TEKNOLOJİ TRANSFERİ VE DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİ

TEKNOLOJİ TRANSFERİ VE
DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİ
Av. Ömer Hızıroğlu
Hukuk Müşaviri ve Lisanslama Müdürü
INOVENT A.Ş.
13-01-2009
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI
•
•
•
•
Patent: KHK 551
Marka: KHK 556
Eserler: FSK 5846
Diğer:
– Endüstriyel tasarım: KHK 554
– Coğrafi işaret: KHK 555
– Entegre Devre Topoğrafyası: K.5147
– Ticari Sır
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
PATENT
• KHK 551, m.5:
– Yeni; Tekniğin bilinen durumunu aşan; sanayiye
uygulanabilir buluş
• Buluş üzerinde münhasır hak
• Rekabet unsuru ve katma değer
• Patent vs. Inovasyon
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
BULUŞ?
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
TİCARİLEŞTİRME
• Buluş Inovasyon değildir
• Inovasyon buluşun, yeni fikrin ürüne/hizmete
dönüşerek ticari değer kazanmasıdır.
• Patent hangi eksiği karşılıyor? Katma değer?
–
–
–
–
–
–
Üretim maliyeti düşüren
Üretim performansını artıran (otomatizasyon)
Logistik iyleşmeler (yükleme hızı)
Ürünün fonksiyonel performansını artıran
Ürünün fonksiyonel olmayan performansı (renk ?)
Tamamıyla yeni: eski teknolojiyi yok eden
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
İNOVASYON SÜRECİ
(FİKİRDEN ÜRÜNE)
Software/
bio-tech?
FİKİR
AR-GE
tech+ lab
FM
KORUMASI
AR-GE
ÜRÜN
$$$
VC
MAKRO DESTEK PROGRAMLARI:TUBITAK,
SANTEZ, ETC // Pre ÇEKİRDEK
PRE”ÇEKİRDEK
ÇEKİRDEK
“ERKEN
AŞAMA”
FM …SÜREÇ
• Embriyo FM
• Olgun FM
• FM (Teknoloji) Transferi
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
DEĞER
STATUS
YATIRIM
FİKRİ
MÜLKİYET
GERÇEK DEĞER POTANSİYEL
DEĞER
FİKİR
VAR OLAN FİKRİ
BİRİKİM
DOĞUŞ
0
∞
EMBRİYO
0
15,000
CONCEPT
LAB SCALE PROOF
YOK/DESTEK
PROGRAMLARI
EMBRİYO/ERKEN
AŞAMA
1
15,000 - x (x =
öngörülebilenler)
PATENT
BAŞVURUSU
DESTEK /ÇEKİRDEK
EMBRİYO /ERKEN
AŞAMA
10
15,000 - (x +n)
OLGUN
100
…
PATENT TESCİL
İŞ PLANI VE PROOF
OF CONCEPT
ÇEKİRDEK/ EARLY
STAGE
OLGUNKANITLANMIŞ
1,000
…
ÜRÜN (TEK
TRANSFERİ)
RİSK YATIRIMI/
STRATEJİK ORTAK
KESİN (iptal
edilemez)
10,000
10,000
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
EMBRİYO vs. OLGUN FM
• Embriyo: FM Koruması alınmamış, sürecin
başında ve/veya sürecin sonu belirsiz. “Scale up”
şüpheli. Uygulama alanı belirsiz yada bilinmiyor.
Sektörel /Piyasa pozisyonlanması belli değil.
• Olgun: Tescil edilmiş yada profesyönelce
yönetilen bir süreçte. Bir portföy parçası.
Uygulama alanı belli. Çoğaltılabilir Rakipler belli
yada belirlenebilir. Değerlendirmeye açık.
• (“Mature IP”vs. “Mature technology”: Licensed
in)
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
FM vs. FM
• Üniversite FM
– Genellikle embriyo
– Yönetim ve iş geliştirme eksik
• Sektör, Piyasa, Hukuki altyapı ve destek, Rakipler
– Üniversite misyon, girişimci vizyon ve strateji
• Akademik değer vs. ticari değer
• IP Disclosure Form
– Ticarileştirme kaynakları?
• Yatırım fonları, insan kaynakları, pazarlama, vs
– Ticari tecrübe?
– Mülkiyet ? KHK 551 m 41
– “Talk the talk, walk the walk”: Profesör vs. CEO
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
FM vs. FM II
• Endüstri FM
– Olgun FM
– Olgunlaştırma fonları/imkanları
– Stratejik karar neticesi= ticari amaç belli
– Var olan ticari bir mekanizmanin içinde gelişen ve
dahil olan bir FM
– Stratejik yönetim ekibi vs
– “Its business not personal!”
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
OLGUNLAŞMA
• FM tescil….portföy oluşturulması
• “Proof of concept” …Yatırım!
– Çoklanabilirlik
– Uygulama alanları
• Stratejik konumlama ve strateji belirlenmesi
• Yatırım arayışı: FM haklarının ürün/hizmete
dönüşmesi
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
YATIRIM İHTİYAÇLARI
• Evre 1:
– Embriyo yatırım: pre seed (çekirdek öncesi)
– Çekirdek yatırım /Destek fonları (ör: Eureka
projeleri)/ Melekler
– Köprü Yatırım
• Evre 2:
– Ör: Risk Yatırım $ 750K
– Risk Yatırım 2: $ 5000K /exit
– Vs…
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
PİYASAYA ÇIKIŞ
•
•
•
•
•
•
•
•
Örnek:
Tescilli Patent
Ürün ve uygulamalar
Testler /izinler
Olası rakipler belirlenmiş
Alternatif iş planları
Olası stratejik ortaklar ve uluslar arası açılım
Teknoloji kataloğu
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
TİCARİLEŞTİRME
•
•
•
•
Start Up
Lisans
FM Satış
Kurumsal Yatırım
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
DİKKAT
• Esas sözleşme, Ortaklar anlaşması
• “Term sheet” müzakereleri, yatırım kararları
• Lisans anlaşmalarında dikkat edilmesi gereken
hususlar
• Stratejik ortak: güç dağılımı
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
LİSANSLAMA
• Lisansör-Lisansiyer
– Rekabet avantajları
• Teknolojinin değerlendirilmesi
• Sözleşme
• Önemli noktalar
– Transfer edilen FM tanımı
– Münhasırlık, kullanım hakları
– Sınırlamalar: Coğrafi, zaman, sektörler, alt-lisanlama hakları
– FM ile ilgili geliştirme hakları ve yeni FM akibeti
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
LİSANSLAMA II
– Ücret ve ödemeler: Royalty
• Zaman içinde dağıtımı
• Ödeme bazları
– Ciro bazında
– Parça bazında
– Vs…
–
–
–
–
–
–
• Ön ödeme
Fesih
Gizlilik
FM taahhütleri
Garantiler/sorumluluklar
Kontrol mekanizmaları
Rekabet ihlalı!
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008
TEŞEKKÜR EDERİM
Omer.hiziroglu@inovent.com.tr
(c) Copyright Inovent A.Ş., 2008