PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ VE MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİ EĞİTİMİ Nisan 2015 1 Eğitimin Hedefleri Proje ve Proje yönetiminin tanımını anlamak. Sorun Ağacı Analizini proje tasarımına bir önkoşul olarak uygulamak Mantıksal Çerçeve Yaklaşımını anlamak ve uygulamak. AB hibelerine proje başvurusu hazırlarken bu araçları kullanmak. Bir parti organize etmek? Nasıl organize ettiniz? Neleri dikkate aldınız? Örnek 1: proje nedir? Tanımlar listesindeki ortak yanlar nelerdir? Örnek 1: proje nedir? Tüm bu tanımlara göre, Bir projenin başlangıcı ve sonu vardır. Bir projenin kısıtlı kaynakları mevcuttur. Bir proje hedeflerine, istenilen kalite ve performansta ulaşabilmek için planlı ve düzenli bir yöntem takip eder. Her proje kendine özgüdür. Bir projenin sonuçlarından sorumlu bir yöneticisi vardır. Projelerde 3 Kısıt Projelerde 3 ana kısıt, Triple Constraints: a. Belirlenen hedeflere ve şartnamaye uygun sonuçlara b. Hedeflenen zaman aralığında c. Öngörülen bütçe çerçevesinde ulaşarak faaliyetlerin tamamlanması 1. Kapsam 2. Bütçe Kalite (yeni) Risk (yeni) 3. Zaman 6 Ne zaman bir projemiz olmalı? Belirlenen bir ihtiyaç varolduğunda Bir problem varolduğunda Değiştirmek istenen bir durumla karşı karşıya olunduğunda. Proje Yönetim Döngüsü • Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı (MÇY) prensiplerine dayalı projelerin tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi için kullanılan bir metodoloji. • Proje yaşam döngüsü sürecince kullanılan yönetim aktiviteleri ve karar verme prosedürlerini anlatır – Temel işler – Görev ve sorumluluklar – Temel dökümanlar ve karar seçenekleri Proje Yönetim Döngüsü Bir proje fikrinin ortaya çıkmasından projenin tamamlanmasına kadar geçen süre içindeki tüm aşamalar. Proje Fikrini Belirleme Proje Fikrinin Analizi Değerlendirme Uygulama Planlama Finansman 9 Proje Fikrinin Belirlenmesi Projeye ilişkin fikirlerin ortaya konması ve tasarlanması Proje Fikrinin Analiz Edilmesi Projenin teknik açıdan detaylı olarak tasarlanması Projenin Planlanması Projenin Finansmanı Projenin Uygulanması Projenin İzleme ve Değerlendirmesi Projenin tutarlılığının, bütünselliğinin ve işlevselliğinin değerlendirilmesi ve teklifin yazılması ve bütçenin planlanması Finansman sağlayacak kurum/ kuruluşlar tarafından projenin değerlendirilmesi ve finansmanın sağlanması Proje teklifinde öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi Projenin uygulanması sırasında ve proje bitiminde elde edilen sonuçların değerlendirilmesi Proje Tekliflerinin Hazırlanması TAKİP EDİLECEK ADIMLAR: 1. Sorun Analizi Sorunla ilgili gerekli bilginin toplanması Araçlar: Sorun Ağacı Analizi, Paydaş Analizi 2. Projenin Belirlenmesi: Uygulanabilir ve belirlenen soruna yönelik bir proje fikrinin bulunmsı Araç: Hedef Ağacı Analizi, Strateji Analizi 3. Mantıksal Çerçevenin Formulasyonu 4. Hibe Başvuru Formu 5. Bütçe ve Bütçe Hedeflerin gerçekleştirilmesi için olası stratejilerin belirlenmesi; En iyi stratejinin seçilmesi Mantıksal Çerçeve Matrisi Belirlenen sorunlardan hareket ederek çözümlerin belirlenmesi; Gelecekteki geliştirilmiş durumun belirlenmesi PLANLAMA AŞAMASI Faaliyet Planlaması Sorun Analizi Sorunların, kısıtların ve fırsatların belirlenmesi ve aralarında nedensonuç ilişkisinin kurulması Hedef Analizi Projeden olumlu /olumsuz ve doğrudan /dolaylı olarak etkilenecek grupların belirlenmesi; Bunların kapasitelerinin analiz edilmesi Strateji Analizi Paydaş Analizi ANALİZ AŞAMASI Proje yapısının tanımlandığı, içsel mantığının ve risklerin test edildiği, hedeflerin ölçülebilir terimlerle tanımlandığı tablonun oluşturulması Faaliyetlerin sırasının, birbirleriyle olan bağlarının, zamanlamalarının ve sürelerinin belirlenerek planlanması Faaliyet planından hareket ederek olası giderlerin belirlenerek bütçenin hazırlanması 12 Sorun Analizi Amaç: Ana sorunların ve bunların sebeplerinin belirlenmesini sağlar. Çıktı Sebep sonuç ilişkisini gösteren sorun ağacı. Sorun Analizi Sorun Ağacının Oluşturulması Adımları: 1. Paydaşların önceliği olan sorunlar konusunda beyin fırtınası yapılması 2. Belirlenen sorunlardan bir başlangıç sorunu (temel sorun) seçilmesi 3. Başlangıç sorunuyla ilgili olan sorunların aranması 4. Neden-sonuç hiyerarşisinin oluşturulmaya başlanması a. Başlangıç sorununa doğrudan etki eden sorunlar aşağıya yazılır b. Başlangıç sorunun doğrudan etkisi olan sorunlar yukarı yazılır 5. Tüm diğer sorunlar aynı şekilde yerleştirilmesi. Eğer iki ya da daha fazla neden birleşerek bir sonuç doğuruyorsa aynı seviyeye yerleştirilir. 6. Sorunların neden-sonuç oklarıyla birleştirilmesi 7. Şeklin gözden geçirilmesi ve geçerliliğin onaylanması Sorun Analizi Tamamlanan sorun ağacı var olan olumsuz durumun özet bir resmini çizer. Birçok açıdan sorun analizi, proje tasarımının en kritik aşamasıdır ve takip eden diğer analizlere de yön verir. Sorun Ağacı ile Sorun Analizi ANA SORUN ALT SORUN 1 SONUÇ ALT SORUN 2 NEDEN KÖK SORUNLAR 16 Sorun Ağacı – Nehir Kirlenmesi Özellikle yoksul aileler ile 5 yaş altı çocuklar arasında suyla bulaşan hastalıkların sık görülmesi Nehir suyu kalitesinin bozulması Nehire çok miktarda katı atık atılıyor Nehri kirletenler kontrol edilmiyor İl Çevre Müdürlüğü etkili değil ve sanayicilerle yakın bağlantı içinde Yerel halk, atık dökmenin tehlikesinin bilincinde değil Halkı bilgilendirme / eğitim programları yetersiz Birçok konut ve fabrika atık sularını doğrudan nehre bırakıyor Mevcut yasal düzenlemeler, atık suyun doğrudan deşarjını önlemek için yetersiz kalıyor Çevre kirliliği siyasi ve sosyal öncelikler arasında değil Fabrikalarda arıtılan atık su çevre standartlarına uymuyor Konutların %40’ı ve fabrikaların %20’si kanalizasyon şebekesine bağlı değil Yerel yönetimde kötü planlama ve yetersiz düzeyde yatırım Hedef Analizi Tanım: 1. Belirlenen sorunlar aşıldığında gelecekte oluşacak durumu tanımlayan, 2. Hedefler hiyerarşisini doğrulayan ve 3. Araç- amaç ilişkilerini şekille gösteren yöntemsel bir yaklaşımdır. Sorun ağacındaki olumsuz durumlar olumlu edinimler olarak ifadelendirilir ve çözümlere dönüştürülür. Olumlu edinimler aslında hedeflerdir ve araç-amaç hiyerarşisi gösteren hedefler ağacıyla temsil edilir. Hedef Analizi Temel Adımlar: 1. Sorun analizindeki tüm olumsuz durumları istenen ve gerçekçi olarak ulaşılabilen olumlu durumlar olarak yeniden formüle edin 2. Hiyerarşinin geçerliliği ve tamam olmasından emin olmak için araç-amaç ilişkilerini kontrol edin 3. Gerekirse; a. Cümleleri yeniden düzenleyin b. Bir üstteki hedefin elde edilmesinde gerekli ise yeni hedefler ekleyin c. Önemsiz veya uygun olmayan hedefleri silin Hedef Ağacı ile Hedef Analizi ANA AMAÇ ALT AMAÇ 1 AMAÇ ALT AMAÇ 2 ARAÇ 20 Hedef Ağacı – Nehir Kirlenmesi Özellikle yoksul aileler ile 5 yaş altı çocuklar arasında suyla bulaşan hastalıkların azalması Nehir suyu kalitesinin iyileşmesi Nehre atılan katı atık miktarının azalması Kirleticiler etkili biçimde kontrol ediliyor Çevre Koruma Kurumu, daha etkili ve geniş bir paydaşlar kitlesinin çıkarlarına daha duyarlı Halk, atık dökmenin tehlikeleri konusunda daha bilinçli Halkı bilgilendirme / eğitme programları oluşturulması Atık suyu doğrudan nehre bırakan konut ve fabrika sayısının azalması Atık suyun direkt deşarjını önlemekte etkili yeni yasal düzenlemeler oluşturulması Kirleticiler etkili biçimde kontrol ediliyor Atık su arıtımı çevre standartlarına uygun Konutların ve Fabrikaların daha büyük bir yüzdesi kanalizasyon şebekesine bağlı Yerel yönetimde daha iyi planlama oluşturulması. Maliyet geri kazanım mekanizmaları Strateji Analizi Tanım: Strateji analizi belirli proje stratejilerinin oluşturulan hedef ağacındaki hedefler ve araçlar arasından belirlenen kriterlere göre seçilmesi süreçidir. Bir durumu hedef alan farklı olasılıkların karşılaştırılması 22 Strateji Analizi Temel Adımlar: Hedef ağacından arzu edilmeyen hedefler elenir Bir proje oluşturacak olası alternatif stratejiler ortaya konur Bir veya birden fazla strateji seçilir Belirlenen kriterlere (maliyet, aciliyet, politik durum vb.) göre optimum stratejinin hangisi olduğunu konusunda değerlendirme yapılır Projeyi oluşturacak stratejiye karar verilir Proje Genel Amacı ve Proje Amacı net olarak ifade edilerek, projenin kapsamı belirlenir 23 Strateji’den Mantıksal Çerçeve’ye... Özellikle yoksul aileler ile 5 yaş altı çocuklar arasında suyla bulaşan hastalıkların azalması Nehir suyu kalitesinin iyileşmesi Nehre atılan katı atık miktarının azalması SONUÇLAR GENEL HEDEF PROJE AMACI Atık suyu doğrudan nehre bırakan konut ve fabrika sayısının azalması Atık su arıtımı çevre standartlarına uygun FAALİYETLER Kirleticiler etkili biçimde kontrol ediliyor Çevre Koruma Kurumu, daha etkili ve geniş bir paydaşlar kitlesinin çıkarlarına daha duyarlı Halk, atık dökmenin tehlikeleri konusunda daha bilinçli Halkı bilgilendirme / eğitme programları oluşturulması PROJE DIŞI Atık suyun direkt deşarjını önlemekte etkili yeni yasal düzenlemeler oluşturulması Kirleticiler etkili biçimde kontrol ediliyor Konutların ve Fabrikaların daha büyük bir yüzdesi kanalizasyon şebekesine bağlı Yerel yönetimde daha iyi planlama oluşturulması. Maliyet geri kazanım mekanizmaları SEÇİLEN STRATEJİ Paydaş Analizi Terminoloji: Paydaşlar: Projenin doğrudan veya dolaylı, olumlu ya da olumsuz olarak etkilediği ya da etkilendiği bireyler veya kurumlar (potansiyel yandaş, destekçiler; potansiyel karşıtlar, projeden zarar görme riski taşıyanlar; etkin proje tarafı olabilecek gruplar) 1. Yararlanıcılar: Projenin uygulanmasından bir şekilde yarar sağlayanlar a.Hedef grup(lar): Projenin amacı seviyesinde projeden olumlu yönde etkilenecek grup veya oluşumlar b.Nihai yararlanıcılar: Toplum veya sektör seviyesinde, uzun vadede projeden yarar sağlayacak olanlar 2. Proje ortakları: Projeyi uygulayanlar Paydaş Analizi Paydaşlara Sorulacak Sorular Grup Özellikleri açısından Sosyal özellikleri Grup statüleri (formel/enformel) Grup yapıları (liderlik/etkililik) Sorunları nasıl algıladıkları İlgileri ve motivasyonları açısından •İhtiyaçları •Çıkarları (açık/gizli) •Beklentileri •Projeye karşı yaklaşımları Potansiyelleri Açısından •Güçlü yanları •Zayıf yanları •Olası katkıları ANALİZLERDEN PLANLAMAYA Paydaş, sorun, hedef ve strateji analizlerinin sonuçları mantıksal çerçevenin hazırlanmasına temel oluşturur. Tanım: Mantıksal Çerçeve Tablosu/Matrisi (MÇM) dört kolon ve dört sıradan oluşan, proje planının temel öğelerini özetleyen bir tablodur. Kaynak gereklilikleri (girdi) ve maliyetlerin (bütçe) belirlenmesinde temel oluşturur. Müdahale MantığıProjenin Kapsamı GENEL HEDEF: Projenin çözümlenmesine katkıda bulunacağı uzun dönemli ana hedef PROJE AMACI: Proje ile edinilen kazanç, proje alanı veya hedef grubu üzerindeki etki ya da değişiklik Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Genel hedefin gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmede kullanılan nicel değerler Proje amacının gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmek için kullanılan nicel ve nitel değerler SONUÇLAR/ ÇIKTILAR: Projenin amacının gerçekleşmesinde katkıda bulunacak ara hedeflerin elde edilmesi için faaliyetlerin yürütülmesi sonucunda elde edilecek ölçülebilir sonuçlar Sonuçlara ulaşılmasını sağlayacak çıktıların nicelik, nitelik ve zamanlama açısından tanımlanmasını sağlayan ölçütler FAALİYETLER: Projenin amacına ulaşmasını sağlayacak ölçülebilir sonuçları elde etmek için planlanmış tüm işler ARAÇLAR/ GİRDİLER: Faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli olan teknik ve insan kaynağının nicelik ve zaman açısından tanımlanması Doğrulama Kaynakları Dışsal Koşullar/ Varsayımlar Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar Proje amacının genel hedefe katkıda bulunması için gerekli olan dışsal etmenler Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar Projenin kontrolü altında üretilen çıktıların proje amacına katkıda bulunulabilmesi için gerek duyulan dışsal etmenler MALİYET/ BÜTÇE Planlanmış faaliyetlerin ulaşması gereken sonuçları üretebilmesi için gerekli olan dışsal etmenler ÖN KOŞULLAR Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Birçok AB Çağrısında sunulması gereklidir ( Sivil Toplum V ve Eğitim için Yenilik ve Değişim VI için zorunludur) AB bu aracın önemini vurgulamaktadır. Proje tasarımının başlangıç noktası olarak kabul edilmelidir Sadece doldurulması gereken bir form DEĞİLDİR... Hazırlanma aşaması tüm ekibi ve ortakları içermelidir. MANTIKSAL ÇERÇEVE BAŞVURU FORMUNDAN ÖNCE HAZIRLANMALIDIR!!! Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı (MÇY) • Aşağıdakileri içeren bir projenin oluşturulması tekniği: • Sorunların belirlenmesi • Projenin genel ve özel hedeflerinin organize edilmesi • Çıktıların ve ilgili faaliyetlerin belirlenmesi • Gelişmelerin ve hedeflerin izlenmesi için göstergelerin belirlenmesi • Projenin başarısı için risklerin/varsayımların belirlenesi • MÇY proje döngüsünün her aşamasında temel bir yönetim aracıdır – uygulamadan, değerlendirmeye önemli bir aracı temsil etmektedir ve diğer araçların da oluşturulmasında yardımcıdır (ör. Uygulama ve kaynak planları, izleme planları, vs.) Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı (MÇY) Müdahale MantığıProjenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Proje Genel Hedefi Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar Maliyet Ön-koşullar Müdahale Mantığı: Hedef Seviyeleri Projenin katkıda bulunacağı yüksek seviyedeki hedefler Hedef gruplar için sürdürülebilir yarar sağlama açısından projenin ana amacı Gerçekleştirilecek faaliyetlerin ürünleri Projenin sonuçlarını üretmek için projenin parçası olarak uygulanacak görevler GENEL HEDEFLER İdeal durum- uzun dönemde gerçekleşir PROJENİN AMACI Projenin sonucunda ulaşılır. Özgün, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi olan ve belli bir zaman ve yere bağlı olarak tanımlanmalıdır. SONUÇLAR FAALİYETLER Projenin amacına ulaşılması için yerine getirilmesi gereken alt hedefler - ölçülebilir, gerçekleştirilebilir olarak tanımlanmalıdır. Belirli bir zamana ve bütçeye dayalı olarak kaynakların kullanılması ve proje amacına ulaşmayı sağlayacak sonuçların üretilmesi 32 Mantıksal Çerçeve Hedef Hiyerarşisi • EĞER uygun girdiler/ kaynaklar sağlanırsa, O ZAMAN faaliyetler yapılabilir; • EĞER faaliyetler yapılırsa, O ZAMAN sonuçlar elde edilir; • EĞER sonuçlar elde edilirse, O ZAMAN amaca ulaşılır; ve • EĞER amaca ulaşılırsa, O ZAMAN bunun genel hedefe katkı sağlaması gerekir. Dikkat!!! Mantıksal Çerçevenin mantığı yukarıdan aşağıya hazırlanmasıdır EN YAYGIN HATA ÖNCE FAALİYETLERİN BELİRLENMESİYLE BAŞLAMAKTIR Aşağıdaki adımlar takip edilmelidir: Genel hedefin belirlenmesi Özel Hedefin belirlenmesi Beklenen Çıktılar Faaliyetler MÇM TAMAMLANMA SIRASI Proje Tanımı Genel Hedef Amaç Sonuçlar Faaliyetler Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Özel Hedef (Projenin Amajı) Kötü Uygulama İyi Uygulama Amaç çıktıların toplamıdır Amaç çıktıların bir neticesidir Su arıtma geliştirildi ve nehire atık suyun direk boşaltım seviyesi azaldı. Nehir suyu kalitesi iyileşti Çıktılar: 1.1 Atık suyun nehire direk olarak boşaltılma seviyesi azaldı 1.2 Atık su arıtma standartları gelişti ve uygulanıyor 1.3 Çevresel yönetim sorumlulukları konusunda farkındalık arttırıldı MÇ: Varsayımlar Riskler: Projenin başarısı için önemli olan ve dışsal faktörler olarak ifade ettiğimiz olumsuz etkilerin tümüdür. Varsayımlar: Projenin başarısını etkileyen veya belirleyen faktörlerin olumlu olarak ifade edilmesidir. dışsal Önkoşullar: Faaliyetler başlamadan önce aşılması gereken koşullardır. 37 Varsayınlar/ Riskler Varsayımlar, Projenin başarısını etkileme potansiyeli olan ancak proje yürütücülerinin doğrudan etki alanının dışında kalan etmenlerdir. Varsayımlar, projenin başarısını tehlikeye atabilecek ve olumlu şekilde yazılmış risklerdir, yani belli hedeflere ulaşmak için gerekli durumları anlatırlar Varsayınlar/ Riskler Varsayımlarla ilgili önemli noktalar: İlgili ve mümkün olmalıdırlar Gerçekleşmesi kesin olan veya hiçbir önem arz etmeyen varsayımlar eklenmemelidir Eğer bir varsayım gerçekleşmeyecek ise: Öldürücü Varsayımdır – proje uygulanmamalıdır Varsayım Değerlendirme Algoritması Dışsal faktör önemli mi? Evet Hayır Olabilme ihtimali nedir? Mantıksal çerçeveye dahil etme Kesine Yakın Mantıksal çerçeveye dahil etme Orta düzeyde Varsayım olarak ekle İhtimal Dışı Dışsal faktörü etkileyecek şekilde proje yeniden dizayn edilebilir mi? Faaliyetler ve sonuçlar ekleyerek projeyi yeniden dizayn et; eğer gerekiyor ise proje amacını yeniden formüle et Evet Hayır Proje yapılabilir değil Varsayımların MÇM’ne Yerleştirilmesi Müdahale MantığıProjenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Projenin Genel Hedefi Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar / Kaynaklar Maliyet / Bütçe (opsiyonel) (opsiyonel) Ön-koşullar 41 Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları • • • • Çıktılara ne kadar ulaşıldığını gösterirler. Bir hedefin başarısının nasıl kanıtlanabileceğini tanımlarlar İzleme ve Değerlendirme için temel oluştururlar. Göstergelerin 3 ölçüsü Miktar Kalite Zaman “SMART” S : Belirli M : Ölçülebilir A : Ulaşılabilir R : İlgili T : Zaman kısıtlı Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları Doğrulama Kaynakları Nasıl: Bilgi nasıl toplanacak? (örn. idari kayıtlar, özel çalışmalar, örneklem anketleri, gözlem vs. ve /veya mevcut belge kaynaklar örn. İlerleme raporları, proje hesapları, resmi istatistikler vs.) Kim: Bilgiyi kim toplayacak? (örn. Saha elamanları, sözleşmeli anketör ekipleri, proje yönetim ekibi vs.) Ne zaman/Hangi aralıkla: Bilgi ne zaman ve hangi aralıklarla sağlanacak? (örn. Aylık, üç aylık, yıllık vs.) Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları Hedefler hiyerarşisi ve göstergeler arasında yatay mantık vardır: Hedefler Hiyerarşisi Göstergeler Terminolojisi Genel Hedef Etki Göstergeleri Amaç Sonuç Göstergeleri Sonuç Çıktı Göstergeleri Planlama Aşaması • Mantıksal çerçeve tablosu oluşturma aşamasından sonra detaylı bir faaliyet planı ve bütçe hazırlamak gerekecektir. • Faaliyet planı ve bütçe proje teklifinin hazırlanmasında temel bir rol oynamaktadır. • Faaliyet ve Kaynakların planlanması aşamasıdır. Sorun / durum analizi Mantıksal çerçeve Paydaş analizi Project strategy Strength Weaknesses Opportunities Threats SWOT analizi Objectively verifiable indicators Sources of Verification Means Cost Assumptions Overall Objectives Sorun analizi Purpose Results Hedef analizi Activities Strateji analizi PRE CONDITION Faaliyet planı, bütçe Raporlar Faaliyet Planlaması Başvuru Formundaki (2.1.3) Gannt Şeması Mantıksal olarak faaliyetlerin sıralanması, süreleri ve birbirleriyle olan ilişkileri belirlenir Yönetim oluşturur. sorumluluğunun dağıtılmasında temel Kaynak Planlaması Kaynak Planlaması ve Bütçe Üç aşamalı bir süreçtir: 1. Kaynak planlaması ve bütçe taslağı oluşturulması 2. Piyasa araştırması yapılması 3. Proje bütçesinin tamamlanması Sürdürülebilirlik Sürdürülebilirlik Projenin gerçekleştirilmesi için sağlanan dış yardım bittikten sonra da, projenin yarar üretmeye devam etmesi demektir, özellikle aşağıdaki konular dikkate alınmalıdır: Faydalanıcılar tarafından içselleştirilmesi Politika desteği Ekonomik ve mali etkenler Sosyo-kültürel hususlar Cinsiyet eşitliği Uygun teknoloji Çevresel hususlar Kurumsal ve mali kapasite İzleme İzleme İzleme, proje yönetiminde günlük faaliyetlerin bir parçasıdır. Projenin uygulama takvimine uygun olarak yürütülmesini sağlar ve faaliyetlerin yeniden yönlendirilmesi ya da yeniden düzenlenmesine imkan verir. Yönetimin her seviyesinde gerçekleşir. Hem resmi raporlama hem de gayri resmi iletişimi kullanır. Mantıksal çerçevedeki kaynaklara, faaliyetlere ve çıktılara odaklanır. İzleme - Araçlar İzleme • • • Mantıksal Çerçeve Matrisi • İzleme sistemini destekleyici nitelikte hedefleri ve göstergeleri ve bilgi kaynaklarını sunar. • Risk yönetiminin bir parçası olacak şekilde temel varsayımları içerir. Faaliyet Planı • Uygulama süresi izlenir. Proje Bütçesi • Mali izleme için açık bir referans oluşturur. • Planlanan ve gerçekte harcanan arasında karşılaştırma sağlar. Değerlendirme Değerlendirme • Proje başarısının değerlendirilmesidir. • Belirtilen proje hedeflerine yönelik projenin ilgililiğini, etkinliğini, etkililiğini, etkisini ve sürdürülebilirliğini ölçer. • Proje planlamasının bütünlüğünü kontrol eder. • Daha çok çıktı-amaç ve amaç-genel hedeflere odaklanır. • Önemli varsayımların etkisini kontrol eder. • Bağımsızlık, tarafsızlık ve kredibilite presiplerine dayalıdır. Tam Başvuru Aşamasıyla İlgili Özel Talimatlar Kaliteli mantıksal çerçeve matrisi – SMART göstergeler ve çıktı hedefleri İzleme için mekanizma ve kaynaklar – Bu amaçla insan kaynakları istihdam edilmesi tavsiye edilir Gerçekçi zaman planlaması – zamanın kullanılmasında maksimum verim Sürdürülebilirlik Stratejisi (finansal, sosyal, çevresel – AB finansmanı bittikten sonra proje çıktılarının devam etmesi garantisi) Mutabakat Anlaşması (MoU) – başvuru sahibi ve eş başvuru sahipleri arasında – ortak değerler, prensipler, görevler, sorumluluklar ve haklar Teşekkürler ve Başarılar! 54