Damgalama (Stigma)

Damgalama (Stigma)
Özet + oturum raportörlerinin (Eka Iakobishvili, Bernard Gardiner) notları:
Bu oturumda, damgalanma konusu farklı perspektiflerden ele alındı. Kanadalı HIV pozitif kadınların, Kenyalı dini liderlerin, 6
Asya Pasifik ülkesinin, Çin’in ve ABD’nin deneyimlerinden örnekler sunuldu. Damgalama, bireysel, toplumsal ve yapısal
boyutlarıyla ve çeşitli biçimleriyle (hissedilen, içselleştirilen, sembolik, katmanlı damgalama gibi..) ele alındı. Ayrıca
damgalamanın yaşandığı alanlar ve bu alanların kesişimi, örneğin HIV’e bağlı damgalama, cinsiyetçilik, kadına yönelik şiddet,
cinsel şiddet, ırkçılık, homofobi, transfobi, seks işçisi ya da uyuşturucu kullanıcısı olmaya bağlı damgalama ve bunların
belirleyicileri tartışıldı.
Damgalamanın azaltılmasına yönelik olarak Çin’de yapılan bir çalışmada, farklı biçim ve tekniklerde hazırlanmış olan eğitimlere
tabi tutulan kişilerdeki tutum değişiklikleri ölçülmüş. Bu araştırmaya göre daha ‘yoğun’, yani birebir konuşmalar ve video
gösterimleri ile de desteklenen eğitimin uygulandığı grupta damgalayıcı tutumlarda daha fazla azalma gözlenmiş.
INERELA+ adlı sivil toplum kuruluşunu temsil eden Kenyalı konuşmacı, HIV’le yaşayan ya da HIV’den etkilenen dini liderlerin,
ahlaki yargıları ve inkar gibi sebeplerle damgalamayla başa çıkmada yaşadıkları zorluklardan bahsetti. Bu kuruluş, dini liderleri
toplumda açık kimlikleriyle yer almaya teşvik ediyor çünkü dini liderlerin değişim öncüsü olarak harekete geçirilmesinin önemini
savunuyor. Konuşmacının vurguladığı önemli bir nokta da dini grupların mutlak olarak damgalama ve ayrımcılığı körükleyen
kurumlar olarak algılanmasına bir son verilmesi gerekliliğiydi. INERELA, HIV’i günahla ilişkilendirmediklerini, ahlaki bir şey değil
bir virüs olarak gördüklerini belirtiyor.
Oturumun yöneticisi toplantıyı, damgalanan farklı grupların birkaçında birden yer alan, yani kesişim noktalarındaki bireylerin
durumlarına eğilmenin önemini vurgulayarak kapattı. Ayrıca bireylerin ve toplumların, sosyal destek grupları ve savunuculuk gibi
mekanizmalarla damgalama ile baş etmeleri ve damgalanmaya direnmeleri konusunun da ön planda tutulması gerektiğini
belirtti.