2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME AÇIKLAMALAR 1. Sindirim sistemi ile ilgili olarak öğrenciler; [!] ve 1.1 Sindirim sistemini oluşturan yapı ve organları; model, levha ve/ veya şema üzerinde gösterir (FTTÇ–4) 1.2,1.3 Kimyasal ve fiziksel (mekanik) sindirim tanımları verilir, kimyasal sindirim denklemlerine girilmez. 1.2 Besinlerin vücuda yararlı hâle gelmesi için değişime uğraması gerektiğini Sindirim Nasıl tahmin eder. Gerçekleşiyor? ??? 1.3 Besinlerin kana geçebilmesi için fiziksel (mekanik) ve kimyasal sindirime uğraması gerektiğini belirtir. 1.4 1.3 Öğrenciler sindirimin sadece midede gerçekleştiğini düşünebilirler. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Boşluk 1.6 Villüsün sindirimdeki önemi Doldurma vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil olarak verilir. Eşleştirme Enzimin kimyasal sindirimdeki işlevini açıklar. 1.5 Karaciğer ve pankreasın sindirimdeki Ağızdaki Sindirim görevlerini ifade eder. 1.6 Sindirime uğrayan besinlerin bağırsaklardan kana geçişini açıklar. 1.7 Sindirim sistemi sağlığını olumluolumsuz etkileyecek etkenleri özetler ve tartışır. (BSB–25, 27, 32) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı Kimyasal madde muhafazası kullanımına dikkat edilmelidir. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 1.1 5. sınıf “Vücudumuz Bilmecesini Çözelim” ünitesindeki Besinlerin Sindirimi ve Besin İçerikleri ve Görevleri konularıyla ilişkilendirilir. 1.7 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” temel dil becerisi ile ilişkilendirilir. :7 1.4 Sindirimde görevli sindirim enzimlerinin isimleri verilmez. [!] 7 HAFTA 1. HAFTA (16 EYLÜL – 20 EYLÜL) ve 2.HAFTA (23 EYLÜL-27 EYLÜL) EYLÜL AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : 1. 7 Sindirim sistemi sağlığını olumlu Soru-cevap etkileyen etkenlerden lifli besinler, dengeli beslenme; olumsuz olarak etkileyen etkenlerden stres, dengesiz ve yetersiz beslenme vb. örnek olarak verilebilir. 16-20 EYLÜL 2013 İLKÖĞRETİM HAFTASI Neler Öğrendik? D.K Syf 23,24) : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 1 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 2. Boşaltım sistemi ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Boşaltım sistemini oluşturan yapı ve organları; model, levha ve/veya şema üzerinde gösterir. (FTTÇ–4) Boşaltım sisteminde böbreklerin görevini ve önemini açıklar. !] 2.3 Boşaltım sistemi sağlığının korunması için alınabilecek önlemlerin farkına varır. 2.4 Bazı böbrek rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılan teknolojik gelişmelere örnekler verir. (FTTÇ–5, 17, 29, 30, 32). 2.2 Nefronun boşaltımdaki önemi vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil olarak verilir. [!] [!] 2.2 Boşaltımda deri, akciğer karaciğerin görevleri de vurgulanır. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME AÇIKLAMALAR ve Çoktan seçmeli soru 2.4 Böbrek yetmezliği, böbrek taşı, böbrek nakli, diyaliz, yüksek frekanslı Oyun Yazma ses dalgaları ve lazer gibi teşhis/tedavi yöntemleri vurgulanır. 2.1–2.2 5. sınıf “Vücudumuz Bilmecesini Çözelim” ünitesi Zararlı Maddelerin Boşaltımı konusu ile ilişkilendirilir. 2.4 kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi 6. sınıf “Bilim, Teknoloji ve Toplum” öğrenme alanı, “Elektronik Yüzyıl” ünitesi kazanım 3 ile ilişkilendirilir. :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Sağlık Kültürü (2.2;2.3-6) Eğitimi Sağlık Kültürü (2.6-1;2.7-2) Eğitimi 5 2.HAFTA (23 EYLÜL-27 EYLÜL) ve 3. HAFTA (30 EYLÜL-04 EKİM) EYLÜL_EKİM Boşaltım Sistemi Modeli 2.2 SINIF : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı Neler Öğrendik? D.K Syf 29 : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 2 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : 3.1 3.2 Denetleyici ve düzenleyici sistem ile ilgili olarak öğrenciler; Mesajınız Var Denetleyici ve düzenleyici sistemin vücudumuzdaki sistemlerin düzenli ve birbiriyle eş güdümlü çalışmasını sağladığını belirtir. AÇIKLAMALAR [!] ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 3.1 Denetleyici ve düzenleyici sistemleri olumsuz etkileyen etmenler (uyuşturucu, alkol ve sigara) ile ilgili örnekler verilir. 3.2 Sinir sisteminin bölümleri; merkezî (beyin, omurilik) ve çevresel sinir sistemi olarak verilir, yapılarına girilmez. Beynin bölümlerinden olan beyincik ve omurilik soğanının yapısına girilmeden görevleri verilir Sinir sisteminin bölümlerini; model, levha ve/veya şema üzerinde gösterir. (FTTÇ–4) Sinir sisteminin bölümlerinin görevlerini açıklar. Eşleştirme 14-18 EKİM 2013 KURBAN BAYRAMI TATİLİ Açık Uçlu Soru Yapılandırılmış Grid 4 4.HAFTA (07 EKİM – 11 EKİM) EKİM 3.3 SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 3. !] CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı Kavram Haritası : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 3 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : Refleksi gözlemleyecek tasarlar. (BSB–16) bir deney Kim Daha Hızlı? İç salgı bezlerini; model, levha ve/veya şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar. (FTTÇ–4) SINIF AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 3.5 İç salgı bezleri olarak hipofiz, pankreas, tiroit, böbrek üstü bezleri ve eşeysel bezler verilir, yapılarına girilmez. Erkek ve dişi salgı bezleri ayrı ayrı şekiller üzerinde verilir. 3.5 Hormonlara örnek olarak günlük hayattan bilinen hormonlar (tiroksin, büyüme hormonu, insülin, glukagon, adrenalin vb.) verilir. 1. Anlatım 2. Tüme varım 3. Tümden gelim 4. Grup tartışması 5. Gösteri 6. Soru yanıt 7. Örnek olay 8. Beyin fırtınası 9. Canlandırma 10. Grup çalışmaları 11. Proje 12. Keşfetme 13. Oyun oynama 4 3.5 5. HAFTA (21 EKIM– 25 EKİM) ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 3.4 EKİM CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER Neler Öğrendik? D.K Syf 37 !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 4 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : ilgili olarak Duyu Organları Olmasa? Çevremizdeki uyarıları algılamamızda duyu organlarının rolünü fark eder. 4.2 Duyu organlarının yapılarını ve/veya model üzerinde açıklar. (FTTÇ–4) 4.3 Duyu organlarının hangi tür uyarıları Koklayalım Bulalım aldığını ve bunlara nasıl cevap verildiğini açıklar. Koku alma ve tat alma arasındaki ilişkiyi deneyle gösterir. Hangi Meyve (BSB–1) şekil Tek Göz Yanılır Hangi Bölge Hangi Tat? 4 6. HAFTA (28 EKİM – 01 KASIM) ile 4.1 4.4 EKİM-KASIM Duyu organları öğrenciler; : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 4. !] CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER Burnumuz Olmasaydı? AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 4.3 Duyu organlarında bulunan özel almaçların (duyu reseptörleri) deride sıcaklık, dokunma, acı, basınç; gözde ışık; burunda koku; dilde tat; kulakta ses uyarılarını aldığı vurgulanır. Tüm duyu organlarındaki duyu almaçlarının uyarıları, duyu-sinir yolu ile beyindeki özel merkezlere ilettiği ve yanıt verdiği düşünülerek tek bir duyu organı örneği üzerinden uyarı alımı-cevap verme süreci açıklanır. Diğerlerinin açıklaması öğrenciden beklenir. [!] DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMI 4.3 Kulağın vücudumuzun dengesinin sağlanmasına yardımcı olduğu belirtilir. Doğru–Yanlış Soruları Eşleştirme Bulmaca : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 5 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Kalemi Hissedelim !] Duyu organlarındaki aksaklıklara ve teknolojinin bu aksaklıkların giderilmesinde kullanımına örnekler verir. (FTTÇ 31,32) 4.6 Duyu organlarının sağlığını korumak amacı ile alınabilecek önlemlere günlük hayatından örnekler verir. 4.7 Kendini, görme veya işitme engelli kişilerin yerine koyarak onları anlamaya çalışır. (TD–3) [!] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı İnsan Hakları Vatandaşlık (4.7 – 15 ) ve 4.5 Rehberlik Araştırma Merkezi ve Okul Rehberlik Servisi ile iş birliği sağlanarak “Göz Tarama Testi” yapılabilir. Neler Öğrendik? D.K Syf 54 4 7. HAFTA (04 KASIM– 08 KASIM) KASIM 4.5 4.5 Aksaklıklar tanım düzeyinde verilir. Teknolojik örnek olarak lens, gözlük, işitme cihazı, kornea nakli vb. belirtilir. :7 I.DÖNEM I.YAZILI : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 6 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………….ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE I : 5.2 Bağımlılığa sebep olan maddelerin sistemlere etkisini araştırır ve sunar (BSB–25, 27, 32; FTTÇ–28, 29, 32). 5.3 Organ bağışının önemini vurgular. 5.4 Sağlık sorunlarıyla birlikte toplumda görevlerini devam ettiren bireyleri takdir eder ve anlayışlı olur. (TD–3) ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME [!] 5.2 Rehberlik Araştırma Merkezi Okul Rehberlik Servisi ve Yeşilay kulübü ile iletişim kurularak bağımlılığa sebep olan maddeler ve zararları ile ilgili broşürler istenerek dağıtılabilir. [!] 5. 3 Organ bağışı konusunda Atatürk’ün millî birlik ve beraberliğe ile toplumsal dayanışmaya verdiği önem örneklerle vurgulanır. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 5.2 Bağımlılığa sebep olan maddeler 5. sınıf “Vücudumuz Bilmecesini Çözelim” ünitesindeki Sigara ve Alkol ile ilişkilendirilir. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 5.2 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” öğrenme alanı amacı 6, “Konuşma” öğrenme alanı ve “Yazma” öğrenme alanı amaç 1,2,3 ile ilişkilendirilir. Rehberlik ve Danışma (5.2 – 10,11) Sağlık Kültürü Eğitimi (5.2–22; 5.3–23) İnsan Hakları Vatandaşlık (5.4 -15) Çoktan Seçmeli Soru : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı Kavram Haritası Neler Öğrendik? D.K Syf 59 1. ÜNİTE DEĞERLENDİR MESİ : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar :7 Açık Uçlu Soru 4 8.HAFTA (11 KASIM– 15 KASIM) KASIM Vücudumuzdaki tüm sistemlerin birlikte ve eş güdümlü çalıştığına örnekler verir. AÇIKLAMALAR Vücudumuzdaki sistemlerle ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1 SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 5. !] CANLILAR VE HAYAT VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER Psikolojik ve 10 KASIM ATATÜRK HAFTASI : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 7 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE II : 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 3 9.HAFTA (18 KASIM- 22 KASIM) SINIF: ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1 KASIM FİZİKSEL OLAYLAR KUVVET VE HAREKET Sarmal yayların özellikleri ile ilgili olarak öğrenciler; Yaylara Kuvvet Uygulayalım Yayların esneklik özelliği gösterdiğini gözlemler. (BSB–1) Yayın Cevabı Bir yayı sıkıştıran veya geren cisme, yayın eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uyguladığını belirtir. Bir yayı geren veya sıkıştıran kuvvetin Esneklikleri Kaybolur artması durumunda yayın uyguladığı mu? kuvvetin de arttığını fark eder. (BSB–1) Bir yayın esneklik kaybedebileceğini keşfeder. (BSB–16,18) özelliğini Yayların Özellikleri AÇIKLAMALAR [!] ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Öğrenciler sıkıştırılan veya gerilen yayların eski hâllerine geri dönerken kendileri ve çevredekiler için tehlike oluşturacak tarzda hareket edebilecekleri konusunda uyarılmalıdır. 1.4 Yayların esneklik özelliklerinin farklı olabileceği vurgulanmalı; fakat yay sabiti ve geri çağırıcı kuvvet kavramları kullanılmamalı ve bunlarla ilgili matematiksel bağıntılara Açık Uçlu Soru girilmemelidir. Çoktan Seçmeli Soru Kavram Haritası Yapılandırılmış Grid Yayların özelliklerini kullanarak bir dinamometre tasarlar ve yapar. (BSB–16,22,23,24,27, FTTÇ–9; TD–3) Dinamometre Tasarlayalım Kavram Eşleştirme Problem Çözme Neler Öğrendik? D.K Syf 71 !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 8 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………… ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE II : FİZİKSEL OLAYLAR KUVVET VE HAREKET SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME !] Kuvvet, iş ve enerji ile ilgili olarak İş yapalım öğrenciler; 2.1 Kuvvet, iş ve enerji arasındaki ilişkiyi araştırır. 2.2 Fiziksel anlamda birimini belirtir. işi tanımlar ve Kütleyi değiştir 2.3 Bir cisme hareket doğrultusuna dik olarak etki eden kuvvetin, fiziksel anlamda iş yapmadığını ifade eder. 2.4 Enerjiyi iş yapabilme yeteneği olarak tanımlar. 2.5 Hareketli cisimlerin kinetik enerjiye sahip olduğunu fark eder. Sürati Değiştir (BSB–1,3,8) [!] 2.6 Kinetik enerjinin sürat ve kütle ile olan ilişkisini keşfeder. (BSB–16,19,20,27,32) 2.7 Cisimlerin konumları nedeniyle çekim potansiyel enerjisine sahip olduğunu belirtir. 2.8 Çekim potansiyel enerjisinin cismin Çekim Potansiyel Enerjisi ağırlığına ve yüksekliğine bağlı Nelere Bağlıdır? olduğunu keşfeder. (BSB–16,19,20,27,32) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar İş birimi joule (jul) olarak verilir. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 2.2 İşin fiziksel olarak ne anlama geldiği tanımsal düzeyde verilmeli ve bir cisme etki eden kuvvetin hangi durumda iş yaptığı örneklerle sezdirilmeli, iş ile ilgili hesaplamalara (W=F.x) girilmemelidir. 2.3 Hangi kuvvetlerin fiziksel 1. Anlatım anlamda iş yapacağı konusunda, sadece 2. Tüme varım hareket doğrultusuna dik olarak etki 3. Tümden gelim 4. Grup eden kuvvetin, fiziksel anlamda iş tartışması yapmadığı ve bu özel durumun dışında 5. Gösteri kalan kuvvetlerin iş yapacağı 6. Soru yanıt vurgulanmalı, açı yapan kuvvetlerin 7. Örnek olay bileşenleri ile ilgili hesaplamalar 8. Beyin fırtınası 9. Canlandırma yapılmamalıdır. [!] 3 9.HAFTA (18 KASIM- 22 KASIM) - 10. HAFTA (25 KASIM – 29 KASIM) KASIM 2. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 6. sınıf “Kuvvet ve Hareket” ünitesi ile ilişkilendirilir. :7 2.4 Öğrenciler iş ve enerji kavramları arasındaki farkı ve ilişkiyi fark edebilmelidir. 10. Grup çalışmaları 11. Proje 12. Keşfetme 13. Oyun oynama : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 9 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE II : ETKİNLİKLER Bazı cisimlerin esneklik özelliği nedeni ile esneklik potansiyel enerjisine sahip olabileceğini belirtir. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 2.14 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” temel dil becerisi ile ilişkilendirilir. 2.7 Burada konumla ilgili olarak öğrenciler bir cismin yerden yüksekliğini Açık Uçlu Soru dikkate almalıdır. Cisimlerin Çoktan Seçmeli 2.8 “Potansiyel enerji” kavramı Soru 2.9 Öğrenciler kütle (m) ve yer çekimi ivmesinin (g) çekim potansiyel enerjisine etkisini, ayrı ayrı değil onlara tanıdık gelen ve kütle ile yer çekimi ivmesinin çarpımlarının yerine geçen ağırlık olarak incelemelidir. Çünkü öğrenciler yer çekimi ivmesi ile ilgili bilgileri almadan bir cismin ağırlığını dinamometre ile belirleme becerisini 6. sınıfta kazanmıştır. 2.12 Potansiyel ve kinetik enerjilerin birbirine dönüşebileceğini örneklerle açıklar. (BSB–25) 2.13 Enerji dönüşümlerinden hareketle, enerjinin korunduğu sonucunu çıkarır. Yapılandırılmış Grid Kavram Eşleştirme Problem Çözme 2.7 Dünya-Ay ve Dünya-Güneş arasındaki çekim potansiyel enerjisine Neler Öğrendik? değinilmez. D.K Syf 81 2.14 Çeşitli enerji türlerini araştırır ve bunlar arasındaki dönüşümlere örnekler verir (FTTÇ–7,30,33,34; TD–3) : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 öğrencilere sezdirilmeli; bununla ilgili matematiksel bağıntılar verilmemelidir. Kavram Haritası 2.11 Yayın esneklik potansiyel enerjisinin yayın sıkışma (veya gerilme) miktarı ve yayın esneklik özelliğine bağlı olduğunu keşfeder. (BSB–16,19,20,27,32) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı AÇIKLAMALAR 2.5 Sadece hareketli cisimlerin kinetik enerjiye sahip olacağından bahsedilmeli, bununla ilgili matematiksel bağıntılara girilmemelidir. 2.10 Sıkıştırılmış veya gerilmiş bir yayın esneklik potansiyel enerjisine sahip Esnek olduğunu fark eder. Enerjileri (BSB–16,19,20,27,32) 2 10. HAFTA (25 KASIM – 29 KASIM) - 11.. HAFTA (02 - 06 ARALIK) ARALIK SINIF KAZANIMLAR 2.9 !] FİZİKSEL OLAYLAR KUVVET VE HAREKET [!] 2.9 Bazı cisimlere örnek olarak balon, lastik, cetvel verilebilir. [!] Enerjinin, harcanması, tüketilmesi ve kullanılması günlük dilde sıkça geçer. Böyle durumlarda enerjinin yok olmadığı, genellikle başka bir enerjiye dönüştüğü vurgulanmalıdır. : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 10 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT SINIF ETKİNLİKLER AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 3. Basit makineler ile ilgili olarak öğrenciler; 3.2 Basit makine çeşitleri olarak eğik düzlem, kaldıraç, makara ve dişliler verilir. 3.1 Bir kuvvetin yönünün nasıl değiştirilebileceği hakkında tahminlerde bulunur ve tahminlerini test eder. Eğik Düzlemin Kolaylığı (BSB–1,9,16) [!] Bir kuvvetin yönünü ve/veya büyüklüğünü değiştirmek için kullanılan araçları basit makineler olarak isimlendirir. 3.3 Basit makinelerden bahsederken “giriş kuvvetleri” ve “çıkış kuvvetleri” terimleri bir sistemi ifade etmesi nedeniyle tercih edilir. Ancak uygun yerlerde “uygulanan kuvvet” ve “doğan kuvvet” terimleri de kullanılabilir. [!] Basit makine kullanarak uygulanan “giriş” kuvvetinden daha büyük bir “çıkış” kuvveti elde edilebileceğini fark eder. (BSB–1,16,22,23,24,32) Hangisi Daha Kolay? Basit makinelerle ilgili matematiksel bağıntılara girilmeden öğrencilerin basit makineleri tanımaları ve bunların sağladığı kolaylıkları fark etmeleri sağlanmalıdır. [!] 3.6 Öğrencilerin, araştırma yoluyla vida, çıkrık, keski, tekerlek vb. basit makineleri tanımaları sağlanır. [!] 3.6 Müzeler (Teknoloji, arkeoloji, Neler etnografya ve bilim müzeleri, sanal Öğrendik? D.K Syf 89 müzeler, özel kurum ve kuruluşlara ait müzeler) ziyaret edilerek geçmişten günümüze basit makineler incelenebilir. [!] Basit makinelerin bize fazladan bir enerji sağlamadığı, yani enerji üretmedikleri, aksine sürtünmeden dolayı enerji kaybına yol açtığı vurgulanmalıdır. [!] Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethederken gemilerin Haliç’e nasıl indirildiği ve Arşimet’in basit makinelerle ilgili çalışmalarından söz edilebilir. 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 !] FİZİKSEL OLAYLAR KUVVET VE HAREKET KAZANIMLAR 4 HAFTA 11. HAFTA (02 - 06 ARALIK) ve 12. HAFTA (09 ARALIK- 13 ARALIK) ARALIK AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE II : Bir işi yaparken basit makine kullanmanın enerji tasarrufu sağlamayacağını, sadece iş yapma kolaylığı sağlayacağını belirtir. Belirli bir giriş kuvvetini, en az üç basit makineden oluşan bir bileşik makineye uygulayarak çıkış kuvvetinin büyüklüğünü artıracak bir tasarım yapar (BSB–16,22,23,24,27; FTTÇ–8,9). Farklı basit makine çeşitlerini araştırarak basit makinelerin geçmişte ve günümüzde insanlığa sunduğu yararları değerlendirir. (FTTÇ–7,30,33,34; TD–3) Tasarladığı bileşik makinenin uzun süre kullanıldığında, en çok hangi kısımlarının ne şekilde aşınacağını tahmin eder. (BSB–9; FTTÇ–10) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME Işığın madde ile [!] etkileşimiyle ilgili 5 ve 6. sınıfta öğrenilenler hatırlatılmalıdır. [!] :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 3.6 Atatürk’ün bilim ve teknoloji konusundaki sözlerine örnekler (‘ Ben, manevî miras olarak hiç bir âyet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevî mirasım ilim ve akıldır.’gibi) verilmelidir. Atatürkçülük konular. ( 3.6 -1) : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) ile ilgili 11 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE II : FİZİKSEL OLAYLAR KUVVET VE HAREKET SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR AÇIKLAMALAR 4. Sürtünme kuvvetinin enerji kaybına yol açması ile ilgili olarak öğrenciler; Sürtünmenin Etkisi Sürtünme kuvveti ile ilgili matematiksel bağıntılara girilmemelidir. 4.1 Sürtünen yüzeylerin deneylerle gösterir. (BSB–16) 4.3 Sürtünmenin etkisiyle kinetik enerjinin ısı, ses ve ışık enerjilerine dönüşümünden bahsedilir. 4.2 Sürtünme kuvvetinin, kinetik enerjide bir azalmaya sebep olacağını fark eder. (BSB–15,16,17,18,19,20) 4.3 Kinetik enerjideki azalmayı dönüşümüyle açıklar. 4.4 Hava ve su direncinin de kinetik enerjide bir azalmaya neden olacağı genellemesini yapar. 4.5 Sürtünme kuvvetinin az veya çok olmasının gerekli olduğu yerleri araştırır ve sunar. (BSB–32) ısındığını ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME !] 4 12. HAFTA (09 ARALIK- 13 ARALIK) - 13. HAFTA (16– 20 ARALIK) ARALIK : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı [!] enerji Atmosfere giren meteorların yeryüzüne düşerken kütlelerinin neden Açık Uçlu Soru değiştiğinden söz edilebilir. Çoktan Seçmeli Soru DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 4.3 7.sınıf Canlılar ve Hayat öğrenme alanı, Vücudumuzdaki Sistemler ünitesinin gözün yapısı konusu ile ilişkilendirilir. :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 4.5 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” dil becerisi amaç 6, “Konuşma” dil becerisi, “Yazma” dil becerisi amaç 1,2,3 ile ilişkilendirilir. Kavram Haritası Yapılandırılmış Grid Problem Çözme Neler Öğrendik? D.K Syf 92 2. ÜNİTE DEĞERLEN DİRMESİ : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 12 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE III : FİZİKSEL OLAYLAR YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1. Elektriklenme ve çeşitleri ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Bazı maddelerin veya cisimlerin birbirlerine temas ettirildiğinde elektriklenebileceğini fark eder. 1.2 Aynı yolla elektriklendikten sonra aynı cins iki maddenin birbirlerini dokunmadan ittiğini, farklı cins iki maddenin ise birbirlerini dokunmadan çektiğini deneyerek keşfeder. (BSB-8, 9, 30, 31). SINIF AÇIKLAMALAR ??? Sürtünme, elektriklenmeyi kolaylaştırıcı (etkileşme yüzeyini artıran) bir etkendir. Burada önemli olan temas yüzeyidir. Bu nedenle öğrenciler “Elektriklenme sürtünme ile oluşur.” kavram yanılgısına düşmemelidir. [!] Elektriklenme ile ilgili etkinlikler nemli ortamlarda sonuç vermediğinden kuru bir ortam tercih edilmelidir. [!] 1.8 Negatif yüklerin elektronlar, pozitif yüklerin ise protonlar olduğu 4. Ünite olan “Maddenin Yapısı ve Özellikleri” ünitesinde verilecektir. [!] Elektriklenme konusundaki (+), (-) sembolleri matematikteki toplama ve çıkarma işlemleri ile karıştırılmamalıdır. Boşluk Doldurma !] 4 13. HAFTA (16– 20 ARALIK) - 14.HAFTA (23 ARALIK – 27 ARALIK) ARALIK Cisimleri Elektrikleyelim 1.3 Deneysel sonuçlara dayanarak iki cins elektrik yükü olduğu sonucuna varır. (BSB-31). 1.4 Elektrik yüklerinin pozitif (+) ve Farklı Yükler negatif (-) olarak adlandırıldığını belirtir. 1.5 Aynı elektrik yüklerinin birbirini ittiğini, farklı elektrik yüklerinin ise birbirini çektiğini ifade eder. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 1.DÖNEM 2.YAZILI Negatif ve pozitif yüklerin birbirine eşit olduğu cisimleri, nötr cisim olarak adlandırır. 1.7 Yüklü bir cismin başka bir cisme dokundurulunca onu aynı tür yükle Dokundur, Etkile ve Gör yükleyebileceğini ve bu cisimlerin daha sonra birbirini itebileceğini deneyerek keşfeder. (BSB–8, 9, 30, 31) 1.8 Elektriklenme olaylarında cisimlerin negatif yük alış-verişi yaptığını ve cisimler üzerinde pozitif veya negatif yük fazlalığı (yük dengesizliği) oluştuğunu ifade eder. : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME Kavramlar Arası İlişki Ağı 1.6 : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 13 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE III : Elektroskopun ne işe yaradığını, tasarladığı bir araç üzerinde gösterir. (BSB–18, FTTÇ–5) Elektroskop Yapalım AÇIKLAMALAR [!] 1.10 Toprağın yani yerkürenin aslında çok büyük bir nötr cisim olduğu hatırlatılmalıdır. 1.10 Yüklü cisimlerden toprağa, topraktan yüklü cisimlere negatif yük akışını “topraklama” olarak adlandırır. [!] 1.11 Cisimleri etki ile yüklemek için topraklama yapılması gerektiği vurgulanmalıdır. 1.11 Cisimlerin birbirine dokundurulmadan etki ile elektriklenerek zıt yükle yüklenebileceğini deneyerek keşfeder. (BSB–8, 9, 30, 31) Yükler Nereye gider? [!] Öğretmen su tesisatı modelinin sadece bir benzetme olduğunu ve eksiklerinin bulunduğunu vurgulamalıdır [!] 1.12 Elektriklenmenin teknolojideki ve bazı doğa olaylarındaki uygulamaları hakkında örnekler vererek tartışır. (FTTÇ–5) 4 14.HAFTA (23 ARALIK – 27 ARALIK) - 15. HAFTA (30 ARALIK – 03 OCAK) ARALIK - OCAK SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1.9 !] FİZİKSEL OLAYLAR YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK 2. Elektrik devrelerindeki akım, gerilim ve direnç ilişkisi ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Elektrik akımının bir çeşit enerji aktarımı olduğunun farkına varır. 2.2 Elektrik enerjisi kaynaklarının, devreye Ampule Ne oldu? elektrik akımı sağladığını ifade eder. 2.3 Elektrik devrelerinde akımın oluşması için kapalı bir devre olması gerektiğini fark eder. 2.4 Bir elektrik devresindeki akımın yönünün üretecin pozitif kutbundan, negatif kutbuna doğru kabul edildiğini ifade eder ve devre şeması üzerinde çizerek gösterir. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar [!] ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (1.12–9 ) Boşluk Öğrencilere, konunun tarihsel gelişimi Doldurma ile ilgili bir okuma metni verilerek akımın yönünün negatif yüklerin akış Grafik Çizme yönünün tersi olarak kabul edildiği verilmelidir. Neler Öğrendik? 2.1. Öğrencilere, bir devrede elektrik D.K Syf 112 enerjisi kaynağı nedeniyle yüklerin kinetik enerjilerini birbirlerine aktarmaları sonucu elektrik akımının oluştuğu, yüklerin kapalı devre boyunca iletkenin bir ucundan diğer ucuna gitmediği vurgulanmalıdır. : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 14 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………… ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE III : FİZİKSEL OLAYLAR YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 2.5 Ampermetrenin devreye nasıl bağlanacağını devreyi kurarak gösterir (BSB–17, 18) Ampermetreli Devre 2.6 Basit elektrik devrelerindeki elektrik akımını ölçmek için ampermetre kullanır ve akım biriminin amper olarak adlandırıldığını ifade eder. (BSB–17) 2.7 Gerilimi, bir iletkenin iki ucu arasında akım oluşmasına neden olabilecek enerji farkının bir göstergesi olarak ifade eder. 2.8 Voltmetrenin devreye nasıl bağlanacağını devreyi kurarak gösterir. (BSB–17, 18) SINIF AÇIKLAMALAR [!] 2.6–2.8 Voltmetrenin iki uç arasındaki gerilimi, ampermetrenin ise iletkenin üzerinden geçen akımı ölçtüğünden farklı bağlandığı vurgulanmalıdır. [!] Şehir geriliminin ölçümünün tehlikeli olacağı vurgulanmalıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 2.9 4 16. HAFTA (06 OCAK– 10 OCAK) OCAK Voltmetreli Devre Boşluk Doldurma Pillerin, akülerin vb. elektrik enerjisi kaynaklarının kutupları arasındaki gerilimi, voltmetre kullanarak ölçer ve gerilim biriminin volt olarak adlandırıldığını ifade eder. (BSB–17) Neler Öğrendik? D.K Syf 117 2.10 Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilim ile üzerinden geçen akım arasındaki ilişkiyi deneyerek keşfeder. (BSB–8, 9, 30, 31) Akım Gerilim İlişkisi 2.11 Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilimin, üzerinden geçen akıma oranının devre elemanının direnci olarak adlandırıldığını ifade eder. 2.12 Volt/Amper değerini, direnç birimi Ohm’un eş değeri olarak ifade eder. !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 15 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE III : FİZİKSEL OLAYLAR YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 3. Ampullerin (dirençlerin) bağlanma şekilleri ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1 Ampullerin seri ve paralel bağlandığı durumları devre kurarak gösterir. (BSB 17) 3.4 Ampullerin paralel bağlanmasından oluşan devrelerin avantajlarını ve dezavantajlarını fark eder. 3.5 Seri bağlı devre elemanlarının hepsinin üzerinden aynı akımın geçtiğini fark eder. Az Direnç Çok Akım 3.6 Paralel bağlı devre elemanlarının üzerinden geçen akımların toplamının, ana koldan geçen akıma eşit olduğunu fark eder. 4 17. HAFTA (13-17OCAK) OCAK Seri ve paralel bağlı ampullerden oluşan bir devrenin şemasını çizer. Paralel Bağlama 3.8 !] Ampullerin seri ve paralel bağlanması durumunda devredeki farklılıkları deneyerek keşfeder. (BSB–8,9,30,31) ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 3.7 Seri bağlanan dirençlerin eş değer direncinin arttığı, paralel bağlı dirençlerde ise azaldığı, formüllere girilmeden verilecektir. 1. Anlatım 2. Tüme varım 3. Tümden gelim 4. Grup tartışması 5. Gösteri 6. Soru yanıt 7. Örnek olay 8. Beyin fırtınası 9. Canlandırma 10. Grup çalışmaları 11. Proje 12. Keşfetme 13. Oyun oynama 3. Ünite Değerlendirmesi Devrede direnci küçük olan koldan yüksek; direnci büyük olan koldan daha düşük akımın geçeceğinin farkına varır. : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME Neler Öğrendik? D.K Syf 122 Ampullerin seri-paralel bağlandığı durumlardaki parlaklığın farklılığının sebebini direnç ile ilişkilendirir. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 3.1 Etkinlikler ampuller yerine direnç (reosta vb.), pil yerine güç kaynağı kullanılarak yapılabilir. 3.2 Pillerin paralel bağlanması konusuna bu düzeyde girilmeyecektir. [!] 3.6 Voltmetrenin iki uç arasındaki gerilimi ampermetrenin ise iletkenin üzerinden geçen akımı ölçtüğünden farklı bağlandığı vurgulanmalıdır. 3.3 3.7 AÇIKLAMALAR [!] Seri Bağlama 3.2 SINIF 1.DÖNEM 3.YAZILI : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 16 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………..ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : 1. Element ve elementlerin sembolleri ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Model üzerinde, bir elementin bütün atomlarının aynı olduğunu fark eder. (BSB- 28) Farklı Atomlar, Elementler Model ve şekilleri kullanarak farklı elementlerin atomlarının farklı olduğunu sezer. (BSB–5,6) 4 18. HAFTA (20-- 24 OCAK) OCAK 1.3 Periyodik sistemdeki ilk 20 elementi ve günlük hayatta karşılaştığı yaygın element isimlerini listeler. 1.4 Elementleri sembollerle göstermenin bilimsel iletişimi kolaylaştırdığını fark eder. (FTTÇ- 4) 1.5 İlk 20 elementin ve yaygın elementlerin sembolleri verildiğinde isimlerini, isimleri verildiğinde sembollerini belirtir. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1.2 !] MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 1.1 Element kavramının ilk tanıtımının, küresel modeller üzerinde ve atomların özdeşliği temelinde sezdirilmesi amaçlanmıştır. Bu kavramın tanımı, fiziksel ve kimyasal olayların tanıtımından sonra “kendinden daha Farklı basit maddelere ayrışmama” esasına göre verilecektir. [!] 1.3 Demir, bakır, altın, gümüş, çinko, kalay, kurşun, cıva, iyot ve krom yaygın elementlerin başlıcalarıdır. [!] 1.3 Elementlerin numaralandırılması, atom numarası kavramına bir hazırlıktır. [!] 1.3 Yaygın kullanılan elementlerin isimlerinden sembollerinin türetilmesine Kavram örnekler verilir. Haritası [!] 1.3 Periyodik cetvel üzerinde ilk 20 element ve en yaygın 10 element Yapılandırılmış Grid gösterilir. [!] 1.3 Burada amaç; elementlerin isimleri ile sembolleri arasında ilişki Neler kurmaktır. Element özellikleri ve keşfi Öğrendik? ile ilgili bilgiler asli bilgiler gibi D.K Syf 143 düşünülmemelidir. [!] 1.4; 1.5 Element sembollerinin bellekte yerleşimi için bu dönem öğrencilerinin yaşı uygundur. “İsim, şehir, bulmaca” benzeri oyunlar, bu bağlamda çok yararlıdır. [!] 1.4; 1.5 Sembol ve formül kavramları arasındaki fark vurgulanmalıdır. [!] 1.4; 1.5 Rusça, Çince, Japonca vb. metinlerde element sembollerin aynı olduğu metin örnekleriyle gösterilir. Farklı alfabeleri kullananların neden aynı sembolleri seçtiği irdelenir. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 1.1 Atom, molekül, element, bileşik, saf madde ve karışım kavramları 6. sınıfta edinilmiş olup bu kazanım, bir hatırlatma olarak düşünülmelidir. :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 17 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR ile 2. Atomun yapısı öğrenciler; ilgili olarak 2.1 Birbiri ile temas halinde olan atomları “bağlı atomlar” şeklinde niteler. Kağıda ne oldu? 2.2 Sürtme ile elektriklenme olayına dayanarak atomun kendinden daha basit öğelerden oluştuğu çıkarımını yapar (BSB–8) 2.3 Atomun çekirdeğini, çekirdeğin temel parçacıklarını ve elektronları temsilî resimler üzerinde gösterir. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 2.2 Sürtme ile elektriklenmeden hareketle atomdan küçük temel parçacıklar bulunması gerektiği çıkarımına varmak, dolaylı ve öğrencinin çok da tanımadığı bir akıl yürütme süreci gerektirir. Ayrıca negatif yük, pozitif yük, nötral gibi kavramlar da 7. sınıf “Elektrik” ünitesinde verilmiş olmakla birlikte, henüz tam anlaşılmamış olabilir. Bu konuda sabırlı ve ısrarlı olmak esastır. Kavram Haritası 2 19. HAFTA (10-14 ŞUBAT) AÇIKLAMALAR [!] Elektronlar Ayrı Durur ŞUBAT SINIF DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 2.1 Öğrenci, 6. sınıfta öğrendikleriyle, atomu, “yekpare ve içi dolu” algılamış olabilir. Modeller üzerinde çalışılırken, “Acaba atomlar gerçekten böyle içi dolu küreler şeklinde midir?” sorusunu sormak ve bu konuda bir şüphe uyandırmak çok önemlidir. Sürtme ile elektriklenme tartışılırken, bağlı atomların veya atom gruplarının değiş-tokuş edilmesi de gündeme geleceği için, bağ kavramı ile ilgili ilk sezişlerin de irdelenmesi faydalıdır. :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Yapılandırılmış Grid Neler Öğrendik? D.K Syf 150 18 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 2.4 Elektronu, protonu ve nötronu kütle ve yük açısından karşılaştırır. 2.5 Nötr atomlarda, proton ve elektron sayıları arasında ilişki kurar. (BSB- 7; TD–1) 2.6 Aynı elementin atomlarında, proton sayısının (atom numarası) hep sabit olduğunu, nötron sayısının az da olsa değişebileceğini belirtir. SINIF [!] 2.3; 2.4 Proton, elektron ve nötronun kütlesi verilmeyecektir. Sadece “Proton ve nötronun kütleleri birbirine çok yakındır.”; “Proton ve nötron tartılamayacak kadar küçük taneciklerdir.”; “Elektron kütlesi, proton kütlesinin yaklaşık 1/2000’ i kadardır ”ifadeleri yeterlidir. [!] 2.4 Atomun kütlesinin, yaklaşık olarak proton ve nötron kütleleri toplamı olduğu vurgulanır. [!] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı [!] DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Kavram 2.4; 2.5 Artı yüklü protonların Haritası çekirdekte yan yana nasıl durabildiği, bazı öğrencilerde merak oluşturabilir. Yapılandırılmış “Çekirdekteki parçacıklar arasında, Grid başka yerde görmediğimiz özel çekim kuvvetleri vardır.” doğru ve bu düzey için uygun bir açıklama olacaktır. 2.6 “Kütle numarası” düzeyde gerekli değildir. : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME AÇIKLAMALAR 4 HAFTA 19. HAFTA (10-14 ŞUBAT) - 20. HAFTA (17- 21 ŞUBAT) ŞUBAT AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : kavramı bu 2.3; 2.8 Katman kavramı, yörünge kavramına tercih edilmelidir. : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 19 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………… ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ 2.7 Aynı atomda, elektronların çekirdekten farklı uzaklıklarda olabileceğini belirtir. 2.8 Çizilmiş atom modelleri üzerinde elektron katmanlarını gösterir, katmanlardaki elektron sayılarını içten dışa doğru sayar. 2.9 Proton sayısı bilinen hafif atomların (Z≤20) elektron dizilim modelini çizer. (FTTÇ- 4) : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar AÇIKLAMALAR 2.6–2.9 Atomun gerçekte üç boyutlu olduğu, resim-modellerin aslında bir küreyi gösterdiği, ilgi duyan çocuklar için ek bilgi olarak verilebilir. Bazı öğrenciler, bu durumda katmanların bir çember değil; bir küre yüzeyi olacağı çıkarımını yapabilir. Eğitici filmler veya internet ortamı kullanılarak dinamik (hareketli) atom modelleri göstermek, bu bağlamda yararlıdır. [!] 2.7 -2.9 Güneş sistemiyle atom modeli arasında ilişki kurmak, atomun iki boyutlu olduğunu çağrıştırması bakımından iyi bir benzetme değildir. Ayrıca öğrencilerde henüz yerleşik bir “Güneş sistemi” kavramı olduğu da kesin değildir. 2.9 İzotop kavramı ve “Atomun özelliklerini belirleyici olan proton sayısıdır.” bilgisi bu düzey için erkendir. [!] 2.9 Bu seviyede; s, p,d, f orbitallarine girilmeyecektir. Elektronlar; 2, 8, 8, 18 düzeninde katmanlara yerleştirilecektir. [!] 2.10; 2.11 Eski atom modellerinin bugün terk edilmiş olması, o modelleri geliştiren bilim adamlarının iyi düşünmediği anlamına gelmez. Doğru olan, bildiklerinin bugünküne göre çok az olmasıdır. Dalton’ un zamanında bilinenler hesaba katılınca, o modeli geliştirmenin, “Bohr Modeli” nden daha basit olmayacağı açıktır. İnsan bilgisinin zamanla genişlediği ve derinleştiği, bugün geçerli bazı modellerin gelecekte terk edilebileceği, ama bugünkü modelin günümüzdeki problemleri çözebildiği sezgi yoluyla da olsa verilmelidir. [!] 2.10 Elektron bulutu modeline dayandırarak atomla ilgili bu düzeyde verilebilir fazla bir olgu yoktur. Ancak gerçeğe daha yakın olduğu düşünülen bir modelin varlığının bilinmesi yararlıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK [!] 2.11 Bilimsel modellerin, gözlenen olguları açıkladığı sürece ve açıkladığı ölçekte geçerli olacağını, modellerin gerçeğe birebir uyma iddiası ve gereği olmadığını fark eder. (FTTÇ- 4) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 2.10 Atom modellerinin tarihsel gelişimini kavrar; elektron bulutu modelinin en gerçekçi algılama olacağını fark eder. (FTTÇ–3) 4 HAFTA 20. HAFTA (17- 21 ŞUBAT) - 21. HAFTA (24-28 ŞUBAT) ŞUBAT AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : Kavram Haritası Yapılandırılmış Grid : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 20 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………… ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : 3.1 Dış katmanında 8 elektron bulunduran atomların elektron alıp-vermeye yatkın olmadığını (kararlı olduğunu) belirtir. 3.2 Elektron almaya veya vermeye yatkın atomları belirler. 3.3 Bir atomun, katman-elektron diziliminden çıkarak kaç elektron vereceğini veya alacağını tahmin eder. (BSB- 9) 3.4 Atomların elektron verdiğinde pozitif (+), elektron aldığında ise negatif (-) yük ile yüklendiği çıkarımını yapar. 3.5 Yüklü atomları adlandırır. 3.6 Pozitif yüklü iyonları “katyon”, negatif yüklü iyonları ise “anyon” olarak adlandırır. 3.7 Çok atomlu yaygın iyonların ad ve formüllerini bilir. 4 21. HAFTA (24-28 ŞUBAT) - 22. HAFTA (03 - 07 MART) ŞUBAT - MART Katman – elektron dizilimi ile kimyasal özellikleri ilişkilendirmek bakımından öğrenciler; : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı “iyon” SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 3. !] MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ Atom Modelleri ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 3.1–3.6 Oktet, dublet, iyon, anyon ve katyon kavramları birbiri ile ilişkili olarak verilecektir. [!] 3.1 Her atomun dış katmanını neden 8’e tamamlamak istediği sorusunu burada ele almak gerekmez. Ancak atomların elektron dizilimlerini soy gazlara benzetme eğiliminden bahsedilebilir. “Oktet kuralı” aslında bir kural değil, istisnası var olan bir düzenliliktir. Bu seviyede istisnalardan söz etmek gereksizdir. 3.7 Çok atomlu iyonlardan karbonat, nitrat, sülfat, fosfat, hidroksit ve amonyum iyonları tanıtılacak, diğer Kavram iyonlardan söz edilmeyecektir. Haritası Yapılandırılmış Grid olarak : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar AÇIKLAMALAR :7 Neler Öğrendik? D.K Syf 154 : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 21 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ile ilgili 4. Kimyasal bağ öğrenciler; 4.1 Atomlar arası yakınlık ile kimyasal bağ kavramını ilişkilendirir. 4.2 İyonlar arası çekme/itme kuvvetlerini tahmin eder, çekim kuvvetlerini “iyonik bağ” olarak adlandırır. olarak 4.3 Elektron ortaklaşma yolu ile yapılan bağı “kovalent bağ” olarak adlandırır. 4.4 Asal gazların neden bağ yapmadığını açıklar. 4.5 Elektron ortaklaşma yoluyla oluşan H2, O2, N2 moleküllerinin modelini çizer. 4.6 Molekül yapılı katı element kristal modeli veya modelin resmi üzerinde molekülü ve atomu gösterir. (BSB–28) 4.7 Kovalent bağlar ile moleküller arasında ilişki kurar. (TD–1) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 6 HAFTA 22. HAFTA (03 - 07 MART) - 23. HAFTA (10 - 14 MART) MART AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar AÇIKLAMALAR [!] 4.1 Kimyasal bağ kavramının ilişkilendirilebileceği görsel öğe, “birbirine yakın duran atomlar” dır. İki atom, teğet veya kısmen iç içe çizilmiş ise arada bir bağ olacağı fikri hem basit oluşu hem de gerçeği yansıtması bakımından uygundur. [!] 4.2; 4.3 Elektron alış-verişinin hangi hâllerde ve hangi yönde olacağı tartışılırken oktet ve dublet kurallarına sık sık gönderme yapmak yararlıdır. [!] 4.3 Ünitenin bu bölümünde sadece iyonik bağ tanıtılacak, iyonik bileşikler “Bileşikler ve Formülleri” başlığı altında incelenirken burada verilenler pekiştirilecektir. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Kavram [!] 4.4 Kovalent bağ, bir çift elektron ile Haritası iki ayrı atom çekirdeği arasındaki çekim olarak da sunulabilir. Fakat bu düzeyde, Yapılandırılmış elektron ortaklaşma kavramı daha kolay Grid anlaşılır. 4.6 Kovalent bağların polarlık sınıflandırması ve koordinasyon bağları Neler Öğrendik? burada verilmeyecektir. D.K Syf 158 : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 22 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………..ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : Her bileşikte en az bulunduğunu fark eder. 5.3 Molekül yapılı bileşiklerin model veya resmi üzerinde atomları ve molekülleri gösterir. (BSB–28) 5.4 Moleküllerde; her elementin atom sayısının, örgü yapılarda; elementlerin atom sayılarının oranını belirler. 5.5 5.6 AÇIKLAMALAR iki 5.1–5.4 Laboratuar ortamında, demir ve kükürt elementlerinden hareketle bir bileşik elde etmek, öğrenciler için güzel bir deneyim olabilir. Ancak bu deneyi kendisi yapsa bile öğrenci, bileşik ve element kavramları ile ilgili kalıcı bir sezgi edinememektedir. Modeller, kavramsal sezgiler için daha uygun görsel malzemeler olarak düşünülmüştür. [!] 5.4 Molekül modelleri ile çalışılırken, her atomu farklı renklerde ve/veya farklı boylarda seçmek ve küreler üzerine element sembollerini okunabilir şekilde Kavram yazmak faydalıdır. Haritası 5.5 NaCl, CaO gibi basit iyonik ve H2O, CO2, SO2, NH3, C6H12O6 gibi Yapılandırılmış kovalent bileşiklerin formülleri üzerinde Grid durulur. element [!] Günlük hayatta sıkça karşılaştığı basit iyonik ve bazı kovalent bileşiklerin formüllerini yazar. (FTTÇ- 4) [!] Element ve bileşiklerin hangilerinin moleküllerden oluştuğuna örnekler verir. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar 5.6 “Elementler atomlardan, bileşikler Neler moleküllerden oluşmuştur.” Öğrendik? genellemesinden kaçınılmalıdır. Çünkü D.K Syf 162 bu kuralın geçerli olduğu durumlar kadar istisnaları da vardır. Polimerler, proteinler, karbonhidratlar gibi çok büyük moleküllere bu düzeyde girilmeyecektir. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME [!] Öğrenciler, bileşikler ve formülleri ile ilgili olarak; Atomlardan Farklı Maddeler Farklı atomların bir araya gelerek yeni maddeler oluşturabileceğini fark eder. (BSB- 5) 5.2 4 24. HAFTA (17 - 21 MART) MART 5.1 SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 5. !] MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 18 MART ÇANAKKALE ŞEHİTLERİNİ ANMA GÜNÜ 2.DÖNEM I.YAZILI : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 23 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 6. Karışımlar ile ilgili olarak öğrenciler; Maddeleri Birleştirelim !] Karışımlarda birden çok element veya bileşik bulunduğunu fark eder. (BSB- 2, 4) 6.2 Heterojen karışım (adi karışım) ile homojen karışım (çözelti) arasındaki farkı açıklar 6.3 Katı, sıvı ve gaz maddelerin sıvılardaki çözeltilerine örnekler verir. 6.4 Çözeltilerde, çözücü molekülleri ile çözünen maddenin iyon veya molekülleri arasındaki etkileşimlerini açıklar. 4 25. HAFTA (24 - 28 MART) MART - NİSAN 6.1 : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı SINIF AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 6.1 Kolloid, emülsiyon, süspansiyon, dispersiyon kavramlarına girilmeyecektir. [!] 6.4 Kimi öğrenciler, NaCl’ deki iyonik bağın su tarafından nasıl koparıldığını sorgulayabilir. Böyle durumlarda, iyonik çekim kuvvetlerinin ortam değişince zayıflayabileceği ve özellikle su ortamında çok zayıfladığı gerçeği, verilebilir en basit açıklamadır. [!] 6.4 Su ve alkol gibi sıvıların karışımlarının da bir çözelti olduğu özellikle vurgulanmalıdır. Böyle çözeltilerde, miktarı çok olan sıvıya çözücü, miktarı az olana çözünen demek uygundur. Ancak., sulu homojen karışımlarda, miktarı az bile olsa , suyu “çözücü” kabul etmek yanlış olmaz. 6.4 Çözünme olayının molekül-iyon temelinde açıklanırken, hidratasyon, solvatasyon, dissosiyasyon, assosiyasyon gibi terimlere ve bağ oluşumuna girilmeyecektir. : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 24 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : 6.5 Sıcaklık yükseldikçe hızlandığını fark eder. 6.6 Çözünenin tane boyutu küçüldükçe çözünme hızının artacağını keşfeder. 6.7 Çözeltileri derişik ve seyreltik şeklinde sınıflandırır. (BSB–5, 7) 4 26.HAFTA (31 – 04 NİSAN) 6.9 SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 6.8 MART - NİSAN MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ AÇIKLAMALAR [!] 6.7 Derişimin sayısal ifadesi burada kapsam dışıdır. [!] Derişik ve seyreltik kavramlarının göreceli anlamlar taşıdığı, aynı çözeltinin, ikinci çözeltiye göre seyreltik, üçüncü çözeltiye göre de derişik olabileceği vurgulanır. 6.7 Piyasadaki tüketim mallarının etiketleri üzerinde, derişik yerine konsantre terimi kullanılmaktadır. 1. Anlatım Öğrenciye bu terim tanıtılacak, fakat 2. Tüme varım derişik sözcüğü tercih edilecektir. 3. Tümden gelim çözünmenin Çözünmeyi Hızlandıralım [!] Çözeltilerin nasıl seyreltileceğini ve/veya deriştirileceğini deneyle Şerbet Yapalım gösterir. (BSB–15, 16, 17, 18; TD–3) Bazı çözeltilerin elektrik enerjisini ilettiğini deneyle gösterir; elektrolit olan ve elektrolit olmayan maddeler arasındaki farkı açıklar. (BSB- 2, 5, 7) 6.10 Yağmur ve yüzey sularının kısmen iletken olmasının sebebini ve doğurabileceği tehlikeleri açıklar. (FTTÇ- 26, 28, 29) 6.9 Kullanılan güç kaynağının ve ampulün tipine ve daldırılmış elektrotlar arasındaki mesafeye bağlı olarak, saf su ve şeker çözeltisiyle yapılan deneylerde ampul, çok sönük de olsa yanabilir. Böyle durumlarda, suyun ve şeker çözeltisini “kötü iletken” tuz çözeltisini de “iyi iletken” şeklinde nitelemek, saf suda az da olsa iyonlar bulunduğu konusuna girmemek uygundur. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 6. sınıf “Yaşamımızdaki Elektrik” ünitesi ile ilişkilendirilebilir. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 4. Grup tartışması 5. Gösteri 6. Soru yanıt 7. Örnek olay 8. Beyin fırtınası 9. Canlandırma 10. Grup çalışmaları 11. Proje 12. Keşfetme 13. Oyun oynama 6.9 Burada esas olan, bazı maddelerin suda iyonlaştığı, bazılarının da molekül halinde çözündüğü fikridir. Elektrolit kavramının çağrıştıracağı elektroliz ve Neler zayıf elektrolit, kuvvetli elektrolit gibi Öğrendik? kavramlar bu ünitenin tamamen dışında D.K Syf 171 düşünülmelidir. 4. Ünite 6.9 HCl, H2SO4 gibi aslında molekül Değerlendirme yapılı bazı maddelerin de suda tamamen iyonlaşabileceği göz önüne alınarak “Molekül yapılı maddeler suda iyonlaşmaz.” şeklinde bir genellemeye gitmemek gerekir. [!] !] ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 6.10 Yüzey sularının iyonik maddeler çözmüş olabileceği fikrinin yerleşmesi için, toprağın oluşumu ve yapısı hakkında özet bir bilgi gereklidir. : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 25 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE IV : MADDE VE DEĞİŞİM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1. 1.1 SINIF AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Işığın soğurulması ile ilgili olarak öğrenciler; Işık Maddeleri Isıtabilir Işığın madde ile etkileşimi sonucunda mi? soğurulabileceğini fark eder. 1.2 Işıkla etkileşen maddelerin ısındığını gözlemler. 1.3 Yaptığı gözlemlere dayanarak Hangisi Daha Çok Isındı? maddelerin ışığı soğurduğu çıkarımını yapar. (BSB–8) 1.4 Koyu renkli cisimlerin ışığı, açık renkli cisimlere göre daha çok soğurduğunu Işık Enerjisi keşfeder. (BSB–2, 6) 1.5 Teknolojik tasarım döngüsünü kullanarak ışığı soğuran maddelerin ısınmasıyla ilgili projeler üretir. (FTTÇ–9) 1.6 Işığın bir enerji türü olduğunu ifade eder. (TD–3) 4 27. HAFTA (07 – 11 NİSAN) NİSAN 1.7 1.8 !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı 1.1–1.5 Işığı soğuran maddelerin ısınması, 5.sınıf “Madde ve Değişim” öğrenme alanı “Maddenin Değişimi ve Tanınması” ünitesindeki “ısı- sıcaklık” konusu ile ilişkilendirilmelidir. Çoktan Seçmeli Sorular Bulmaca Proje Görevi Neler Öğrendik? D.K Syf 189 yararlanma : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Kavram Haritası Işık enerjisinin başka bir enerjiye dönüşebileceğini ifade eder. (TD–1, 2) Güneş enerjisinden yollarına örnekler verir. (FTTÇ- 28) Açık Uçlu Sorular DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 5. sınıfın “Işık ve Ses” ünitesinde ışığın yayılması ve ışığın maddeyle karşılaşması ile ilgili öğrenilenler hatırlatılmalıdır. :7 : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 26 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………..ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE V : 4 2.1 28. HAFTA (14 - 18 NİSAN) SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 2. NİSAN FİZİKSEL OLAYLAR IŞIK Cisimlerin renkli görünmesiyle ilgili olarak öğrenciler; Beyaz ışık aslında beyaz değil Beyaz ışığın tüm renkleri içerdiğini fark eder. (BSB–1) 2.2 İnsan gözünün fark edemeyeceği ışınların da olduğunu ifade eder. Renk Değiştiren Cisimler 2.3 Cisimlerin siyah, beyaz veya renkli görünmelerini, ışığın yansıması ve soğurulmasıyla açıklar. (BSB–8) 2.4 Cisimlerin beyaz ışıkta ve renkli Gökyüzü neden renkli? ışıklarda neden farklı renklerde göründüklerini açıklar. (BSB–25) 2.5 Gökyüzünün renkli görünmesini ışığın atmosferde soğurulması ve saçılması ile açıklar. AÇIKLAMALAR ??? ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 2.1 Bazı öğrenciler ışığın tüm renkleri birleştirildiğinde siyah renk elde edileceğini düşünebilir. 2.2 Renk-dalga boyu ilişkisi, ışığın dalga karakteri bu ünitenin kapsamı dışındadır. Işınların dalga boylarından söz edilmeyecektir. [!] 2.2 5. sınıfın “Işık ve Ses” ünitesinde ışın kavramı, ışığın izlediği yolu çizimle göstermede kullanılan geometrik şeklin adı, burada ise ışık türü olarak Açık Uçlu kullanılmıştır. Sorular [!] 2.2 Dalga boyu kavramına girilmeden, mor ötesi ışık, kızıl ötesi Çoktan Seçmeli ışık, X-ışını gibi ışın türlerinin bilim ve Sorular teknolojideki kullanım alanlarından söz Kavram edilmelidir. Haritası ??? 2.5 Bazı öğrenciler gökyüzünün mavi görünmesinin, denizlerin mavi olmasından kaynaklandığını düşünebilir Bulmaca Neler Öğrendik? D.K Syf 195 !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 27 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE V : FİZİKSEL OLAYLAR IŞIK SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 3. Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçmesi ile ilgili olarak öğrenciler; Işık Nasıl Kırılıyor? AÇIKLAMALAR 4 29. HAFTA (21 - 25 NİSAN) NİSAN 3.1 !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK . ??? 3.1 Bazı öğrenciler ışığın hızının asla değişmeyeceğini düşünebilir. [!] Işığın belirli bir yayılma hızının olduğunu ifade eder. 3.2 Işığın hızının saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçerken değiştiğini ifade eder. 3.3 Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçerken doğrultu değiştirdiğini keşfeder. (BSB–2, 11,17, 23, 26) 3.4 Işık demetlerinin az kırıcı (az yoğun) saydam bir ortamdan çok kırıcı (çok yoğun) saydam bir ortama geçerken normale yaklaştığı, çok kırıcı (çok yoğun) saydam bir ortamdan az kırıcı (az yoğun) saydam bir ortama geçerken ise normalden uzaklaştığı sonucunu çıkarır. (BSB–31) 3.5 Işığın hem kırıldığı hem de yansıdığı durumlara örnekler verir. (BSB–2; TD–1) 3.6 Çeşitli ortamlarda kırılma olayını açıklamak için basit ışın diyagramları çizer. (BSB–28) 3.7 İki ortam arasında doğrultu değiştiren ışık demetlerini gözlemleyerek ortamların yoğunluklarını karşılaştırır. (BSB–6, 8) 3.8 Işığın her zaman çok kırıcı (çok yoğun) ortamdan az kırıcı (az yoğun) ortama geçemediğini deneyerek keşfeder. (BSB–8, 9,30,31) 3.9 Işığın kırılmasıyla açıklanabilecek olaylara örnekler verir. (BSB–2; TD–1) 3.10 Işığın prizmada kırılarak renklere ayrılabileceğini keşfeder. (BSB–2, 17, 25) ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 Işık madde ile etkileşimiyle ilgili 5 ve 6. sınıfta öğrenilenler hatırlatılmalıdır. Öğrenciler oyuncak lazerin kesinlikle göze tutulmaması konusunda uyarılmalıdır. [!] Işık Hangi Gelmiş? 3.2 Yüzeyin Normalinin; ortam değiştiren ışınların gelme ve kırılma açılarını ölçmede referans alınan, ortamları ayıran, sınıra dik, sanal bir doğru parçası olduğu belirtilmeli ve çiziminde öğrencilere yardım Açık Uçlu Soru Ortamdan edilmelidir. Çoktan Seçmeli Soru 3.4 “ Snell Yasası” verilmeyecektir. Gözlerimiz Yanılıyor mu? Sudan Havaya [!] 3.8 Sınır açısından bağıntı verilmeden Kavram Haritası söz edilmelidir. [!] 3.8 Genellikle yoğun maddelerin daha Bulmaca kırıcı oldukları belirtilir. [!] 3.9 Tam yansıma olayı ve fiber optik kabloların çalışma prensibinden söz Neler Öğrendik? edilebilir. D.K Syf 201 [!] 3.10 Renk tayfında yediden çok daha fazla renk vardır. 23 NİSAN ULUSAL EGEMENLİK ve ÇOCUK BAYRAMI 2. DÖNEM 2. YAZILI YOKLAMA : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 28 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE V : ETKİNLİKLER 4. Merceklerle ilgili olarak öğrenciler; 4.1 Işığın ince ve kalın kenarlı merceklerde nasıl kırıldığını keşfeder. (BSB–2, 11, 17) 4.3 4.4 4.5 4 30. HAFTA (28 NİSAN – 02 MAYIS) SINIF KAZANIMLAR 4.2 NİSAN - MAYIS FİZİKSEL OLAYLAR IŞIK 4.6 [!] Paralel ışık demetleri ile ince ve kalın Mercekler Işığı Nasıl kenarlı merceklerin odak noktalarını Kırıyor? bulur. (BSB–1) Merceklerin kullanım örnekler verir. (BSB–1; TD–2) AÇIKLAMALAR alanlarına Mercekler kullanarak gözlem araçları tasarlar. (BSB–1, 3, 11, 17; FTTÇ–8, 9, 17) 4.1 İnce ve kalın kenarlı merceklerin çeşitli şekiller olabileceği vurgulanmalıdır. 4.1 İnce ve kalın kenarlı merceklerde, cismin bulunduğu çeşitli uzaklıklar için görüntünün bulunacağı yer ve büyüklüğü ile ilgili bağıntılar verilmeyecektir. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 4.3 7. sınıf “Canlılar ve Hayat” öğrenme alanı, “Vücudumuzdaki Sistemler” ünitesinin gözün yapısı konusu ile ilişkilendirilir. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 4.1;4.5 Görüntü çizimleri ve merceklerle ilgili geometrik optik konuları üst sınıflarda ele alınacaktır. [!] Ormanlık alanlara bırakılan cam Merceklerle Neler atıkların güneşli havalarda yangın riski Yapabiliriz? oluşturabileceğini fark eder. (FTTÇ–22, 23, 26, 27, 29, 33; TD–5) ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 4.5 Öğrenciler; çıplak gözle, Açık Uçlu Soru merceklerle veya mercek sistemleriyle kesinlikle Güneş’e bakmamaları Çoktan Seçmeli konusunda uyarılmalıdır. Soru 01 MAYIS İŞÇİ VE EMEKÇİLER BAYRAMI Kavram Haritası Bulmaca Işığın yansıması ve kırılması olaylarının İki Mercekli Sistemler benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır. (BSB–1, 5) Neler Öğrendik? D.K Syf 205 5. Ünite Değerlendirme !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 29 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VI : CANLILAR VE HAYAT İNSAN VE ÇEVRE SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1. Organizmaların yaşadıkları alanlar ve bu alanlara insan etkisi ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Tür, habitat, popülasyon ve ekosistem kavramlarını örneklerle açıklar. 1.2 Bir ekosistemdeki canlı organizmaların birbirleriyle ve cansız faktörlerle ilişkilerini açıklar. 1.3 Farklı ekosistemlerde bulunabilecek canlılar hakkında tahminler yapar. (BSB – 9) AÇIKLAMALAR [!] 1.2 Canlıların birbiri ile ilişkilerinde besin zincirleri ve besin ağları verilir. [!] 1.3 Göl, deniz, orman vb. ekosistemler verilir. [!] İlköğretim 4 ve 5. sınıfta kullanılan “ yaşam alanı” yerine “habitat” kavramı kullanılacaktır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME Besin ağlarındaki enerji akışı ve ekosistemde madde döngüleri 8. sınıfta verilecektir. :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Çoktan Seçmeli Soru Kavramlar Arası İlişkileri Bulma 4 31. HAFTA (05 - 09 MAYIS) MAYIS Açık Uçlu Soru Tanılayıcı Dallanmış Ağaç Yapılandırılmış Grid !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 30 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT CANLILAR VE HAYAT İNSAN VE ÇEVRE SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1.4 Ekosistemleri canlı çeşitliliği ve iklim özellikleri açısından karşılaştırır. (BSB – 5, 6). 1.5 Ekosistemdeki biyolojik çeşitliliği fark eder ve bunun önemini vurgular. 1.6 Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan bitki ve hayvanlara örnekler verir. (BSB -25; FTTÇ – 22, 23, 26) 1.7 Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesinde olan bitki ve hayvanların nasıl korunabileceğine ilişkin öneriler sunar. (BSB–32; FTTÇ – 21, 22, 23, 24, 27) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı AÇIKLAMALAR [!] ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Ülkemizin biyolojik çeşitliliği ile ilgili okuma metni verilebilir. Açık Uçlu Sorular 4 HAFTA 32. HAFTA (12 – 16 MAYIS) MAYIS AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VI : Okuma Metni : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 31 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI…………. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VI : CANLILAR VE HAYAT İNSAN VE ÇEVRE SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1.8 Çevresinde bulunan bitki ve hayvanlara sevgiyle davranır. (FTTÇ – 27, TD- 5) 1.9 Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre sorunlarından bir tanesi hakkında bilgi toplar, sunar ve sonuçlarını tartışır. (BSB 25, 32; FTTÇ – 18, 20, 21, 26, 27, 29) !] ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME [!] 1.9 Ülkemiz çevre sorunlarına örnek olarak orman tahribatı, hava, su ve toprak kirliliği, heyelan, sel vb. verilebilir. [!] 1.9; 1.10 Biyolojik silahlar konusu ile ilgili okuma metni verilebilir. [!] 1.9 Erozyon ‘Dünya ve verilecektir. ve deprem konusu Evren’ ünitesinde [!] 1.9-1.11 Dünyadaki çevre problemleri için ozon tabakasının delinmesi, sera etkisi, deniz kirliliği, nükleer kirlilik (Çernobil örneği) vb. verilebilir. DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 1.9 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” , “Konuşma” ve “Yazma” temel dil becerisi ile ilişkilendirilir. 1.9, 1.10 ve 1.11 kazanımları, Sosyal Bilgiler dersi “Küresel Bağlantılar” öğrenme alanı, “Ülkeler Arası Köprüler” ünitesi kazanım 2 ve 3 ile ilişkilendirilir. ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (1.6, 1.7,19,1.10,1.11– 1, 2, 3, 4, 8, 10, 11, 12,13,14,15, 16 ) İnsan Hakları ve Vatandaşlık ( 1.10, 1.11, 1.12 – 18 ) 19 MAYIS ATATÜRK’Ü ANMA GENÇLİK ve SPOR BAYRAMI Problem Çözme 2 33. HAFTA (19- 23 MAYIS) MAYIS 1.10 Dünyadaki bir çevre probleminin ülkemizi nasıl etkileyebileceğine ilişkin çıkarımlarda bulunur. (BSB, 8; FTTÇ – 18, 20, 21, 28). AÇIKLAMALAR :7 : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı Okuma Metni Açık Uçlu Sorular : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 32 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……….. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VI : CANLILAR VE HAYAT İNSAN VE ÇEVRE SINIF ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1.11 Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre sorunlarına yönelik iş birliğine dayalı çözümler önerir ve faaliyetlere katılır. (FTTÇ – 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27; TD – 4) 1.12 Atatürk’ ün çevre sevgisi ile ilgili uygulamalarına örnekler verir. (FTTÇ – 23, 27; TD – 4) AÇIKLAMALAR [!] 1.9; 1.10 Biyolojik silahlar konusu ile ilgili okuma metni verilebilir. [!] 1.9 – 1.11 Dünyadaki çevre problemleri için ozon tabakasının delinmesi, sera etkisi, deniz kirliliği, nükleer kirlilik (Çernobil örneği) vb. verilebilir. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (1.6, 1.7,19,1.10,1.11– 1, 2, 3, 4, 8, 10, 11, 12,13,14,15, 16 ) İnsan Hakları ve Vatandaşlık ( 1.10, 1.11, 1.12 – 18 ) [!] 1.12 Atatürk’ün çevreyle ilgili yaptığı uygulamalar Örneğin, Atatürk Orman Çiftliği, Ankara çayı projesi gibi) araştırma ödevi olarak verilir. [!] Atatürkçülük konular. (1.12–2) Kariyer Bilinci Geliştirme: Biyolog, zoolog, botanikçi, çevre mühendisi ve veterinerlik verilebilir. 2 33. HAFTA (19- 23 MAYIS) MAYIS P1. Anlatım 2. Tüme varım 3. Tümden gelim 4. Grup tartışması 5. Gösteri 6. Soru yanıt 7. Örnek olay 8. Beyin fırtınası 9. Canlandırma 10. Grup çalışmaları 11. Proje 12. Keşfetme 13. Oyun oynama :7 ile ilgili Neler Öğrendik? D.K Syf 231 6. Ünite Değerlendirme !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 33 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………… ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT DÜNYA VE EVREN GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ : UZAY BİLMECESİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1. Uzayda bulunan gök cisimleri ile ilgili olarak öğrenciler; Gök Cisimlerini 1.1 Gök cisimlerini çıplak gözle gözleyerek özelliklerini belirler. (BSB–1, 2, 4, 5, 6, 7) 1.2 Uzayda, çıplak gözle gözleyebildiğimizden çok daha fazla gök cismi olduğunu fark eder. (BSB–8, 25; FTTÇ–1, 3, 16) 1.3 Bilinen takımyıldızlara örnekler verir. 1.4 Kuyruklu yıldızlara örnekler verir. Gözlemleyelim 2 HAFTA 34. HAFTA (26-30MAYIS) HAZİRAN AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VII : : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar SINIF AÇIKLAMALAR 1.1 Gökyüzü gözlemleri dışarıda yapılacaksa, bu gözlemin mümkünse şehir ışıklarından uzakta, bir büyüğün eşliğinde, hava şartlarına uygun kıyafetlerle, en az 20 dakikalık bir sürede yapılması gerektiği belirtilir. 1.2 Uzayda bulunan gök cisimleri ile ilgili olarak nicel ayrıntılara (çap değeri, ortalama sıcaklık vb.) girilmeyecektir. [!] 1.2 Gezegenlerin ışık kaynağı olmadığı, yıldızların bir ömrü olduğu; ömrü tükenmemiş yıldızların belirli yaşlarda ısı ve ışık yaydıkları belirtilir. ??? 1.3; 1.4 “Yıldız” denince akla genelde bayrağımızda yer alan şekil gelmektedir. Oysa yıldızların genelde küresel şekilde olduğu belirtilir. [!] 1.3 Takımyıldızı oluşturan yıldızların, ortak özellik veya ilişkileri nedeniyle değil; Dünya’dan bakıldığında birlikte sergiledikleri görünüm nedeniyle ortak bir adla anıldığı belirtilir. [!] Kutup Yıldızı’nın geceleyin yön bulmakta kullanıldığı ve bulunduğu yönün kuzeyi gösterdiği belirtilir. [!] 1.4 Kuyruklu Yıldızlar, yıldız adıyla adlandırılmakla birlikte yıldızlardan farklıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK [!] Açık Uçlu Sorular Neler Öğrendik? D.K Syf 245 2.DÖNEM 3. YAZILI YOKLAMA : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 34 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……. ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI !] SAAT DÜNYA VE EVREN GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ : UZAY BİLMECESİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR 1.5 Gözlem yaparken, yıldızlarla gezegenleri birbirinden ayırt eder. (BSB–1, 2, 4–7) 1.6 Güneş’in de bir yıldız olduğunu ifade eder. (BSB–2) 1.7 Yıldızlar arasındaki çok uzak mesafelerin “ışık yılı” adı verilen bir uzaklık ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir. 1.8 Meteor ile gök taşı arasındaki farkı açıklar. 2. Güneş sistemi ve uzayla ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Güneş sistemindeki gezegenleri Güneş’e yakınlıklarına göre sıralar. (BSB–4) 4 HAFTA 34. HAFTA (26-30MAYIS) - 35. HAFTA (02- 06 HAZİRAN) HAZİRAN AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VII : Güneş Sistemi Modeli 2.2 Güneş sistemindeki gezegenlerin Güneş’e olan uzaklıklarının “astronomi birimi” (AB) adı verilen bir uzaklık ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir. 2.3 Güneş sistemindeki gezegenlerin belirli yörüngelerde hareket ettiklerini kavrar. 2.4 Güneş sistemindeki gezegenleri, belirgin özelliklerine (birbirlerine göre büyüklükleri, doğal uydu sayıları, etraflarında halka olup olmaması) göre karşılaştırır. (BSB–4, 5) 2.5 Güneş sistemini temsil eden bir model oluşturur ve sunar. (BSB–28, 30, 32; FTTÇ–4, 8) : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Okul Dışı Etkinlik : Sınırlamalar SINIF AÇIKLAMALAR 1.6 Güneş’in tabakalarının özellikleri, sıcaklık değeri, çapı vb. ayrıntılara girilmez. ??? 1.7 Işık yılı’nın bir zaman birimi olmadığı; “ışığın bir yılda aldığı yol” olarak ifade edilen bir uzaklık ölçüsü birimi olduğu belirtilir. [!] 1.8 Gök taşları, gezegenlerin arasında hareket eden ve tümüyle gaz durumuna geçmeden, atmosfere girerek yeryüzüne ulaşabilen meteorlardır. Ayrıca akan yıldız adı verilen doğa olayına, halk arasında yıldız kayması denildiği ve buna da atmosfere yüksek hızla girip yanan bir meteorun sebep olabileceği belirtilir. [!] 1.8 Meteorlar, düştükleri yerlerde ciddi Hasarlara yol açabilir, çukur oluşturabilir. Oluşan çukurlara meteor çukuru denilir; ancak Dünya yüzeyi üzerindeki bir çukurdan söz ediliyorsa buna gök taşı çukuru denilir. [!] İnsansız uzay araçları tarafıdan çekilmiş güneş sistemi fotoğraflarıyla destekli gazete küpürleri incelenerek Güneş’e yakınlıkları ve boyutları bakımından gezegenler karşılatırılabilir. 2.1.–2.5. Uluslararası Astronomi Birliği (International Astronomical Union; IAU), 24 Ağustos 2006 tarihinde Prag'da yaptığı toplantıda Plüton'u gezegen sınıfından çıkararak "Cüce Gezegen" sınıfına dahil etmiştir. İlgili kazanımlar bu değişim doğrultusunda işlenmelidir. [!] 2.2 Bir astronomi biriminin (AB) Güneş ile Dünya arasındaki uzaklığa eşit olduğu belirtilir. 2.4 Güneş sistemindeki gezegenler, birbirlerine göre nitel özellikleriyle (göreli boyut, etrafında halka olup olmaması, uydu sayısı, yüzey şekilleri) ele alınır; nicel ayrıntılara (çapının büyüklüğü, yoğunluğu vb.) girilmez. [!] 2.6 Gel-Git Olayı’nın, Ay ile Dünya arasındaki hareket ilişkisinden kaynaklanan doğa olayı olduğu bir okuma metniyle verilir. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME 1.6 Güneş ile ilgili olarak 5. sınıfta öğrenilenler hatırlatılır. 2.5 Ay ile ilgili olarak 5. sınıfta öğrenilenler hatırlatılır. 2.5 ve 2.6 kazanımları, Türkçe dersi “Konuşma” öğrenme alanı ile ilişkilendirilir. :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK Boşlukları Tamamlama Eşleştirme Açık Uçlu Sorular Karşılaştırma : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) 35 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………..ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VII : KAZANIMLAR 2.6 2.8 Dünya dışındaki evren parçasını “uzay” olarak tanımlar ve Dünya’mızın uzaydaki yerini belirtir. Uzay araştırmaları ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1 Eski medeniyetlerin gök biliminde nasıl veri topladıkları, kaydettikleri, bunları ne amaçla ve nasıl kullandıkları hakkında bilgi toplayarak bir görüş oluşturur ve sunar. (BSB–25, 32; FTTÇ–1, 2, 3, 34, 35) 3.2 ETKİNLİKLER Ay’ın, Dünya’nın uydusu olduğunu gösteren bir model oluşturur ve sunar. Uydu Modeli (BSB–28, 30, 32; FTTÇ–4, 8) Tasarlıyorum Gök adalara örnekler vererek özelliklerini kavrar. (BSB–5) 3. 4 35. HAFTA (02- 06 HAZİRAN) - 36. HAFTA (09 – 13 HAZİRAN) 2.7 HAZİRAN DÜNYA VE EVREN GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ : UZAY BİLMECESİ Gök bilimcilerin; teleskoplar yardımıyla gök cisimlerinin hareketlerini ve yapısını inceleyen bilim insanları olduklarını belirtir. Teleskop (FTTÇ–11, 12, 34, 35; TD–2, 3) AÇIKLAMALAR [!] [!] [!] [!] Ünlü Türk gök bilimciler ve çalışmaları hakkında örnekler verir. (FTTÇ–15; TD–3) 3.4 Teleskopların uzay gözlemi yapmadaki önemini fark eder. (BSB–3, 17) [!] 3.5 Basit bir teleskop yapmak için teknolojik tasarım yapar, model oluşturur ve sunar. (BSB–28, 30, 32; FTTÇ–4, 8, 9) DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 2.6 Gel-Git Olayı’nın, Ay ile Dünya arasındaki hareket ilişkisinden kaynaklanan doğa olayı olduğu bir okuma metniyle verilir. [!] 3.1 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma”, “Konuşma” ve “Yazma” temel dil becerisi ile ilişkilendirilir. 3.3 kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi “Bilim Teknoloji ve Toplum” öğrenme alanı, “Zaman İçinde Bilim” ünitesi kazanım 3 ile ilişkilendirilir. 3.2, 3.4, 3.6 kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi “Bilim Teknoloji ve Toplum” öğrenme alanı, “Zaman İçinde Bilim” ünitesi kazanım 4 ve5 ile ilişkilendirilir 3.1; 3.2 Astronomi yerine gök bilimi; Yapılandırılmış astronom yerine gök bilimci terimi Grid kullanılabilir. Açık Uçlu 3.2 Ünlü gök bilimcilerin hayat Sorular 3.4; 3.5 7. sınıf “Fiziksel Olaylar” öğrenme alanı “Işık ve Ses” ünitesi Mercekler konusu ile ilişkilendirilir. boşluklarla birlikte gök cisimlerinin tümü” anlamında kullanıldığı belirtilir. “Dünya’mızın uzaydaki yeri”nden kastedilen; bulunduğu gök ada/sistem ve Güneş’e yakınlıkta kaçıncı sırada bulunduğudur. 3.1 “Gök” denilince, içinde gök cisimlerinin hareket ettiği sonsuz boşluk veya uzay anlaşılır. 3.4 Gözlem evlerinin; ışık kirliliğinin gökyüzü gözlemi yapmadaki olumsuz etkileri nedeniyle, şehir dışındaki tenha yerlerde bulunduğu belirtilir. Olanaklar elverdiği ölçüde yakın çevrede bulunan (varsa) bir gözlem evine gezi düzenlenir ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK 2.5 ve 2.6 kazanımları, Türkçe dersi “Konuşma” öğrenme alanı ile ilişkilendirilir. 2.7 Galaksi yerine gök ada terimi Neler kullanılır. Öğrendik? 2.8 Evren kelimesinin; “aradaki D.K Syf 252 hikâyeleri verilebilir. :7 [!] 3.1 Ziyaret edilen çeşitli müzeler, gözlem evleri üniversitelerin uzay ve astronoımi bölümlerinden elde edilen bilgiler kullanılarak Problem dünden bugüne kullanılan gök bilimi Çözme araştırmaları ve bu alanda kullanılan araç Okuma Parçası gereçleri incelenebilir. [!] 3.3 SINIF Hikaye Yazma 3.4 Işık kirliliği ile ilgili olarak 4. sınıfta öğrenilenler hatırlatılır. 3.5 kazanımı, Türkçe dersi “Konuşma” temel dil becerisi ile ilişkilendirilir. : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? !] : Uyarı : Sınırlamalar : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) : Kavram Yanılgısı 36 2013 – 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ………….ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI SAAT HAFTA AY ÖĞRENME ALANI : ÜNİTE VII : DÜNYA VE EVREN GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ : UZAY BİLMECESİ ETKİNLİKLER KAZANIMLAR SINIF AÇIKLAMALAR DERS İÇİ VE DİĞER DERSLERLE İLİŞKİLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME :7 ARA DİSİPLİNLER ATATÜRKÇÜLÜK . 3.6 3.8 Ay’a atılan ilk adımın, uzak gezegenlere gidebilme ve uzay araştırmaları bakımından önemini kavrar. 3.9 Evrenin, uçsuz bucaksız olması nedeniyle uzay hakkında bilinen gerçeklerin sınırlı ve yeni araştırmalarla değişebilir olduğunu örneklerle açıklar. (FTTÇ–1, 3) [!] 3.6 Uzay teknolojisi sayesinde geçmişten günümüze kadar geliştirilen araçlara örnek olarak uzay mekikleri, yapay uydular, uzay istasyonları, özel tasarlanmış giysiler vb. örnek verilebilir. [!] 3.7 Bazı ülkelerde astronot yerine Bulmaca “kozmonot” terimi kullanıldığı belirtilir. [!] [!] 2 36. HAFTA (09 – 13 HAZİRAN) HAZİRAN 3.7 Teknolojinin uzay araştırmalarına, uzay araştırmalarının da teknolojiye katkısını örneklerle açıklar. (FTTÇ–3, 16, 17, 31, 32, 36) Astronotların uzayda pek çok alanda (fizik, kimya, biyoloji, tarım, eczacılık, balistik vb.) incelemeler yapan bilim insanı olduklarını belirtir. (FTTÇ–11, 12, 34, 35; TD–2, 3) Açık Uçlu 3.7 Uzay çalışmalarında görev almış Sorular ünlü astronotlar ile ilgili çeşitli anekdotlar verilir. Doğru Yanlış 3.8 “Ay’a atılan ilk adım” ile ilgili Çoktan Seçmeli olarak okuma metni verilir. Sorular Neler Öğrendik? D.K Syf 258 3.10 Uzay çalışmalarına dayanarak ve hayal gücünü kullanarak geleceğe yönelik tahminler yürütür. (BSB–8, 9; FTTÇ–1, 3, 31) 7. Ünite DEğerlendirme 3.11 Uzay kirliliğinin sebeplerini ifade ederek bu kirliliğin yol açabileceği olası sonuçları tahmin eder. (BSB–8; FTTÇ–18, 21, 26, 28, 29, 32) !] : Sınıf-Okul İçi Etkinlik : Uyarı : Dışı Etkinlik : Sınırlamalar 3.9, 3.10 kazanımları, Sosyal Bilgiler dersi 6. sınıf “Bilim Teknoloji ve Toplum” öğrenme alanı, “Elektronik Yüzyıl” ünitesi kazanım 2 ile ilişkilendirilir. : Ders İçi İlişkilendirme : Diğer Derslerle İlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ??? : Kavram Yanılgısı : Ara Disiplinlerle İlişkilendirme ( Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını, 2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.) UYGUNDUR 16/09/2013 Müdür Baş Yrd. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Okul Müdürü 37