• Kuru öksürük için 14 gün amoksisilin klavulanat ve levofloksasin • Tedavi sonunda yeni başlayan ateş yakınması nedeniyle yatırılmış. 8 saat içinde 2 defa titreme ile 39-40 derece ateş • Fizik muayene solunum sayısının 24 ve kalp tepe atımı 115/dk olması ve hepatosplenomegali dışında normal • • • • • • • • • • Kreatinin 1,08mg/dl ALT : 25 U/L Total bilirubin: 0,76mg/dl Prokalsitonin: 0,167ng/dl CRP: 12mg/dl Lökosit: 5000 (PNL%12, lenfosit %76) Hct: %23 Plt: 39000/mm3 INR: 1,2 aPTT: 45sn Sağ üst lop posteriyor ve alt lop superior’ da fokal buzlu cam Tanınız nedir? Bu hastada yaklaşımınız ne olurdu? • Hastaya pnömoni tanısıyla piperasilin tazobaktam 3x4,5 gr iv başlanıyor Ateş başlangıcının 9. saati • CRP: 30mg/dl • Prokalsitonin: 0,365ng/dl Ateş başlangıcının 15. saati • • • • • CRP: 83mg/dl Prokalsitonin: 53ng/dl Kreatinin: 1,73mg/dl Total bilirubin: 4,9mg/dl Direk bilirubin: 3,8mg/dl Tedavinin 15. saati-fizik muayene • • • • • • Şuur kapalı Sistemik kan basıncı: 170/80 Kalp tepe atımı: 150/dk Ateş 40 derece (kulak zarı) (titremeli) Solunum sayısı: 35/dk Oksijen saturasyonu 60 Arter kan gazı incelemesi • PaO2: 50 • PaCO2: 30 • Laktik asit: 8mmol/l Noninvaziv mekanik ventilasyon 2 gün sonra Entübasyon Son durumu nasıl tanımlarsınız Yaklaşımınız ne olur? • 48. saatte sefepim 3x2 gr iv tedavisine geçildi 72. Saatte 2 taraflı yaygın infiltrasyonlar 72. Saatte 2 taraflı yaygın infiltrasyonlar Tedavi altında akciğerde yaygın infiltrasyonlar Tanınız nedir? 36. saat 3. Gün 4. gün 15. saat 5. gün 6. gün 7. gün 1. saat 9. saat Prokalsitonin 3. Gün 36. saat 4. gün 5. gün 15. saat 6. gün 7. gün CRP 1. saat 9. saat 3. gün 15. saat 36. saat 15. saat 36. saat 3. gün Kreatinin Total bilirubin SIRS • Ateş - < 36°C - > 38°C • Taşipne -> 24/dk • Taşikardi -> 90/dk • Lökosit değişiklikleri -Lökositoz (> 12000/mm³) -Lökopeni (< 4000/mm³) - > %10 bant formu SEPSİS SIRS + Şüpheli yada ispatlanmış mikrobiyal etyoloji SEPSİS NEDİR? • Şüpheli veya isbatlı infeksiyon + (aşağıdakilerden biri) • 1-Genel değerlendirme -Ateş>38,3 veya <36 -Taşikardi (>90/dk) -Taşipne (>20/dk) -Bilinç bozukluğu -Ciddi ödem veya 20ml/kg pozitif sıvı dengesi -Plazma glikozu >140mg/dl • 2) İnflamatuvar göstergeler -Lökositoz (>12000/mm3) veya lökopeni (<4000/mm3) -Nötrofil bant formu >%10 -CRP artışı (>2SD) -Prokalsitonin artışı (>2SD) • 3)Hemodinamik göstergeler -Sistolik TA <90mmHg -Sistolik tansiyonda >40mmHg düşüş -Ortalama kan basıncı <70mmHg • 4) Organ disfonksiyonu -PaO2/FiO2<300 -İdrar <0,5ml/kg (yeterli sıvıya rağmen 2 saattlik oligüri) -Kreatininde 0,5mg/dl artış -INR>1,5 veya aPTT>60sn -İleus -Plt<100000/mm3 -T bilirubin>4mg/dl • 5)Doku perfüzyonu bozukluğu -Hiperlaktatemi>1mmol/l -Kapiller dolum bozukluğu Ciddi sepsis • • • • • • • • • Sepsise bağlı hipotansiyon Laktat yüksekliği Oligüri PaO2/FiO2<250 PaO2/FiO2<200 (İnfeksiyon kaynağı pnömoni ise) Kreatinin>2mg/dl Plt<100000/mm3 T bilirubin>4mg/dl INR>1,5 kat SEPTİK ŞOK • Hipotansiyon (1 saatlik yeterli sıvı infüzyonu sonrası) -Sistolik kan basıncı <90mmHg -Sistolik kan basıncı hastanın normal kan basıncına göre >40mmHg düşmüş • Vazopressörlerle kan basıncının artırılabilmesi: -Sistolik kan basıncı ≥90mmHg -Ortalama kan basıncı ≥70mmHg • Refrakter septik şok: -> 1 Saat süren septik şok (Sıvı replasmanı ve vazopressörlere yanıtsız) MODS: En az 2 organ sisteminde disfonksiyon • • • • • • PaO2/FiO2 oranında düşüş Trombositopeni Serum bilirubin artışı Serum kreatinin artışı veya oligüri Glasgow koma skoru Hipotansiyon (%) Gram negatif bakteriler 40 Gram pozitif bakteriler 31 Mantarlar 6 Polimikrobik 16 Klasik patojenler* <5 *Neisseria meningitidis, Strep. pneumoniae, Haemophilus influenzae, Strep. pyogenes SEPSİS-EPİDEMİYOLOJİ • > 200.000 ölüm/yıl • İnsidensi artıranlar -Yaş -Kronik hastalık sürelerinin uzaması -AIDS -İmmunsupresifler -IV kateter, idrar sondası ve mekanik ventilatör kullanımı • Mortaliteyi artıranlar -Yaş -Altta yatan hastalık SEPSİS-KLİNİK • İnfeksiyon kaynağı olan organ ile ilgili bulgular • Altta yatan hastalığın bulguları • Sepsis • • • • Yaşlı Neonatal Üremi Alkolizm • Hiperventilasyon • Konfüzyon Ateş olmayabilir Erken bulgu Klinik Ateş olmayan olgular % 35 Solunum hızı normal olan olgular % 40 Kalp hızı normal olan olgular % 10 Lökosit sayısı normal olan olgular % 35 SEPSİS CİLT BULGULARI SEPSİS CİLT BULGULARI SEPSİS-GİS BULGULARI • • • • • • Kusma, bulantı İshal İleus Üst GIS kanama Bağırsakta nekroz Sarılık Sepsis Hepatoselüler ve kanalikuler disfonksiyon Hipotansiyon Sarılık ALP ve bilirubin artar Hepatoselüler nekroz Sepsis O2 düşer Karaciğer ve böbrekte laktat yıkılımı azalır Sepsis Anaerobik glikoliz artar Kan laktatı artar Protein katabolizması artar Karaciğerde albumin yapımı azalır Albuminin damar dışına kaçışı Albumin azalır SEPSİS-PULMONER KOMPLİKASYONLAR Sepsis Alveol epiteli hasarı, kapiller geçiş artışı KKY, sıvı yüklenmesi (PWP>18) ARDS AC’ de konsolide alanlar SEPSİS-KARDİYAK KOMPLİKASYONLAR Sepsis Damar dışına sıvı kaçışı, kalp atım hacminde azalma Kalp atım hacmi N veya artmıştır, periferik direnç düşer Şok Periferik direnç artar Sıvı replasmanı SEPSİS-ADRENAL YETMEZLİK • Critical Ilness-Related Cortıcosteroid Insufficiency (CIRCI) -Plazma kortizol ≤15micgr/ml Adrenal hasar (seyrek) Sepsis Hipotalamo-hipofizer aks bozukluğu Kortizol-kortizon dönüşüm bozukluğu Kortikosteroid rezistansı Adrenal yetmezlik Sepsis Hipotansiyon Hidrokortizon 4x50mg IV Sıvı replasmanı Hipotansiyon 1-2 günde normotansiyon CIRCI? 7 gün tedavi SEPSİS-DİĞER KOMPLİKASYONLAR • ATN -Proteinüri -Oligüri -Kreatinin artışı • Hematolojik sorunlar -PLT düşer (%10-30) -DIC SEPSİS-İMMUNSUPRESYON • PPD (-) • Fırsatçı infekiyonlar -Stenotrophomonas -Acinetobacter -Candida • HSV aktivasyonu • VZV aktivasyonu • CMV aktivasyonu SEPSİS-LABORATUVAR • • • • • • Lök ↑ PNL ↑ PLT ↓ Erken bulgular Bilirubin ↑ Proteinüri PNL’ DE toksik granulasyon, vakuol, Döhle cismi Sepsis Clostridial sepsis, Malaria, DIC PLT düşer, TT uzar, D-dimer artar, fibrinojen azalır Hemoliz SEPSİS-LABORATUVAR • • • • • Respiratuvar alkaloz Metabolik asidoz Hipoksi (sağ-sol şant) AC grafisi----ARDS EKG -Taşikardi -ST-T değişimi • Hiperglisemi • Ketoasidoz SEPSİS-TANI SIRS + Akut mental değişim, PLT ↓, Laktat ↑ veya Hipotansiyon SEPSİS? 2 kan kültürü al Üreme yok Buffy coat’ tan boyama, Kanda ve dokuda PCR Lokal infeksiyon bölgesi veya cilt lezyonundan kültür al Önceden alınan antibiyotik, nutrisyonel varyant bakteri, yavaş üreyen bakteri, kanda MO yok SEPSİS-TEDAVİ • Hemodinamik destek + • Solunum desteği + • Antibiyotik • Hipotansiyon-antibiyotik arası süre↑ • Etkisiz antibiyotik seçimi Ölüm İMMUNKOMPETAN HASTAPSÖDOMONAS RİSKİ YOK-TEDAVİ Seftriakson veya sefotaksim veya sefepim veya piperasilin tazobactam veya veya tikarsilin klavulanat veya Karbapenem + Vankomisin İMMUNKOMPETAN HASTAPSÖDOMONAS RİSKİ VAR-TEDAVİ Seftazidim veya sefepim veya piperasilin tazobactam veya veya tikarsilin klavulanat veya Karbapenem + Vankomisin SEPSİS-İNFEKSİYON KAYNAĞINI UZAKLAŞTIR • • • • • • • IV kateter Üriner kateter Nazogastrik sonda-sinüzit-sepsis Dekubit ülseri İntraabdominal abse Üriner obstrüksiyon Nötropenikte perianal abse Sepsis Hipotansiyon 1-2 saatte 1-2 litre sıvı SVP 8-12cmH2O olmalı Sistolik kan basıncı <90mmHg, İdrar çıkşı <0.5ml/kg/saat NA, dopamin, dobutamin SEPSİS-DESTEK TEDAVİ • Hb <7gr/dl--Eritrosit süspansiyonu--Hb> 9gr/dl • Ph <7.2---HCO3 ver • DIC-----kanama-----TDP ver • Kanama ve koagülopati yok---heparin ver • BY----diyaliz • DM---glikoz >150mg/dl---insülin SEPSİS-PROGNOZ • Ciddi sepsiste ölüm % 20-35 • Septik şokta ölüm % 50 • Altta hastalık yok ve yaş <40 ise ölüm < %10 • Yaş • Altta yatan hastalık Ölüm