M. Meclisi 1 . 12 . 1972 B : 12 affın uygulandığı bölgedeki duldunglu işçile­ rimizden yarısının durumu meşrulaştınlmamıştır. Öyle ise sürenim mutlaka uzatılması; geri kalanların davet estirilmesi' içinden etkili çalieİfii'iH) araıııımsiallüıkümet'in; göreviryolmalıdır, 3. Bu konuda bir üçüncü önerimiz şu .ola­ caktır ;.; .ıS-, : .- ,.., .. >-„ .,, ., İşveren daveti .yapıyor, ama Alman ,,işçi Bulma Kurumu (Arbeitsamt) bu. daveti. Tür­ kiye'ye göiiıdei'miyor, tutuyor. Sayın, Çalışma Rakamından bunu engelleyecek bir girişim is­ tirham ediyorum,. -•_.: Sayın milletvekilleri; , - - . • ; «Turist işçiler» konusunda sözlerimi topar­ lıyorum : Biz; Almanya'nın yalnızca 2 eyaletinde de­ ğil ; toplulukta- çalışan • tüm 'izinsiz işçilerimi­ zin tamamının ele alınıp, bunların • hukukî dudumlarmm, Türkiye'de yıllardır sırasını bek­ leyen vatandşalarm haklarına- engel olmaya­ cak bîr statü içimde iyileştirilmesi görüşünü savunduk ve Havlanmaktayız. Şurasını bilhassa belirtmek isterim ki; İster izinlli, ister izinsiz olsun; Toplulukta­ ki tüm işçilerimizin, bu ülkelerin refahında payları vardır. Onlar bu refahtan hakları ola­ nı mutlaka, almalıdan!ar, her türlü .sosyal ga­ rantiden yararlanmalıdırlar. Onların yaban ülkelerin|ie sömürülıııdleriıie ,. engel, olmak tüm.yetkilerin görevi olmailıdu;. Sayın milletvekilleri; • 0 : 1 dur: Avukat, sosyal hizmetler uzmanı, dok­ tor, tercüman gibi yardımcı personeli çalış­ tırma imkânlarından; ihtiyaç içindeki aııerkeziler4 derhafp'f aydalaîıdırılmalıdır. İşçilerimizin «çocuk, parası»,için listediiıkleri belgelerin Sosyal .Sigortailar Kurumunca ge­ ciktirildiği bir gerçektir. Bu belgelerin çalbuklaştıpılması konusunda Sayın Çalışma Baka­ nının hassasiyetini beklerken; işçilerimizin as­ kerlik yoklaması,, pasaport ve vize işlerinin de Dışişleri Bakanlığımızca ciddî şekilde ; ele alı­ nıp hızlandırılacağına inanmak istiyoruz. (Gelecekteki ileri Türk en'düstrisihî'in canda­ nları olan «kalifiye işçi»' yetiştiirımenin ' yolu saydığımız "'«Meslekî''• 'eğitilme: koftuşu; ^buruca uyarmalara rağmen yürümüyor. Aslında mes­ lekî eğitimin Tüdkiye'den başlati'lması -şart­ tır. Türk liselisi çalıştıran yabancı işveren, bu­ nu kendi işyeri (bünyesinde yapmaya, mecbur t utullrn alıdır. ••••••• - • Fransa'nın, her yıl, 50 000 kalifiye ; işçi ye­ tiştirdiğini Sayın Hükümetin, dikkatine suna­ rak bu bahsikapatmak- istiyorum. .,-. «Almanya'daki işçi çocuklarının eğitimi» kelimenin tanı - anlamiyle başıboştur. Bugün Almanya'daki, okmma çağındaki..: .çocukları­ mız 60 000 civarındadır, ..Öğretmen sayısı ise yalnızca 110 kişidir.. 500 küsur öğrenciye, 1 öğretmen düştüğüne -güre bu-açı görüntüye blir başka tablo eklemeye lüzum görmüyoruz. Bir başka önemli : köııü da yurt dışındaki ; : Türk Işçd demcklleri konusudur. y -• Bir acı gerçeği burada - i'f adeye mecburum- : Hükümetler, bu derneklerle- hemen- ıhiçbir -'di­ yalog kurmamışlar,- bunları- kaderine ter'ketmiş] erdir. Bu .kuruluş;] arın, lokalleri yok, taşı­ nır taşınmaz malları yok, maddî .olanakları yok.. Örneğin: Merkezi, Frankfüt'ta bulunan «Güney Batı Almanya İşçi Dernekileri Federas­ yonu» tam,, bir ...imkânsızlık içinde.., Bıu dernek­ ler, Türkiye ile 600 000 Türk işçisi , arasında bir köprü sayıldığına. göre,.., hükümetlerin bun­ larla., diyalog kurup olumlu çabalarına katkı­ da bulunmaları şarttır. ,, ,-Nihayet Sayın .Hükümet; .her yıl yabancı bankallara akan 1 milyar .markın üstündeki iş­ çi tasarruflarını Türkiye'ye getirmenin en akıl­ lı, en ciddî, tehirlerini vakit geçirmeden alma­ lıdır., ..-.....-...., . , • «Kaçak iişeji'ler» sorunu dışında, dışardaki Türfc işçilerle ilgili son-' derece öneanili başka korunlar 'da var. Bunları, şimdilik birkaç cümle halinde temas-ederek Hükümetin dikkatini çeiknıek istiyorum. • • •• Dışardaki işçilerimizin hizmetindeki mis­ yonlarımız - birkaç istisnamı ile - gerçekten Türk işçisiyle bütünleşerek, fedakârca çalış­ maktadırlar.. İşçiııin ıstırabını yürekten duya­ rak,, heyecan içinde çalışan ..görevlileri huzu­ runuzda. takdirle, anmak isterim. Bâzı merkezlerde yardımcı personel lihtiyacı en yüksek organdır. Bir \ süredir, Türk işçi­ sinin yabancı mahkemelerdeki davalarını iz­ leyecek sözlcşnielı yabancı avukat tutulamıyordıı. Memnunlukla öğrendiğimize . göre Hü­ kümet-bu yardımcı personel için yetki getir­ miştir...Say m Oailışma . Bakanından ricamız, şu361 —-"•--- - •.'-'• —