Ajuga xylorrhiza Tür Koruma Eylem Planı Dünya üzerinde sadece Diyarbakır Çermik İlçesinde yetişen bir bitkidir. KABAMAYASIL KAYNAKLAR / References: GENEL ÖZELLİKLERİ / General Features: Bakis, Y., Babac, M. T., & Uslu, E. (2011). “Updates and improvements of Turkish Plants Data Service (TÜBİVES)” In Health Informatics and Bioinformatics (HIBIT), 2011 6th International Symposium on (pp. 136-140). IEEE. Ajuga xylorrhiza Kit Tan Ajuga xylorrhiza, odunsu köklü, çok yıllık, 15-20 cm uzunluğunda otsu bir bitkidir. Yaprakları yelpazemsi, uçta beş lopludur. Çanak yaprakları küçük, taç yapraklar 2 cm uzunluğunda ve beyaz renklidir. Çiçekler yaprak koltuklarında demetler halinde ve sık bir çiçek durumunda toplanmıştır. Kaya yarıklarında, 740 ile 975 m arasındaki yükseltilerde yetişen Kabamayasıl, Mayıs ayının ortalarından Haziran ayı başlarına kadar çiçeklenir (Davis ve ark., 1988). Davis P.H., R.R. Mill and K.Tan, (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands, 10: 201-202. Edinburgh University Press. Edinburgh. Ertekin A.S. (2007). Ajuga xylorrhiza Kit Tan in T. Ekim (ed.) Türkiye’nin Nadir Endemikleri. s.15.Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. İstanbul. IUCN. (2001). Red List Caregories: Versiyon 3.1. Prepared by the IUCN Species Survial Commission. IUCN, Gland Switzerland and Cambridge, UK. Bilimsel Danışman ve Fotoğrafçı: Alaattin Selçuk Ertekin TEHLİKE DURUMU / Status: Ajuga xylorrhiza Diyarbakır’ın Çermik ilçesi yakınlarından bilinen, Diyarbakır’a özgü (endemik) bir bitkidir (Bakış ve ark., 2011). Projemiz kapsamında yapılan çalışmalarda Kabamayasıl’ın Çermik çevresinde yetişen sayıları 150 - 200 bireyden oluşan üç popülasyonu tespit edilmiştir. Kabamayasıl’ın nesli, IUCN ölçütlerine (B1 ve B2) göre CR (Critically Endangered - Kritik Tehdit Altında) kategorisinde olan bir türdür (IUCN,2001). TEHDİTLER / Threats: Kabamayasıl’ın yaşam alanı, şehirleşme, yol çalışmaları, mermer veya taş ocağı gibi sanayi faaliyetleri nedeniyle yakın gelecekte tehdit altındadır (Ertekin, 2007). KORUMA ÖNERİLERİ / Protection Proposals: Orman ve Su işleri Bakanlığı 15. Bölge Müdürlüğü Diyarbakır Şube Müdürlüğü Urfa Yolu 3. Km Dedaş Bitişiği Urfa Caddesi 116 21070 KAYAPINAR / DİYARBAKIR Telefon: 0412 251 23 05 Faks: 0412 251 23 10 S.S. Anadolu Doğa ve Kültür Koruma Kooperatifi Yukarı Öveçler Mah. 1065. Cadde (Eski 2 Cadde) No: 38/8 Dikmen Çankaya/ ANKARA Telefon: 0312 472 18 74 - 75 Faks: 0312 430 42 70 www.anadoku.org.tr Bu proje Orman ve Su işleri Bakanlığı 15. Bölge Müdürlüğü Diyarbakır Şube Müdürlüğü tarafından yaptırılmıştır. www.artarda.com Türün yaşam alanı ve çevresine, bitki ve hayvan varlığının yanı sıra, eşsiz coğrafik ve arkeolojik buluntular nedeniyle Koruma Statüsü kazandırılması için gerekli çalışmaların yapılması önerilmektedir.