla vermektedir. Yer Hizmetleri ve Otobüs İşletmeciliği Operasyonları: SHY 22 uyarınca iç ve dış hat uçuşlarına trafik, ramp, uçuş operasyon, kargo ve diğer tüm yer hizmetlerinin verilmesi. Grup, yer hizmetlerini HAVAŞ, CAS, TAV Gözen, TGS, SAUDI HAVAŞ, HAVAŞ Europe, HAVAŞ Europe Helsinki, HAVAŞ Europe Stockholm ve HAVAŞ Almanya aracılığıyla vermektedir. HYT İzmir, HYT Muğla ve HYT Samsun otobüs işletmeciliği yapmaktadır. Ayrıca, HAVAŞ otobüs işletmeciliği yapmaktadır. Diğer Operasyonlar: Özel salon hizmetleri, bilgi-işlem, eğitim ve güvenlik hizmetlerinin verilmesi. Bu bölüme dahil edilen grup şirketleri TAV Holding, TAV İşletme, TAV İşletme Gürcistan, TAV İşletme Tunus, TAV İşletme Tunus Plus, TAV İşletme Makedonya, TAV Bilişim, TAV Güvenlik, TAV Letonya, TAV Akademi, TAV Aviation Minds ve Aviator Hollanda’dır. Raporlanan herbir bölüme ait sonuçlarla ilgili bilgiler aşağıda sunulmuştur. Performans, Grup yönetimi tarafından incelenen iç yönetim raporlarında da olduğu gibi bölüm faaliyet karı baz alınarak ölçülür. Grup yönetimi böyle bir bilginin bu sektörlerde faaliyet gösteren diğer kuruluşlara göre belli bölümlerin sonuçlarının değerlendirilmesinde en geçerli bilgi olduğuna inandığı için, bölüm faaliyet karı performansı ölçmek için kullanılmaktadır. Bölümler arası fiyatlandırma piyasa koşullarına uygun olarak belirlenmektedir. 45 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı) Faaliyet bölümleri Terminal Operasyonları 2013 2012 Yiyecek ve İçecek Operasyonları 2013 2012 30 Haziran Tarihinde Sona Eren Altı Aylık Ara Dönem Yer Hizmetleri Gümrüksüz Mağaza ve Otobüs İşletmeciliği Operasyonları Operasyonları 2013 2012 2013 2012 Diğer Operasyonlar 2013 2012 Toplam 2013 2012 Bölüm dışı gelirler 914.552 450.602 103.711 88.653 312.911 261.789 254.395 214.125 26.688 28.621 1.612.257 1.043.790 Bölümler arası gelirler 176.454 150.456 21.002 17.619 - - 415 411 26.096 21.942 223.967 190.428 Faiz gelirleri Faiz giderleri 9.900 (86.462) 12.963 (87.653) 254 (252) 461 (307) 1.325 (1.549) 938 (1.319) 330 (6.850) 1.197 (7.309) 14.230 (14.382) 11.783 (11.115) 26.039 (109.495) 27.342 (107.703) Amortisman ve itfa payı giderleri (67.933) (64.655) (3.796) (2.915) (1.439) (1.305) (13.486) (11.916) (2.363) (1.624) (89.017) (82.415) Raporlanabilir bölüm faaliyet karı / (zararı) 225.710 165.161 8.857 9.816 32.246 24.276 9.686 3.763 (7.668) (3.965) 268.831 199.051 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 418.189 12.340 4.947 8.533 3.519 696 14.434 18.637 4.158 1.556 445.247 41.762 Terminal Operasyonları 30 Haziran 31 Aralık 2013 2012 Bölüm varlıkları Finansal yatırımlar Bölüm yükümlülükleri 4.595.471 3.252.429 4.317.789 3.043.824 Yiyecek ve İçecek Operasyonları 30 Haziran 31 Aralık 2013 2012 69.436 50.103 72.658 45.171 Gümrüksüz Mağaza Operasyonları 30 Haziran 31 Aralık 2013 2012 92.032 90.222 98.059 85.738 46 Yer Hizmetleri ve Otobüs İşletmeciliği Operasyonları 30 Haziran 31 Aralık 2013 2012 382.620 311.329 346.935 278.488 Diğer Operasyonlar 30 Haziran 31 Aralık 2013 2012 641.187 73 679.091 452.908 57 572.807 Toplam 30 Haziran 31 Aralık 2013 2012 5.780.746 73 4.383.174 5.288.349 57 4.026.028 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı) Faaliyet bölümleri (devamı) Terminal Operasyonları 2013 2012 Bölüm dışı gelirler Yiyecek ve İçecek Operasyonları 2013 2012 30 Haziran Tarihinde Sona Eren Üç Aylık Dönem Yer Hizmetleri Gümrüksüz Mağaza ve Otobüs İşletmeciliği Operasyonları Operasyonları 2013 2012 2013 2012 Diğer Operasyonlar 2013 2012 Toplam 2013 2012 505.374 254.585 57.029 48.244 171.644 146.290 149.984 122.763 14.922 15.846 898.953 587.728 97.777 83.142 11.117 9.473 - - 221 203 13.576 11.369 122.691 104.187 Faiz gelirleri Faiz giderleri 4.058 (46.205) 5.284 (43.035) 141 (132) 184 (197) 632 (761) 424 (707) 125 (2.720) 500 (3.428) 9.150 (7.482) 7.365 (6.315) 14.106 (57.300) 13.757 (53.682) Amortisman ve itfa payı giderleri (35.198) (32.054) (1.934) (1.573) (760) (650) (6.897) (6.065) (1.204) (812) (45.993) (41.154) Raporlanabilir bölüm faaliyet karı 146.640 103.817 5.877 6.204 18.240 15.663 19.614 10.379 1.708 1.632 192.079 137.695 Bölümler arası gelirler 47 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı) Faaliyet bölümleri (devamı) Raporlanabilir bölüm gelir, faaliyet karı, varlık ve yükümlülük ve önemli tutardaki diğer kalemlere ilişkin mutabakatlar: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 1.783.440 52.784 (223.967) 1.612.257 993.146 28.498 (122.691) 898.953 1.183.655 50.563 (190.428) 1.043.790 664.700 27.215 (104.187) 587.728 İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Konsolide gelir (425.535) 1.186.722 (227.600) 671.353 (245.045) 798.745 (137.644) 450.084 Faaliyet karı 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 276.500 (7.669) (1.463) 267.368 190.219 1.860 (978) 191.101 203.016 (3.965) (1.086) 197.965 136.037 1.658 (1.066) 136.629 (10.009) 257.359 14.440 (42.778) (6.525) 184.576 8.085 (26.654) (3.782) 194.183 19.385 (29.693) (3.383) 133.246 9.790 (18.252) 229.021 19.987 (80.183) 168.825 166.007 12.131 (50.877) 127.261 183.875 25.200 (80.348) 128.727 124.784 23.795 (37.292) 111.287 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 5.139.559 641.187 5.780.746 (398.605) 5.382.141 4.835.441 452.908 5.288.349 (307.846) 4.980.503 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 3.704.083 679.091 4.383.174 (401.906) 3.981.268 3.453.221 572.807 4.026.028 (310.880) 3.715.148 Gelirler Bölüm gelirleri Diğer gelirler Bölümler arası eliminasyonlar Bölüm faaliyet karı Diğer faaliyet (zararı) / karı Bölümler arası eliminasyonlar İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Konsolide faaliyet karı Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler Konsolide finansman gideri öncesi faaliyet karı Finansal gelirler Finansal giderler Konsolide vergi öncesi kar Varlıklar Bölüm varlıkları Diğer varlıklar İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Toplam varlıklar Yükümlülükler Bölüm yükümlülükleri Diğer yükümlülükler İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Toplam yükümlülükler 48 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı) Faaliyet bölümleri (devamı) Faiz gelirleri Bölüm faiz gelirleri Diğer faiz gelirleri Bölümler arası eliminasyonlar İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Toplam faiz gelirleri Faiz giderleri Bölüm faiz giderleri Diğer faiz giderleri Bölümler arası eliminasyonlar İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Toplam faiz giderleri 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 11.809 14.230 (11.610) 14.429 4.956 9.150 (6.237) 7.869 15.559 11.783 (7.585) 19.757 6.392 7.365 (4.373) 9.384 (496) 13.933 (139) 7.730 (1.457) 18.300 (653) 8.731 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (95.113) (14.382) 11.032 (98.463) (49.818) (7.482) 5.699 (51.601) (96.588) (11.115) 7.660 (100.043) (47.367) (6.315) 4.379 (49.303) 1.204 (97.259) 616 (50.985) 363 (99.680) 240 (49.063) Coğrafi Bilgiler Grup ve iş ortaklıkları ağırlıklı olarak Türkiye, Gürcistan, Makedonya, Tunus ve Suudi Arabistan olmak üzere beş farklı ülkede operasyonlarını sürdürmektedir. Coğrafi bölümlere göre raporlamada bölüm gelirleri elde edildikleri coğrafi konumlarına göre, bölüm varlıkları ise varlıkların coğrafi konumlarına göre sunulmaktadır. Türkiye Suudi Arabistan Tunus Gürcistan Makedonya Diğer İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Konsolide gelir 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1.380.412 131.308 38.770 33.887 18.766 9.114 1.612.257 769.239 65.758 29.045 19.159 10.729 5.023 898.953 942.952 8.095 38.220 28.887 17.332 8.304 1.043.790 523.988 8.095 26.834 15.172 9.109 4.530 587.728 (425.535) 1.186.722 (227.600) 671.353 (245.045) 798.745 (137.644) 450.084 49 1 Nisan – 30 Haziran 2012 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA (devamı) Coğrafi Bilgiler (devamı) 30 Haziran 2013 2.165.520 1.286.014 239.201 198.889 186.074 2.054 4.077.752 (205.389) 3.872.363 Türkiye Tunus Suudi Arabistan Makedonya Gürcistan Diğer İş ortaklıkları için özkaynak yöntemi kullanımının etkisi Konsolide duran varlıklar 6. 31 Aralık 2012 1.640.739 1.214.321 133.548 191.504 174.811 1.800 3.356.723 (77.566) 3.279.157 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle, nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir: Nakit mevcudu Bankadaki nakit - Vadesiz mevduatlar - Vadeli mevduatlar Diğer hazır varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Faizsiz spot krediler (Not 9) Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzerleri 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 2.579 1.496 87.118 125.980 4.524 220.201 220.201 27.553 61.268 2.597 92.914 (3.395) 89.519 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup’a ait vadeli mevduatların, vade tarihlerinin ve faiz oranlarının detayları aşağıdaki gibidir: Para birimi Vade Faiz oranı % 30 Haziran 2013 TL Avro ABD Doları Temmuz - Aralık 2013 Temmuz - Aralık 2013 Temmuz 2013 3,50 - 8,50 0,40 - 2,45 0,50 - 1,25 103.340 17.146 5.494 125.980 Para birimi Vade Faiz oranı % 31 Aralık 2012 TL ABD Doları Avro Ocak 2013 Ocak 2013 Ocak 2013 4,10 - 8,20 0,25 - 2,45 0,15 - 1,50 46.249 12.538 2.481 61.268 Grup’un finansal varlıkları ve yükümlülükleri için kur, faiz oranı riskleri ve duyarlılık analizleri Not 45’te açıklanmıştır. 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle nakit ve nakit benzerleri bakiyeleri üzerinde herhangi bir blokaj veya kısıtlama bulunmamaktadır. 50 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 7. KULLANIMI KISITLI BANKA BAKİYELERİ 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle kullanımı kısıtlı banka bakiyeleri aşağıdaki gibidir: Proje, rezerv ve fon hesapları (*) Nakdi teminatlar (**) (*) 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 563.182 9.327 572.509 888.205 16.585 904.790 TAV İstanbul, TAV Esenboğa, ATÜ, TAV Tunus, TAV Tiflis, TAV Makedonya ve TAV Ege gibi bazı bağlı ortaklıklar (birlikte kredi alanlar) proje hesaplarını fonlamak amacıyla bankalarla yaptıkları anlaşmalara istinaden “Proje Hesabı”, “Rezerv Hesabı” ya da “Proje Hesaplarını fonlamak için Fon Hesapları” adı altında banka hesapları açmışlardır. Bu anlaşmalara göre, Not 9’da açıklandığı üzere, TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV Tunus, TAV Tiflis, TAV Makedonya ve TAV Ege bu paraları kullanabilmekte fakat proje hesaplarındaki tüm çekişler kredi sözleşmelerinde belirtilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmektedir. Proje hesapları operasyonel giderler, kredi geri ödemeleri veya havaalanı yetkili idarelerine yapılması gereken kira ödemeleri, vergi ödemeleri gibi daha önceden belirlenen amaçlar için kullanılmalıdır. (**) Nakdi teminatlar HAVAŞ’ın kullandığı banka kredisine garanti olarak sağladığı vadeli mevduatları içermektedir. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle, Avro rezervler için faiz oranı aralığı %0,40 - %3,10 (31 Aralık 2012: %0,08 - %3,00); ABD Doları rezervler için faiz oranı aralığı %0,40 - %4,00 (31 Aralık 2012: %0,25 %3,00); TL rezervler için faiz oranı aralığı %4,50 - %8,50 (31 Aralık 2012: %5,00 - %8,10) arasındadır. 8. FİNANSAL YATIRIMLAR Uzun vadeli finansal yatırımlar 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle, uzun vadeli finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir: Aktif bir piyasası olmadığı için maliyetle değerlenecek finansal varlıklar TAV Havacılık A.Ş. (“TAV Havacılık”) 51 Payı % 30 Haziran 2013 Payı % 31 Aralık 2012 1,00 61 61 1,00 57 57 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle, Grup’un itfa edilmiş maliyetten duran finansal borçlanmalarının detayı aşağıdaki gibidir. Grup’un bu finansal borçlanmalardan maruz kaldığı faiz oranı, yabancı para ve likidite riskleri ile ilgili daha fazla bilgi için Not 45’e bakınız. Kısa vadeli borçlanmalar Kısa vadeli teminatsız banka kredileri Kısa vadeli teminatlı banka kredileri Faizsiz spot krediler Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Uzun vadeli teminatsız banka kredilerinin kısa vadeli kısımları Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısımları (*) Kısa vadeli finansal kiralama işlemlerinden borçlar Uzun vadeli borçlanmalar Uzun vadeli teminatsız banka kredileri Uzun vadeli teminatlı banka kredileri (*) Uzun vadeli finansal kiralama işlemlerinden borçlar 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 254.377 57.742 312.119 312.119 151.772 54.578 206.350 3.395 209.745 4.561 38.308 292.047 4.448 301.056 253.145 3.855 295.308 321.143 2.220.458 5.290 2.546.891 302.376 2.102.648 6.294 2.411.318 (*) Teminatlı banka kredileri, çoğunlukla rehinler ile teminat altına alınmış proje finansman kredilerinden oluşmaktadır. 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle, Grup’un toplam banka kredileri ve finansal kiralama işlemlerinden borçları aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 52 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 3.150.328 9.738 3.160.066 2.906.222 10.149 2.916.371 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle Grup’un banka kredileri aşağıdaki gibidir: Projeler TAV Tunus TAV İstanbul TAV Holding TAV Esenboğa HAVAŞ TAV Makedonya TAV Ege TAV Gazipaşa TAV Tiflis Diğer Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam 49.023 139.800 257.616 30.621 50.111 14.232 8.836 41.975 14.833 1.680 849.548 649.503 320.617 253.556 133.711 151.058 153.700 16.733 13.175 898.571 789.303 578.233 284.177 183.822 165.290 162.536 41.975 31.566 14.855 608.727 2.541.601 3.150.328 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup’un banka kredileri aşağıdaki gibidir: Projeler TAV Tunus TAV İstanbul TAV Holding TAV Esenboğa HAVAŞ TAV Makedonya TAV Ege TAV Gazipaşa TAV Tiflis Diğer Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam 38.874 125.344 188.687 26.831 47.324 12.269 4.686 40.255 14.782 2.146 501.198 805.475 677.796 301.438 248.077 124.730 141.552 80.407 24.505 1.044 2.405.024 844.349 803.140 490.125 274.908 172.054 153.821 85.093 40.255 39.287 3.190 2.906.222 Kredi sözleşmelerinin orijinal vadelerine göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 608.727 522.958 366.500 424.326 334.225 893.592 3.150.328 501.198 574.411 296.353 299.687 293.568 941.005 2.906.222 Finansal borçlanmaların büyük bir kısmı değişken faiz oranlı krediler olduğundan Grup’u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle değişken faiz oranlı Avro ve ABD Doları kredilerin faiz oranları sırasıyla %1,54 - %5,75 ve %4,50 (31 Aralık 2012: değişken faiz oranlı Avro ve ABD Doları kredilerin faiz oranları sırasıyla %1,54 - %5,75 ve %4,50) arasında değişmektedir. 53 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) Not 45’de belirtildiği gibi, TAV İstanbul, TAV Esenboğa, HAVAŞ, TAV Makedonya, TAV Tunus ve TAV Ege’nin değişken faiz oranlı kredilerinin faiz ödemelerinin, sırasıyla %100’ü, %100’ü, %44’si, %80’i, %85’i ve %100’ü vadeli faiz oranı takası aracılığı ile sabitlenmiştir. Grup, TAV Esenboğa, TAV Gürcistan, TAV Makedonya, TAV Tunus ve TAV Ege şirketlerine ait YİD ve YDİ projelerinin inşaatının ve TAV İstanbul’un DHMİ’ye yapılacak olan peşin kira giderinin ödemesinin finansmanını sağlamak üzere proje finansman kredileri almıştır. Proje finansman kredileri ile ilgili detayların özetleri aşağıdaki gibidir: TAV Tunus TAV Tunus’un 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Vade Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Avro Avro Avro Avro 2028 2022 2028 2028 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Euribor + %2,28 Euribor + %1,90 Euribor + %1,54 Euribor + %4,75 407.473 255.762 169.449 75.286 907.970 403.121 253.324 167.633 74.493 898.571 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Euribor + %2,28 Euribor + %1,90 Euribor + %1,54 Euribor + %4,75 383.192 240.704 159.351 70.434 853.681 378.894 238.247 157.564 69.644 844.349 TAV Tunus’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Vade Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Avro Avro Avro Avro 2028 2022 2028 2028 Kredi sözleşmelerinin koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler 54 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 49.023 56.238 65.601 73.206 75.622 578.881 898.571 38.874 45.774 55.326 62.506 64.788 577.081 844.349 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV İstanbul TAV İstanbul’un 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Vade Teminatlı banka kredisi (*) Avro 2018 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Euribor + %2,65 793.072 793.072 789.303 789.303 TAV İstanbul’un, ana kredi sözleşmesi dahilinde 789.303 TL tutarında kredisi bulunmaktadır. Kredi sözleşmelerine göre kredi anapara ve faiz ödemelerinin her altı ayda bir 4 Temmuz ve 4 Ocak’ta yapılması gerekmektedir. (*) Faiz oranı, 4 Ocak 2016’ya kadar Euribor + %2,65, 4 Ocak 2016 ve 4 Temmuz 2018 tarihleri arasında Euribor + %2,75’tir. TAV İstanbul’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Vade Teminatlı banka kredisi (*) Faizsiz spot kredi Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Avro 2018 Euribor + %2,50 806.163 801.739 TL - - 1.401 807.564 1.401 803.140 (*) Faiz oranı, 4 Ocak 2013’e kadar Euribor + %2,50, 4 Ocak 2013 ve 4 Ocak 2016 tarihleri arasında Euribor + %2,65, 4 Ocak 2016 ve 4 Temmuz 2018 tarihleri arasında Euribor + %2,75’tir. Kredi sözleşmelerinin orjinal koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler 55 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 139.800 155.211 173.294 163.835 152.873 4.290 789.303 125.344 135.631 149.360 155.028 146.619 91.158 803.140 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV Holding TAV Holding’in 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Vade Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Avro 2013 - 2016 %3,20 - %7,10 564.326 564.326 578.233 578.233 Para birimi Teminatsız banka kredisi TAV Holding’in 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Vade Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Avro 2013 - 2014 TL 2013 TL - %4,25 - %7,10 %6,00 - 448.000 32.000 202 480.202 457.923 32.000 202 490.125 Para birimi Teminatsız banka kredisi Teminatsız banka kredisi Faizsiz spot kredi Kredi sözleşmelerinin koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 257.616 202.992 24.789 92.836 578.233 188.687 301.438 490.125 Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler TAV Esenboğa TAV Esenboğa’nın 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2021 Euribor + %2,35 289.283 289.283 284.177 284.177 Vade Avro TAV Esenboğa’nın ana kredi sözleşmesi dahilinde 284.177 TL tutarında kredisi bulunmaktadır. Faiz ödemeleri 31 Aralık 2007 tarihinde ve anapara ödemeleri 30 Haziran 2008 tarihinde başlayan kredi sözleşmelerine göre kredilerin anapara ve faiz ödemelerinin altı ayda bir 30 Haziran ve 31 Aralık günlerinde yapılması gerekmektedir. TAV Esenboğa’nın 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Faizsiz spot kredi Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2021 Euribor + %2,35 - 279.499 538 280.037 274.370 538 274.908 Vade Avro TL 56 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV Esenboğa (devamı) Kredi sözleşmesinin orjinal koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 30.621 34.409 37.788 36.254 34.227 110.878 284.177 26.831 29.664 32.905 33.738 32.321 119.449 274.908 HAVAŞ HAVAŞ’ın 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Avro Avro Avro Vade Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2018 2017 2013 Euribor + %4,75 Euribor + %5,75 %5,75 130.763 36.901 15.082 182.746 131.452 36.603 15.767 183.822 HAVAŞ’ın 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Faizsiz spot kredi Avro Avro Avro TL Vade Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2018 2017 2013 - Euribor + %4,75 Euribor + %5,75 %5,75 - 122.335 34.523 14.110 767 171.735 122.759 34.202 14.326 767 172.054 Kredi sözleşmesinin kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler 57 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 50.111 18.703 40.928 25.631 25.514 22.935 183.822 47.324 29.028 26.301 23.857 23.846 21.698 172.054 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) HAVAŞ (devamı) HAVAŞ, 24 Mart 2010 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş.’den Euribor + %4,75 faizli ve Mart 2018 vadeli 60.000 Avro tutarında kredi kullanmıştır. Kredi aşağıda belirtilen unsurlar dahilinde teminat altına alınmıştır: TAV Holding, 10.000 Avro tutarında kefalet vermiştir. TGS’nin sermayesinin %50'sini teşkil eden paylar üzerinde ikinci derece rehin tesis edilmiştir. HAVAŞ’ın bağlı ortaklıklarından ve müştereken kontrol edilen ortaklıklardan alacağı temettü gelirleri kredi borcunun ödenmesinde kullanılmak üzere banka lehine temlik edilmiştir. HAVAŞ payları üzerinde ikinci derece rehin tesis edilmiştir. Kredi anlaşmalarına göre HAVAŞ, temettü ödemesi yapabilmesi için kredi kullanmış olduğu söz konusu bankada bulunan hesaplarında 5.000 Avro bulundurması, ilk üç ödeme taksitinin tamamen ödenmiş olması, dağıtım tarihine kadar vadesi gelen finansal borçlanmaların tümünün ödenmiş olması ve hiçbir temerrüt halinin bulunmaması şartı ile temettü dağıtabilecektir. Kredi Anlaşması’na göre, kredi vadesi boyunca HAVAŞ, kredi kullandıran bankanın onayı olmadan kredi kullanmayacak, garanti, kefalet tazminat taahhüdü vermeyecek, finansal borçluluk oluşturmayacak; taşınır ve taşınmaz malları, hakları, imtiyazları da dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere hiçbir şekilde teminat göstermeyecektir. HAVAŞ, 9 Aralık 2009 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş.’den Euribor + %5,75 faizli ve Aralık 2017 vadeli 20.000 Avro tutarında kredi kullanmıştır. Kredi aşağıda belirtilen unsurlar dahilinde teminat altına alınmıştır: TGS’nin sermayesinin %50'sini teşkil eden paylar üzerinde birinci derece ve birinci sırada rehin tesis edilmiştir. 9.326 TL tutarındaki vadeli ve vadesiz mevduat garanti olarak bloke edilmiştir. TAV Holding, banka kredisi tutarı kadar kefalet vermiştir. HAVAŞ’ın bağlı ortaklıklarından ve müştereken kontrol edilen ortaklıklarından alacağı temettü gelirleri kredi borcunun ödenmesinde kullanılmak üzere banka lehine temlik edilmiştir. Ticaret sicilinde kayıtlı ticari işletme, ticaret unvanı, işletme adı, makine, ekipman, demirbaşlar, motorlu araçlar da dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere tüm unsurları üzerinde, birinci derecede ticari işletme rehni tesis edilmiştir. HAVAŞ payları üzerinde birinci derece rehin tesis edilmiştir. Kredi Anlaşması’na göre, kredi vadesi boyunca HAVAŞ, kredi kullandıran bankanın onayı olmadan kredi kullanmayacak, garanti, kefalet tazminat taahhüdü vermeyecek, finansal borçluluk oluşturmayacak; taşınır ve taşınmaz malları, hakları, imtiyazları da dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere hiçbir şekilde teminat göstermeyecektir. TAV Holding, HAVAŞ tarafından Türkiye İş Bankası A.Ş.’den kullanılan Euribor + %4,75 faizli ve Mart 2018 vadeli 60.000 Avro tutarındaki kredilerin ve Euribor + %5,75 faizli ve Aralık 2017 vadeli 20.000 Avro tutarındaki kredinin teminatı kapsamında, HAVAŞ’ın sermayesinin %100’üne tekabül eden 182.633 TL nominal değerli pay senetlerini rehin vermiştir. Ancak bu payların oy hakkı TAV Holding’e aittir. 58 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV Makedonya TAV Makedonya’nın 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Vade Avro 2020 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Euribor + %5,50 172.475 172.475 165.290 165.290 TAV Makedonya’nın 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Vade Avro 2020 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Euribor + %5,50 161.952 161.952 153.821 153.821 Kredi sözleşmelerinin koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 14.232 17.000 12.214 21.514 36.104 64.226 165.290 12.269 13.019 18.211 19.165 20.373 70.784 153.821 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2027 - 2028 Euribor + %5,50 187.692 187.692 162.536 162.536 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2027 - 2028 Euribor + %5,50 103.207 103.207 85.093 85.093 Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler TAV Ege TAV Ege’nin 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Avro Vade TAV Ege’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Avro Vade 59 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV Ege (devamı) Kredi sözleşmelerinin koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 8.836 8.820 11.737 10.909 9.851 112.383 162.536 4.686 4.235 4.584 5.242 5.509 60.837 85.093 Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler Dördüncü yılda ödenecekler Beşinci yılda ödenecekler Beş yıldan sonra ödenecekler TAV Gazipaşa TAV Gazipaşa’nın 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Avro TL Vade Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri 2013-2014 2014 %2,80 - %5,75 %8,15 26.268 15.000 41.268 26.959 15.016 41.975 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri %5,30 - %6,00 %8,00 24.575 15.000 39.575 25.255 15.000 40.255 TAV Gazipaşa’nın 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Teminatlı banka kredisi Vade Avro TL 2013 2013 Kredi sözleşmelerinin koşullarına göre kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler 60 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 41.975 41.975 40.255 40.255 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV Tiflis TAV Tiflis’in 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Vade ABD Doları 2015 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Libor + %4,50 31.261 31.261 31.566 31.566 Nominal faiz oranı% Nominal değeri Defter değeri Libor + %4,50 38.882 38.882 39.287 39.287 TAV Tiflis’in 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle banka kredileri aşağıdaki gibidir: Para birimi Teminatlı banka kredisi Vade ABD Doları 2015 Kredi sözleşmesinin kredi geri ödemeleri, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Talep edildiğinde veya bir yıl içinde ödenecekler İkinci yılda ödenecekler Üçüncü yılda ödenecekler 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 14.833 16.733 31.566 14.782 15.052 9.453 39.287 TAV İstanbul, TAV Ege ve TAV Esenboğa’nın proje kredilerine ilişkin rehinler: a) Paylar üzerindeki rehinler: TAV İstanbul, TAV Esenboğa ve TAV Ege’nin sırasıyla 180.000 TL, 241.650 TL ve 87.270 TL nominal tutarındaki tüm payları yürürlükteki kredi sözleşmelerine göre bankalar lehine rehinlidir (31 Aralık 2012: TAV İstanbul, TAV Esenboğa ve TAV Ege için sırasıyla 180.000 TL, 241.650 TL ve 87.270 TL). Temerrüt durumunda, borç anlaşmaları kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi amacıyla kredi veren bankaların kredi kullanan ilgili şirketlerin paylarını kontrol etme hakları vardır. Temerrüt halinde, kredi veren bankalar söz konusu şirketlerin paylarını Türk İcra ve İflas Kanunu’nun uygun hükümleri uyarınca ya halka arz yoluyla ya da belirlenmiş olan adaylara ihale yoluyla satılmasını talep edebilir. Bu rehinler vade sonunda veya banka borçları tamamiyle ödendikten sonra kaldırılacaktır. b) Alacaklar üzerindeki rehinler: Temerrüt durumunda, borç anlaşmaları kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi amacıyla kredi veren bankaların kredi kullanan ilgili şirketlerin alacaklarını kontrol etme yetkisi vardır ve söz konusu durumda kredi veren bankalar söz konusu şirket tarafından alınan ödemeleri durdurma ve sözleşme şartlarına bağlı olan belirlenmiş alacaklar ile ilgili hakları kullanma yetkisine sahiptir. Sözleşme şartlarına bağlı olan belirlenmiş alacaklarla ilgili tüm ödemeler bankalara (bu alacaklarla ilişkin olan tüm ödemeler tahsil etme ve bu alacaklarla ilişkin olan bütün hakları kullanma yetkisine sahip olan) yapılmalıdır. TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV Ege’nin alacakları üzerinde sırasıyla 92.509 TL, 12.343 TL ve 3.062 TL rehin bulunmaktadır (31 Aralık 2012: TAV İstanbul, TAV Ege ve TAV Esenboğa’nın alacakları üzerinde sırasıyla 79.888 TL, 1.728 TL ve 8.889 TL). 61 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV İstanbul, TAV Ege ve TAV Esenboğa’nın proje kredilerine ilişkin rehinler (devamı): c) Banka hesapları üzerindeki rehinler: Temerrüt durumunda, borç anlaşmaları kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi amacıyla kredi veren bankaların kredi kullanan ilgili şirketlerin banka hesaplarını kontrol etme yetkisi vardır. Bu durumda söz konusu şirketlerin borçlar hesabında duran tutarın tamamını ya da bir kısmını, bu hesaplardan kaynaklanan ya da tahakkuk eden faiz, gelir veya diğer gelirler ile mahsup etme hakkına sahiptir. TAV İstanbul, TAV Esenboğa ve TAV Ege’nin banka hesapları üzerinde sırasıyla 443.470 TL, 59.909 TL ve 3.913 TL rehin bulunmaktadır (31 Aralık 2012: TAV İstanbul, TAV Ege ve TAV Esenboğa’nın banka hesapları üzerindeki rehin sırasıyla 697.983 TL, 80.110 TL ve 57.680 TL’dir.). TAV İstanbul ve TAV Esenboğa kredi verenin izni ile ek olarak aşağıdaki haklara sahiptir: Kredi verenin onayı ile ikincil borçlanma, Herhangi bir varlık alım ya da kiralaması durumunda 500 ABD Doları kadar borçlanma, Vergi ve sosyal güvenlik yükümlülüklerini ödemek için 3.000 ABD Doları’na kadar borçlanma. TAV Makedonya’nın proje kredilerine ilişkin rehinler: TAV Makedonya kredi verenlere pay rehni vermiştir. Buna ek olarak, kredi verenlerin TAV Makedonya’nın tüm alacaklarını, ticari sözleşmeleri ve sigorta poliçeleri uyarınca olan ödenecek tutarlarını alma hakkı vardır. TAV Makedonya’nın alacakları üzerinde 6.690 TL rehin bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 1.983 TL). TAV Tiflis’in proje kredilerine ilişkin rehinler: a) Pay üzerindeki rehin: Kredi veren bankaların TAV Tiflis’in % 75 + 1 payını kontrol etme hakları vardır. b) Gelirler üzerindeki rehinler: Kredi veren bankaların YİD sözleşmelerinde belirtildiği üzere TAV Tiflis’in Tiflis Uluslararası Havalimanı operasyonlarından oluşan gelirlerini kontrol etme hakları vardır. c) Banka hesapları üzerindeki rehinler: Kredi veren bankaların TAV Tiflis’in JSC Bank of Georgia, JSC Bank Republic ve JSC TBC Bank’taki hesaplarını kontrol etmeye, hesaplarda bulunan nakdin, herhangi bir faizinin, kazançlarının ve diğer gelirlerinin hepsini veya bir kısmını krediyle mahsup etmeye hakları vardır. d) Sigorta kazançları üzerindeki rehin: Bütün sigorta bedellerini ve TAV Tiflis’in sigorta poliçeleri uyarınca olan bütün diğer ödenecek tutarlarını alma hakkı vardır. e) Havalimanı işletim hakkı üzerindeki rehin: Havalimanı işletim hakkı sözleşmesine uyarınca olan TAV Tiflis’e ait bütün menfaat ve faydaları kontrol etme hakkı vardır. f) İnşaat garantileri ile ilgili haklar üzerindeki rehin: Her bir inşaat garantisi uyarınca olan bütün hak, ünvan ve menfaatleri kontrol etme hakkı vardır. TAV Tiflis’in ortakları olan TAV Holding, Urban İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Aeroser International Holding Limited garanti, pay rehni, destek ve derecelendirme anlaşmalarını TAV Tiflis’in kredisinin alınması ile ilgili olarak kredi veren bankalar olan EBRD ve International Finance Corporation (“IFC”) ile neticelendirmiştir. Buna göre, tüm ortaklar geri almamak üzere ve koşulsuz olarak birlikte ve münferit olarak aşağıdakileri yapmaya kefildirler: a) b) Kredi veren bankaların talep etmesi halinde TAV Tiflis’in peşin, vadesi gelmiş veya borçlu olunan bütün para ve yükümlülükleri ödeme yapması gereken para biriminde kredi veren bankalara veya lehlerine ödemek; Kredi veren bankaların TAV Tiflis’in kredi ve ilişkili sözleşmeler çerçevesindeki herhangi bir veya birden fazla bildirilen yükümlülük veya sorumluluğundan uğradığı veya maruz kaldığı bütün zararlarının, maliyetlerinin ve giderlerinin talep edilmesi durumunda tazmin edilmesi. 62 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 9. FİNANSAL BORÇLANMALAR (devamı) TAV Tunus’un proje kredilerine ilişkin rehinler: Benzer olarak, TAV Tunus kredi verenlere pay rehni, hesap rehni ve imtiyaz sözleşmesinden doğan hakların rehnini vermiştir. TAV Tunus’un 245.000 TND nominal tutarındaki tüm payları yürürlükteki kredi sözleşmelerine göre bankalar lehine rehinlidir. Bu rehinler vade sonunda veya banka borçları tamamiyle ödendikten sonra kaldırılacaktır. TAV Tunus’un aşağıdaki durumlarda ek borçlanma yapmaya hakkı vardır: Bir yıldan az vadeli toplam tutarı 3.000 Avro’yu (1 Ocak 2020’ye kadar) ve 5.000 Avro’yu (1 Ocak 2020’den sonra) geçmemesi, Ekipmanın finansal veya sermaye kiralaması durumunda kiralanan ekipmanın toplam sermaye değerinin 5.000 Avro’yu geçmemesi, TAV Tunus’un “Sermaye - Borç Derecelendirme Anlaşması” sınırları dahilinde yer almayan herhangi bir yükümlülük üstlenmemesi, taahhüde girmemesi, Kreditörlere aracı olan kurumun daha önce verilen yazılı talebe istinaden TAV Tunus’a izin verildiği yönünde yazılı olarak bilgilendirmesi. TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV Tunus, TAV Tiflis, TAV Makedonya ve TAV Ege için kar dağıtmama testleri, herhangi bir dağıtımın yapılmasından önce aşağıdaki şartların karşılanmasını gerektirmektedir: Temerrüt durumunun olmaması, Dağıtımın temerrüt olayına neden olmaması, Tüm ihtiyat hesaplarının gerekli bakiyeye sahip olması (TAV Tiflis hariç), Tüm gerekli borç ödemeleri ve zorunlu peşin ödemelerin yapılmış olması, Borç servis karşılama oranı TAV İstanbul için 1,30, TAV Esenboğa için 1,25, TAV Tunus için 1,20, TAV Tiflis için 1,30, TAV Makedonya için 1,20 ve TAV Ege için 1,30’un altında olmaması, İlk anapara ödemesinin yapılmış olması, Tüm finansman giderlerinin ödenmiş olması, Dağıtımla ilgili tüm vergilerin ödenmesi. 63 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 10. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan kısa vadeli alacaklar ve borçlar aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 Ticari alacaklar Ticari olmayan alacaklar 28.666 26.173 54.839 119.108 3.852 122.960 Ticari borçlar Ticari olmayan borçlar 62.292 9.700 71.992 15.961 13.508 29.469 Grup’un ana ortakları ve Grup’u nihai olarak kontrol eden taraflar Aéroports de Paris Grubu, Tepe Grubu ve Akfen Grubu’dur. Bu notta belirtilmeyen ve Şirket ve bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen diğer tüm işlemler konsolidasyon sırasında eliminasyon işlemine tabi tutulmuştur. Grup ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar aşağıdaki gibidir: İlişkili taraflardan ticari alacaklar ATÜ (*) Tibah Development TAV G Otopark Yapım Yatırım ve İşletme A.Ş. (“TAV G”) TAV Tepe Akfen Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş. (“TAV İnşaat”) (**) Diğer ilişkili şirketler 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 16.997 5.303 2.081 4.285 28.666 15.291 116 1.810 99.028 2.863 119.108 (*) ATÜ’den olan alacaklar gümrüksüz mağaza imtiyaz geliri alacaklarından oluşmaktadır. (**) TAV İnşaat’tan olan alacakların büyük bir kısmı TAV İnşaat’ın üstlenmiş olduğu inşaat işleri için TAV Ege tarafından verilen avanslardan oluşmaktadır. 64 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 10. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan kısa vadeli ticari olmayan alacaklar aşağıdaki gibidir: İlişkili taraflardan ticari olmayan alacaklar TAV İnşaat CAS Tibah Development Diğer ilişkili şirketler 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 21.714 2.703 1.613 143 26.173 2.559 1.277 16 3.852 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 53.962 4.667 2.699 964 62.292 15.323 638 15.961 İlişkili taraflara ticari borçlar TAV İnşaat Medinah Airport Joint Venture IBS Brokerlik ve Sigorta Hizmetleri A.Ş. (“IBS Sigorta”) (*) Diğer ilişkili şirketler (*) IBS Sigorta, Grup’a sigorta aracılık hizmetleri vermektedir. 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflara kısa vadeli ticari olmayan borçlar aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 8.657 1.043 9.700 8.290 4.247 971 13.508 İlişkili taraflara ticari olmayan borçlar ATÜ (*) TAV İnşaat Diğer ilişkili şirketler (*) ATÜ’den finansman amacıyla alınmış olan borçtur. 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflara uzun vadeli ticari olmayan borçlar aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 29.083 29.083 30.246 30.246 İlişkili taraflara uzun vadeli ticari olmayan borçlar ATÜ (*) (*) ATÜ’ye olan borç ATÜ’den finansman amacıyla alınmış olan borçtur. 65 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 10. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan ertelenmiş gelirler aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 10.017 2.130 12.147 9.510 8 9.518 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 61.789 1 61.790 62.477 1 62.478 İlişkili taraflardan kısa vadeli ertelenmiş gelirler ATÜ (*) Diğer ilişkili şirketler İlişkili taraflardan uzun vadeli ertelenmiş gelirler ATÜ (*) Diğer ilişkili şirketler (*) ATÜ’nün peşin ödediği imtiyaz kira gelirleridir. 1 Ocak – 30 Haziran 2013 İlişkili taraflara verilen hizmetler ATÜ (*) Diğer ilişkili şirketler (*) 276.685 17.210 293.895 İlişkili taraflardan alınan hizmetler IBS Sigorta (*) TAV İnşaat TAV Havacılık Tepe Servis ve Yönetim Hizmetleri A.Ş. Diğer ilişkili şirketler 4.439 660 647 39 293 6.078 150.994 9.770 160.764 233.033 11.640 244.673 1 Nisan – 30 Haziran 2012 129.144 7.984 137.128 1 Nisan – 30 Haziran 2013 2.244 7 473 22 144 2.890 1 Ocak – 30 Haziran 2012 5.400 45 470 418 407 6.740 1 Nisan – 30 Haziran 2012 3,059 16 228 17 249 3.569 IBS Sigorta, Grup’a sigorta aracılık hizmetleri vermektedir. 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 272.539 272.539 151.314 151.314 İlişkili taraflardan alınan inşaat hizmetleri TAV İnşaat (*) TAV G (*) 1 Ocak – 30 Haziran 2012 ATÜ’ye verilen hizmetler, gümrüksüz mağaza imtiyaz gelirinden oluşmaktadır. 1 Ocak – 30 Haziran 2013 (*) 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 56 160 216 30 Haziran 2013 tarihinde sonra eren altı aylık ara hesap döneminde TAV İnşaat’tan alınan inşaat hizmetleri İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı iç hatlar terminalinin yapımına ilişkin hizmetlerden oluşmaktadır. 30 Haziran 2012 tarihinde sonra eren hesap döneminde TAV İnşaat’tan alınan inşaat hizmetleri Üsküp inşaatlarının yapımı ile ilişkin hizmetlerden oluşmaktadır. 66 1 1 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 10. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) 1 Ocak – 30 Haziran 2013 İlişkili taraflardan elde edilen / ilişkili taraflara ilişkin faiz (giderleri) / gelirleri (net) ATÜ TGS Diğer ilişkili taraflar 1 Nisan – 30 Haziran 2013 (583) 260 (323) (1.122) 289 (833) 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (1.151) (821) 115 (1.857) (584) (410) 58 (936) Grup tarafından kullanılan ortalama yıllık faiz oranı %6,67’dir (30 Haziran 2012: %4,60). Grup, TL ile ifade edilen ilişkili taraflara olan borç ve ilişkili taraflardan alacak hesaplarını ay sonlarında T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan ABD doları kurunu kullanarak ABD Doları’na çevirmekte ve daha sonra ABD Doları bakiyeleri üzerinden faiz uygulamaktadır. Üst düzey yönetici personele sağlanan faydalar: Yıl içinde üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Kısa vadeli faydalar (ücret ve primler) 23.146 23.146 1 Nisan – 30 Haziran 2013 2.970 2.970 1 Ocak – 30 Haziran 2012 29.147 29.147 1 Nisan – 30 Haziran 2012 20.095 20.095 30 Haziran 2013 ve 2012 itibariyle, Grup’un direktörlere ve üst düzey yöneticilere borcu bulunmamaktadır. 11. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR Kısa vadeli diğer ticari alacaklar 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup’un kısa vadeli diğer ticari alacakları aşağıdaki gibidir: Ticari alacaklar (*) DHMİ’den garanti edilen yolcu alacakları (**) Şüpheli ticari alacaklar Şüpheli ticari alacak karşılığı (-) Alacak senetleri 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 179.103 46.176 28.325 (28.325) 665 225.944 142.855 43.368 25.580 (25.580) 4.675 190.898 (*) Ticari alacaklar üzerindeki rehinler Not 27 ve Not 9’da açıklanmıştır. (**) DHMİ’den garanti edilen yolcu alacakları, DHMİ ile Ankara Esenboğa Havalimanı ve İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nın işletimi için yapılan sözleşmelere bağlı olarak TFRS Yorum 12 uygulamasından kaynaklanmaktadır. Şüpheli alacak karşılığı geçmişteki tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Grup’un ticari alacaklarına ilişkin kredi riski, kur riski ve değer düşüklüğüne ilişkin detaylar Not 45’te açıklanmıştır. 67 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 11. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (devamı) Uzun vadeli ticari alacaklar 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup’un uzun vadeli diğer ticari alacakları aşağıdaki gibidir: DHMİ’den garanti edilen yolcu alacakları (*) (*) 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 168.777 168.777 178.396 178.396 DHMİ’den garanti edilen yolcu alacakları, DHMİ ile Ankara Esenboğa Havalimanı ve İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nın işletimi için yapılan sözleşmelere bağlı olarak TFRS Yorum 12 uygulamasından kaynaklanmaktadır. Kısa vadeli diğer ticari borçlar 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup’un diğer ticari borçları aşağıdaki gibidir: 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 98.966 138 99.104 84.001 128 84.129 Ticari borçlar Diğer ticari borçlar Ticari borçlar başlıca, ticari alımlardan ve devam eden harcamalardan kaynaklanan ödenmemiş tutarları kapsamaktadır. Grup’un ticari borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Not 45’te açıklanmıştır. 12. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KAPSAMINDA BORÇLAR 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar aşağıdaki gibidir: Personele borçlar Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 13. 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 18.354 17.901 36.255 12.393 12.510 24.903 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR Kısa vadeli diğer alacaklar 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle kısa vadeli diğer alacaklar aşağıdaki gibidir: Diğer alacaklar (*) (*) Verilen depozito ve teminatlar ve diğer alacaklardan oluşmaktadır. 68 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 6.300 6.300 1.605 1.605 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 13. DİĞER ALACAK VE BORÇLAR (devamı) Kısa vadeli diğer borçlar 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle kısa vadeli diğer borçlar aşağıdaki gibidir: Ödenecek vergi ve fonlar (*) İmtiyaz kira borcu (**) Alınan depozito ve teminatlar Alınan avanslar Diğer borçlar 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 17.213 11.318 3.556 2.617 2.463 37.167 14.058 13.088 3.245 2.773 431 33.595 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 24.442 1.054 25.496 25.415 1.058 26.473 Uzun vadeli diğer borçlar İmtiyaz kira borcu (**) Diğer borçlar Grup’un kısa vadeli diğer borçlarına ilişkin kur ve likidite riski Not 45’te açıklanmıştır. (*) Grup, 6111 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” (“6111 Sayılı Kanun”) kapsamında vergi affından faydalanmıştır. Bu kapsamda Grup’un 30 Haziran 2013 itibariyle kısa vadeli diğer borçlarında 337 TL ödenecek vergi yükümlülüğü bulunmaktadır (31 Aralık 2012 itibariyle kısa vadeli diğer borçlarında 1.457 TL, uzun vadeli diğer borçlarında 135 TL) (Not 40). (**) TAV Tunus, Monastır ve Enfidha Havalimanları’nın yıllık satışları üzerinden %11’i ile %26’sı arasında artarak değişen oranda imtiyaz kira ödemeleri olan 40 yıllık imtiyaz süresine sahiptir. OACA ile yapılan müzakere sonucu, 2011 imtiyaz kira bedeli 11.352 TL, 2012 imtiyaz kira bedeli en az 12.210 TL, 2013 imtiyaz kira bedeli en az 13.612 TL azaltılmış, 2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait imtiyaz kira bedelleri 2014, 2015 ve 2016 olmak üzere 3 yıl ertelenmiştir. Tunus Cumhuriyeti Hazine Arazisi ve Gayrımenkul İşleri Bakanlığı ile yapılan yeni anlaşmaya göre, Enfidha Uluslararası Havalimanı’nın 2010 yılı ile ilgili ve vade tarihi 31 Ocak 2013 olan imtiyaz kira borcu %65 oranında azaltılmış olup, ödeme tarihi 31 Temmuz 2015’e ertelenmiştir. 31 Aralık 2012 itibariyle, 9.143 TL tutarındaki indirim imtiyaz gideri ve imtiyaz kira borcundan düşülmüştür. TAV Makedonya’ya ait imtiyaz kira bedeli, her iki havalimanını kullanan yolcu sayısı 1 milyona ulaşıncaya kadar yıllık brüt cironun %15’i olup, yolcu sayısı 1 milyonu aştığı zaman, bu oran yolcu sayısına bağlı olarak %4 ile %2 arasında değişmektedir. 14. STOKLAR 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle stoklar aşağıdaki gibidir: Yedek parçalar ve diğer stoklar Yiyecek içecek stokları 69 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 13.391 3.819 17.210 12.779 3.628 16.407 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 15. PEŞİN ÖDENEN İMTİYAZ VE KİRA GİDERLERİ Grup’un peşin ödenen imtiyaz ve kira giderlerinin analizi 30 Haziran 2013, 31 Aralık 2012 ve 30 Haziran 2012 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: İmtiyaz ve kira Peşin ödenen geliştirme giderleri Toplam 399.972 18.331 342.954 (147.814) (10.349) 603.094 58.014 3.785 (3.628) 58.171 457.986 22.116 342.954 (151.442) (10.349) 661.265 337.162 7.737 344.899 265.932 50.434 316.366 İmtiyaz ve kira Peşin ödenen geliştirme giderleri Toplam 393.859 (20.989) 324.510 (277.329) (20.079) 399.972 67.829 (2.703) (7.112) 58.014 461.688 (23.692) 324.510 (284.441) (20.079) 457.986 316.401 7.240 323.641 83.571 50.774 134.345 Kira Peşin ödenen geliştirme giderleri Toplam 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Kira ödemeleri Cari dönem kira gideri - TAV İstanbul Cari dönem imtiyaz gideri - TAV Ege 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi 393.859 (24.093) 313.816 (133.259) (10.138) 540.185 67.829 (4.627) (3.572) 59.630 461.688 (28.720) 313.816 (136.831) (10.138) 599.815 Kısa dönem peşin ödenen kira gideri 304.044 7.020 311.064 Uzun dönem peşin ödenen kira gideri 236.141 52.610 288.751 30 Haziran 2013 1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi İmtiyaz ve kira ödemeleri Cari dönem kira gideri - TAV İstanbul Cari dönem imtiyaz gideri - TAV Ege 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi Kısa dönem peşin ödenen imtiyaz ve kira gideri Uzun dönem peşin ödenen imtiyaz ve kira gideri 31 Aralık 2012 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi İmtiyaz ve kira ödemeleri Cari dönem kira gideri - TAV İstanbul Cari dönem imtiyaz gideri - TAV Ege 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi Kısa dönem peşin ödenen imtiyaz ve kira gideri Uzun dönem peşin ödenen imtiyaz ve kira gideri 30 Haziran 2012 70 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 15. PEŞİN ÖDENEN İMTİYAZ VE KİRA GİDERLERİ (devamı) Kira: Kira sözleşmesi ile ilgili toplam kira tutarı 2.543.000 ABD Doları (30 Haziran 2013: 4.894.766 TL) artı KDV’dir. TAV İstanbul, kira sözleşmesine göre, toplam tutarın %23’ünü peşin olarak ödemiştir. İlk kira yılından sonra, her kira yılının ilk 5 işgünü içinde toplam kira tutarının %5,5’i kadar ödeme gerçekleştirilecektir. Aşağıda, kira sözleşmesine göre KDV hariç ödeme planı yer almaktadır. Tarih 2014 2015 2016 2017 2018 ve 2020 arası ABD Doları TL 139.865 139.865 139.865 139.865 419.595 979.055 269.212 269.212 269.212 269.212 807.636 1.884.484 İmtiyaz: TAV Ege imtiyaz süresi boyunca toplam 610.000 Avro + KDV (30 Haziran 2013: 1.533.357 TL + KDV) kira bedeli ödeyecektir. TAV Ege imtiyaz bedelinin %2’sini sözleşmenin imza tarihinde ve %3’ünü de sözleşmenin imzalanmasını izleyen üçüncü ayın son gününde ödemiştir. Kalan bedel 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren eşit taksitler halinde her yılın ilk iş günü sözleşme süresi boyunca ödenecektir. Aşağıda, 30 Haziran 2013 itibariyle, imtiyaz sözleşmesine göre KDV hariç ödeme planı yer almaktadır. Tarih 2014 2015 2016 2017 2018 ve 2032 arası Avro TL 28.975 28.975 28.975 28.975 434.625 550.525 72.834 72.834 72.834 72.834 1.092.517 1.383.853 Peşin ödenen geliştirme harcamaları: Peşin ödenen geliştirme harcamaları, kira sözleşmesi hükümlerine göre TAV İstanbul tarafından gerçekleştirilmesi gereken iç ve dış hat terminalleri EDS Güvenlik Sistemleri’nin tesisatı ve iç hatlar terminalinin dış tarafında yapılan çeşitli yeniden düzenlemelere ilişkin maliyetleri içermektedir. 71 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 16. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle, peşin ödenmiş giderler ve ertelenmiş gelirler aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler Peşin ödenen sigorta giderleri Diğer Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler Verilen avanslar Peşin ödenen sigorta giderleri Diğer Kısa vadeli ertelenmiş gelirler Ertelenmiş gelirler (*) Uzun vadeli ertelenmiş gelirler Ertelenmiş gelirler (*) (*) 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 13.372 3.926 17.298 14.206 3.282 17.488 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 216 152 427 795 39 311 100 450 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 27.803 27.803 26.572 26.572 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 68.121 68.121 70.285 70.285 30 Haziran 2013 itibariyle, ertelenmiş gelirlerin 71.806 TL (31 Aralık 2012: 71.987 TL) tutarındaki kısmı ATÜ’nün peşin ödediği imtiyaz kira gelirleri ile ilgilidir (Not 10). 72 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 17. MADDİ DURAN VARLIKLAR Taşıtlar Döşeme ve demirbaşlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 217.070 (45.978) 66.050 (1.123) 66.293 (10.902) 334.100 (20.837) 21.387 (994) 725.164 (79.834) 794 (35) 19 - 171.092 (11.569) 3.590 (468) - 64.927 (3.909) 3.673 (1.993) - 55.391 (2.188) 5.004 (407) 47 313.263 (20.198) 2.808 (11) 701 20.393 (1.422) 3.152 (2.599) (1.064) 645.330 (39.876) 18.246 (5.491) (316) 18.902 778 162.645 62.698 57.847 296.563 18.460 617.893 1 Ocak 2013 önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 18.542 - 644 - 235.206 (60.662) 65.638 (932) 79.744 (14.625) 351.914 (26.038) 34.312 (2.667) 786.000 (104.924) 1 Ocak 2013 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Alımlar (*) Çıkışlar Transferler 18.542 1.515 - 644 49 - 174.544 11.769 2.603 (3.078) - 64.706 4.549 2.042 (340) - 65.119 2.982 3.454 (166) 154 325.876 21.326 4.043 (75) 27.089 31.645 2.109 21.747 (50) (27.276) 681.076 44.299 33.889 (3.709) (33) 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi 20.057 693 185.838 70.957 71.543 378.259 28.175 755.522 Binalar Tesis, makine ve cihazlar 19.470 - 794 - 1 Ocak 2012 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Alımlar (*) Çıkışlar Transferler 19.470 (555) (13) - 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi Arazi ve arsalar Maliyet değeri 1 Ocak 2012 önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) (*) 2013 yılında maddi duran varlıklar üzerinde aktifleştirilmiş borçlanma maliyeti bulunmamaktadır (30 Haziran 2012: yoktur). 73 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 17. MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı) Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 78.065 - 287.813 (4.174) (4.975) - (17.106) 39.206 (2.414) 2.275 (1.871) 37.872 (1.559) 2.807 (161) 73.090 (4.755) 16.810 (4) - 270.707 (16.895) 25.176 (2.279) 115.001 37.196 38.959 85.141 - 276.709 350 133.623 40.174 48.225 112.089 - 334.461 - (11.995) (582) (5.903) (7.190) - (25.670) - 350 29 31 410 121.628 8.407 3.502 (1.118) 132.419 39.592 2.917 2.345 (197) 44.657 42.322 2.120 3.632 (116) 47.958 104.899 7.822 19.711 (20) 132.412 - 308.791 21.295 29.221 (1.451) 357.856 30 Haziran 2012 itibariyle net defter değeri 18.902 366 47.644 25.502 18.888 211.422 18.460 341.184 31 Aralık 2012 itibariyle net defter değeri 18.542 294 52.916 25.114 22.797 220.977 31.645 372.285 30 Haziran 2013 itibariyle net defter değeri 20.057 283 53.419 26.300 23.585 245.847 28.175 397.666 Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Döşeme ve demirbaşlar - 384 127.661 39.657 42.046 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) - - (7.506) (451) 1 Ocak 2012 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Dönem amortismanı Çıkışlar - 384 (15) 43 - 120.155 (8.152) 3.241 (243) 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi - 412 1 Ocak 2013 önceden raporlanan açılış bakiyesi - Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) - 1 Ocak 2013 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Dönem amortismanı Çıkışlar 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi Arazi ve arsalar 1 Ocak 2012 önceden raporlanan açılış bakiyesi Özel maliyetler Birikmiş amortisman 74 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 18. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR Satın alınan yazılımlar ve marka bedeli İşletme içinde oluşturulan yazılımlar Müşteri ilişkileri DHMİ lisansı Toplam 1 Ocak 2012 önceden raporlanan açılış bakiyesi 34.279 9.998 85.850 18.924 149.051 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) (2.046) - (23.168) (5.914) (31.128) 32.233 (1.881) 1.804 (2) 316 32.470 9.998 (693) 9.305 62.682 (4.349) 58.333 13.010 (903) 12.107 117.923 (7.826) 1.804 (2) 316 112.215 1 Ocak 2013 önceden raporlanan açılış bakiyesi 37.909 9.757 82.615 18.212 148.493 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) (2.857) - (22.295) (5.691) (30.843) 35.052 2.096 1.640 33 38.821 9.757 669 10.426 60.320 4.156 64.476 12.521 862 13.383 117.650 7.783 1.640 33 127.106 Maliyet 1 Ocak 2012 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Alımlar Çıkışlar Transferler (*) 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi 1 Ocak 2013 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Alımlar Transferler (*) 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi (*) 33 TL (30 Haziran 2012: 316 TL) tutarındaki transfer yapılmakta olan yatırımlardan transfer olmuştur. 75 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 18. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (devamı) Satın alınan yazılımlar ve marka bedeli İşletme içinde oluşturulan yazılımlar Müşteri ilişkileri DHMİ lisansı Toplam 24.379 3.311 33.584 - 61.274 (688) - (4.634) - (5.322) 23.691 (1.429) 1.636 3.311 (238) 317 28.950 (2.073) 2.859 - 55.952 (3.740) 4.812 23.898 3.390 29.736 - 57.024 1 Ocak 2013 önceden raporlanan açılış bakiyesi 27.369 3.831 40.326 - 71.526 Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) (1.066) - (6.685) - (7.751) 26.303 1.672 1.865 3.831 284 347 33.641 2.488 2.919 - 63.775 4.444 5.131 29.840 4.462 39.048 - 73.350 İtfa payları 1 Ocak 2012 önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak 2012 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Dönem itfa payı 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi 1 Ocak 2013 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Dönem itfa payı 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi Net defter değeri 30 Haziran 2012 itibariyle defter değeri 8.572 5.915 28.597 12.107 55.191 31 Aralık 2012 itibariyle defter değeri 8.749 5.926 26.679 12.521 53.875 30 Haziran 2013 itibariyle defter değeri 8.981 5.964 25.428 13.383 53.756 Net nakit girişi yaratması beklenen döneme dair öngörülebilir bir sınır olmamasından dolayı HAVAŞ paylarının 2005 ve 2007 yıllarındaki alımları ile ortaya çıkan DHMİ lisansları belirsiz faydalı ömürle muhasebeleştirilmiştir. HAVAŞ alımı ile ilgili DHMİ lisansları aşağıdaki nedenlerden dolayı belirsiz faydalı ömürlü olarak addedilmiştir; söz konusu lisanslar olmadan şirketler işletilemez, yer hizmeti vermek için faaliyet öncesi yüksek tutarda masraflar, işgücü ve teçhizat alımları yapılması gerektirdiğinden lisansın alınması güçtür, lisansın devamlılığı başlangıçtaki lisans ücretine göre düşük tutarda yıllık ödemeler gerektirmektedir. Grup 31 Aralık 2012 tarihinden itibaren DHMİ lisansları için değer düşüklüğü belirtilerini gözden geçirmekte olup, 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle değer düşüklüğü testinin gerekli olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Değer düşüklüğü testleri her yıl 31 Aralık itibariyle yapılmaktadır. 76 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 19. HAVALİMANI İŞLETİM HAKKI Ankara Esenboğa Uluslararası Havalimanı İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı Dış Hatlar Terminali Medine Uluslararası Havalimanı İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı İç Hatlar Terminali Tiflis Uluslararası Havalimanı Enfidha Uluslararası Havalimanı Gazipaşa Havalimanı Üsküp Uluslararası Havalimanı Toplam 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi 272.484 196.651 222.574 1.260.931 52.603 211.906 - - 2.217.149 Yabancı para çevrim etkisi Alımlar (*) Çıkışlar (**) (18.910) - (13.648) - (6.342) - (87.508) (565) (3.651) 135 - (14.706) 56 - - - (144.765) 191 (565) 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi 253.574 183.003 216.232 1.172.858 49.087 197.256 - - 2.072.010 262.215 189.240 212.115 1.213.383 51.193 203.978 122.343 90.656 2.345.123 - - - - - - (122.343) - (122.343) 262.215 18.063 280.278 189.240 13.036 202.276 212.115 17.335 229.450 1.213.383 83.586 1.296.969 51.193 3.526 54.719 203.978 14.051 218.029 - 90.656 6.245 296.326 393.227 2.222.780 155.842 296.326 2.674.948 Maliyet değeri 1 Ocak 2013 önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak 2013 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Alımlar (*) 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi (*) 7,657 TL tutarındaki borçlanma maliyeti 2013’de havalimanı işletim hakkı üzerinde aktifleştirilmiştir (2012: Yoktur). Aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinin tespit edilmesinde kullanılan aktifleştirme oranı %100’dür. (**) Tunus Devleti tarafından Trijenerasyon Projesi dahilinde alınan 565 TL havalimanı işletim hakkından çıkışlarda gösterilmiştir. 77 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 19. HAVALİMANI İŞLETİM HAKKI (devamı) Ankara Esenboğa Uluslararası Havalimanı İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı Dış Hatlar Terminali İzmir Adnan Menderes Uluslararası Havalimanı İç Hatlar Terminali Tiflis Uluslararası Havalimanı Enfidha Uluslararası Havalimanı Gazipaşa Havalimanı Üsküp Uluslararası Havalimanı Medine Uluslararası Havalimanı 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Dönem itfa payı 30 Haziran 2012 kapanış bakiyesi 85.443 (6.107) 7.834 87.170 125.560 (8.971) 11.385 127.974 63.396 (1.761) 5.110 66.745 62.754 (4.716) 15.965 74.003 3.140 (242) 1.052 3.950 3.947 (397) 5.433 8.983 - - 344.240 (22.194) 46.779 368.825 1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi Dönem itfa payı 30 Haziran 2013 kapanış bakiyesi 98.058 7.220 7.975 113.253 143.843 10.586 11.590 166.019 70.531 6.103 5.131 81.765 92.661 7.333 16.297 116.291 5.172 419 1.081 6.672 14.840 1.343 5.516 21.699 - - 425.105 33.004 47.590 505.699 30 Haziran 2012 itibariyle defter değeri 166.404 55.029 149.487 1.098.855 45.137 188.273 - - 1.703.185 31 Aralık 2012 itibariyle defter değeri 164.157 45.397 141.584 1.120.722 46.021 189.138 - 90.656 1.797.675 30 Haziran 2013 itibariyle defter değeri 167.025 36.257 147.685 1.180.678 48.047 196.330 - 393.227 2.169.249 Toplam İtfa payları Defter değerleri 78 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 20. ŞEREFİYE Maliyet değeri 1 Ocak 2012 önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak 2012 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi 371.772 (39.052) 332.720 (12.539) 31 Aralık 2012 itibariyle 320.181 1 Ocak 2013 önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak 2013 yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Yabancı para çevrim etkisi 357.761 (37.580) 320.181 22.056 30 Haziran 2013 itibariyle 342.237 Net defter değeri 31 Aralık 2012 itibariyle 320.181 30 Haziran 2013 itibariyle 342.237 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 itibariyle şerefiyenin ilişkilendirildiği nakit yaratan birimler HAVAŞ, HAVAŞ Europe ve TAV Tiflis’tir. Her bir NYB’ye dağıtılan toplam şerefiye tutarının defter değerleri aşağıdaki gibidir: HAVAŞ TAV Tiflis HAVAŞ Europe 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 330.713 9.699 1.825 342.237 309.400 9.074 1.707 320.181 Grup 31 Aralık 2012 tarihinden itibaren şerefiye için değer düşüklüğü belirtilerini gözden geçirmekte olup, 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle değer düşüklüğü testinin gerekli olmadığı sonucuna ulaşmıştır. 79 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 21. KİRALAMA İŞLEMLERİ Finansal kiralama yükümlülükleri Grup, bazı demirbaş ve cihazlarını finansal kiralama vasıtasıyla elde etmiştir. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle kalan ortalama kiralama dönemi 4 yıldır. 30 Haziran 2013 tarihinde sona eren altı aylık ara hesap dönemi için geçerli olan ortalama borçlanma oranı % 6,47’dir (31 Aralık 2012: % 5,55). Faiz oranlarının sabit olması, Grup’u gerçeğe uygun değer faiz oranı riskine maruz bırakmıştır. Tüm kiralamalar sabit ödeme doğrultusunda olup, şarta bağlı kira ödemeleri ile ilgili bir düzenleme yapılmamıştır. 31 Aralık 2012 30 Haziran 2013 Gelecekte yapılacak minimum finansal kiralama ödemeleri 22. Yapılacak minimum finansal kiralama ödemelerinin raporlama dönemi itibariyle Faiz defter değeri Gelecekte yapılacak minimum finansal kiralama ödemeleri Yapılacak minimum finansal kiralama ödemelerinin raporlama dönemi itibariyle Faiz defter değeri 1 yıldan önce 4.451 4 4.448 1 yıldan önce 4.268 412 3.855 1 - 5 yıl 5.320 31 5.290 1 - 5 yıl 6.572 279 6.294 9.771 35 9.738 10.840 691 10.149 İMTİYAZLI HİZMET ANLAŞMALARI DHMİ ile TAV Esenboğa ve TAV İzmir için YİD anlaşması imzalanmıştır. Bu YİD anlaşmasına göre, DHMİ ile Ankara Esenboğa Havalimanı ve İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nın işletimi için yapılan sözleşmelere bağlı olarak garanti edilen yolcu alacakları bulunmaktadır. YİD sözleşmesi TAV İzmir için Ocak 2015’e kadar olan dönemi, TAV Esenboğa için Mayıs 2023’e kadar olan dönemi kapsamaktadır. TAV Tiflis ile JSC arasında 6 Eylül 2005 tarihinde havalimanları operasyonları (iç ve dış hat terminalleri ile park-apron-taksi yolları) için YİD anlaşması imzalanmıştır. Anlaşma Şubat 2027 yılına kadar olan dönemi kapsamaktadır. TAV Tunus ile OACA arasında 18 Mayıs 2007 tarihinde bir YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşme varolan Monastır Habib Bourguiba Havalimanı’nın ve yeni Enfidha Havalimanı’nın (iç ve dış hatlar terminalleri ile park-apron-taksi yolları) işletmesini kapsamaktadır. Anlaşma süresi Mayıs 2047’de sona erecektir. TAV Gazipaşa ile DHMİ arasında 4 Ocak 2008 tarihinde bir imtiyaz sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşme, Antalya Gazipaşa Havalimanı’nın (hava tarafı, kara tarafı, park-apron-taksi yolları) işletmesini kapsamaktadır. Anlaşma süresi Mayıs 2034’te sona erecektir. TAV Makedonya ile Makedonya Ulaştırma Bakanlığı arasında 24 Eylül 2008 tarihinde bir YİD sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşme İştip’te yeni kargo havalimanının işletme opsiyonu ve yapımı, Üsküp’te bulunan “Alexander the Great” Havalimanı’nın yapımı ve işletilmesi ve Ohrid’de bulunan “St. Paul the Apostle” Havalimanı’nın yenileme ve işletmesini kapsamaktadır. Anlaşma süresi Mart 2030’da sona erecektir. TAV Ege ile DHMİ arasında 16 Aralık 2011 tarihinde bir imtiyaz sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşme İzmir Adnan Menderes Havalimanı iç hatlar terminalinin inşası ve işletmesi ile dış hatlar terminalinin Ocak 2015’te devralınmasını kapsamaktadır. Anlaşma süresi Aralık 2032’de sona erecektir. 80 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 23. VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ Grup 31 Aralık 2012 tarihinden itibaren maddi olmayan duran varlıklar ve şerefiye için değer düşüklüğü belirtilerini gözden geçirmekte olup, 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle değer düşüklüğü testinin gerekli olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Değer düşüklüğü testleri her yıl 31 Aralık itibariyle yapılmaktadır. 24. DEVLET TEŞVİK ve YARDIMLARI 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 itibariyle TAV Esenboğa ve TAV İzmir’in yatırım teşviği bulunmaktadır (Not 40). 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 itibariyle Tunus Devleti’nden Trijenerasyon Projesi kapsamında alınan 249 Avro devlet teşviği bulunmaktadır. 25. BORÇLANMA MALİYETLERİ 2013 yılında maddi duran varlıklar üzerinde aktifleştirilmiş borçlanma maliyeti bulunmamaktadır (30 Haziran 2012: yoktur). 7,657 TL tutarındaki borçlanma maliyeti 2013’de havalimanı işletim hakkı üzerinde aktifleştirilmiştir (2012: Yoktur). Aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinin tespit edilmesinde kullanılan aktifleştirme oranı %100’dür. 26. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle kısa vadeli karşılıklar aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli karşılıklar Kullanılmamış izin karşılığı 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 17.473 17.473 16.315 16.315 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle kullanılmamış izin karşılıklarının hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Cari dönemde ayrılan karşılık Yabancı para çevrim farkları 30 Haziran itibariyle 81 1 Ocak 30 Haziran 2013 1 Ocak 30 Haziran 2012 18.776 (2.461) 16.315 1.009 149 17.473 12.919 (1.591) 11.328 3.293 (280) 14.341 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER Taahhütler ve yükümlülükler 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup’un teminat / rehin / ipotek pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’ler in toplam tutarı Teminat Rehin İpotek B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek Toplam TRİ TL Karşılığı TL 30 Haziran 2013 ABD Doları Avro MKD TL Karşılığı TL 31 Aralık 2012 ABD Doları Avro MKD 764.516 764.516 - 19 19 - 169.507 169.507 - 174.336 174.336 - - 618.102 618.102 - 19 19 - 169.507 169.507 - 134.336 134.336 - - 582.789 582.789 - 7.391 7.391 - 189.346 189.346 - 83.200 83.200 - 44.300 44.300 - 556.870 556.870 - 7.141 7.141 - 196.751 196.751 - 83.709 83.709 - 56.026 56.026 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1.347.305 7.410 358.853 257.536 44.300 1.174.972 7.160 366.258 218.045 56.026 82 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER (devamı) Taahhütler ve yükümlülükler (devamı) Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Grup’un özkaynaklarına oranı 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle %0’dır (31 Aralık 2012: %0). Grup’un DHMİ ile yapılan kira sözleşmesi şartları uyarınca kira bedelinin %6’sı olan 152.580 ABD Doları tutarında teminat mektubu vermekle yükümlüdür. Toplam yükümlülük Grup tarafından sağlanmıştır. Grup’un, GACA ile Suudi Arabistan’da yapılan YDİ sözleşmesi nedeniyle National Commercial Bank’a 307.020 TL (31 Aralık 2012: 284.338), GACA’ya 51.325 TL (31 Aralık 2012: 47.534) tutarında teminat mektubu vermesi gerekmektedir. Toplam yükümlülük Grup tarafından sağlanmıştır. Grup’un, OACA ile Tunus’ta yapılan YİD sözleşmesi nedeniyle Tunus Ulaştırma Bakanlığı’na 27.564 TL (31 Aralık 2012: 16.422 TL), OACA’ya 21.950 TL (31 Aralık 2012: 9.742 TL) tutarında teminat mektubu vermesi gerekmektedir. Toplam yükümlülük Grup tarafından sağlanmıştır. TAV Ege, DHMİ ile yapılan imtiyaz sözleşmesine göre sözleşme süresi boyunca toplam 610.000 Avro + KDV ödemekle yükümlüdür. Toplam tutarın %5’i iki taksit halinde ödenmiştir. Kalan tutar eşit taksitler halinde her yılın ilk iş günü kira süresi boyunca ödenecektir. Kira sözleşmesi şartları uyarınca Grup’un DHMİ’ye 84.872 TL teminat mektubu vermesi gerekmektedir. Toplam yükümlülük Grup tarafından sağlanmıştır. Üçüncü şahıslara verilen teminat mektuplarının önemli bir kısmını gümrüklere, bankalara ve bazı müşterilere verilen teminatlar oluşturmaktadır. Kontrata bağlı yükümlülükler TAV İstanbul TAV İstanbul, DHMİ ile yapılan Kira Sözleşmesi şartlarına tabidir. Sözleşme ile belirlenen kural ve talimatlara uyulmaması TAV İstanbul’un faaliyetlerinin durdurulmasına yol açabilir. TAV İstanbul sözleşme süresinin sonunda kira sözleşmesinin konusu tesisi DHMİ’ye devir tarihinden itibaren bir yıl süre ile bu tesise temin ettiği teçhizat, sistem ve ekipmanın bakım ve onarımından sorumlu olacaktır. Gerekli bakım onarımın yapılmaması halinde bu bakım ve onarım DHMİ tarafından yaptırılacak ve bedeli TAV İstanbul’a fatura edilecektir. Sözleşmenin öngördüğü karşılıklara uygun olarak, TAV İstanbul’un sözleşmeden doğan yükümlülükleri sözleşme konusu tesislerin 3 Temmuz 2005 tarihinden başlamak üzere onbeş buçuk yıllığına kiralanmasını; kira (faaliyet) süresi boyunca uluslararası norm ve standartlara uygun olarak tesislerin faaliyetinin yürütülmesini; tesislerin periyodik tamir ve bakımlarının yapılması ve kira sözleşmesi sonunda söz konusu tesislerin destek sistemleri, cihazlar, döşeme ve demirbaşlar ile birlikte kullanılabilir ve uygun bir şekilde DHMİ’ye devrolunmasını içerir. TAV İstanbul DHMİ’ye yaptığı kira ödemelerini geciktirmesi veya eksik yapması durumunda, kira bedelinin %10’u tutarında bir ceza ödemekle yükümlüdür. TAV İstanbul, bu ödemeyi 5 gün içinde yapmakla yükümlüdür. Aksi halde kira sözleşmesi iptal edilebilir. TAV İstanbul, sözleşmenin iptali durumunda yaptığı kira ödemelerini talep etme hakkına sahip değildir. TAV Esenboğa ve TAV İzmir TAV Esenboğa ve TAV İzmir DHMİ ile yapılan YİD Sözleşmesi şartlarına tabidir. Sözleşme ile belirlenen kural ve talimatlara uyulmaması TAV Esenboğa ve TAV İzmir’in faaliyetlerinin durdurulmasına yol açabilir. YİD Sözleşmesi’ne göre: TAV Esenboğa ve TAV İzmir’in sermayesi sabit yatırım tutarının %20’sinden az olamaz. TAV Esenboğa ve TAV İzmir’in DHMİ’nin talebi sonucu ilk yatırım tutarının %20’sine kadar ek işler yapma zorunluluğu bulunmaktadır. DHMİ TAV İzmir’den 21 Ağustos 2006 tarihinde TAV İzmir’e ek 2 ay 20 gün inşaat ve ek 8 ay 27 gün işletme süresi sağlayacak olan ve ilk yatırım tutarının %13’üne tekabül eden 13.900 Avro’luk ek iş talebinde bulunmuştur. TAV İzmir ek işleri 10 Mayıs 2007 itibariyle tamamlamıştır. Ek işlerin tamamlanıp 2007 yılında DHMİ tarafından geçici kabulleri sonrasında 21 Mart 2008’de kesin kabul belgesi alınmıştır. 83 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER (devamı) Kontrata bağlı yükümlülükler (devamı) TAV Esenboğa ve TAV İzmir (devamı) TAV Esenboğa’nın geçici kabulu 2007 yılı içerisinde DHMİ tarafından yapılmış olup, kesin kabul 5 Haziran 2008 tarihinde gerçekleşmiştir. TAV Esenboğa ve TAV İzmir sözleşme süresinin sonunda kira sözleşmesinin konusu tesisi DHMİ’ye devir tarihinden itibaren bir yıl süre ile bu tesise temin ettiği teçhizat, sistem ve ekipmanın bakım ve onarımından sorumlu olacaktır. Gerekli bakım ve onarımın TAV Esenboğa ve TAV İzmir tarafından yapılmaması durumunda gerekli bakım ve onarımı DHMİ yapacak ve bedeli TAV Esenboğa ve TAV İzmir’e fatura edecektir. TAV Esenboğa ve TAV İzmir tarafından kullanılan bütün cihazlar iyi durumda ve garanti kapsamında olmalı, uluslararası ve Türk Standartları’na uygun olmalıdır. Kira sözleşmesi süresi içinde kullanılamayacak duruma gelen ve amortisman oranı Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen şekilde amortismana tabi sabit kıymetlerin değiştirilmesi ihtiyacı doğarsa kiracı bunları yenilemekle yükümlüdür. Sözleşmede belirtilen bütün sabit kıymetler bedelsiz olarak DHMİ’ye devrolunacaktır. Devrolunan sabit kıymetler kullanılabilir ve zarar görmemiş durumda olmalıdır. TAV Esenboğa ve TAV İzmir, yatırıma dahil olan bütün sabit kıymetlerin bakım ve onarımından sorumludur. HAVAŞ DHMİ ile imzalanan ve A grubu çalışma ruhsatının ayrılmaz bir parçası olan genel yer hizmetleri anlaşması gereği; HAVAŞ personeli tarafından DHMİ’ye yada üçüncü kişilere verilen zararlardan sorumlu bulunmaktadır. Bu kapsamda, HAVAŞ bu zararları 50.000 ABD Doları tutarlarındaki sigorta poliçeleri ile sigorta ettirmiştir. HAVAŞ aynı zamanda personele verilecek eğitimlerden ve makine ve teçhizatların bakımı da dahil olmak üzere personeli tarafından verilen hizmetin kalitesinden sorumludur. HAVAŞ, DHMİ’ye 1.000 ABD Doları değerinde teminat mektubu vermekle yükümlüdür. Personelin vermiş olduğu zarardan ya da bu sözleşmeye aykırı davranıştan dolayı alınan ceza yer hizmetleri firmasından talep edilir. Cezalar DHMİ tarafından belirlenen ödeme tarihleri itibariyle ödenmezse garanti mektubunun nakde dönüştürülmesi yoluna gidilecektir. Bu durumda HAVAŞ, 15 gün içinde garantideki para miktarlarını orjinal tutar olan 1.000 ABD Doları’na tamamlamalıdır. DHMİ ile otopark alanları, arazi, bina ve İstanbul Atatürk, İzmir, Dalaman, Milas-Bodrum, Antalya, Adana, Trabzon, Ankara, Kayseri, Nevşehir, Gaziantep, Şanlıurfa, Batman, Adıyaman, Elazığ, Muş, Sivas, Samsun, Malatya, Hatay, Konya, Çorlu, Sinop, Amasya ve Ağrı havaalanlarındaki ofisler hakkında imzalanan kira anlaşması gereği tahsis alanının kullanılmasını sona ermesi halinde kiracı tarafından yaptırılan taşınmazlar DHMİ’ye ücretsiz terk edilecektir. TAV Tiflis TAV Tiflis, YİD anlaşması şartlarına tabidir. Bu anlaşmada belirlenen kural ve talimatlara uyulmaması TAV Tiflis’in faaliyetlerinin durdurulmasına yol açabilir. YİD anlaşmasına göre TAV Tiflis aşağıdakileri yerine getirmekle yükümlüdür: Tüm güvenlik standartlarıyla uyumlu olmak ve havaalanının ve diğer ek teçhizatın Uluslararası Tiflis Havaalanı’na ilişkin tüm teknik ve işletme gereklilikleriyle ve Gürcistan çevre standartlarıyla uygunlukta yapıldığının ve yolcuların, işçilerin ve halkın sağlığını tehlikeye atmayacak bir şekilde inşa edildiğinin temin edilmesi; Yeni terminal inşaatlarının International Air Transport Association, International Civil Aviation Organization ya da European Civil Aviation Conference ve onaylanan projeye göre yapılması; 84 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER (devamı) Kontrata bağlı yükümlülükler (devamı) TAV Tiflis (devamı) TAV Tiflis’in kendisinin ve taşeron firmalarının ilgili sigorta politikalarına bağlı kalarak finansal açıdan güçlü ve uluslararası itibara sahip olan sigorta şirketleriyle çalışması güvencesinin verilmesi; Mevcut iletişim ağında TAV Tiflis’in neden olduğu mekanik bir hasardan dolayı veya bu ağın uygunsuz bir şekilde kullanımı ya da faaliyeti sonucu şirketin neden olduğu mekanik bir hasardan dolayı ortaya çıkabilecek kazaların/hataların düzeltilmesi. Kesin Kabul Protokolü Mayıs 2011’de tamamlanmıştır. Vergi kanunları ve riskleri Özellikle Gürcistan ticaret ve vergi kanunları değişken yorumlara ve düzenlemelere yol açabilmektedir. Üstelik, yönetimin vergi kanunları üzerine yaptığı yorumlar, vergi yetkililerinin yorumlarına göre değişiklik gösterebildiği için, vergi yetkilileri yapılan işlemlere itiraz edebilmektedir ve sonuç olarak TAV Tiflis ek vergi, ceza ve faize tabi tutulabilir. Vergi dönemleri 5 yıl boyunca vergi yetkilileri tarafından incelemeye açık kalmaktadır. Yönetim, ilgili yasaların yorumlarının uygun olduğuna ve TAV Tiflis’in karı, para birimi ve gümrük pozisyonlarının korunacağına inanmaktadır. TAV Batum TAV Batum “Batumi Airport LLC”nin paylarının yüzde 100’ünün Yönetim Anlaşması (“Anlaşma”) ve Ekleri uyarınca mutabakata varılan şart ve esaslar altında faaliyet göstermekle yükümlüdür. TAV Batum’un, Anlaşma ve Ekleri çerçevesindeki esasa ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda, Batum Uluslararası Havalimanı’nın ve Havalimanı’ndan sağlanan işletme haklarının yönetimini durdurmak zorunda kalabilir. Bu Anlaşma uyarınca, TAV Batum aşağıdakileri yerine getirmek durumundadır: Gürcistan Kanunları’nın ve ilgili tüm yönetmelik hüküm ve gereklerine riayet etmek; Batumi Airport LLC’den sağlanan temettülerin, Gürcistan’dan çıkarılmasına ve aktarılmasına engel olmak; Yönetim Şirketi’nin Anlaşma çerçevesindeki yükümlülüklerini yerine getirmesine ya da Batumi Airport LLC’nin gelirlerinin elde edilmesine ve/veya Batumi Airport Ltd’den temettülerin Yönetim Şirketi tarafından elde edilmesine önemli olumsuz etkisi olan izinlerin şart ve esaslarına riayet etmek; Hizmetlere ilişkin olarak Havalimanı’nın ticari menfaatlerini ve itibarını korumak, yüceltmek, geliştirmek ve genişletmek (gerçeğe uygun gayret gösterilecektir); Havalimanı’nın bakım ve işletmesini, benzer uluslararası havalimanlarında geçerli olan uluslararası standartlar ile, bir uluslararası havalimanı işletmesi için geçerli olabilecek sair yerel standartlar uyarınca gerçekleştirmek; Standart ve kabul görmüş işletme standartları uyarınca, Havalimanı’nın işletmesi için yeterli sayıda personel istihdam etmek ve eğitmek; Tüm duran varlıklara yönelik olarak, düzenli, periyodik ve acil durum bakım ve onarım çalışmaları gerçekleştirmek; Havalimanı sınırları içinde yer alan ek binalar ve aksesuarlar için de aynı bakım ve onarım çalışmalarını yerine getirmek; ve İşletme süresi boyunca Anlaşma kapsamında belirtilen sigortaları temin etmek ve sürdürmek. Kesin Kabul Protokolü Mart 2012’de tamamlanmıştır. 85 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER (devamı) Kontrata bağlı yükümlülükler (devamı) TAV Tunus TAV Tunus, Enfidha Havalimanı inşaat ve işletmesi ile, Monastır Havalimanı işletmesine ilişkin İmtiyaz Anlaşması şart ve esaslarına tabidir. TAV Tunus’un, bu İmtiyaz Anlaşmalarının hükümlerine ve bunların ekleri olan Şart ve Şartnamelere riayet edememesi durumunda, bu havalimanlarının işletmesini durdurmaya mecbur bırakılabilir. Enfidha İmtiyaz Anlaşması çerçevesinde, TAV Tunus aşağıdakileri yapmakla mükelleftir: Maliyeti ve riskleri ile yükümlülüğü kendisine ait olmak üzere, tasarım, yapım, bakım, onarım, yenileme, işletme ve iyileştirme çalışmaları, Enfidha Havalimanının işletmesi için kendisine verilen arazi, altyapılar, binalar, tesisler, ekipmanlar, ağlar ve hizmetler; Anlaşma Şart ve Şartnamelerince aksi öngörülmediği sürece, Havalimanı inşaatının tamamlanması ve en geç 1 Ekim 2009 tarihinde işletmeye başlanması (Bu tarih daha sonra yetkili makamlarca 1 Aralık 2009’a uzatılmıştır.) Havalimanı’nın işletmesi 2009’da belirtilen tarihte üstlenilmiştir. Projenin %30’una kadar olan kısmının, özkaynak ile finansmanı. Monastır İmtiyaz Anlaşması, maliyeti ve riskleri ile yükümlülüğü kendisine ait olmak üzere, tasarım, yapım, bakım, onarım, yenileme, işletme ve iyileştirme çalışmaları, Monastır Havalimanı’nın işletmesi için kendisine verilen araziyi, altyapıları, binaları, tesisleri, ekipmanları, ağları ve hizmetleri kapsamaktadır. Her iki İmtiyaz Anlaşması uyarınca TAV Tunus aşağıdakileri yapmakla mükelleftir: Havalimanlarındaki faaliyetlerin pazarlanması ve tanıtılması ve bunlarla ilgili kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi; Anlaşmalar uyarınca verilmesi gereken banka teminatlarının verilmesi ve devamlılığının sağlanması; Yetkili Makamlara (Tunus Devleti ve OACA) Alan ve İşletme Haklarının ödenmesi; Anlaşmaların ekindeki Şart ve Esaslarda yer alan Şirket paydaşlarınca pay mülkiyetlerine ilişkin Ek 2 hükümlerine özellikle riayet edilmesi; İmtiyaz Anlaşması uyarınca, hakların herhangi bir üçüncü şahsa devri öncesinde veya Havalimanlarının işletmesi esnasında herhangi bir taşeron anlaşmasının sonuçlandırılması öncesinde Yetkili Makamların onayının alınması; Anlaşmalar çerçevesindeki yükümlülükler ile, bilhassa emniyet, güvenlik, teknik, işletme ve çevre ile ilgili olanlar dahil, ancak bunlarla sınırlı kalmamak üzere, tüm geçerli Tunus Kanunları ile uluslararası kurallara riayet edilmesi; Anlaşmalarda öngörüldüğü üzere, sigorta ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesi. TAV Tunus’un (i) ödeme aczi içinde olduğu ilan edilirse veya hakkında adli tasfiye süreci başlatılırsa ya da (ii) Havalimanlarından birine yönelik işletme faaliyetlerini durdurmak zorunda kalırsa, söz konusu havalimanlarının işletmesini durdurmakla yükümlü olabilir. Genel yer hizmetleri sözleşmesi dahilinde şirket personelinin üçüncü kişilere verdiği tüm zarardan yükümlü tutulmuştur. TAV Tunus yukarıda bahsedilen olası zararlardan 500.000 ABD Doları tutarındaki üçüncü şahıslarla yapılan bir sigorta poliçesiyle tüm operasyonlar için korunmaktadır. 86 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER (devamı) Kontrata bağlı yükümlülükler (devamı) TAV Tunus (devamı) İmtiyaz Anlaşması’nın sona ermesinden yedi yıl önce, Yetkili Makamlar TAV Tunus ile uzlaşarak -ve gerektiğinde uzmanların yardımıyla- bir tamir, bakım ve yenileme programı oluşturacak, İmtiyaz’ın son beş yılı içerisinde taşınabilir ve taşınmaz İhale mallarını Yetkili Makamlar’a iyi çalışır durumda devretmek için yapılacak ilgili çalışmaların detaylı fiyatlandırması ve devirden önce yapılacak işlerin programı oluşturulacaktır. Bu kapsamda TAV Tunus İmtiyaz mallarının İmtiyaz Anlaşması’nın gerektirdiği şekilde çalışır durumda olması için her yıl bakım ve onarım prosedürleri gerçekleştirmektedir. TAV Gazipaşa TAV Gazipaşa, DHMİ ile, Antalya Gazipaşa Havalimanı için yapılan İmtiyaz Anlaşmasının şart ve esaslarına tabidir. Eğer TAV Gazipaşa anlaşmayı ihlal eder ve DHMİ tarafından verilen süre içinde ihlali telafi etmez ise, DHMİ Anlaşmayı feshedebilir. TAV Gazipaşa paydaşlarının pay devirleri de, DHMİ’nin onayına tabidir. Anlaşma, TAV Gazipaşa’nın Ulaştırma Bakanlığı’ndan işletme izni alma tarihinden itibaren yirmibeş yıl süre ile yapılmıştır. TAV Gazipaşa'nın akdi yükümlülükleri arasında, tesislerin Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve DHMİ nezaretinde uluslararası norm ve standartlara uygun olarak işletilmesi; işletme için gerekli tüm sistem ve ekipmanların temin, bakım ve düzenli bakım ve onarımı ile, Anlaşmanın sona ermesi üzerine, tesislerin, sistem, ekipman, mobilya ve demirbaşların uygun ve DHMİ tarafından kullanılabilir bir halde, her türlü borç ve yükümlülükten ari olarak DHMİ’ye devri yer almaktadır (sistem, ekipman, mobilya ve demirbaşların kullanım ömürleri sona ermiş ise, bunlar, DHMİ’ye devredilmeden önce yenilenmelidir). Anlaşmanın sona ermesini müteakip, TAV Gazipaşa tesislerdeki sistem ve ekipmanın bakım ve onarımından bir yıl süre ile sorumlu olacaktır. Gerekli bakım ve onarımların yapılmaması durumunda, DHMİ, bu bakım ve onarımları yaptıracak ve masrafları TAV Gazipaşa’ya ait olacaktır. Anlaşma süresi içinde, ilave tesis veya sistemlerin inşaatı için herhangi bir kamulaştırma gerekirse, TAV Gazipaşa kamulaştırmanın tazmin edilmesinden sorumlu olacak ve DHMİ’den herhangi bir tazminat ve/veya ilave kira süresi talep etmeyecek olup, söz konusu arazinin sahibi DHMİ olacaktır. TAV Gazipaşa’nın kira ödemesinin geciktirilmesi durumunda ve/veya kira DHMİ’ye tam olarak ödenmemiş ise TAV Gazipaşa kalan bakiyenin %10’unu aylık ceza olarak ödemek durumundadır. Kira tutarı dışında, havaalanının kurulu tesislerinin (alt-üst yapı) kullanım tutarı olarak, kira döneminin başlamasını müteakiben, DHMİ’ye her kira yılının son bir ayı içinde 50 ABD Doları yıllık olarak sabit tesis kullanım tutarı ödeyecektir. TAV Makedonya TAV Makedonya, Makedonya Ulaştırma Bakanlığı ile yapılan İmtiyaz Anlaşmasının şart ve esaslarına tabidir. Eğer TAV Makedonya anlaşmayı ihlal eder ve Makedonya Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilen süre içinde ihlali telafi etmez ise, Makedonya Ulaştırma Bakanlığı Anlaşmayı feshedebilir. TAV Makedonya tarafından kullanılan bütün cihazlar İmtiyaz Anlaşması Standartları’na uygun olmalıdır. Sözleşmede belirtilen bütün sabit kıymetler bedelsiz olarak Makedonya Ulaştırma Bakanlığı’na devrolunacaktır. Devrolunan sabit kıymetler kullanılabilir ve zarar görmemiş durumda olmalıdır. TAV Makedonya, yatırıma dahil olan bütün sabit kıymetlerin yatırım süresi boyunca bakım ve onarımından sorumludur. 87 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 27. TAAHHÜTLER (devamı) Kontrata bağlı yükümlülükler (devamı) TAV Ege TAV Ege tarafından kullanılan bütün cihazlar sözleşme süresi boyunca iyi durumda olmalıdır. TAV Ege, Vergi Usul Kanunu uyarınca ekonomik ömrünü tamamlamış sabit kıymetleri bir yıl içerisinde yenilemekle yükümlüdür. Sözleşme süresi sonunda, imtiyaz sözleşmesi kapsamındaki tüm sabit kıymetler karşılıksız olarak DHMİ’ye devredilecektir. Devredilen tüm cihazların çalışabilir durumda ve hasar görmemiş olması gerekmektedir. TAV Ege, sözleşme süresi boyunca tüm sabit kıymetlerin bakım ve onarımından sorumludur. Şarta bağlı yükümlülük TAV Güvenlik Ocak 2007 - Aralık 2011 dönemlerine ilişkin hesaplarında Maliye Bakanlığı Vergi Müfettişlerince yürütülen KDV iadesine ilişkin vergi incelemesi geçirmiştir. Vergi Müfettişi, TAV Güvenlik’in güvenlik elemanları olmadan güvenlik hizmeti veremeyeceği iddiası ile güvenlik personellerinin kendi bordrosunda olması gerektiğini savunmaktadır. Güvenlik elemanları terminal şirketlerinin bordrosunda olduğundan terminal şirketlerinin TAV Güvenlik’e işgücü faturası düzenlemesi ve TAV Güvenlik’in de güvenlik personel maliyetlerini içeren güvenlik hizmeti faturasını terminal şirketlerine düzenlemesi gerekmektedir. İnceleme sonucunda Şirket’in sunmuş olduğu güvenlik hizmetleri KDV tevkifatı açısından eleştirilmiş, eleştiri neticesinde düzenlenen vergi inceleme raporları, vergi/ceza ihbarnameleri ekinde Şirket’e tebliğ edilmiştir. Bu tebligat ile 6.201 TL, 6.839 TL, 7.883 TL, 8.345 TL, 9.409 TL tutarında katma değer vergisi ve aynı tutarlarda vergi ziyaı cezası sırasıyla 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yılları için hesaplanmıştır. Ayrıca, Kurumlar Vergisi cezası olarak 745 TL, 688 TL, 823 TL, 800 TL, 1.011 TL ve vergi zıyai cezası olarak 1.326 TL, 1.242 TL, 1.496 TL, 1.423 TL, 2.358 TL sırasıyla 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yılları için hesaplanmıştır. Bunlara ek olarak, güvenlik personel maliyetlerini içeren güvenlik hizmeti faturasını terminal şirketlerine düzenlememesi nedeniyle 2007, 2008, 2009, 2010 ve 2011 yılları için toplam 365 TL özel usulsüzlük cezası hesaplanmıştır. Yapılan eleştiri hukuka aykırı ve yasal dayanaktan yoksun olduğu düşünüldüğünden anılan vergi ve cezaları hakkında dava açılacaktır. TAV Güvenlik yönetimi, avukatları ve vergi denetçileri davanın TAV Güvenlik lehine sonuçlanacağını düşündüğünden ekteki konsolide ara dönem finansal tablolarda bir karşılık ayrılmamıştır. 88 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 28. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR Kıdem tazminatı karşılığı Türkiye’de mevcut kanunlar çerçevesinde, Şirket ve Türkiye’deki bağlı ortaklık ve müştereken kontrol edilen ortaklıklarda bir yıllık hizmet süresini dolduran ve herhangi bir geçerli nedene bağlı olmaksızın işine son verilen, askerlik hizmeti için göreve çağrılan, vefat eden, erkekler için 25, kadınlar için 20 yıllık hizmet süresini dolduran ve emeklilik yaşına gelmiş (kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş) personele kıdem tazminatı ödemesi yapılmak zorundadır. Mevzuatın 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle değişmesinden dolayı emekliliğe bağlı hizmet süresi ile ilgili belirli geçiş yükümlülükleri vardır. Bu ödemeler 30 Haziran 2013 itibariyle 30 günlük maaşın üzerinden en fazla tam 3.129 TL’ye göre (31 Aralık 2012: tam 3.034 TL) çalışılan yıl başına emeklilik ya da fesih günündeki orana göre hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı cari bazda hesaplanır ve konsolide ara dönem finansal tablolara yansıtılır. Karşılık Grup’un çalışanlarının emekliliklerinden kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Hesaplama Hükümet tarafından açıklanan kıdem tazminatı tavanına göre hesaplanır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup’un çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TFRS, Grup’un yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Temel varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta, 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle ilişikteki konsolide ara dönem finansal tablolarda yükümlülükler, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 30 Haziran 2013 tarihindeki karşılık yıllık %5,00 enflasyon oranı ve %9,23 iskonto oranı varsayımına göre, yaklaşık %4,03 iskonto oranı ile hesaplanmıştır (31 Aralık 2012: yıllık %5,00 enflasyon oranı ve %7,15 iskonto oranı varsayımına göre, yaklaşık %2,05 iskonto oranı). Kıdem tazminatına ilişkin hakların imtiyaz anlaşması sonunda ödeneceği planlanmıştır. Buna bağlı olarak gelecekte ödenecek yükümlülüklerin bugünkü değerinin hesaplanmasında imtiyaz anlaşma süreleri dikkate alınmıştır. 1 Ocak önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Faiz maliyeti Hizmet maliyeti Ödenen kıdem tazminatları Yabancı para çevrim etkisi Aktüeryal fark 30 Haziran itibariyle 1 Ocak 30 Haziran 2013 1 Ocak 30 Haziran 2012 40.458 (6.970) 33.488 1.563 4.827 (5.671) (10) (1.301) 32.896 25.070 (4.072) 20.998 1.460 1.892 (2.670) (197) 4.101 25.584 Emeklilik planları 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle emeklilik planları bulunmamaktadır. 89 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 29. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, niteliklerine göre giderler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 İnşaat maaliyeti Personel giderleri Kira gideri Amortisman giderleri Satılan hizmet maliyeti (amortisman hariç) Yiyecek ve içecek maliyeti Aydınlatma, yakıt ve su giderleri İndirilemeyecek KDV Bakım giderleri Sigorta gideri Temizlik gideri Reklam ve pazarlama giderleri Danışmanlık giderleri Kira gideri Seyahat ve konaklama giderleri Vergiler İletişim ve kırtasiye giderleri Temsil giderleri Güvenlik gideri Karşılık gideri Bilişim lisans giderleri Geri çevrilen sigorta geliri Diğer faaliyet giderleri 30. (279.999) (275.788) (166.933) (81.942) (58.719) (30.938) (20.608) (16.874) (13.823) (13.453) (12.095) (5.375) (8.351) (5.828) (5.410) (5.136) (3.654) (1.983) (1.837) (1.417) (1.083) (11.440) (1.022.686) 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (158.507) (130.923) (84.825) (42.242) (33.726) (16.576) (10.188) (8.575) (7.261) (6.712) (6.122) (3.620) (3.479) (3.244) (3.043) (1.503) (1.880) (892) (1.061) (1.311) (606) (7.099) (533.395) (196) (251.171) (154.032) (76.767) (56.174) (26.675) (16.331) (15.476) (12.610) (15.379) (11.320) (6.567) (6.169) (4.645) (5.254) (1.326) (3.481) (1.967) (1.452) (2.047) (777) (6.264) (10.392) (686.472) 19 (130.606) (77.577) (38.246) (31.408) (14.257) (8.543) (7.761) (7.022) (7.960) (5.477) (3.841) (2.407) (1.869) (2.876) 110 (1.805) (1.044) (756) (1.727) (379) (6.264) (6.812) (358.508) DİĞER VARLIK ve YÜKÜMLÜLÜKLER 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle, diğer varlık ve yükümlülükler aşağıdaki gibidir: Diğer dönen varlıklar Verilen iş avansları Satıcılara verilen avanslar Devreden ve indirilecek KDV Gelir tahakkukları Peşin ödenen vergi ve fonlar Diğer Diğer duran varlıklar Diğer Diğer kısa vadeli yükümlülükler Gider tahakkukları 90 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 14.931 14.781 9.253 4.410 4.143 3.060 50.578 7.053 6.776 8.868 1.680 3.910 1.836 30.123 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 693 693 572 572 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 20.038 20.038 8.582 8.582 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 31. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ Ödenmiş sermaye TAV Holding’in 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle sermaye yapısı aşağıdaki gibidir: Ortaklar (%) Tank ÖWA alpha GmbH (*) Akfen Holding A.Ş. (“Akfen Holding”) Tepe İnşaat Sanayi A.Ş. (“Tepe İnşaat”) Sera Yapı Halka açık olmayan diğer paylar Halka açık olan diğer paylar Nominal sermaye 38,00 8,12 8,06 2,03 3,52 40,27 100,00 30 Haziran 2013 138.047 29.495 29.274 7.379 12.775 146.311 363.281 (%) 38,00 8,12 8,06 2,03 3,52 40,27 100,00 31 Aralık 2012 138.047 29.495 29.274 7.379 12.775 146.311 363.281 (*) Şirket’e ait payların %38’i 16 Mayıs 2012 tarihinde imzalanan anlaşma ile Aéroports de Paris’nin paylarının tamamına sahip olduğu iştiraki Tank ÖWA alpha GmbH tarafından satın alınmıştır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle, Şirket’in 363.281 TL olan sermayesi 363.281.250 adet nominal paydan oluşmaktadır (31 Aralık 2012: 363.281 TL olan sermayesi 363.281.250 adet nominal pay). Ortak yönetim altındaki işletmeler: Ortak yönetim altındaki işletmelerden satın alınan paylar defter değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Ödenen tutar ile elde edilen net varlığın defter değeri arasındaki fark özkaynaklara kaydedilir. Paylara ilişkin primler: Pay senedi ihraç primi ve kontrol değişmeden yapılan bağlı ortaklık pay satışından kaynaklanan kar veya zararlar ile kontrol değişmeden yapılan kontrol gücü olmayan pay alımlarından kaynaklanan kar veya zararlardan oluşmaktadır. Her bir payın nominal değeri ile satış fiyatı arasındaki fark özkaynaklarda pay senedi ihraç primi olarak kaydedilir. 3 Ekim 2012 tarihinde HAVAŞ’ın sermayesinin %35’ini temsil eden payları İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. ve HSBC Investment Bank Holdings Plc’den 80.000 Avro (184.328 TL) karşılığında satın alınmıştır. Sonuç olarak, TAV Holding’in HAVAŞ’taki payı %100’e çıkmış, konsolide ara dönem finansal tablolarda HAVAŞ kontrol gücü olmayan pay ayrılmaksızın tam konsolidasyona tabi tutulmuş ve bu işlem özkaynak işlemi olarak konsolide ara dönem finansal tablolarda paylara ilişkin primler altında muhasebeleştirilmiştir. Değer artış yedeği: Kar veya zarar ile ilişkilendirilmeyerek diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen duran varlıklar değer artışları yedeğinden oluşmaktadır. Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları: TMS 19 (2011) standardının benimsenmesi sonucunda diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilen aktüeryal kazanç ve kayıplardan oluşmaktadır. Finansal riskten korunma yedeği: Finansal riskten korunma yedeği, henüz gerçekleşmemiş olan finansal riskten korunmaya konu işlem ile ilgili olan nakit akış korunma aracının makul değerindeki birikmiş net değişimin etkin olan kısmından oluşmaktadır. 91 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 31. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (devamı) Yabancı para çevrim farkları: Yabancı para çevrim farkları, yabancı para bazlı finansal tabloların çevriminden kaynaklanan bütün yabancı para kur farklarından oluşmaktadır. Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler: Yasal yedekler: Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedek akçeler, birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçelerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedek akçeler, Şirket sermayesinin yüzde 20’sine ulaşıncaya kadar yasal dönem karının yüzde 5’i oranında ayrılmaktadır. İkinci tertip yasal yedek akçeler, SPK düzenlemelerine göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda Şirket sermayesinin yüzde 5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/10’u oranında, yasal kayıtlara göre kar dağıtımı yapıldığı durumlarda ise Şirket sermayesinin yüzde 5’ini aşan tüm nakit kar payı dağıtımlarının 1/11’i oranında ayrılmaktadır. Birinci ve ikinci yasal yedek akçeler, toplam sermayenin yüzde 50’sini aşmadığı sürece dağıtılamazlar; ancak ihtiyari yedek akçelerin tükenmesi halinde zararların karşılanmasında kullanılabilirler. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle, Grup’un yasal yedekler toplamı 163.433 TL’dir (31 Aralık 2012: 108.661 TL). Temettü: Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar: SPK’nın 27 Ocak 2010 tarih ve 02/51 sayılı kararı gereğince halka açık anonim ortaklıkların faaliyetlerinden elde ettikleri karların dağıtım konusunda herhangi bir asgari kar dağıtım zorunluluğu getirilmemiştir. Kar dağıtım yapmaya karar veren anonim ortaklıklar için ise bu dağıtımın Şirket’in genel kurulunda alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak dağıtılmasına ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine; belirlenecek birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/çıkarılmış sermayenin yüzde 5’inden az olması durumunda, söz konusu tutarın ortaklık bünyesinde bırakılabilmesine de imkan verilmiş ancak bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve bu nedenle payları “eski” ve “yeni” şeklinde ayrılan anonim ortaklıklardan, faaliyet sonucunda elde ettikleri dönem karından temettü dağıtacakları, hesaplayacakları birinci temettüyü nakden dağıtmaları zorunluluğu getirilmiştir. 2013 yılında Şirket ortaklara 2012 yılı dağıtılabilir konsolide dönem karından 142.929 TL tutarında temettü dağıtmıştır (2012 : 90.820 TL). Kontrol gücü olmayan paylar: Bağlı ortaklıklardan net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide finansal durum tablosunda özkaynaklar altında “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle finansal durum tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla 83.136 TL ve 76.270 TL’dir. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımlar, konsolide kapsamlı gelir tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 30 Haziran 2013 ve 30 Haziran 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde toplam kapsamlı gelirden kontrol gücü olmayan paylara ait kar ve zarar “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sırasıyla 10.835 TL ve 21.476 TL’dir. 92 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 32. HASILAT 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, hasılat aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 İnşaat hasılatları İnşaat hasılatı Havacılık ve operasyon gelirleri Havacılık geliri İmtiyaz ücretleri – gümrüksüz mağaza Yer hizmetleri geliri Yiyecek içecek hizmet geliri Alan tahsis gelirleri Otopark gelirleri Otobüs hizmet gelirleri Salon hizmet gelirleri Diğer gelirler 33. 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 279.999 279.999 158.507 158.507 196 196 (19) (19) 274.993 260.598 150.445 87.939 42.345 37.776 18.129 14.111 20.387 906.723 1.186.722 155.238 142.977 95.483 47.935 21.986 19.672 10.359 11.446 7.750 512.846 671.353 242.423 218.755 137.264 75.046 40.096 34.922 15.251 18.437 16.355 798.549 798.745 136.916 122.340 83.770 40.461 20.380 18.997 7.969 9.331 9.939 450.103 450.084 SATIŞLARIN MALİYETİ 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışların maliyeti aşağıdaki gibidir: İnşaat harcamaları ve maliyetleri İnşaat maliyeti Satışların maliyeti Personel giderleri İmtiyaz ve kira gideri Amortisman ve itfa payı gideri Satılan hizmet maliyeti (amortisman hariç) Yiyecek ve içecek maliyeti 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (279.999) (279.999) (158.507) (158.507) (196) (196) 19 19 (228.727) (166.933) (79.787) (58.719) (30.938) (565.104) (845.103) (112.535) (84.825) (41.171) (33.726) (16.576) (288.833) (447.340) (209.708) (154.032) (74.873) (56.174) (26.675) (521.462) (521.658) (113.016) (77.577) (37.306) (31.408) (14.257) (273.564) (273.545) 30 Haziran 2013 tarihinde sona eren ara hesap döneminde, inşaat hasılatı ve maliyeti İzmir Adnan Menderes Havalimanı İç Hatlar Terminali ile ilgilidir (30 Haziran 2012 tarihinde sona eren altı aylık ara hesap dönemlerinde, inşaat hasılatı ve maliyeti Antalya Gazipaşa Havalimanı ve Üsküp Uluslararası Havalimanı ile ilgilidir.). 93 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 33. SATIŞLARIN MALİYETİ (devamı) 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, imtiyaz ve kira giderleri aşağıdaki gibidir: İmtiyaz ve kira giderleri TAV İstanbul (*) TAV Ege (*) TAV Makedonya (**) TAV Tunus (***) 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 (151.442) (10.349) (833) (4.309) (166.933) (77.111) (5.230) 530 (3.014) (84.825) (136.831) (10.138) (2.940) (4.123) (154.032) 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (68.125) (5.026) (1.511) (2.915) (77.577) Kira gideri TAV İstanbul, imtiyaz gideri TAV Ege, TAV Tunus ve TAV Makedonya ile ilgilidir. (*) Dipnot 15’e bakınız. (**) TAV Makedonya’nın imtiyaz bedeli, her iki havalimanını kullanan yolcu sayısı 1 milyona ulaşıncaya kadar yıllık brüt cironun %15’i olup, yolcu sayısı 1 milyonu aştığı zaman, bu oran yolcu sayısına bağlı olarak %4 ile %2 arasında değişmektedir. (***) TAV Tunus, Monastır ve Enfidha Havalimanları’nın yıllık satışları üzerinden %11’i ile %26’sı arasında artarak değişen oranda imtiyaz ödemeleri olan 40 yıllık imtiyaz süresine sahiptir. OACA ile yapılan müzakere sonucu, 2011 imtiyaz bedeli 11.352 TL, 2012 imtiyaz bedeli en az 11.808 TL, 2013 imtiyaz kira bedeli en az 13.163 TL azaltılmış, 2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait imtiyaz bedelleri 2014, 2015 ve 2016 olmak üzere 3 yıl ertelenmiştir. Tunus Cumhuriyeti Hazine Arazisi ve Gayrımenkul İşleri Bakanlığı ile yapılan yeni anlaşmaya göre, Enfidha Uluslararası Havalimanı’nın 2010 yılı ile ilgili ve vade tarihi 31 Ocak 2013 olan imtiyaz kira borcu %65 oranında azaltılmış olup, ödeme tarihi 31 Temmuz 2015’e ertelenmiştir. 31 Aralık 2012 itibariyle, 9.143 TL tutarındaki indirim imtiyaz gideri ve imtiyaz kira borcundan düşülmüştür. 34. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir: Genel yönetim giderleri Personel giderleri Amortisman ve itfa payı gideri Diğer faaliyet giderleri 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 (47.061) (2.155) (122.992) (172.208) (18.388) (1.071) (62.976) (82.435) (41.463) (1.894) (114.890) (158.247) 94 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (17.590) (940) (62.592) (81.122) TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 34. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ (devamı) 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, diğer faaliyet giderleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (20.608) (16.874) (13.823) (13.453) (12.095) (8.351) (5.828) (5.410) (5.136) (3.654) (1.983) (1.837) (1.417) (1.083) (11.440) (122.992) (10.188) (8.575) (7.261) (6.712) (6.122) (3.479) (3.244) (3.043) (1.503) (1.880) (892) (4.082) (1.311) (606) (7.099) (62.976) (16.331) (15.476) (12.610) (15.379) (11.320) (6.169) (4.645) (5.254) (1.326) (3.481) (1.967) (1.452) (2.047) (777) (6.264) (10.392) (114.890) (8.543) (7.761) (7.022) (7.960) (5.477) (2.407) (1.869) (2.876) 110 (1.805) (1.044) (756) (1.727) (379) (6.264) (6.812) (62.592) Diğer faaliyet giderleri Aydınlatma, yakıt ve su giderleri İndirilemeyecek KDV Bakım giderleri Sigorta gideri Temizlik gideri Danışmanlık giderleri Kira gideri Seyahat ve konaklama giderleri Vergiler İletişim ve kırtasiye giderleri Temsil giderleri Güvenlik gideri Karşılık gideri Bilişim lisans giderleri Geri çevrilen sigorta geliri Diğer faaliyet giderleri 35. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, Grup’un esas faaliyetlerden diğer gelirleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Reklam gelirleri Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı gelirleri Kira gelirleri Gider katılım payı gelirleri (*) Diğer gelirler (*) 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 19.760 9.155 18.880 8.754 17.932 13.011 5.656 17.320 73.679 9.006 6.964 2.771 9.890 37.786 24.699 10.908 3.376 10.320 68.183 11.196 5.925 1.851 5.338 33.064 Genel giderlere katılım payı gelirleri, Grup tarafından ödenen elektrik, su tedarikleri, ısınma ve doğal gaz giderlerinin, alt kiracılara, kiralanan alanın metrekare ölçümüne göre fatura edilmesi sonucu oluşan net gelirlerden oluşmaktadır. 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, Grup’un esas faaliyetlerden diğer giderleri aşağıdaki gibidir: Ticari alacak ve borçlara ilişkin kur farkı giderleri 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 (15.480) (15.480) 95 (11.798) (11.798) 1 Ocak – 30 Haziran 2012 (9.644) (9.644) 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (3.720) (3.720) TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 36. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, yatırım faaliyetlerinden gelirler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Mevduat ve ilişkili şirketler faiz geliri Sabit kıymet satışlarından elde edilen gelir 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 13.933 7.730 18.300 8.731 507 14.440 355 8.085 1.085 19.385 1.059 9.790 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, yatırım faaliyetlerinden giderler aşağıdaki gibidir: Türev araçlar faiz gideri 37. 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (42.778) (42.778) (26.654) (26.654) (29.693) (29.693) (18.252) (18.252) ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren altı aylık ara hesap dönemlerine ilişkin giderler fonksiyon bazında olarak gösterilmiş olup detayları Not 33 ve 34’de yer almaktadır. 96 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 38. FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansman gelirleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Reeskont faiz geliri, net (*) Kur farkı geliri, net Diğer 19.793 194 19.987 1 Nisan – 30 Haziran 2013 12.002 129 12.131 1 Ocak – 30 Haziran 2012 15.982 9.143 75 25.200 1 Nisan – 30 Haziran 2012 9.339 14.415 41 23.795 (*) TFRS Yorum 12 uygulamasının etkisiyle oluşan 19.800 TL tutarındaki reeskont faiz geliri, DHMİ’den garanti edilen yolcu alacaklarının reeskontundan kaynaklanmaktadır (30 Haziran 2012: 16.046 TL). 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde kar/zararda muhasebeleştirilen, finansman giderleri aşağıdaki gibidir: Banka kredisi ve ilişkili şirketler kredi faiz gideri Kur farkı gideri, net Komisyon giderleri Diğer finansman giderleri, net (*) 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 (54.481) (14.915) (1.724) (9.063) (80.183) (24.331) (21.339) (524) (4.683) (50.877) (69.987) (2.832) (7.529) (80.348) (30.811) (1.642) (4.839) (37.292) (*) Diğer finansman giderlerinin büyük bir kısmı proje finansmanı için danışman firmalardan alınan hizmet giderlerinden ve banka masraflarından oluşmaktadır. 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, diğer kapsamlı gelir içerisinde muhasebeleştirilen finansal gelirler / (giderler) aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların yabancı para çevrim farklarındaki paylar Finansal riskten korunma fonundaki değişimin etkin kısmı Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergi (gideri) / geliri 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 92.246 107.707 (92.481) (46.569) (1.627) (3.430) 5.305 3.001 90.452 50.743 (10.411) 17.355 (20.579) 160.492 (12.093) 142.927 6.683 (90.904) 234 (25.979) 97 1 Nisan – 30 Haziran 2012 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 39. DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ 30 Haziran 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde Şirket’in kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak diğer kapsamlı geliri 785 TL tutarında gelir (30 Haziran 2012: 2.853 TL tutarında gider), kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacak diğer kapsamli geliri ise 160.492 TL tutarında gelir (30 Haziran 2012: 90.904 TL tutarında gider) olarak gerçekleşmiştir. Detaylı bilgiler Not 38’de bulunmaktadır. 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) Grup ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığını, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen defter değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların dikkate alarak hesaplanmaktadır. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile TFRS’ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup aşağıda açıklanmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanmasında kullanılan vergi oranı Türkiye’deki bağlı şirketler için %20 (31 Aralık 2012: %20), Gürcistan’daki bağlı ortaklıklar ve iş ortaklıkları için %15 (31 Aralık 2012: %15), Tunus’taki bağlı ortaklıklar için %30 (31 Aralık 2012: %30), Makedonya’daki bağlı ortaklıklar için %10 (31 Aralık 2012: %10) ve Letonya’daki bağlı ortaklıklar için %15’dir (31 Aralık 2012: %15). Muhasebeleştirilen ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri: Ertelenmiş Vergi Varlıkları 2013 2012 Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile havalimanı işletim hakkına ilişkin amortisman, itfa ve aktifleştirme farkları Peşin ödenen imtiyaz ve kira giderleri Ticari ve diğer alacaklar ve borçlar Türev finansal enstrümanlar Finansal borçlanmalar Kıdem tazminatı karşılığı Karşılıklar Devreden geçmiş yıl zararları Yatırım indirimi Diğer Vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Netleştirme Net ertelenen vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri 2013 2012 Net Ertelenmiş Vergi Varlıkları 2013 2012 17.017 392 76.097 27.085 6.360 2.837 62.943 71.617 5.464 269.812 (40.865) 23.823 4.453 91.755 17.254 6.488 2.466 53.618 69.631 5.249 274.737 (40.540) (30.503) (11.885) (222) (6.398) (72) (49.080) 40.865 (29.513) (12.111) (252) (5.208) (68) (47.152) 40.540 (13.486) (11.885) 170 76.097 20.687 6.360 2.837 62.943 71.617 5.392 220.732 - (5.690) (12.111) 4.201 91.755 12.046 6.488 2.466 53.618 69.631 5.181 227.585 - 228.947 234.197 (8.215) (6.612) 220.732 227.585 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle, Grup’un gelecekte elde edeceği karlara karşı mahsup edebileceği 646.645 TL tutarında kullanılmamış vergi zararı vardır (31 Aralık 2012: 514.306 TL). Vergi mevzuatına göre vergi zararları ileriye yönelik olarak 5 yıl süreyle taşınabilmektedir. Grup, takip eden yıllarda beklenen yolcu sayısı artışı ve operasyonel performans iyileşmesine bağlı olarak gelecekte yeterli vergilendirilebilir karın bulunmasının muhtemel olduğunu değerlendirdiği 246.571 TL tutarında kullanılmamış vergi zararları ile ilgili 62.943 TL ertelenmiş vergi varlığını 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle kayıtlara almıştır. Toplam devreden geçmiş yıl zararları aşağıdaki tarihler itibariyle kullanılabilir olma niteliğini kaybedecektir. 2013 yılında sona erecek 2014 yılında sona erecek 2015 yılında sona erecek 2016 yılında sona erecek 2017 yılında ve sonraki yıllarda sona erecek 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 208.154 52.602 19.662 94.768 271.459 646.645 209.435 52.577 18.395 91.610 142.289 514.306 TAV Tunus’un muhasebeleştirilen vergi zararları 122.555 TL tutarında olup, bu zararlar zaman kısıtlaması olmadan ileriye yönelik kullanılabilir (31 Aralık 2012: 100.305 TL). 98 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) Muhasebeleştirilmeyen ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri: 30 Haziran 2013 ve 2012 itibariyle muhasebeleştirilmeyen ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri aşağıdaki gibidir: Devreden geçmiş yıl zararları Yatırım indirimi 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 83.643 24.124 107.767 65.791 23.811 89.602 Güncel vergi kanunlarına göre vergi teşviklerinin kullanım süresinin dolması söz konusu değildir. Kiralama süresinin sonuna kadar vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın muhtemel olmaması nedeniyle yatırım teşvikleri ve devreden geçmiş yıl zararları üzerinden vergi varlığı hesaplanmamıştır. 30 Haziran 2013 itibariyle bağlı ortaklıklar ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar ile ilgili 93.180 TL (31 Aralık 2012: 77.117 TL) tutarındaki ertelenmiş vergi yükümlülüğü, öngörülebilen gelecekteki bir süre içinde ilgili geçici farkın gerçekleşmesi muhtemel olmadığından kaydedilmemiştir. Net ertelenmiş vergi varlıklarının hareketi aşağıda verilmiştir: 1 Ocak 30 Haziran 2013 1 Ocak önceden raporlanan açılış bakiyesi Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) 1 Ocak yeniden düzenlenmiş açılış bakiyesi Cari dönem ertelenmiş vergi (gideri) / geliri Kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen kısım Yabancı para çevrim etkisi 30 Haziran itibariyle Vergi gideri: Kurumlar vergisi gideri Geçmiş dönemlere ait düzeltmeler (*) Ertelenmiş vergi geliri: Geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi geliri Yatırım indirimlerindeki değişim Geçmiş yıl zararlarından ertelenmiş vergi hesaplanması Toplam vergi gideri 221.708 5.877 227.585 (631) (20.653) 14.431 220.732 1 Ocak 30 Haziran 2012 184.853 5.467 190.320 22.911 7.433 (13.717) 206.947 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 (46.707) 45 (46.662) (26.053) (1) (26.054) (43.097) 92 (43.005) (34.062) 92 (33.970) (3.296) (2.656) (7.805) (3.704) 20.409 (1.928) 13.254 (4.126) 5.321 (631) (47.293) 1.164 (10.345) (36.399) 4.430 22.911 (20.094) 528 9.656 (24.314) 99 1 Nisan – 30 Haziran 2012 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile havalimanı işletim hakkına ilişkin amortisman ve aktifleştirme farkları Peşin ödenen imtiyaz ve kira giderleri Ticari ve diğer alacaklar ve borçlar Türev finansal enstrümanlar Finansal borçlanmalar Kıdem tazminatı karşılığı Karşılıklar Devreden geçmiş yıl zararları Yatırım indirimi Diğer Vergi varlıkları / (yükümlülükleri) 1 Ocak 2013 itibariyle (5.690) (12.111) 4.201 91.755 12.046 6.488 2.466 53.618 69.631 5.181 227.585 Yabancı para çevrim etkisi Cari dönem ertelenmiş vergi geliri Kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen kısım 30 Haziran 2013 itibariyle (811) (776) 52 5.109 1.261 417 180 4.004 4.642 353 14.431 (6.985) 1.002 (4.083) (376) 7.380 (283) 191 5.321 (2.656) (142) (631) (20.391) (262) (20.653) (13.486) (11.885) 170 76.097 20.687 6.360 2.837 62.943 71.617 5.392 220.732 100 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile havalimanı işletim hakkına ilişkin amortisman ve aktifleştirme farkları Peşin ödenen imtiyaz ve kira giderleri Ticari ve diğer alacaklar ve borçlar Türev finansal enstrümanlar Finansal borçlanmalar Kıdem tazminatı karşılığı Karşılıklar Devreden geçmiş yıl zararları Yatırım indirimi Diğer Vergi varlıkları / (yükümlülükleri) 1 Ocak 2012 itibariyle (11.811) (9.848) (1.007) 64.308 6.772 3.998 1.777 59.560 72.802 3.769 190.320 Yabancı para çevrim etkisi Cari dönem ertelenmiş vergi geliri Kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen kısım 31 Aralık 2012 itibariyle 540 318 141 (1.819) (140) (100) (49) (2.319) (2.752) (116) (6.296) 5.581 (2.581) 5.067 (544) 5.414 (431) 738 (3.623) (419) 1.528 10.730 29.810 3.021 32.831 (5.690) (12.111) 4.201 91.755 12.046 6.488 2.466 53.618 69.631 5.181 227.585 101 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren altı aylık ara hesap dönemlerinde raporlanan vergi giderleri aşağıdaki mutabakatta gösterilen şekilde Grup’un vergi öncesi karına yasal vergi oranının uygulanmasıyla hesaplanan tutarlardan farklıdır: Vergi karşılığının mutabakatı: 1 Ocak – 30 Haziran % 2013 % Dönem karı Toplam gelir vergisi gideri Vergi öncesi kar Yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi Kanunen kabul edilmeyen giderlerin vergi etkisi Parasal olmayan kalemlerin çevrim farkı Önceki dönemlerde muhasebeleştirilmiş yatırım indirimi istisnalarındaki değişimin etkisi Vergiden muaf gelirlerin vergi etkisi Muhasebeleştirilmiş geçmiş yıllar zararının kur farkı etkisi Önceki dönemlerde muhasebeleştirilmiş vergi zararlarındaki değişim Muhasebeleştirilmeyen cari dönem vergi zararı Yurtdışı bağlı ortaklıklardaki vergi oranı farklarının etkisi Geçmiş dönemlere ilişkin düzeltmeler Ertelenmiş vergiye konu olmayan geçici farklardaki değişim Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Diğer düzeltmelerin etkisi Dönem vergi gideri 121.532 47.293 168.825 20 1 Nisan – 1 Ocak – 30 Haziran 30 Haziran 2013 % 2012 % 90.862 36.399 127.261 33.765 20 108.633 20.094 128.727 1 Nisan – 30 Haziran 2012 86.973 24.314 111.287 25.452 20 25.745 20 2 - 3.336 9 2 703 2.380 3 (3) 3.891 (3.636) 2 (1) 2.656 (863) 3 - 3.704 (548) 1 (2) 1.927 4 (2.707) (2) 4.125 (1.849) 1 1.372 2 2.415 (2) (2.351) (1) (1.208) 1 1.369 - (365) 1 1.705 2 1.705 4 8.061 4 5.033 4 4.516 3 3.621 (2) - (3.802) (1) (45) - (1.846) 1 (2) - (3.030) (1) (91) - 1.939 (3) (3.221) 1 832 (7.059) (3) 6.555 5 47.293 29 (4.113) 6.804 36.399 (3) (2) 16 (4.594) (3) (2.113) (2) 20.094 22 2 (5) 4 28 2 - 22.257 - 2.011 340 (1.429) (91) 459 (2.871) (2.756) 24.314 Kurumlar vergisi: Dönem sonu itibariyle dönem karı vergi yükümlülüğü karşılığı - önceden raporlanan Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) Dönem sonu itibariyle dönem karı vergi yükümlülüğü karşılığı - yeniden düzenlenmiş Geçmiş yıllara ait düzeltmeler Önceki dönemlere ait ödenecek vergi Cari yıl içerisinde ödenen vergi Dönem sonu itibariyle dönem karı vergi yükümlülüğü 102 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 46.662 - 97.293 (13.008) 46.662 (48) 18.354 (35.741) 29.227 84.285 (113) 28.793 (94.611) 18.354 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) Kurumlar vergisi (devamı): Grup’un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için ilişikteki konsolide ara dönem finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibariyle hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibariyle vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden hesaplanması gereken geçici vergi oranı %20’dir (31 Aralık 2012: %20). Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez. Gürcistan kanunlarına göre vergiye tabi kurum kazancı üzerinden kanunen indirilebilir giderler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden %15 olarak hesaplanmaktadır. Tunus kanunlarına göre vergiye tabi kurum kazancı, üzerinden kanunen indirilebilir giderler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden %30 olarak hesaplanmaktadır. TAV Tunus’un imzaladığı imtiyaz anlaşmasına göre, TAV Tunus imtiyaz anlaşmasının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl kurumlar vergisinden muaftı. TAV Tunus için vergi muafiyeti Ocak 2013 itibariyle sona ermiştir. Makedonya kanunlarına göre vergiye tabi kurum kazancı üzerinden kanunen indirilebilir giderler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden %10 olarak hesaplanmaktadır. Kar dağıtımı olmaması halinde, kurumlar vergisi hesaplanmamaktadır. Kurumlar vergisi matrahı hesaplanırken geçmiş yıl zararları gelecek dönemlere taşınamamaktadır. Kurumlar vergisi yükümlüleri kanunen kabul edilmeyen giderler üzerinden %10 vergi ödemektedirler. Letonya kanunlarına göre vergiye tabi kurum kazancı üzerinden kanunen indirilebilir giderler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden %15 olarak hesaplanmaktadır. Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1-25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1-25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir. 103 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) Yatırım indirimi: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na 8 Nisan 2006 tarih ve 26133 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren 5479 sayılı Kanun ile eklenen Geçici 69 uncu maddede, bu madde kapsamında yükümlülerin 31 Aralık 2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) hesaplayacakları yatırım indirimi tutarlarını sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirebilecekleri öngörülmüş, dolayısıyla da yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştı. Bu çerçevede, üç yıllık sürede yatırım indirimi istisnası haklarının bir kısmını veya tamamını kullanamayan yükümlülerin hakları 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle ortadan kalkmıştı. Diğer yandan 5479 sayılı Kanun’un 2 ve 15 inci maddeleri ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesi, 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmış ve böylece 1 Ocak 2006 ila 8 Nisan 2006 tarihleri arasında yapılan yatırım harcamaları üzerinden yatırım indirimi istisnasından yararlanılmasına imkan tanınmamıştı. Ancak, Anayasa Mahkemesi’nin, 15 Ekim 2009 tarihinde yapılan toplantısında aldığı Karar uyarınca, yukarıda bahsi geçen Gelir Vergisi Kanunu’nun yatırım indirimiyle ilgili geçici 69 uncu maddesinde yer alan 2006, 2007 ve 2008 ibareleri ile yine 5479 sayılı Kanun’un ilgili düzenlemenin Kanun’un yayımlandığı tarih olan 8 Nisan 2006’da değil de 1 Ocak 2006’dan itibaren yürürlüğe girmesine olanak tanıyan 15. maddesinin (2) numaralı bendindeki “2” rakamının Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmesine karar verilmiş olup, bahsi geçen tarih öncesi hak kazanılan yatırım indirimlerinin kullanımı ile ilgili süre sınırlaması ve ilgili Kanun’un yayımlandığı süre ile 1 Ocak 2006 tarihleri arasında yapılmış olan yatırım indirimi tutarlarından faydalanılamayacağına ilişkin kısıtlar ortadan kalkmış bulunmaktadır. Anayasa Mahkemesi’nin aldığı Karar uyarınca, yatırım indirimiyle ilgili iptalin, kararın Resmi Gazete’de yayımıyla birlikte yürürlüğe girmesine hükmedilmiş ve ilgili Anayasa Mahkemesi Kararı 8 Ocak 2010 tarih ve 27456 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre; kazanç yetersizliği nedeniyle 2006 yılına devreden yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesinde başlayıp iktisadi ve teknik bütünlük kapsamında bu tarih sonrasında da devam eden yatırımlardan doğan yatırım indirimi tutarları sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarında değil sonraki yıllarda da kullanılabilecek olup 1 Ocak 2006 ile 8 Nisan 2006 tarihleri arasında yapılan Gelir Vergisi Kanunu’nun mülga 19 uncu maddesi kapsamındaki yatırım harcamalarının %40’ından yatırım indirimi istisnası olarak yararlanılabilecektir. 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6009 sayılı “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 5. maddesi, 5479 sayılı Kanunun 2. maddesinin iptalinden sonra vergi matrahının hesaplanmasında faydalanılabilecek yatırım teşviki tutarını düzenlemekteydi. 6009 sayılı Kanun’a göre, vergi mükellefleri ilgili vergi döneminde vergiye baz gelirlerinin %25’ine kadar olan kısmı için 5479 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden önceki dönemlerden kaynaklanan yatırım teşvikinden faydalanabiliyorlardı. Ancak Anayasa Mahkemesi, yatırım indirimini vergi matrahının %25’i ile sınırlayan 6009 sayılı kanunun 5. Maddesini Anayasaya aykırı olduğu gerekçesi ile 9 Şubat 2012 tarihinde iptal etmiştir. Söz konusu madde iptali 18 Şubat 2012 tarihli ve 28208 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanmıştır. Böylece, vergi mükellefleri, 5479 sayılı kanunun yürürlüğe girmeden önceki dönemden gelen yatırım indirimi tutarlarından herhangi bir kısıtlama olmaksızın yararlanabilecektir. Bu değişiklik, 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren mali yıl dahil olmak üzere geçerli olmuştur. Buna göre; vergi yükümlüleri yatırım indirimlerinden herhangi bir kısıtlama olmaksızın faydalanabilmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin yukarıda bahsi geçen iptal kararı ile birlikte Grup’un konsolide edilen bağlı ortaklıklarından TAV Esenboğa ve TAV İzmir, yatırım indirimi hükümlerine tabi olup kullanamadıkları tutarları herhangi bir süre sınırlaması olmadan vergiye konu ederek kurum kazancından indirebilecek hale gelmiştir. Bu çerçevede, TAV Esenboğa ve TAV İzmir’in kalan imtiyaz süresinin sonuna kadar faydalanabilecekleri yeterli vergilendirilebilir karlarına kadar olan kısmı için geçmiş yıl zararlarını kullandıktan sonra kullanabileceği yatırım indirimi haklarını kurum kazançlarından indirime tabi tutabileceği kısmı göz önünde bulundurularak 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle ilişikteki konsolide ara dönem finansal tablolarda 71.617 TL ertelenmiş vergi aktifi hesaplanmıştır (31 Aralık 2012: 69.631 TL). Gelir vergisi stopajı: 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. Maddesi uyarınca Türkiye’de yerleşik şirketler, dar mükellef kurumlara, gerçek kişilere ve tam mükellef gerçek kişilere dağıttıkları kar payı üzerinden %15 oranında gelir vergisi stopajı hesaplamaları gerekmektedir. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 104 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 40. GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DAHİL) (devamı) Transfer fiyatlandırması düzenlemeleri: Türkiye’de, transfer fiyatlandırması düzenlemeleri Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” başlıklı 13. maddesinde belirtilmiştir. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki 18 Kasım 2007 tarihli tebliğ uygulama ile ilgili detayları düzenler. Vergi mükellefi, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Bu gibi transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı kurumlar vergisi için kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınır. 6111 sayılı kanundan faydalanılması: 6111 sayılı kanun 25 Şubat 2011 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kanuna göre, KDV iadesi ve/veya nakit iadesi gerçekleşenlerin dışında, kurumlar vergisi ile katma değer vergisine ilişkin matrah arttırımında bulunan mükelleflerin söz konusu yıllarla ilgili (2006-2009) kurumlar vergisi ile katma değer vergisi ile ilgili bir vergi incelemesi ve ilave bir vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Bu kanun kapsamında Grup’un bazı iştirakleri 2006-2009 dönemi için kurumlar vergisi ve katma değer vergisi ile ilgili olarak matrah artırımından faydalanmış ve bu nedenle toplam 6.812 TL tutarında ilave kurumlar vergisi gideri, 2.950 TL tutarında ilave ödenecek KDV oluşmuştur. Söz konusu kurumlar vergisi gideri 2011 yılı konsolide ara dönem finansal tablolarında dönem vergi giderine geçmiş yıllara ait düzeltmeler olarak yansıtılmıştır. 41. PAY BAŞINA KAZANÇ 30 Haziran 2013 ve 2012 tarihlerinde sona eren altı aylık ara hesap dönemlerine ait adi ve seyreltilmiş pay başına kazanç 126.329 TL ve 115.817 TL tutarlarındaki ana şirket paydaşlarına ait dönem karlarının ilgili dönemler içindeki 363.281.250 (30 Haziran 2012: 363.281.250) ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanmıştır. Ana şirketin paydaşlarına ait pay başına kazanç hesaplaması aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 30 Haziran 2013 Dönem boyunca mevcut olan payların ortalama sayısı (tam değeri) 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 363.281.250 363.281.250 363.281.250 363.281.250 Ana şirket paydaşlarına ait net dönem karı (TL) 126.329 88.856 115.817 87.010 Faaliyetlerden elde edilen adi ve seyreltilmiş pay başına karı (TL) 0,35 0,24 0,32 0,24 1 Ocak – 30 Haziran 2013 1 Ocak’taki ihraç edilmiş adi pay senetleri Dönem boyunca mevcut olan payların ortalama sayısı (tam değeri) 1 Nisan – 30 Haziran 2013 1 Ocak – 30 Haziran 2012 1 Nisan – 30 Haziran 2012 363.281.250 363.281.250 363.281.250 363.281.250 363.281.250 363.281.250 363.281.250 363.281.250 105 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 42. KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerine ilişkin kur değişimi etkilerinin analizi Not 45’te yer almaktadır. 43. YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİDE RAPORLAMA Grup, SPK’nın 17 Mart 2005 tarihinde aldığı karar doğrultusunda 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son vermiştir. 44. TÜREV ARAÇLAR 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde Grup’un türev finansal araçları aşağıdaki gibidir: Varlıklar 30 Haziran 2013 Yükümlülükler Net Tutar - (314.485) (3.847) (318.332) (314.485) (3.847) (318.332) Varlıklar 31 Aralık 2012 Yükümlülükler Net Tutar 520 520 (380.845) (8.909) (389.754) (380.845) (8.909) 520 (389.234) Vadeli faiz oranı takası Çapraz kur takası Vadeli faiz oranı takası Çapraz kur takası İleri vadeli döviz satım işlemi 106 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ Kredi riski Finansal varlıkların kayıtlı değerleri. maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir: 45. 30/06/2013 Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D) - Azami riskin teminat.vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf (*) Bankalardaki Mevduat (**) Türev Araçlar Diğer (***) 28.666 - 394.721 226.312 26.173 - 2.639 - 790.131 - - - 28.666 341.990 26.173 2.639 790.131 - - B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - 52.731 - - - - - C. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - 28.325 (28.325) - - - - - - 30/06/2013 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Alacaklar Ticari Diğer Alacaklar Alacaklar Türev Araçlar Bankalardaki Mevduat - Diğer 9.468 - 10.700 28.836 - - - - - - - - 30.624 - Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş 2.799 (*) Verilen avanslar gibi finansal olmayan araçlar diğer taraflardan diğer alacaklar içerisine dahil edilmemiştir. (**) Bankalardaki mevduat bakiyesinin 572.509 TL’si kısıtlı banka bakiyelerinden oluşmaktadır. (***) DHMİ’ye peşin ödenen kiraya ilişkin KDV payı, devreden ve indirilecek KDV ile peşin ödenen vergiler ve fonlar gibi finansal olmayan araçlar; diğer içerisine dahil edilmemiştir. 107 - - TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Kredi riski (devamı) 31/12/2012 Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D) - Azami riskin teminat.vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf (*) Bankalardaki Mevduat (**) Türev Araçlar Diğer (***) 119.108 - 369.294 244.998 3.852 - 402 - 996.208 - 520 - - 119.108 315.554 3.852 402 996.208 520 - B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - 53.740 - - - - - C. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - 25.580 (25.580) - - - - - - 31/12/2012 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Alacaklar Ticari Diğer Alacaklar Alacaklar Türev Araçlar Bankalardaki Mevduat - Diğer 14.876 - 22.653 24.500 - - - - - - - - 14.649 - - Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş 2.642 (*) Verilen avanslar gibi finansal olmayan araçlar diğer taraflardan diğer alacaklar içerisine dahil edilmemiştir. (**) Bankalardaki mevduat bakiyesinin 904.790 TL’si kısıtlı banka bakiyelerinden oluşmaktadır. (***) DHMİ’ye peşin ödenen kiraya ilişkin KDV payı, devreden ve indirilecek KDV ile peşin ödenen vergiler ve fonlar gibi finansal olmayan araçlar; diğer içerisine dahil edilmemiştir. 108 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Değer düşüklüğü Şüpheli alacak karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Önceden raporlanan dönem başı itibariyle bakiye Muhasebe politikalarında değişiklikler (Not 2.3) Yeniden düzenlenmiş dönem başı itibariyle bakiye Dönem içinde ayrılan karşılık Konusu kalmayan karşılıklar Çevrim farkı Dönem sonu itibariyle bakiye 1 Ocak 30 Haziran 2013 1 Ocak 30 Haziran 2012 (25.641) 61 (25.580) (1.417) 5 (1.333) (28.325) (25.052) 7 (25.045) (2.047) 165 1.103 (25.824) Grup, ticari alacaklarının tahsil edilebilirliğini dönemsel olarak takip etmekte ve geçmiş yıllardaki tahsilat oranlarını esas alarak tahsili şüpheli alacaklardan doğabilecek muhtemel zararlar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek kar veya zarar ile ilişkilendirilir. Likidite riski Grup’un 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin sözleşmeye göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir: Kayıtlı değer Sözleşmeli nakit akışı 3-12 ay 1-5 yıl 5 yıldan fazla 2.570.247 (3.308.109) 580.081 (614.002) (26.784) (332.896) (1.517.299) (1.431.130) (20.577) (247.499) (345.926) - 9.738 (9.742) (852) (3.598) (5.292) - 3 aydan az Finansal yükümlülükler Teminatlı banka kredileri Teminatsız banka kredileri Finansal kiralama işlemlerinden borçlar Ticari borçlar 99.104 (99.327) (99.327) - - - İlişkili taraflara borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer borçlar (*) Diğer kısa vadeli yükümlülükler 101.075 (106.929) (67.797) (4.381) (31.298) (3.453) 36.255 56.490 (36.255) (56.490) (36.255) (21.846) (9.148) (25.496) - 20.038 (20.038) (20.038) - - - Vadeli faiz oranı takası 314.485 (370.287) (18.451) (70.495) (214.457) (66.884) Nakit çıkışı 3.847 (534.530) - (102.640) (404.759) (27.131) Nakit girişi Toplam 3.791.360 517.500 (4.638.209) (311.927) 97.547 (673.110) 392.446 (2.152.081) 27.507 (1.501.091) Çapraz kur takası (*) Alınan depozito ve alınan avanslar gibi finansal olmayan varlıklar diğer borçlar ve diğer kısa vadeli yükümlülükler içerisine dahil edilmemiştir. 109 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Likidite riski (devamı) Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin, sözleşmeye göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir: Kayıtlı değer Sözleşmeli nakit akışı 3 aydan az 3-12 ay 1-5 yıl 5 yıldan fazla 2.410.371 (3.034.699) (100.693) (213.176) (1.361.450) (1.359.380) 492.456 (525.432) (77.169) (120.143) (328.120) - (3.395) - - - Finansal yükümlülükler Teminatlı banka kredileri Teminatsız banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 3.395 (3.395) 10.149 (10.154) (837) (3.021) (6.296) - Ticari borçlar 84.129 (84.347) (84.347) - - - İlişkili taraflara borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer borçlar (*) Diğer kısa vadeli yükümlülükler 59.715 (65.378) (20.349) (8.421) (30.050) (6.558) 24.903 54.050 (24.903) (54.050) (24.903) (25.752) (1.826) (26.473) - 8.582 (8.582) (8.582) - - - 380.845 (428.706) (56.123) (66.728) (228.292) (77.563) Vadeli faiz oranı takası Çapraz kur takası Nakit çıkışı 8.909 (553.082) - (94.696) (383.862) (74.524) Nakit girişi İleri vadeli döviz satım işlemleri - 543.046 - 94.553 376.270 72.223 Nakit çıkışı - (60.595) (15.678) (44.917) - - Nakit girişi Toplam (520) 3.536.984 62.478 (4.247.800) 15.871 (401.957) 46.607 (411.768) (1.988.273) (1.445.802) (*) Alınan depozito ve alınan avanslar gibi finansal olmayan varlıklar diğer borçlar ve diğer kısa vadeli yükümlülükler içerisine dahil edilmemiştir. Aşağıdaki tablo nakit akım koruması olan türevlerle ilgili nakit akımların gerçekleşmesi beklenen değerlerini göstermektedir: 30 Haziran 2013 Kayıtlı değer Tahmini nakit akışı 3 aydan az 5 yıldan fazla 1-5 yıl 3-12 ay Faiz oranı takası Varlık Kaynak - - - - - - (314.485) (370.287) (18.451) (70.495) (214.457) (66.884) - - - - - - (3.847) (318.332) (17.030) (387.317) (18.451) (5.093) (75.588) (12.313) (226.770) 376 (66.508) Çapraz kur takası Varlık Kaynak 110 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Likidite riski (devamı) 31 Aralık 2012 Kayıtlı değer Tahmini nakit akışı 3 aydan az 5 yıldan fazla 1-5 yıl 3-12 ay Faiz oranı takası Varlık Kaynak - - - - - - (380.845) (428.706) (56.123) (66.728) (228.292) (77.563) Çapraz kur takası Varlık Kaynak - - - - - - (8.909) (10.036) - (143) (7.592) (2.301) 520 1.883 193 1.690 - - (389.234) (436.859) (55.930) (65.181) (235.884) (79.864) İleri vadeli döviz satım işlemleri Varlık Kaynak 111 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Yabancı para riski Grup’un yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır. 45. 30/06/2013 1. Ticari alacaklar 31/12/2012 Avro Karşılığı ABD Doları Avro (*) TL Diğer (**) Avro Karşılığı ABD Doları Avro (*) TL Diğer (**) 30.977 16.722 1.363 17.561 24.692 31.049 10.531 1.047 22.575 29.209 182.651 86.866 1.640 268.108 19.701 268.081 188.064 709 270.988 22.546 10.160 1.353 9 18.894 4.016 7.723 29 - 13.015 5.096 - - - - - - - - - - 223.788 104.941 3.012 304.563 48.409 306.853 198.624 1.756 306.578 56.851 5. Ticari Alacaklar - - - - - - - - - - 6a. Parasal Finansal Varlıklar 1 - - 2 - - - - - - 18 8 - 29 - 19 8 - 29 - - - - - - 2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka hesapları dahil) 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 7. Diğer 8. Duran Varlıklar (5+6+7) 9. Toplam Varlıklar (4+8) 19 8 - 31 - 19 8 - 29 - 223.807 104.949 3.012 304.594 48.409 306.872 198.632 1.756 306.607 56.851 10.919 10. Ticari Borçlar 11.717 3.660 319 9.898 12.191 15.289 3.217 847 18.455 11. Finansal Yükümlülükler 21.619 16.404 3.350 15.017 2.572 43.131 22.067 3.767 50.104 1.478 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 26.335 6.626 752 45.153 7.539 24.282 7.817 171 26.661 16.339 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 568 138 - 828 334 605 177 - 777 330 60.239 26.828 4.421 70.896 22.636 83.307 33.278 4.785 95.997 29.066 14. Ticari Borçlar - - - - - - - - - - 15. Finansal Yükümlülükler - - - - - - - - - - 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - - - - - - - - - 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - - - - - - - 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) - - - - - - - - - - 60.239 26.828 4.421 70.896 22.636 83.307 33.278 4.785 95.997 29.066 - - - - - - - - - - 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 19. Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Araçların Net Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) 19a. Aktif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı (***) 19b. Pasif Karakterli Finansal Durum Tablosu Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı (***) 20. Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) - - - - - - - - - - 163.568 78.121 (1.409) 233.698 25.773 223.565 165.354 (3.029) 210.610 27.785 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (TFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) 153.958 76.898 (1.418) 215.603 22.091 216.428 165.494 (3.029) 198.343 23.019 22. Döviz Hedge'i için Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri (***) - - - - - - - - - - 23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen Kısmının Tutarı (***) - - - - - - - - - - 24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge Edilen Kısmının Tutarı (***) - - - - - - - - - - 112 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Yabancı para riski (devamı) (*) Geçerli para birimi Avro olmayan bağlı ortaklıkların ve müştereken kontrol edilen ortaklıkların Avro kuru riski bu kolonda sunulmuştur. (**) Diğer para birimlerindeki varlık ve yükümlülükler TL karşılıkları olarak belirtilmişlerdir. (***) TAV İstanbul, ABD Doları ve Avro arasındaki pariteyi sabitleyen bir çapraz kur takası sözleşmesine (“cross currency swap”) girmiştir. Sözleşme, DHMİ’ye 2018 yılına kadar her yılın Aralık ayında yapılacak olan ödemeler için imzalanmıştır. 30 Haziran 2013 itibariyle, sözleşmenin nominal değeri 534.428 TL’dir (280.215 ABD Doları, 212.606 Avro’ya bağlanmıştır) (31 Aralık 2012: 552.988 TL’dir (309.920 ABD Doları, 235.144 Avro’ya bağlanmıştır). İlgili takas işlemi ileriye dönük DHMİ ödemelerine ilişkin olması nedeniyle mevcut döviz pozisyonunu etkilememektedir. Grup, dönem içerisinde Avro karşısında diğer para birimleri için aşağıdaki tabloda belirtilen kurları uygulamıştır. ABD Doları TL GEL MKD TND SEK SAR Ortalama Kur 30 Haziran 2013 30 Haziran 2012 0,7616 0,7708 0,4210 0,4298 0,4603 0,4679 0,0162 0,0162 0,4771 0,5107 0,1172 0,1125 0,2031 0,1897 Dönem Sonu Kuru 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 0,7657 0,7580 0,3978 0,4252 0,4637 0,4582 0,0162 0,0163 0,4630 0,4884 0,1142 0,1161 0,2050 0,2021 Duyarlılık analizi Grup’un kur riski genel olarak Avro’nun TL ve ABD Doları karşısındaki değer değişikliklerinden oluşmaktadır. Grup, yabancı para karşısındaki kur riskini türev finansal sözleşmeler aracılığı ile dengelemektedir. Mümkün olduğu durumlarda her sözleşmeye ait gideri sözleşmenin para birimi cinsinden yüklenmektedir ve nakit ve nakit benzerlerini de yükümlülükleri ile uyumlu şekilde elde etmektedir. Kur riskinin ölçülebilmesi için yapılan duyarlılık analizinin temeli kurum genelinde yapılan toplam para birimi açıklamasını yapmaktır. Toplam yabancı para pozisyonu, yabancı para birimi bazlı tüm kısa vadeli ve uzun vadeli satın alım sözleşmeleri ile tüm varlıklar ve yükümlülükleri içermektedir. Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 30 Haziran 2013 Kar/Zarar Özkaynaklar Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı paranın paranın paranın paranın değer değer değer değer kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi ABD Doları'nın Avro Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü 15.037 (15.037) 52.514 (52.514) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) (*) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) 15.037 (15.037) 52.514 (52.514) TL'nin Avro Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 4- TL net varlık/yükümlülüğü 23.370 (23.370) 5- TL riskinden korunan kısım (-) 6- TL Net Etki (4+5) 23.370 (23.370) Diğer döviz kurlarının Avro Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 2.133 (2.133) 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) 2.133 (2.133) TOPLAM (3+6+9) 40.540 (40.540) 52.514 (52.514) 113 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Yabancı para riski (devamı) Duyarlılık analizi (devam) Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 31 Aralık 2012 Kar/Zarar Özkaynaklar Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı paranın paranın paranın paranın değer değer değer değer kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi ABD Doları'nın Avro Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü 29.476 (29.476) 42.360 (66.950) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) (*) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) 29.476 (29.476) 42.360 (66.950) TL'nin Avro Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 4- TL net varlık/yükümlülüğü 21.061 (21.061) 5- TL riskinden korunan kısım (-) 6- TL Net Etki (4+5) 21.061 (21.061) Diğer döviz kurlarının Avro Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 2.659 (2.659) 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) 2.659 (2.659) TOPLAM (3+6+9) 53.196 (53.196) 42.360 (66.950) (*) İlgili takas işlemi ileriye dönük DHMİ ödemelerine ilişkin olması nedeniyle mevcut döviz pozisyonunu etkilememektedir. Faiz oranı riski Grup üzerinden önemli derecede yabancı kaynaklardan kullanılan kredi bulunmaktadır. Kullanılan kredilerin çok büyük bir kısmı değişken faiz bazlı olmasına karşın Grup yönetimi ve kredi kullandıran bankalar tarafından kredi faizleri finansal entrümanlar kullanılarak sabitlenmiştir. TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV Tunus, HAVAŞ ve TAV Makedonya Euribor ve Libor oranlarındaki dalgalanmalara karşı kur riskini azaltmaya yönelik faiz oranlı finansal enstrümanlar kullanmaktadır. Bu kapsamda TAV İstanbul, TAV Esenboğa, TAV Tunus, HAVAŞ ve TAV Makedonya’nın değişken faiz oranlı kredilerinin sırasıyla %100, %100, %85, %44 ve %100’ü sabitlenmiştir. Profil 30 Haziran 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerindeki faize duyarlı finansal araçlar aşağıdaki gibidir: Sabit oranlı enstrümanlar Finansal varlıklar Finansal yükümlülükler Değişken oranlı enstrümanlar Finansal varlıklar Finansal yükümlülükler 114 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 644.098 (1.000.828) (356.730) 828.932 (981.783) (152.851) 30 Haziran 2013 31 Aralık 2012 (2.512.505) (2.512.505) (2.355.793) (2.355.793) TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Profil (devamı) Sabit oranlı enstrümanlar için gerçeğe uygun değer duyarlılık analizi: Grup’un, gerçeğe uygun değerleri kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülük ve gerçeğe uygun değer riskinden korunma amaçlı muhasebeleştirme modeli altında kaydedilen riskten korunma amaçlı türev enstrümanları (vadeli faiz oranı takasları) bulunmamaktadır. Bu nedenle, raporlama dönemi itibariyle faiz oranlarındaki değişim kar veya zararı etkilemeyecektir. Değişken oranlı enstrümanlar için nakit akış duyarlılık analizi: Grup’un borçlanma profili esas alındığında, Euribor veya Libor oranındaki 50 baz puanlık artış, türev finansal enstrümanların etkisi göz ardı edildiğinde, Grup’un değişken faiz oranlı borçlarının yıllık faiz giderlerinde yaklaşık 2.199 TL’lik artışa sebep olurdu. Tutarın 2.099 TL’si vadeli faiz oranı takası ile korumaya alınmıştır ve bu nedenle kar zarar üzerindeki net risk 100 TL’dir. Euribor veya Libor oranındaki 50 baz puanlık artış (azalış), Grup’un özkaynakları altında yer alan değer artış fonunda (finansal riskten korunma yedeği) yaklaşık 64.374 TL’lik artışa (67.742 TL’lik azalışa) sebep olurdu. Faiz Pozisyonu Tablosu Cari Dönem Sabit Faizli Finansal Araçlar Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan varlıklar Finansal Varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Finansal Yükümlülükler Değişken Faizli Finansal Araçlar Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler Önceki Dönem - - - - 2.199 115 5.424 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal risk yönetimi Şirket finansal araçların kullanımına bağlı olarak aşağıdaki risklere maruz kalabilmektedir: Kredi riski Likidite riski Piyasa riski Operasyonel risk Bu dipnot Grup’un yukarıda belirtilen risklere maruz kalma durumu, Grup’un hedefleri, riski ölçmek ve yönetmek için olan politika ve süreçler ve Grup’un sermayeyi yönetimi ile ilgili bilgi sunmaktadır. Daha detaylı niceliksel ya da rakamsal açıklamalar bu konsolide ara dönem finansal tabloların devamında sunulmaktadır. Risk yönetim çerçevesi Yönetim Kurulu, Grup’un risk yönetim çerçevesinin sağlanmasından ve gözetiminden genel olarak sorumludur. Grup, Kurumsal Risk Yönetimi fonksiyonunun işleyişinden sorumlu olmak üzere Risk Yönetim Departmanı’nı kurmuş olup Grup içinde tüm çalışanların rol ve sorumluluklarını anlayabileceği disiplinli ve yapıcı bir risk yönetimi ve kontrol ortamı oluşturulmasını hedeflenmektedir. Bütün direktörler kontrol, yönetişim ve risk yönetimi süreçlerine ana faaliyet konularında karşılaşılabilecek risklerle ilgili olarak sürekli tespit, gözden geçirme ve değerlendirme konularında güvence sağlayabilecek etkin bir risk yönetimi ve iç kontrol sürecinin çalışmasını temin edecek şekilde hareket etmektedir. İç Denetim, Grup Denetim Komitesi’ne gözetim fonksiyonunu yerine getirmek üzere destek vermektedir. Grup İç Denetim Direktörlüğü’nün misyonu, TAV Holding Yönetim Kurulu’na, bağlı ortaklıklarına ve yönetime gözetim, yönetim ve işletme sorumluluklarında; iç denetim, risk yönetimi ve yönetişim süreçlerindeki zaafiyetleri ve kaynakların boşa harcanmasına ve verimsizliklere neden olan uygulamaları tespit etmek ve bunlara ilişkin öneriler getirerek bağımsız denetimler (raporlar) ve danışmanlık hizmetleri vasıtasıyla yardım sağlamaktır. İç denetim planlarında, risk değerlendirmeleri ve Denetim Komitesi ile yönetim tarafından dikkat çekilen bulgular dikkate alınmaktadır. Risk değerlendirmeleri, sadece var olan tespit edilmiş riskleri belirlemek yerine dönem içinde ortaya çıkabilecek yeni riskleri de dikkate almak ve değerlendirmek prensibi ile ve sürekli olarak Risk Yönetimi Departmanı tarafından takip ve koordine edilmektedir. Resmi olarak risk değerlendirmeleri yıllık olarak yapılmakta, ancak ihtiyaç duyulduğunda daha sık olarak yapılabilmektedir. Kredi riski Kredi riski, bir müşterinin ya da bir finansal enstrümana taraf olan karşı tarafın sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmeme riskidir. Temel olarak Grup’un müşteri alacakları ve banka bakiyelerinden doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır. Grup’un başlıca finansal varlıkları nakit ve nakit benzerleri, ticari ve diğer alacaklardır. Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki kredi riski sınırlıdır çünkü muhataplar kredibilitesi yüksek olan bankalardır. Grup’un hizmetlerinin kredi geçmişi uygun müşterilere verilmesini sağlamak için oluşturduğu uygun prosedürleri vardır. Ticari alacakların değer düşüklüğü karşılığı ile net edilmiş tutarı ile toplam nakit ve nakit benzerleri, kredi riskine maruz kalan maksimum tutarları oluşturmaktadır. Grup’un en önemli müşterisi Türk Hava Yolları’dır (THY). Grup bu müşteri ile geçmiş tecrübeye dayanarak önemli bir kredi riski bulunmadığını düşünmektedir. Alacakların tahsilatı ekonomik faktörlerden etkilenebilmesine rağmen, yönetim müşterilerinin saygın ve uluslararası havayolu şirketleri olmasından dolayı şu anda ayrılmış olan karşılıktan daha fazla bir risk olduğunu düşünmemektedir. Buna ek olarak, Grup’un, kredibilitesi düşük olan bazı müşterilerinden almış olduğu teminat mektupları ve senetleri bulunmaktadır. 116 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Likidite riski Likidite riski Grup’un ileri tarihlerdeki nakit ödeme ya da diğer finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Grup’un likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında fonlanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Grup’u zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir. Grup ürün ve hizmetlerini maliyetlendirmede nakit akış ihtiyaçlarını izlemeye yardımcı olan ve yatırımların nakit dönüşünü etkili kılan faaliyet bazlı maliyetlendirme kullanmaktadır. Grup genellikle doğal afetler gibi makul bir şekilde öngörülemeyen durumların potansiyel etkisi hariç olarak finansal yükümlülüklerin yerine getirilmesini de içeren finansal ve operasyonel giderleri karşılamaya yeterli nakdinin olmasını temin eder. Piyasa riski Piyasa riski; döviz kurları, faiz oranları ya da menkul kıymetler piyasalarında işlem gören enstrümanların fiyatları gibi para piyasasındaki değişiklikler sonucu Grup’un gelirlerinin ya da sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde kontrol ederken, risk getirisini optimize etmeyi amaçlamaktadır. Grup piyasa risklerini yönetmek için türev araçlar alıp satmakta ve aynı zamanda finansal yükümlülük altına girmektedir (Not 9). Bütün bu işlemler kredi veren bankalar ve Grup’un bu operasyonlardan sorumlu yöneticileri tarafından belirlenen kurallara göre icra edilir. Grup kar veya zarardaki dalgalanmayı yönetmek için riskten korunma muhasebesi uygulamaktadır. Döviz kuru riski Grup, yabancı para birimleri üzerinden olan çeşitli gelir ve gider kalemleri ve bunlardan doğan yabancı para borç, alacak ve finansal borçlanmalar sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle, Grup’un, bu konsolide ara dönem finansal tabloların ilgili notlarında belirtildiği gibi, Grup şirketlerinin, başlıca Avro olmak üzere, ABD Doları, Gürcistan Larisi, Tunus Dinarı, Makedonya Dinarı, İsveç Kronu, Suudi Arabistan Riyali ve TL olarak geçerli para biriminden farklı para birimlerinde bakiyeleri vardır. Sözkonusu işlemler başlıca ABD Doları ve TL işlemlerdir. Grup bu döviz kuru riskini yabancı para nakit tutarak ve bazı finansal enstrümanlar kullanarak yönetmektedir. Faiz oranı riski Grup, kredilerin faiz oranlarındaki değişikliğe olan hassasiyetinin %44 ve %100 arasında kalan kısmının sabit faizli olmasını sağlayacak bir politika benimsemiştir. Bu durum faiz oranı takası sözleşmeleriyle sağlanır. 117 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 45. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Operasyonel risk Operasyonel risk, Grup’un süreçleri, çalışanları, kullandığı teknoloji ve altyapısı ile ilgili çeşitliliğe sahip sebeplerden ve kredi riski, piyasa riski ve likidite riski haricindeki yasal ve düzenleyici gereklilikler ve tüzel kişilikle ilgili genel kabul görmüş standartlar gibi dış faktörlerden kaynaklanan direk veya dolaylı zarar riskidir. Operasyonel riskler Grup’un bütün faaliyetlerinden doğmaktadır. Grup’un amacı maliyet etkinliği ile bir yandan finansal zararlardan ve Grup’un itibarına zarar vermekten kaçınarak, diğer yandan girişimcilik ve yaratıcılığı kısıtlayan kontrollerden kaçınarak operasyonel riski yönetmektir. Operasyonel riskten kaçınmadaki kontrollerin iyileştirilmesi ve uygulanması birincil olarak her bir işletmedeki üst düzey yöneticilerin sorumluluğundadır. Bu sorumluluk aşağıdaki alanlarda operasyonel risklerin yönetimi ile ilgili genel Grup standartlarının iyileştirilmesi ile desteklenir: işlemlerin bağımsız yetkilendirilmesi dahil uygun görev ve sorumluluk dağılımı ile ilgili gereklilikler operasyonel zararların raporlanması ve bunlarla ilgili iyileştirme faaliyetlerinin sunulması ile ilgili gereklilikler işlemlerin mutabakatı ve gözetimi ile ilgili gereklilikler düzenleyici ve diğer yasal gereklilikler ile uyum kontrollerin ve prosedürlerin dokümantasyonu karşılaşılan operasyonel risklerin periyodik olarak değerlendirilmesi ve belirlenen risklerden kaçınma amaçlı kontrol ve prosedürlerin yeterliliği acil durum planlarının oluşturulması eğitim ve çalışanların işle ilgili gelişimi etik ve iş hayatı standartları etkin olduğu yerde sigortayı da içeren risk azaltma çareleri Grup standartları ile uyum İç Denetim tarafından yürütülen periyodik denetim programı ile denetlenir. İç Denetim’in yaptığı gözden geçirme sonuçları ilgili operasyonel bölümün yönetimine bildirilir ve Denetim Komitesi ve üst düzey yönetimle de paylaşılır. Sermaye yönetimi Yönetim Kurulu’nun politikası yatırımcı, kredi veren ve piyasa güveni açısından güçlü sermaye yapısı sağlamak ve işletmenin gelecekteki büyümesini desteklemek, ve sermaye maliyetini düşürmek için en uygun sermaye yapısını sağlamaktır. Sermaye yapısını sağlamak ya da düzenlemek için, Grup yönetimi pay sahiplerine ödenen temettü tutarlarını değiştirebilir, payları pay sahiplerine iade edebilir, yeni paylar çıkarabilir ya da borcu azaltmak için varlık satabilir. 118 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 46. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) Gerçeğe Uygun Değer Varlıkların ve yükümlülüklerin defter değerleri ve gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir : 31 Aralık 2012 30 Haziran 2013 Net Defter Değeri Gerçeğe Uygun Değer Net Defter Değeri Gerçeğe Uygun Değer 6 11 10 220.201 225.944 28.666 220.201 253.374 28.666 92.914 190.898 119.108 92.914 207.957 119.108 10 44 7 11 26.173 572.509 2.639 168.777 26.173 572.509 2.639 294.504 3.852 520 904.790 402 178.396 3.852 520 904.790 402 315.764 9 9 9 11 10 10 44 (2.570.247) (580.081) (9.738) (99.104) (62.292) (38.783) (318.332) (2.570.247) (580.081) (9.738) (99.104) (62.292) (38.783) (318.332) (3.395) (2.410.371) (492.456) (10.149) (84.129) (15.961) (43.754) (389.754) (3.395) (2.410.371) (492.456) (10.149) (84.129) (15.961) (43.754) (389.754) (36.255) (56.490) (20.038) (36.255) (56.490) (20.038) (24.903) (54.050) (8.582) (24.903) (54.050) (8.582) (2.546.451) (2.393.294) (2.046.624) (1.892.197) Not Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar (kısa vadeli) İlişkili taraflardan ticari alacaklar İlişkili taraflardan ticari olmayan alacaklar Türev araçlar Kullanımı kısıtlı banka bakiyeleri Diğer dönen varlıklar (*) Ticari alacaklar (uzun vadeli) Finansal yükümlülükler Faizsiz spot krediler Teminatlı banka kredileri Teminatsız banka kredileri Finansal kiralama işlemlerinden borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara ticari borçlar İlişkili taraflara ticari olmayan borçlar Türev araçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer borçlar (**) Diğer kısa vadeli yükümlülükler Net 12 30 Gerçekleşmemiş kazanç (153.157) (154.427) (*) Verilen avanslar gibi finansal olmayan varlıklar diğer alacaklar ve diğer dönen varlıklar içerisine dahil edilmemiştir. (**) Alınan avanslar gibi finansal olmayan araçlar, diğer borçlar ve diğer kısa vadeli yükümlülükler içerisine dahil edilmemiştir. Finansal Araçlar Gerçeğe uygun değer açıklamaları Şirket, finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Yabancı para cinsinden parasal kalemler finansal durum tablosu değerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olması sebebi ile dönem sonu kurları kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Finansal aktiflerin ve pasiflerin kısa vadeli olmalarından dolayı gerçeğe uygun değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir. 119 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 46. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı) Gerçeğe uygun değer ölçümünün sınıflandırılması Aşağıdaki tabloda gerçeğe uygun değer ile değerlenen finansal araçların, değerleme yöntemleri verilmiştir. Seviyelere göre değerleme yöntemleri şu şekilde tanımlanmıştır: Seviye 1: Özdeş varlıklar ya da borçlar için şirketin ölçüm gününde erişebildiği aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar; Seviye 2: Seviye 1'de yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan ya da dolaylı olarak gözlemlenebilir nitelikteki veriler; Seviye 3: Varlık ya da borçlara ilişkin gözlemlenebilir nitelikte olmayan veriler. 30 Haziran 2013 Vadeli faiz oranı takası Çapraz kur takası 31 Aralık 2012 Vadeli faiz oranı takası Çapraz kur takası İleri vadeli döviz satım işlemleri Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 - (314.485) (3.847) (318.332) - Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 - (380.845) (8.909) 520 (389.234) - Finansal riskten korunma muhasebesi Vadeli faiz oranı takası TAV Esenboğa’nın banka borçlarından doğan faiz yükümlülüklerini, faiz oranındaki değişim riskine karşı korumak amacıyla vadeli faiz oranı takası türev enstrümanları kullanılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle proje finansman kredisinin %100’ü faiz oranı riskine karşı kredinin ömrü boyunca vadeli faiz oranı takası ile korunmaya alınmıştır (31 Aralık 2012: %100). TAV Tunus’un banka borçlarından doğan faiz yükümlülüklerini, faiz oranındaki değişim riskine karşı korumak amacıyla faiz türev enstrümanları kullanılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle proje finansman öncelikli kredisinin %85’i faiz oranı riskine karşı kredinin ömrü boyunca vadeli faiz oranı takası ile korunmaya alınmıştır (31 Aralık 2012: %85). TAV İstanbul’un banka borçlarından doğan faiz yükümlülüklerini, faiz oranındaki değişim riskine karşı korumak amacıyla faiz türev enstrümanları kullanılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle proje finansman kredisinin %100’ü faiz oranı riskine karşı kredinin ömrü boyunca vadeli faiz oranı takası ile korunmaya alınmıştır (31 Aralık 2012: %100). TAV Ege’nin banka borçlarından doğan faiz yükümlülüklerini, faiz oranlarındaki değişim riskine karşı korumak amacıyla faiz türev enstrümanları kullanılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle değişken faiz oranlı kredileri toplamının %100’ü faiz oranı riskine karşı vadeli faiz oranı takası ile korumaya alınmıştır (31 Aralık 2012: %100). 120 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 46. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (devamı) Finansal riskten korunma muhasebesi (devamı) Vadeli faiz oranı takası (devamı) HAVAŞ’ın banka borçlarından doğan faiz yükümlülüklerini, faiz oranlarındaki değişim riskine karşı korumak amacıyla faiz türev enstrümanları kullanılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle değişken faiz oranlı kredileri toplamının %44’ü faiz oranı riskine karşı vadeli faiz oranı takası ile korumaya alınmıştır (31 Aralık 2012: %50). TAV Makedonya’nın banka borçlarından doğan faiz yükümlülüklerini, faiz oranlarındaki değişim riskine karşı korumak amacıyla faiz türev enstrümanları kullanılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle proje finansman kredisinin %80’i faiz oranı riskine karşı vadeli faiz oranı takası ile korumaya alınmıştır (31 Aralık 2012: %100). Çapraz kur takası TAV İstanbul, DHMİ’ye olan ABD Doları kira sözleşmesi ödemeleri nedeniyle kur değişiminin etkilerine karşı korunmak amacıyla çapraz kur takası türev enstrümanlarını kullanmaktadır. TAV İstanbul, Dexia Credit Local (“DCL”) ile 12 Mart 2008 tarihinde DHMİ’ye 2018’e kadar yapacağı kira ödemeleri için ABD Doları ve Avro kurları arasındaki pariteyi sabitleyen çapraz kur takası sözleşmesi yapmıştır. 2010 yılında, TAV İstanbul söz konusu finansal riskten korunma ilişkisini iptal etmiş ve 16 Aralık 2010 tarihinde TAV İstanbul, DCL ve ING Bank N.V. arasında iki adet yeni çapraz kur takası sözleşmeleri imzalanmıştır. 30 Haziran 2013 itibariyle, sözleşmelerin nominal değeri 280.215 ABD Doları’dır (212.606 Avro) (31 Aralık 2012: 309.920 ABD Doları’dır (235.144 Avro)). 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle kullanılan vadeli faiz oranı takası ve çapraz kur takası türevlerinin gerçeğe uygun net değeri 318.332 TL tutarında zarar ifade etmektedir (31 Aralık 2012: 389.754 TL). Belirtilen tutarlar raporlama dönemi sonu itibariyle türev piyasasında benzeri araçlar için belirlenen fiyatlara dayandırılmaktadır. 30 Haziran 2013 tarihi itibariyle finansal riskten korunma muhasebesi uygulandığı için vadeli faiz oranı takası ve çapraz kur takası türev işlemlerinin gerçeğe uygun değerlerindeki 76.944 TL tutarındaki değişimin etkin kısmı finansal riskten korunma yedeğinde kar olarak özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiştir (30 Haziran 2012: 3.728 TL tutarında zarar). 47. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR TAV Holding ile birlikte Aéroports de Paris Management, Goldman Sachs, Tutor Perini Corporation, Ove Arup & Partners PC, Kohn Pederson Fox Associates PC, Suffolk Construction Company, STV Incorporated ve ADP Ingenierie ortak girişim grubunun oluşturduğu konsorsiyum, yerel idare New York ve New Jersey Liman İşletmeleri tarafından düzenlenen Amerika Birleşik Devletleri New York şehrinde bulunan LaGuardia Uluslararası Havalimanı Ana Terminali Dizayn - Yapım - Finans - İşletim ve Bakım Onarım’ı kapsayan Yeniden İnşası Projesi ihalesine teklif vermek üzere ön yeterlilik almıştır. 48. FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR Yoktur. 49. NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 30 Haziran 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde Şirket’in işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları 639.763 TL (30 Haziran 2012: 189.843 TL), yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit akışları 352.876 TL (30 Haziran 2012: 27.475 TL), finansman faaliyetlerinde kullanılan nakit akışları da 156.205 TL (30 Haziran 2012: 153.158 TL) olarak gerçekleşmiştir. Şirket dönem içerisinde 142.929 TL (30 Haziran 2012: 90.820 TL) tutarında temettü ödemesi yapmış olup bu tutar finansman faaliyetlerinden nakit akışları içerisinde gösterilmiştir. 121 TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 HAZİRAN 2013 TARİHİNDE SONA EREN ALTI AYLIK ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe, bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. TL dışındaki para birimleri, aksi belirtilmedikçe bin olarak belirtilmiştir.) 50. ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 30 Haziran 2013 tarihinde sona eren hesap döneminde Şirket’in ana ortaklığa ait özkaynakları 1.317.737 TL (31 Aralık 2012: 1.189.085 TL) ve kontrol gücü olmayan payları 83.136 TL (31 Aralık 2012: 76.270 TL) olmak üzere toplam özkaynakları 1.400.873 TL’dir (31 Aralık 2012: 1.265.355 TL). 122