AB İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Uluslararası Kuruluşların İklim
Değişikliği Politikaları
Talu, ODTÜ SEM, Ekim 2011
Birleşmiş Milletler




Uluslararası Taahhütler Çerçevesi
BM’nin IPCC’deki ağırlığı (Dünya Meteoroloji
Organizasyonu (WMO) ve Birleşmiş Milletler Çevre
Programı (UNEP) ilk kez 1988’de Hükümetlerarası
İklim Değişikliği Paneli’ni/IPCC düzenlediler)
UNEP’i uyumda öncülüğü (Ulusal Uyum Eylem
Programları,Stratejileri, eğitim kapasite geliştirme,
yasal ve kurumsal gelişme)
Diğer bağlı kuruluşlar (UNDP, FAO, UNIDO, WHO,
UNESCO - UNESCO'nun görev tanımında iklim, teknoloji, hatta
kadın hakları var, 2009 TR)
UNEP NAİROBİ ÇALIŞMA PROGRAMI
İklim Değişikliğinin Etkileri, Etkilenebilirlik ve Uyum Üzerine (2003 2008)
Amaç:


İklim değişikliğinin etkileri, etkilenebilirlik ve uyum süreçlerinin anlaşılması ve
bunlara yönelik değerlendirmeler yapılmasının geliştirilmesi,
Şimdiki ve gelecekteki iklim değişikliği ve değişkenliğinin dikkate alınarak, iklim
değişikliğine karşı, uygun bilimsel, teknik ve sosyo-ekonomik temellere dayalı,
kolay uygulanabilir uyum eylemlerinin ve önlemlerinin alınmasında, bilgiye
dayalı kararlar verilmesi.
9 Odak Alan:
1. Yöntemler ve Araçlar
2. Veri ve Gözlemler
3. İklim Modellemesi, Senaryolar ve Ölçek Küçültme
4. İklime Bağlı Riskler ve Aşırı Olaylar
5. Sosyo-Ekonomik Bilgiler
6. Uyum Planlaması ve Uygulamaları
7. Araştırma
8. Uyum için Teknolojiler
9. Ekonomik Çeşitlendirme
Programın destekçileri: FAO, WHO, WMO, ICLEI-Sürdürülebilirlik için Yerel
Yönetimler Birliği, BM diğer, DB, OECD..
2012 Sonrası İklim Rejimi
2007 Bali Eylem Planı’nın yapı taşları
Ortak Vizyon
Azaltım
Uyum (Ulusal uyum
stratejisinin/planlarının
geliştirilmesi ve ulusal planlara
entegrasyonu, teşvikler ile mali
ve teknik destek sağlanması vb)
Teknoloji Transferi
Finansman
DÜNYA BANKASI
Avrupa
ve Orta Asya’da
İklim Değişikliğine Uyum
(2009)
Kalkınma ve İklim
Değişikliği, 2010 Dünya
Gelişme Raporu
(okul ders programlarına iklimin dahil edilmesine kadar
detaylı öneriler var)
Avrupa ve Orta Asya’da
İklim Değişikliğine Uyum (DB, 2009)





İklim Değişikliği ECA bölgesi için temel tehdit
(Ortalama sıcaklık şimdiden Güney’den Kuzeye
ECA bölgesinde şimdiden 0.5 – 1.6 derece
yükselmiş durumda)
ECA Bölgesi kırılgan (ısınma, hidroloji değişiklikleri,
kuraklık, seller, sıcak dalgaları, fırtına, orman
yangınları)
Kırılganlık nedeniyle gelecek 10 yılda sosyoekonomik faktörler değişecek
Gelecek 10 yılda ECA ülkeleri kalkınma politikalarını
ikilim değişikliğine daha esnek/dirençli olmak
bakımından fırsatlara sahipler
Türkiye, Mısır düşük karbon ekonomisi politikaları
için çalışmalılar
Dünya Bankası
Karbon Finansmanına Destek


Emisyon azaltımlarının satın alınması
şeklinde sera gazı ya da karbon
emisyonlarının azaltılmasını sağlayan (veya
sağlanması beklenen) projelere destek verir
Türkiye ulusal karbon sicilini çıkarıyor –
Gönüllü Karbon Piyasalarına yönelik
geliştirilen ve yürütülen projelerinin kayıt
altına alınması lazım. (Sera Gazı Emisyon
Azaltımı Sağlayan Projelere İlişkin Sicil
İşlemeleri Tebliğ, Ağustos 2010). Şu anda
100 ün üstünde kayıtlı karbon projesi var
Türkiye’de (hidrolektrik, rüzgar, katı atıktan
enerji elde etme, jeotermal).
Dünya Bankası
Doğal Sermayeye Yatırım




Doğal sermayeyi daha iyi yönetmek mümkündür. Günümüzde
dar GSYİH kavramı çevresinde gerçekleşen karar verme,
ekosistem hizmetlerinin önemini yeterince anlamama, yetersiz
yasal çerçeve, kamunun gereksinimleri ile nadiren uyumlu olan
özel menfaatler gibi engellerden kaynaklanan birçok verimsiz
uygulama görüyoruz.
Doğal sermayeye yatırım yapılması, çok çeşitli ekonomik
sektörleri desteklerken ekonomik büyüme ve sürdürülebilir
kalkınma ile ilgili seçeneklerimizi sürdürmekte ve artırmaktadır.
Doğal sermaye, aynı zamanda imalat ve hizmet ekonomisine de
önemli bir katkıda bulunmaktadır.
Biyolojik çeşitlilik, ayrıca doğal afetlere karşı koruma sağlamakta
ve gıda güvenliği ve sağlıkla ilgili riskleri azaltmaktadır.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
(OECD) ve İklim Değişikliği
İlgili Direktörlükleri
 Çevre Direktörlüğü ve Bağlı
Birimler
 Kalkınma İşbirliği Direktörlüğü ve
Bağlı Birimler
 Ticaret ve Tarım Direktörlüğü ve
Bağlı Birimler
OECD Çevre Direktörlüğü ve Bağlı Birimler


Çevre Direktörlüğü, ticaret ve yatırım, tarım,
ulaştırma, iklim değişikliği ve çevre
vergileri gibi temel konularda diğer OECD
birimleriyle birlikte çalışmaktadır. OECD’ye
sürdürülebilir
kalkınma
konusundaki
çalışmalarda en büyük katkıyı veren
Direktörlük.
OECD Çevre Politikası Komitesi: “Çevresel
Görünüm 2030” başlıklı çalışması önemli: i)
OECD ülkeleriyle üye olmayan ülkeler
arasındaki etkileşim ii) 2030 yılına kadar
çevre konularında, özellikle iklim değişikliği
alanında oluşturulacak politikalara yol
gösterici olabilecek öngörüler içeriyor.
OECD Kalkınma İşbirliği Direktörlüğü
ve Bağlı Birimler


Kalkınma İşbirliği Direktörlüğü (DCD), kalkınma politikaları
oluşturulması, eşgüdümün sağlanması ve kalkınmaya yönelik
bilişim sistemleri konularında Kalkınma Yardımları Komitesi
(DAC) ve OECD’ye destek sağlar.
Marshall Planı kapsamındaki kalkınma yardımlarının
eşgüdümünü sağlamak amacıyla OECD’den önce kurulmuş olan
DAC halen OECD’ye üye 22 ülke ve AB Komisyonu’ndan
oluşmakta, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 8 OECD ülkesi
çalışmalara gözlemci olarak katılmaktadır. (Türkiye halen Resmi
Kalkınma Yardımı alan ülke konumunda)


DAC’a üye ülkeler dünya çapındaki Resmi Kalkınma Yardımının
(ODA) % 90’ından fazlasını gerçekleştirmekte.
DAC, gelişmekte olan her ülkenin kendi kalkınmasından sorumlu
olduğu hususunu göz ardı etmemekle birlikte, bu ülkelerin
küresel ekonomiye katılım kapasitelerinin arttırılması ve
yoksulluğun üstesinden gelinmesi için uluslararası işbirliğiyle
neler yapılabileceği üzerinde durmakta, bu meyanda ulusal
yardım ajanslarının yürüttükleri çalışmaların önceliklerinin
bağdaştırılmasına da katkı sağlamakta.
OECD Ticaret ve Tarım Direktörlüğü ve Bağlı
Birimler




Tarım ve Çevre Ortak Çalışma Grubu 1993’den bu yana
çalışıyor. (Çok taraflı ticari ve çevresel antlaşmalar ve tarım
politikalarındaki reformlar, teknolojik değişimler kapsamında
çevresel sürdürülebilir tarım politikaları ve pazar
yaklaşımlarını elde edebilmede bilgi, tanım ve analiz
saptamaları)
2010 Tarım ve Çevre Ortak Çalışma Grubu (Üye ülkelerde
kaydedilen tarımsal çevre politika ve uygulamalarındaki
gelişmeler, tarımda su kalitesinin sürdürülebilir yönetimi,
tarımsal çevre göstergeleri, iklim değişikliği ve Yeşil
Büyüme)
Tarımda karbon hesaplaması ve hayvancılık sektöründe ki
sera gazı emisyonu azaltma seçenekleri, iklim değişikliğinin
etkilerinin azaltılması ve uyum konusu ile ilişkili olarak
çiftçilerin hareket tarzları ve yönetim uygulamaları, OECD
Tarımda İklim Değişikliği ve Uyum Çalıştayı
OECD Yeşil Büyüme Stratejisi: Çevresel ve ekonomik
zorlukların baskısının değerlendirilmesi; Ekonomik ve
çevresel politikalar arasında entegrasyonun bütünlemeleri
vurgulanması; Uluslararası işbirliği için doğal kaynakların
maruz kaldığı riskleri göz önüne alınması.
OECD’de Gelinen Nokta..







OECD Genel Sekreteri Angel Gurría’nın Fransa, Almanya ve İngiltere’ye
Avrupa için seragazı emisyonlarını 2020 itibariyle, 1990 seviyelerine göre
%30 azaltın çağırısı (Temmuz 2010)
İklim değişikliğine uyum, önemli bir kalkınma meselesidir (2006, OECD
Kalkınma İşbirliği Bakanları, ve OECD Çevre Bakanları Ortak Toplantı Kararı)
Uyum sağlama, normal kalkınmadan farklıdır
“Her zamanki gibi” kalkınma stratejileri ve uyum arasında örtüşen noktalar
vardır (yoksulluğun azaltılması, daha iyi beslenme, eğitim, altyapı ve sağlığa
yönelik çeşitli kalkınma faaliyetleri uyum içinde pozitif)
Etkilenebilirlik düzeyinin iklim değişikliğinin biyolojik ve fiziksel etkisi nedeniyle
arttığı durumlarda uyum, muhtemelen iklim riskinin kalkınma faaliyetlerinde
daha belirgin biçimde dikkate alınmasını gerektirecektir. Uyum çalışmaları,
temel yoksulluk azaltma ve ekonomik kalkınma faaliyetlerini ötesine geçerek bu
tür risklere maruz kalma düzeyini azaltacak daha doğrudan önlemleri
gerektirecektir.
Her zamanki gibi sürdürülen kalkınma faaliyetleri, açıkça iklim değişikliğine
çözüm bulmayı ve etkilerini azaltmayı ya da yeni fırsatlardan yararlanması
amaçlayan faaliyetleri içermezler.
“Uyumsuzluk”, iklim değişikliğinin etkilerini gözardı ederek iklim değişikliğine
maruz kalma veya etkilenme düzeyini kasıtlı olmayan biçimde artıran her
zamanki gibi yürütülen kalkınma faaliyetleri. (Örnek: tarımsal yatırımlar, iklimin
belirli ürünler için elverişsiz hale gelmesi durumunda beklenen getiriyi
sağlamayabilir. Tarımsal mahsul azalabilir ve gıda maddelerini ithal etmek
gerekebilir. Bu durumda ekonomik büyüme sınırlı düzeyde gerçekleşir).
OECD 2010 Kalkınma ve İşbirliği Raporu






DAC üyesi ülkeler daha geniş ve daha kapsayıcı bir yaklaşım
geliştirmeli ve politik tercihlerinin her birinde iklim değişikliğini de dikkate
almalılar
Alışılagelmiş kalkınma artık bir opsiyon değil, Geleneksel yardım
kapsamını aşan, daha köklü reformlar yaşamsal bir önem taşıyor.
MDG’nin gerçekleştirilmesi dar odaklı bir kalkınma gündemiyle yerine
getirilemez İklim değişikliğine uyum, önemli bir kalkınma meselesidir.
İklim değişikliği sorununa eğilmeksizin, diğer temel kalkınma
önceliklerinin çözüme kavuşturulması yönündeki ilerleme ciddi ölçüde
zaafa uğrayacak
İklim değişikliği uyumunun entegrasyonuna yönelik çabaların başını
gelişmekte olan partner ülkeler çekmeliler (Türkiye’nin rolü!)
Ayrıca, uluslararası donörlerin de gerek doğrudan fonlar aracılığıyla,
gerekse ulusal seviyede iklim takibi ve gelecekteki iklim değişikliği
etkilerinin ve uyum önceliklerinin değerlendirilmesi için kapasite
gelişimini desteklemelidir.
DAC tarafından iklim değişikliği uyumunun yerel düzeyden proje
düzeyine ve ulusal politika seviyesine kadar her kademede kalkınma
amaçlı işbirliğine entegrasyon için yol gösterici politik ilkeler belirlendi.
Türkiye ve OECD




Türkiye, OECD’nin kurucu üyelerinden biri (1961)
OECD Kalkınma Merkezi’ne en son katılan üye
devlet Türkiye. (26 üye).
Türkiye özellikle Güney Doğu Avrupa, Kafkaslar ve
Orta Asya, Afrika ve Orta Doğu’da kalkınmakta olan
ülkelere kalkınma yardımı yapıyor
Türkiye orta vadede OECD’nin Kalkınma Yardımları
Komitesine (DAC) üye olmayı hedefliyor
(Türkiye’nin DAC’a üyelik konusunda kriterler
açısından bir sıkıntısı yok. DAC’a üye olmanın
kriterleri arasında, yıllık en az 100 milyon dolarlık
kalkınma yardımı harcamasında bulunmak başta
geliyor. Türkiye şu anda bu eşiği aşmış durumda.
Ancak, siyasi irade henüz oluşmamış durumda)
AB’nin İklim Değişikliği
Altıncı Çevre Eylem Programı (2002-2012),
“Geleceğimiz, Seçimimiz” (“Environment 2010:
Our Future, Our Choice”, The Sixth Environment
Action Programme,-COM(2001) 31 Final,
2001/0029 (COD), Brussels, 24/1/2001 Program daha sonra 2002 -2012 periyodu
olarak resmen uzatılmıştır)
4 öncelikli alanı
1.
2.
3.
4.
iklim değişikliği
doğa ve biyolojik çeşitlilik
çevre ve sağlık
doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve atık
yönetimi.
AB’nin İklim Değişikliği
AB Sürdürülebilir Kalkınma Politikaları
(1997 Amsterdam, 2001 Gothenburg, 2006-2010)
İklim değişikliği ve temiz enerji
Sürdürülebilir ulaşım
Sürdürülebilir üretim ve tüketim
Halk sağlığına yönelik tehditler
Doğal kaynakların daha iyi yönetilmesi (öncelikli
alan su yönetimi)
6. Sosyal katılım, nüfus ve göç
7. Küresel yoksullukla mücadele
1.
2.
3.
4.
5.
AB’nin İklim Değişikliği
• Yeşil Belge - AB Sera Gazı Salım Ticareti, Mart 2000 (Green Paper on
greenhouse gas emissions trading within the EU, COM(2000)87)
• The First European Climate Change Programme (2000 - 2004)
• 6. Çevre Eylem Programı (2002-2012), (Öncelikli 4 eylem alanı: İklim değişikliği,
Doğa ve biyolojik çeşitlilik, Çevre ve sağlık, Sürdürülebilir doğal kaynak kullanımı
ve atık yönetimi
• Avrupa Çevre Ajansı – EEA Raport: Impacts of Europe’s Changing Climate,
2004
• The Second European Climate Change Programme, (2005 - 2006)
• 2012 Sonrası Strateji (Towards a Post-2012 Climate Change Regime - Final
Report, June 2005) (Azaltım + Uyum)
• Altıncı Çevre Eylem Programının Tematik Stratejileri (Toprağın Korunması için
Tematik Strateji (COM(2006)231, Hava Kirliliği, Atık Yönetimi, Deniz Çevresi,
Kentsel Çevre Stratejileri) Yeşil Belge – Adapting to climate change in Europe,
options for EU action, June 2007 (Uyum)
• Beyaz Belge (White Paper- Adapting to climate change: Towards a European
framework for action, 2009) Uyum
• 2012 sonrası kapsamlı bir iklim anlaşması konusunda AB tutumunun
geliştirilmesine yönelik Konsey Sonuç Bildirgesi, Mart 2009 (Azaltım + Uyum)
• 2010 Kopenhag Sonrası Politika Belgesi, International climate policy postCopenhagen: Acting now to reinvigorate global action on climate change,
{SEC(2010) 261} Brussels, 9.3.2010 COM(2010) 86 final
• AB sektörel politikaları (AB’de, iklim değişikliği kapsamında, Enerji, Konut ve
Hizmet, Ulastırma, Sanayi,Tarım ve Ormancılık ve Atık Yönetimi sektörleri ve
CZM, flood protection gibi bir çok konuda kabul edilen ve yürütülen çok sayıda
ayrıntılı mevzuat, politika ve önlem bulunmaktadır.
AB’de neden azaltım öncelikli oldu?



Avrupa Komisyonu (EC), 2000 yılında
oluşturduğu ve Kyoto Protokolü
kapsamında birlik olarak üstlendiği
yükümlülükleri yerine getirmek amacıyla
“Avrupa İklim Değişikliği Programı (ECCP)”
çerçevesinde hareket etmektedir.
ECCP’nin I.Aşamasında sadece sera gazı
emisyonlarının azaltılmasına
odaklanılmıştır.
Çünkü Avrupa Birliği, küresel CO2
emisyonlarının altıda birinden ve
sanayileşmiş ülkelerin tüm sera gazı
emisyonlarının beşte birinden sorumludur.
Avrupa Birliği İklim ve Enerji
Politikaları
 2020
yılına kadar Sera Gazı
Emisyonlarının %20 azaltılması
(bir uluslararası anlaşma
durumunda %30 oranında
azaltılması)
 2020 yılına kadar enerji
verimliliğinin %20 artırılması
 2020 yılına kadar yenilenebilir
enerjinin toplam enerji
tüketimindeki oranının %20
oranına getirilmesi.
AB’nin “Uyum”u Çalışmaya
Başlaması…



“Avrupa İklim Değişikliği Programı (ECCP)”nin 2. Aşaması
kapsamında iklim değişikliğine uyum konusuna yönelik
hazırlanan ve Avrupa’da İklim Değişikliğine Uyum” başlıklı
Yeşil Belge, iklim değişikliğinin etkilerine uyum konusunun o
tarihten itibaren (2007) artık AB’nin iklim değişikliği
politikalarını ayrılmaz bir parçası olduğunu/olacağını ortaya
koymaktadır.
Yeşil Belge ile iklim değişikliği kapsamında; su, tarım, sağlık,
kıyı alanları yönetimi gibi konularda önemli çalışmaların ve
müzakerelerin yürütüleceği ortaya çıkmıştır.
Nitekim, Avrupa Komisyonu tarafından 18 Temmuz 2007
tarihinde yayımlanan COM (2007) 414 numaralı Tebliğde
Yeşil Belge referans alınarak, kuraklık konusunun her
şeyden önce bugün Avrupa çapında uygulanmakta olan ve
rasyonel bir su yönetimini hedefleyen 2000/60/ECC nolu Su
Çerçeve Direktifi bünyesinde ele alınması öngörülmüştür.
AB Yeşil Belge
İklim değişikliğinin etkilerinin bölgeler
arasında önemli ölçüde farklılık
göstermesine karşın yerel düzeye
kadar kararları etkileyen Avrupa
mevzuatının oynayabileceği bir rol
olduğunu belirtmektedir.
 Bu durum, özellikle tarım ve su
ürünleri gibi ortak politika alanları ile
çevre mevzuatı açısından söz
konusudur.

AB Beyaz Belge





AB’ye göre iklim değişikliğinin sonuçlarına direncinin
güçlendirilmesi; aynı zamanda enerji verimliliğini ve
yeşil ürünlerin alımını teşvik ederek bir düşük
karbonlu ekonomiye yatırım yapılması şansı
anlamını taşımaktadır.
Bu, AB’nin ekonomik krize karşı aldığı ve yaratıcı ve
bilgiye dayalı bir ekonomiye yönelik önlemleri
açıklayan Avrupa Ekonomik Canlanma Planı’nın temel
amaçlarından biridir.
Beyaz belge ile birlikte tarım, sağlık ve su, kıyılar ve
denizlerle ilgili meseleler konusunda bu aşamada üç
sektörel belge hazırlanmıştır.
Proaktif uyum politikaları ile bir araştırma ve eğitim
politikası, daha iyi teşvik için gereklidir.
İklim değişikliği; iklim değişikliği ve uyum sağlama
konusunda bir Bilgi ve Yenilik Toplumu oluşturmakta
olan ve yakın bir tarihte kurulan Avrupa Yenilik ve
Teknoloji Enstitüsü için önemli bir konu olacaktır.
AB Beyaz Belge






Önlemler (AB ve Üye Devletler için)
İklim değişikliğinin etkileri, etkilenebilirlik ve en iyi uyum sağlama
uygulamaları konusunda bir veri tabanı ve bilgi teknolojisi aracı
olarak bir Takas Merkezi Mekanizması oluşturmaktır.
Takas Merkezi Mekanizması, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Çevre
Ajansını (EEA), üye devletlerle birlikte bütünleştirilmiş ve paylaşılan
AB çapındaki çevresel bilgi sisteminin oluşturulması amacıyla
başlattığı bir işbirliğine dayalı girişim olan Paylaşıma Açık Çevre
Bilgi Sistemi’ne katkıda bulunacaktır.
Takas Merkezi Mekanizması, ayrıca Çevre ve Güvenlik için Küresel
İzleme (GMES) tarafından sağlanan coğrafi bilgileri kullanacaktır.
2011 yılına kadar Takas Merkezi Mekanizması kurulması için
gerekli adımların atılması ve yine 2011 yılına kadar yöntemlerin,
modellerin, veri gruplarının ve tahmin araçlarının oluşturulması
gerekmektedir.
Etkilenebilirlik açısından etkiler dahil olmak üzere iklim değişikliğinin
sonuçlarının ve 2011’e kadar uyum sağlama konusunda kaydedilen
ilerlemenin daha iyi izlenmesine yönelik göstergeler oluşturulması
lazımdır.
2011 yılına kadar uyum sağlamanın maliyeti ve faydalarının
değerlendirilmesi gerekir.
Avrupa Birliği ve İklim Politikaları




Hemen tüm resmi belgelerinde iklim değişikliğinin
sürmekte olduğunu ve küresel ortalama yüzey sıcaklığı
artışının 2o C seviyesinin altında tutulmasının iklim
değişikliğinin olumsuz etkilerini önlemekte yeterli
olmayacağını vurgular.
Poznan Konferansında (Birleşmiş Milletler İklim
Değişikliği Taraflar Konferansı, COP 14 Poznan/Polonya,1-12 Aralık 2008) bir Adaptasyon
Fonunun faaliyete geçirilmesi kararı AB’nin öngördüğü
bir karardır.
AB, Adaptasyon konusunun en son Aralık 2009’da
Kopenhag İklim Zirvesinde kapsamlı bir şekilde ele
alınmasının ve devam eden ve gelecekteki kalkınma
politika ve planlarına yeterli ölçüde yansıtılmasının
gereğine dikkat çekmiştir.
İklim değişikliği uyum yaklaşımlarını her alanda
sürdürülebilir kalkınma politika ve stratejilerine ve
kalkınma işbirliğine dahil eden bir süreç yoluyla,
sürdürülebilir kalkınma fırsatlarını sonuna kadar
kullanan etkin bir adaptasyon eylemi öngörmektedir.
AB Adaptasyon Eylem Çerçevesi
(FAA) Teklifi - Adaptasyon stratejilerine yönelik
araçların geliştirilmesi







Adaptasyonu destekleyen teknolojilerin gerekliliği
Bilimsel tekniklerin (özellikle izleme ve tahmin
teknikleri) kullanılması
Gelişmiş iklim verileri ve bölgesel iklim modellerine
erişim
Kapasite geliştirme ve risk yönetimi ve risk azaltımı
yaklaşımları oluşturulmalı
Nairobi Çalışma Programına yönelik destek devam
etmeli.
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki adaptasyon
maliyetlerinin karşılanması için uygun kaynaklardan ek
finansman sağlanmalı
Doğal afet kayıplarının karşılanması amacıyla, iklim
ilişkili doğal afet durumlarında mevcut fon
mekanizmalarını tamamlayacak çok taraflı sigorta
seçeneklerinin araştırılmalı.
Alıntı: 2012 Sonrası Kapsamlı Bir İklim Anlaşması Konusunda AB Tutumunun
Geliştirilmesine Yönelik Konsey Sonuç Bildirgesi (AB Konseyi Bahar Zirvesine katkı)
2928. ÇEVRE Konseyi toplantısı Brüksel, 2 Mart 2009.
AB, Türkiye, İklim
 33
Fasıldan 13’ü açık. Çevre,
Gıda Güvenliği, Veterinerlik
ve Bitki Sağlığı doğrudan
ilgili, Bilgi Toplumu ve
Medya, Bilim ve Araştırma
dolaylı ilgili..)
AB Çevre Faslının Açılması (21 Aralık 2009) ve
İklim Değişikliğine Uyum Çalışmaları
6 adet “Kapanış Kriteri” belirlenmiştir. Türkiye’nin:
 Avrupa Birliği’nin yatay ve çerçeve çevre
müktesebatını kabul etmesi,
 Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin su kalitesi çevre
müktesebatını kabul ederek ilerleme sağlaması,
 Endüstriyel kirlilik ve risk yönetimi çevre müktesebatını
kabul etmesi,
 Doğa koruma ve atık yönetimini de içerecek şekilde,
geri kalan sektörlerde müktesebata uyumu sürdürmesi
ve katılım tarihinde Avrupa Birliği yükümlülüklerine
ilişkin tamamen hazır olduğunu göstermesi,
 Denetim hizmetlerini de içerecek şekilde idari
kapasiteyi ve koordinasyonu geliştirmeye devam
etmesi ve hazır hale getirmesi ve
 Ek Protokol yükümlülüklerini yerine getirmesi
gerekir.
AB Çevre Faslı
İklim Değişikliği Bağlantı Noktaları
1 - Kirliliğin Kontrolü
 Kirliliğin
Kaynağında Önlenmesi
 Atıkların En aza İndirilmrsi
 En İyi Teknik ve Teknolojiler
2 - İzleme ve Denetim
3 - Enerjinin Verimli Kullanımı
4 - Doğa Koruma
Türkiye’nin önemlileri



Su meselesi, iklim değişikliği uyum politikaları
kapsamında Su Çerçeve Direktifinin Türk
mevzuatına aktarılması noktasında çok önemli olup,
çevre faslında da 6 kapanış kriterinden biri olarak
belirtilmiştir.
İklim değişikliği ile mücadelede Türkiye’nin AB
katılım sürecinde uyum çalışmalarının odaklanacağı
iki konunun su ve yenilenebilir enerji kaynakları
olacağı değerlendirilmektedir. Türkiye’de
sürdürülebilir kalkınmanın sektörlere
entegrasyonunda da bu iki konu tabiri yerinde ise
“çimento vazifesi” görmektedir.
Su yönetimi ve yeşil enerji politikalarının Türkiye’de
sektörel ve bölgesel politikalara entegre edilmesinin
iklim değişikliği’ne uyumu hızlandıracağı
düşünülmektedir. Bir başka ağırlıklı konu doğa
koruma ve ekosistem servislerinin
etkinleştirilmesidir.
AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin
Türkiye Ulusal Programı - Uyum
 Bilgi
Toplumu ve Medya
 Tarım ve Kırsal Kalkınma
 Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve
Bitki Sağlığı
 Balıkçılık
 Bölgesel Politika ve Yapısal
Araçların koordinasyonu
 Tüketicinin ve Sağlığın
Korunması
AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlşikin
Türkiye Ulusal Programı – Azaltım/Uyum
 Rekabet
Politikası
 Çevre
 İşletmeler
Politikası
ve Sanayi
AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin
Türkiye Ulusal Programı - Azaltım
Enerji
Şirketler
Hukuku
Mevcut EIONET Konu Başlıkları
Yeni EIONET Konu Başlıkları
Doğa Koruma ve Biyoçeşitlilik
Doğa ve Biyoçeşitlilik
Hava Emisyonları
Hava Kirliliğinin Azaltılması ve İklim değişikliği
Hava Kalitesi
Hava Kalitesi
Su Emisyonları
Su Emisyonları
Yeraltı suyu
Yeraltı suyu
Akarsular ve Göller
Akarsular ve Göller
Su Kullanımı ve Miktarı
Su Kullanımı ve Miktarı
Toprak
Toprak
Arazi Örtüsü ve Mekansal Analiz
Arazi Örtüsü
Arazi Kullanımı ve Mekansal Planlama
Atık
Atık
Deniz ve Kıyı Ortamları
Deniz ve Kıyı Ortamları
Tarım
Tarım ve Ormancılık
Enerji
Enerji
Ulaştırma
Ulaştırma
İklim Değişikliği
İklim Değişikliğinin Etkileri, Hassasiyet ve Adaptasyon
Gürültü
Gürültü
Kimyasallar
Kimyasallar
Çevre ve Sağlık
Çevre ve Sağlık
Bilgi Sistemleri
Çevre Bilgi Sistemleri
iletişim
İletişim
Çevrenin Durumu
Çevrenin Durumu
Kaynak Kullanımı
Sürdürülebilir Üretim -Tüketim ve Kaynak Kullanımı
Politika Araçları ve Değerlendirme
Politika Araçları ve değerlendirme
Balıkçılık
Denizcilik
Geleceğe Dönük Bilgi ve Senaryolar
Çevre ve Ekonomi
Avrupa Yatırım Bankası
AB’nin uzun vadeli finansman kuruluşu
40 yıldır Türkiye’de (1965 …)
Yaklaşık 10 milyar Euro Türkiye’ye yatırım yapmıştır.
Avrupa Yatırım Fonu (AYF) Mülkiyet yapısı:
 AYB: % 63,6) + Avrupa Komisyonu: % 27,4+ 31
banka ve finans kuruluşu: % 9.
 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Eylul
2006’dan beri AYF’nin hissedarı.
Bugüne kadar:
 Çevre altyapı, ulaştırma, Ar-Ge, enerji
Yeni talepler:
 Atıksu
 Su Yönetimi (su dağıtım sistemleri, sulama
programları)
 Taşkın Riski Yönetimi
TEŞEKKÜR EDERİM
nurantalu@gmail.com