İthalattaki azalışın etkisiyle dış ticaret dengesi Ağustos’ta beklentilerin altında gerçekleşti. Dış ticaret açığı Ağustos ayında 2012 yılının aynı ayına göre %17 artarak 7 milyar $ olurken (piyasa beklentisi:8.4 milyar $) 12 aylık dış ticaret açığı 94.6 milyar $’a yükseldi (Temmuz 2013: 93.5 milyar $). Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Ağustos 2013 Ağustos ayında ihracat yıllık bazda %12.9 azalarak 11.2 milyar $, ithalat ise %3.4’lük azalışla 18.2 milyar $ olarak gerçekleşti. Ocak-Ağustos döneminde ihracat yıllık bazda %0.5 azalışla 99.4 milyar $’a ulaşırken ithalat da %6.3’lük artışla 167 milyar $ olarak gerçekleşti. Böylece yılın ilk 8 ayında dış ticaret açığı %18.3’lük artışla 67.6 milyar $ seviyesine yükseldi. Ağustos ayında ihracattaki azalışın ithalattaki azalıştan daha yüksek gerçekleşmesiyle 2012 Ağustos ayında %68.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı %61.4 seviyesine geriledi. Altın hariç bakıldığında ise karşılama oranı %62.8 olarak gerçekleşti (Ağustos 2012: %57.9). İthalat tarafında yıllık bazdaki azalışın toplam ithalat içindeki %73.5’lik paya sahip ara mallarındaki ithalat azalışından (%-5.9) kaynaklandığı görülüyor. Ağustos ayında petrol fiyatlarında artış görülmesine rağmen enerji ithalatının gerilemiş olması enerji ihtiyacının azaldığını gösteriyor. Ayrıca sermaye mallarındaki artışın da çok sınırlı olması (%0.9) yatırımların Ağustos ayında hız kestiğini gösteriyor. Tüketim malları ise %9.6’lık artışla ilk 8 ay ortalamasının altında kalsa da artışın devam ediyor olması iç talebin yavaşlayarak da olsa toparlanmaya devam ettiğini gösteriyor. Ayrıca kurdaki yükseliş beklentileriyle Temmuz ayında öne çekilmiş olan talep etkisinin Ağustos ayında ortadan kalkması ve azalan altın ithalatı tüketim ithalatını sınırlayan bir gelişme olarak öne çıkıyor. Altın ithalatı Ağustos ayında da gerilemeye devam ederken altın ticareti 0.7 milyar $ açık verdi. Yıl başından bu yana altın ticareti nette 8.9 milyar açık verirken (2012 OcakAğustos: 3.1 milyar $) 12 aylık birikimli açık 4.3 milyar $’dan 6.3 milyar $’a yükseldi. İhracat tarafında ise motorlu kara taşıtları en çok ihracat yapılan fasıl olmayı sürdürürken bu faslı kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler faslı ile örme giyim eşyası faslı izledi. Euro Bölgesi ülkelerinde düzelme emarelerine paralel Ocak-Ağustos döneminde ihracatta AB’nin payı %40.9 seviyesine yükseldi (2012 Ocak- Ağustos:%38.3). Buna karşılık altın ihracatıyla artmış olan Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinin payının ise altın ihracatının düşüşe geçmesine bağlı olarak ilk 8 ayda %30.6 seviyesine gerilediğini görüyoruz (2012 Ocak-Ağustos:%35.3). Mevsimsel etkilerden arındırılmış olarak bakıldığında aylık bazda ihracat Temmuz ayının ardından Ağustos ayında da artış (%0.1) gösterirken ithalat ise son 4 aydır düşüş eğilimi göstermesi (Ağustos:%-5.5) dış ticaret dengesindeki iyileşme trendinin devam ettiğini gösteriyor. Altın ve enerji hariç bakıldığında birikimli dış ticaret dengesinin yatay seyrettiği görülüyor. Altın ticaretinin dış ticaret dengesi üzerindeki etkisinin azalıyor olması, yüksek döviz kurunun iç talep üzerindeki olumsuz etkisi ve AB ülkelerinde görülen toparlanmayla önümüzdeki aylarda dış ticaret dengesinde iyileşmenin devam edeceğini düşünüyoruz. 1 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) 95 İthalat ve İhracat Gelişimi (milyar $) 300 -20 275 90 85 80 -60 175 151,9 150 125 65 62,8 61,4 60 -90 75 50 Toplam İthalat 12 Aylık Kas.08 Mar.11 Ağu.13 May.04 12 Aylık Altın Hariç Dış Ticaret Verileri (Milyar $) 250 233,4 İhracat (altın hariç) Ara.08 Nis.11 -120 Ağu.13 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış İthalat ve İhracat Büyümesi 20 15 10 İthalat (altın hariç) 200 Ağu.06 -100 -110 Dış Ticaret Dengesi 12 Aylık (sağ) 0 Tem.06 -94,5 Toplam İhracat 12 Aylık 25 Mar.04 -70 -80 100 50 55 Thousands -50 200 70 -30 -40 225 75 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Ağustos 2013 246,4 250 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Altın Hariç Karşılama Oranı (%) 5 Dış Ticaret Açığı (altın hariç) 0,1 0 145,1 150 -5 -5,5 -10 -15 100 88,3 50 -20 İhracat Değişimi (aylık, %) -25 İthalat Değişimi (aylık, %) -30 -35 0 Mar.05 Kas.06 Tem.08 Nis.10 Ağu.13 Ara.11 Nis.07 Tem.08 Eki.09 Oca.11 May.12 Dış Ticaret Dengesi (milyon USD) Ocak - Ocak- 12-aylık toplam 12-aylık toplam Ağu.13 Ağu.12 Ağu.13 Ağu.12 Ağu.13 Tem.13 Dış Ticaret Açığı Enerji Enerji Dışı Toplam İhracat 12-aylık, % Enerji Enerji Dışı Toplam İthalat 12-aylık, % Enerji 12-aylık, % Enerji Dışı 12-aylık, % 7.016 3.927 3.089 11.174 -12,9 688 10.487 18.191 -3,4 4.615 -14,4 13.576 1,0 5.997 4.710 1.287 12.831 14,1 679 12.153 18.828 -4,3 5.389 18,4 13.440 -11,2 67.568 32.061 35.507 99.426 -0,5 4.467 94.959 166.994 6,3 36.528 -7,5 130.466 11,0 57.099 34.529 22.570 99.960 12,7 4.954 95.005 157.059 -2,1 39.484 14,9 117.575 -6,8 94.553 49.940 44.613 151.927 3,9 7.220 144.707 246.480 3,8 57.160 -3,5 189.320 6,2 93.534 50.723 42.811 153.585 6,2 7.211 146.373 247.118 3,7 57.934 -0,8 189.184 5,2 Altın Altın İhracatı Altın İthalatı Altın Ticareti (net) 159 656 -497 2.110 667 1.443 2.832 11.749 -8.916 9.347 6.292 3.055 6.830 13.097 -6.267 8.781 13.108 -4.328 2 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 Ağu.13 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Ağustos 2013 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. 3 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94