En yoksula krediyle yoksulluk müzelik olacak B

> KAPAK
En yoksula krediyle
yoksulluk müzelik olacak
2006 Nobel Bar›fl Ödülü sahibi ve Grameen
Bank Baflkan› Muhammad Yunus, art›k fakir
insan görmek istemediklerini ve fakirli¤i
önlemenin mümkün oldu¤unu belirtti
B
eflinci Dünya Odalar Kongresinde yapt›¤› konuflmada Grameen Bank'›
kurmaya nas›l karar verdi¤ini anlatan Yunus, ilk önce normal bankalarla,
fakir insanlara kredi vermeleri yönünde çal›flmalar yapt›¤›n›, iki y›ll›k lobi çal›flmas›n›n ard›ndan hükümeti yeni bir yasa ç›kmas› yönünde ikna etti¤ini ve
köy bankas› ad› alt›nda bir banka kurarak fakir insanlara kredi sunmaya bafllad›¤›n› söyledi.
Grameen Bank'›n fark›n›n sadece küçük miktarda kredi vermesinden kaynaklanmad›¤›n› vurgulayan Yunus, “Bizim yapt›¤›m›z sadece yoksullara az miktarl›
kredi vermek de¤il, yoksul insanlarla yeni yöntemlerle bankac›l›k ifllemleri yapmak” dedi. Bankan›n çal›flma yöntemlerini belirlemek için öncelikle geleneksel
bankalara bakt›¤›n› ve onlarda geçerli ilkelerin tam tersini uygulad›¤›n› belirten
Yunus, en az fleyi olan insanlara kredi verdiklerini, hiçbir garanti istemediklerini,
hukuki ifllemler yürütmediklerini, erkeklere de¤il kad›nlara kredi verdiklerini ifade etti.
‹SM‹N‹Z‹ ERKEKLER BANKASI OLARAK DE⁄‹fiT‹R‹N
Yunus, kendilerine sürekli neden kad›nlara kredi verdikleri yönünde sorular
geldi¤ini belirterek, kendisinin de “Siz hiç geleneksel bankalara (Neden erkeklere borç veriyorsunuz) diye soruyor musunuz? diye yan›tlad›¤›n›, bankas›n›n ad›n› köy kad›nlar› bankas› flekline çevirme önerilerini de “Siz de isminizi erkekler
bankas› olarak de¤ifltirin” diye yan›tlad›¤›n› söyledi.
Bankan›n para kayna¤›n›n toplanan mevduatlar›n partnerlere da¤›t›lmas›ndan geldi¤ini ve bir flube aç›ld›¤›nda flubenin önce gitti¤i yerdeki mevduatlar› harekete geçirerek kendi kayna¤›n› oluflturmas›n› beklediklerini ifade eden Yunus,
“Peki bütün dünya neden bunu yapm›yor? Bu benim için bir bilmece haline geldi” dedi.
Yunus, geleneksel bankalar›n karfl›l›ks›z paran›n nas›l kredi olarak verilece¤i
sorusuna yan›t veremedi¤ini, ancak sivil toplum kurulufllar›n›n bu konuda harekete geçti¤ini belirtti. Art›k fakir insan görmek istemediklerini ve bunu önlemenin mümkün oldu¤unu dile getiren Yunus, “Bangladefl'te fakirlik y›lda yüzde
iki düflüyor. Böylece 2015'te yar›ya indirme hedefi yakalanabilir. Fakirli¤i
2015'te yar›layabilirsek, 2030'da s›f›rlayabiliriz” fleklinde konufltu.
FAK‹RL‹⁄‹ YARATAN ‹NSANLAR
Kendisine, her fakir insan›n giriflimci olmayabilece¤i yönünde elefltiriler geldi¤ini söyleyen Yunus, insanlar›n do¤as› gere¤i giriflimci oldu¤unu, belki baz›la-
34 EKONOM‹K FORUM k Temmuz 2007
r›n›n bu yetene¤inin fark›nda olmad›¤›n› belirterek, bu tezi çürütmek için Bangladefl'te dilencilere yönelik olarak yürüttükleri bir proje hakk›nda
bilgi verdi. Muhammed Yunus, her insan›n güçlüklerle mücadele etme yetene¤i bulundu¤unu,
ancak içlerindeki cevheri ortaya ç›karmalar›na toplumun izin vermedi¤ini ifade ederek, “Fakirlik insanlar taraf›ndan yarat›l›yor. Fakirli¤i yaratan bizim yaratt›¤›m›z sistem. D›flar›dan empoze edilen
her fley tekrar kald›r›labilir. Burada önemli olan ilk
ad›m› atmakt›r” diye konufltu.
Bütün herkesi kapsayan bir bankac›l›k sistemi
oluflturulmas› gerekti¤ini, tek hedefin kar›n maksimizasyonu olmas›n› insano¤luna bir hakaret olarak gördü¤ünü ifade eden Yunus, insan›n di¤er
özelliklerini de ele alan bir yaklafl›m gelifltirilmesi
gerekti¤ini, bunun da sosyal ticarette bulunabilece¤ini söyledi. Yunus, sosyal ticaret konusunda
Bangladefl'te telefon flirketi, göz hastaneleri, günefl enerjisi flirketi ve Danone ile yapt›klar› bir ortakl›¤› örnek göstererek, bunlar› di¤er sektörlere
de yayman›n mümkün oldu¤unu dile getirdi.