Dış Ticaret Verileri Bülteni
advertisement
Dış Ticaret Verileri Bülteni ŞUBAT - 2016 TÜİK dış ticaret verilerine göre; ihracat 2016 yılı Şubat ayında, 2015 yılının aynı ayına göre ihracat 2016 yılı Şubat ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %1,4 artarak 12 milyar 406 milyon dolar, ithalat %8,1 azalarak 15 milyar 571 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aylara Göre Dış Ticaret - MTEA 20 (Milyar $) 15 10 5 0 - 5 - 10 Mar Nis May Haz İhracat Tem İthalat Ağu Eyl Eki Denge Kas Ara Oca Şub Kaynak: TÜİK Şubat ayında dış ticaret açığı %32,8 azalarak 4 milyar 709 milyon dolardan 3 milyar 165 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Şubat ayında %72,2 iken, 2016 Şubat ayında %79,7’ye yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2016 Şubat ayında bir önceki aya göre ihracat %16, ithalat %4,8 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2016 yılı Şubat ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %1,1, ithalat %11,5 azaldı. Parite Son dönemlerde, özellikle 2014 Ağustos döneminden itibaren dış ticaret fiyatlarındaki yıllık değişimlerin neredeyse tamamen enerji fiyatları ve parite tarafından belirlendiği görülüyor. TL’nin Dolar karşısındaki değer kaybı ise enerji fiyatlarındaki düşüşün olumlu katkısını bir miktar sınırlandırıyor. Dolardaki yükseliş, küresel ticarette ülkelerin kendi para birimlerinin kullanımını artırıyor. Özellikle rekabetçi kur politikasını izleyen ülkelerde bu durum daha belirgin olarak rakamlara yansırken, Türkiye de bu konuda bazı adımlar atmaya başladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlenen bilgilere göre, dış ticarette TL kullanımının %6,2 seviyelerine gelmesini, parite etkisinin azalması yolunda önemli bir gelişme olarak değerlendiriyoruz. Sayfa 1 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Türkiye’nin gerçekleştirdiği dış ticaretin gelişimine döviz türü cinsinden bakıldığında, yapılan toplam ithalatta Dolar cinsinin ağırlıkta olduğu; ihracatta ise %41 Euro, %52 Dolar ağırlığı olmasına karşın Avrupa’ya yapılan ihracatın ABD’ye yapılandan daha fazla olması sebebiyle Euro’daki hareketlerin ihracatımız üzerinde belirleyici olduğu görülüyor. Bu bağlamda, Euro/Dolar paritesi ile ihracat fiyatlarının aynı yönlü olduğu düşünüldüğünde paritede yaşanan gerilemenin ihracatımızda yaşanan gerilemede belirleyici olduğu söylenebilir. 2014 ortalarında 1.40 seviyesine yaklaşan Euro/Dolar paritesi 1.09 seviyesindeki seyrini sürdürüyor. Son Bir Yıldaki Döviz Kurları (Mar'15-Mar'16) 4 3 2 1 0 Dolar Euro Kaynak: TCMB Kurdaki yükselişe rağmen ihracatımızın beklenilen düzeye henüz ulaşmamış olmasında; en çok ihracat yaptığımız ülkeler olan AB ülkelerinde görülen ekonomik sıkıntılara ek olarak, petrol ihraç eden Ortadoğu ülkelerinin gelirlerindeki azalma ve Rusya ile yaşanan politik sıkıntılar da belirleyici olmaktadır. Ülkeler Bazında Dış Ticaret Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2015 Şubat ayında %42,3 iken, 2016 Şubat ayında %46,3 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre %10,8 artarak 5 milyar 740 milyon dolar olarak gerçekleşti. Almanya’ya yapılan ihracat 2016 yılı Şubat ayında 1 milyar 166 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (1 milyar 57 milyon dolar), İsviçre (1 milyar 47 milyon dolar) ve Irak (712 milyon dolar) takip etti. Sayfa 2 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Bin $ Şubat Ayı En Fazla İhracat Yapılan İlk 10 Ülke 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 Almanya İngiltere İsviçre Irak İtalya Fransa ABD İspanya BAE İran Kaynak: TÜİK Çin’den yapılan ithalat, 2016 yılı Şubat ayında 2 milyar 59 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 772 milyon dolar), Rusya (1 milyar 189 milyon dolar) ve ABD (985 milyon dolar) izledi. Şubat Ayı En Fazla İthalat Yapılan İlk 10 Ülke Bin $ 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 Çin Almanya Rusya ABD İtalya G. Kore Fransa Hindistan İspanya İran Kaynak: TÜİK İhracatta (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %118,6 ile Avustralya, %36,6 ile Mısır %30,6 ile Bulgaristan olurken, en fazla azalış gerçekleşenler -%33,8 ile BAE, -%8,6 ile Suudi Arabistan ve -%8,1 ile ABD olmuştur. İthalatta ise (en çok ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında) en fazla artış gerçekleşen ülkeler %44,7 ile Japonya, %12,8 ile Almanya, %12,4 ile Çek Cumhuriyeti olurken, en fazla azalış gerçekleşenler ise -%36,2 ile Rusya, -%33,5 ile Ukrayna ve -%31,3 ile Romanya oldu. Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Şubat ayında ISIC Rev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,5’tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,1, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %31’dir. Sayfa 3 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Emtia Ham Petrol: Fiyat ($) - İthalat (Ton) 80 3 000 2 000 40 1 500 Bin 2 500 60 1 000 20 500 0 0 Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Ham Petrol Fiyatı Eki Kas Ara Oca Şub Ham Petrol İthalatı Kaynak: TÜİK-Bloomberg Emtia ticaretinde ise, Petrol cephesinde, Rusya ve Batı arasındaki jeopolitik gerginlikler sebebiyle(İlgili TEDAM Analizi) 2014’de başlayan ve devam eden sürekli fiyat düşüşü, 2016 başlarında Suriye konusunda Rusya ve Batı arasında gelişen anlaşma ve ateşkes süreci le birlikte büyük oranda son buldu. Ham petrol varil fiyatı tekrar 40 Dolar’a kadar yaklaştı. Son Ocak-Şubat ayları itibari ile de yatay seyrini sürdürmekte. Petrol fiyatlarındaki gelişmeleri ilerleyen süreçte yine büyük oranda politik sahayla paralel gözlemiyor olacağız. 2016’nın Şubat ayında Petrol ve petrolden elde edilen ürün kaleminde net ihracat -263 bin Dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçen sene aynı ay için rakam -419 bin Dolar olmuştu. 2015 toplam net ihracatı ise -5,447 Milyar Dolar. Söz konusu iyileşme petrol fiyatlarındaki azalışın oranı ve parite değişimleri hesaba katıldığında beklenenin altında kalmakta. Altın: Fiyat (TL) - Net İhracat ($) 140 120 100 80 60 40 20 0 1.500 500 0 Bin 1.000 -500 -1.000 Mar Nis May Haz Tem Ağu Altın Fiyatı Eyl Eki Kas Ara Altın Net İhracatı Oca Şub Kaynak: TÜİK-Ntvpara Sayfa 4 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Altın fiyatlarında 2015’de başlayan oynaklığın 2016’da da devam ettiğini gözlemliyoruz. Ocak’ta net ihracat 1 213 553 gibi rekor bir rakama ulaştı. 2015 toplam altın net ihracatı 3,9 Milyar Dolar oldu. Bu artışta, küresel altın talebindeki; özellikle merkez bankalarının sebep olduğu artışın payı olduğunu söylemek mümkün. Küresel çapta baktığımızda Rusya’da Merkez Bankası altına ciddi yatırım yapmaya devam ediyor. Rusya Merkez Bankası, şubat ayında dünyada en fazla altın satın alan merkez bankası oldu. Rusya Merkez Bankası şubat ayında 356 bin troy ons (10 tondan fazla) altın satın aldı. Rusya’yı 320 troy ons altınla Çin Merkez Bankası takip etti. Rusya Merkez Bankası, ocak ayında ise 688 bin troy ons altın satın almıştı, böylece altın rezervleri 1444,9 tona ulaştı. Bugün dünyada en fazla altın rezervi bulunan ülklerin başında ABD (8133,5 ton) geliyor. ABD’yi Almanya (3381 ton), İtalya (2451,8 ton), Fransa (2451,8 ton), Çin (1778,3 ton) ve Rusya (1444,9 ton) takip ediyor. İsviçre (1040,1 ton), Japonya (765,2 ton), Hollanda (612,5 ton) ve Hindistan (557,7 ton) en fazla altın rezervi bulunan diğer ülkeler. Jeopolitik Gelişmeler İran’a yaptırımların kalkması ve Rusya ile uçak krizinin arıdan geçen aylarda her iki ülke ile de ticari seyir beklenenin aksine gözle görülür bir olumlu ya da olumsuz seyir izlemedi. Şubat ayı itibariyle Türkiye’nin her iki ülke ile de ticaretinde göreli bir düşüş gözleniyor. Net İhracat: Rusya - İran Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Bin Kas Ara Oca Şub 200 -500 0 -1000 -200 -1500 -400 -2000 -600 Rusya İran Kaynak: TÜİK Sayfa 5 tedam.ticaret.edu.tr Bin Mar 0 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Rusya ile süregelen ticaret hacmi azalışı yumuşak seyrini sürdürüyor. Rusya’nın ilk 20 ithalat-ihracat partnerleri arasındaki yerinin yalnızca ihracatta değil ithalatta da negatif yönde ilerlemesi dikkatten kaçmamalı. Bir başka deyişle uçak krizi sonrası korkulan ihracat ve turizmdeki kayba ek olarak Rusya’ya karşı Türk tarafının da, güven kaybıyla da bağlantılı olarak, iş yapma isteği ve iş hacmi azalmış durumda. İran ile ise pozitif gelişmeler oynak seyrini sürdürmekte. Her ne kadar Şubat ayında göreli bir düşüş yaşanıyorsa da önümüzdeki aylarda İran ile Türkiye ticareti arasında gelişmenin yavaş da olsa yukarı yönlü harekete edeceğine kesin gözüyle bakıyoruz. KÜRESEL GÖRÜNÜM Çin 2016 Şubat’ında Çin de ihracat yıllık bazda %25,4 düşerek 126 milyar Dolar düzeyinde gerçekleşti. Mayıs 2009’dan beri görülen en keskin düşüş olarak kayıtlara geçen bu düşüşün nedenleri arasında zayıf küresel talep ve 8 Şubat 2016’da başlayan Çin yeni yıl tatili nedeniyle işyerlerinin kapalı olması gösteriliyor. Bir önceki ayda ihracat yıllık bazda %11,2 düşüşte iken, ithalat da %18,8 düşerek 114 milyar 200 milyon Dolar olarak gerçekleşmişti. (İlgili TEDAM analizi) Çin İhracat (USD HML) 2500 İhracat 2000 1500 1000 Mar.15 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Şub.16 Kaynak: Trading Economics Sayfa 6 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Amerika Birleşik Devletleri Amerika’da Aralık 2015’te 181 milyar 500 milyon Dolar olan ihracat Ocak 2016’da yıllık bazda % 2,1 düşüşle 176 milyar 460 milyon seviyesine gelerek son 5 yılın en düşük performansını sergiledi. Mal satışı kalemi 4 milyar Dolar azalarak 116 milyar 900 milyon Dolar olarak gerçekleşti. Sermaye malları kalemi 1 milyar 200 milyon Dolar, sanayi malları kalemi 900 milyon Dolar, enerji kalemi 700 milyon Dolar azalırken, tüketici malları kalemi 800 milyon Dolar arttı. Hizmet ihracatı 200 milyon Dolar artarak 59 milyar 600 milyon Dolara, Seyahat ihracatı 200 milyon Dolar, ulaşım ise 100 milyon Dolar artış gösterdi. ABD İhracat (Milyar USD) 190 İhracat 185 180 175 170 Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca.16 Kaynak: Trading Economics Birleşik Krallık İhracatı GSYH’sinin %28’ini oluşturan Birleşik Krallık’ta, Ocak 2016’da ihracat % 0,7’lik cüzi artışla 58 milyar 855 milyon Dolar olarak gerçekleşti. Mal ihracatı 15,6 milyon Dolar azalırken, Hizmetler kalemi 59,7 milyon Dolar artış gösterdi. 1998’den beri, İngiltere, çoğunlukla tüketim mallarına talepteki artış ve imalattaki azalış, Pound’un değer kazanması ve düşen petrol ve gaz üretimi sebebiyle dış ticaret açığı veriyor. 2013’ten beri en büyük açık, Almanya, Çin ve Hollanda ile verilirken, en büyük ticari fazla Amerika, İrlanda ve Birleşik Arap Emirlikleri ile verildi. Sayfa 7 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Birleşik Krallık İhracat (Milyar GBP) 45 44 İhracat 43 42 41 40 Mar.15 Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca.16 Kaynak: Trading Economics Güney Kore Güney Kore’de Aralık ayında 42 milyar 600 milyon Dolar olan ihracat, Ocak ayında 36 milyar 760 milyon Dolara düştü. Piyasa beklentilerinin çok üzerinde bir oranda, %18,5’lik düşüş gerçekleşen ihracatta 12 aylık düzenli düşüş devam etti. 1966 ile 2015 arasında ortalama 12 milyar 340 milyon Dolar olan ihracat, zirveyi 51 milyar 600 milyon Dolar ile Ekim 2014’te, dibi ise 14 milyar 750 milyon Dolar ile Ocak 1966’da görmüştü. Aralık 2014’te 5 milyar 550 milyon Dolar olan ticaret fazlası, Ocak 2016’da ithalatın ihracattan daha fazla düşmesi sebebiyle piyasa beklentilerinin oldukça altında gerçekleşerek 5 milyar 300 milyon Dolar oldu. %17,6 düşüş beklenen ithalat ise beklentilerin üzerinde %20,1 düşerek 31 milyar 400 milyon Dolar olarak gerçekleşti. Böylece 1966 ile 2015 arasında ortalama 695 milyon Dolar olan dış ticaret dengesi, zirveyi 10 milyar 320 milyon Dolar ile Kasım 2015’te, en düşüğü de -40 milyar 430 milyon Dolar ile Ocak 2008’de görmüş oldu. Güney Kore Dış Ticaret Dengesi (Milyar USD) 12 8 4 Şub '15 Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca '16 Kaynak: Trading Economics Sayfa 8 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016 Dış Ticaret Verileri Bülteni Almanya Almanya’nın mevsimsellikten ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracatı, yılın ilk ayında beklentilerin aksine (% 0,8 artış) bir önceki aya göre % 0,5 azalırken, ithalatı %1,2 arttı. Almanya, Federal İstatistik Ofisi (Destatis) verilerine göre, Ocak ayında mevsimsellikten ve takvim etkilerinden arındırılmış 109 milyar 800 milyon Dolarlık ihracat, 88 milyar 800 milyon Dolarlık da ithalat gerçekleştirdi. Ocak ayı mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret fazlası da 21 milyar Dolar olarak belirlendi. Almanya, bu dönemde Avrupa Birliği (AB) ülkelerine 61 milyar Dolarlık mal gönderirken, bu ülkelerden 54 milyar Dolar değerinde mal aldı. Geçen yılın ocak ayına kıyasla AB ülkelerine ihracat %1, bu ülkelerden ithalat % 3 artış gösterdi. Almanya, Ocak ayında AB dışındaki ülkelere (üçüncü ülkeler) geçen yıl aynı döneme göre % 5 azalışla 38 milyar Dolarlık ihracat ve % 1 artışla 29 milyar 850 milyon Dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Almanya Dış Ticaret Dengesi (Milyon EUR) 30 25 20 15 10 Şub.15 Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca.16 Kaynak: Destatis.de Sayfa 9 tedam.ticaret.edu.tr 31 MART 2016
