Psikiyatrinin en önemli hastalıklarından biridir. Bu hastalıkta gerçeği

Şizofreni
Psikiyatrinin en önemli hastalıklarından biridir. Bu hastalıkta gerçeği değerlendirme yetisinde
bozulma, acayip tuhaf davranışlar, hezeyanlar ( mantıksız, saçma, olması mümkün olmayan
veya
olması mümkün olsa bile kişinin
söylediği şeyin
o an için olması
mümkün olmamasına rağmen olduğuna inanma), halüsinasyonlar ( duyu organlarının olmayan
şeyleri var
gibi
algılaması ve kişinin bunlara inanması),
karmakarışık birbiri ile ilişkisiz , konu dışı,
anlamsız şeyleri
konuşma, karmakarışık ve anlamsız davranışlar veya bazı vucut pozisyonlarını anlamsızca
sürdürme, davranışlarda yavaşlama, içe kapanma ve insanlardan,dış dünyanın gerçeklerinde
uzaklaşma, affektif küntlük, yada uygunsuz affekt sözkonusudur.
Bu bozukluk madde kullanımına veya genel tıbbi durumdaki bir bozukluğa bağlı değildir.
Otistik bozuklukla birliktede görülebilir.
Şizofreninin paranoid tip, dezorganize tip, katatonik tip, farklılaşmamış tip, rezidüel tip
şeklinde tipleri vardır.Bu tipler arasında bazı farklılıklar olmasına rağmen
temel belirtiler aynıdır.
Her toplumda ve her sosyoekonomik sınıfta yaklaşık % 1 oranında görülmektedir.
Kronik seyreden ve ömür boyu devam eden bir hastalıktır.Tedavide kullanılan birçok ilaç
bulunmaktadır.İyi bir tedavi, takip ve rehabilitasyon hizmeti ile birçok vaka önemli ölçüde tedavi
edilebilmekte ve kendi kendilerine yetebilmekte, çalışabilmekte veya en az sorunla
yaşayabilmektedirler.
1/5
Şizofreni
ÇOCUKLUK ÇAĞI ŞİZOFRENİSİ Yetişkin şizofrenisi için yukarıda yazılan belirtiler çocukluk çağı şizofrenisindede görülmekle
birlikte, bu çağda görülen şizofrenide farklı yanlarda bulunmaktadır.
13 yaşından önce başlayan şizofreni için çok erken başlangıçlı şizofreni, 13-18 yaş arasında
başlayan şizofreni içinse erken başlangıçlı şizofreni ismi kullanılmaktadır. Çok erken başlangıçlı
şizofreni vakalarının % 20'den fazlasına 10 yaşından önce tanı konmakta ve erkek çocuklarda
yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir.Ergenlik döneminde fark azalmakta ve yetişkinlikte
oran eşitlenmektedir.
Erken başlangıçlı olgularda ailesel yüklülüğün daha fazla olduğu, daha ağır seyirli ve daha
kötü sonlanımlı olduğu kabul edilmektedir.
Çok erken başlangıçlı şizofreni belirtilerinden önce bazı psikiyatrik sorunlar ortaya
çıkmaktadır.Hastalık sinsi bir şekilde başlamaktadır.Özellikle dil gelişiminde, motor gelişimde ve
sosyal becerilerde yetersizlikler le başlayabilmektedir.Bu nedenle yanlışlıkla otizm tanısı
konabilmektedir.
Okul başarısında düşme, sosyal çekilme, dezorganize davranışlar, günlük aktivitelere ilginin
azalması gibi belirtiler sinsice ortaya çıkar.Kendine bakımda bozulma, alışkanlıklarda değişme,
agresyon ortaya çıkar.Sinsice başlaması teşhisi geciktirmektedir.Belirtiler çocuğun yaşı ile
ilişkilidir.Küçük çocuklarda negatif belirtiler ( içe kapanma, insanlardan uzaklaşma, ilgi azalması,
duygulanımda küntlük veya azalma) daha baskınken yaş büyüdükçe pozitif belirtiler (
hezeyanlar- olması mümkün olmayan şeylere inanma-, hallüsünasyonlar, anlamsız ve
birbirinden kopuk konuşmalar, anlamsız davranışlar) ortaya çıkmaktadır.
Konuşmalar amaçsız, anlamsız ve biribirinden kopuk, bir konudan diğerine geçme, konuşma
içeriğinde fakirleşme, yavaşlama olabilir. Ayrıca ekolali( başkalarının kelimelerini anlamsızca
tekrarlama), sözcük uydurma veya hiç konuşmama görülebilir.
2/5
Şizofreni
Birçok hezeyanlar, düşüncenin akışında bozulmalar ( fikir uçuşmaları, bloklar, bellek
bozuklukları, dikkatte azalma) görülür.İşitsel, görsel, dokunsal hallüsünasyonlar 6-7 yaşından
sonra görülürler.
Duygulanım sıklıkla uygunsuzdur.Duygulanım oynak veya düzleşmiş olabilir.Düz veya künt
duygulanım , monoton konuşma, bazen depresif duygulanım, bazen keyifli bir hal ortaya
çıkabilir.Gülünecek durumda ağlama, ağlanacak durumlarda gülme görülebilir
Bazen tamamen hareketsiz kalma, değişik vucut ve yüz hareketleri, el kol hareketleri, amaçsız
anlamsız hareketlilik görülebilir.
TEDAVİ
-Öncelikle hasta ve aile, hastalık belirtileri, yapılacak tedavi, ilaçların etki ve yan etkileri, gidişat
hakkında bilgilendirilmelidir.
-Çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır.
-Sosyal beceriler, eğitim, iş ve mesleki beceri kazandırma çalışmaları,
- Ve ailenin diğer üyeleri ruhsal açıdan desteklenmelidir. GİDİŞ
3/5
Şizofreni
Şizofreni, yaşam boyu devam eden, kötü seyirli bir hastalıktır.Başlangıç yaşı ne kadar
küçükse ve negatif belirtiler ne kadar fazla ise gidişat o kadar kötüdür. Yetişkinlikte başlayan şizofrenilere göre, çok erken ve erken başlangıçlı şizofreniler çok daha
kötü gidişlidir.Tedaviye yanıt daha azdır.
Şizoaffektif Bozukluk
Bir kimsede bazen yukarıda belirtilen şizofreni, bazende depresyon veya manik bozukluk
belirtileri görülür.
Şizofreniform Bozukluk
Şizofrenide görülen belirtiler görülür.Bu belirtiler en az bir ay en fazla altı ay sürer.Altı aydan
uzun sürerse tanı şizofreni olarak değiştirilmelidir.
Kısa Psikotik Bozukluk
En az bir gün en fazla bir ay süreyle hezeyanlar, hallüsünasyonlar, karmakarışık konuşma,
ileri derecede anlamsız davranışlar veya belli bir pozisyonda uzun süre anlamsızca durma
görülür.
4/5
Şizofreni
Bu bozukluk o kimsenin kültüründe ve benzer koşullarda hemen herkes için belirgin stres
kaynağı olabilecek bir durumdan sonra ortaya çıkar.
5/5