Ödemeler Dengesi Cari denge Temmuz ayında 5,1 milyar $ açık verdi (beklenti: -5,5 milyar $; 2016 Temmuz: -2,4 milyar $). Temmuz 2017 Ödemeler Dengesi İstatistikleri Aylık Milyar USD 12 aylık birikimli cari açık ise 37,1 milyar $’a yükseldi (2017 Haziran: -34,4 milyar $). Ayrıca Ocak-Temmuz döneminde cari açık 26,0 milyar $ oldu (2016 Ocak-Temmuz: -21,5 milyar $). Dış ticaret açığındaki genişleme cari açığın bir önceki yılın aynı ayına göre 2 katına çıkmasında belirleyici oldu. Mal dengesi açığı, ithalattaki %46,2’lik artışa bağlı olarak Temmuz ayında 7,3 milyar $ düzeyine yükseldi (2016 Temmuz: -3,8 milyar $). Özellikle altın ithalatının güçlü seyretmesi ve petrol tüketimindeki artış mal dengesindeki bozulmada önemli rol oynadı. Net altın ticareti, son 12 ayda cari açığa yaklaşık 7,3 milyar $’lık yükseltici etki yaptı. Öte yandan Rus turistler öncülüğünde yabancı ziyaretçi sayısındaki toparlanma seyahat gelirlerine olumlu yansıdı. Seyahat gelirleri yıllık bazda %34 artışla 2,7 milyar $’a yükselerek cari dengeye olumlu yansımaya devam etti. Gelir dengesi açığında ise geçen yılın aynı ayına göre 161 milyon $’lık kısmi bir iyileşme gözlendi. Temmuz ayında kayıtlı sermaye girişi 1,8 milyar $ düzeyinde gerçekleşti (2016 Temmuz: -1,2 milyar $). Doğrudan yatırımlar (1,1 milyar $) ve portföy yatırımları (0,6 milyar $) kanalıyla gerçekleşen sermaye girişleri cari açığın finansmanında önemli rol oynadı. Ancak portföy yatırımlarında yılbaşından bu yana gözlenen yabancı girişinin Temmuz ayında devam etse de hız kaybettiği gözlendi. Portföy yatırımlarının detaylarına bakıldığında, hisse senedi piyasasına yaklaşık 0,5 milyar $ giriş yaşanırken tahvil piyasasından 0,9 milyar $ net çıkış gerçekleşti. Borçlanma araçları piyasasındaki çıkışta Genel Hükümetin geçmiş eurobond ihraçlarına yönelik 2,25 milyar $ tutarında geri ödeme yapması etkili oldu. Bununla birlikte bankaların 1,1 milyar $’lık varlık satımı (eurobond, hisse senedi, vb.) gerçekleştirmesi net portföy girişlerindeki artışı destekledi. Cari İşlemler Hesabı 12-Aylık Toplam Haziran 17 -5,1 -2,4 -26,0 -21,5 -37,1 -34,4 -7,3 -3,8 -29,7 -24,1 -46,5 -43,0 2,5 1,9 8,6 6,8 17,2 16,6 Gelir Dengesi -0,4 -0,6 -4,8 -4,2 -7,8 -8,0 Finans Hesapları 1,8 -1,2 24,7 24,4 22,1 19,1 Doğrudan Yatırımlar 1,1 0,7 4,3 4,5 9,0 8,6 Portföy Yatırımları 0,6 1,5 18,0 9,8 14,5 15,4 0,5 -0,3 2,7 0,4 3,1 2,3 -0,9 0,6 14,5 8,8 12,6 14,1 1,0 1,2 0,9 0,6 -1,3 -1,1 0,2 -3,4 2,4 10,1 -1,4 -5,0 Merkez Bankası -0,0 -0,0 -0,1 -0,2 -0,3 -0,3 Genel Hükümet -0,1 0,1 -0,1 -0,7 -0,2 0,0 Bankalar -1,8 -4,3 -3,5 -0,3 -10,3 -12,8 2,1 0,8 6,1 11,3 9,4 8,1 0,9 2,0 -3,5 3,8 4,3 5,3 -2,4 -1,7 -4,8 6,8 -10,8 -10,0 Mal Dengesi Hizmetler Dengesi Hisse Senedi Tahvil Net Varlık Edinimi Diğer Yatırımlar Diğer Sektörler Net Hata Noksan TCMB Rezerv Değişimi Cari$ Milyar Denge (Aylık, Milyar $) Denge Aylık Cari 1 0 -1 -2 -3 -2,4 -3,1 -4 -5 -5,1 -6 -7 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16 Haziran 16 Temmuz 16 Ağustos 16 Eylül 16 Ekim 16 Kasım 16 Aralık 16 Ocak 17 Şubat 17 Mart 17 Nisan 17 Mayıs 17 Haziran 17 Temmuz 17 -8 Bankaların Temmuz’da net kredi ödeyici olması, diğer yatırımlar kaleminde sermaye girişinin düşük gerçekleşmesine neden oldu. Alt kalemler incelendiğinde, yabancı bankalar Temmuz ayında bankacılık sektöründeki mevduatlarını 1,6 milyar $ azaltmasına karşılık yurtiçinde yerleşik bankalar da yurtdışı bankalarda tuttukları mevduatlarını 1,5 milyar $ azalttı. Bununla birlikte bankalar yurtdışından 2,8 milyar $’lık uzun vadeli kredi kullanırken 4,4 milyar $ kredi geri ödemesi gerçekleştirdi. Böylece bankacılık sektörü aracılığıyla 1,8 milyar $’lık sermaye çıkışı gerçekleşti. Diğer taraftan bankacılık dışı sektörlerin (diğer sektörler) net kredi kullanıcısı olmasıyla diğer yatırımlar kalemine az da olsa sermaye girişi gerçekleşti. Yılbaşından Buyana Temmuz 17 Temmuz 16 Temmuz 17 Temmuz 16 Temmuz 17 12 Aylık Birikimli12Cari $) AylıkDenge Birikimli (Milyar Cari Denge Milyar USD 20 0 -1,7 -9,0 -20 Ekonomik Araştırmalar Bölümü -37,1 -60 Cari Denge Enerji Dışı Cari Denge -80 Temmuz 17 Temmuz 16 Temmuz 15 Temmuz 13 Temmuz 14 Enerji ve Altın Dışı Cari Denge -100 Temmuz 12 Temmuz ayında 2016 yılından kaynaklanan baz etkisi nedeniyle dış ticaret açığının yükselmesi cari açığın %100’ün üzerinde genişlemesine neden oldu. Öncü dış ticaret verileri dış ticaret açığının Ağustos ayında da genişlediğine işaret ediyor. Ancak biz turizm sektöründeki toparlanmanın cari dengeye katkısının yaz aylarında belirginleşeceği ve net altın ticaretinin olumsuz etkisinin kademeli olarak pozitife döneceği varsayımı altında cari açığın yılı 35 milyar $ civarında tamamlamasını bekliyoruz. -40 Temmuz 11 TCMB rezervleri, Temmuz ayında 2,4 milyar $ azalış kaydederken net hata noksan kaleminde 911 milyon $ tutarında sermaye girişi oldu. http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 1 1 Ekonomik Araştırmalar Bölümü arastirma@halkbank.com.tr Mustafa Can BASMACI 0216 503 5348 Muharrem BAYKARA 0216 503 5394 Cihangir DİNÇER 0216 503 5826 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Ekonomik Araştırmalar Bölümü http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 2