Ünite 2: Bilgi Felsefesi KAVRAMA Test 5 1. Aristoteles’in ‘Metafizik’ adlı eseri “Bütün insanlar doğal olarak bilmek isterler.” cümlesiyle başlar. A) Tutarlılık B) Determinizm C) Akılsallık D) Nesnellik E) Eleştirellik 5. Her bilme ediminde “bir şey” bilmek istenir. 2. Bir şeyin var olması onun bilgi nesnesi olmasına yetmez. Var olan bir şeyin bilgi nesnesi haline gelmesi için öznenin onu kendisine konu edinmesi yani nesneleştirmesi gerekmektedir. Bilgi felsefesinde bilinmek istenen bu “bir şey” aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilir? A) Obje B) Suje C) Doğruluk D) Gerçeklik E) Bilgi aktı A) Bir şeyin var olması onun bilgi nesnesi olması için yeterlidir. B) İnsanın her türlü etkinliğidir. C) Bilen ile bilinen arasındaki ilişkiden ortaya çıkan üründür. D) Bir şeyin bilgi nesnesi olması için duyu verilerine konu olması gerekmektedir. E) İnsan yalnızca akıl ile bilebilir. MEB 2016 - 2017 Buna göre, bir şeyin bilgi nesnesi olabilmesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır? Buna göre bilgi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? FELSEFE Bu durum bilimsel bilginin aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olmasına sebep olmuştur? A) Bilgi aktları B) Öznenin ilgisi C) Bilginin konusu D) Eleştirel düşünce E) Ortaya çıkan ürün 3. Bilginin oluşması için iki temel öğe gereklidir; özne ve nesne. Özne, düşünen, sorgulayan, bilmek isteyen ve bunun için nesneye yönelen, akıl sahibi insandır. Nesne ise var olan her şeydir. Hem dış hem düşünsel dünyada var olan her şey. Ama bu ikisi bilginin oluşması için yeterli değildir. Var olan bir şeyin bilgi nesnesi haline gelebilmesi için, öznenin bilgi ortaya koymak üzere nesneye yönelmesi gerekmektedir. 12 - A 4. Brunschvicg, “Bilmek, ölçmektir,” der. Buna göre, bilginin oluşum sürecinde etkin olan öge aşağıdakilerden hangisidir? A) İdeal varlık olmasına B) Öznenin yönelmişliğine C) O şeyin var olmasına D) Gerçek varlık olmasına E) Ürün olarak ortaya çıkmasına STİ TE KAZ AN IM 6. Kant’a göre deney bilgimizin ham maddesini sağlar. Bu ham maddenin bilgi haline gelebilmesi sujenin sahip olduğu akıl kategorilerine bu malzemeyi uygulamasıyla mümkündür. Bu parçada Kant’a göre bilginin oluşum süreci ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Akıl her şeyi bilme gücüne sahiptir. B) Gerçekliğin bilgisi mümkün değildir C) Bilgi edinme sürecinde suje aktiftir. D) Deney gerçekliğin bilgisini vermektedir. E) Objenin kendisini sujeye dayatması sonucu bilgi oluşur. 12 - A Test 5 FELSEFE Ünite 2: Bilgi Felsefesi 7. Akıllı bir varlık olan insan, çevresine bilme isteğiyle yönelir. Bu yönelişle birlikte özne ile nesne arasında kurulan ilgi bilginin oluşmasına yol açar. Bilginin oluşabilmesi için özneden nesneye yönelen düşünme, anlama algılama gibi çeşitli bilinç edimleri söz konusudur. 10. Bilimsel bilgi, sadece olgusal alanla kendini sınırlandırırken felsefi bilgi hem olgusal hem de değer alanıyla ilgili sorular sormaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir sonucu olarak gösterilemez? Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Bilimsel bilgi ele aldığı olguları iyi, kötü doğru, yanlış türünden değerler yüklemez. B) Bilimsel bilgiye dayalı teknolojik bilgi üretilebilmektedir. C) Bilimsel bilginin önermeleri doğrulanabilirdir. D) Felsefi bilgi etik sorularla da ilgilenmektedir. E) Felsefi bilgi öznel bir etkinliktir. A) Bilme sürecinde çeşitli bilgi aktlarının kullanıldığına B) Bilginin öznenin yönelmişliğini gerektirdiğini C) Bilginin insanın merak duygusuyla ortaya çıktığına D) Bilmeyi sağlayan bilinç eylemlerinin öznenin etkinliği olduğuna E) Bilme süreci sonunda elde edilen tüm bilgilerin nesnel olduğuna Buna göre aşağıdakilerden hangisi öznenin nesnesiyle farklı tarzlarda ilişki kurmasının sonucudur? A) İnsanın farklı alanlara ilişkin sorular sorması B) İnsanın yalnızca olguları bilebilmesi C) Farklı bilgi türlerinin ortaya çıkması D) Özne ve nesne ikiliğinin olması E) Bilgilerin nesnel olması 9. Bilim ve felsefenin ele aldığı nesneler, gerçeklik açısından farklılık gösterir. Bilim sadece olgusal gerçekliği kendisine konu edindiği için bunlara dair üretilen bilginin bilimsel yöntemlerle doğruluğu denetlenebilmektedir. Ancak felsefe soyut nesnelerle de ilgilendiğinden bilimin yöntemleri ve doğrulama ölçütleri felsefi önermeleri doğrulamayabilir. MEB 2016 - 2017 8. İnsan doğal olarak hem içinde doğduğu sosyal yapıyı, hem doğa olaylarını hem de kendini bilmek ister. Bu bilme isteği insanın ilgisi ve merakına göre var olanları kendisine konu edinmesine sebep olmaktadır. Ancak özne-nesne ilişkisi farklı tarzlarda bağ kurulmasını gerektirebilir. Bu da ortaya çıkan ürünün çeşitlenmesine neden olmaktadır. 11. İnsan, gündelik hayatında karşılaştığı sorunları, zorunlu olarak belirli bir sisteme ya da yönteme bağlı kalmaksızın veya herhangi bir neden - sonuç ilişkisi gözetmeksizin, çoğunlukla doğadaki düzenliliği, tekrarlılığı fark edişinin ya da kaynağı her ne olursa olsun birtakım sezgisel değerlendirmelerinin bir sonucu olarak ürettiği bilgi ile çözmeye çalışır. Böyle bir bilgi bizim günlük hayattaki sorunlarımızı çözmüş olsa da bu bilgilerin genel geçerliliğinden ya da kesin doğruluğundan bahsedemeyiz. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada verilen bilgi türünün özelliğidir? A) Gerçekliği simgelerle anlatmaya çalışan, yaratıcılık gerektiren, öznel bir bilgidir. B) Kişisel deneyime dayalı olarak ortaya çıktığından doğruluğu kesin değildir. C) Yöntemli, düzenli, kesin ve nesnel bir şekilde varlığın farklı boyutlarını inceler. D) Varlık, bilgi, değer konularında sistemli, tutarlı ve bütüncüldür. E) Yaşamı kolaylaştıran araç gereç üretilmesini sağlar. 12. • Deniz suyu burun tıkanıklığını giderir. •Nane-limon suyu mideye iyi gelir.. •Hava bulutlu yağmur yağabilir. Aşağıdakilerden hangisi bu yargılarda örneklenen bilgi türünün özelliği değildir? A) Genel geçer değildir. B) Belli bir yönteme dayanmaz. C) Özne ve nesne arasındaki bağ inanç temellidir. D) Tek tek olayların genellenmesi sonucu elde edilir. E) İnsanın günlük yaşamda kullandığı pratik bilgilerdir Bu durumda felsefe için aşağıdakilerden hangisisöylenemez? KAVRAMA IM STİ TE KAZ AN A) Felsefi bilginin kendine özgü doğruluk ölçütü vardır. B) Hem olgusal hem de ideal varlıkları konu edinir. C) Bilimsel bilgiden farklı bir nesne alanına sahiptir. D) Deney ve gözlem felsefeyi sınırlandırır. E) Nesnel bilgiye ulaşmayı hedefler. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Adı :......................................................... Doğru :..................................... Soyadı :......................................................... Yanlış :..................................... Sınıf :......................................................... Boş No :......................................................... :..................................... Puan :..................................... E E E E E E E E E E E E