Günlük Bülten 3 Nisan 2017

Günlük Bülten
3 Nisan 2017
DEĞERLENDİRME
Enflasyon sabahına iyimser risk iştahı ile uyanıyoruz.
Yılın ikinci çeyreğinin ilk haftası yoğun veri gündemine sahip, bugün aynı zamanda PMI günü.
Katalizörler: Çin’de PMI, Japonya’da Tankan verilerinin iyi gelerek küresel büyüme görünümünü desteklerken Japonya’da işsizlik oranının 1994’den beri en düşük
seviyede açıklanmasıyla “reflasyon” temasının güç bulması.
Cuma sabahı önümüzdeki bir senelik süreçte büyüme verisinde sürprizlerle karşılaşacağımızı tartışmıştık. Ekonomi de pek çok diğer bilim gibi dört işlem aritmetik
üzerine kuruludur. Özellikle büyüme ve borç hesapları.
Türkiye, çeyrek başına ortalama %1,1 oranında büyüyen bir ülkedir. “Ortalama” matematiksel açıdan “beklenen değer” demektir. Bir diğer ifade ile Türkiye’nin her
çeyrek %1,1 oranında büyümesi beklenir. Taşıma (carry-over), büyüme aritmetiğindeki kıymetli kavramlardandır. Taşıma, bir ülke ekonomisinin bir sonraki yıla
aktardığı büyüme miktarıdır. Türkiye, 2016 yılı içerisindeki büyüme performansı ile 2017 yılına %2,2 oranında büyüme taşıdı. 2017 yılında Türkiye, %2,2 oranının
üzerine çalışacak. %1,1 beklenen değere sahip Türkiye %2,2 ile başladığı 2017 yılında %5’in üzerinde büyüme ile karşılaşabiliriz. Ekonomi yönetimi Orta Vadeli
Program’daki (OVP) %4,4 oranının sabit tutulacağını daha önce açıkladı. Biz de %4 beklentimizi sürdürmekteyiz.
Bugün TSİ 10:00’da TÜİK, Mart ayı enflasyonunu açıklayacak. Geçtiğimiz ay %1,3 oranına yavaşlayan üretici fiyatları (ÜFE) enflasyonunun bu ay iyice düşme belki
de negatif değer alma şansı bulunuyor. Yıllardır ülkedeki enflasyonu New York FED ekonomisti Jonathan McCarthy’nin tedarik zinciri teorisine göre
yorumlamaktayız. Merkez bankası da çalışmalarında McCarthy’nin teorisinden esinlenir. Geçtiğimiz ayki analizimizde ÜFE’nin kısa zamanda zirveyi
gerçekleştirmesini ve tüketici fiyatlarındaki (TÜFE) zirveye öncülük etmesini beklediğimizi belirtmiştik. Mart ayında, Şubat ayında görmediğimiz gıda düzeltmesinin
belirme olasılığı söz konusu. Gıda fiyatları konusunda Türk-İş ve İTO verileri ayrıştılar. Türk-İş Mart ayı için beklenen düzeltmeyi gösterirken hafta sonu açıklanan
İTO verisinde düzeltme belirmedi. Eğer gıda fiyatları düzeltme gerçekleştirirlerse aylık açıdan sakin bir enflasyon ortaya çıkabilir. Ancak baz etkisi nedeniyle aylık
enflasyondaki sükûnetin derecesine bağlı yıllık enflasyonda artış sürebilir. Bu tablo, TÜFE’nin tahmin edilenden daha önce çift haneye ulaşsa da tahmin edilenden
daha yüksek bir seviyede zirve yapmamasını sağlayabilir. ÜFE’nin gerilemeye başlaması ile yılın ikinci yarısında hem TÜFE hem de çekirdek enflasyonda iyileşmeler
başlayacaktır.
Her yeni çeyreğin ilk günü gibi Japonya Merkez Bankası, “Tankan” anketini sabahın ilk saatlerinde açıkladı. Tankan, bizdeki İktisadi Yönelim Anketi (İYA) ve yatırım
beklentisi anketlerinin bir kombinasyonu. Ankete katılan kurumların beklentileri ve ekonomiye duydukları güvende artışlar kaydedildi.
Bugün aynı zamanda küresel PMI günü. Sabahtan Asya ülkeleri ile başlayan PMI’lar yurt-içi için TSİ 10:00’da açıklanırken öğleden önce Avrupa ülkeleri öğleden
sonra da Amerika ülkeleriyle devam edecek. ABD’de PMI’a denk gelen ISM verisi TSİ 15:30’da açıklanacak. Cuma günü MÜSİAD tarafından açıklanan SAMEKS
endeksi 50,1 değeriyle iktisadi faaliyet hızındaki artışın Mart ayında da sürdüğünü gösterdi. KOBİ ağırlıklı SAMEKS endeksinde bir süredir ülke ekonomisi için dikkat
çektiğimiz dinamik bir kere daha kendini gösterdi: İmalata dayalı toparlanan iktisadi faaliyet ve geriden gelen hizmet sektörü (Şekil 1). İmalat endeksi 51,1
değerine yükselirken hizmet endeksi 50 seviyesine geri çekildi. İmalattaki canlılık hem dış talepten hem de hanehalkı tüketimine dayalı iç talepten
kaynaklanmakta. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Mart ayında ihracat yıllık bazda %19 oranında yükseldi. Mart ayı içerisinde Güney Kore, Singapur
gibi küresel ihracatın barometresi özelliğindeki ülkelerin çift haneli ihracat artışları açıkladığını takip ederek Türkiye’nin de benzer bir performans göstereceğini
tartışmıştık. Avrupa’da imalat canlılığının Şubat ayından beri ekonominin diğer sektörlerine yayıldığını ve ekonomik toparlanmayı pekiştirdiğini takip ediyoruz.
Türkiye’de de referandum sonrasında imalat sanayindeki canlılığın ısınan havalar ve artan istikrar ortamı dahilinde hizmet sektörüne yansıması beklenir.
Şekil 1: İmalat ve Hizmet sektörleri seyri (SAMEKS endeksi, 3 aylık hareketli ortalamalar):
Haftanın en kritik gelişmesi 6 Nisan Perşembe günü Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ABD Başkanı Donald Trump’ı, Trump’a ait Florida sahili Palm
Beach’de kurulu Mar-a-Lago golf kulübündeki ziyareti. İki devlet adamı ilk kez buluşurken ABD Dış-işleri Bakanı Rex Tillerson da görüşmelere
katılacak. İki ülke arasındaki ticaret dengesi görüşmenin ana gündem maddeleri arasında. Ekonomi veri gündeminde ise Cuma günü ABD’de
İstihdam Raporu’nu ve Gelişmiş Ülkeler’de sipariş ve üretim gibi çeşitli sınai göstergeleri takip edeceğiz. Çarşamba akşamı FED, Mart ayı toplantı
tutanaklarını açıklayacak. Çin, hafta içerisinde rezerv verisini kamuoyu ile paylaşırken Avrupa Merkez Bankası da toplantı tutanaklarını
yayımlayacak.
Günlük Bülten
3 Nisan 2017
PİYASA DETAYLARI
 Döviz Piyasası
 Nisan ayının ilk işgününde USD/TL kuru 3,62 seviyesinde bulunuyor. Geçtiğimiz hafta TL’nin haftalık kaybı %0,7 olurken; bu
hafta yurtiçinde imalat PMI ve enflasyon verilerini takip edeceğiz. AA Finans Anketine göre enflasyonun aylık %0,54 yıllık %10,77
düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor. Cuma günü Mart ayına ait SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 1,3 puan azalmasına
karşın 50,1 puanlık değeriyle ekonomik aktivitedeki iyileşmenin devam ettiğini gösterdi. Endeksin gerilemesinde hizmet
sektörünün önceki aya göre 2,8 puan düşüş kaydederek 50,0 seviyesine düşmesi etkili olurken; sanayi sektörü 1 puan yükselerek
51,1 puanla olumlu görünümünü sürdürdü. İmalat PMI verisinin de SAMEKS sanayi sektörü tarafında gözlenen iyileşmeye benzer
bir hareket sergilemesi beklenebilir. Bu hafta ayrıca 2-4 Nisan tarihleri arasında TCMB’nin ev sahipliğinde Orta Asya, Karadeniz
Bölgesi ve Balkan Ülkeleri Guvernörler Kulübü Toplantısı Antalya’da düzenleniyor. Üye ülke merkez bankaları yılda iki kez
başkanlar düzeyinde toplanırken, toplantıda para politikası ve finansal istikrar ile ekonomik dayanıklılığın artırılmasına konularına
değinilmesi bekleniyor. Ayrıca, üye ülkelerdeki güncel ekonomik ve finansal gelişmelere ilişkin sunumlar yapılacak.
30 Ara 16 30 Mar 17 31 Mar 17
Günlük
Değişim
2016
Sonuna
Göre
4
$/TL
3,6
1,18
3,4
3,5235
3,6534
3,6363
-0,5%
3,2%
€/TL
3,7053
3,9019
3,8744
-0,7%
4,6%
Sepet*
3,6144
3,7777
3,7554
-0,6%
3,9%
2,8
€/$
1,0517
1,0674
1,0652
-0,2%
1,3%
2,6
$/Yen
116,96
111,92
111,39
-0,5%
-4,8%
2,4
$ Endeks
102,68
100,41
100,35
-0,1%
-2,3%
2,2
Oca 16
* (0,5$+0,5€)
€/$ (Sa ğ eks)
1,23
$/TL
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
Sepet
3,8
3,2
1,13
3
1,08
1,03
Nis 16
Tem 16
Eki 16
Oca 17
 Dolar endeksi 100,4, EUR/USD paritesi de 1,0670 seviyesinde haftaya başlıyor. Bugün Euro Bölgesi ülkeleri imalat PMI, ABD
imalat PMI ve ISM hizmet açıklanacak. New York Fed Başkanı Dudley’in konuşması var. (Oy hakkı var) Haftanın geri kalanında ise
ABD dayanıklı tüketim mal siparişleri, fabrika siparişleri, ADP özel sektör istihdam, tarım dışı istihdam, ücretlerdeki seyir, ISM
hizmet, FOMC toplantı tutanakları; Euro Bölgesi ülkeleri hizmet PMI, Polonya Merkez Bankası faiz kararı, Almanya fabrika
siparişleri ile sanayi üretimi takip edilecektir. Ayrıca Perşembe günü Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Trump’ı ziyaret edecek.
Trump Cuma günü ABD'nin dış ticaret açığının nedenleri konusunda yeni araştırmalar hazırlanması talimatı verirken, Pazar günü
de Kuzey Kore politikalarına Çin'in destek vermesini sağlamak için ticaret konusunu bir pazarlık unsuru yapabileceğini ifade etti.
 Yılın ikinci çeyreğinin ilk iş gününe Asya borsaları, Japonya ve Kore borsaları öncülüğünde yükselişle başladı. Cuma günü 9
Şubat’tan bu yana en düşük seviyeyi gören Nikkei endeksi %0,7 artıda bulunuyor. Çin ve Tayvan'da piyasalar tatil nedeniyle
kapalı olurken; hafta sonu açıklanan Çin PMI verisinin 50 seviyesinin üzerinde seyrederek üst üste 9 aydır büyümesi ve
Japonya'da büyük imalatçı şirketlerin güveninin ilk çeyrekte artmasıyla küresel piyasalar haftaya pozitif başlıyor.
 Emtia Piyasası
 Altın ons başına USD 1.248 seviyelerine yakın; petrol fiyatları ise geçtiğimiz haftaki yükselişini sürdürerek USD 53,4 seviyesinin
1.500
üzerinde tutunarak haftaya başlıyor.
Altın ($/Ons)
1.450
30 Ara 16 30 Mar 17 31 Mar 17
Günlük 2016 Sonuna
Değişim Göre Değişim
Altın($/Ons)
1.148
1.243
1.249
0,5%
8,8%
Petrol(Brent)
56,1
53,0
53,5
1,1%
-4,6%
Gümüş($/Ons)
15,9
18,1
18,3
0,8%
14,9%
Kaynak: Reuters , Bl oomberg
Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
75
1.400
65
1.350
1.300
55
1.250
1.200
45
1.150
1.100
1.050
35
Kaynak: Bloomberg
1.000
Oca 16
25
Nis 16
Tem 16
Eki 16
Oca 17
2
Günlük Bülten
3 Nisan 2017
 Faiz Piyasası
Top. Piyasa Hacmi
 Geçtiğimiz haftaya alıcılı başlayan bono piyasasında 5 ve 10 yıllık
gösterge kağıtların faizinin sırasıyla %11,05 ve %10,68 seviyesine
kadar gevşediğini gördük. Ancak haftanın geri kalanında Güney Afrika
ve yerel gelişmelerle faizlerde kar satışlarına şahit olduk. Böylece 5 ve
10 yıllık kağıtların faizleri sınırlı değişimle haftayı sonlandırdı. Hazine,
Nisan-Haziran dönemine ilişkin açıkladığı iç borçlanma stratejisine
göre Nisan'da 2, Mayıs'ta 3, Haziran'da 6 ihale yapacak ve bir kira
sertifikası ihraç edecek. Hazine ayrıca yarın 10 yıllık gösterge tahvili
yeniden ihraç edecek.
%11,39
Göst. Tahvilin Hacmi
4.000
Göst. Faizi (Sol Eks,*)
11,5
3.500
3.000
10,5
2.500
9,5
2.000
1.810
1.500
8,5
1.000
7,5
500
182
0
Oca.15
Şub.15
Mar.15
Nis.15
May.15
Haz.15
Tem.15
Ağu.15
Eyl.15
Eki.15
Kas.15
Ara.15
Oca.16
Şub.16
Mar.16
Nis.16
May.16
Haz.16
Tem.16
Ağu.16
Eyl.16
Eki.16
Kas.16
Ara.16
Oca.17
Şub.17
Mar.17
6,5
 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 95 milyar TL düzeyine
gerilerken; fonlamanın 15 milyar TL’lik kısmı %9,25’ten BIST Repo ve
BAPP’tan oluştu. Ayrıca piyasa katılımcıları Merkez Bankası’nın geç
likidite penceresinden %11,75 ile 80 milyar TL borçlandı. Ortalama
fonlama maliyeti ise %11,35 seviyesine geriledi.
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort)
Milyon TL
TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
12
%11,35
11
9
7
-0,02
6
O/N BIST Repo
8,48
10,98
11,15
0,18
2,67
5
Eurobond 2045*
6,79
6,22
6,25
0,03
-0,54
* bi l eşi k fa i z
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg
Ağırlıklı Fonlama Faizi
Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Mar 17
0,15
0,00
Oca 17
0,00
-0,36
Eyl 16
1,15
-0,36
Kas 16
1,15
-0,34
Tem 16
1,00
EUR Libor( 3 aylık)
Oca 15
USD Libor( 3 aylık)
May 16
8
Mar 16
0,74
Kas 15
-0,02
Oca 16
11,39
Eyl 15
11,41
Tem 15
10,65
10
Mar 15
2 Yıllık Gösterge Tahvil*
Günlük 2016 Sonuna
Değişim Göre Değişim
May 15
30 Ara 16 30 Mar 17 31 Mar 17
 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS i 239 baz puana; 2045 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi %6,25 seviyesine yükseldi.
 Borsalar
 Haftanın son iş günü BIST 100 endeksi, 2016 yılı büyüme verisinin beklentileri aşmasının ardından 89.573 puana kadar yükselse
de bu seviyeden kar satışlarına maruz kaldı. Enflasyonun beklentiler dahilinde gelmesi halinde endeksin yeni haftaya Asya
borsalarını izleyerek alıcılı bir seyir izlemesi beklenebilir.
İşlem Hacmi (Milyon TL)
BIST 100 Endeksi (Sağ eks)
1350
BIST-100
78.139
89.282
88.947
-0,4%
13,8%
BIST-30
95.499
109.509
109.014
-0,5%
14,2%
Sanayi
83.586
95.979
95.959
0,0%
14,8%
950
750
14,6%
-0,3%
4,3%
S&P 500
2.249
2.368
2.363
-0,2%
5,1%
DAX
11.481
12.256
12.313
0,5%
7,2%
Nikkei 225
19.145
18.909
19.034
0,7%
-0,6%
Bovespa
60.227
65.266
64.984
-0,4%
7,9%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
73000
350
150
68000
Mar 17
-0,4%
20.663
Şub 17
148.423
20.728
Oca 17
149.043
19.820
Ara 16
129.550
Dow Jones
Eki 16
Bankalar Endeksi
78000
550
Kas 16
11,9%
Eyl 16
14,6%
-0,4%
Ağu 16
-0,7%
115.954
Haz 16
56.872
116.443
Tem 16
57.301
103.595
Nis 16
49.626
Mali
83000
May 16
Hizmetler
88000
1150
Şub 16
2016 Sonuna
Göre Değişim
Mar 16
Günlük
Değişim
Oca 16
30 Ara 16 30 Mar 17 31 Mar 17
3
Günlük Bülten
3 Nisan 2017
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
 2016 yılında ekonomi %2,9 ile beklentilerin (%2,3) üzerinde büyüdü.
 Dış ticaret açığı Şubat'ta %15 artışla 3,69 milyar dolar oldu. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı öncü verilere göre ise dış
ticaret açığı Mart ayında %10 azalarak 4,51 milyar dolar oldu.
 İstanbul'da Mart ayında perakende fiyatlar %0,70, gıda harcamaları grubu %0,49, giyim harcamaları grubu ise %4,78 arttı.
 Çin'de imalat PMI Mart ayında da 50 puan seviyesinin üzerinde gerçekleşerek imalat sektörü aktivitesinin büyümekte
olduğunu gösterdi. Son 9 aydır 50 puan seviyesinin üzerinde gerçekleşmeyi başaran imalat PMI, Mart ayında yeni ihracat
siparişlerindeki yavaşlamanın etkisiyle bir miktar hız kaybetti. Mart ayında imalat PMI, Şubat ayındaki 51,7 puandan 51,2
puana geriledi.
 Almanya'da işsizlik 1990'dan bu yana görülen en düşük seviyeye inerek %5,8 gerçekleşti.
 ABD kişisel harcamalar %0,1 ile altı ayın en düşük büyümesini kaydetti. Bununla birlikte Şubat ayı çekirdek kişisel harcama
endeksi (PCE) %0,2 ile kişisel gelirler de %0,4 artış kaydetti.
 Euro Bölgesi Mart enflasyonu yıllık %1,5 ile beklentilerin üzerinde geriledi. Çekirdek enflasyon oranı %0,9'dan %0,7'ye geriledi.
Çekirdek enflasyon oranı son beş ayın en düşük seviyesine gerilerken, en son iki yıl önce %0,7'nin altına inmişti.
 New York Fed Başkanı William Dudley, Fed'in 4,5 trilyon dolar büyüklüğe ulaşan bilançosunu bu yıl veya 2018 içinde azaltmaya
başlayabileceğini söyledi. Bu yıl bir çift daha faiz artırımı yapılmasının makul göründüğünü de belirten Dudley, ancak para
politikasını sıkılaştırmak için bir acele içinde olmadıklarını vurguladı. Dudley ayrıca, Fed bilançosunun küçültülmeye
başlanmasının faiz artırımının ikamesi olabileceğini ve bilançonun küçültülmeye başlanması ile faiz artırımlarına ara
verilebileceğini de vurguladı.
2016 yılında ekonomi %2,9 ile beklentilerin (%2,3) üzerinde büyüdü. 15 Temmuz şokunu hızla atlatan ekonomi dördüncü
çeyrekte de %3,5 büyüdü. Üçüncü çeyrek için %1,8 daralma yönünde açıklanan büyüme verisi de %1,3 daralmaya, ikinci çeyrek
için %4,5 açıklanan büyüme verisi de %5,3’e yukarı yönlü revize edildi.
Büyüme kompozisyonunun çeyreksel bazda değişiminin detaylarını incelediğimizde;
• Yılın dördüncü çeyreğinde iç talebin özel tüketim öncülüğünde büyümeyi yukarı çektiği görülüyor.
• Net ihracatın büyümeye katkısı dördüncü çeyrekte 2,6 yüzde puan oldu.
• Belirsizliklerle birlikte yatırım tarafı zayıf seyretmeyi sürdürmekte.
Sonuç olarak ekonomideki belirsizliklerinde etkisiyle hizmet sektörünün imalat sektörünün biraz arkasından geldiğini ve iç talebin
daha çok imalat sanayiden karşılandığını görüyoruz. Nitekim bugün açıklanan bir başka veri olan PMI verisinin eş değeri
niteliğindeki SAMEKS verisinin sanayi kalemindeki yükselişe rağmen hizmet kalemindeki hafif düşüş hizmet sektörüne ilişkin
görüşümüzü doğrulamakta. Bununla birlikte Referandum sonrası belirsizliklerin arka planda kalmasıyla birlikte hizmet sektörünün
imalat sektörüyle birlikte aynı tempoya ulaşmasını beklemekteyiz. Bu gelişmelerle birlikte 15 Temmuz şokunun ekonomiyi %4
üzeri büyüme trendinden saptırmadığını düşünmekteyiz. Zira yaz aylarında büyümenin %5 üzerine çıkmasını hatta %6 - %7
aralığını da görmesinin olası olabileceğini düşünüyoruz. 2017 yılı için büyüme beklentimiz ise OVP tahminiyle uyumlu olarak %4
seviyesinin üzerinde bulunuyor. Böylece büyümenin daha da iyileşerek istihdam piyasasını desteklemesini ve işsizlik oranlarını yılın
ikinci yarısından sonra aşağı çekmesini beklemekteyiz.
UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız
müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz,
dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
4