Ekonomik Gelişmeler Özet Değerlendirme Raporu, Şubat, 2007-I

TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş.
EKONOMİK GELİŞMELER
ÖZET DEĞERLENDİRME RAPORU
ŞUBAT 2007/ I
HAZIRLAYANLAR
Mustafa ŞİMŞEK
Fulya BAYRAKTAR
Mustafa TOSUN
EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MÜDÜRLÜĞÜ
Şubat 2007
Ocak ayının son haftası ile Şubat ayının ilk haftasında ekonomide yaşanan
gelişmeler ve bunun piyasalara yansımaları, açıklanan son veriler ışığında aşağıda
özetlenmiştir.
Piyasaları Etkileyen Yurtiçindeki Gelişmeler
•
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 16 Ocak 2007 tarihli toplantısında;
Banka bünyesindeki Bankalararası Para Piyasası ve İstanbul Menkul Kıymetler
Borsası Repo-Ters Repo Pazarı’nda uygulanmakta olan kısa vadeli faiz oranının,
%17,50 oranında sabit tutulmasına karar verdi.
•
Para Politikası Kurulu, son dönemde açıklanan verilerin Enflasyon Raporu’nda
ortaya konan görünüm ile uyumlu olduğu değerlendirmesini yapmıştır. Özel
kesim tüketim talebindeki yavaşlamanın devam ettiği, dış talebin göreli olarak
gücünü koruduğu vurgulanan açıklamada, orta vadeli enflasyon beklentilerinin
hedeflerle uyumlu olmaması, küresel ekonomideki belirsizlikler nedeniyle para
politikasındaki sıkı duruşun sürdürülmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca,
işlenmemiş gıda fiyatlarına ilişkin belirsizliklerin devam ettiği bildirilmiştir.
•
Şubat ayının iç borçlanma stratejisini açıklayan Hazine Müsteşarlığı, 19 Şubat
tarihinde 5 yıl (1820 gün) vadeli TÜFE’ye endeksli devlet tahvili ihalesi
yapacağını açıkladı. 1997-1998 yıllarında da 14 kez çıkarılan enflasyona
endeksli tahvillerin en geç mart ayında yeniden ihracına başlanacağı bildirildi. Bu
yöntemin, alıcıların enflasyon beklentilerinin izlenmesine ve enflasyon
hedeflerinin belirlenmesine katkıda bulunması bekleniyor. Vadenin uzun
tutulması,
Hazine’nin
ekonomiye
güveninin
bir
göstergesi
olarak
yorumlanmaktadır
•
“Anadolu Yaklaşımı” olarak nitelenen, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin
(KOBİ) mali sektöre olan borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin
Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmelik kapsamında, ölçek
büyüklüğü ve sektörel faaliyet alanı açısından gruplandırılacak olan KOBİ’ler için
ayrı ayrı çerçeve anlaşmaları düzenlenecek.
•
Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), Halkbank’ın %25’inin halka arz yoluyla
özelleştirileceğini, özelleştirme işleminin mayıs ayına kadar tamamlanacağını
açıkladı. Halkbank’ın %25’lik hissesinin halka arzından yaklaşık 2 milyar dolar
gelir beklenirken, %75’lik hisse ise blok olarak satılacak.
•
Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK), Petrokimya Holding A.Ş.’nin (PETKİM)
sermayesindeki %51 oranındaki kamu hissesinin, “satış yöntemi” ile
özelleştirilmesine, satışın “blok satış” yoluyla gerçekleştirilmesine karar verdi.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’ndan (ÖİB) yapılan yazılı açıklamaya göre, ÖİB
tarafından blok satış işlemine ilişkin süreç en kısa zamanda başlatılacak ve
Rekabet Kurulu ve Sermaye Piyasası Kurulu nezdindeki işlemler tamamlandıktan
sonra ihale takvimi açıklanacaktır. Diğer yandan söz konusu 13 sayılı ÖYK kararı
ile Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü’ne ait PETKİM sermayesinde bulunan %7
oranındaki hissenin “satış yöntemiyle” özelleştirilmesine ilişkin süre ise 9 Şubat
2008 tarihine kadar uzatıldı.
1
•
2006 yılında, Türkiye’ye 1,8 milyar Euro kredi olanağı sağlayan Avrupa Yatırım
Bankası (AYB),Türkiye’de, biri Ankara ve birisi de İstanbul’da olmak üzere iki
temsilcilik açacaklarını açıkladı. AYB yönetiminin, 2007-2013 döneminde de
Türkiye’ye ortalama 2 milyar Euro kredi sağlamayı hedeflediği açıklandı.
•
Merkez Bankası verilerine göre; 2006 yılında, bir önceki yıla göre protestolu
senet tutarı %44,6 oranında artarak 4 milyar YTL’nin üzerine çıkarken, karşılıksız
çek sayısı da %13,7 oranında artarak 1.144.740 adede yükseldi.
•
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye Kalkınma Bankası'nın
BB- olan yerel ve yabancı para cinsinden IDR notlarını, 'pozitif' görünüm ile teyit
etti. Fitch ayrıca, B olan yerel ve yabancı para cinsinden kısa vadeli kredi notunu,
D olan Bireysel ve 3 seviyesindeki Destek notu ile A(tur) olan Ulusal Uzun Vadeli
kredi notunu da teyit etti. Ulusal Uzun Vadeli kredi notunun görünümü 'durağan'
olarak belirlendi. Fitch'den yapılan açıklamada, IDR notlarının, Ulusal Uzun
Vadeli ve Destek notlarının TKB'nin yüzde 99 oranında ortağı olan Türk
Hazine'sinin ılımlı desteğini yansıttığı ifade edilirken, bireysel notun ise TKB'nin
zayıf varlık kalitesini gösterdiği kaydedildi.
•
Uluslararası kredi derecelendirme kurulusu Fitch, Türkiye'nin notunu yükseltmek
için henüz erken olduğunu ve herhangi bir şok halinde ise bir sonraki
derecelendirme adımının kredi notu üzerindeki görünümün pozitiften durağana
çevrilmesi olabileceğini belirtti. Fitch aynı zamanda Türkiye ekonomisinin 12 ay
içinde çok daha güçlü görünmeye başlayabileceğini bildirdi.
•
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, yeni başvuruları dondurduğu rüzgâr enerji
santralı (RES) izni alanında, yedi şirkete lisans verdi. Lisans aldığı halde gerekli
yatırımları yapmayan şirketlerin lisansları ise iptal edildi.
Uluslararası Piyasalardaki Gelişmeler
•
ABD Aralık ayı dayanıklı tüketim malı siparişleri bir önceki aya göre %3,1 arttı.
•
ABD’de Aralık ayında, yeni ev satışları verisi 1.053 bin adet olan beklentilerin
üzerinde ve 1.120 bin adet olarak açıklandı.
•
ABD ekonomisinin, 2006 yılının dördüncü çeyreğinde %3’lük beklentilerin
üzerinde ve %3,5 büyüdüğü açıklandı. ABD’de yılın üçüncü çeyreğinde %2
büyüme kaydedilmişti.
•
ABD’de Aralık 2006’da 109 olarak açıklanan daha sonra 110 olarak revize edilen
tüketici güven endeksi, Ocak ayında 110,3’e yükseldi. Beklentiler endeksin 109,5
olarak gerçekleşeceği şeklindeydi.
•
ABD Ocak ayı ISM İmalat Sanayi Endeksi 51,5 olan beklentilerin altında ve 49,3
olarak açıklandı.
•
ABD Merkez Bankası FED, 30 Ocak’taki Açık Piyasa Komitesi (FOMC)
toplantısında faiz oranlarını beklentiler paralelinde değiştirmedi. Önceki
toplantılarda olduğu gibi enflasyon riskinin devam ettiğini ve açıklanacak veriler
doğrultusunda parasal sıkılaştırmaya devam edilebileceğini tekrarlayan FED,
büyümenin önümüzdeki dönemde ılımlı bir şekilde devam etmesinin beklendiğini
belirtti. Yatırımcıların, toplantı sonrası yapılan açıklamaları bu yıl bir faiz artırımı
2
olasılığının zayıf olduğu yönünde algılamalarının etkisiyle ABD borsaları ve
Hazine tahvillerinin fiyatları yükseldi. Bu açıklamaların olumlu algılandığı
ülkemizde de borsa yükselişe geçerken, faizler geriledi, YTL değer kazandı.
•
ABD Ocak ayı işsizlik oranı %4,5 olan beklentilerin biraz üzerinde %4,6
düzeyinde gerçekleşti. Tarım dışı istihdam ise 145.000 kişilik beklentilerin
oldukça altında 111.000 kişi arttı. Euro Alanı’nda mevsimsellikten arındırılmış cari
denge Kasım ayında 2 milyar Euro, son 12 aylık dönemde 26,4 milyar Euro açık
verdi.
•
FED’in faiz artırım kararlarında enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı
verilerden biri olan çekirdek PCE (Kişisel Tüketim Harcamaları) endeksi, Aralık
ayında %0,2’lik beklentilerin üzerinde ve %0,4 artarken, yıllık artış oranı %2,3
oldu.
•
Euro Alanı Üretici Fiyat Endeksi (IPP) Aralık ayında değişmedi. Beklentiler
endeksin %0,1 artacağı yönündeydi. Yıllık artış ise beklentiler paralelinde %4,1
oldu.
•
Kasım ayında %7,6 olan Euro Alanı mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı,
Aralık ayında %7,5’e geriledi. Bu oranın %7,6 düzeyinde gerçekleşmesi
bekleniyordu.
•
Petrol fiyatları, ABD’de kış şartlarının sertleşmesine ve İran ile Nijerya’daki siyasi
gerginliklerin artmasına bağlı olarak haftalık bazda %5,4 artarak 55,84 varil/$’a
yükseldi.
Son Açıklanan Veriler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre; Ocak
ayında üretici fiyatları (ÜFE) %0,05 oranında düşerken, tüketici fiyatları
(TÜFE) ise %1 oranında artış
%
Yıllık Enflasyon
gösterdi. Son bir yıl itibarıyla
ÜFE
TÜFE
enflasyon, üretici fiyatlarıyla 16,00
14,34
14,00
11,58
%9,38, tüketici fiyatlarıyla da 12,00
10,94
9,93
11,69
8,83
%9,93 düzeyine gelmiş oldu.
10,00 8,15
8,00
9,98
9,65
9,37
Ocak ayında, ana harcama
6,00
4,00
grupları itibarıyla TÜFE’deki
4,96
5,26
2,00
en yüksek aylık artış %4,44 ile
0,00
gıda ve alkolsüz içecekler
grubunda gerçekleşirken, en
Aylar
büyük düşüş %8,43 ile giyim
ve
ayakkabıda
olmuştur.
ÜFE’deki en yüksek aylık artış %12,74 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarım alt
sektöründe görülürken, en büyük düşüş %7,96 ile kok kömürü, rafine edilmiş
petrol ürünleri sektöründe gerçekleşmiştir.
06
/0
2
06
/0
3
06
/0
4
06
/0
5
06
/0
6
06
/0
7
06
/0
8
06
/0
9
06
/1
0
06
/1
1
06
/1
2
07
/0
1
•
3
•
TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre, 2006 yılı Aralık ayında ihracat
geçen yılın aynı ayına göre %16,6 oranında artarak 8.447 milyon dolar, ithalat
ise %1,3 oranında azalarak
%
11.530 milyon dolar olarak
Karşılama oranı (ihracat/ithalat)
gerçekleşmiştir.
Aynı 80,0
73,3
69,2
dönemde dış ticaret açığı
67,1 67,2
64,6
%30,5
oranında
azalarak 70,0
65,7
60,7
4.436 milyon dolardan 3.084
56,6
63,8
milyon
dolara
düşmüştür. 60,0 63,0
62,5
61,4 62,0
63,9
60,7
2005 Aralık ayında %62 olan
54,1
ihracatın ithalatı karşılama 50,0
oranı, 2006 Aralık ayında
40,0
%73,3 olarak gerçekleşmiştir.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
2006 Ocak-Aralık döneminde;
Aylar
2005
2006
2005 yılının aynı dönemine
göre ihracat %15,9 artarak 85,1 milyar dolar; ithalat ise %17,3 artarak 137 milyar
dolar olarak gerçekleşmiştir. 2005 Ocak-Aralık döneminde 43,3 milyar dolar olan
dış ticaret açığı, 2006 yılı Ocak-Aralık döneminde %19,8 oranında artarak 51,9
milyar dolara yükselmiştir.
2006 Ocak-Aralık döneminde, fasıllar bazında en büyük ihracat kalemi kara
taşıtları ve bunların aksam, parçaları olurken, bu fasılı örme giyim eşyası,
makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçaları izlemiştir. Aynı
dönemde, ithalatta ise en büyük kalem, mineral yakıtlar, mineral yağlar,
makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçaları olmuştur. İthalattaki
payı %71,7 olan ara mallarının 2006 yılı toplam ithalatı 2005 yılına göre %20
oranında artarken, sermaye malları ithalatı %8,7, tüketim malları ithalatı %14,2
artmıştır.
•
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından açıklanan verilere göre, Ocak
ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %34,2 gibi yüksek bir oranda
artarak 6,6 milyar dolara yükseldi. Türkiye’nin son 12 aylık dönemdeki ihracatı ise
%19,8’lik artışla 87,4 milyar dolar oldu.
•
TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; 2006 yılı Aralık ayında bir önceki
aya göre ihracat miktar endeksi %3,9, ithalat miktar endeksi %12,5 oranında
azalış göstermiştir. İhracat
%
Dış Ticaret Hadleri (%)
birim değer endeksi %3,5 ve
104,0
ithalat birim değer endeksi de
101,5
100,8
102,0
100,1
100,0
%3,6 oranında artmıştır. Ana
99,5
100,0
98,3
sektörlere
göre
ihracat
97,4
98,0
fiyatları; tarım ve ormancılık
98,1
sektöründe %0,6 azalırken,
96,0
97,3
93,7
96,0
balıkçılık sektöründe %24,1,
94,0
92,1 92,0
92,3
madencilik ve taşocakçılığı
92,0
93,6
sektöründe %2,7 ve imalat
90,0
sanayii
sektöründe
%3,6
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
oranında artmıştır.
Aylar
2005
2006
İthalat fiyatları da; tarım ve
ormancılık sektöründe %1,2, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %3,1 ve
imalat sanayii sektöründe %3,9 oranında artış göstermiştir. Aralık ayında bir
4
önceki aya göre ihracat birim değer endeksleri, lokomotif sektör olarak
adlandırabileceğimiz tekstil ürünlerinde %5,2 ve giyim eşyası sektöründe ise
%11,1 oranında artmıştır.
2006 Ekim-Aralık döneminde bir önceki döneme göre ihracat birim değer endeksi
%0,1 oranında artarken, ithalat birim değer endeksi %0,5 oranında azalmıştır.
2006 yılı genelinde ise bir önceki yıla göre ihracat birim değer endeksi %3,7 ve
ithalat birim değer endeksi %8,8 oranında artmıştır.
Uzun bir aradan sonra Kasım ayında tekrar ihracat lehine dönen dış ticaret
hadleri, bu eğilimini çok az bir farkla Aralık ayında da korumuştur. Bu ayda
ihracat fiyatlarının %3,5 oranında artmasına rağmen ithalat fiyatlarının %3,6
oranında artması, dış ticaret haddinin 0,1 puan düşüşle 93,6 seviyesinde
gerçekleşmesine neden olmuştur.
•
Maliye Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; Merkezi yönetim bütçesi,
Ekim ayında 2,4 milyar YTL açık, Kasım ayında 3,8 milyar YTL fazla verirken,
Aralık ayında 4,1 milyar YTL açık verdi. Aralık ayında faiz dışı denge ise 2,2
milyar YTL açık verdi. 2006 yılı sonu itibarıyla bütçe yaklaşık olarak 4 milyar YTL
açık vermiş oldu. Yılsonu bütçe açığı hedefi yaklaşık 14 milyar YTL olarak
belirlenmişti. Yılsonu itibarıyla faiz dışı fazla 41,9 milyar YTL ile yılın tamamı için
hedeflenen 32,3 milyar YTL’nin %30 oranında üzerine çıkmış oldu.
2006 yılı Ocak-Aralık döneminde bütçe harcamaları 175,3 milyar YTL, bütçe
gelirleri ise 171,3 milyar YTL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamalarının 45,9
milyar YTL olduğu bu dönemde, merkezi yönetim bütçe gelirlerinin %82,5’ini
oluşturan vergi gelirleri 137,5 milyar YTL ile yılsonu hedefinin üzerine (%4)
çıkmıştır.
•
TÜİK tarafından açıklanan, 1997=100 temel yıllı Aylık Sanayi Üretim Endeksi,
2006 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %2,5 artarak 141,7
Sanayiinin
alt
olmuştur.
%
Aylık Sanayi Üretim Endeksi Artışı
sektörleri
düzeyinde, 20,0
madencilik sektörü endeksi
11,2
11,6
10,7
9,8
%1,6 artarken, imalat sanayi
9,3
8,7
7,4
7,5
8,3 7,0
10,0
6,8
sektörü endeksi %1,9 ve
5,0
10,0
2,4 1,8
2,5
elektrik, gaz ve su sektörü
5,9
2,7
3,4 5,0
4,8
3,5
0,0
endeksi
ise
%7,9
artış
-1,4
göstermiştir. 2006 yılı Aralık
-6,0
ayında, 2005 yılı aynı ayına -10,0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
göre imalat sanayi endeksinde
2005
2006
Aylar
en yüksek yüzde değişim
oranı, %749,0 ile diğer ulaşım
araçları imalatında izlenirken, bunu %25,7 ile tütün ürünleri imalatı ve %19,7 ile
de başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı takip etmektedir.
•
T.C. Merkez Bankası’nın mali ve reel sektörden katılımcılarla gerçekleştirdiği
Şubat Ayı II. Dönem Beklenti Anketi sonuçlarına göre; Türkiye ekonomisinin
2007 yılında %4,7 büyüyeceği, tüketici fiyatlarının %7,16 oranında artacağı, cari
işlemler açığının 32,0 milyar dolar ve dolar kurunun 1,5410 YTL civarında
gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Önümüzdeki 12 ve 24 ay sonrasının yıllık
TÜFE beklentileri ise sırasıyla %6,77 ve %5,43 düzeyindedir. 12 ay sonrası için,
5
6 ay vadeli hazine bonosunun yıllık bileşik getirisi %16,99, devlet tahvillerinin
bileşik getirisi de %16,88 olarak beklenmektedir.
•
Hazine Müsteşarlığı tarafından açıklanan 2007 yılı Hazine Finansman
Programına göre; 2007 yılında 140,3 milyar YTL iç, 26,2 milyar YTL dış olmak
üzere, toplam 166,5 milyar YTL borç servisi yapılması planlanmaktadır. İç borç
servisinin 122,9 milyar YTL’lik kısmını piyasaya yapılacak ödemeler, 14,5 milyar
YTL’lik kısmını ise kamu kurumlarına yapılacak ödemeler oluştururken, Merkez
Bankası’na gerçekleştirilecek itfa tutarının toplam 3 milyar YTL olması
öngörülmektedir. Toplam borçlanma dışı kaynakların (özelleştirme, TMSF) 41,8
milyar YTL olması beklenirken, Hazine nakit rezervinden de 2,7 milyar YTL
kullanım planlanmaktadır.
•
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından açıklanan verilere göre; serbest
bölgelerdeki ticaret hacmi 2006 yılında, beklenenin altında, bir önceki yıla göre
%2 oranında artarak 23,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıl en fazla
ticaretin yapıldığı serbest bölge yaklaşık 7 milyar dolarla İstanbul Deri Serbest
Bölgesi olurken, en az ticaretin yapıldığı serbest bölge ise Mardin Serbest
Bölgesi oldu.
•
TÜİK verilerine göre, 2006 yılının dördüncü çeyreğinde turizm gelirleri geçen
yılın aynı dönemine göre %12,9 azalarak 3,1 milyar dolar oldu. 2006 yılının
tamamında ise turizm gelirleri bir önceki yıla göre %7,2 düşüşle 16,9 milyar
dolara geriledi. 2006’da yabancı ziyaretçi girişleri de %6,2 düşerek 19,8 milyon
kişi düzeyinde gerçekleşti.
•
Resmi Gazete’de yayımlanan Teşvik Belgeleri Tebliği’ne göre, Hazine
Müsteşarlığı, 2006 yılının aralık ayında, 122 adet yatırım teşvik belgesi verdi.
Bu teşvik belgeleri ile 852 milyon YTL’lik yatırım taahhüdünde bulunan şirketlerin,
8 bin 242 kişiye istihdam olanağı yaratması bekleniyor.
•
TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre; 2006 yılında, yeni kurulan şirket ve
kooperatif sayısı, geçen yıla göre %11,2 artarak 47.401’den 52.699’a
yükselmiştir. Kapanan şirket ve kooperatif sayısı ise bir önceki yıla göre %6,6
artarak 8.886’dan 9.471’e yükselmiştir.
•
Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemlerindeki Gelişmeler
19 Ocak 2007–02 Şubat 2007 döneminde, Merkez Bankası Analitik Bilânçosu
aktif büyüklüğü, %5,09 oranında genişleyerek 108.871 milyon YTL seviyesine
yükselmiştir. Bu dönemde Dış Varlıklar kalemi %5,37, İç Varlıklar kalemi de
%3,20 oranında artış göstermiştir.
Bilânçonun pasif kalemleri incelendiğinde ise bu dönemde Merkez Bankası
Toplam Döviz Yükümlülüklerinin %4,29 oranında arttığı görülmektedir. Toplam
Döviz Yükümlülükleri kaleminin alt ayırımına bakıldığında ise Dış Yükümlülükler
kaleminin ‰9,81 oranında azalırken, buna karşılık İç Yükümlülükler kaleminin
%7,73 düzeyinde artış gösterdiği göze çarpmaktadır.
Ocak ayının ilk yarısında, piyasadaki likiditenin azaltılmasına yönelik olarak
Emisyon Hacmi ve Rezerv Para kalemlerinde görülen daralmanın, ivme
kaybetmekle birlikte bu dönemde de devam ettiği görülmektedir. 29 Aralık 2006–
19 Ocak 2007 döneminde Emisyon Hacmi ve Rezerv Para kalemlerinde sırasıyla
%16,16 ve %17,89 düzeyinde azalma gerçekleşmiş iken söz konusu kalemlerde
bu dönem itibariyle de %3,34 ve %4,17 oranlarında daralma kaydedilmiştir. Yine
6
piyasadaki fazla likiditenin çekilmesi amacına uygun olarak, Açık Piyasa
İşlemlerinden Doğan Borçlar kaleminin de bu dönem itibariyle %17,24 oranında
artış göstererek 8,14 milyar YTL düzeyine ulaştığı göze çarpmaktadır. Diğer
taraftan aynı politikanın başka bir aracı olarak, Kamu Mevduatı kaleminde bu
dönem itibariyle, %192,34 gibi yüksek bir oranda artış kaydedilmiştir.
Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemleri (Milyon YTL.)
AKTİFLER
1.DIŞ VARLIKLAR
2.İÇ VARLIKLAR
PASİFLER
1.TOPLAM DÖVİZ YÜKÜMLÜKLERİ
1.1. DIŞ YÜKÜMLÜKLER
1.2. İÇ YÜKÜMLÜKLER
1.2.1. Döv. Ol. Takip Ol. Mev.
1.2.2. Bankaların Döviz Mevduatı
2.MERKEZ BANKASI PARASI
2.1. REZERV PARA
2.1.1. Dolaşıma Çıkan Banknot
2.1.2. Bankalar Mevduatı
2.1.3. Diğer Kalemler
2.2. DİĞER MB PARASI
2.2.1. APİ’den Doğan Borçlar
2.2.2. Kamu Mevduatı
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $)
27.01.06
19.01.07
02.02.07
92.860
74.530
18.330
92.860
48.761
22.944
25.817
12.732
13.085
44.099
31.266
19.599
11.536
131
12.833
7.590
5.243
53.242
103.599
90.329
13.270
103.599
61.177
24.164
37.013
19.543
17.470
42.422
33.992
22.482
11.420
90
8.430
6.941
1.489
59.888
108.871
95.177
13.694
108.871
63.802
23.927
39.875
22.114
17.761
45.069
32.576
21.732
10.721
123
12.493
8.140
4.353
64.091
Değişim
Son Yıl Dönem
16.011
5.272
20.647
4.848
-4.636
424
16.011
5.272
2.625
15.041
983
-237
2.862
14.058
9.382
2.571
291
4.676
2.647
970
1.310
-1.416
2.133
-750
-815
-699
-8
33
-340
4.063
550
1.199
-890
2.864
10.849
4.203
Kaynak: TCMB
19 Ocak 2007–02 Şubat 2007döneminde TCMB brüt döviz rezervleri, 4,2 milyar
dolar artarak 64.091 milyon dolar düzeyine yükselmiştir.
Tahvil-Bono Piyasası
Ocak ayının son haftasına %20,35 seviyesinden başlayan piyasanın gösterge
kâğıdı niteliğindeki 26 Kasım 2008 itfa tarihli tahvilin yıllık bileşik faizi, haftanın
ilk günlerinde oldukça dar bir
Gösterge tahvilin yıllık bileşik getirisi
bant içerisinde hareket etti.
20,60
Ancak hafta sonuna doğru
20,40
FED’in faizleri değiştirmeme
20,20
20,00
kararına
ilişkin
yapılan
19,80
açıklama sonrasında, faizlerin
19,60
uzun süre arttırılmayacağı
19,40
yönündeki
beklentinin
19,20
19,00
güçlenmesine bağlı olarak,
18,80
yurtdışı borsaların yükseliş
kaydetmesi sonucu piyasaya
Tarih
gelen
alımlarla
gösterge
kâğıdının yıllık bileşik faizi %20 seviyesinin altına gerileyerek, haftanın son
gününü %19,45 düzeyinden kapattı. Şubat ayının ilk günlerinde beklentilerin
üzerinde açıklanan TÜFE rakamlarının etkisiyle piyasada etkili olan satışlar,
gösterge kâğıdının yıllık bileşik faizini %19,77 seviyesine kadar taşıdı. 26 Kasım
7
09.02
08.02
07.02
06.02
05.02
02.02
01.02
31.01
30.01
29.01
26.01
25.01
24.01
Getiri oranı (%)
•
2008 itfa tarihli tahvilin yıllık bileşik faizi, 9 Şubat tarihli işlem gününü %19,64
düzeyinden kapattı.
•
Döviz Piyasası
09.02
08.02
07.02
06.02
05.02
02.02
01.02
31.01
30.01
29.01
26.01
Ocak ayının son haftasına 1,4321 YTL seviyesinden başlayan dolar kuru,
haftanın ilk günlerinde oldukça dar bir bant içerisinde hareket etti. Ancak hafta
FED’in
sonuna
doğru
YTL
ABD Dolar Denge Kuru
açıklamaları sonucu alternatif
1,45
piyasalara gelen alımlar, döviz
piyasasına satış yönünde 1,43
yansıdı ve dolar kuru 1,4038
1,41
YTL seviyesine kadar geriledi.
Şubat ayının ilk günlerinde 1,39
enflasyon
rakamlarının
etkisiyle küçük çaplı alımlar 1,37
görülse de ilerleyen günlerde
Tarih
alternatif piyasalara yabancı
para girişinin devam etmesiyle dolar, 1,40 YTL seviyesinin altına gerileyerek 9
Şubat tarihli işlem gününü Merkez Bankası gösterge kuru itibariyle 1,3993 YTL
düzeyinden kapattı. YTL, bu dönemde dolar karşısında %2,29, Euro karşısında
da %1,56 oranında değer kazanmıştır.
Ocak ayının son haftasına 1,2910 seviyesinden başlayan €/$ paritesi, FED’in
faizleri değiştirmeme kararı sonrasında 9 Şubat tarihi itibariyle 1,3006 düzeyine
yükselmiştir.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)
Ocak ayının son haftasına 41.846 puan düzeyinden başlayan İMKB Bileşik
Endeksi, haftanın ilk günlerinde kâr satışlarının etkisiyle 41.138 puana kadar
geriledi. Ancak beklentiler
İMKB Bileşik Endeksi
doğrultusunda FED’in faizleri
44000
değiştirmeme
kararının
43000
ardından yapılan açıklamalar,
42000
piyasalarda uzunca bir süre
için faizlerin arttırılmayacağı
41000
yönündeki
beklentileri
40000
güçlendirdi
ve
yurtdışı
39000
borsalara
paralel
olarak
İstanbul Menkul Kıymetler
Tarih
Borsası’nda
da
alımların
hızlanması ile İMKB Bileşik Endeksi 43.318 puana kadar yükseldi. Şubat ayının
ilk günlerinde ise yurtiçinde açıklanan enflasyon rakamları borsayı yönlendirdi.
Özellikle beklentilerin üzerinde açıklanan TÜFE rakamlarının etkisiyle gelen
satışlar, İMKB Bileşik Endeksinin 41.645 puana gerilemesine neden oldu. Ancak
hafta sonuna doğru Petkim’in %51 hissesinin blok halinde satılacağına ilişkin
ÖYK kararının ardından, özellikle kamu kâğıtlarına gelen alımlarla endeks 9
Şubat tarihli işlem gününü 42.185 puandan kapattı. İMKB Bileşik Endeksi bu
dönemde ‰8,10 oranında değer kazanırken, yabancı portföylerin piyasa
içerisindeki payı ise %69,06 düzeyinden %68,68 seviyesine gerilemiştir.
8
09.02
08.02
07.02
06.02
05.02
02.02
01.02
31.01
30.01
29.01
26.01
Endeks
•
•
Türk Bankacılık Sektörü Gelişmeleri
15 Ocak- 5 Şubat döneminde, bankacılık sektörü toplam mevduat hacmi ‰8
oranında gerileme kaydederken, yabancı para cinsi mevduatlardaki azalma %1,7
oranına ulaşmıştır. Bu dönem itibariyle kur sepetinin %1,39 oranında değer
kaybettiği göz önüne alındığında, yabancı para ve toplam mevduatlardaki
gerilemenin esasen döviz kurlarındaki düşüşten kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Bankacılık Sektörü İle İlgili Seçilmiş Göstergeler (Milyon YTL.)
29.12.06 15.01.07 05.02.07
MEVDUAT
TOPLAM MEVDUAT
YTL
YP
YP Mevduat/Toplam Mevduat (%)
KREDİLER
TOPLAM KREDİLER
YTL
YP
YP Krediler/Toplam Krediler (%)
*
Krediler /Mevduat (%)
Takipteki Alacaklar (Brüt)
Takipteki Alacaklar / Krediler (%)
Menkul Değerler Portföyü
MDP/ Mevduat (%)
Değişim (%)
Yıl Sonuna
Dönem
Göre
308.396
189.094
119.302
38,7
308.750
186.506
122.244
39,6
306.374
186.172
120.202
39,2
-0,7
-1,5
1,7
-0,8
-0,2
-1,7
214.978
156.446
58.531
27,2
72,3
8.127
3,64
158.792
51,5
214.500
156.042
58.458
27,3
69,5
8.211
3,69
157.673
51,1
215.203
157.208
57.995
26,9
73,0
8.404
3,76
161.141
52,6
0,1
0,5
-0,9
0,3
0,7
-0,8
3,4
2,4
1,5
2,2
(*): Krediler=Toplam Krediler+Takipteki Alacaklar (Brüt)
Kaynak: BDDK
Toplam kredilerin ‰3 oranında artış gösterdiği bu dönemde, yabancı para
cinsinden krediler ‰8 oranında azalırken, YTL krediler ‰7 artış kaydetmiştir.
Yabancı para cinsinden kredilerdeki bu azalış, yine döviz kurlarındaki
gerilemeden kaynaklanmaktadır. Mevduat hacmindeki gerilemeye karşılık,
toplam kredilerde kaydedilen ‰3 oranındaki yükseliş ile bankacılık sektörü
krediler/mevduat oranı %73 düzeyine yükselmiştir. Diğer yandan Kasım ayında
kaydettiği düşüş sonrasında Aralık ayı ve Ocak yükseliş gösteren geçen takipteki
alacakların kredilere oranının, bu dönemde de yükselişine devam ettiği
görülmektedir.
Ocak ayının ilk yarısında azalış gösteren bankacılık sektörü menkul değerler
portföyünde bu dönem %2,2 oranında artış kaydetmiştir. Söz konusu bu artış
neticesinde, uzunca bir süredir gerileme trendi içerisinde bulunan MDP/Mevduat
oranının, 5 Şubat tarihi itibariyle %52,6 düzeyine yükseldiği görülmektedir.
İletişim Bilgileri
Oktay Küçükkiremitçi
Müdür
0312 4179200/2340
oktay-k@tkb.com.tr
Mustafa Şimşek
Müdür Yardımcısı
0312 4179200/2340
m-simsek@tkb.com.tr
Fulya Bayraktar
Kıdemli Uzman
0312 4179200/2356
f-bayraktar@tkb.com.tr
Mustafa Tosun
Kıdemli Uzman
0312 4179200/2355
mustafa-t@tkb.com.tr
9