B : İlâ 9.8 . 1951 O:1 hahlığı endişesi bir kat daha tezayüt edecektir. | cak sanayi sahasında çalışanlardır. Toprak işlerinde çalışanlar maalesef bu kanunun im­ Bugünkü hayat pahalılığı karşısında tam yevmi­ kânından istifade edemiyorlar. Rızkını, Çoluk ye verilmesi politikasından çekinmemiz lâzımdır. çocuğunun nafakasını orağından, kağnı ara­ Arkadaşlar, bu kanun, bizim işçi hayatımı­ basından temin eden köylünün nasıl bir içti­ za yeni tatbik edilen bir sistemdir; bunun da mai sefalet içinde kıvrandığını düşnmüyoruz. kendisine mahsus bir intikal devresi vardır. (Düşünüyoruz sesleri). Bu itibarla bugün için yarım yevmiye kabul Arkadaşlar, onu da düşünmek lâzımdır. edip ilerdeki senelerde iktisadi vaziyetimiz inki­ Ben size Muharrem arkadaşımın çizdiği tablo­ şaf ettiği zaman bittabi bunu tam olarak ver­ lar kadar, hattâ daha da acıklılarını çizebilirim. mek vazifemiz olacaktır. Bundan hiç bir suret­ Fakat o vatandaşların esasen sızlamakta le çekinmemize mahal ve imkân yoktur. olan kainlerine bir de elem neşteri vurmak is­ İşçinin, gerek Hafta Tatili Kanununun, ge­ temiyorum. Bu itibarla Demokrat Parti Hükü­ rekse diğer kanunların mecburi kıldığı mec­ meti olarak yıllardan beri ihmal edilmiş bir küt­ buri istirahat gününde beş pa^ra almadan lenin yardımına elimizi uzattığımız takdirde, ki evinde çoluk ve çocuğunun nafakasını o gün uzatıyoruz, kendimizi elbette bahtiyar sayaca­ nasıl temin ve tedarik edeceğini düşünerek ğız. münkesir ve müteellim yaşadığını düşünür isek Şimdi arkadaşlar; bâzı arkadaşlarımız gün­ bu kanun onu elemle yaşamaktan kurtaracak deliğin on işçiden aşağıya çalışanlara da teşmil kendisine nefes aldıracaktır. edilmediğinden bahsettiler. Arkadaşlar, biliyor­ Vaziyetin hakiki kazanç itibariyle tutuşu sunuz ki, îş Kanunu Çalışına Bakanlığını ancak nedir? Bunu da arzedeyim: on işçi çalıştıran müesseselerin murakabesiyle Bir işçi senede 52 hafta yarım yevmiye ala­ mükellef tutmaktadır. Ondan aşağı işçilerin mu­ caktır. 15 gün de resmî bayramlarımız var­ rakabesine şimdilik imkân yoktur. Binaenaleyh dır. Bunu da ilâve ettiğimiz takdirde 67 gün, îş Kanununu tatbik edilmediği sahalarda adeTürk işçisi yarım yevmiye alacaktır. Bunun den ondan aşağı işçilerin hafta tatili gündeliğine nısfını tam yevmiye olarak hesap ettiğimiz mütedair bu kanundan onlara da tatbik imkâ­ takdirde, 34 gün tam yevmiye ile istirahat ha­ nı mevzuatımızın müsaadesizliği karşısında linde kalacak demektir. mümkün değildir. Memleket ekonomi ve sanal Halbuki, diğer Milletlerin işçiye bahşettikle­ hayatında îş Kanununu lâyıkiyle tatbik edebildi­ ri yıllık tatiller bunu tutmuyor, bu yekûna ğimiz takdirde bunlar da îş Kanununun tam mâvarmıyor. Biz diğer milletlere nazaran âzami nasiyle himayesine ve murakabesine mazhar ölçüde Türk işçisine bunu bir hak olarak tanı­ olacaklar ve elbette ki, bunlar hakkında da lâmış oluyoruz. 34 gün tam bir istirahatla, me­ zımgelen tetkikat yapılacaktır. Fakat bir de zuniyetle evinde oturacak ve tam yevmiye ala­ şu cihet vardır: Kanun mutlak olarak 10 dan caktır. fazla işçi çalıştıran müesseselerdekilere bu hak­ kı tanımış değildir. Meselâ 5 işçi çalıştıran bir Şimdiye kadar çalıştığı müyessesenin hük­ müessesedeki işçiler patronlarına diğer müesse­ mi şahsiyetinin takdirine itaat etmekten başka sede çalışan arkadaşlarının vaziyetini misal bir hakkı olmıyan Türk işçisini Meclisin çıka­ göstermek suretiyle hafta tatili haklarını temin racağı bu kanunun bir himaye eli olarak uzan­ edebilirler. Bunun için kanuni bir mahzur ması ve onu himaye kanadı altında tutması ile, yoktur. elbetteki fevkalâde memnun edecek bir vaziyet Arzettiğim bu sebepler nazarı dikkate alın­ meydana getirecektir. Bunun yanı başında dığı takdirde hafta tatili gündeliklerinin tam hitabetindeki heyecana hayran oldum. Doktor gün olarak verilmesi hakkındaki samimî bir Muharrem arkadaşımız, geçim seviyesinin mâ­ hissin seykiyle takrir vermiş oan arkadasarımızm ruz kaldığı azlık dolayısiyle Türk işçisinin çek­ malî vaziyeti nazarı dikkate alarak bundan sar­ tiği sefaleti bize büyük bir belagatla tasvir et­ fı nazar edeceklerini umar ve maddenin komis­ tikleri bu tablonun yanıbaşmda bir de köylü­ yondan geldiği şekilde kabul edilmesini tasvibi­ yü düşünmek lâzımdır. (Düşünüyoruz sesle­ nize arzederim. ri) . Bugün işçi olarak ele aldığımız kitle an- — 782 —