ünitelendirilmiş yıllık plan

2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
08-12.09.2008
SAAT
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
ÜNİTE I: VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER
2
15-19.09.2008
2
2
22-26.09.2008
2
2
KAZANIMLAR
1.Sindirim sistemi ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Sindirim sistemini oluşturan yapı ve
organları; model, levha ve/veya şema üzerinde
gösterir (FTTÇ-4).
1.2. Besinlerin vücuda yararlı hâle gelmesi için
değişime uğraması gerektiğini tahmin eder.
1.3. Besinlerin kana geçebilmesi için fiziksel
(mekanik) ve kimyasal sindirime uğraması
gerektiğini belirtir.
1.4. Enzimin kimyasal sindirimdeki işlevini
açıklar.
1.5. Karaciğer ve pankreasın sindirimdeki
görevlerini ifade eder.
1.6. Sindirime uğrayan besinlerin bağırsaklardan
kana geçişini açıklar.
1.7. Sindirim sistemi sağlığını olumlu-olumsuz
etkileyecek etkenleri özetler ve tartışır (BSB-25,
27, 32).
2.Boşaltım sistemi ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Boşaltım sistemini oluşturan yapı ve
organları; model, levha ve/veya şema üzerinde
gösterir (FTTÇ-4).
2.2. Boşaltım sisteminde böbreklerin görevini ve
önemini açıklar.
2.3. Boşaltım sistemi sağlığının korunması için
alınabilecek önlemlerin farkına varır.
2.4. Bazı böbrek rahatsızlıklarının tedavisinde
kullanılan teknolojik gelişmelere örnekler verir
(FTTÇ-5, 17, 29, 30, 32).
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
[!] Kimyasal madde muhafazası ve
kullanımına dikkat edilmelidir.
1.2, 1.3 Kimyasal ve fiziksel (mekanik)
sindirim tanımları verilir, kimyasal sindirim
denklemlerine girilmez.
??? 1.3 Öğrenciler sindirimin sadece midede
gerçekleştiğini düşünebilirler.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
1.1 5.sınıf
“Vücudumuz Bilmecesini
Çözelim” ünitesindeki
besinlerin Sindirimi ve “
Besin İçerikleri ve
Görevleri” konularıyla
ilişkilendirilir.
1.4 Sindirimde görevli sindirim
enzimlerinin isimleri verilmez.
 1.6 Villusun sindirimdeki önemi
vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil olarak
verilir.
[!] 1.7 Sindirim sistemi sağlığını olumlu
etkileyen etkenlerden lifli besinler, dengeli
beslenme; olumsuz olarak etkileyen
etkenlerden stres, dengesiz ve yetersiz
beslenme vb. örnek olarak verilebilir.
 2.2 Nefronun boşaltımdaki önemi
vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil olarak
verilir.
[!] 2.2 Boşaltımda deri, akciğer ve
karaciğerin görevleri de vurgulanır.
[!] 2.4 Böbrek yetmezliği, böbrek taşı,
böbrek nakli, diyaliz, yüksek frekanslı ses
dalgaları ve lazer gibi teşhis/tedavi
yöntemleri vurgulanır.
1.7 kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma” temel dil
becerisi ile ilişkilendirilir.
2.1 ve 2.2 kazanımları
5.sınıf
“ Vücudumuz Bilmecesini
Çözelim” ünitesi “Zararlı
Maddelerin Boşaltımı”
konusu ile ilişkilendirilir.
 2.4 kazanımı, Sosyal
Bilgiler dersi 6.sınıf
“Bilim, Teknoloji ve
Toplum” öğrenme alanı,
“Elektronik Yüzyıl” ünitesi
3.kazanım ile
ilişkilendirilir.
1
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
22-26.09.2008
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
2
KAZANIMLAR
3.Denetleyici ve düzenleyici sistem ile ilgili
olarak öğrenciler;
3.1. Denetleyici ve düzenleyici sistemin
vücudumuzdaki sistemlerin düzenli ve birbiriyle
eş güdümlü çalışmasını sağladığını belirtir.
3.2. Sinir sisteminin bölümlerini; model, levha
ve/veya şema üzerinde gösterir (FTTÇ-4).
3.3. Sinir sisteminin bölümlerinin görevlerini
açıklar.
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!] 3.1 Denetleyici ve düzenleyici sistemleri
olumsuz etkileyen etmenler ( uyuşturucu, alkol ve
sigara) ile ilgili örnekler verilir.
 3.2 Sinir sisteminin bölümleri; merkezî
(beyin, omurilik, beyincik, omurilik soğanı) ve
çevresel sinir sistemi olarak verilir, yapılarına
girilmez. Beynin bölümlerinden olan beyincik ve
omurilik soğanının yapısına girilmeden görevleri
verilir.
06-10.10.2008
30-09/01.02-010-2008 RAMAZAN BAYRAMI
2
4.Duyu organları ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Çevremizdeki uyarıları algılamamızda
duyu organlarının rolünü fark eder.
4.2. Duyu organlarının yapılarını şekil ve/veya
model üzerinde açıklar (FTTÇ-4).
4.3. Duyu organlarının hangi tür uyarıları
aldığını ve bunlara nasıl cevap verildiğini
açıklar.
13-17.10.2008
2
3.4. Refleksi gözlemleyecek bir deney tasarlar
(BSB-16).
3.5. İç salgı bezlerini; model, levha ve/veya
şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar
(FTTÇ-4).
2
4.4. Koku alma ve tat alma arasındaki ilişkiyi
deneyle gösterir (BSB-1).
4.5. Duyu organlarındaki aksaklıklara ve
teknolojinin bu aksaklıkların giderilmesinde
kullanımına örnekler verir. (FTTÇ 31,32)
 3.5. İç salgı bezleri olarak hipofiz, pankreas,
tiroit, böbrek üstü bezleri ve eşeysel bezler
verilir, yapılarına girilmez. Erkek ve dişi salgı
bezleri ayrı ayrı şekiller üzerinde verilir.
 3.5. Hormonlara örnek olarak günlük
hayattan bilinen hormonlar (tiroksin, büyüme
hormonu, insülin, glukagon, adrenalin vb.)
verilir.
 4.3 Duyu organlarında bulunan özel
almaçların (duyu reseptörleri) deride
sıcaklık, dokunma, acı, basınç; gözde ışık;
burunda koku; dilde tat; kulakta ses
uyarılarını aldığı vurgulanır. Tüm duyu
organlarındaki duyu almaçlarının
uyarıları, duyu-sinir yolu ile beyindeki
özel merkezlere ilettiği ve yanıt verdiği
düşünülerek tek bir duyu organı örneği
üzerinden uyarı alımı-cevap verme süreci
açıklanır. Diğerlerinin açıklaması
öğrenciden beklenir.
[!] 4.3 Kulağın vücudumuzun dengesinin
sağlanmasına yardımcı olduğu belirtilir.
 4.5 Aksaklıklar tanım düzeyinde
verilir. Teknolojik örnek olarak lens,
gözlük, işitme cihazı, kornea nakli vb.
belirtilir.
[!] 4.5 Rehberlik Araştırma Merkezi ve
Okul Rehberlik Servisi ile iş birliği
sağlanarak “Göz Tarama Testi” yapılabilir.
2
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
20-24.10.2008
2
27-31.10.2008
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
4.6. Duyu organlarının sağlığını korumak amacı
ile alınabilecek önlemlere günlük hayatından
örnekler verir.
4.7. Kendini, görme veya işitme engelli
kişilerin yerine koyarak onları anlamaya çalışır
(TD-3).
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
KAZANIM 1.SINAV
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
İnsan Hakları ve
Vatandaşlık (4.7–9)
( 20-27 EKİM)
5.Vücudumuzdaki sistemlerle ilgili olarak
öğrenciler;
5.1. Vücudumuzdaki tüm sistemlerin birlikte ve
eş güdümlü çalıştığına örnekler verir.
5.2. Bağımlılığa sebep olan maddelerin
sistemlere etkisini araştırır ve sunar (BSB-25,
27, 32; FTTÇ-28, 29, 32).
[!] 5.2 Rehberlik Araştırma Merkezi ,Okul
Rehberlik Servisi ve Yeşilay Kulübü ile
iletişim kurularak bağımlılığa sebep olan
maddeler ve zararları ile ilgili broşürler
istenerek dağıtılabilir.
5.3. Organ bağışının önemini vurgular.
5.4. Sağlık sorunlarıyla birlikte toplumda
görevlerini devam ettiren bireyleri takdir eder
ve anlayışlı olur (TD-3).
[!] 5.3 Organ bağışı konusunda Atatürk’ün
millî birlik ve beraberlik ile toplumsal
dayanışmaya verdiği önem örneklerle
vurgulanır.
5.2 kazanımı, 5.sınıf
“Vücudumuz
Bilmecesini Çözelim”
ünitesindeki “Sigara ve
Alkol” ile
ilişkilendirilir.
 5.2 kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma”,
“Konuşma” ve
“Yazma” temel dil
becerileri ile
ilişkilendirilir.
Rehberlik ve
Psikolojik Danışma
(5.2–9,10)
Sağlık Kültürü
Eğitimi (5.2–17)
Sağlık Kültürü
Eğitimi (5.3–23)
İnsan Hakları ve
Vatandaşlık (5.4–9)
2
3
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
27-31.10.2008
SAAT
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
ÜNİTE 2: KUVVET VE HAREKET
2
03-07.11.2008
2
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
1. Sarmal yayların özellikleri ile ilgili olarak
öğrenciler;
1.1. Yayların esneklik özelliği gösterdiğini
gözlemler (BSB-1).
1.2. Bir yayı sıkıştıran veya geren cisme, yayın
eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet
uyguladığını belirtir.
1.3. Bir yayı geren veya sıkıştıran kuvvetin
artması durumunda yayın uyguladığı kuvvetin
de arttığını fark eder (BSB-1).
1.4. Bir yayın esneklik özelliğini
kaybedebileceğini keşfeder (BSB-16,18).
1.5. Yayların özelliklerini kullanarak bir
dinamometre tasarlar ve yapar (BSB-16, 22, 23,
24, 27, FTTÇ-9; TD-3).
2. Kuvvet, iş ve enerji ile ilgili olarak
öğrenciler;
2.1. Kuvvet, iş ve enerji arasındaki ilişkiyi
araştırır.
2.2. Fiziksel anlamda işi tanımlar ve birimini
belirtir.
[!] Öğrenciler sıkıştırılan veya gerilen
yayların eski hâllerine geri dönerken kendileri
ve çevredekiler için tehlike oluşturacak tarzda
hareket edebilecekleri konusunda
uyarılmalıdır.
 1.4 Yayların esneklik özelliklerinin
farklı olabileceği vurgulanmalı; fakat yay
sabiti ve geri çağırıcı kuvvet kavramları
kullanılmamalı ve bunlarla ilgili
matematiksel bağıntılara girilmemelidir.
2.3. Bir cisme hareket doğrultusuna dik olarak
etki eden kuvvetin, fiziksel anlamda iş
yapmadığını ifade eder.
2.4. Enerjiyi iş yapabilme yeteneği olarak
tanımlar.
 2.3 Hangi kuvvetlerin fiziksel anlamda iş
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!] İş birimi joule (jul) olarak verilir.
 2.2 İşin fiziksel olarak ne anlama geldiği
tanımsal düzeyde verilmeli ve bir cisme etki
eden kuvvetin hangi durumda iş yaptığı
örneklerle sezdirilmeli, iş ile ilgili
hesaplamalara (W=F.x) girilmemelidir.
yapacağı konusunda, sadece hareket
doğrultusuna dik olarak etki eden kuvvetin,
fiziksel anlamda iş yapmadığı ve bu özel
durumun dışında kalan kuvvetlerin iş
yapacağı vurgulanmalı, açı yapan kuvvetlerin
bileşenleri ile ilgili hesaplamalar
yapılmamalıdır.
[!] 2.4 Öğrenciler iş ve enerji kavramları
arasındaki farkı ve ilişkiyi fark edebilmelidir.
4
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
2.5. Hareketli cisimlerin kinetik enerjiye sahip
olduğunu fark eder (BSB-1,3,8).
2.6. Kinetik enerjinin sürat ve kütle ile olan
ilişkisini keşfeder (BSB-16,19,20,27,32).
2.7. Cisimlerin konumları nedeniyle çekim
potansiyel enerjisine sahip olduğunu belirtir.
2.8. Çekim potansiyel enerjisinin cismin
ağırlığına ve yüksekliğine bağlı olduğunu
keşfeder (BSB-16, 19, 20, 27, 32).
10-14.11.2008
2
2
2.9. Bazı cisimlerin esneklik özelliği nedeni ile
esneklik potansiyel enerjisine sahip
olabileceğini belirtir.
2.10. Sıkıştırılmış veya gerilmiş bir yayın
esneklik potansiyel enerjisine sahip olduğunu
fark eder (BSB-16, 19, 20, 27, 32).
2.11. Yayın esneklik potansiyel enerjisinin
yayın sıkışma (veya ,gerilme) miktarı ve yayın
esneklik özelliğine bağlı olduğunu keşfeder
(BSB-16, 19, 20, 27, 32).
2.12. Potansiyel ve kinetik enerjilerin birbirine
dönüşebileceğini örneklerle açıklar (BSB-25).
2.13. Enerji dönüşümlerinden hareketle,
enerjinin korunduğu sonucunu çıkarır.
2.14. Çeşitli enerji türlerini araştırır ve bunlar
arasındaki dönüşümlere örnekler verir (FTTÇ7, 30, 33, 34; TD-3).
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
 2.5 Sadece hareketli cisimlerin kinetik
enerjiye sahip olacağından bahsedilmeli,
bununla ilgili matematiksel bağıntılara
girilmemelidir.
 2.7 Burada konumla ilgili olarak
öğrenciler bir cismin yerden yüksekliğini
dikkate almalıdır.
 2.7 Dünya-Ay ve Dünya-Güneş
arasındaki çekim potansiyel enerjisine
değinilmez.
 2.8 “Potansiyel enerji” kavramı
öğrencilere sezdirilmeli; bununla ilgili
matematiksel bağıntılar verilmemelidir.
 2.8 Öğrenciler kütle (m) ve yer çekimi
ivmesinin (g) çekim potansiyel enerjisine
etkisini, ayrı ayrı değil onlara tanıdık gelen ve
kütle ile yer çekimi ivmesinin çarpımlarının
yerine geçen ağırlık olarak incelemelidir.
Çünkü öğrenciler yer çekimi ivmesi ile ilgili
bilgileri almadan bir cismin ağırlığını
dinamometre ile belirleme becerisini 6. sınıfta
kazanmıştır.
[!] 2.9 Bazı cisimlere örnek olarak balon,
lastik, cetvel verilebilir.
[!] Enerjinin, harcanması, tüketilmesi ve
kullanılması günlük dilde sıkça geçer. Böyle
durumlarda enerjinin yok olmadığı, genellikle
başka bir enerjiye dönüştüğü
vurgulanmalıdır.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
6.sınıf “Kuvvet ve
Hareket” ünitesi ile
ilişkilendirilir.
2.14 kazanımı,
Türkçe dersi
“Okuma” temel dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
5
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
17-21.11.2008
2
2
KAZANIMLAR
3. Basit makineler ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Bir kuvvetin yönünün nasıl
değiştirilebileceği hakkında tahminlerde
bulunur ve tahminlerini test eder (BSB-1, 9,16).
3.2. Bir kuvvetin yönünü ve/veya büyüklüğünü
değiştirmek için kullanılan araçları basit
makineler olarak isimlendirir.
3.3. Basit makine kullanarak uygulanan “giriş”
kuvvetinden daha büyük bir “çıkış” kuvveti
elde edilebileceğini fark eder (BSB-1, 16, 22,
23, 24, 32).
3.4. Bir işi yaparken basit makine kullanmanın
enerji tasarrufu sağlamayacağını, sadece iş
yapma kolaylığı sağlayacağını belirtir.
3.5. Belirli bir giriş kuvvetini, en az üç basit
makineden oluşan bir bileşik makineye
uygulayarak çıkış kuvvetinin büyüklüğünü
artıracak bir tasarım yapar (BSB-16, 22, 23, 24,
27; FTTÇ-8,9).
3.6. Farklı basit makine çeşitlerini araştırarak
basit makinelerin geçmişte ve günümüzde
insanlığa sunduğu yararları değerlendirir
(FTTÇ-7, 30, 33, 34; TD-3).
3.7. Tasarladığı bileşik makinenin uzun süre
kullanıldığında, en çok hangi kısımlarının ne
şekilde aşınacağını tahmin eder (BSB-9; FTTÇ10).
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
 3.2 Basit makine çeşitleri olarak eğik
düzlem, kaldıraç, makara ve dişliler verilir.
[!] 3.3 Basit makinelerden bahsederken “giriş
kuvvetleri” ve “çıkış kuvvetleri” terimleri bir
sistemi ifade etmesi nedeniyle tercih edilir.
Ancak uygun yerlerde “uygulanan kuvvet” ve
“doğan kuvvet” terimleri de kullanılabilir.
[!] Basit makinelerle ilgili matematiksel
bağıntılara girilmeden öğrencilerin basit
makineleri tanımaları ve bunların sağladığı
kolaylıkları fark etmeleri sağlanmalıdır.
[!] 3.6 Atatürk’ün bilim ve teknoloji
konusundaki sözlerine örnekler(‘ Ben,
manevî miras olarak hiçbir âyet, hiçbir
dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural
bırakmıyorum. Benim manevî mirasım ilim
ve akıldır.’gibi) örnekler verilmelidir.
[!] 3.6 Öğrencilerin, araştırma yoluyla vida,
çıkrık, keski, tekerlek vb. basit makineleri
tanımaları sağlanır.
[!] Basit makinelerin bize fazladan bir enerji
sağlamadığı, yani enerji üretmedikleri, aksine
sürtünmeden dolayı enerji kaybına yol açtığı
vurgulanmalıdır.
[!] Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u
fethederken gemilerin Haliç’e nasıl indirildiği
ve Arşimet’in basit makinelerle ilgili
çalışmalarından söz edilebilir.
[!] Atatürkçülük ile
ilgili konular (3.6–1)
6
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
24-28.11.2008
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
2
2
KAZANIMLAR
4. Sürtünme kuvvetinin enerji kaybına yol
açması ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Sürtünen yüzeylerin ısındığını deneylerle
gösterir (BSB-16).
4.2. Sürtünme kuvvetinin, kinetik enerjide bir
azalmaya sebep olacağını fark eder (BSB-15,
16, 17, 18, 19, 20).
4.3. Kinetik enerjideki azalmayı enerji
dönüşümüyle açıklar.
4.4. Hava ve su direncinin de kinetik enerjide
bir azalmaya neden olacağı genellemesini
yapar.
4.5. Sürtünme kuvvetinin az veya çok
olmasının gerekli olduğu yerleri araştırır ve
sunar (BSB-32).
Değerlendirme
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
 Sürtünme kuvveti ile ilgili matematiksel
bağıntılara girilmemelidir.
 4.3 Sürtünmenin etkisiyle kinetik
enerjinin ısı, ses ve ışık enerjilerine
dönüşümünden bahsedilir.
[!] Atmosfere giren meteorların yeryüzüne
düşerken kütlelerinin neden değiştiğinden söz
edilebilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
4.5 kazanımı,
Türkçe dersi
“Okuma”
“Konuşma” ve
“Yazma” temel dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
KAZANIM
2. SINAV
( 24 KASIM-01
ARALIK )
Ünite toplam42 ders
saati
7
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
SAAT
01-05.12.2008
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
ÜNİTE 3: YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK
2
KAZANIMLAR
1. Elektriklenme ve çeşitleri ile ilgili olarak
öğrenciler;
1.1. Bazı maddelerin veya cisimlerin
birbirlerine temas ettirildiğinde
elektriklenebileceğini fark eder.
1.2. Aynı yolla elektriklendikten sonra aynı
cins iki maddenin birbirlerini dokunmadan
ittiğini, farklı cins iki maddenin ise birbirlerini
dokunmadan çektiğini deneyerek keşfeder
(BSB-8, 9, 30, 31).
1.3. Deneysel sonuçlara dayanarak iki cins
elektrik yükü olduğu sonucuna varır (BSB-31).
1.4.Elektrik yüklerinin pozitif (+) ve negatif (-)
olarak adlandırıldığını belirtir.
1.5. Aynı elektrik yüklerinin birbirini ittiğini,
farklı elektrik yüklerinin ise birbirini çektiğini
ifade eder.
1.6. Negatif ve pozitif yüklerin birbirine eşit
olduğu cisimleri, nötr cisim olarak adlandırır.
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
??? Sürtünme, elektriklenmeyi
kolaylaştırıcı (etkileşme yüzeyini artıran)
bir etkendir. Burada önemli olan temas
yüzeyidir. Bu nedenle öğrenciler
“Elektriklenme sürtünme ile oluşur.”
kavram yanılgısına düşmemelidir.
[!] Elektriklenme ile ilgili etkinlikler nemli
ortamlarda sonuç vermediğinden kuru bir
ortam tercih edilmelidir.
8
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
01-05.12.2008
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
2
KAZANIMLAR
1.7. Yüklü bir cismin başka bir cisme
dokundurulunca onu aynı tür yükle
yükleyebileceğini ve bu cisimlerin daha sonra
birbirini itebileceğini deneyerek keşfeder (BSB8, 9, 30, 31).
1.8. Elektriklenme olaylarında cisimlerin
negatif yük alış-verişi yaptığını ve cisimler
üzerinde pozitif veya negatif yük fazlalığı (yük
dengesizliği) oluştuğunu ifade eder.
1.9. Elektroskobun ne işe yaradığını, tasarladığı
bir araç üzerinde gösterir (BSB-18, FTTÇ-5).
1.10.Yüklü cisimlerden toprağa, topraktan
yüklü cisimlere negatif yük akışını
“topraklama” olarak adlandırır.
1.11.Cisimlerin birbirine dokundurulmadan etki
ile elektriklenerek zıt yükle yüklenebileceğini
deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
1.12. Elektriklenmenin teknolojideki ve bazı
doğa olaylarındaki uygulamaları hakkında
örnekler vererek tartışır (FTTÇ-5).
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
[!]1.8 Negatif yüklerin elektronlar, pozitif
yüklerin ise protonlar olduğu 4. Ünite olan
“Maddenin Yapısı ve Özellikleri”
ünitesinde verilecektir.
[!] Elektriklenme konusundaki (+), (-)
sembolleri matematikteki toplama ve
çıkarma işlemleri ile karıştırılmamalıdır.
[!] 1.10 Toprağın yani yerkürenin aslında
çok büyük bir nötr cisim olduğu
hatırlatılmalıdır.
[!] 1.11 Cisimleri etki ile yüklemek için
topraklama yapılması gerektiği
vurgulanmalıdır.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
Afetten Korunma
ve Güvenli Yaşam
(1.12-9)
08-11.12.2008 KURBAN BAYRAMI TATİLİ
9
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
15-19.12.2008
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
4
KAZANIMLAR
2. Elektrik devrelerindeki akım, gerilim ve
direnç ilişkisi ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Elektrik akımının bir çeşit enerji aktarımı
olduğunun farkına varır.
2.2. Elektrik enerjisi kaynaklarının, devreye
elektrik akımı sağladığını ifade eder.
2.3. Elektrik devrelerinde akımın oluşması için
kapalı bir devre olması gerektiğini fark eder.
2.4. Bir elektrik devresindeki akımın yönünün
üretecin pozitif kutbundan, negatif kutbuna
doğru kabul edildiğini ifade eder ve devre
şeması üzerinde çizerek gösterir.
2.5. Ampermetrenin devreye nasıl
bağlanacağını devreyi kurarak gösterir (BSB17, 18).
2.6. Basit elektrik devrelerindeki elektrik
akımını ölçmek için ampermetre kullanır ve
akım biriminin amper olarak adlandırıldığını
ifade eder. (BSB-17).
2.7. Gerilimi, bir iletkenin iki ucu arasında
akım oluşmasına neden olabilecek enerji
farkının bir göstergesi olarak ifade eder.
2.8. Voltmetrenin devreye nasıl bağlanacağını
devreyi kurarak gösterir (BSB-17, 18).
2.9. Pillerin, akülerin vb. elektrik enerjisi
kaynaklarının kutupları arasındaki gerilimi,
voltmetre kullanarak ölçer ve gerilim biriminin
volt olarak adlandırıldığını ifade eder. (BSB17).
2.10. Bir devre elemanının uçları arasındaki
gerilim ile üzerinden geçen akım arasındaki
ilişkiyi deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
2.11. Bir devre elemanının uçları arasındaki
gerilimin, üzerinden geçen akıma oranının
devre elemanının direnci olarak
adlandırıldığını ifade eder.
2.12. Volt/Amper değerini, direnç birimi
Ohm’un eş değeri olarak ifade eder.
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!] 2.1. Öğrencilere, bir devrede elektrik
enerjisi kaynağı nedeniyle yüklerin kinetik
enerjilerini birbirlerine aktarmaları sonucu
elektrik akımının oluştuğu, yüklerin kapalı
devre boyunca iletkenin bir ucundan diğer
ucuna gitmediği vurgulanmalıdır.
[!] Öğretmen su tesisatı modelinin sadece bir
benzetme olduğunu ve eksiklerinin
bulunduğunu vurgulamalıdır.
[!] 2.6-2.8 Voltmetrenin iki uç arasındaki
gerilimi, ampermetrenin ise iletkenin
üzerinden geçen akımı ölçtüğünden farklı
bağlandığı vurgulanmalıdır.
[!] Öğrencilere, konunun tarihsel gelişimi ile
ilgili bir okuma metni verilerek akımın
yönünün negatif yüklerin akış yönünün tersi
olarak kabul edildiği verilmelidir.
[!] Şehir geriliminin ölçümünün tehlikeli
olacağı vurgulanmalıdır.
10
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
22-26.12.2008
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
3
29-31.12.2008/02.012009
2
1
KAZANIMLAR
3. Ampullerin (dirençlerin) bağlanma
şekilleri ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Ampullerin seri ve paralel bağlandığı
durumları devre kurarak gösterir (BSB-17).
3.2. Ampullerin seri ve paralel bağlanması
durumunda devredeki farklılıkları deneyerek
keşfeder (BSB-8,9,30,31).
3.3. Seri ve paralel bağlı ampullerden oluşan bir
devrenin şemasını çizer.
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!] 3.1 Etkinlikler ampuller yerine direnç
(reosta vb.), pil yerine güç kaynağı
kullanılarak yapılabilir.
 3.2 Pillerin paralel bağlanması konusuna
bu düzeyde girilmeyecektir.
3.4. Ampullerin paralel bağlanmasından oluşan
devrelerin avantajlarını ve dezavantajlarını fark
eder.
3.5. Seri bağlı devre elemanlarının hepsinin
üzerinden aynı akımın geçtiğini fark eder.
3.6. Paralel bağlı devre elemanlarının
üzerinden geçen akımların toplamının, ana
koldan geçen akıma eşit olduğunu fark eder.
3.7. Ampullerin seri-paralel bağlandığı
durumlardaki parlaklığın farklılığının sebebini
direnç ile ilişkilendirir.
3.8. Devrede direnci küçük olan koldan yüksek;
direnci büyük olan koldan daha düşük akımın
geçeceğinin farkına varır.
Değerlendirme
 3.7 Seri bağlanan dirençlerin eş değer
direncinin arttığı, paralel bağlı dirençlerde ise
azaldığı, formüllere girilmeden verilecektir.
Ünite toplam 15
ders saati
1
11
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
SAAT
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM
ÜNİTE 4: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
05-09.01.2009
2
2
KAZANIMLAR
1.Element ve elementlerin sembolleri
ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Model üzerinde, bir elementin bütün
atomlarının aynı olduğunu fark eder
(BSB–28).
1.2. Model ve şekilleri kullanarak farklı
elementlerin atomlarının farklı olduğunu
sezer (BSB–5,6).
1.3. Periyodik sistemdeki ilk 20 elementi
ve günlük hayatta karşılaştığı yaygın
element isimlerini listeler.
1.4. Elementleri sembollerle göstermenin
bilimsel iletişimi kolaylaştırdığını fark
eder (FTTÇ- 4).
1.5. İlk 20 elementin ve yaygın
elementlerin
sembolleri verildiğinde isimlerini,
isimleri verildiğinde sembollerini belirtir.
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
 1.1 Element kavramının ilk tanıtımının,
küresel modeller üzerinde ve atomların
özdeşliği temelinde sezdirilmesi
amaçlanmıştır. Bu kavramın tanımı, fiziksel
ve kimyasal olayların tanıtımından sonra
“kendinden daha basit maddelere ayrışmama”
esasına göre verilecektir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
1.1 Atom, molekül,
element, bileşik, saf
madde ve karışım
kavramları 6. sınıfta
edinilmiş olup bu
kazanım, bir hatırlatma
olarak düşünülmelidir.
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
KAZANI 3. SINAV
(05-12 OCAK )
[!] 1.3 Periyodik cetvel üzerinde ilk 20
element ve en yaygın 10 element gösterilir.
[!] 1.3 Burada amaç; elementlerin isimleri ile
sembolleri arasında ilişki kurmaktır. Element
özellikleri ve keşfi ile ilgili bilgiler asli
bilgiler gibi düşünülmemelidir.
[!] 1.3 Demir, bakır, altın, gümüş, çinko,
kalay, kurşun, civa, iyot ve krom yaygın
elementlerin başlıcalarıdır.
[!] 1.3 Elementlerin numaralandırılması, atom
numarası kavramına bir hazırlıktır.
[!] 1.3 Yaygın kullanılan elementlerin
isimlerinden sembollerinin türetilmesine
örnekler verilir.
[!] 1.4-1.5 Element sembollerinin bellekte
yerleşimi için bu dönem öğrencilerinin yaşı
uygundur. “İsim, şehir, bulmaca” benzeri
oyunlar, bu bağlamda çok yararlıdır.
[!]1.4-1.5 Sembol ve formül kavramları
arasındaki fark vurgulanmalıdır.
[!]1.4-1.5 Rusça, Çince, Japonca vb.
metinlerde kimyasal sembollerin aynı olduğu
metin örnekleriyle gösterilir. Farklı alfabeleri
kullananların neden aynı sembolleri seçtiği
irdelenir.
12
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
11-10.01.2009
2
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
2.Atomun yapısı ile ilgili olarak
öğrenciler;
2.1. Birbiri ile temas halinde olan
atomları “bağlı atomlar” şeklinde niteler.
2.2. Sürtme ile elektriklenme olayına
dayanarak atomun kendinden daha basit
öğelerden oluştuğu çıkarımını yapar
(BSB-8).
[!] 2.2 Sürtme ile elektriklenmeden hareketle
atomdan küçük temel parçacıklar bulunması
gerektiği çıkarımına varmak, dolaylı ve
öğrencinin çok da tanımadığı bir akıl yürütme
süreci gerektirir. Ayrıca negatif yük, pozitif
yük, nötral gibi kavramlar da 7. sınıf
“Elektrik” ünitesinde verilmiş olmakla
birlikte, henüz tam anlaşılmamış olabilir. Bu
konuda sabırlı ve ısrarlı olmak esastır.
2.3. Atomun çekirdeğini, çekirdeğin
temel parçacıklarını ve elektronları
temsili resimler üzerinde gösterir.
2.4. Elektronu, protonu ve nötronu kütle
ve yük açısından karşılaştırır.
[!] 2.4 Atomun kütlesinin, yaklaşık olarak proton ve
nötron kütleleri toplamı olduğu vurgulanır.
[!] 2.3; 2.4 Proton, elektron ve nötronun kütlesi
verilmeyecektir. Sadece “Proton ve nötronun
kütleleri birbirine çok yakındır.”; “Proton ve nötron
tartılamayacak kadar küçük taneciklerdir.”;
“Elektron kütlesi, proton kütlesinin yaklaşık
1/2000’i kadardır.” ifadeleri yeterlidir.
[!] 2.3; 2.8 Katman kavramı, yörünge
kavramına tercih edilmelidir.
[!] 2.4-2.5 Artı yüklü protonların çekirdekte yan
yana nasıl durabildiği, bazı öğrencilerde merak
oluşturabilir. “Çekirdekteki parçacıklar arasında,
başka yerde görmediğimiz özel çekim kuvvetleri
vardır.” doğru ve bu düzey için uygun bir açıklama
olacaktır.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
2.1 Öğrenci, 6. sınıfta
öğrendikleriyle, atomu,
“yekpare ve içi dolu’’
algılamış olabilir. Modeller
üzerinde çalışılırken,
“Acaba atomlar gerçekten
böyle içi dolu küreler
şeklinde midir?’’sorusunu
sormak ve bu konuda bir
şüphe uyandırmak çok
önemlidir.Sürtme ile
elektriklenme tartışılırken,
bağlı atomların veya atom
gruplarının değiş-tokuş
edilmesi de gündeme
geleceği için, bağ kavramı
ile ilgili ilk sezişlerin de
irdelenmesi faydalıdır.
13
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
ETKİNLİKLER
KAZANIMLAR
2.5. Nötr atomlarda, proton ve elektron
sayıları arasında ilişki kurar (BSB-7; TD1).
2.6. Aynı elementin atomlarında, proton
sayısının (atom numarası) hep sabit
olduğunu, nötron sayısının az da olsa
değişebileceğini belirtir.
19-23.01.2009
2
2.7. Aynı atomda, elektronların
çekirdekten farklı uzaklıklarda
olabileceğini belirtir.
2.8. Çizilmiş atom modelleri üzerinde
elektron katmanlarını gösterir,
katmanlardaki elektron sayılarını içten
dışa doğru sayar.
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!]2.4-2.5 Artı yüklü protonların çekirdekte
yan yana nasıl durabildiği, bazı öğrencilerde
merak oluşturabilir. “Çekirdekteki parçacıklar
arasında, başka yerde görmediğimiz özel
çekim kuvvetleri vardır.” doğru ve bu düzey
için uygun bir açıklama olacaktır.
 2.6 “Kütle numarası” kavramı bu
düzeyde gerekli değildir.
[!] 2.6-2.9 Atomun gerçekte üç boyutlu
olduğu, resim-modellerin aslında bir küreyi
gösterdiği, ilgi duyan çocuklar için ek bilgi
olarak verilebilir. Bazı öğrenciler, bu
durumda katmanların bir çember değil; bir
küre yüzeyi olacağı çıkarımını yapabilir.
Eğitici filmler veya internet ortamı
kullanılarak dinamik (hareketli) atom
modelleri göstermek, bu bağlamda yararlıdır.
[!] 2.7-2.9 Güneş sistemiyle atom modeli
arasında ilişki kurmak, atomun iki boyutlu
olduğunu çağrıştırması bakımından iyi bir
benzetme değildir. Ayrıca öğrencilerde henüz
yerleşik bir “Güneş sistemi” kavramı olduğu
da kesin değildir.
2
26-01.2009/06.02.2009 YARIYIL TATİLİ
14
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
09-13.02.2009
2.9. Proton sayısı bilinen hafif atomların
(Z≤20) elektron dizilim modelini çizer
(FTTÇ- 4).
2.10. Atom modellerinin tarihsel gelişimini
kavrar; elektron bulutu modelinin en gerçekçi
algılama olacağını fark eder (FTTÇ-3).
2.11. Bilimsel modellerin, gözlenen olguları
açıkladığı sürece ve açıkladığı ölçekte geçerli
olacağını, modellerin gerçeğe birebir uyma
iddiası ve gereği olmadığını fark eder
(FTTÇ- 4).
4
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!] 2.6-2.9 Atomun gerçekte üç boyutlu
olduğu, resim-modellerin aslında bir küreyi
gösterdiği, ilgi duyan çocuklar için ek bilgi
olarak verilebilir. Bazı öğrenciler, bu
durumda katmanların bir çember değil; bir
küre yüzeyi olacağı çıkarımını yapabilir.
Eğitici filmler veya internet ortamı
kullanılarak dinamik (hareketli) atom
modelleri göstermek, bu bağlamda yararlıdır.
[!] 2.7-2.9 Güneş sistemiyle atom modeli
arasında ilişki kurmak, atomun iki boyutlu
olduğunu çağrıştırması bakımından iyi bir
benzetme değildir. Ayrıca öğrencilerde henüz
yerleşik bir “Güneş sistemi” kavramı olduğu
da kesin değildir.
 2.9 İzotop kavramı ve “Atomun
özelliklerini belirleyici olan proton sayısıdır.”
bilgisi bu düzey için erkendir.
[!] 2.9 Bu seviyede; s, p, d, f orbitallarine
girilmeyecektir. Elektronlar; 2, 8, 8, 18
düzeninde katmanlara yerleştirilecektir.
[!] 2.10-2.11 Eski atom modellerinin bugün
terk edilmiş olması, o modelleri geliştiren
bilim adamlarının iyi düşünmediği anlamına
gelmez. Doğru olan, bildiklerinin bugünküne
göre çok az olmasıdır. Dalton’un zamanında
bilinenler hesaba katılınca, o modeli
geliştirmenin, “Bohr Modeli” nden daha basit
olmayacağı açıktır. İnsan bilgisinin zamanla
genişlediği ve derinleştiği, bugün geçerli bazı
modellerin gelecekte terk edilebileceği, ama
bugünkü modelin günümüzdeki problemleri
çözebildiği sezgi yoluyla da olsa verilmelidir.
[!] 2.10 Elektron bulutu modeline
dayandırarak atomla ilgili bu düzeyde
verilebilir fazla bir olgu yoktur.Ancak
gerçeğe daha yakın olduğu düşünülen bir
modelin varlığının bilinmesi yararlıdır.
15
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
16-20.02.2009
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
4
23-27.02.2009
2
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
3.Katman-elektron dizilimi ile kimyasal
özellikleri ilişkilendirmek bakımından
öğrenciler;
3.1. Dış katmanında 8 elektron bulunduran
atomların elektron alıp-vermeye yatkın
olmadığını (kararlı olduğunu) belirtir.
3.2. Elektron almaya veya vermeye yatkın
atomları belirler.
3.3. Bir atomun, katman-elektron diziliminden
çıkarak kaç elektron vereceğini veya alacağını
tahmin eder (BSB- 9).
3.4. Atomların elektron verdiğinde pozitif (+),
elektron aldığında ise negatif (-) yük ile
yüklendiği çıkarımını yapar.
3.5.Yüklü atomları “iyon” olarak adlandırır.
3.6. Pozitif yüklü iyonları “katyon”, negatif
yüklü iyonları ise “anyon” olarak adlandırır.
3.7. Çok atomlu yaygın iyonların ad ve
formüllerini bilir.
 3.1-3.6 Oktet, dublet, iyon, anyon ve
4.Kimyasal bağ ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Atomlar arası yakınlık ile kimyasal bağ
kavramını ilişkilendirir.
4.2. İyonlar arası çekme/itme kuvvetlerini
tahmin eder, çekim kuvvetlerini “iyonik bağ”
olarak adlandırır.
[!] 4.1 Kimyasal bağ kavramının
ilişkilendirilebileceği görsel öge,
“birbirine yakın duran atomlardır.” İki
atom, teğet veya kısmen iç içe çizilmiş
ise arada bir bağ olacağı fikri hem basit
oluşu hem de gerçeği yansıtması
bakımından uygundur.
[!] 4.2 Ünitenin bu bölümünde sadece
iyonik bağ tanıtılacak, iyonik bileşikler
“Bileşikler ve Formülleri” başlığı altında
incelenirken burada verilenler
pekiştirilecektir.
[!] 4.2-4.3 Elektron alış-verişinin hangi
hâllerde ve hangi yönde olacağı
tartışılırken oktet ve dublet kurallarına
sık sık gönderme yapmak yararlıdır.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
katyon kavramları birbiri ile ilişkili
olarak verilecektir.
[!] 3.1 Her atomun dış katmanını neden
8’e tamamlamak istediği sorusunu burada
ele almak gerekmez. Ancak atomların
elektron dizilimlerini soy gazlara
benzetme eğiliminden bahsedilebilir. “
Oktet kuralı” aslında bir kural değil,
istisnası var olan bir düzenliliktir. Bu
seviyede istisnalardan söz etmek
gereksizdir.
 3.1-3.6 Oktet, dublet, iyon, anyon
ve katyon kavramları birbiri ile ilişkili
olarak verilecektir.
 3.7 Çok atomlu iyonlardan karbonat,
nitrat, sülfat, fosfat, hidroksit ve
amonyum iyonları tanıtılacak, diğer
iyonlardan söz edilmeyecektir.
16
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
02-06.03.2009
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
4
09-13.03.2009
2
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
4.3. Elektron ortaklaşma yolu ile yapılan bağı
“kovalent bağ” olarak adlandırır.
4.4. Asal gazların neden bağ yapmadığını açıklar.
4.5. Elektron ortaklaşma yoluyla oluşan
H2, O2, N2 moleküllerinin modelini çizer.
4.6. Molekül yapılı katı element kristal modeli veya
modelin resmi üzerinde molekülü ve atomu gösterir
(BSB-28).
4.7. Kovalent bağlar ile moleküller arasında ilişki
kurar (TD-1).
5.Öğrenciler, bileşikler ve formülleri ile ilgili
olarak;
5.1. Farklı atomların bir araya gelerek yeni maddeler
oluşturabileceğini fark eder (BSB- 5).
5.2. Her bileşikte en az iki element bulunduğunu fark
eder.
5.3. Molekül yapılı bileşiklerin model veya resmi
üzerinde atomları ve molekülleri gösterir (BSB-28).
5.4. Moleküllerde; her elementin atom sayısının, örgü
yapılarda; elementlerin atom sayılarının oranını
belirler.
5.5. Günlük hayatta sıkça karşılaştığı basit iyonik ve
bazı kovalent bileşiklerin formüllerini yazar (FTTÇ4).
5.6. Element ve bileşiklerin hangilerinin
moleküllerden oluştuğuna örnekler verir.
[!] 4.4 Kovalent bağ, bir çift elektron ile iki
ayrı atom çekirdeği arasındaki çekim olarak da
sunulabilir. Fakat bu düzeyde, elektron
ortaklaşma kavramı daha kolay anlaşılır.
 4.3 Kovalent bağların polarlık
sınıflandırması ve koordinasyon bağları burada
verilmeyecektir.
6.Karışımlar ile ilgili olarak öğrenciler;
6.1. Karışımlarda birden çok element veya bileşik
bulunduğunu fark eder (BSB- 2, 4).
6.2. Heterojen karışım (adi karışım) ile homojen
karışım (çözelti) arasındaki farkı açıklar.
6.3. Katı, sıvı ve gaz maddelerin sıvılardaki
çözeltilerine örnekler verir.
 6.1 Kolloid, emülsiyon, süspansiyon,
dispersiyon kavramlarına girilmeyecektir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
KAZANIM 4.
SINAV
( 10–14 MART )
[!] 5.1,5.4 Laboratuvar ortamında, demir ve
kükürt elementlerinden hareketle bir bileşik
elde etmek, öğrenciler için güzel bir deneyim
olabilir. Ancak bu deneyi kendisi yapsa bile
öğrenci, bileşik ve element kavramları ile ilgili
kalıcı bir sezgi edinememektedir. Modeller,
kavramsal sezgiler için daha uygun görsel
malzemeler olarak düşünülmüştür.
[!] 5.4 Molekül modelleri ile çalışılırken, her
atomu farklı renklerde ve/veya farklı boylarda
seçmek ve küreler üzerine element
sembollerini okunabilir şekilde yazmak
faydalıdır.
[!] 5. .5 NaCl, CaO gibi basit iyonik ve H2O,
CO2, SO2, NH3, C6H12O6 gibi kovalent
bileşiklerin formülleri üzerinde durulur.
[!] 5.6 “Elementler atomlardan, bileşikler
moleküllerden oluşmuştur.” genellemesinden
kaçınılmalıdır. Çünkü bu kuralın geçerli
olduğu durumlar kadar istisnaları da vardır.
 Polimerler, proteinler karbonhidratlar gibi
çok büyük moleküllere bu düzeyde
girilmeyecektir.
17
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
16-20.03.2009
AÇIKLAMALAR
6.4. Çözeltilerde, çözücü molekülleri ile çözünen
maddenin iyon veya molekülleri arasındaki
etkileşimlerini açıklar.
6.5. Sıcaklık yükseldikçe çözünmenin hızlandığını
fark eder.
6.6. Çözünenin tane boyutu küçüldükçe çözünme
hızının artacağını keşfeder.
[!] 6.4 Kimi öğrenciler, NaCl’deki iyonik
bağın su tarafından nasıl koparıldığını
sorgulayabilir. Böyle durumlarda, iyonik
çekim kuvvetlerinin ortam değişince
zayıflayabileceği ve özellikle su ortamında çok
zayıfladığı gerçeği, verilebilir en basit
açıklamadır.
[!] 6.4 Su ve alkol gibi sıvıların karışımlarının
da bir çözelti olduğu özellikle vurgulanmalıdır.
Çözeltilerde, miktarı çok olan sıvıya çözücü,
miktarı az olana çözünen demek uygundur.
Ancak., sulu homojen karışımlarda, miktarı az
bile olsa , suyu “çözücü” kabul etmek yanlış
olmaz.
 6.4 Çözünme olayının molekül-iyon
temelinde açıklanırken, hidratasyon,
solvatasyon, dissosiyasyon, assosiyasyon gibi
terimlere ve bağ oluşumuna girilmeyecektir.
6.7. Çözeltileri derişik ve seyreltik şeklinde
sınıflandırır (BSB-5, 7).
6.8. Çözeltilerin nasıl seyreltileceğini ve/veya
deriştirileceğini deneyle gösterir (BSB-15, 16, 17, 18;
TD-3).
[!] 6.7 Derişimin sayısal ifadesi burada
kapsam dışıdır.
[!] Derişik ve seyreltik kavramlarının göreceli
anlamlar taşıdığı, aynı çözeltinin, ikinci
çözeltiye göre seyreltik, üçüncü çözeltiye göre
de derişik olabileceği vurgulanır.
[!] 6.7 Piyasadaki tüketim mallarının etiketleri
üzerinde, derişik yerine konsantre terimi
kullanılmaktadır. Öğrenciye bu terim
tanıtılacak, fakat derişik sözcüğü tercih
edilecektir.
2
2
ETKİNLİKLER
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
18
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
6.9. Bazı çözeltilerin elektrik enerjisini ilettiğini
deneyle gösterir; elektrolit olan ve elektrolit
olmayan maddeler arasındaki farkı açıklar
(BSB- 2, 5, 7).
6.10.Yağmur ve yüzey sularının kısmen iletken
olmasının sebebini ve doğurabileceği tehlikeleri
açıklar (FTTÇ- 26, 28, 29).
23-27.03.2009
2
Değerlendirme
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
 6.9 Kullanılan güç kaynağının ve
ampulün tipine ve daldırılmış elektrotlar
arasındaki mesafeye bağlı olarak, saf su
ve şeker çözeltisiyle yapılan deneylerde
ampul, çok sönük de olsa yanabilir.
Böyle durumlarda, suyun ve şeker
çözeltisini “kötü iletken” tuz çözeltisini
de “iyi iletken” şeklinde nitelemek, saf
suda az da olsa iyonlar bulunduğu
konusuna girmemek uygundur.
 6.9 Burada esas olan, bazı
maddelerin suda iyonlaştığı, bazılarının
da molekül hâlinde çözündüğü fikridir.
Elektrolit kavramının çağrıştıracağı
elektroliz ve zayıf elektrolit, kuvvetli
elektrolit gibi kavramlar bu ünitenin
tamamen dışında düşünülmelidir.
 6.9 HCl, H2SO4 gibi aslında molekül
yapılı bazı maddelerin de suda tamamen
iyonlaşabileceği göz önüne alınarak
“Molekül yapılı maddeler suda
iyonlaşmaz.” şeklinde bir genellemeye
gitmemek gerekir.
[!] 6.10 Yüzey sularının iyonik maddeler
çözmüş olabileceği fikrinin yerleşmesi
için, toprağın oluşumu ve yapısı hakkında
özet bir bilgi gereklidir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
6. sınıf
“Yaşamımızdaki
Elektrik” ünitesi ile
ilişkilendirilebilir.
Ünite toplam 40 ders
saati
2
19
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
30-31.03/01-03.04.2009
SAAT
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
ÜNİTE 5: IŞIK
3
06-10.04.2009
1
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
2.3. Cisimlerin siyah, beyaz veya renkli
görünmelerini, ışığın yansıması ve soğurulmasıyla
açıklar (BSB-8).
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
 5.sınıfın “ Işık ve
Ses” ünitesinde ışığın
yayılması ve ışığın
maddeyle karşılaşması
ile ilgili öğrenilenler
hatırlatılmalıdır.
 1.1–1.5 Işığı
soğuran maddelerin
ısınması, 5. sınıf
“ Madde ve Değişim”
öğrenme alanı
“ Maddenin Değişimi
ve Tanınması”
ünitesindeki
“ısı-sıcaklık” konusu ile
ilişkilendirilmelidir.
1. Işığın soğurulması ile ilgili olarak
öğrenciler;
1.1. Işığın madde ile etkileşimi sonucunda
soğurulabileceğini fark eder.
1.2. Işıkla etkileşen maddelerin ısındığını
gözlemler.
1.3. Yaptığı gözlemlere dayanarak maddelerin
ışığı soğurduğu çıkarımını yapar (BSB-8).
1.4. Koyu renkli cisimlerin ışığı, açık renkli
cisimlere göre daha çok soğurduğunu keşfeder
(BSB-2, 6).
1.5. Teknolojik tasarım döngüsünü kullanarak
ışığı soğuran maddelerin ısınmasıyla ilgili
projeler üretir (FTTÇ–9)
1.6. Işığın bir enerji türü olduğunu ifade eder
(TD-3).
1.7. Işık enerjisinin başka bir enerjiye
dönüşebileceğini ifade eder (TD-1, 2).
1.8. Güneş enerjisinden yararlanma yollarına
örnekler verir (FTTÇ- 28).
2.Cisimlerin renkli görünmesiyle ilgili olarak
öğrenciler;
2.1. Beyaz ışığın tüm renkleri içerdiğini fark
eder (BSB-1).
2.2. İnsan gözünün fark edemeyeceği ışınların
da olduğunu ifade eder.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
??? 2.1 Bazı öğrenciler ışığın tüm renkleri
birleştirildiğinde siyah renk elde edileceğini
düşünebilir.
 2.2 Renk-dalga boyu ilişkisi, ışığın
dalga karakteri bu ünitenin kapsamı
dışındadır. Işınların dalga boylarından söz
edilmeyecektir.
[!] 2.2 5. sınıfın “Işık ve Ses” ünitesinde
ışın kavramı, ışığın izlediği yolu çizimle
göstermede kullanılan geometrik şeklin adı,
burada ise ışık türü olarak kullanılmıştır.
[!] 2.2 Dalga boyu kavramına girilmeden,
mor ötesi ışık, kızıl ötesi ışık, X-ışını gibi
ışın türlerinin bilim ve teknolojideki
kullanım alanlarından söz edilmelidir.
20
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
06-10.04.2009
2.4. Cisimlerin beyaz ışıkta ve renkli ışıklarda neden
farklı renklerde göründüklerini açıklar (BSB-25).
2.5. Gökyüzünün renkli görünmesini ışığın
atmosferde soğurulması ve saçılması ile açıklar.
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
??? 2.5 Bazı öğrenciler gökyüzünün mavi
görünmesinin, denizlerin mavi olmasından
kaynaklandığını düşünebilir.
2
3. Işığın saydam bir ortamdan başka bir
saydam ortama geçmesi ile ilgili olarak
öğrenciler;
3.1. Işığın belirli bir yayılma hızının olduğunu
ifade eder.
3.2. Işığın hızının saydam bir ortamdan başka
bir saydam ortama geçerken değiştiğini ifade
eder.
13-17.04.2009
ETKİNLİKLER
4
3.3. Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam
ortama geçerken doğrultu değiştirdiğini keşfeder
(BSB-2, 11,17, 23, 26).
3.4. Işık demetlerinin az kırıcı (az yoğun) saydam bir
ortamdan çok kırıcı (çok yoğun) saydam bir ortama
geçerken normale yaklaştığı, çok kırıcı (çok yoğun)
saydam bir ortamdan az kırıcı (az yoğun) saydam bir
ortama geçerken ise normalden uzaklaştığı sonucunu
çıkarır (BSB-31).
??? 3.1 Bazı öğrenciler ışığın hızının asla
değişmeyeceğini düşünebilir.
[!] Öğrenciler oyuncak lazerin kesinlikle
göze tutulmaması konusunda uyarılmalıdır.
[!] 3.2 Yüzeyin Normalinin; ortam
değiştiren ışınların gelme ve kırılma
açılarını ölçmede referans alınan, ortamları
ayıran, sınıra dik, sanal bir doğru parçası
olduğu belirtilmeli ve çiziminde öğrencilere
yardım edilmelidir.
 3.4 “ Snell Yasası” verilmeyecektir.
 Işığın madde ile
etkileşimiyle ilgili 5 ve
6. sınıfta öğrenilenler
hatırlatılmalıdır.
3.5. Işığın hem kırıldığı hem de yansıdığı
durumlara örnekler verir (BSB-2; TD-1).
3.6. Çeşitli ortamlarda kırılma olayını
açıklamak için basit ışın diyagramları çizer
(BSB-28).
21
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
04-08.05.2009
27-30.04/01-05.2009
20-24.04.2009
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
3.7. İki ortam arasında doğrultu değiştiren ışık
demetlerini gözlemleyerek ortamların
yoğunluklarını karşılaştırır (BSB-6, 8).
3.8. Işığın her zaman çok kırıcı (çok yoğun)
4
2
2
ortamdan az kırıcı (az yoğun) ortama geçemediğini
deneyerek keşfeder (BSB-8, 9,30,31).
3.9. Işığın kırılmasıyla açıklanabilecek olaylara
örnekler verir (BSB-2; TD-1).
3.10. Işığın prizmada kırılarak renklere
ayrılabileceğini keşfeder (BSB-2, 17, 25)
4. Merceklerle ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Işığın ince ve kalın kenarlı merceklerde
nasıl kırıldığını keşfeder (BSB-2, 11, 17).
4.2. Paralel ışık demetleri ile ince ve kalın
kenarlı merceklerin odak noktalarını bulur
(BSB-1).
4.3. Merceklerin kullanım alanlarına örnekler
verir (BSB-1; TD-2).
4.4. Ormanlık alanlara bırakılan cam atıkların
güneşli havalarda yangın riski
oluşturabileceğini fark eder (FTTÇ-22, 23, 26,
27, 29, 33; TD-5).
4.5. Mercekler kullanarak gözlem araçları
tasarlar (BSB-1, 3, 11, 17; FTTÇ-8, 9, 17).
4.6. Işığın yansıması ve kırılması olaylarının
benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır (BSB-1,
5).
Değerlendirme
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
[!] 3.8 Sınır açısından bağıntı verilmeden söz
edilmelidir.
[!]3.8 Genellikle yoğun maddelerin daha kırıcı
oldukları belirtilir.
[!] 3.9 Tam yansıma olayı ve fiber optik
kabloların çalışma prensibinden söz
edilebilir.
[!] 3.10 Renk tayfında yediden çok daha
fazla renk vardır.
[!] 4.1 İnce ve kalın kenarlı merceklerin
çeşitli şekiller alabileceği vurgulanmalıdır.
 4.1 İnce ve kalın kenarlı merceklerde,
cismin bulunduğu çeşitli uzaklıklar için
görüntünün bulunacağı yer ve büyüklüğü
ile ilgili bağıntılar verilmeyecektir.
 4.1,4.5 Görüntü çizimleri ve
merceklerle ilgili geometrik optik konuları
üst sınıflarda ele alınacaktır.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
KAZANIM 5.
SINAV
( 20-27 NİSAN )
 4.3 7 sınıf “Canlılar
ve Hayat” öğrenme
alanı, “Vücudumuzdaki
Sistemler’’ ünitesinin
gözün yapısı konusu ile
ilişkilendirilir.
[!] 4.5 Öğrenciler; çıplak gözle, merceklerle
veya mercek sistemleriyle kesinlikle
Güneş’e bakmamaları konusunda
uyarılmalıdır.
Ünite toplam 20 ders
saati
2
22
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
11-15.05.2009
SAAT
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
ÜNİTE 6 : İNSAN VE ÇEVRE
2
18-22.05.2009
2
2
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
1. Organizmaların yaşadıkları alanlar ve bu
alanlara insan etkisi ile ilgili olarak
öğrenciler;
1.1. Tür, habitat, popülasyon ve ekosistem
kavramlarını örneklerle açıklar.
1.2. Bir ekosistemdeki canlı organizmaların
birbirleriyle ve cansız faktörlerle ilişkilerini
açıklar.
[!] Ülkemizin biyolojik çeşitliliği ile ilgili
okuma metni verilebilir.
[!] 1.2 Canlıların birbiri ile ilişkilerinde
besin zincirleri ve besin ağları verilir.
1.3. Farklı ekosistemlerde bulunabilecek
canlılar hakkında tahminler yapar (BSB – 9).
1.4. Ekosistemleri canlı çeşitliliği ve iklim
özellikleri açısından karşılaştırır (BSB –5, 6).
[!]1.3 Göl, deniz, orman vb. ekosistemler
verilir.
[!] İlköğretim 4 ve 5. sınıfta kullanılan
“yaşam alanı” yerine “habitat” kavramı
kullanılacaktır.
1.5. Ekosistemdeki biyolojik çeşitliliği fark
eder ve bunun önemini vurgular.
1.6. Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme
tehlikesiyle karşı karşıya olan bitki ve
hayvanlara örnekler verir (BSB -25; FTTÇ –
22, 23, 26).
1.7.Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme
tehlikesinde olan bitki ve hayvanların nasıl
korunabileceğine ilişkin öneriler sunar (BSB32; FTTÇ – 21, 22, 23, 24, 27).
1.8. Çevresinde bulunan bitki ve hayvanlara
sevgiyle davranır (FTTÇ – 27, TD- 5).
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
 Besin ağlarındaki
enerji akışı ve
ekosistemde madde
döngüleri 8. sınıfta
verilecektir.
 Afetten Korunma
ve Güvenli Yaşam
(1.6, 1.7 –
1,2,3,4,8,10,11,12,1
3,14,15,16)
23
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
18-22.05.2009
1.9. Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre
sorunlarından bir tanesi hakkında bilgi toplar,
sunar ve sonuçlarını tartışır (BSB 25, 32; FTTÇ
– 18, 20, 21, 26, 27, 29).
1.10. Dünyadaki bir çevre probleminin
ülkemizi nasıl etkileyebileceğine ilişkin
çıkarımlarda bulunur (BSB- 8; FTTÇ – 18 ,20,
21, 28).
1.11. Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre
sorunlarına yönelik iş birliğine dayalı çözümler
önerir ve faaliyetlere katılır (FTTÇ – 20, 21, 22,
23, 24, 26, 27; TD – 4).
1.12. Atatürk’ün çevre sevgisi ile ilgili
uygulamalarına örnekler verir (FTTÇ – 23, 27;
TD – 4).
1
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
[!] 1.9 Ülkemiz çevre sorunlarına örnek
olarak orman tahribatı, hava, su ve toprak
kirliliği, heyelan, sel vb. verilebilir.
[!] 1.9; 1.10 Biyolojik silahlar konusu ile
ilgili okuma metni verilebilir.
[!] 1.9 Erozyon ve deprem konusu ‘Dünya
ve Evren’ ünitesinde verilecektir.
[!]1.9 -1.11 Dünyadaki çevre problemleri
için ozon tabakasının delinmesi, sera etkisi,
deniz kirliliği, nükleer kirlilik (Çernobil
örneği) vb. verilebilir.
[!]1.12 Atatürk’ün çevreyle ilgili yaptığı
çalışmalara örnekler verilerek, Atatürk’ ün
çevre bilincinin geliştirilmesi ile ilgili
sözleri değerlendirilecektir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
 1.9, 1.10 ve 1.11
kazanımları, Sosyal
Bilgiler dersi
“Küresel Bağlantılar”
öğrenme alanı,
“Ülkeler Arası
Köprüler” ünitesi
kazanım 2 ve 3 ile
ilişkilendirilir.
1.9 kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma”,
“Konuşma” ve
“Yazma” temel dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
Atatürkçülük ile
ilgili konular (1.122).
İnsan Hakları ve
Vatandaşlık (1.10,
1.11, 1.12-18)
Kariyer Bilinci
Geliştirme:
Biyolog, zoolog,
botanikçi, çevre
mühendisi ve
veterinerlik
verilebilir.
KAZANIM 6. SINAV
(18-25 MAYIS)
Değerlendirme
Ünite toplam 8 ders
saati
1
24
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
SAAT
HAFTA
ÖĞRENME ALANI: DÜNYA VE EVREN
ÜNİTE 7: GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ: UZAY BİLMECESİ
KAZANIMLAR
25-29.05.2009
1. Uzayda bulunan gök cisimleri ile ilgili
olarak öğrenciler;
1.1. Gök cisimlerini çıplak gözle gözleyerek
özelliklerini belirler (BSB-1, 2, 4, 5, 6, 7).
1.2. Uzayda, çıplak gözle gözleyebildiğimizden
çok daha fazla gök cismi olduğunu fark eder
(BSB-8, 25; FTTÇ-1, 3, 16).
1.3 .Bilinen takımyıldızlara örnekler verir.
1.4. Kuyruklu yıldızlara örnekler verir.
2
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!]1.1Gökyüzü gözlemleri dışarıda
yapılacaksa, bu gözlemin mümkünse şehir
ışıklarından uzakta, bir büyüğün eşliğinde,
hava şartlarına uygun kıyafetlerle, en az 20
dakikalık bir sürede yapılması gerektiği
belirtilir.
 1.2 Uzayda bulunan gök cisimleri ile
ilgili olarak nicel ayrıntılara (çap değeri,
ortalama sıcaklık vb.) girilmeyecektir.
[!] 1.2 Gezegenlerin ışık kaynağı olmadığı,
yıldızların bir ömrü olduğu; ömrü
tükenmemiş yıldızların belirli yaşlarda ısı ve
ışık yaydıkları belirtilir.
??? 1.3; 1.4 “Yıldız” denince akla genelde
bayrağımızda yer alan şekil gelmektedir.
Oysa yıldızların genelde küresel şekilde
olduğu belirtilir.
[!] 1.3 Takımyıldızı oluşturan yıldızların,
ortak özellik veya ilişkileri nedeniyle değil;
Dünya’dan bakıldığında birlikte sergiledikleri
görünüm nedeniyle ortak bir adla anıldığı
belirtilir.
[!] Kutup Yıldızı’nın geceleyin yön bulmakta
kullanıldığı ve bulunduğu yönün kuzeyi
gösterdiği belirtilir.
[!] 1.4 Kuyruklu Yıldızlar, yıldız adıyla
adlandırılmakla birlikte yıldızlardan farklıdır.
25
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
KAZANIMLAR
25-29.05.2009
1.5. Gözlem yaparken, yıldızlarla gezegenleri
birbirinden ayırt eder (BSB-1, 2, 4-7).
1.6. Güneş’in de bir yıldız olduğunu ifade eder
(BSB-2).
1.7. Yıldızlar arasındaki çok uzak mesafelerin
“ışık yılı” adı verilen bir uzaklık ölçüsü
birimiyle ifade edildiğini belirtir.
1.8. Meteor ile gök taşı arasındaki farkı açıklar.
2
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
 1.6 Güneş’in tabakalarının özellikleri,
sıcaklık değeri, çapı vb. ayrıntılara girilmez.
??? 1.7 Işık yılı’nın bir zaman birimi
olmadığı; “ışığın bir yılda aldığı yol” olarak
ifade edilen bir uzaklık ölçüsü birimi olduğu
belirtilir.
[!] 1.8 Gök taşları, gezegenlerin arasında
hareket eden ve tümüyle gaz durumuna
geçmeden, atmosfere girerek yeryüzüne
ulaşabilen meteorlardır. Ayrıca akan yıldız
adı verilen doğa olayına, halk arasında yıldız
kayması denildiği ve buna da atmosfere
yüksek hızla girip yanan bir meteorun sebep
olabileceği belirtilir.
[!] 1.8 Meteorlar, düştükleri yerlerde ciddi
hasarlara yol açabilir, çukurlar oluşturabilir.
Oluşan çukurlara meteor çukuru denir; ancak
Dünya yüzeyi üzerindeki bir çukurdan söz
ediliyorsa buna gök taşı çukuru adı verilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
 1.6 Güneş ile ilgili
olarak 5. sınıfta
öğrenilenler hatırlatılır.
26
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
KAZANIMLAR
2
2. Güneş sistemi ve uzayla ilgili olarak
öğrenciler;
2.1. Güneş sistemindeki gezegenleri Güneş’e
yakınlıklarına göre sıralar (BSB-4).
2.2. Güneş sistemindeki gezegenlerin Güneş’e
olan uzaklıklarının “astronomi birimi” (AB) adı
verilen bir uzaklık ölçüsü birimiyle ifade
edildiğini belirtir.
2.3. Güneş sistemindeki gezegenlerin belirli
yörüngelerde hareket ettiklerini kavrar.
2.4. Güneş sistemindeki gezegenleri, belirgin
özelliklerine (birbirlerine göre büyüklükleri,
doğal uydu sayıları, etraflarında halka olup
olmaması) göre karşılaştırır (BSB-4, 5).
2.5. Güneş sistemini temsil eden bir model
oluşturur ve sunar (BSB-28, 30, 32; FTTÇ-4,
8).
2.6. Ay’ın, Dünya’nın uydusu olduğunu
gösteren bir model oluşturur ve sunar (BSB-28,
30, 32; FTTÇ-4, 8).
2.7. Gök adalara örnekler vererek özelliklerini
kavrar (BSB-5).
2.8. Dünya dışındaki evren parçasını “uzay”
olarak tanımlar ve Dünya’mızın uzaydaki yerini
belirtir.
2
3. Uzay araştırmaları ile ilgili olarak
öğrenciler;
3.1. Eski medeniyetlerin gök biliminde nasıl
veri topladıkları, kaydettikleri, bunları ne
amaçla ve nasıl kullandıkları hakkında bilgi
toplayarak bir görüş oluşturur ve sunar (BSB25, 32; FTTÇ-1, 2, 3, 34, 35).
3.2. Gök bilimcilerin; teleskoplar yardımıyla
gök cisimlerinin hareketlerini ve yapısını
inceleyen bilim insanları olduklarını belirtir
(FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2, 3).
3.3. Ünlü Türk gök bilimciler ve çalışmaları
hakkında örnekler verir (FTTÇ-15; TD-3).
01-05.06.2009
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
[!] 2.1.-2.5. Uluslararası Astronomi Birliği
(International Astronomical Union; IAU), 24
Ağustos 2006 tarihinde Prag'da yaptığı toplantıda
Plüton'u gezegen sınıfından çıkararak "Cüce
Gezegen" sınıfına dahil etmiştir. İlgili kazanımlar
bu değişim doğrultusunda işlenmelidir.
[!] 2.2 Bir astronomi biriminin (AB) Güneş
ile Dünya arasındaki uzaklığa eşit olduğu
belirtilir.
 2.4 Güneş sistemindeki gezegenler,
birbirlerine göre nitel özellikleriyle (göreli
boyut, etrafında halka olup olmaması, uydu
sayısı, yüzey şekilleri) ele alınır; nicel
ayrıntılara (çapının büyüklüğü, yoğunluğu
vb.) girilmez.
[!] 2.6 Gel-Git Olayı’nın, Ay ile Dünya
arasındaki hareket ilişkisinden kaynaklanan
doğa olayı olduğu bir okuma metniyle verilir.
[!] 2.7 Galaksi yerine gök ada terimi
kullanılır.
[!] 2.8 Evren kelimesinin; “aradaki
boşluklarla birlikte gök cisimlerinin tümü”
anlamında kullanıldığı belirtilir.
“Dünya’mızın uzaydaki yeri”nden kastedilen;
bulunduğu gök ada/sistem ve Güneş’e
yakınlıkta kaçıncı sırada bulunduğudur.
[!] 3.1 “Gök” denilince, içinde gök
cisimlerinin hareket ettiği sonsuz boşluk veya
uzay anlaşılır.
[!] 3.1; 3.2 Astronomi yerine gök bilimi;
astronom yerine gök bilimci terimi
kullanılabilir.
[!] 3.2 Ünlü gök bilimcilerin hayat hikâyeleri
verilebilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
 2.5 Ay ile ilgili
olarak 5. sınıfta
öğrenilenler hatırlatılır.
2.5 ve 2.6
kazanımları, Türkçe
dersi “Konuşma” temel
dil becerisi ile
ilişkilendirilir.
3.1 kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma”,
“Konuşma” ve
“Yazma” temel dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
 3.3 kazanımı,
Sosyal Bilgiler dersi
“Bilim, Teknoloji ve
Toplum” öğrenme
alanı, “Zaman İçinde
Bilim” ünitesi kazanım
3 ile ilişkilendirilir.
27
2008 / 2009 - ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN
SAAT
HAFTA
SINIF: 7 FEN VE TEKNOLOJİ
3.4. Teleskopların uzay gözlemi yapmadaki
önemini fark eder (BSB-3, 17).
3.5. Basit bir teleskop yapmak için teknolojik
tasarım yapar, model oluşturur ve sunar (BSB28, 30, 32; FTTÇ-4, 8, 9).
3.6. Teknolojinin uzay araştırmalarına, uzay
araştırmalarının da teknolojiye katkısını
örneklerle açıklar (FTTÇ-3, 16, 17, 31, 32, 36).
3.7. Astronotların uzayda pek çok alanda (fizik,
kimya, biyoloji, tarım, eczacılık, balistik vb.)
incelemeler yapan bilim insanı olduklarını
belirtir (FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2, 3).
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
[!] 3.4 Gözlem evlerinin; ışık kirliliğinin
gökyüzü gözlemi yapmadaki olumsuz etkileri
nedeniyle, şehir dışındaki tenha yerlerde
bulunduğu belirtilir. Olanaklar elverdiği
ölçüde yakın çevrede bulunan (varsa) bir
gözlem evine gezi düzenlenir.
[!] 3.6 Uzay teknolojisi sayesinde geçmişten
günümüze kadar geliştirilen araçlara örnek
olarak uzay mekikleri, yapay uydular, uzay
istasyonları, özel tasarlanmış giysiler vb.
örnek verilebilir.
[!] 3.7 Bazı ülkelerde astronot yerine
“kozmonot” terimi kullanıldığı belirtilir.
[!] 3.7 Uzay çalışmalarında görev almış ünlü
astronotlar ile ilgili çeşitli anekdotlar verilir
08-12.06.2009
2
KAZANIMLAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
3.4; 3.5 7.sınıf
“Fiziksel Olaylar”
öğrenme alanı “Işık ve
Ses” ünitesi
“Mercekler” konusu ile
ilişkilendirilir.
 3.2, 3.4, 3.6
kazanımı, Sosyal
Bilgiler dersi “Bilim
Teknoloji ve Toplum”
öğrenme alanı, “Zaman
İçinde Bilim” ünitesi
kazanım 4 ve5 ile
ilişkilendirilir.
3.4 Işık kirliliği ile
ilgili olarak 4. sınıfta
öğrenilenler hatırlatılır.
 3.5 kazanımı,
Türkçe dersi
“Konuşma” temel dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
1
3.8. Ay’a atılan ilk adımın, uzak gezegenlere
gidebilme ve uzay araştırmaları bakımından
önemini kavrar.
3.9. Evrenin, uçsuz bucaksız olması nedeniyle
uzay hakkında bilinen gerçeklerin sınırlı ve
yeni araştırmalarla değişebilir olduğunu
örneklerle açıklar (FTTÇ-1, 3).
3.10. Uzay çalışmalarına dayanarak ve hayal
gücünü kullanarak geleceğe yönelik tahminler
yürütür (BSB-8, 9; FTTÇ-1, 3, 31).
3.11. Uzay kirliliğinin sebeplerini ifade ederek
bu kirliliğin yol açabileceği olası sonuçları
tahmin eder (BSB-8; FTTÇ-18, 21, 26, 28, 29,
32).
Değerlendirme
1
[!] 3.8 “Ay’a atılan ilk adım” ile ilgili olarak
okuma metni verilir.
 3.9, 3.10
kazanımları, Sosyal
Bilgiler dersi 6. sınıf
“Bilim Teknoloji ve
Toplum” öğrenme
alanı, “Elektronik
Yüzyıl” ünitesi
kazanım 2 ile
ilişkilendirilir.
Ünite toplam 12 ders
saati
28