DİABET (ŞEKER HASTALIĞI) Şeker Hastalığı; Ülkemizde; Görülme sıklığı giderek artan, Ciddi organ kayıplarına neden olan, Yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilen, kronik bir hastalıktır. Şeker hastalığı nedir? İnsülin yetersizliği veya yokluğu sonucu oluşur. Kan şekerinin yükselmesine neden olur. Ömür boyu süren bir hastalıktır. İnsülin nedir? İnsülin, pankreas adı verilen organımızdan salgılanan bir hormondur. Vücudumuz, İnsülin olmadan alınan gıdaları istenilen şekilde kullanamaz. Sağlıklı bireylerde; Besinlerle alınıp, kana geçen şeker, insülin hormonunun yardımı ile hücrelere taşınır. Böylece kandaki şeker miktarı normal düzeyde kalır. Şeker hastalarında ise; Besinlerle alınıp, kana geçen şeker, insülin hormonu eksik veya etkisiz olduğu için hücrelere taşınamaz ve kandaki şeker miktarı yükselir. Şeker hastalığı; Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet, olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Tip 1 şeker hastalığı; Vücut çok az insülin yapar veya hiç insülin yapmaz. Genellikle genç yaştaki hastalarda görülür. Tip 2 şeker hastalığı; Vücut insülin yapar fakat yeterli kullanılmaz. Genellikle 40 yaşından sonra görülür. Şeker hastalığının nedenleri; Pankreas organında insülin yapan hücrelerin tahrip olması, Genetik faktörler (kalıtım), Dış etkenler (şişmanlık, stres, yüksek tansiyon,...) Şeker hastalığının belirtileri; Çok idrara çıkma Çok su içme Çok yemek yeme Bulanık görme Halsizlik,bitkinlik Beklenmedik kilo kaybı Yaraların geç iyileşmesi !! Dikkat !! Kan şekerinin sürekli yüksek olmasına bağlı olarak ileri dönemde önemli sağlık sorunları gelişebilir. Şeker hastalığının uzun dönemde zararlı etkileri; Kalp-damar hastalıkları Böbrek sorunları Göz sorunları,körlük Felç Şeker hastalığının uzun dönemde zararlı etkileri; Duyu kayıpları Ayak yaraları Sık enfeksiyonlar Cinsel sorunlar Şeker Hastalığında Tedavinin 1.Amacı: Kan şekerini normal sınırlarda tutmak. Şeker Hastalığında Tedavinin 2.Amacı: Şeker hastalığına bağlı gelişebilecek sağlık sorunlarının ortaya çıkışını engellemek veya önlemek. Şeker Hastalığında Tedavinin 3.Amacı: Yaşam süresini ve kalitesini yükseltmektir. Şeker hastalığı tedavisi birbirini tamamlayan parçalardan oluşur. Şeker hastalığı tedavisinde: Beslenme tedavisi, İnsülin ve/veya ilaç kullanımı, Fiziksel aktivite yapması, Eğitim Çok önemlidir. Şeker hastalığını, Kontrol altına almanın ilk adımı şeker hastalığını öğrenmektir. Her şeker hastasının tedavisi kendisine özeldir. Komşunuzun kullandığı her şeker ilacı herkese uygun değildir. Bilinçsiz kullanılan her ilaç kişiye zarar verebilir. !! Dikkat !! Şekerli hayatınızı şeker gibi hayata dönüştürebilirsiniz. Bu sizin elinizde... Şeker gibi bir hayat için DİYETE dikkat etmek çok önemlidir. Şeker hastasının diyetinde; İdeal kilo kavramı önemlidir. Diyetisyeni veya doktoru kişinin boyuna göre hesaplanan ideal kilosunu bildirecektir. Şeker hastası diyetinde; Alması gereken kaloriyi bilmelidir. Fazla veya az kalori alınması şeker kontrolünü zorlaştıracaktır. Şeker hastası diyetinde; Ana ve ara öğünleri, atlamadan zamanında yapmalıdır. 3 ana 3 ara öğün olarak beslenmelidir. Düzensiz yemek yemesi şekerinde düzensizliğe neden olur. Şeker hastası diyetinde; Alması gereken besinleri doğru seçebilmelidir. Şeker hastası çoğu şeyi yiyebilir. Ancak önemli olan belirli miktarlarda yemesidir. !! Dikkat !! Beslenme programı kişiye özeldir. Bu sebeple diyetisyen tarafından kişiye özel bir beslenme programı oluşturulmalı ve bu programa mutlaka uyulmalıdır. Şeker gibi bir hayat için EGZERSİZ önemlidir. Lütfen dikkat !! Egzersize başlamadan önce MUTLAKA doktoruna danışmalıdır. Şeker hastası için en ideal egzersiz yürüyüştür. Yürüyüş, haftada en az 3 gün, 45 dakikalık bir zaman diliminde tempolu olarak yapılmalıdır. Şeker hastası, Egzersiz yapacağı zaman yanında MUTLAKA kesme şeker veya meyve suyu bulundurmalıdır. Şeker hastası; Şeker İlacını düzenli olarak ve doktorunun tavsiye ettiği şekilde kullanmalıdır. İlacın kendisini kesinlikle ve alınması gereken miktarı da bilinçsizce değiştirmemelidir. Şeker hastalığı için önemli ve özel 2 durum vardır.Bunlar; Hipoglisemi (kan şekerinin düşmesi) Hiperglisemi (kan şekerinin yükselmesi) Kan şekeri yükselmesinin; Nedenleri; Aşırı besin tüketimi Yetersiz insülin ve/veya ilaç Yetersiz egzersiz Enfeksiyonlar Kan şekerinin yüksekliğinde hangi belirtiler görülür? Susama, Sık idrara çıkma İştah kaybı, Yorgunluk Derin ve hızlı solunum Deride kuruma ve kaşıntı Bulanık görme Kan şekerinin düşmesi; Nedenleri, Yetersiz besin tüketimi Aşırı insülin ve/veya ilaç alımı Fazla egzersiz Kan şekerin düştüğünde hangi belirtiler görülür; Terleme, titreme Açlık hissi Heyecan, sinir ve baş ağrısı Dikkat dağınıklığı Soluk yüz rengi !! Lütfen Dikkat !! Kan şekeri düşüklüğü değişik kişilerde değişik şekillerde algılanabilir. Önemli olan düşük kan şekeri belirtilerini algılamayı öğrenmektir. Kan şekerinizin düştüğü hissedildiğinde 1-2 adet kesme şeker yenilmelidir. veya Bir bardak meyve suyu içilmelidir. ! Dikkat ! Şeker hastası bir arkadaşınız veya yakınınızın kan şekeri düştüğünde, Bilinci açık ise; 1-2 adet kesme şeker yedirmelisiniz. Bilinci kapalı ise; Ağızdan hiçbir şey vermeyiniz. En kısa zamanda acil sağlık hizmeti almasını sağlayınız. Şeker hastalığını öğrenmemiz ve kişilerin hastalığı kontrol altına alabilmeleri için gereken önlemleri öğretmemiz gerekmektedir.