Prof.Dr.TomrisTurmenTBMM

“ÇOCUK KORUMADA SİYASETÇİLERİN ÖNDERLİĞİ” PANELİ
CİNSEL SÖMÜRÜ VE İSTİSMARDAN ÇOCUĞU KORUMAK
BEŞTE BİR KAMPANYASI
Prof. Dr. Tomris Türmen
Uluslararası Çocuk Merkezi
27 Kasım 2014, Perşembe
• Çocuklarla ilgili sorunlar, toplumsal sistemin ve yaşamın
bütününden ayrılamaz.
• Çocuklara ilişkin sorunlar politiktir ve sadece işin
uzmanları (öğretmen, doktor, psikolog, yargıç, polis)
tarafından çözülemez.
• POLİTİKACILARIN ÖNDERLİĞİ ŞARTTIR.
• Politikacılar, kanıta dayalı verileri değerlendirerek
politika üretirler.
• Veriler, adli boyut olduğunda toplanıyor.
• Çözümler, faili işleyene yönelik
• Son 12 yılda, Türkiye’de çocukların cinsel
istismarı konusunda yayınlanan bilimsel
araştırmaların sistematik değerlendirmesi
49 araştırma
28’i mevcut bilgilere katkıda bulunuyor.
BUZ DAĞININ GÖRÜNEN YÜZÜ
TANIM
• İHMAL - edilgen
Yapılması gerekeni yapmamak
• İSTİSMAR - etkin
Yapılmaması gerekeni yapmak
İHMAL
• Çocuğun bakımından sorumlu kişinin çocuğun
bakımı, korunması, kontrolü konusunda
kayıtsızlığı sonucunda çocuğun yaşadığı kötü
deneyim, yaralanma, hastalık, sakatlık, ölüm.
• Cezai yaptırım (?)
• Koruma (?)
a. İhmal
b. İstismar
Fiziksel
Duygusal
Cinsel
FİZİKSEL İSTİSMAR
Fiziksel istismar çocuğa acı veren, sağlığını,
fiziksel, ruhsal, gelişimsel veya işlevsel
bütünlüğünü bozan, kaza sonucu olmayan,
önlenebilir şiddet davranışlarıdır. Dövme,
yakma, ısırma, boğma
FİZİKSEL İSTİSMAR
Belirtiler
 Değişken, çelişkili öykü




Açıklanamayan yaralanma
Açıklama ile uyumsuz yaralanma
Ebeveynlerin “kazayı” başkasına yükleme çabası
Çocuğun psikomotor gelişimine uygun olmayan öykü
FİZİKSEL İSTİSMAR
Muayene
•
•
•
•
•
Ekimoz
Yüz ve ağız içi yaralanmalar
Kırıklar (değişik yaşlarda)
Kranial yaralanmalar
Yanıklar
EKİMOZ
En sık bulgu
İyi korunan bölgelerde.
Farklı yaşlarda.
Geometrik. Simetrik.
MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM
•
•
•
•
Çocuk doktoru
Çocuk psikiyatristi
Sosyal hizmet uzmanı
Tüm ilgili dallar
TEDAVİ YAKLAŞIMI
• Bildirim için kanıtlamanız gerekmez, kuşkulanmak yeterlidir.
• Bildirim
Adli bildirim
Sosyal hizmetlere bildirim
DUYGUSAL İSTİSMAR
• Çocuğun psikolojik gelişiminin etkilenmesine
veya duraklamasına neden olan, bakımıyla
yükümlü kişi tarafından uygulanan sözel
saldırılar, aşırı emirler ve tutumlar.
(Çocuğu korkutma, aşağılama, suçlama)
CİNSEL İSTİSMAR
Bir kişinin cinsel doyum sağlama amacıyla bir
çocuğa yaklaşması, onu kullanması veya başkaları
tarafından kullanılmasına izin vermesidir.
Zorla, tehditle ya da ikna ederek gerçekleşebilir.
CİNSEL İSTİSMAR
• Türkiye nüfusunun %30’u çocuk
• Cinsel suçların %47’si de çocuklara karşı
Hangi yaş gruplarında daha sık?
•
•
•
•
•
%30’u 2-5 yaş
%40’ı 6-10 yaş
%30’u 11-17 yaş
Kız/Erkek=3/1
%85 aile içinde
Ref: WHO ,2002
KİMLER YAPIYOR ?
%75-90 tanıdık biri
%50 akraba
• Dokunma olmaksızın yapılan istismar
– Sözel sataşmalar, uygunsuz telefon konuşmaları, teşhircilik,
röntgencilik, çocuğun cinsel ilişki sahnesine doğrudan şahit
olması, çocuğun pornografik malzemeler için kullanılması
• Dokunmanın yer aldığı istismar olguları
• ÇOCUK GELİNLER’in cinsel istismar olduğu unutulmamalı
RİSK FAKTÖRLERİ
Aile
Anne-Baba
1. Çocuğu koruyan
yasaların
yetersizliği
2. Çocuğa verilen
değerin düşük
olması
3. Sosyal eşitsizlik
4. Organize şiddet
(savaş, terör)
5. Şiddetin toplumsal
olarak kabul
edilebilir olması
6. Pedofili, internet
7. Kültürel normlar
NELER YAPILMALI?
•
•
•
•
Multidisipliner-multisektörel yaklaşım.
Acil bildirim
İkincil örselenmenin önlenmesi
ÇİM (Çocuk İzlem Merkezi)
ÇOCUK ODAKLI YAKLAŞIM
Tüm çözümler
failin
cezalandırması
yönünde!
ÖNLEMLER
Vücutlarının özel bölümlerini
Çocuklara hayır demeyi
Yardım istemeyi
Kaçmayı
öğretmek!
LANZAROTTE
SÖZLEŞMESİ
Çocukların Cinsel
Sömürü ve İstimardan
Korunması Avrupa
Konseyi Sözleşmesi, 2007
Partiler Üstü
MİLLETVEKİLLERİNDEN BEKLENTİLER
Sessizliği bozmak, bu konuda kendi seçmenlerinin sorunlarını
konuşulurken, bu konuyu dile getirmek
Bu konuda yerel, bölgesel eğitim ve araştırma yapılmasını desteklemek
Mevcut yasaların uygulanmasını sağlamak
Faillere verilen cezaların arttırılması için çalışmak
Toplum, çocuklara karşı cinsel istismara duyarlı ancak küçük kız
çocuklarının erken/zorla evlendirilmesini kabul ediyor.
Çocuk evliliklerin de cinsel istismar olduğu anlatılmalı
Çocuk İstismarı konusunda Meclis Araştırma Komisyonu kurulması
Tacize uğrayan çocukların, ileride taciz yapmaya
meyilli erişkinlere döneceğini unutmayalım.