SPORCU KALBİNİN SINIRLARI Özgür Aslan DEÜTF, Kardiyoloji A.D. Sporcu kalbinin sınırları l Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Fizyolojik (doğal) – Patolojik değişiklikler l l Sporun tipine göre farklılıklar Sporcu kalbinin izlenmesi l l l Başlangıç taramaları İzlem taramaları Ölüm riski Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l l Uyum’un üst sınırları ! Belirleyicileri l Antreman tipine özgü uyum Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) «İskelet kaslarının artan gereksinimlerinin kalp-damar sistemi tarafından karşılanabilme yeteneğini kalbin uyum süreci belirler» l l Egzersizin bütün formları iskelet kasının işini artırır Egzersiz yoğunluğuyla vücudun oksijen gereksinimi arasında doğrudan ilişki vardır § l Egzersiz sırasındaki Oksijen gereksinimi akciğerden O2 alımıyla sağlanır (VO2) Oksijenden zenginleşmiş kanın akciğerlerden iskelet kasına taşınmasından Kalp-Damar sistemi sorumludur. § Kalp debisi ! (Lt/dk) Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) «İskelet kaslarının artan gereksinimlerinin kalp-damar sistemi tarafından karşılanabilme yeteneğini kalbin uyum süreci belirler» l Fick eşitliği: Kalp debisi = VO2 × art-ven O2Δ) l Kalp debisi = Atım hacmi x Kalp hızı l Antremansız birey l Kalp debisi 5 Lt § § Ort. 70 atım/dk Atım hacmi 71 ml § § Kadınlarda %25 daha az Cinsiyet /vücut boyutu etkisi ? l Debi maksimum egzersiz sırasında 5-6 kat artabilir l Düzenli egzersiz ile dinlenme sırasındaki «atım hacmi» belirgin biçimde artar Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l l Kalp atım sayısının azalması (Vagotonik etki !) Atım hacminin artması l l Kalp boşluklarının büyümesi + LV duvarlarının hafif kalınlaşması Ventrikülün diyastol-sonu hacminde artış ve sistol sonu hacminde azalma § § Diyastolik doluş § Kalp hızı / diyastolik doluş zamanı § Miyokardın intrinsik gevşeme özelliği § Ventrikül kompliyansı § Ventrikül doluş basıncı Kalp hızı § 40/dk – 200/dk § Otonom denge ! Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l Sol ventrikülün biçimlenmesi Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l l l Sol ventrikülün biçimlenmesi Egzersizin tipi İzotonik egzersiz (endürans!) Uzun süreli koşu, bisiklet, kürek, yüzme Kalp debisinde sürekli artış ! Periferik damar direnci normal veya azalmış Kalp için «Volüm» yükü Tüm kalp boşlukları etkilenir ! l İzometrik egzersiz (güç ! - strength) l l l l l Halter, gülle ve disk gibi atmafırlatma sporları, Amerikan futbolu Periferik damar direncinde kısa ancak yoğun artışlar Kalp debisi normal veya hafifçe artmış Sistolik kan basıncında geçici ancak belirgin artış ! l l l l l Kalp için «basınç» yükü ! Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l Endürans Sporcuları l Yüksek egzersiz/hemodinamik yükü § Kalp kasının adaptasyonu için fizyolojik ve metabolik bir uyaran § Kalbin toplam işi artar ! § § § § § Kor ısı artışının yükü Katekolamin artışı Mekanik yük artışı PH değişimi Oksijen radikalleri Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l Endürans Sporcuları l Yüksek egzersiz/hemodinamik yükü § l Kalp kasının adaptasyonu için fizyolojik ve metabolik bir uyaran Morfolojik Değişiklikler § Eksantrik LV hipertrofisi § § § LV iç çapı ve kütlesi artar LV duvar kalınlığında minör değişiklik olur Üst sınırları § § LV diyastol sonu çapı <65 mm LV duvar kalınlığı <14 mm Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l Endürans Sporcuları l Morfolojik Değişiklikler - devam § Sağ ventrikül ? (ARVD yönünden ayrım için) § § Eksantrik RV hipertrofisi § Hem çıkış hem giriş yolu dilatasyonu ! (ARVD’den farkı!) RV:LV oranında artış § § § Egzersiz yükünün ince duvarlı sağ ventrikülü daha fazla etkilemesi ? RV sistolik fonks normal Sol atriyum ? § LA volüm artışı § § AF risk artışı !! LA fonksiyonları iyi § HT-LV hipertrofisinde azalmış ! Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l Güç-sporları l Morfolojik değişiklik § Sol ventrikül hipertrofisi !! Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) l Endürans Sporcuları l Klinik durum § § Aerobik egzersiz kalp-damar risklerini azaltır Yaşam boyu yapılan endürans sporunun yaşamsal sonuçlarına ilişkin veri az ! § § § § İskandinav kayakçılarda 30 yıl sonunda tüm nedenlere bağlı ölümler daha az ! Endürans sporcularının daha yaygın kalp sorunları olduğuna ilişkin kanıt yok ! Sporadik olumsuz olaylar var ! Sorun çıkabilme olasılığının zemini var ! § Kardiyak biçimlenme ve Fibrozis ! § Aritmiler (AF) Sporun (egzersizin) kalp üzerindeki etkileri l Kalbin egzersiz yüküne uyumu (adaptasyon) Endürans Sporcuları l l l Uzun süreli aşırı yük ?! «Egzersize bağlı kalp yorgunluğu» ? l Egzersiz sonrası erken dönem § § l EF’de hafif ve geçici azalma (Hem LV hem RV) Diyastolik doluşta bozulma Klinik anlamı ?? l Kalp kası hücresi hasarı ? l Kardiyak proteinlerde artış ! (cTnI, cTnT) %47 - %100 ?? l LV-RV fonks azalmasıyla ilişkisi tartışmalı ! l Egzersiza doğal-fizyolojik bir yanıt mı ? l Miyokard hasarında olduğu gibi uzun süre kanda kalmıyor ! § Egzersizle miyosit geçirgenliğinde değişikliğin rolü ? Sporcu kalbinin sınırları l Kalbin büyüklüğü / kalınlığı l l l Kalbi büyüten hastalıklar Hipertrofiyle seyreden hastalıklar Ritim / iletim özellikleri l l Bradikardi sınırları Aritmiler ? l l Atriyal Fibrilasyon !! Ani ölüm riski ? Sporcu kalbinin sınırları Sporcu kalbinin sınırları Sporun kalbinin sınırları Sporcu Kalbi – Tarama önerileri Sporcu Kalbi – Tarama önerileri Sporcu Kalbi – Tarama önerileri Sporcu Kalbi – Tarama önerileri Sporcu kalbinin izlenmesi EKO Sporcu kalbinin izlenmesi EKG Sporcu kalbinin izlenmesi EKG - HOLTER l Sporcularda normal EKG bulguları l l l l l l l l l l Sinüs bradikardisi Sinüzal aritmi Ektopik atriyal ritim Kavşak ritmi 1. derece AV blok Tip 1 – 2. derece AV blok İnkomplet sağ dal bloğu İzole LV hipertrofisi kriterleri Erken repolarizasyon V1-4’te konveks ST yükselmesi ve T negatifliği l Sporcularda anormal kabul edilen EKG bulguları l Belirgin sinüs bradikardisi l l l l Atriyal taşikardiler Preeksitasyon (WPW) Uzun QT aralığı l l l l QTc < 320 ms Brugada paterni VEV’ler l l Erkek QTc >470 ms, Kadın QTc >480 ms Belirgin uzama QTc >500 ms Kısa QT aralığı l l < 30/dk , > 3 sn pause ! 10 sn’de > 2 VEV Ventrikül aritmileri l Sporcularda ölüm riski ? Sporcularda ölüm riski ? Sporcularda ölüm riski ? Dose of Jogging and Long-Term Mortality - The Copenhagen City Heart Study P Schnohr; J H. O’Keefe; J L. Marott; P Lange; G B. Jensen J Am Coll Cardiol. 2015;65(5):411-419. doi:10.1016/j.jacc.2014.11.023 Abstract l Background People who are physically active have at least a 30% lower risk of death during follow-up compared with those who are inactive. However, the ideal dose of exercise for improving longevity is uncertain. l Objectives The aim of this study was to investigate the association between jogging and longterm, all-cause mortality by focusing specifically on the effects of pace, quantity, and frequency of jogging. l Methods As part of the Copenhagen City Heart Study, 1,098 healthy joggers and 3,950 healthy nonjoggers have been prospectively followed up since 2001. Cox proportional hazards regression analysis was performed with age as the underlying time scale and delayed entry. l Results Compared with sedentary nonjoggers, 1 to 2.4 h of jogging per week was associated with the lowest mortality (multivariable hazard ratio [HR]: 0.29; 95% confidence interval [CI]: 0.11 to 0.80). The optimal frequency of jogging was 2 to 3 times per week (HR: 0.32; 95% CI: 0.15 to 0.69) or ≤1 time per week (HR: 0.29; 95% CI: 0.12 to 0.72). The optimal pace was slow (HR: 0.51; 95% CI: 0.24 to 1.10) or average (HR: 0.38; 95% CI: 0.22 to 0.66). The joggers were divided into light, moderate, and strenuous joggers. The lowest HR for mortality was found in light joggers (HR: 0.22; 95% CI: 0.10 to 0.47), followed by moderate joggers (HR: 0.66; 95% CI: 0.32 to 1.38) and strenuous joggers (HR: 1.97; 95% CI: 0.48 to 8.14). l Conclusions The findings suggest a U-shaped association between all-cause mortality and dose of jogging as calibrated by pace, quantity, and frequency of jogging. Light and moderate joggers have lower mortality than sedentary nonjoggers, whereas strenuous joggers have a mortality rate not statistically different from that of the sedentary group. From: Dose of Jogging and Long-Term Mortality: The Copenhagen City Heart Study J Am Coll Cardiol. 2015;65(5):411-419. doi:10.1016/j.jacc.2014.11.023 Dose of Jogging and Long-Term Mortality Forest plot indicating all-cause mortality in light, moderate, and strenuous joggers compared with sedentary nonjoggers. Date of download: 4/5/2015 Copyright © The American College of Cardiology. All rights reserved. Sports-Related Cardiac Arrest Seen as Rare in Middle Age Deborah Brauser April 06, 2015 LOS ANGELES, CA — Occurrences of sports-associated sudden cardiac arrest (SCA) in middle-aged athletes appear to be few, especially in those without previous cardiovascular risk factors or symptoms, new research suggests[1]. Further results from the Oregon Sudden Unexpected Death Study (Oregon-SUDS), which were published today in Circulation, showed that only 5% of 1247 cases of SCA in individuals between the ages of 35 and 65 years happened during some form of sports activity. The mean age for the occurrences was 51.1 years, and there was a significantly higher rate among men for sports SCA than among women (risk ratio [RR] 18.68; 95% CI 2.50–139.56). Interestingly, these events were more likely to be witnessed, and survival to hospital discharge was significantly higher vs non–sports-associated SCA. "The middle-aged are becoming a bigger and bigger part of our society. And there's a huge recognition of how lifestyle can prevent heart disease and other conditions," principal investigator Dr Sumeet S Chugh (Heart Institute at Cedars-Sinai Medical Center, Los Angeles, CA) told heartwire from Medscape. "Given the uniqueness of this population and our ability to take a deeper dive into the data, we found some important observations: about 16% already had known heart conditions, but almost two-thirds had either some kind of symptom or risk factor," Chugh added, referring to the group experiencing SCA during sports activities. "You could argue that this could inform future prevention of SCA in sports." Start Moving, Live Longer: Study Shows Physical Activity Lowers Mortality Risk Michael O'Riordan April 09, 2015 BETHESDA, MD — Good news on the exercise front, including for those who do a little and those who do lot, with a new study showing that any amount of leisure-time physical activity is associated with a significantly lower risk of death when compared with no physical activity at all[1]. Those who did a little, such as those individuals who did less than the amount outlined in the 2008 Physical Activity Guidelines for Americans, still had a 20% lower mortality risk compared with individuals who did no exercise at all. Those who achieved the minimum recommended physical-activity target—defined as 7.5 to <15 MET hours per week—had a 31% lower risk of dying compared with the physically inactive. Those who did a lot more, such as those exceeding the weekly recommendations, had an even larger reduction in mortality risk. Compared with those who did no exercise at all, individuals who performed approximately three to five times the recommended minimum had a near 40% reduction in the risk of dying. The benefit peaked at around 22.5 to 40 MET hours per/week, report investigators. "Individuals should engage in a level of physical activity that meets the recommend minimum," lead investigator Dr Hannah Arem (National Cancer Institute, Bethesda, MD) told heartwire , "but clinicians don't need to caution their highly active patients about a higher mortality risk." The results of the study are published online April 6, 2015 in JAMA Internal Medicine. Teşekkürler…