PROGRAMLAMAYA GİRİŞ Temel Kavramlar, İşlemler, Operatörler 1 Kaynak: Algoritma Geliştirme ve Programlamaya Giriş, Dr. Fahri VATANSEVER, Seçkin Yay., 2007 Doç.Dr. Cihad DEMİRLİ Bilgisayar nedir? 2 En kısa şekilde bilgisayar “bilgi işleyen makine” olarak tanımlanabilir. Verilen giriş değerlerini, belirtilen yöntemlerle işleyerek istenilen sonuçları üreten kompleks bir elektronik sistemdir. Program nedir? 3 İşlenecek değerler ve kullanılacak çözüm yöntemleri; bilgisayara, insan tarafından program ile bildirilir. İnsanla bilgisayar arasındaki iletişim aracıdır. Program nedir? Program; giriş değerlerini kullanarak istenilen çıkış değerlerinin elde edilebilmesi için bilgisayara iletilen komutlar dizisidir. Bilgisayar Veri Sonuç Program İnsan 4 Programlama Dilleri Programlama dili; programcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlayan bir araç olup programların yazımında kullanılan bir oluşumdur. Komutlar, genelde günlük yaşamdaki İngilizce’deki günlük konuşma dilindeki kelimelerden türetilmiştir. 5 Programlama Dili Türleri Diller üç grupta ele alınabilir: Düşük seviyeli diller: Makine dillerini içerir. Orta seviyeli diller: Makine dilinden biraz daha gelişmiş dilleri içerir. Yüksek seviyeli diller: Konuşma diline yakın dilleri içerir. 6 Hatırlatma 7 Yüksek seviyeli dillerde yazılan programların çalışabilmesi için makine diline dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu dönüşümü sağlayan yazılımlara da “derleyici” denir. İşlemler Programlar ile gerçekleştirilen işlemler üç gruba ayrılır: – – – 8 Matematiksel (aritmetik) işlemler Karşılaştırma (karar) işlemler Mantıksal (lojik) işlemler Matematiksel İşlemler Bilgisayarda en sık kullanılan işlemler, matematiksel işlemlerdir. Temel işlemler; toplama, çıkarma, çarpma, bölme Fonksiyonlar; üstel, logaritmik, trigonometrik, hiperbolik 9 Matematiksel İşlemler 10 İşlem Matematik Bilgisayar Toplama a+b a+b Çıkarma a-b a-b Çarpma a.b a*b Bölme a÷b a/b Üs alma ab a^b Matematiksel İşlem Öncelik Sıraları İşlem öncelik sıraları 11 Sıra İşlem Bilgisayar dili 1 Parantezler ((……)) 2 Üs alma a^b 3 Çarpma ve bölme a*b ve a/b 4 Toplama ve çıkarma a+b ve a-b Matematiksel ifadelerin kodlanması 12 Matematiksel yazılım Bilgisayara kodlanması a+b-c+2abc-7 a+b-c+2*a*b*c-7 a+b2-c3 a+b^2-c^3 a-b/c+2ac-2/a+b a-b/c+2*a*c-2/(a+b) √a+b – 2ab/b2-4ac (a+b)^(1/2)-2*a*b/b^2-4*a*c) Karşılaştırma İşlemleri 13 Matematiksel işlemlerin yanı sıra karar modelleri de söz konusudur. Bu nedenle kararlara ilişkin bazı operatörler kullanılmaktadır. Karşılaştırma İşlemleri 14 İşlem Sembolü Anlamı = Eşittir <> Eşit değildir > Büyüktür < Küçüktür >= veya => Büyük eşittir <= veya =< Küçük eşittir Mantıksal İşlemler 15 Aritmetik ve karşılaştırma işlemlerinin sonuçlarını alabilen bilgisayar, temel mantık işlemlerini de yerine getirebilir. Bunlar; VE, VEYA, DEĞİL Mantıksal İşlemler 16 Mantıksal İşlem Komut Matematiksel Sembol VE AND . VEYA OR + DEĞİL NOT ‘ Hatırlatma Bütün şartların karşılanması isteniyorsa koşullar arasına VE, herhangi birinin karşılanması yeterli ve isteniyorsa VEYA konulurken, koşulu sağlamayanlar isteniyorsa DEĞİL mantıksal operatörü kullanılır. 17 Mantıksal işlemlerde öncelik sırası İşlem öncelik sıraları 18 Sıra İşlem Komut 1 Parantez içindeki işlemler (……) 2 DEĞİL NOT 3 VE AND 4 VEYA OR Bazı mantıksal işlem özellikleri Bazı Özellikler 19 A+0=0 A.0=0 A+A’=1 A.A’=0 A+A=A A.A=A A+1=1 A.1=A A+B=B+A A.B=B.A A+(B+C)=(A+B)+C A.(B.C)=(A.B).C A.(B+C)=A.B+A.C A+B.C=(A+B).(A+C) (A+B)’=A’.B’ (A.B)’=A’+B’ A+A.B=A A.(A+B)=A (A’)’=A Hatırlatma Mantıksal işlemlerde eğer “n” tane değişken (koşul) varsa, “2n” tane durum oluşur. 20 DEVAM EDECEK… 21