Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European AB Üye Devletlerinde Kamu İhale Alanında Şikayetlerin İncelenmesi ve İhtilafların Çözümü Prof. Dr. Martin Trybus Birmingham Hukuk Fakültesi « KAMU İHALE İNCELEME VE İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ » ANKARA 26-27 ŞUBAT 2008 © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Ne? + Neden? Ne: Çalışma • İnceleme ve ihtilafların çözümü sistemleri • 27 Üye Devlet (24 cevap) • İnceleme organları, mevcut ihtilaf çözümleri, inceleme kültürü Neden: Daha iyi anlama + bilgi Sigma ortak ülkelerine reform veya kanun/kurum oluşturma çalışmalarında yardımcı olabilir + ilham verebilir. © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European AB gereklikleri AB İhtilaf Direktifleri: • İhtilafların hızlı ve etkili çözümü. • Bağımsız inceleme organları. • Son inceleme mercinde yargısal inceleme. • Ara tedbirler. Avrupa Adalet Divanı içtihatı. • Alcatel • Stadt Halle © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European AB hukukunda olmayan: İdari veya sivil inceleme? İnceleme organlarının oluşturulması? Tahkim? İnceleme organlarının sayısı ve boyutu? Tazminatların hesaplanması? Usul hukuku? © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Biz ne öğrenmek istedik? Kurumsal çerçeve. • Yargı organları ve inceleme organları… Yasal çerçeve. • Usul hukuku, ihtilafların çözümü… İnceleme ve ihtilafların çözümü kültürü. • Yasal eğitim, tutumlar… Sistemin işleyişi. • Dava sayısı, süre, sonuçlar… © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European İnceleme sistemleri Tekli inceleme sistemi. • Tek bir tip inceleme organı vardır (1-3 derece) İkili inceleme sistemi. • Sözleşmenin imzalanmasına göre ayrım • Davalının kamu veya özel kurum olmasına göre ayrım • Her birinde 1-3 derece inceleme vardır. • Uzmanlaşmış / genel inceleme organları. • Normal mahkemelerde uzmanlaşmış kürsüler. © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European İnceleme organları Genel (sivil) mahkemeler • Almanya, Hollanda, Birleşik Krallık İdari mahkemeler • Fransa, Portekiz, Estonya, İsveç Uzmanlaşmış inceleme organları • Avusturya, Bulgaristan, Danimarka, Slovak Cumhuriyeti © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European İhtilafların Çözümü Kamu ihale ile ilgili kararların iptali: • İhale ilanı, yeterlik, son aday listesi… İhale verilme kararının iptali İmzalanmış sözleşmenin iptali Tazminat (Ara tedbirler) © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Tekli inceleme sistemleri Bütün ihtilaf çözümleri, bir tek inceleme organı tarafından getirilmektedir (genel, idari, uzmanlaşmış) • Uzmanlaşmış kamu ihale inceleme organı: Bulgaristan, Danimarka, Letonya, Malta, Slovak Cumhuriyeti • Genel mahkemeler: İrlanda, Litvanya, Hollanda, Portekiz, Birleşik Krallık © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European İkili inceleme sistemleri İhale sözleşmesinin imzalanması öncesinde ve sonrasında farklı inceleme organları olması İdarenin kamu kurumu veya özel kuruluş olmasına göre farklı inceleme organları olması • Avusturya, Belçika, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Estonya, Macaristan, Lüksemburg, Polonya, Romanya, İsveç © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Uzmanlaşmış kamu ihale şikayet inceleme organları Avusturya: Bulgaristan: Kıbrıs: Çek Cum.: Danimarka: Estonya: Almanya: Macaristan: Letonya: Malta: Polonya: Romanya: Slovakya: Slovenya: Komisyonu Federal Kamu İhale Ofisi Rekabeti Koruma Komisyonu İhale İnceleme Otoritesi Rekabeti Koruma Ofisi Kamu İhale Şikayet Kurulu Kamu İhale Komisyonu 17 Kamu İhale Kürsüsü Kamu İhale Konseyi İhale İzleme Bürosu Sözleşmeler Dairesi Temyiz Kurulu Kamu İhale Ofisi Yasal Anlaşmazlıkların Çözümü Ulusal Konseyi Kamu İhale Ofisi Kamu İhale Usullerinin İncelenmesi Ulusal © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Temyiz: ikinci derece? Sözleşme imzalanmadan önce kararlara itiraz edilemez: • Belçika, Malta, Slovenya Sözleşme imzalanmadan önce kararlara itiraz edilebilir: • Sivil temyiz mahkemeleri: Avusturya, Çek Cum., Almanya, Lüksemburg, Polonya, İsveç • Yüce Mahkemeler: Kıbrıs, Danimarka, İrlanda • Temyiz mahkemeleri: Estonya, Litvanya, Hollanda, Birleşik Krallık • Yüce İdari Mahkeme: Avusturya, Bulgaristan, Finlandiya, Portekiz • Anayasa Mahkemesi: Avusturya • İkinci derece idari mahkemeler: Fransa, İsveç • İkinci derece inceleme merci olarak yargı organları (temyiz): Avusturya, Bulgaristan, Kıbrıs, Çek Cum., Danimarka, Estonya,Almanya, Macaristan, Litvanya, Lüksemburg, Polonya, Romanya, Slovakya • Aşağı dereceli normal mahkemeler: Macaristan, Polonya. • Çek Cum. + Polonya: Sırasıyla Rekabeti Koruma Kurumu ve Kamu İhale Kurumlarının Başkanları © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Son inceleme organları Hukuk mahkemesi (sözleşmeden önce + sonra) • Avusturya, Belçika, Kıbrıs, Çek Cum., Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İrlanda, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Hollanda, Polonya, Romanya, Slovakya, İsveç, Birleşik Krallık Uzman inceleme organı (sözleşmeden önce) • Malta + Slovenya © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Alternatif anlaşmazlık çözümleri Tahkim Tasdik + uzlaşma Ombudsman • Lüksemburg, Hollanda Alman ‘Kamu İhale’ Test Noktaları Danimarka Rekabet Kurumu Lüksemburg İhale Komisyonu © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Mevcut ihtilaf çözümleri Kamu ihale kararlarının iptali İhale verilme kararının iptali. Alcatel! İmzalanan sözleşmenin iptali. Ara tedbirler. Tazminat. © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European İhtilafların çözümü Kamu ihale ile ilgili alınmış bir kararın iptali Sözleşmenin iptali Tazminat Ara tedbirler © OECD İptal edilecek kararlar: • • • • • • Kanuna aykırı ihale ilanı Ayrımcılığa neden olan ihale belgeleri veya şartnameler yasal olmayan bir yeterlik kararı yasal olmayan son aday listesi kararları ihalenin verilmesi kararı şartnamelerin ve diğer ihale belgelerinin kaldırılması veya değiştirilmesine yönelik talimatlar veya • İhale prosedürünün tamamen veya belli bir noktadan itibaren yeniden başlatılmasına yönelik karar. Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Kararların iptali Yasal Dayanak: kamu ihale kanunu, medeni kanun, idari kanun, içtihat © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Sözleşmenin iptali Sadece çok sert gereklikler yerine getirilirse: • Sadece bir mahkeme tarafından • Sözleşmenin yasalara aykırı şartlar içermesi durumunda (Litvanya) • Dolandırıcılık veya yasa dışı durumlarda (İsveç, Birleşik Krallık) • Sözleşmenin kamu düzenine aykırı olması durumunda (Hollanda) Avusturya: mümkün ama hiç başvurulmadı Belçika: 5 yıl sürebilir Bekleme süresinde sözleşmenin imzalanması © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Bekleme süreleri - gün Avusturya Çek Cum. Estonya Fransa Macaristan İtalya Lüksemburg Hollanda Portekiz Slovakya İsveç 7 /14 15 14 10 8 30 15 15 10 14 10. Bulgaristan Danimarka Finlandiya Almanya İrlanda Litvanya Malta Polonya Romanya Slovenya 10 7-10 21/28 14 14 10 10 7 15 20 © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Askıya alma etkisi Otomatik askıya alma etkisi • Estonya, Almanya, Polonya, Romanya, Slovenya Ara tedbir olarak askıya alma etkisi • Diğer ülkeler Ters askıya alma etkisi • Almanya, Slovenya © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Ara tedbirler Kanunun ihlal edilme şüphesi veya olasılığı Başvuru sahibinin konuyla iyi gerekçelendirilmiş ilgisi Aciliyet © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Tazminat Davacının zarara uğramış olması • Maddi veya diğer İdare tarafından kanunun ihlali Nedensellik • Sebep ve sonuç – yani, kaybın/zararın kanun ihlalinden kaynaklanıyor olması Hesap verebilirlik (“kabahat”) Tek tek kararlarla ilgili başka gereklikler de uygulanabilir. • Örneğin, Danimarka, Finlandiya, Almanya ve Fransa’da, davacının, ihale prosedürünün kanunlara uygun bir şekilde uygulanmış olması durumunda, ihaleyi kazanma ihtimalinin olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Tazminat İhale masrafları (damnum emergens) • Bütün Üye Devletlerde geri ödenebilir Kazanç kaybı (lucrum cessans). • Danimarka, Finlandiya, Almanya Macaristan, Letonya, Litvanya, Hollanda, Portekiz ve Birleşik Krallık’ta kazanç kayıpları karşılığında tazminat verilebilir, • Fransa’da bu tazminat, davacının ihaleyi kazanma ihtimalinin çok yüksek olduğu durumlarda verilir (sadece düşük bir olasılık yeterli değildir). • Genellikle isteklinin, kanuna aykırı karardan etkilenen ihaleyi kazanma ihtimalinin çok yüksek olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European İnceleme sisteminin kapsamı AB Direktiflerindeki eşikler • Direktiflerle aynı: Avusturya, Kıbrıs, Estonya, Fransa, Macaristan, Litvanya, Hollanda, Portekiz, Romanya, Slovenya, İsveç • Direktiflerin biraz üstünde: Almanya, İrlanda, Birleşik Krallık • Farklar Utilities - Altyapı • Direktiflerle aynı: Bulgaristan, Estonya, Litvanya, Hollanda • Farklı inceleme organları: Fransa, Lüksemburg • Diğer farklar: Letonya, Polonya © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Usul hukuku Yasal dava hakkı Zaman sınırları Kararların yayınlanması Masraflar, ücretler ve depozitolar Model formlar Gizlilik Uzmanların müdahalesi © OECD Union, principally financed by the EU A joint initiative of the OECD and the European Masraflar Ücretsiz: Fransa, İrlanda, Letonya (PMB) Lüksemburg, Romanya (NCSD), İsveç Maktu fiyat: Danimarka (€500 İddia Kurulu), Litvanya (€30), Finlandiya (€204) Sözleçme bedelinin belli bir yüzdesi: Estonya’da %3, Almanya Yüksek Eyalet Mahkemelerinden %5, Çek Cum’da %1, veya Bulgaristan’da tedbir alınması için %1 Ücret oranları, sözleşmenin değerine göre, Hollanda’da 26 € - 4,563 € arasında ve Estonya’da and 6 € - 320 € arasında © OECD