T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDET T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYET T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Cinsiyet/Biyolojik Cinsiyet Kadın ve erkek olarak doğuştan getirilen, biyolojik, fizyolojik ve genetik özellikler Cinsiyet olarak tanımlanır. Kadınlara ve erkeklere ait farklı üreme organlarına ve cinsel organlara dayanan bir tanımlamadır. Dünyaya kız ya da erkek bebek olarak gelmek bizim seçtiğimiz bir şey değildir. Hangi kültürde, çağda yaşarsak yaşayalım, kız ya da erkek olarak doğmak, tıpkı ölümlü olmak gibi, biyolojik varlığımızın bir niteliğidir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Toplumsal Cinsiyet Toplumun, biyolojik cinsiyet sebebiyle kadınlara ve erkeklere farklı rol ve sorumluluklar yükleyerek, bireyleri erkeklere ve kadınlara dönüştürdüğü süreçtir. Toplumsal cinsiyet bizim biyolojik cinsiyetimize dayanarak toplumun kadın ve erkek için ürettiği farklılıklardır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYET VE BİYOLOJİK CİNSİYET CİNSİYET Doğaldır Biyolojiktir Değişmez, her yerde aynıdır TOPLUMSAL CİNSİYET Kültüreldir Değişiklik gösterebilir Zamana, mekâna göre değişebilir T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Toplumsal Cinsiyeti Nasıl Öğreniyoruz? İçine doğduğumuz toplumda, kadınlar ve erkekler haline gelmeyi nasıl öğreniyoruz??? T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Toplumsal Cinsiyeti Nasıl Öğreniyoruz? T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karar verme, Seçme-seçilme, Fırsatları kullanma/fırsatlara erişme, Kaynakların ayrılması/kullanılması Hizmetlerin elde edilmesinde bireye cinsiyeti nedeniyle ayrımcılık yapılmamasıdır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ AYNILIK EŞİTLİK AYNILIK Hakların, sorumlulukların ve fırsatlardan yararlanmanın erkek ya da kız çocuğu olmaya bağlı olmadan her cinsiyet için eşit olması EŞİTLİK Erkek ve kadının her alanda eşit haklara, sorumluluklara ve fırsatlara sahip olması demektir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Eşitlik ??? Eşitlik kavramı herkese aynı biçimde davranmak demek değildir. Herkese aynı davranmak farklı ihtiyaç ve durumları göz ardı etmek, görmemek riskini beraberinde getirir. Eşitlik, toplumdaki farklı grupların fırsat eşitliğine sahip olmalarını engelleyen çeşitli engelleri fark etmek ve bunları kaldırmaktır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI İŞBÖLÜMÜ T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI İŞBÖLÜMÜ Kadınların ve erkeklerin ne yapması gerektiği ya da neleri yapabileceği hakkında toplumda yaratılmış olan fikirlere ve değerlere dayanarak, kadınlara ve erkeklere farklı roller, sorumluluklar ve görevler yüklenmesine cinsiyete dayalı işbölümü denir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu CİNSİYETE DAYALI İŞBÖLÜMÜ Cinsiyet temelli iş bölümü neredeyse evrenseldir. Toplumların kadın ve erkeklerden beklentileri farklıdır. Kadınlar, aile ve evle ilgili işlere yönlendirilirken, erkekler kamusal alanda yapılacak işlere yönlendirilirler. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Farklı oyunlar, farklı oyuncaklar ile farklı toplumsal rollere hazırlanırız… Erkek çocuklarına araba, uçak, kamyon ve top gibi daha ziyade dış mekânlarda oynanacak oyuncaklar alınır; çünkü onun da hayatını daha çok evin dışında geçirmesi beklenir. Kız çocuklarına oyuncak bebek, çay seti gibi daha ziyade ev ve ev işleriyle ilgili oyuncaklar alınır. Böylece kadınların öncelikli sorumluluk alanlarının evin içi olması beklenir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINLAR NE YAPAR? ERKEKLER NE YAPAR? T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINLAR NE YAPAR? Ev temizliği Çocukların bakımı/yetiştirilmesi Hasta/yaşlı bakımı Çamaşır/ütü Kıyafetlerin bakımı/onarımı Günlük yemek, Kışlık ve konserve ürünlerin hazırlanması Evin her türlü ihtiyacının takibi Ücret elde edemezler Sigortaları olmaz Emekli olamazlar Mesai saatleri olmaz Aynı anda pek çok faaliyeti bir arada yürütürler Buna rağmen toplumsal değeri ve statüleri düşüktür. ERKEKLER NE YAPAR? Dışarıda çalışırlar Çalışma saati bellidir Siyasal örgütlerde yer alırlar Evde ve toplumda karar vericilerdir Evi geçindirirler Düzenli maaş alırlar. Sigortaları olur. Emekli olurlar. Çalışma saatleri bellidir. Toplumda güç ve saygınlık elde ederler. Daha fazla sosyal çevreye dahil olurlar. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADININ GÖRÜNMEYEN EMEĞİ… Kadınların görünmeyen emeği, önemli maddi ve toplumsal sonuçlara yol açar: Bağımlılık Güvencesizlik İkincillik Kadın yoksulluğu T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNİN SONUÇLARI TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN DEVAMINI SAĞLAYAN BİR ARAÇTIR!!! Kadınların çoğu hayatlarını ilgilendiren kararları almada güç sahibi değildir. Kadınların çoğu para, bilgi, sosyal çevre ve yasalar gibi güç kaynaklarına uzaktır. En ağır sonuçlarından birisi kadına yönelik şiddet ve buna bağlı ölümlerdir. Sadece kadınlar için değil, erkekler için de örseleyici olabilir. Eşitsizlik eşitsizliği besler. Bireyleri, aileleri, ulusun bir bütün olarak insani gelişmesini etkiler. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYETE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER Kadın istihdamı %26,7 Kadın büyükelçi %13,9 Kadın Cumhuriyet savcısı %6,5 Kadın hakim %36,9 Kadın polis %5,5 Kadın Öğretmen Okul Öncesi %94 İlkokul %58,6 Orta okul %53,9 Lise %46,4 Üst düzey kadın memur % 9,8 Rektör % 6,8 Basın (yayın bölümü) %35,4 Kadın Milletvekili% 15 (yaklaşık) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TOPLUMSAL CİNSİYETE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER İşgücüne Katılım İşsizlik Oranı: Erkeklerde %8.6 Kadınlarda %11.6 İstihdam oranı: Erkeklerde %66.2 Kadınlarda %28,6 İşgücüne katılım oranı: Erkeklerde %72.4 Kadınlarda %32.3 (TÜİK İşgücü İstatistikleri, TÜİK Haber Bülteni, Sayı: 18641, 15 Eylül 2015) Eğitim Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2014 yılı sonuçlarına göre okuma-yazma bilmeyen kişi sayısı 2.663.096 olup bunların 2.208.336’sı kadın (%82) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDET T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDET Toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve ayrımcılığın sebep olduğu kadın hakları ihlallinin en ağır sonuçlarından biri kadına yönelik şiddettir. Kadına yönelik şiddet “ister kamu, ister özel yaşamda meydana gelsin, kadınlara fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik zarar veya ıstırap veren veya verebilecek olan toplumsal cinsiyete dayalı her türlü eylem ve bu eylemlerle tehdit etme, zorlama veya keyfi olarak özgürlükten yoksun bırakma” olarak tanımlanır. “Kadın” terimi 18 yaşın altındaki kız çocuklarını da kapsamaktadır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINLARIN MARUZ KALDIKLARI ŞİDDETİ TANIMLAYAN İFADELER Kadına yönelik (karşı) şiddet Aile içi şiddet Eş-partner şiddeti Eski eş Eski sevgili/nişanlı Baba/anne/ağabey Kayınpeder/kayınbirader… T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu NEDEN CİNSİYETE DAYALI ŞİDDET? Şiddet toplumsal bir sorundur ve bir güç/kontrol aracıdır. Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Cinsiyet Ayrımcılığına bağlı olarak ortaya çıkar. Cinsler (kadın-erkek) sosyalleşme sürecinde şiddete ilişkin çeşitli düşünce ve davranış kalıplarını öğrenir. Cinsiyete ilişkin yargılar şiddetin meşrulaştırılmasına aracılık eder. (Erkeğin doğasında vardır gibi) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN TÜRLERİ Fiziksel Psikolojik Cinsel Ekonomik T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu FİZİKSEL ŞİDDET Kadının yaralanması, yeti kaybına uğraması ve ölümüyle sonuçlanabilecek her türlü şiddet edimi tokat atmak, dövmek, tekmelemek, saçını çekmek, itmek, yumruklamak, kolunu kıvırmak, odaya-eve kilitlemek, bir yerini kırmak, silah, kesici-delici bir alet ya da kezzap gibi kimyasal bir madde ile yaralamak, yakmak veya öldürmek, gerektiği halde tedavi olmasına engel olmak… T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu PSİKOLOJİK/DUYGUSAL ŞİDDET Duyguların ve duygusal ihtiyaçların, kadına baskı uygulayabilmek için tutarlı bir şekilde istismar edilmesi, bir tehdit aracı olarak kullanılmasıdır. tehdit etmek (zarar vermekle, terk etmekle, çocuklarını elinden almakla, tehdit…) bağırmak, küfretmek, karar vermesine izin vermemek, başka kadınlarla-erkeklerle kıyaslamak, kendini geliştirmesine izin vermemek, sözünü kesmek, aşağılamak, isim takmak, sürekli suçlamak Kontrol davranışları: Kadının kendi yaşamı üzerindeki kontrolünü yok etmek, çocuklarıyla, ailesi-arkadaşları, komşuları ile görüşmesine izin vermemek, bir yere hapsetmek ve ilişkilerinin bozulmasına yol açacak eylemlerde bulunmak, hesap vermeye zorlamak… T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu EKONOMİK ŞİDDET Kadının yaşamını sürdürebilmesi için gerek duyduğu ekonomik olanaklardan mahrum bırakılması, ekonomik kaynakların ve paranın kişi üzerinde bir yaptırım, tehdit ve kontrol aracı olarak düzenli bir şekilde kullanılmasıdır. çalışmaya ya da çalışmamaya zorlamak, kazancına el koyma, çok az ev harçlığı bırakma/bırakmama, ziynetlerine/mallarına el koyma, ekonomik kararlardan dışlama, ortak edinilmiş mallara zarar verme, maaş kartına el koymak… T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu CİNSEL ŞİDDET Mağdura olan yakınlığına bakılmaksızın herhangi bir kişinin, ev ya da işyeri dahil herhangi bir ortamda cinsel içerikli eylemlerde bulunması ya da buna kalkışmasıdır. Cinsel şiddet, sözel saldırıdan başlayıp, elle sarkıntılıktan tecavüze kadar uzanan geniş bir yelpaze içinde her türlü istenmeyen cinsel içerikli davranışı kapsar. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu CİNSEL ŞİDDET ŞEKİLLERİ 1 İstenmeyen cinsel öneriler ve sarkıntılık: Gözünü dikip bakma, nefesini yüzüne üfleme, laf atma, takip etme, elle sarkıntılık, değme, cinsel içerikli mimikler ve davranışlar sergileme… Cinsel ilişki talebi Çocuklara ya da kadına kendini elletme, röntgencilik ya da teşhircilik Kadının doğum kontrol yöntemi kullanma hakkını engelleme ya da cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunma önlemlerini reddetme, zorla düşük yaptırtma T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu CİNSEL ŞİDDET ŞEKİLLERİ 2 Doğurmaya zorlama Kadın sünneti ve bekaret muayenesi Zorla evlendirme, çocuk yaşta evlendirme Cinsel işkence Seks köleliği, maddi çıkar sağlamak amacı ile kadını fuhuşa ve seks ticaretine zorlama Tecavüz Zihinsel ya da bedensel yeti kaybı olanların cinsel istismarı Ensest Evlilik içi cinsel şiddet şekilleri T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ŞİDDET KADINLAR İÇİN NEDEN ÖNEMLİ BİR SORUNDUR? Eşitlik Seyahat Etme Şiddet, kadınları erkekler karşısında ikincil konuma sokmak için kullanılır. İNSAN HAKLARINI ELİNDEN ALIR! T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu DÜNYADA DURUM T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TÜRKİYE’DE DURUM Türkiye’de her 3 evlenmiş kadından biri Fiziksel şiddet görmektedir. Kaynak: Hacettepe Ünv. Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması (2014) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ŞİDDET DÖNGÜSÜ Balayı evresi Yaşanan olay unutulmuştur ve herhangi bir şiddet olayı yoktur. Uzlaşma dönemi Saldırgan eş özür diler ve davranışlarına bahaneler bulur. Gerilim evresi İlişkide gerilim giderek artmaktadır. İletişim kesilir. Kadın korku içindedir. Kadın şiddeti durdurabileceğini sanır. Şiddet evresi Sözel, fiziksel, cinsel, psikolojik şiddet yaşanır. Öfke, suçlama, tartışma, tehdit ve korkutma vardır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN SONUÇLARI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN FİZİKSEL SAĞLIK ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI Kafa, karın ve göğüs kafesi, kol ve bacaklarda yaralanmalar Vücudun muhtelif bölümlerinde çürük ve ezikler, sert cisimlerin oluşturduğu izler Vücutta kırıklar, yırtık ve kesikler Göz içi yaralanmaları Kas eklem ağrıları Sürekli ağrı yakınması Sindirim sistemi bozuklukları Huzursuz barsak sendromu İdrar ve üreme sistemi enfeksiyonları Solunum sistemi ile ilgili sorunlar Fiziksel işlevsellikte azalma Yeti kayıpları (görme, işitme, kognitif …)… T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN CİNSEL SAĞLIK/ÜREME ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI Yumurtalık ve tüplerde iltihaplanma (PID) Cinsel yolla bulaşan hastalıklar AIDS/HIV Cinsel işlevlerde bozulma İstenmeyen gebelikler Gebelik komplikasyonları (düşükler, sağlıksız düşükler, erken doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek, ölü doğum…) Kısırlık T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN RUH SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI Öz saygının azalması Utanç ve suçluluk duyguları Travma sonrası stres bozukluğu Depresyon ve bunaltı Yeme ve uyku bozuklukları Kabus görme Fobiler ve panik bozukluğu Öfke nöbetleri İntihar ve kendine zarar verme davranışı Güvenli olmayan cinsel davranışlar, Alkol ve madde kötüye kullanımı Sigara içme Fiziksel aktivitede azalma, baş ve karın ağrıları gibi psikosomatik bozukluklar T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN SOSYAL SAĞLIK ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI Şiddetin kadında yol açtığı öz güven kaybı, değersizlik ve utanç duyguları; KADININ; Topluma katılamamasına, Sosyal bir çevre oluşturamamasına Üretken olamamasına Kendine ve çocuklarına uygun şekilde bakamamasına Toplum tarafından dışlanmasına, yargılanmasına, yalnız bırakılmasına NEDEN OLABİLİR. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN KADININ MORTALİTESİ ÜZERİNDEKİ SONUÇLARI Öldürülme (namus adına işlenen cinayetler, ihtiras cinayetleri,...) İntihar eğilimi ya da intihar HIV/AIDS’e bağlı ölümler Anne ölümleri Bebek ölümleri T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN EBEVEYN-ÇOCUK İLİŞKİSİNDE YOL AÇTIĞI SORUNLAR Şiddet yaşanırken arada kalabilir, pazarlık, tehdit ve şantaj konusu olabilirler. Şiddet sonrası evde oluşan hasara tanık olabilirler. Babalarının polis zoruyla evden uzaklaştırılmasına tanık olabilirler. Anneleri ile birlikte sokakta kalabilirler. Anneleri ile birlikte sığınma evi deneyimi yaşayabilirler. Şiddete müdahale edebilirler. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDET VE ÇOCUK İSTİSMARI KONUSUNDAKİ ARAŞTIRMALAR Ev içi şiddet çocuk istismarı riskini 2 kat artırır. Kadının şiddete maruz kaldığı ailelerde çocukların %60%75’i şiddete maruz kalmaktadır. Şiddete maruz kalan kadınların çocuklarında davranışsal sorunlar daha sık görülmektedir. Annesi fiziksel şiddete maruz kalan erkeklerin %51’i şiddet uygularken, maruz kalmayanlarda %23’ünün şiddet uyguladığı saptanmıştır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ÇOCUKLARIN AİLE İÇİ ŞİDDETTEN ÖĞRENDİKLERİ Şiddet uygulayan aile üyesine genellikle bir ceza verilmez. Şiddet çatışmaları çözmek için kullanılan uygun bir yöntemdir. Şiddet diğer insanları kontrol etmek için kullanılacak bir yoldur. Erkeklerin şiddet uygulaması normaldir. Şiddet aile ilişkilerinin bir parçasıdır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu NESİLDEN NESİLE GEÇİŞ “Nesiller arası şiddet döngüsü” Tanık olunarak ya da bizzat mağduru olarak öğrenilen şiddet davranışı tekrarlanma eğilimi gösterir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDETE İLİŞKİN ULUSLARARASI VE ULUSAL DÜZENLEMELER T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ULUSLARARASI DÜZENLEMELER BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (1948) BM Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) 1979/1985 BM Kadınlara Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Dair Bildirge (1993) Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi (İstanbul Sözleşmesi) (2011/2014) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu İSTANBUL SÖZLEŞMESİ 1 11 Mayıs 2011’de İstanbul’da imzaya çıkarılmıştır İlk imzalayan ülke Türkiye’dir.(2012) 2014 yılında yürürlüğe girmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 90. maddesine göre hukukumuzun doğrudan parçasıdır. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun çıkartılma nedenidir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ULUSAL DÜZENLEMELER 1 T.C. Anayasası Türk Medeni Kanunu Türk Ceza Kanunu Ceza Muhakemesi Kanunu 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ve Uygulama Yönetmeliği 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu Adli Kolluk Yönetmeliği T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 1 Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun 8 Mart 2012’de TBMM’de kabul edilmiştir. Amacı, şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi bulunan kadın, çocuk, aile bireyi ve tek taraflı ısrarlı takip mağdurlarını korumak ve sayılan kişilere karşı şiddeti önlemektir. Aile içi/ev-içi şiddetin önlenmesiyle ilgili mevzuatta hem mağdurlara hem de şiddet uygulayan kişilere yönelik sağlık hizmetlerinin sunulması öngörülmektedir. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 2 TEDBİR KARARLARI KORUYUCU TEDBİR KARARLARI ŞİDDETE MARUZ KALANA YÖNELİK Hakim, Mülki Amir, Kolluk Amiri ÖNLEYİCİ TEDBİR KARARLARI ŞİDDET UYGULAYANA YÖNELİK Hakim, Kolluk Amiri T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 3 Mülkî Amir Tarafından Mağdurla İlgili Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları a) Kendisine ve çocuklara bulunduğu yerde veya başka bir yerde barınma yeri sağlanması b) Geçici maddi yardım yapılması c) Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi ç) Geçici koruma altına alınması. d)Çocukları varsa çalışmasını desteklemek üzere dört ay, kişinin çalışması hâlinde ise iki ay süre ile kreş imkânının sağlanması. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 4 Hâkim Tarafından Mağdurla İlgili Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları Madde 4 a) İşyerinin değiştirilmesi. b) Kişinin evli olması hâlinde ayrı bir yerleşim yeri belirlenmesi. c) tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması. ç) kişinin rızasına dayalı olarak Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 5 Kolluk Kuvvetleri Tarafından Mağdurla İlgili Verilebilecek Koruyucu Tedbir Kararları Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde koruyucu ve önleyici tedbir kararı alabilirler. Kararın süresi, değişimi, kaldırılması ya da aynen kalmasını talep edebilirler. Kararın tebliğ edilmesi ve yerine getirilmesinden de sorumludurlar. TEDBİR KARARI VERİLEN YA DA KORUNAN KİŞİYİ ASPB’NİN İLGİLİ İL VEYA İLÇE MÜDÜRLÜKLERİNE ULAŞTIRMAKLA SORUMLUDURLAR. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 6 Hâkim Tarafından Şiddet Uygulayanlarla İlgili Verilecek Önleyici Tedbir Kararları Madde 5 a) Mağdura yönelik şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması. b) Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden acilen uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi. c) Korunan kişilere ve bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması. ç) Çocuklarla görüşme kararı varsa bunun refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması. d) Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve çocuklarına yaklaşmaması. e) Korunan kişinin şahsi ve ev eşyalarına zarar vermemesi. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 7 Hâkim Tarafından Şiddet Uygulayanlarla İlgili Verilecek Önleyici Tedbir Kararları Madde 5 f) Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi. g) Bulundurduğu silahları kolluğa teslim etmesi. ğ) Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi. h) Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması. ı) Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 8 Tedbir Kararının Verilmesi, Tebliği Ve Gizlilik Madde 8 Tedbir kararı ilk defasında en çok altı ay için verilebilir. Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmaz. Tedbir kararının tefhim ve tebliğ işlemlerinde, tedbir kararına aykırılık hâlinde şiddet uygulayan hakkında zorlama hapsinin uygulanacağı ihtarı yapılır. Gerekli bulunması hâlinde, korunan kişi ve diğer aile bireylerinin kimlik bilgileri, kimliğini ortaya çıkarabilecek bilgileri ve adresleri ile korumanın etkinliği bakımından önem taşıyan diğer bilgileri, tüm resmi kayıtlarda gizli tutulur. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 6284 SAYILI KANUN 9 Yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilir. Bu bilgileri hukuka aykırı olarak başkasına veren, ifşa eden veya açıklayan kişi hakkında TCK hükümleri uygulanır. Talep hâlinde ilgililere kişisel eşya ve belgelerinin kolluk marifetiyle teslimi sağlanır. Şiddet uygulayan, bu karara aykırı hareket etmesi hâlinde üç günden on güne kadar zorlama hapsine tabi tutulur. Tedbir kararına aykırılığın her tekrarında, zorlama hapsinin süresi on beş günden otuz güne kadardır. Ancak toplam süresi altı ayı geçemez. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu KADINA YÖNELİK ŞİDDET KONUSUNDA HİZMET VEREN KURUM VE KURULUŞLAR T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ŞİDDET MAĞDURU KADINLARIN ANTALYADA BAŞVURABİLECEĞİ YERLER Antalya Barosu Kadın Hakları Kurulu: Tel: 238 61 55 dahili:129 İlçe Emniyet Müdürlükleri (Karakol), Savcılık, Aile Mahkemeleri Antalya Adliyesi Adli Yardım Ön Hizmet Bürosu: 0538 236 29 36 ALO 183 Kadın Çocuk Danışma Hattı Polis İmdat: 155 Jandarma: 156 Antalya Kadın Danışma Merkezi-Dayanışma Derneği: 248 07 66 Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM): 227 20 62 Büyükşehir Belediyesi ve Sosyal Hizmetler Sığınma Evi Muratpaşa Belediyesi Alyazma Kadın Danışma Merkezi: 334 06 66 Valilik İnsan Hakları Kurulları: 243 97 91- 93 – 94 Tıbbi belgeleme, muayene, yönlendirme için; - Eğitim ve Araştırma hastanesi Adli Tıp Birimi: 249 44 00- 3316 - Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı: 249 63 77 T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu TEŞEKKÜR EDERİZ