OLGU BİLDİRİLERİ Tiirk Kardiyol Dem Arş 2002; 30: 505-508 . Çift Orifisli Mitral Kapak ile Izole Olmayan Miyokardiyal Noncompaction Anomalilerini Birlikte Bulunduran Bir Olgu Uz. Dr. Şevket GÖRGÜLÜ, Uz. Dr. Abdurra hma n EKSİK, Uz. Dr. Seden ÇELİK, Doç. Dr. Bahadır DAGDEVİREN, Uz. Dr. Tuna TEZEL Siyami Ersek Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Merkezi, Kardiyoloji Kliniği, İsranbul ÖZET Çifr arifisli mirral kapak nadir göriilen konjenita/ bir anomalidir. Stk!tk/a başka kareliyak anomaliler ile beraber göriiiebi/eceği gibi tek başma da bulunabilir. Miyokardiyal noncompaction izole ve izole olmayan olarak ikiye aynlmakradtr. i zole olmayan nonconıpaction ASD , VSD, pulmoner stenoz gibi konjenita/ kalp hasta/tklannda göriilmektedir. Olgu sununıu izole olmayan noncompaction ile çift arifisli milral kapağı beraberinde bulundurması bakmundan ilktir. Aynca izole olmayan nonconıpactiomn kalp yetersizliğine sebep olabileceğine işaret ederek ilerde yaptiocak ça!tşmalar için fikir vernıekredir. Tiirk Kardiyol Dem Arş 2002; 30: kelime/er: Çift arifisli mitral kapak ve izole olmayan noncompaction Çift arifis li mitral kapak nadir gör üle n konjenital bir anonıalidi r. K ard iyak anonı alil er0-5) ile beraber gö- rülebileceği g ibi tek baş ına d a bulunabil ir (6) . İlk kez tanıml andığından bu yana bu a na m a li hakkındaki bilg ilerimiz a rtmakla beraber daha önce hiç t anınma ­ mış yeni o lgu lar b ildirilmektedir. En son b ildiren ör- neği ise ç ift arifis li mitral kapak ile izole miyokardi- yal noncompacti o n anomalilerinin b irlikte bul unma- m. B izi m o lgumu zda ise ç ift a rifis li mitral ka- pak ile beraber görüle n izole o lm ayan nonc ompaction olmas ı bakımından Fizik muayenede sol sternal kenar boyunca 2-3/6 pansistoJik üfürüm , 4 cm ele gelen karaciğer, jug uler venöz dolgunluk, hepatojugu ler reflü saptandı. EKG sinüs taşikardi­ si ve sol ventrikül hipertrofi örneği göstermekle beraber te leradyografide kardiyetorasik oran ileri derecede artmış ve pulmoner kon us düz l eşm i ş bu lundu . Yapılan A nalı/ar sıdır izah edilemeyen sol ventrikü l fonks i yonlarındaki bozukluktan do l ay ı vazgeç ilmi ş . Son 4 aya kadar Class 2 (N HY A) kalp yeters izli ğ i tanım layan hasta karaciğer ve kalp yeters izliği nedeniy le hastanede yatırı l mış . Klinik durumu düzelmeyince ileri tetkik ve tedavi amacıyla merkezim ize sevk edilmi ştir. ilktir. OLGUSUNUMU Son 4 ayd ır nefes darl ı ğ ı, çarp ıııtı , sağ yan ağrısı, yürüyememe ve moram1a şikayetleri olan 25 yaş ındaki erkek hasta ileri tetkik amacıyla merkezi m ize sevk edi l miştir. Hastaya 1 yaşınd a iken yapılan anj iyografi sonucunda kal)inde delik olduğu söy l enm i ş ve tı bbi takip önerilmiş. 8 ay ıskerlik yapan ve askerde şikayet leri artan hastaya burada rap ıl an e kokardiyografi ve anjiyografi son ucuna göre \SD ve VSD teşh i s i konarak amel iyatı düşünUlmüşse de \lındığı tarih: 9 Nisan 2002, revizyon 25 Hazinın 2002 {azışına adresi: Şevket Görgülü, Duınlupınar ınah. Bahılı ~o:65/l O, Kadıköy- l stanbul ·ı r: (0216) 566 5330-349 9120 ( 1095-1186) -posta: scv keıS@yahoo .com transtorasik ekokardiyog rafidekısa aks görüntüsünde mitral kapağın ç ift o ri fisden o l uştuğ u (Şek i l 1) ve renkli akım doppler ile her iki orifisden hafif derecede mitral kaçak old u ğu tespit edildi (Şekil 2). Bu aneımıliye ilaveten perimembranöz inlet tipi YSD (Şek il 3) ve sekundum tipi ASD (Şek i l 4) saptandı. Sol ven ırik li l diyastol sonu çap 8.7 cm, sistol sonu çap 7.9 cm, ejeks iyon fraksiyonu %25 ile dilate ve yaygın o larak hipekinetik özellikler gösteriyordu. Sol ventrikül an ıerolateral duvarda ve apeksde kal ı nlaşmış, belirgin trabe külasyonla birlikte g irintilcr oluş t urarak süngerimsi yapı görünümü taşımaktaydı (Şe kil 5). Renkli ak ım g irintiler iç ine kadar ilerleyerek noncompaction tanısın ı des ı eklemekteydi . Sağ boşluklar normalden gen i ş bulundu. Sol ventrikü lografide !(+) mitral kaçağı ve VSD saptandı. Bu bul gulara ilave olarak k on trası maddenin trabekülasyonun içine girmesiyle oluşan noncompacıionı teyid eden sinüzoidal görüntü elde edi ld i (Şekil 6). Sol venırikül basın­ c ı 9 0/30 mm/Hg, aort basınc ı 95/65 mm Hg sapta ndı. Sağ kalp kateterizasyonda sağ aıriyumdan sol atriyuma geçi ldi, kan gazları ile ASO teyid edilerek basınç l ar kaydedildi. Pulmoner kapiller kama bas ın c ı 30 mmHg, pulmoner arter basıncı 45/30 mmHg, sağ atriyum basıncı 15 mmHg, sol atriyum basınc ı 17 mmHg, sağ ventrikül basıncı ise 45/20 mmHg olarak saptandı. Kateterizasyon bulgul arı nın bir çeşit kardiyomiyopaıi olan miyokardiyal noncompactionı teyid etmesi üzerine hasta kardiyak transp l anıasyon programına alınab i leceği bir merkeze refere edildi. TARTIŞMA sok. Çift arifisli mitral kapak tek başına olabileceği g ibi (6) truncus arteriosus, VS D , pulmoner stenoz, aort 505 Türk Kardiyol Dem Arş 2002; 30:505-508 2 Şekil 1. Parasterııal kı sa akscia çift orifis li mitral kapak görüntüsü, 2. Sistolde her iki mitral kapak orifisinden hafif derecede mitral kaçak gö- rülmektedir 2 Şekil 3. Apikal beş boşlukta VSD den sağ ventriküle ve sağ at riyuıııa iki ayrı geçiş akım ı, koarktasyonu, biküspit aorta, Fallot tetralojisi ve Ebstein gibi ek anomali le r ile beraber de görülebilmekte ( 1-4) en sık atriyoventriküler kanal defektierinde ortaya çı kmaktadır (5). Bunl ara ilaveten izole miyokardiyal noncompaction ile birlikte li ğ i de bildirilmiştir m. Olgumuz ise ç ift arifisli mitral kapak ile izole olmayan miyokardiyal nonconıpactionı beraberinde bulundurmas ı bakımından ilktir. Çift orifisli mitral kapağın üç tipi bildirilmi ştir (8-10). Endokard iyal yastık defektinde görülen şe klinde ikinci orifis yani daha küçük o l anı mitral kapağın ön yaprakçığında bu lunurken ik inc i tipinde arka yaprakçığa yerleşmiştir. Üçüncü tip ise ek kardiyak anemalinin daha az görüldüğü ve her iki orifisin büyüklüklerinin kabaca birbirine eşit olduğu tiptir. Kapağın çift orifisli oluşu konjenital mitral stenoz un se- 506 4. ASO aracılığıy l a sağdan sola şant akımı heplerinden biri olabi l eceği gibi hafif dereceden ağı r derecedeye kadar mitral kaçağa da sebep olabilmektedir ( 1,2, 10). Olgumuzda küçük olan orifis arka yaprakçığa yerleşmi ş olup her iki orifisden hafif derecede mitral kaçak mevcut idi (Şeki l 1-2). Miyokardiyal non conıpa ct i on izole ve izole olmayan olarak ikiye ayrılmaktadır (ll ) . Miyokardiyal noncompaction izole yani tek ba ş ına ba şka kard iyak anomal i eşlik etmeksizin bulunabilir. Bu durumda izole noncompaction adını alır Cll , 12). Nonconıpacti­ on, ASD, VSD, pulmoner stenoz gibi başka konjenital kalp hastalıkları ile beraber bu l unması durumunda ise izole olmayan noncompaction olarak ad l andı ­ rılmaktadır (11, 12). Bu iki tip birbirlerinden fark l ı olup iki ayrı anoma li şe klinde kabul ed ilme eği li· mindedirler. izole olmayan noncompactionın olu şurr Ş. Görgiilii ve ark.: Çift Orifisli Mitral Kapak ile Birlikte i zole Olmayan Miyokardiyal Noncompaction Anomalileri izole olmayan noncompac tio nda ise gerilemeyen sinüzoidlerin ne g ibi etki lere yol açtı ğın a dair e limizde kesin bilgi yoktur. ( 15). Şekil 5. Sol ven ıri kül arikal ve: a nıc:ro lat c ra l duvarda noııcuınpac­ ıioıı ile uyuml u süngerimsi mi yokard dokusu Her ne kadar izole ve izole olmayan noncom pactio n iki ayrı anomali olarak kabul edilme eğiliminde olsa da, o lgumuz, morbidite açı sından her iki no nco mpactionın aynı ri ske sah ip ol abil ec eğ i n i dü şü n d ü r ­ me kted ir. Eje ksiyon fraks iyonu nun %25, pu lmoner arter bas ınc ının 45 mm Hg, pulmo ner kapi ller kama ba s ın c ının 30 mm Hg olması ve bu bulg ul a n n ın izole noncompaction has talarında kil er ile büyük benzerlik göstermes i ( 16) gerile meyen bu sinüzoidlerin kalp ye tersizliğ inden sorumlu olabileceğ ini ak la getir mek tedir. Çünkü VSD ve/veya AS D ye bağ lı bir kalp yeters i z liğ i sözkonusu deği ld ir. Bu ko nuyu aydınl atm ak iç in izole o lmayan noncompacti onın uzun süreli takiple rini içeren çalı şmalara ihtiyaç vard ır. Bu olg u s unumu izole o lm ayan noncom paction ile çift ori fisli mitral kapağ ı beraberinde bulund urması bakımından ilktir. Ayrı ca izole olmayan noncompactionın kalp ye te rs i zliğ in e sebep ol abil eceğ ine dikkat çekerek ilerde yapıl acak çalışm a l ara da yard ı mc ı olabilir. KAYNAKLAR I. Ba nerjee A, Kohl T , Silverman NH: Echocard iograhic eva lu a ti o ıı o f congenital m itral val ve anom alies in children. Am J Cardio l 1995;76: 1284-9 1 Şek il 6. Miyokardiyal noııconıpacıion sol ventrikülografik gö- rüntü m e kanizm as ı o larak , bas ın ç yükü veya miyokardiyal is kemin in miyokard iyal e mbriyonik sinü zo idlerin ge rile mes ini engell ed iği dü şünülmektedir (12). Bu ınomalide trabekülle r aras ındaki g irintiler he m sol •entrikül kavitesi ve hemde koroner arter sistemi ile lişki içersinde ike n ( 13) izole miyokardiyal no ncom>actionda bu g irintiler sadece sol ventrikül kav ites i le bağlantılıdır ( 12). Ayrıca izole ventrikül er non :ompaction kardiyomiyopati o larak kabul edilmekedir (14) . Bu kardiyomiyopati doğumda mevc ut olup .zun süreli takiplerde sis to lik ve diyastolik kalp ye!rsi zliğine yo l açtığı gö zlenmiştir. Erişkinlerd e kalp eters izli ğ i geli ş me oran ı pe diyatrik populasyon a öre daha fazla olup morbidite ve mortalite sebebidir 2. Yeşilbursa D, Miller A, Nanda NC, et al: Echocardiographic diagnosis of a stenotic double o rific e parach utc mitral valve with a s ing le papill ary m uscle. Echocard iography 2000; 17:349-52 3. Sasaoka T , Ohguri H, Makita Y, Kurokawa S, Izumi T: Doub le-orif ice mitral valve in an elderly patient with tetralogy of Fallot Jpn Heart 1996; 37: 503-7 4. Yamaguchi M , Taeilibana H , H osokawa Y, Ohos hi H , Oshima Y, Obo H: Ebs ıein 's anomaly and panial atriove ntricular cana! associated w ith doub le ori fice mitral valve. J Cardiovasc Surg 1989;30:790-2 S. Lee CN, Da nielson GK, Schaff HV, et a l: S urgical treatment of double orifice mitral va!ve in atrioventricular cana! defects: Experience in 25 patients. J Cardiovasc Surg 1985;90:700-5 6. Lee DI, Ha JW, Chung B, et al: Double o ri fice m itral va!ve. Cl in Cardio 1984; 14:429-33 7. Karnci J, Nishino M, Hoshida S : Double orifi ce m itral valve associated w iıh no n-compaction of left ventricle. Heart. 2001 M ay;85 :504 8. Elfenbein B, Palplanus SH: Dublication of the m itral and tricuspid valves. A rch Pathol 1968;85:675 -80 Türk Kordiyol Dem Arş 2002; 30: 505-508 9. Hartmann B: Zur lehrc der verdopplungg des linken atrioventricular ostiums. Arch Kre islauforsch I 937; 1:286304 ce of spongy myocardium with embryonic blood supply. Arch Pathol 1975;99:3 12-7 10. Trowitzsch E, Bano-Rodrigo A, Burger BM, C olan SO Sander s SP: T wo dimensional echocardiog raphic fin din~s in double orifice mitral valve. J A m Coll Card io l 1985;6:383-7 port of the I 995 World Health Organisation/ International Society and Federation of Cardiology Task Force on the definition and classificatio n of cardiomyopaties. Ci rculation 1996;93:84 1-2 IL Ichida F, Tsubata S, Bowles KR, et al: Novel gene mutations in patients with left ventricular noncompaction or Bart h Syndrome. C irculation 200 1; 103: 1256-63 12. C hin TK, Perloff JK, Williams RG, et al: l solated noncompaction of left ventricular myocardium: a study of eight cases. Circulation 1990;82:507-5 I 3 13. Dusek J, Ostadal B, Duskova M: Postnatal persisten- 508 14. Richardson P , McKenna W, Bristow M, et al: Re- 15. Oechslin EN, Jost CHA, Rojas JR. et al: Lo ng term follow up of 34 Adults with isolated left ventricular noncompaction: A distinct cardiomyopathy w ith poor prognosis. J Am Coll Cardiol 2000;36:493-500 16. Agmon Y, Conolly HM, Olson LJ, et a l: Noncompaction of the ventricular myocardium. J Am Soc Echocardiography I 999; I 2:859-63