eksilen = 348 ve fark = 212`dir. Buna göre, çıkan sayı

1. 206 + 871 = ?
2. 349 + 555 = ?
3. 106 + 88 + 469 işlemini yapınız. İşlemi,
toplananların yerlerini değiştirerek yapınız. Sonuç
değişti mi?
Aylık 1300 TL geliri olan bir ailenin aylık giderleri
yukarıdaki grafikte verilmiştir. Bu ailenin ay sonunda elinde
ne kadar para kalır? Hesaplayalım.
Ailenin aylık toplam gideri:
200 + 300 + 200 + 50 + 150 + 100 =
1000 TL’dir.
1300 – 1000 = 300 TL ailenin aylık
elinde kalan para.
Onluk taban blokları kullanarak sayıyı
modelleyelim ve toplama işlemi yapalım.
1000
100
100
1369
1000
1620
1369
+ 1620
2989
100
1000
100
100
100
100
100
100
100
100
100
1000
100
100
100
100
100
100
10
10
10
1 1 1 1 1
10
10
10
1 1 1 1
10
10
10
10
10
1 1 1 1 1
10
10
10
1 1 1 1
10
10
Atatürk Haftası’nda Anıtkabir’i
cumartesi günü 1863, Pazar günü ise
2145 öğrenci ziyaret etmiştir. İki gün
boyunca Anıtkabir’i toplam kaç öğrenci
ziyaret etmiştir?
Onluk taban blokları kullanarak sayıyı
modelleyelim ve toplama işlemi yapalım.
1000
1863
100
100
100
100
100
100
100
100
100
1000
2145
1 1 1
10
10
10
10
10
10
10
10
10
1 1 1 1 1
10
1000
1863
+ 2145
4008
1000
1000
1000
1000
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
10
10
10
1 1 1 1 1
10
10
10
1 1 1
10
10
10
10
3 birlik + 5 birlik
= 8 birlik
6 onluk + 4 onluk
= 10 onluk
= 1 yüzlük + 0 onluk
1 yüzlük + 8 yüzlük + 1 yüzlük
= 10 yüzlük
= 1 binlik + 0 yüzlük
1 binlik + 1 binlik + 2 binlik +
= 4 binlik
Sayılarla alt alta toplama işlemi yapılırken aynı
basamaklar aynı hizada (alt alta) yazılır.
Bir fındık üreticisi, bahçesinden ilk yıl
4562 kg, ikinci yıl 3908 kg, üçüncü yıl
4265 kg ürün almıştır. Üç yılda toplam
kaç kg ürün almıştır?
2 birlik + 8 birlik + 5 birlik
= 15 birlik
= 1 onluk + 5 birlik
1 onluk + 6 onluk + 6 onluk
= 13 onluk
= 1 yüzlük + 3 onluk
1 yüzlük + 5 yüzlük + 9 yüzlük
+ 2 yüzlük
= 17 yüzlük
= 1 binlik + 7 yüzlük
1 binlik + 4 binlik + 3 binlik + 4 binlik
= 12 binlik
= 1 on binlik + 2 binlik
Sayılarla alt alta toplama işlemi yapılırken aynı
basamaklar aynı hizada (alt alta) yazılır.
728 + 135 sayılarını alt alta yazarak toplayalım.
Sayıların yerlerini değiştirerek toplayıp sonuçları
karşılaştıralım.
728
+ 135
863
135
+ 728
863
Toplama işlemindeki
toplanan sayıların yerlerinin
değişmesi sonucu
değiştirmez.
ABC
+ 135
863
Yukarıda verilen toplama işlemine göre ABC
sayısını kaçtır.
Yukarıdaki toplama işleminde
verilmeyen rakamları bulalım.
B + 5 = 12 ise B = 12 – 5 = 7 olur
1 + 6 + D = 15 ise D = 15 – 7 = 8’dir
1 + A + 7 = 14 ise A = 14 – 8 = 6’dır.
1 + 2 + C = 5 ise C = 5 – 3 = 2’dir.
K + 17 + 25 = 25 + 42 + 17 olduğuna göre, K yerine
yazılabilecek sayı kaçtır?
17 = 17, 25 = 25 ise K = 42 olur.
Burcu 14, Zülal ise 20 yaşındadır. 10 yıl sonra yaşları
toplamı kaç olur?
10 yıl sonra;
Burcu, 14 + 10 = 24 yaşında;
Zülal, 20 + 10 = 30 yaşında olacaktır.
Buna göre, 10 yıl sonraki yaşları toplamı;
24 + 30 = 54 olacaktır.
Alıştırmalar
1. 263 + 1048 + 3709 işlemini yapınız. İşlemi
toplanan sayıların yerlerini değiştirerek tekrar
yapınız ve sonuçları karşılaştırınız.
263
1048
+ 3709
5020
1048
263
+ 3709
5020
3709
1048
+ 263
5020
2. Limandan 632 yolcusu ile yola çıkan bir
gemiden ilk molada yolcuların 58 tanesi indi,
167 yolcu da bindi. Son durumda gemide kaç
yolcu vardır?
-
632
58
574
574
+ 167
741
3. Bir resim sergisinin açılışı için iki kişilik 437, tek
kişilik 865 tane davetiye basılmıştır. Sergiye en
çok kaç kişi gelir?
437
x
2
874
874
+ 865
1739
4. Verilen toplama işlemlerini yapınız.
3782
+ 489
4271
6457
+ 349
6806
4153
594
+ 265
5012
8008
+ 1002
9010
6. Aşağıdaki işlemlerdeki basamaklarda
verilmeyen rakamları bulunuz.
1954
265?
+ 21??
+
?57
4138
30?2
1?86
3000
+ 9??
?317
1. 863 - 452 = ?
2. 706 - 481 = ?
3. 915 - 168 =?
4. Bir toplantı salonunda 180 kişi için davet
verilecektir. Bu davet için salon 900 TL
fiyat talep etmiştir. Yemek için kişi
başına 3 TL, salonda hizmet edecek
görevliler için 120 TL istenmiştir. Kalanı
salonun kirasıdır. Salon kirası kaç TL’dir?
Bir çiftçi bir yılda toplam 7213 kg buğday
üretmiştir.
Çiftçi ürettiği buğdayın 6458 kg’ını sattı ve
geriye kalan kısmını da değirmende öğüterek un
yaptı.
Buna göre, çiftçinin kaç kg buğdaydan un
yaptığını bulalım.
Çiftçinin ürettiği buğday miktarından sattığı buğday
miktarını çıkarırsak un yapılan buğday miktarını buluruz.
Binler b. Yüzler b.
7
6
_
2
4
Onlar b. Birler b.
1
5
3
8
1124
1000
100 100 100
100 100 100
100
100 100 100
100
100
137
1124
- 137
987
10 10 10
10 10 10
10
10 10 10
10 10
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
10
10
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
10
100
100
100
100
100
100
100
100
100
10
10
10
10
10
10
10
10
1
1
1
1
1
1
1
Gülle atmada birinci olan yarışmacı gülleyi 21 m 13 cm
uzağa, ikinci olan yarışmacı ise 19 m 87 cm uzağa
atmıştır. Birinci olan yarışmacı gülleyi ikinciden kaç
cm uzağa atmıştır?
21 m = 21 x 100 cm = 2100 cm
21 m 13 cm = 2100 + 13 = 2113 cm
19 m = 19 x 100 cm = 1900 cm
19 m 87 cm = 1900 + 87 = 1987 cm
2113
- 1987
126
cm uzağa atmıştır
455
- 231
Yandaki çıkarma işlemini
yapalım.
455
- 231
5 birlik – 1 birlik = 4 birlik
5 onluk – 3 onluk = 2 onluk
4 yüzlük – 2 yüzlük = 2 yüzlük
Verilen bu işlemde çıkan sayı ile farkı
toplayalım:
224 + 231 = 455’tir.
Yani, çıkan sayı ile farkın toplamı
eksilen sayıya eşittir.
Eksilen = Çıkan + Fark
Bir çıkarma işleminde; çıkan = 542 ve fark = 256’dır.
Buna göre, eksilen sayı kaçtır?
Eksilen = çıkan + fark
Eksilen = 542 + 256
Eksilen = 798’dir.
Çıkan ve farkın verildiği bir işlemde eksileni
bulmak için çıkan ve farkı toplarız.
Bir çıkarma işleminde; eksilen = 348 ve fark = 212’dir.
Buna göre, çıkan sayı kaçtır?
348
- 212
136
Eksilen ve farkın verildiği bir çıkarma işleminde
çıkanı bulmak için eksilenden farkı çıkarırız.
Bir araç, Bolu’dan Antalya’ya giderken Afyon’dan geçmektedir.
Antalya Afyon arası 287 km’dir ve Bolu Antalya arası 690 k’dir.
Afyon ile Bolu arası kaç km’dir?
6 9 0
- ABC
2 8 7
6 9 0
- ABC
2 8 7
6 9 0
- ABC
2 8 7
Birler basamağındaki 0’dan hiçbir rakamı
çıkaramayacağımız için bir onluk bozarız.
Birler basamağındaki bilinmeyen rakamı bulalım:
10 – C = 7 ise C = 3 olur.
Onlar basamağındaki bilinmeyen rakamı bulalım:
8 – B = 8 ise B = 0 olmalıdır.
Yüzler basamağındaki bilinmeyen rakamı bulalım:
6 – A = 2 ise A = 4 olmalıdır.
O halde sayımız ABC = 403’tür.
Yani Afyon Antalya arası uzaklık 403 km’dir.
723
- 296
Yanda verilen çıkarma işlemindeki eksilen
sayıyı 110 artırıp çıkan sayıyı 110 azaltırsak
fark nasıl değişir?
Önce verilen çıkarma
işlemini yapalım.
723
- 296
427
Eksilen sayıyı 110 artırırsak;
Eksilen = 723 + 110 = 833 olur.
Çıkan sayıyı 110 azaltırsak;
Çıkan = 296 – 110 = 186 olur.
Buna göre, işlemi yeniden yapalım:
833
- 186
6 4 7 Fark, 647 – 427 = 220 artmıştır.
Bir çıkarma işleminde eksilen, çıkan ve farkın toplamı
1256 dır.
Bu çıkarma işleminde eksilen sayının kaç olduğunu
bulalım:
Eksilen = çıkan + fark
Eksilen + çıkan + fark = Eksilen + Eksilen
Eksilen + çıkan + fark = 1256
Eksilen = 1256/2
Eksilen = 628 olur.
Aşağıdaki işlemlerde basamaklarda verilmeyen
rakamları veya çıkanı bulunuz.
k005
- 8n8
1z1p
6a5b
- 36c4
3034
5603
- defg
1255