DERS BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori (saat/hafta) Uygulama (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) Yerel Kredi AKTS Olasılık Ve Matematiksel İstatistik I Önkoşul(lar)-var ise Dersin dili Dersin Türü Dersin verilme şekli Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) BİS 505 Güz / Bahar 42/14 - - 303 7 Dersin amacı Dersin öğrenme çıktıları Dersin içeriği Kaynaklar Yok Türkçe Seçmeli Yüz yüze Anlatım, tartışma, uygulama-alıştırma PROF. DR. A. ERGUN KARAAĞAOĞLU DOÇ. DR. PINAR ÖZDEMİR DOÇ. DR. ERDEM KARABULUT Özellikle İstatistik dışında bir lisans eğitimini bitiren öğrenciler için temel olasılık kavramlarını ve kurallarını öğretmek Dersi tamamlayan öğrenci; Olasılık kavramını öğrenir, Raslantı değişkeninin ne olduğunu kavrar, Çok kullanılan istatistiksel dağılımları bilir, Bu dağılımların beklenen değer ve momentleri bulur, Kümeler, Venn Diyagramları, Permütasyon, Kombinasyon, Raslantı değişkenleri, Olasılık yoğunluk fonksiyonu, Dağılım fonksiyonu, koşullu olasılık, bağımsız, bağımlı olaylar, Bayes teoremi ve uygulamaları, Beklenen değer ve moment kavramı, önemli dağılımlar. 1) İnal, C., Günay, S. Olasılık ve Matematiksel İstatistik. 1. Basım. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. 2010. 2) Balakrishnan, N., Charalambides, CH. A., Koutras, M.V. Probability and Statistical Models with Applications. Chapman and Hall, 2001. 3) Ash, B. R. Basic Probability Theory. Dover Publications, 2008. 4) Akdeniz, F. Olasılık ve İstatistik. Genişletilmiş 12. Basım. Nobel Kitabevi, Adana, 2004. HAFTALARA GÖRE İŞLENECEK KONULAR Haftalar 1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 5. Hafta 6. Hafta Tartışılacak işlenecek konular Kümeler Cebri Permütasyon, Kombinasyon ve Binom Teoremi Olasılık Kavramları (Raslantı Olayı, Örneklem Uzayı, Olaylar ve Olaylar Uzayı, Teoremler) Olasılık Kavramları (Koşullu Olasılık, Bağımsız olaylar, Örneklem Uzayında Sonuçların Olasıkları, Toplam Olasılık Formülü, Bayes Formülü) Bir Boyutlu Raslantı Değişkenleri (Raslantı Değişkenlerin Tanımı, Bir raslantı değişkeninin beklenen değeri, Bir raslantı değişkeninin varyansı, Kesikli raslantı değişkenleri, Sürekli raslantı değişkenleri) Ara sınav Bir Boyutlu Raslantı Değişkenleri (Dağılım Fonksiyonları, Koşullu Olasılık ve Dağılım Fonksiyonları, Raslantı değişkenlerinde dönüştürme) 7. Hafta 8. Hafta 9. Hafta 10. Hafta 11. Hafta 12. Hafta 13. Hafta 14. Hafta 15. Hafta 16. Hafta Beklenen Değerler ve Momentler (Beklenen değer, Raslantı değişkenlerinin bir fonksiyonunun beklenen değeri, Raslantı değişkeninin varyansı, Momentler, Moment çıkaran fonksiyon) Beklenen Değerler ve Momentler (Karakteristik fonksiyon, Olasılık çıkaran fonksiyon, Koşullu beklenen değer, koşullu varyans) Kesikli Dağılımlar ( Bernoulli, Binom, Poisson Dağılımları) Kesikli Dağılımlar ( Geometrik, Negatif Binom, Hipergeometrik Dağılımlar) Ara sınav Sürekli Dağılımlar (Normal, Tekbiçimli) Sürekli Dağılımlar (Üstel, Gamma, Beta, Cauchy Dağılımları) Bileşik Dağılımlar (Bileşik Olasılık Fonksiyonları, Bileşik Dağılım Fonksiyonu, Marjinal Olasılık ve Dağılım Fonksiyonları) Bileşik Dağılımlar ((x,y) raslantı değişkenlerinin bir fonksiyonunun beklenen değeri, Bağımsız raslantı değişkenleri, Çarpımlar momenti, 2 raslantı değişkenin moment çıkaran fonksiyonu, Korelasyon katsayısı, koşullu dağılımlar) Öğrenci Sunumları ve tartışma Genel sınav DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yarıyıl içi çalışmaları Devam (a) Laboratuar Uygulama Alan Çalışması Derse Özgü Staj (Varsa) Ödevler Sunum Projeler Seminer Ara Sınavlar* Genel sınav Sayısı Katkı Payı % 3 1 15 10 2 1 25 50 100 50 50 100 Sayısı Süresi 14 3 Toplam İş Yükü 42 14 3,5 49 1 20 20 3 12 36 Toplam Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı Toplam AKTS (ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜ) TABLOSU Etkinlikler Ders Süresi (X14 ) Laboratuvar Uygulama Derse özgü staj (varsa) Alan Çalışması Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb) Sunum / Seminer Hazırlama Proje Ödevler Ara sınavlara hazırlanma süresi Genel sınava hazırlanma süresi 2 1 20 23 40 23 210 Toplam İş Yükü DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ Program yeterlilikleri Katkı düzeyi* 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2 3 4 5 X X X X X X X X X X