10 MAYIS 2016 Ödemeler Dengesi Bülteni Mart 2016 CARİ İŞLEMLER HESABI Cari işlemler açığı bir önceki yılın Mart ayına göre % 23 oranında azalarak 3 milyar 677 milyon dolar olarak gerçekleşti. Son on iki aylık cari açık ise 29 milyar 491 milyon dolar düzeyine inerek Temmuz 2010 döneminden bu yana en düşük seviyesine ulaştı. Bu azalmada dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 1 milyar 307 milyon dolar azalarak 3 milyar 566 milyon dolara düşmesi etkili oldu. Düşük enerji fiyatlarının ithalata olumlu etkisi dış ticaret açığına katkısı devam etti. Ayrıca birincil gelir dengesi açığının 482 milyon dolar azalarak 723 milyon dolar olması da etkili oldu. Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 505 milyon ABD doları azalarak 673 milyon dolar oldu. Net altın ihracatı bir önceki yılın Mart ayına göre 46 milyon doları azalarak 775 milyon dolar olarak gerçekleşti. Milyar $ 20 15 10 5 0 -5 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar -10 İhracat İthalat Mal Dengesi TCMB Hizmetler Dengesi Hizmetler dengesinde seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 381 milyon dolar azalarak 721 milyon dolara düştü. 1 10 MAYIS 2016 Ödemeler Dengesi Bülteni Mal ve hizmet dengesi açığı ise 2 milyar 991 milyon dolar oldu. 2016 I. Çeyrekte toplam mal ve hizmet dengesi açığı 6 milyar 521 milyon dolara ulaşmış oldu. Milyar $ 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 Nis May Haz hizmet gelirleri Tem Ağu Eyl Eki hizmet giderleri Kas Ara hizmet dengesi Oca Şub Mar mal ve hizmet dengesi TCMB Rusya ile ilişkilerimizde Kasım’da yaşanan uçak krizinin ardından sert düşen turizm gelirleri ve Rusya’da yaptırımlar sonrası daralan ekonomi sebebiyle sene boyunca inşaat sektöründe yaşanan düşüş hizmetler sektörünü de etkisi altına aldı. İnşaat sektöründe net gelir 2015 yılı ilk çeyreğinde 101 milyon dolar olarak gerçekleşmiş iken, 2016 yılı ilk çeyreğinde 90 milyon dolar oldu. Bunun yanında son zamanlarda Türkiye’de yaşanan terör olayları da turizme ket vuran diğer bir etken oldu. Geçen sene Ocak-Mart döneminde 2 milyar 852 milyon dolar olan seyahat dengesi, 2016 Ocak-Mart döneminde ise 1 milyar 917 milyon dolara düştü. Miyar $ 25 Seyahat İnşaat 24 23 22 21 1 1 1 1 0 20 0 19 18 0 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar TCMB 2 10 MAYIS 2016 Ödemeler Dengesi Bülteni FİNANS HESABI Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 144 milyon dolar azalarak 650 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Portföy yatırımları 2 milyar 693 milyon dolar net giriş (net yükümlülük artışı) kaydetti. Alt kalemlerde, yurtdışı yerleşikler tarafından yapılan net alım, hisse senedi piyasasında 999 milyon dolar ve DİBS piyasasında 512 milyon dolar olarak gerçekleşti. Net Hata Noksan Kaynağı belirsiz finansman girişinde bu ay yine kayda değer artış yaşandı. Mart ayı için artış 1 milyar 114 milyon dolar düzeyinde olurken, 2016 I. Çeyrek toplam net hata noksan 2 Milyar 838 milyon dolar oldu. Net Hata Noksan Milyar $ 5 4 3 2 1 0 -1 -2 -3 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar TCMB Rezerv Varlıklar Resmi varlıklarda bu ay 1 milyar 498 milyon Dolar artış gerçekleşti. Son dönem Dolar’ın görece istikrarlı gidişatı ve TL’nin güçlenmesi Merkez Bankası rezervlerinde 2015 sonlarından bu yana yaşanan erimenin durmasını sağlamış görünüyor. 3 10 MAYIS 2016 Ödemeler Dengesi Bülteni Rezerv Varlıklar Milyar $ 2 0 -2 Haz -4 Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub Mar Rezerv Varlıklar -6 -8 TCMB Dolar’da son dönem yaşanan ani artış, Dolar/TL Kurunun hala siyasi ve küresel ve ekonomik gelişmelere karşı ne kadar duyarlı olduğunu gösterdi. Bu bağlamda TL hala istenen güce ulaşmış değil. Ayrıca düşen turizm gelirleri ve yeni merkez bankası ile birlikte başlayan faiz artırım beklentileri de Dolar/TL kurunu baskılayan diğer etkenler olacak. Bu durum, TCMB’nin rezervleri için kısa ve orta vadede tehdit oluşturmaya devam edecek. 2015 OcakMart 2016 2016 2016 Ocak Şubat Mart -10.523 -2.232 -1.969 -3.677 -7.878 38.736 50.144 Mal Dengesi -11.408 9.995 12.667 -2.672 13.033 14.944 -1.911 13.563 17.129 -3.566 36.591 44.740 -8.149 (Milyon ABD Dolar) A1. 2. CARİ İŞLEMLER HESABI İhracat İthalat -1 B. SERMAYE HESABI C. FINANS HESABI D. NET HATA VE NOKSAN 3.958 -1.329 3.053 1.114 2.838 E. REZERV VARLIKLAR -3.633 -37 646 1.498 2.107 -2.933 15 -3.509 0 438 0 2016 OcakMart -4.061 15 -7.132 4