vücut sıvılarında hücre saımı,giemsa boyama nasıl yapılır,arb

advertisement
VÜCUT SIVILARINDA HÜCRE SAIMI
ÇEŞİTLİ VÜCUT SIVILARINDA HÜCRE SAYIMI
BOS ta hücre sayımı:
BOS’ta hücre sayımı ideal olarak Fuchs-Rosenthal sayma
kamarası ile yapılır. Bu kamarada sayım alanının kenarları 4
mm ve derinliği 0.2 mm olup alanı 16 mm2, hacmi ise 3.2
mm3’dür. BOS hiç sulandırılmadan sayma kamarasına konarak
sayılabilir. Bunun için herhangi bir işlem yapmadan FuchsRosenthal sayma kamarasına lameli yerleştirildikten sonra
lamel kenarından sızdırarak sıvının tüm alana yayılması
sağlanır. Daha sonra tüm alanda görülen hücreler sayılır ve
bulunan rakam üçe bölünür (toplam hacim yaklaşık 3.2 mm3
olduğundan, 1 mm3’deki sayıyı bulmak için üçe bölünür).
Eritrosit sayısı çok fazla olduğunda lökositleri saymak
zorlaşabilir. Bu durumda lökosit miyarı kullanılır (lökosit
miyarı eritrositleri ortadan kaldırır). Lökosit pipeti ile 1
çizgisine kadar lökosit miyarı, 11 çizgisine kadar BOS
çekilir. Biraz bekledikten sonra sayma kamarasında sayılır. Bu
durumda yine tüm alan sayılarak bulunan rakam üçe bölünür (
3.2 x 10/11= 2.9).
Fuchs-Rosenthal sayma kamarası yok ise Thoma lamı da
kullanılabilir. Bunun için, herhangi bir işlem yapmadan Thoma
lamına lameli yerleştirildikten sonra BOS lamel kenarından
sızdırılarak sıvının tüm alana yayılması sağlanır. Sonra tüm
alanda ( yani 4×4=16 büyük kare) hücreler sayılır. Thoma
lamının kenarları 1 mm, derinliği 0.1 mm, toplam hacmi ise 0.1
mm3’dür. Bu nedenle tüm alanın sayılması ile bulunan rakam 10
ile çarpılır ise 1 mm3 deki sayı bulunur. Eritrosit sayısı
fazla ise yukarıda anlatıldığı şekilde lökosit miyarı
kullanılarak sayım yapılır ve lökosit sayısı bulunur.
Hücre tipini tespit etmek gerekiyorsa ( lenfosit ve PNL ayrımı
teşhiste önemlidir), BOS, 1/1 oranında metilen mavisi ile
karıştırılır, 5-10 dakika bekletildikten sonra mikroskopta
incelenirse, parçalı çekirdekli lökositler ve lenfositler
birbirinden ayrılabilir.Sonuç % olarak belirtilir ( örneğin %
75 PNL, % 25 lenfosit).
Periton sıvısı (periton mayii, assit mayii ),
Plevra sıvısı (mayii), perikard sıvısı (mayii),
eklem sıvısı (sinovyal sıvı) ve diğer vücut
sıvılarında hücre sayımı:
Bu sıvılarda hücre sayımı Thoma lamı ile yapılır. Ya
sulandırma yapmadan lama konarak sayılır, veya lökosit miyarı
ile sulandırılarak tüm alandaki lökositler (veya istenmişse
eritrositler) sayılır. ( Lökosit pipeti ile 1 çizgisine kadar
lökosit miyarı, 11 çizgisine kadar periton sıvısı çekilir.
Biraz bekledikten sonra sayma kamarasında sayılır). Bulunan
rakam 10 ile çarpılır ise 1 mm3 deki sayı elde edilir. Eklem
sıvısında lökosit miyarı kullanılmaz, çümkü içindeki asetik
asit pıhtılaşmasına sebep olur.
Teşhis açısından lökositlerdeki parçalı yüzdesi (polimorf
nüveli lökosit- PNL) önemlidir. Bunun için 1/1 metilen mavisi
ile boyanarak hücre tipleri ayırd edilir.
GİEMSA BOYAMA NASIL YAPILIR
May Grünwald – Giemsa
yada Wright – Giemsa kombinasyonu şeklinde kullanılır. Giemsa
boyası doku boyamada kullanılır, mikrobiyolojide daha çok
invaziv Eukaryot hücrelerin ( çekirdeği ve organelleri olan
parazit vb. hücreler) varlığını göstermek için kullanılır.
Özellikle lökositlerin, eritrositlerin, trombosit ve
parazitlerin nükleus ve sitoplazma morfolojilerini ayırt etmek
için kullanılır. Ana kullanım alanlarından biri sıtma
şüphesinde Plasmodium spp aranması amacıyla kan yaymalarının
boyanmasıdır. Hematolojide hücrelerin detaylı incelenmesinde
kullanılır (periferik yayma vb).
Yayma havada kurutulur.
May-Grünwald
yada Wright dökülerek bir dakika
bekletilir.
Distile su ile yıkanır.
Giemsa (10 cc suya 15 damla ve katları hesabıyla)
dökülerek yedi dakika beklenir.
Boya dökülerek kuruması için dik pozisyonda bırakılır.
ARB BOYAMA NASIL YAPILIR
EZN (ARB) BOYAMA = Ehrlich Ziehl
Neelsen = ASİDE DİRENÇLİ BOYAMA
Tüberküloz bakterileri gibi dış yüzeyidne mikolik asit içeren
bakteriler gram boyama ile boyanamazlar bu bakteriler aside
dirençlidir, EZN özellikle Mycobacteria türleri gibi asite
dirençli mikroorganizmaları tanımlamak için kullanılan özel
bir boyama yöntemidir.
Örnekten ince bir yayma hazırlanarak havada kurutulur.
Lam alevden geçirilerek tespit edilir.
Lamı örtecek şekilde fenollu fuksin (karbol fuksin)
dökülerek alttan iki dakika süreyle ısıtılır.
Buhar çıkacak, ancak kaynamayacak şekilde ısıtılmasına
dikkat edilir.
Su ile yıkanır.
Asit-alkol ile renk giderilir.
Metilen mavisi dökülerek iki dakika bekletilir.
Yıkanır ve kurutulur.
İmmersiyon objektifi ile incelenir (100x objektif)
KORONER RİSK TESTİ
Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner
kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;
Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit
testleridir. Koroner risk testleri koroner kalp hastalıklarına
ne derece yatkın olduğumuzu ortaya koyar. Kolesterol bir yağ
çeşididir ve damar duvarına yapışarak tıkanma ve sertleşmeye
yol açar. Damar sertleşmesi hipertansiyon tıkanmalar ise
enfarktüs ve felçlerle sonuçlanır.
Koroner risk profili hangi testlerden oluşur?
Total kolesterol,
LDL kolesterol (kötü kolesterol),
HDL kolesterol (iyi kolesterol),
VLDL kolesterol,
Trigliserid,
High sensitif CRP.
Kolesterol risk profili ne gösterir?
Kalbinizin koroner arter hastalıklarına ne kadar yakın
olduğunu gösterir. Koroner arter hastalığına yatkınlığınızı
gösterir. Kalp ve diğer damarlarınızın kolesterol ve kan
yağları ile tıkanıp tıkanmadığını damar sertliği,
hipertansiyon, enfaktüs, inme ve felç gelişme riskinizi
gösterir.
Koroner risk profili ne zaman yapılır?
Erişkinler: İlk kolesterol testleri 20 li yaşların başında
yapılmalıdır. Daha sonra 5 yılda bir ve 35 ila 45. Yaşlarda
tam kalp muayenesi ile birlikte değerlendirilmelidir.
Ailesinde hipertansiyon ve koroner arter hastalığı olanların
kolesterol değerlerini daha sık izlemeleri önerilir. Diyabet,
şeker hastalığı, hipertansiyon, felç, yada koroner arter
hastalığı olanların kolesterol değerlerine dikkat etmeleri
gerekir.
Korner risk profili zamanı:
Hiçbir hastalık ve risk taşımayanlar için 20 yaşından
itibaren her 5 yılda bir,
Ailede koroner kalp hastalığı, diyabet, hipertansiyon,
felç, gibi öyküler var ise daha sık,
Kendisinde hipertansiyon, enfarktüs, inme, felç,
koroner kalp hastalığı var ise ve kolesterol düşürücü
ilaç alıyorsa en az yılda bir kolesterol lipit profili
bakılmalıdır.
Çocuklarda ilk
yapılmalıdır?
kolesterol
testi
ne
zaman
Ailede koroner kalp hastalıkları, enfarktüs, beyin kanaması,
hipertansiyon, diyabet var ise 5 yaşından itibaren 5 yılda bir
kolesterol ve lipit profiline bakılmalıdır.
Kolesterol için normal değerler nedir?
• LDL kolesterol: < 130 mg/dL (düşük değerler tercih edilir)
• HDL kolesterol: > 40 – 60 mg/dL (yüksek değerler tercih
edilir)
• Total kolesterol: < 200 mg/dL (düşük değerler tercih edilir)
• Trigliserid: 10 – 150 mg/dL (düşük değerler tercih edilir)
• VLDL: 2 – 30 mg/dL.
Yüksek kolesterol ne anlama gelir?
Yüksek kolesterol ( HDL hariç) sizin kalp hastalıklarına, kalp
krizine, hipertansiyona, beyin kanaması, inme ve felç
geçirmeye yatkın olduğunuzu gösterir. Kalp ve diğer arterlerin
kolesterol nediyle sertleşmeye başladığını tıkanmaya
başladığını gösterir. Bu durumda yaşam şeklinizi
değiştirmeniz, diyet yapmanız ve kolesterol düşürücü ilaçlar
almaya başlamanız gerekebilir.
Kronik hastalıklar, artrit, nefrit, kronik böbrek
yetmezlikleri, tiroit hastalıkları, Hipotiroidi, hipertiroidi
ve karaciğer hastalıkları kolesterol seviyesini arttırabilir.
Artrit alevlenmesine bağlı ise tedaviden 2-3 ay sonra
kolesterol testleri tekrarlanmalıdır. Koroner risk profili
koroner kalp hastalıklarına yatkınlığımızı gösterir ne zaman
enfarktüs yada felç geçireceğinizi göstermez.
Referanslar:
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High
Blood Cholesterol in Adults. Executive summary of the third
report of the National Cholesterol Education Program (NCEP)
expert panel on detection, evaluation, and treatment of high
blood cholesterol in adults (Adult Treatment Panel III). JAMA.
2001;285:2486-2497. Updated 2004.
Libby P. Lipoprotein disorders and cardiovascular disease. In:
Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, Libby P, eds. Braunwald’s Heart
Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine. 9th ed.
Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 49.
Gennest J, Libby P. Lipoprotein disorders and cardiovascular
disease. In: Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, Libby P, eds.
Braunwald’s Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular
Medicine. 9th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;
2011:chap 47.
Adult Treatment Panel III (ATP III) of the National
Cholesterol Education Program. Implications of recent clinical
trials for the National Cholesterol Education Program Adult
Treatment Panel III guidelines. Circulation. 2004 Jul 13;
110(2):227-39.
KAN ALMA
ÜCRETSİZ
HİZMETİ
EVDEN
KAN
ALMA
0 216 369 31 88
Çınardibi Laboratuarı evden veya iş yerinden kan alma
servisi için bir telefon yeterlidir.
Laboratuara gelemeyecek durumdaysanız,
Laboratuara gelecek zamanınız yoksa,
Belirli aralıklarla tekrarlanması gereken testleriniz
varsa ,
Test günlerini unutuyor veya test zamanını takip
etmekte zorlanıyorsanız.
Ücretsiz evde kan alma hizmetimizden faydalanabilirsiniz.
Sonuçlar hem size hem de doktorunuza elden, e-mail yoluyla
veya faksla ulaştırılacaktır. Evden – iş yerinden alınan
testlere herhangi bir ücret eklenmez.
TOPLU TARAMA TESTLERİ
Toplu halde yapılacak tarama testleri için de bizi
arayabilirsiniz
İş yerleri,
Okullar,
Kreşler,
Yaz okulları,
Spor kampları,
Spor salonları için evden kan alma servisimizi
arayabilirsiniz.
İŞYERİ TARAMA VE AŞILAMA
Toplu tarama ve aşı programlarımız :
Toplu Check-Up programlarımız,
Toplu aşılama ( grip hepatit vb. ) programlarımız,
Toplu tarama ( sarılık taraması, kanda eser element
taraması, portör taraması vb. ) programlarımızdan
faydalanabilirsiniz.
Download