Hipertrofik Kardiyomiyopati Prof. Dr. Alpay Çeliker Hacettepe Üniversitesi Pediatrik Kardiyoloji Ünitesi Tanımlama & Prevalans • Sol ventrikülde dilatasyon olmaksızın kalınlaşma ile karakterizedir. Diğer doğumsal veya kazanılmış kalp hastalıkları olmamalıdır. • Sıklığı % 0.2’dir. En sık genetik geçiş gösteren kardiyovasküler hastalıktır. Morfoloji • Hipertrofi artmış sol ventrikül kitlesine bağlıdır. Sol ventrikül kavitesi sıklıkla küçük veya normal çaptadır. • Asimetrik Hipertrofi: Hipertrofi belirli bölgelerde gözlenir. – Bazal anterior septum – Posterior septum, anterolateral veya posterior serbest duvar • Konsantrik Hipertrofi HKM Tipleri AO IVS MV LVPW Midventriküler Çıkış yolu Sol Ventrikül Çıkış Yolu Obstrüksiyonu Tipleri HCM & LVOT Obstrüksiyonu HKM & Mitral Kapak • Mitral kapak anormallikleri hastalığın primer özelliklerindendir. – Mitral kapak alanında artma – Leaflet’lerde uzama – Leaflet’lerde asimetri • Ventriküler septuma temas nedeniyle fibrozis izlenir. Septumun bu bölgesinde endokardiyal kalınlaşma oluşturur. Mitral Kapak & HCM A. Nonobstrüktif B. Obstrüktif Histolojik Anormallikler I • Miyositlerin transvers çapı artmıştır ve şekilleri bizardır. • Miyozitler oblik veya dik olarak kaotik ve disorganize şekilde dizilim gösterirler. Miyofibrillerde disarray sıktır. Bu HCM’li hastaların %95’inde izlenir. Sadece hipertrofik bölgelerde izlenmezler. Bu bulgu yenidoğan döneminde de izlendiği için doğumsal olduğu düşünülmekle birlikte patognomonik değildir. Endomiyokardiyal Biyopsi • Nadiren gerekir. • Biyokimya ve kas biyopsisi ile tanı konulamayan vakalarda yapılabilir. • Tüm incelemeler (ışık ve elektron mikroskopi) yapılmalıdır. Dilate Kardiyomiyopati Hipertrofik Kardiyomiyopati Glikojen Depo Hastalığı Histolojik Anormallikler II • Disorganize hücrelerin bu hastalıkta gözlenen ritm problemlerinin nedeni olduğu düşünülmektedir. Ayrıca sistolik ve diyastolik disfonksiyona katkıda bulunurlar. • Fibröz bölgeler ve skar formasyonu sıktır. • İntramural koroner arterlerde intima ve media tabakalarında kalınlaşma,ve lümende daralma % 80 oranında izlenir. Hipertrofik Kardiyomiyopati Fizyopatoloji I • Dinamik subaortik obstrüksiyon anterior mitral kapağın sistolik öne hareketle septuma temasıyla oluşur. Genç hastalarda elonge mitral leaflet’ler erken sistolde septuma temas eder. Mitral-septal temas süresi gradientin derecesiyle ilişkilidir. • Artmış intrakardiyak basınç duvar stresini ve miyokard oksijen ihtiyacını arttırır ve semptomlara neden olur. • İnfantlarda biventriküler obstrüksiyon sıktır. Fizyopatoloji II • Mitral kapağın öne hareketi ve LVOT obstrüksiyonu – LVOT çapı, sol ventrikül hipertrofisinin yerleşimi, mitral lifletlerin boyu, ve ejeksiyon hızına bağlıdır. • SAM ile beraber hafif-orta MY izlenir. Ciddi MY varsa mitral kapakta yapısal bozuklukta vardır. • Subaortik gradient dinamiktir. blokaj gradienti azaltır. • Arttıran nedenler ise; – Valsalva manevrası, Nitrogliserin ve amil nitrit verilmesi, VES’ler, isoproterenol ve egsersiz Miyokardiyal İskemi • Azalmış koroner arter-ventriküler kitle oranı, küçük damar hastalığı nedeniyle olur. – Egzersiz testi bozuklukları – Hipotansif efor cevabı – Reversibil Talyum 201 lezyonları • Sol ventrikül relaksasyonu ve dolma bozukluğu hastaların % 80’inde izlenir. Diastolik disfonksiyon semptom, LVOT obstrüksiyonunun derecesi, ventriküler hipertrofisi ile bağlantılı değildir. Genetik • OD geçiş gözlenir, 8 gen mutasyonu vardır. – -miyozin ağır zinciri – Miyozin bağlayan globulin – Kardiyak troponin T en sık görülen mutasyonlardır. • Prognoz mutasyonlarla yakından ilişkilidir. • Mutant genin morfolojik ekspresyonu erken yaşta ortaya çıkmayabilir. Bu nedenle seri EKO incelemeleri gerekir. • Fatal seyirli hastalığın bulunduğu ailelerde mutlaka genetik analiz yapılmalıdır. Genetik Hastalıklar & HKM • • • • • • • Noonan sendromu Feokromositoma Tübeoskleroz, nörofibromatosis Lentiginosis Friedreich ataksisi Fabry hastalığı Turner sendromu Semptomlar & Klinik Bulgular • Semptom sıklıkla adolesan dönemde veya sonra izlenir. Egsersiz limitasyonu, dispne, ortopne, paroksismal noktürnal dispne gibi semptomlar sıklıkla izlenirken: göğüs ağrısı, baş dönmesi, çarpıntı ve senkopta olabilir. • LVOT obstrüksiyonuna bağlı sistolik üfürüm sıktır. Bu üfürüm Valsalva manevrası, ayakta durma ile belirginleşir. MY’ne bağlı apikal üfürümde bazen duyulabilir. EKG • Hastaların % 90-95’inde anormaldir. – – – – – Sol ventrikül hipertrofisi ST-T değişiklikleri, T negatifliği Sol atriyal dilatasyon Anormal derin Q dalgası Çeşitli ritm bozuklukları izlenir. • EKG bulguları obstrüksiyonun derecesi, sol ventrikül kalınlığı ve ani ölümle ilişkili değildir. • Pompe hastalığında çok yüksek voltaj ve kısa PR intervali izlenir. Ekokardiyografi • Diğer hastalıkların ayırıcı tanısı • SAM ve diğer özellikler • Hipertrofinin tipi – Asimetrik (septum/arka duvar>1.3) – Konsantrik • Gradientin derecesi ve manevralara yanıtı • Mitral yetmezliği • Sistolik ve diyastolik disfonksiyon Kalp Kateterizasyonu • ENDOMİYOKARDİAL BİYOPSİ • ELEKTROFİZYOLOJİK ÇALIŞMA • PACEMAKER İMPLANTASYONU • DEFİBRİLATÖR İMPLANTASYONU Metabolik Çalışmalar • İdrar ve kan AA • Kan elektrolitleri • Serbest yağ asitleri, ketoasitler, dikarboksilik asitler, laktik asit, pürivik asit • Mitokondrial enzimler ve DNA analizi • Karnitin ve açil karnitin analizi Prognoz • Ani ölüm %2-4 arasında bildirilmektedir. • Kötü prognoz: – Süt çocuğunda kalp yetmezliği – Senkop – Erken semptom – Belirgin duvar kalınlığı – Holter kayıtlarında VT • Bazı ailelerde daha malign seyir vardır. Tedavi I • Pozitif inotropik ajanlar kontrendikedir. Diüretikler “afterload”’ı azaltarak gradienti arttırır. • blokörler LVOT gradientini azaltır. • Kalsiyum kanal blokörleri dirençli hastalarda kullanılabilir. Bu tedaviler ani ölüm riskini ortadan kaldırmaz. • Ritm problemi olan hastalarda amiodaronun ani ölüm riskini azalttığı bildirilmektedir. Tedavi II • Tıbbi tedavinin etkili olmadığı durumlarda cerrahi tedavi endikedir. (LVOT gradienti >50 mmHg) • Miyotomi-miyektomi (Morrow) gradientin azaltılmasında etkilidir. • Daha önce bu operasyon yapılan ve semptomatik hastalarda MVR yapılabilir. • Apikoaortik konduit aortik annülüsü hipoplazik olgularda uygulanmalıdır. • Septal ablasyon • Kalp transplantasyonu • DDD pacemaker HKM & Yüksek Risk • • • • • • • Kardiyak arrest, “sustained VT” Familyal ani ölüm Malign genotip Tekrarlayan senkop Tekrarlayan “nonsustained VT” Eksersiz hipotansiyonu Masif sol ventrikül hipertrofisi DDD Kalıcı Pacemaker • Bazı yazarlar DDD pacemaker ile LVOT gradientinin azaltılabileceğini göstermişlerdir. • Sol ventrikülün aktivasyonu apeksen başlayarak çıkış yoluna yönelir, bu LVOT gradientini azaltır. • Geçici pacemker ile kateter odasında test edilerek, etki elde edilen vakalarda kalıcı pacemaker implante edilmelidir. • Henüz klasik bir tedavi olarak kabul edilmemektedir. normal DDD Pacing İshak Paşa Sarayı