10 Ekim dünya ruh sağlığı günü nedeniyle gündüz İl Sağlık Müdürü

10 EKİM DÜNYA RUH SAĞLIĞI GÜNÜ
BASIN BÜLTENİ
''Dünya Ruh Sağlığı Günü, ruh sağlığının ve ruh hastalıklarının toplumda
farkındalığını ve anlaşılırlığını artırmak amacıyla, 1992 yılından bu yana her yıl 10 Ekim
tarihinde kutlanmaktadır. İnsan, ruhsal ve bedensel varlığı ile bir bütündür. Dünya Sağlık
Örgütü (DSÖ) sağlığı, “ruhsal, bedensel ve sosyal olarak tam bir iyilik hali” olarak
tanımlamaktadır. Ruh sağlığı, hayat kalitesinin temelidir. Ruh sağlığının korunması hem
bireylerin yaşam kalitesini arttırır hem de sosyal bütünleşmeyi ve toplumda üretkenliği sağlar.
Ruhsal hastalıklar, toplumun bütününü ilgilendiren bir sorundur. Günümüzde insanların %
25’i- her dört kişiden biri- yaşamlarının bir döneminde ruhsal hastalıklardan etkilenmektedir.
2014 yılının 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü teması, “Şizofreni ile Yaşamak” olarak
belirlenmiştir. Şizofreni; genellikle genç yaşlarda (15-25 yaşlar) başlayan, kişinin dış
dünyadan uzaklaşarak içine kapandığı; duygu, düşünce ve davranışlarında önemli
bozuklukların ortaya çıktığı, beynin yapı ve işleyişinde değişikliklerin saptandığı, biyolojik,
ruhsal ve toplumsal bütünlük içinde değerlendirilmesi gereken bir beyin hastalığıdır.
Toplumda görülme sıklığı %1 olup kişinin düşüncesini, hareketlerini, duygularını ifade
şeklini, gerçeği algılamasını çarpıtan ve kişinin diğerleriyle ilişkilerini bozan ciddi bir ruhsal
hastalıktır. Şizofreni tedavisi için atılacak ilk adım belirtilerin saptanması olmalıdır.
Hastaların bir çoğu uygun tıbbi tedavi ve psikososyal destekle iş yaşamına dahil olarak, sosyal
ilişkilerini devam ettirerek üretken bir hayat yaşayabilmektedir. Şizofreni hastalığı halk
tarafından yeterince anlaşılmadığı için önyargı ve ayrımcılığa açıktır. Örneğin halk arasında
şizofreni hastalarının saldırgan ve tehlikeli olduğu, bu hastaların evsiz, sokakta yaşayan kişiler
olduğu kanısı mevcuttur. Ancak bu tüm şizofreni hastaları için doğru değildir. Çünkü
şizofrenide tüm hastalar aynı belirtileri göstermezler. Bu ve benzeri önyargılar, ayrımcılık ve
damgalamalar hem hasta hem de hasta yakınlarının hayatlarını zora sokmaktadır. Hasta ve
yakınları için damgalama ve etkileri ile baş etmek, hastalıkla baş etmelerinden daha zor
olmaktadır. Bu önyargıların azaltılması, hasta ve yakınlarının ayrımcılık ve damgalanmadan
korunması ve toplumsal bilinçlenme konusunda uzmanlara, kurumlara ve medyaya büyük
görev düşmektedir.
Ruh sağlının korunması, doğru ve etkin tedavinin kaliteli hizmet sunumu ile
verilebilmesi için Sağlıkta Dönüşüm Programı kapsamında harekete geçen Sağlık Bakanlığı,
bu kişilerin tedavi edilebilmesi, kontrol altına alınabilmesi ve hastaların gündelik hayata
büyük oranda dönebilmesini sağlamak için çalışmalar yapmıştır. Ruh Salığı Eylem Planı
çerçevesinde hareket eden Bakanlık, ağır ruhsal bozukluğu olan psikiyatri hastaları (şizofreni
ve benzeri psikotik bozukluklar ve duygu durum bozuklukları gibi kronik ruhsal bozukluklar)
için, Ülkemizde toplum temelli ruh sağlığı hizmetlerine geçiş çalışmaları 2006 yılında
başlamış ve bu amaçla Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri (TRSM) kurulmuştur.Türkiye'de tescil
işlemleri tamamlanan Sağlık Bakanlığına bağlı 63 ilde toplam 85 Toplum Temelli Ruh
Sağlığı Merkezi kurulmuştur. İlimizde de Adıyaman Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne bağlı
Toplum Ruh Sağlığı Merkezi ağır ruhsal bozukluğu olan hastalara hizmet vermektedir.
Toplum Temelli Ruh Sağlığı Merkezlerinde, şizofreni tanısı alan psikiyatri hastaları ve
aileleri bilgilendirilmekte, hastanın ayaktan tedavisi yapılmakta ve takip edilmektedir. Bunun
yanı sıra rehabilitasyon hizmetinin de verilerek, psikoeğitim, iş-uğraş terapisi, grup veya
bireysel terapi gibi yöntemler kullanılarak hastanın toplum içinde yaşama becerilerinin
arttırılması hedeflenmektedir. Hasta yakınları ile işbirliği kurularak, hem hastalığın seyrini
olumlu yönde etkileyebilmek hem de hasta yakınlarına destek olabilmek açısından Toplum
Temelli Ruh Sağlığı Merkezlerinde aile psikoeğitimi verilmektedir. Bu eğitimler, şizofreni
hastasının tedaviye uyumu ile hem hastanın hem aile üyelerinin yaşam kalitesini arttırmakta
ve tedavi süreci sorumluluğunu paylaşma gibi konularda destek sağlamaktadır. Tedavi uyumu
ve aile desteğiyle pek çok şizofreni hastası toplum içinde günlük yaşamlarını
sürdürebilmektedir.
Temel hedefimiz; Şizofreni hastalığının bilimsel çerçeve içerisinde kalarak toplum
tarafından anlaşılmasını sağlamak, önyargıların, damgalamaların aşılabilmesi için çalışmalar
yapmak, hastalığın aile içerisinde yarattığı olumsuzlukları, tahribatı, dayanışma ve paylaşım
anlayışı içerisinde en aza indirerek hastaları topluma kazandırmak, hastaların tüm sağlıklı
bireyler gibi sanat, kültür ve bilim alanında üretimlerde bulunabileceğini, iş yaşamında
sorumluluklar yüklenebileceklerini, meslek edinebileceklerini, mesleklerinde iyi bir kariyer
yapabileceklerini göstermektir.
Müdürlüğümüz tarafından Ruh Sağlığı Hastalarının Ruh Sağlığı Formları ( RS
10,20,30) vasıtasıyla takipleri yapılmaktadır. Aile Hekimliği Uygulaması ile Ruh Sağlığı
Hastaları bağlı bulundukları Aile Hekimlikleri tarafından tedavisi takip edilmekte,
Müdürlüğümüze düzenli olarak Ruh Sağlığı Formlarıyla ( RS 30) hasta hakkında bilgi
verilmektedir. Aynı zamanda İlimizde şizofreni, bipolar vb. ruh sağlığı hastası Toplum Ruh
Sağlı Merkezi’nden hizmet almaktadır. Toplum Ruh Sağlığı Merkezine (TRSM) kayıtlı
hastalarımızın poliklinik muayenesi, ayaktan takip ve tedavisinin yanında; Psiko-Eğitim, İşUğraş terapisi yöntemleri ile yaşam becerileri artırılmaktadır. Bunun güzel örneklerinden biri
de yakın tarihte TRSM tarafından Şizofren hastalarının İş-Uğraş terapisi yöntemi ile
hazırladıkları el emeği ürünler ile kentimizde sergi açılmasıdır.
Dr. H. Mustafa KUTLU
Halk Sağlığı Müdürü
AÇIKLAMA:
10 Ekim dünya ruh sağlığı günü nedeniyle gündüz İl Sağlık Müdürü Dr. Mehmet
Emin Taş, Halk Sağlığı Müdürü Dr. Hacı Mustafa Kutlu ve Kamu Hastaneler Birliği Genel
Sekreteri Dr. Hüseyin Şen Adıyaman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri servisini
ziyaret ederek, orda bulunan hasta ve yakınlarına çiçek dağıtıp, hasta yakınları ve sağlık
çalışanları ile sohbet ettiler.
TPAO Yemek Salonunda akşam düzenlenen “ŞİZOFRENİ İLE YAŞAMAK” konulu
seminer Vali Yardımcılarımız Levent ÖZTİN, Murat SUZEN ve Yunus Emre ALTINER,
Belediye Başkanı Fehmi Hüsrev KUTLU, Rektör Yardımcılarımız, Kurum Müdürleri, hasta
ve hasta yakınlarının katılımıyla düzenlendi.
Gecede Halk Sağlığı Müdürü Dr. Hacı Mustafa Kutlu, Belediye Başkanı Fehmi
Hüsrev KUTLU ve Vali Yardımcısı Levent ÖZTİN konuşma yaptılar. Toplum Ruh Sağlığı
Merkezinde görevli Psikiyatri Uzmanı Dr. Emel KOYUN KÜTÜK katılımcılara “Şizofreni ile
Yaşamak” konulu sunum yaptı.