İshal Giriş İshal sık ve sulu dışkılama durumudur. Zaman zaman

advertisement
İshal
Giriş
İshal sık ve sulu dışkılama durumudur. Zaman zaman insanların çoğunu etkiler ve
genellikle birkaç gün içinde geçen viral veya bakteriyel enfeksiyon sonucunda
meydana gelir.
Ancak, bebeklerde ve yaşlılarda bu gruptaki insanlar çok daha kolay dehidrasyona
maruz kaldığından daha tehlikelidir. Kronik ishalin (iki haftadan uzun süren) nedeni
daha ciddi bir rahatsızlık olabilir ve mutlaka bir doktor tarafından muayene
olunması gerekir.
Belirtiler
Sulu dışkılamanın yanı sıra, diğer yaygın belirtiler arasında karın ağrısı ve
kramplar, mide bulantısı veya kusma, yüksek ateş, baş ağrısı ve iştah kaybı da
sayılabilir.
Belirtileriniz üç veya dört günden fazla sürerse, GP’nize danışmanız gerekir.
Nedenleri
İnce veya kalın bağırsağın duvarı tahriş olduğunda, dışkıya çok fazla su
geçmesine neden olur. Tahriş ayrıca bağırsakların çok güçlü ve düzensiz şekilde
büzülmesine de neden olduğundan karın ağrısı meydana gelir.
Tahriş bir enfeksiyonla kontamine olmuş yiyecek ve içeceklerden, hastalıklı kişiyle
temas etmekten veya bazı ilaçların yan etkilerinden kaynaklanabilir.
Stres ve anksiyete, çok fazla alkol veya kafein tüketme, çok fazla tatlı veya ağır
yiyecekler yeme de ishale neden olabilir. Bebekler de özellikle laktoz (inek sütünde
bulunan bir tür şeker) içeren yiyecek ve içecekleri sindiremediklerinde ishal olur.
Kronik ishal dizanteri, irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve pankreatit gibi
hastalıklardan kaynaklanabilir ve GP’niz tarafından kontrol edilmelidir.
Tanı
İshaliniz üç veya dört günden daha fazla sürerse ya da dışkınızda kan veya mukus
görürseniz, GP'nize görünmeniz gerekir. Bunun sonrasında sizden bakteri ve
parazit içerip içermediğini görmek üzere dışkı örneği istenebilir.
Kronik ishalle ilgili diğer testler arasında kan testleri veya rektum içinden ince bir
gözlem tüpü geçirilerek yapılan sigmoidoskopi de sayılabilir. Sigmoidoskopun
ucunda bir mercek vardır ve doktorun bağırsakların içini görebilmesini sağlar.
Page 1 of 3
Diarrhoea | Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Tedavi
İshalseniz, bol sıvı tüketerek dehidrasyonu engelleyin. Su, meyve suları ve
vücudun kaybettiği tuz ve mineralleri geri veren izotonik (sporcu) içecekleri en iyi
seçimdir. İshal ve mide bulantısı olan çocuklar sık sık su veya eczaneden temin
edilebilecek özel rehidrasyon sıvılarından yudumlamalıdır, eczacınızdan tavsiye
alın.
Patates, pirinç ve ekmek gibi karbonhidratlı besinler tüketmek de yararlıdır.
Çocuğunuz yemek isterse, çorba ve karbonhidrat yönünden zengin gıdalar verin.
İshal ilaçları genellikle gereksizdir ancak isterseniz bunları kullanabilirsiniz. Ancak,
bu ilaçlar çocuklara verilmemeli ve dışkıda kan olması halinde kullanılmamalıdır.
Ateşiniz yüksekse parasetamol (çocuklar için parasetamol şurup) ve ibuprofen
kullanılabilir.
Bebeğiniz ishal olduysa, geçici bir süre için düşük laktozlu veya laktoz içermeyen
süt formülleri kullanmak yararlı olabilir. Bebeğinizi emziriyorsanız, bir süre süt
ürünü tüketmekten kaçının, aksi halde laktoz kalıntıları sütünüze geçebilir.
Komplikasyonlar
Kendinizin
veya
çocuğunuzun
dehidrasyona
maruz
kaldığınızdan
şüpheleniyorsanız derhal GP’nizi aramanız gerekir. Dehidrasyon belirtileri arasında
çok az idrar yapma, ağız ve dilde kuruma, tepkisizlik, gözlerde parlaklık, uyku hali
ve konfüzyon sayılabilir.
Ayrıca, dışkınızda kan ve mukus varsa, bir günden daha uzun süreli olarak hasta
hissederseniz, enfeksiyona yurt dışında yakalandıysanız veya ishal üç dört güne
kadar geçmezse de GP’nizle görüşmeniz gerekir.
Korunma
Temizlik ve hijyen ishalin yayılmasına neden olan enfeksiyonları engeller.
Tuvaletten çıktığınızda, evcil hayvanlarla oynadıktan sonra, bahçe işlerinden sonra
ve besinlerle temas etmeden önce daima ellerinizi yıkamanız gerekir.
İshal olmuşsanız, hijyeninize özellikle dikkat etmeniz ve başkalarıyla aynı havluyu
kullanmamanız gerekir. İşiniz gereği hastane ortamında veya gıda hazırlama
sektöründe çalışıyorsanız, işvereninize durumu bildirerek izin isteyip işe dönmeden
önce en az 48 saat geçmesini beklemeniz gerekir.
Page 2 of 3
Diarrhoea | Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Güvenilir çeviri hizmeti
NHS Direct telefon ettiğinizde sadece birkaç dakika içinde pek çok dilde size
güvenilir çevirmenler sağlayabilir.
3 adımlık kılavuzumuzu takip edin:
Adım 1 - NHS Direct’i 0845 4647 numaralı telefondan arayın
Adım 2 – Aramanız yanıtlandığında, kullanmak istediğiniz dilin İngilizcesini
belirtin. NHS Direct’in size ihtiyaç duyduğunuz bilgi ve tavsiyeyi vermesine
yardımcı olacak çevirmene bağlanana kadar hattan ayrılmayın.
Adım 3 – Veya, bir arkadaşınızdan ya da yakınınızdan sizin yerinize arama
yapmasını rica edebilirsiniz. Neden aradığınızı açıklamak üzere bir
çevirmene bağlanana kadar hattan ayrılmayın.
Page 3 of 3
Diarrhoea | Turkish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Download