MEDULLA OBLONGATA ŞUURLU

MEDULLA OBLONGATA
ŞUURLU PROPRİOSEPTİF DUYU+ AYIRT EDİCİ DOKUNMA- BASINÇ DUYULARI
Fasciculus gracilis (Goll demeti) & Fasciculus cuneatus (Burdach demeti)
Ayırt edici dokunma: iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon
Epikritik duyular
Funiculus post.’da
I.nöron Ganglion spinale
Periferik uzantıları: Golgi tendon organı, kas iğciği, eklem kapsülünden proprioseptif duyu, Pacinian korpüskülü ve
Meissner korpüskülünden ayırt edici dokunma ve basınç duyusu
II.nöron (nuc.gracilis & nuc.cuneatus) ‘dan başlayan aksonlar
Fibrae arcuatae internae adını alır.
Substantia grisea centralis’in önünde-pyramis’in arkasında
Fibrae arcuatae internae: X’a kadar olan bölüm
Nuc.gracilis/cuneatus’tan çıktıktan sonra piramidal yolların arkasında orta hattı çaprazlar.
Lemniscus medialis: X’dan sonraki tr.bulbothalamicus
NUCLEI ARCUATI
Nuclei pontis’in bulbus’ta kalan bölümü, ara nöron olarak fonksiyon görürler.
2 yolla cerebellum’a gider efferent lifleri:
1) Fibrae arcuatea externa anteriores bulbus’un ön yüzüne yaslanarak, dışa arkaya
Pedunculus cerebellaris inf.’dan geçerek cerebellum’a
2) Striae medullares ventriculi quarti ile yine pedunculus cerebellaris inf.’dan beyinciğe giderler. 4.karıncığın
tabanında ve ortasında dışa doğru uzanan liflerdir.
Tr.corticospinalis omuriliğe impuls olarak ne yolluyor, beyinciğin de haberi olur.
Nuc. olivaris inferior bulbus’un ön-dış tarafındaki «oliva» denen kabartıyı oluşturur.
Kıvrıntılı bir U şeklinde (açıklığı içe ve biraz da arkaya bakan)
Lifleri (tr.olivocerebellaris) içe doğru uzanır è orta hattı X è pedunculus cerebellaris inf.’dan beyinciğe ulaşır.
Afferentleri: tr.spino-olivaris ile m.spinalis’in tüm segmentlerinden, thalamus, basal ganglia, nuc. ruber,
nuc.vestibularis inf., nuc.spinalis nervi trigemini ,mesencephalon ve beyin korteksinden gelir. Nuclei cerebelli’den
gelenler karşı taraftan gelirler.
İSTEMLİ HAREKETLERİMİZLE ilgili
Nuc.nervi hypoglossi
Sadece genel somatik efferent lifleri olan n.hypoglossus (XII)’un motor nucleus’udur.
Medulla oblongata ‘nın en arka kısmında ve medialde yer alır.
Aksonları lemniscus medialis’in dışından, nuclei olivares inferiores’in iç yanından geçer. Sulcus anterolateralis’ten
çıkarak medulla’yı terk ederler.
PONS
Area vestibularis Sulcus limitans’ın dış tarafındaki, derininde vestibuler çekirdeklerin yer aldığı saha
Nuc.motor ius nervi trigemini
Pons’un üst seviyelerinde, nuc.principalis nervi trigemini’nin iç yanında
Buradan başlayan aksonlar n.trigeminus’un radix motoria’sını oluştururlar.
N.mandibularis’e katılırlar.
Nuc. nervi abducentis
Pons’un orta seviyelerinde
4.karıncığın tabanına yakın olarak bulunur
Buradan başlayan aksonlar n.abducens (VI) ‘e katılarak
Ekstrinsik göz kaslarından m.rectus lateralis’i innerve eden genel somatik efferent lifler verirler.
Nuc. nervi facialis
N.facialis içindeki özel visseral efferent liflerin başladığı motor nucleus
Tegmentum pontis’de nuc.olivaris superior’un arkasında
Buradan başlayan aksonlar nucleus’un arka tarafından çıkar ve dorsomediale doğru seyreder.
Nuc.nervi abducentis’in arkasından geçen aksonları ventrolateral bir seyirle pons’un kaudal kısmından beyin sapını terk
eder.
MESENCEPHALON
Arka yüzde lamina tecti
2 adet colliculus superior- görme refleks merkezleri
2 adet colliculus inferior – işitme refleks merkezleri
Hemen aşağısından n.trochlearis [IV] çıkar.
Aqueductus mesencephali [cerebri] Sylvius kanalı
önünde ve arkasında kalan kısımlar
1. PEDINCULUS CEREBRİ
1a.Crus cerebri: Pars anterior
1b. Tegmentum mesencephalicum: Pars posterior
1
2. TECTUM MESENCEPHALİCUM- LAMINA TECTI
Mesencephalon’un aqueductus mesencephali’nin arkasında kalan kısmı
Aradaki sınır Substantia nigra
Nucleus nervi oculomotorii
Colliculus superior seviyesinde substantia grisea centralis’in ventralinde
MLF’un dorsalinde yer alır.
2 nöron grubu burada yer alır:
Parasempatik (Genel visseral efferent) ve somatik motor (Genel somatik efferent)
Nuclei viscerales (Edinger-Westphal çekirdeği)’den ipsilateral olarak ganglion ciliare’ye giden preganglionik
parasimpatik lşifler çıkar.
Nucleus nervi trochlearis
Çıkan aksonlar pons’un üst seviyelerinde bulunan velum medullare superius’ta çapraz yaparlar.
Colliculus inferior’un kaudalinde, frenulum veli medullaris superioris’in her iki tarafından ç ıkarak beyin sapını terk eder.
M.obliquus superior’u innerve eden genel somatik efferent lifler içerir. SO4
KRANİAL SİNİRLER
I N.olfactorius
1.nöron
Burun boşluğunda regio olfactoria’daki bipolar nöronlar; periferik uzantılarının oluşturduğu reseptörler
Pars olfactoria’daki nöronların santral uzantıları : N.olfactorius
2. nöron
Lamina cribrosa ossis ethmoidalis’in üzerinde yer alan bulbus olfactorius’daki
Mitral ve «tufted» hücreler 2. nöronlar
Tractus olfactorius bulbus olfactorius’tan arkaya doğru devam eder.
Substantia perforata anterior’a yaklaşırken: trigonum olfactorium’u oluşturur.
Kaudal kısmından 1) Stria olfactoria lateralis 2) Stria olfactoria medialis çıkar.
Stria olfactoria lateralis içindeki lifler korteksin koku duyusu ile ilgili kısımlarına
Stria olfactoria medialis içindeki liflerin büyük kısmı nuc.olfactorius ant.’dan başlar.
Commissura anterior’dan geçerek karşı taraftaki bulbus olfactorius’a ulaşır.
2. nöronun uzantıları
Piriform korteks
Entorhinal korteks (Brodmann alanı 28)
Nuc.olfactorius anterior (bulbus olfactorius-tr.olfactorius arasında bir nuc.)
Amigdala’ya gider.
Bu bölgelere koku korteksi denir.
Primer koku merkezi: Piriform korteks + Cortex periamygdaloideus (amigdala’nın iç kısmında)
Piriform korteks: Temporal lobun alt yüzünün ön ve iç tarafında yer alır.
II N.opticus
I.nöron koni ve basiller @ retina
II.nöron bipolar nöronlar@ retina
III.nöron ganglion hücreleri
Çıkan aksonlar: N.opticus
X Chiasma opticum
Tr.opticus
Corpus geniculatum laterale
Fibrae geniculocalcarinea-Radiatio optica
BA 17 @ oksipital lob- Görme merkezi
III N.oculomotorius
Genel somatik efferent lifler: ekstrinsik göz kaslarının çoğuna(m.rectus lateralis (VI), SO4)
Genel visseral efferentler (Edinger Westphal çekirdeğinden çıkanlar) ganglion ciliare’ye giden pre ganglionik
parasempatik lifler
Ganglion ciliare—-postsinaptik parasempatik lifler nn.ciliares breves içinde intrinsik göz kaslarından m.sphincter pupilla
+m.ciliaris’e gider.
Parasempatik uyarı Pupillalar daralır. Myosis
IV N. trochlearis
Motor bir sinir
S04 gözün ekstrinsik kaslarından m.obliquus superior’u innerve eder.
Nuc. nervi trochlearis colliculus inf. ‘un üst seviyesinde substantia grisea centralis’in ventralinde
Pons’un üst seviyesindeki velum medullare superius’ta X yapar.
Sadece beyin sapının üst-arkasından çıkan tek kranial sinir değil aynı zamanda cavitas cranii’de seyri en uzun olan
kranial sinir
Fissura orbitalis superior’dan geçerek cavitas orbitalis’e ulaşır.
2
V N. trigeminus
En kalın kranial sinir
Beyin sapında 4 adet nucleus’u var.
1. Nuc. spinalis nervi trigemini = yüzden ağrı-ısı duyusu
2. Nuc. principalis (pontis) nervi trigemini – yüzden dokunma-basınç duyusu
3. Nuc. tractus mesencephalici nervi trigemini – özellikle çiğneme kasları ile ilgili proprioseptif
duyu
4. Nuc.motor ius nervi trigemini
Çiğneme kasları, m.tensor tympani, m.tensor veli palatini, m.mylohyoideus ve m.digastricus’un venter anterior’u
VI N. abducens
M.rectus lateralis’i innerve eder.
Nuc. nervi abducentis pons’un orta seviyelerinde 4. karıncık tabanına yakın
VII N. facialis
Beyin sapında 1) Nuc. nervi facialis 2) Nuc. tractus solitarii 3) Nuc. salivatorius superior adlı 3 çekirdeği vardır.
Nuc. nervi facialis’ten özel visseral efferent lifler başlar.
Mimik kasları+M.platysma+M.stapedius+M.stylohyoideus+M.digastricus ‘un venter posterior’una gider.
Duyu liflerini taşıyan kök: N.intermedius
Ganglion geniculi’deki pseudounipolar nöronların santral uzantıları
Nuc.tractus solitarii’de sonlanırlar. Dilin 2/3 ön kısmından tat duyusunu taşırlar.
Nuc.salivatorius superior’dan başlayan parasempatik lifler: Tükürük bezlerinden gl.submandibularis ve
gl.sublingualis’e, gll.salivariae minöres’e, gl.lacrimalis, gll.nasales giderler. N. intermedius denen duyu kökü içinde
giderler.
N.GLOSSOPHARYNGEUS
Genel visseral afferent lifler Dil 1/3 arka kısmı, yumuşak damak, pharynx ve tonsilla’lardan dokunma, ağrı, ısı
duyularını nuc.tractus solitarii’ye taşır. Sinus caroticus ve glomus caroticum’dan da duyular burada sonlanır.
Özel visseral afferent lifler Dil 1/3 arka kısmından tat duyusu nuc.tractus solitarii’nin ön kısmında-tat merkezisonlanır.
Genel somatik afferent lifler Kulak kepçesinin concha auriculasından gelen duyuyu nuc.spinalis nervi trigemini’ye
taşır.
Özel visseral efferent lifler M.stylopharyngeus’a nuc.ambiguus’dan gider.
Genel visseral efferent lifler Nuc.salivatorius sup.’dan başlar. Özellikle en büyük tükürük bezi olan gl.parotis’e
gider.
N.VAGUS
En geniş dağılımı olan ve baş-boyunu aşan tek kranial sinir
Genel visseral efferent lifler Medulla’daki nuc.doralis nervi vagi’den başlar. Göğüs içi organları ile colon
transversum’un 1/3 distal kısmına kadar olan karın içi organların tümüne parasempatik impuls taşır.
Özel visseral efferent lifler
Nuc.ambiguus’tan başlar. Plexus pharyngealis’e katılır. M. tensor veli palatini (N.trigeminus)
M.stylopharyngeus (N.glossopharyngeus)
dışındaki larynx,pharynx ve yumuşak damak kaslarına gider.
Genel visseral afferent lifler
Larynx,pharynx ve yumuşak damak mukozasından duyuyu nuc.tractus solitarii’ye taş ır.
Özel visseral afferent lifler
Epiglottis’ten tat duyusunu nuc.tr.solitarii’nin ön kısmına getirir.
Genel somatik afferent lifler
Concha auricula’dan gelen duyu liflerini taşır.
Fossa cranii post.’dan dura mater’den duyu alır.
Nuc.spinalis nervi trigemini’ye taşır.
3