DERSPLASENTA VE FETAL F

PLASENTA VE FETAL
FİZYOLOJİ
Doç.Dr.Pelin Öcal
Ovulasyon- Fertilizasyon- İmplantasyon
•Blastosist 6.gün
implantasyonuna
başlar ,9.gün tamamlar
•Endometrium
desidualizasyon
Kompakt tabakası
Spongiosa tabakası
Basal tabakası
•Blastosist kabuğu
trofoblast >plasenta
Merkezdeki
hücre>embriyoblast
Uterus İçinde Yaşam Evreleri
Embriyonal Dönem
4.Gh Embriyonal Disk A Sıvı & A Kese
5.Gh Yolksak , Embryo 4-5mm
6.Gh Kalp (+), Baş, Somit ,Ekst 22-24mm
Fetal Dönem
10.Gh
(CRL 33mm) →Doğum
4-5 Haftalık Gebelik
11.gün : embriyo iki lamina :
ektoderm ve endoderm
tabakaları
12.gün : tamamen uterusa
yerleşir
(spongiosa tabakasının dış
kısmına)
Ekstraembryonik Mesoderm
birleştirici bir bağ ile koryona
bağlanır >>umbilikal
damarlar oluşur
10-12.günlerde
uteroplasental sirkülasyon
başlar
Amnion Kesesi Oluşumu
PLASENTA


Sitotrofoblastlar T
şeklinde uzantılar
birleşerek
sitotrofoblastik
kabuğu oluşturur
Primer villuslar :
trofoblast içerir
Sekonder villuslar:
koryonik mezoderm
Tersiyer villuslar : kan
damarlarının oluşumu
Maternal
damarların trofoblastik invazyonu ile maternal
kan akımına ulaşır
Sitotrofoblastlar spiral arterlerin endotelinin yerine
geçerler >>müsküler tabaka harabiyete uğrar
>>düşük dirençli plasental kan akımı sağlanır
-Preeklampsi , İUGG ve ablasyo plasenta olasılığı artar.
-Plasental yetmezlik nedenli İUGG olgularında spiral arteriol
çapları normal gebeliklerin %40 kadardır.
Plasenta gelişim süreci.

Plasenta gebeliğin ilk yarısında gelişir6.gün (SAT’
agöre 21. gün

SAT’a göre plasental gelişim 3. hafta sonlarında
başlar, 20. hafta sonuna kadar devam eder.
Bu iki aşamada gerçekleşir.
I.aşama ilk trimesterin sonunda tamamlanır
>>>trofoblastların spiral arterlere yaptıkları
invazyon miyometriumun sınırına kadar yani
desidua içerisine olur.
II. aşama, 20. haftada sonlanır. >>spiral arterlerin
invazyonu myometrium iç 1/3 lük tabakasında da
olur.

Uterus – Gebelik
PLASENTA -
Gebelik endometriumu :
Desidua bazalis: bl altı
Desidua kapsülaris
bl.çevreleyen
Desidua parietalis veya
vera
Trofoblastik tabaka :
Korion frondosum
(yapraksı )
Korion Leave (düz)
12. haftada plasenta :
desidua basalis +
korion frondosum
PLASENTA
PLASENTA




15-20 cm çapı,± 500gr; ± 50 cm
İmplantasyon uterus fundus/ post /anterior
servikal >>plasenta previa; succentural lob
2 arter 1 ven
tek arter <fetal anomali ?
Kordon santral insersiyon >>
Marjinal insersiyo; Velamantöz insersiyo
Vaza previa
PLASENTA PREVİA
VASA PREVİA
PLASENTA CİRCUMVALLATA
PLASENTA




Maternal dolaşım :
hipogastrik ar→ uterin ar → arkuat ar →
spiral arterler ve dalları ,intervillöz alan
endometrial venler →anneye
Embryonik dolaşım : Embryonik kan
damarları yolk kesesinin duvarlarından oluşur
koryonik villus damarları > umblikal ven >
fetus umblikal arterler >plasenta
PLASENTA





22.Günde fetal kalp+
Fetal kan ile maternal kan arasında
doğrudan bağlantı yoktur
Maternal kan intervillöz aralıkta
Fetal kan intravillöz kapillerlerde
Fetomaternal bariyer
1. Sinsityotrofoblastlar
2. İntravillöz aralık stroması
3. Fetal kapiller duvar’dan oluşur
Plasental yüzey termde 10 m²
Plasenta
Fetal – Maternal İletişim Sistemi
İmplantasyon
Annenin İmmünolojik Kabulü
Gebeliğin Devamı
Fetal Beslenme
Fetal Olgunlaşma
Doğumun Başlatılması
Plasenta





İmplantasyon
Trofoblastik İnvazyon
Desidualizasyon
İmmunolojik Kabul
Gebeliğin Tanımı
Korpus Luteum
Gebeliğin Devamı
Relaksin,Progesteron..
Endokrin Fonksiyon Fizyolojik Değişimler
Metabolik Değişimler
Meme Değişimleri
Doğumun Başlatılması
Plasental Geçiş
Maternal-Fetal Değişim
 Plasentada beş çeşit transport
mekanizması söz konusudur
1. Basit difüzyon
Oksijen ,CO2, elektrolitler, su
2. Kolaylaştırılmış difüzyon
Glukoz
3. Aktif transport
Aminoasitler, vitaminler
4. Pinositoz
Kompleks proteinler, bazı
yağlar, İg
5. Sızma
Eritrositler, lökositler
 İnsülin,
Heparin
Geçiş Yok
OKSİJEN VE KARBONDİOKSİT GEÇİŞİ





Basit difüzyon
8 ml/kg/dk
1-2 dakikalık O2 rezervi
Anneye göre düşük O2 düzeyinde fetus sıkıntı
çekmez
-yüksek kardiyak atım hacmi
-yüksek Hb konsantrasyonu
-HbF’ın yüksek oksijen afinitesi
CO2 atılımı kolay ve hızlı
-fetal kanın CO2’ye afinitesi düşük
-plasenta CO2 için oldukça geçirgen
Plasenta Hormonları
hCG
(92 ) +(145 ) zinciri
 ( LH, FSH, TSH ) ortak
Synsityotrofblastlardan Salgılanır
Yarı ömrü 24 saat
Gliko-proteindir
İn vitro :8 hücreli embriyoda
İn vivo implantasyonun 1. günü
8-10. Gh da en yüksek seviye 100 000 İU/ml
Brinci trimestirde 2-3 günde %66’dan fazla artar
Klinikte
Ektopik geb. ,abortus , GTH
2.Trimestir taramada : trizomi 13,20,21,ve Klinefelter s.
>artar
Plasenta Hormonları
hCG
Korpus Luteum (KL) Devamı sağlar 7-8 Gh
Relaksinin KL ‘dan salgılanması
Plasentadan progesteron
Fetal Testis Uyarısı
Maternal Troid Uyarısı
Myometrial Relaksin Duyarlığını Artırır
İmmünolojikTanımlama ve immünotolersan
P ile İmmun Baskılama
Plasenta Hormonları
Peptid Hormonlar
hCG
Alfa Feto Protein
hPL
koryonik kortikotropik hormonlar
Realising Hormonlar
Growt H, Parat H,
PRL, İnhibin, Aktivin, Relaksin
Oksitosin, Oksitokinaz
Gebeliğe Özgü Proteinler
Plasental proteinler (PP)
Gebelikle ilişkili plazma proteinler (PAPP-A,B,C,D)
Plasental sitokinler, İnterferon
Tümör Nekrozis Faktör
Plasenta Hormonları Steroid Hormonlar
Progesteron




6-7 haftaya kadar korpus luteum
7-11 haftadan itibaren plasenta
maternal serum 10-25 ng/ml 1. tr sonu 40 ng/ml
miadda 100 -200 ng/ml
Kolesterol →Pregnenolone →Progesteron
Endometriumu implantasyona hazırlar
Myometriumun kasılmalarını önler
Anjiotensin gibi pressör ajanların etkisini azaltır
Vücuttaki düz kasları : kabızlık reflü,kan basıncının
azalması
Memenin lobüloalveoler gelişimini etkiler
Plasenta Hormonları
Steroid Hormonlar Östrojenler





Östrojen üretimi için gebeliğin başında maternal
>20 gh sonra fetal androjenler kullanılır
En önemli prekürsör fetal adrenal DHEA-S → plasental sulfataz etkisi ile
DHEA→androstendion→ östron →17 ß östradiol
fetal adrenal ve karaciğerde 16 hidroxylaz etkisi ile
DHEA-S → 16 OH-DHEAS
plasentada sulfataz → östradiol
15-16  OH-DHEAS plasentada sulfataz → östriol
GEBELİKTE HAKİM OLAN ÖSTROJEN : ÖSTRİOL :NORMAL FETAL
KARACİĞER VE ADRENAL
Östrojenler : P birlikte endometriumu implantasyona hazırlar
Uterin ve plasental damarlanma artışı
Uterin kasılma ve meme gelişiminde
Fetus
AMNİOTİK SIVI
Oluşum



İmplantasyon sonrası 2 Gh
1trim. – MATERNAL PLAZMA İNFİLTRATI
2trim. – FETAL PLAZMA,EKSTRASELLÜLER SIVI İNFİLTRATI
3trim. – FETAL İDRAR
İÇERİĞİ: ÜRE,KREATİNİN,ÜRİK ASİT,DESKUAME FETAL
HÜCRELER, VERNİKS,LANUGO,FARKLI SEKRESYONLAR
VOLÜMÜ:
12 GH – 50 ML
2trim – 400 ML
TERMDE – 1000 ML
AMNİOTİK SIVI
İşlev 1-Fetal Büyüme,Fetal hareketler ,kas ve iskelet
gelişimi ,simetri
2-Koruma (Mekanik, Biolojik)
3-Akciğer ve GİS Gelişim ve Olgunlaşması
4-Fetal Dolaşımda Güvence,Kordonu
kompresyondan korur
AMNİOTİK SIVI




Kaynak
Böbrek,
Sol-Sind Sistem
Zarlar
EMBRİYONAL KALP VE DOLAŞIM







Başlangıçta embriyo gaz ve gıda maddelerinin basit difüzyonu ile
beslenir
Embriyo 200-400 olunca difüzyon yetersiz kalır, dolaşım sistemi
mezodermden oluşmaya başlar
20. gün primitif kalp tübüler yapı şeklindedir
21. gün kardiyak halka, primitif atriyum, ventrikül oluşur
4.-5. hafta 4 odacıklı kalp oluşmaya başlar
20-22. gün kalp atımları oluşur
26-28. gün kalp dolaşımı ortaya çıkar
Fetal Dolaşım
Anatomik Yapılar
Plasenta
Umbilikal Kordon (2 arter
1 ven )
Duktus Venosus
Foramen Ovale
Duktus Arteriosus
Pulmoner Direnç Artışı
FETAL
DOLAŞIM

Plasenta = Akciğer

Umbilikal ven (% 80 O)

Duktus venozus
Portal sinus


V.cava inferior
Hepatik sinüsoidler

Hepatik ven

V.cava inferior

Vena cava inferiorda iki akım mevcut
1. duktus venozus getirdiği oksijen içeriği
yüksek kan >>Hızlı akımlı oksijenli kan
2. Vena cava inferiorun getirdiği>> Yavaş
venöz kan
OKSİJENLİ KAN
DUKTUS VENOZUS

V. CAVA İNFERİOR

SAĞ ATRİYUM

CRİSTA DİVİDENS
FORAMEN OVALE
SOL ATRİYUM

SOL VENTRİKÜL

ÇIKAN AORTA

KAROTİD VE KORONER
DAMARLAR
VENÖZ KAN
V. CAVA İNF.+V. CAVA SUP.

SAĞ ATRİYUM

SAĞ VENTRİKÜL

PULMONER ARTER
(Pulmoner Direnç Artışı)%10
akc.
%90
DUKTUS ARTERİOZUS

İNEN AORTA

VÜCUDUN ALT KISIMLARI+
UMBİLİKAL ARTER
Doğum Sonrası Dolaşım
DOĞUM SONRASI DEĞİŞİKLİKLER
DUKTUS ARTERİOZUS
PLASENTAL AKIM KESİLİR
AKCİĞER SOLUNUMU BAŞLAR


PERİFERİK VASKÜLER
OKSİJEN PULMONER
DİRENÇ ARTAR
VASKÜLER DİRENCİ AZALTIR

AKCİĞERLERE GİDEN KAN MİKTARI ARTAR,
DUKTUS ARTERİOZUS DARALIR. 2-3 HAFTADA KAPANIR
Prostaglandin E2 duktus arteriosus ‘un vazodilatasyonunu sağlar
•
Nonsteroid antienflamatuar ajanlar prostaglandin sentezini inhibe ederek
duktus arteriozusun kapanmasına neden olur.( İndometazin!!)
•
Bu ajanlar doğumdan 8 hafta kadar önce kesilmelidir
DOĞUM SONRASI DEĞİŞİKLİKLER
FORAMEN OVALE
PLASENTAL KAN AKIMI KESİLİR
UMBİLİKAL VENÖZ AKIM AZAL
AKCİĞER
PULMONER VENÖZ ARTAR.


SAĞ ATRİUM BASINCI AZALIR
SOL ATRİYUM BASINCI ARTAR

FORAMEN OVALE FONKSİYONEL KAPANIR
(5-6 AYDA )
UMBİLİKAL VEN LİGAMENTUM TERES
DUKTUS VENOZUS LİGAMENTUM VENOZUS
UMBİLİKAL ARTER UMBİLİKAL LİGAMENTLER
HEMATOPOEZ

Hematopoez
Mezoblastik Yolksak
Karaciğerde Hb F
Kemik iliğin Hb A

Fetal Hb 2+2
HbA:2+2
FHb ¾ + HbA 1/4
-Dönüşüm 32-34 Gh
-Doğum Sonrası 6-12 ayda %97 HbA + <%3 HbA2 (2+2)

2 trim. – Hb: 12 g/dL
Termde Hb: 15-18 g/dL , %5 Retikülosit, Çekirdekli Eritrosit
Kan Volümü 45 ml/kg

FETAL HEMOGLOBİN

HbF (,)
-  zincirinde -143
pozisyonunda histidin
yerine serindir

Serin pozitif yüklü histidine
göre daha az 2-3 DPG
bağlar, böylece HbF’in
oksijen afinitesi HbA’dan
daha fazladır

HbF %100’den %70’e
düşer.HbA %30 olur
Fetal Organlar

Sinir Sist


Endokrin
Üriner S

Sindirim
8 Gh
16
24-28
12 Gh
10
12
30
9-10Gh
16
32-40
Fötal Haraket
Yutma,Emme,Respiras
Işığa Duyarlık, İşitme
Hormonal Faaliyet
Mesane
Böbrekler Görülür
10ml/s idrar
İnsülin Sekresyonu
Enzimatik Sind, Peristaltizm
Kc Enzimatik Faaliyet
PULMONER SİSTEM

AKCİĞER GELİŞİM
5-7 H
13-20 H
22-24 H
Glandüler Evre
Kanaliküler Evre
Alveolar
Evre
Gelişim 10 Yıl Sürer
Kortisol,Tiroksin,TRH,TSH,GH, G Faktörler

Sürfaktanlar L,S,PG, PI
SURFAKTAN alveoler yüzey gerilimini azaltarak solunumda alveolleri
açık tutması için gereken gaz basıncı azaltır
TİP 2 PNÖMÖSİTLERCE ÜRETİLİR
%90 FOSFOLİPİD,%10 PROTEİN

AKCİĞER MATÜRASYONU
tekil gebelikte 34-35h
ikiz gebelikte 31-32h.tamamlanır
SİNİR SİSTEMİ VE DUYGU ORGANLAR




SPİNAL KORD EMBRYODA- TÜM KOLÜMNA VERTEBRA
24h. – S1
DOĞUMDA – L3
ERİŞKİNDE – L1
MİYELİNİZASYON 2 trim.BAŞLAR,DOĞUMDAN 1 YIL SONRA
GELİŞİMİNİ TAMAMLAR
SYNAPTİK FONKSİYON 8h.BAŞLAR
8 h.-boyun,vücut hareketleri
10 h.-ağız,parmak hareketleri,yutma
14-16h. solunum hareketleri
DUYGU ORGANLARI:
7 h.-tad tomurcukları
12h.-tad reseptörleri
24-26h.-sesler
28h.-ışık
GASTROİNTESTİNAL SİSTEM
10-12 Gh . FETUSTA YUTMA HAREKETLERİ BAŞLAR
GEÇ GEBELİKTE GİS AMNİOTİK SIVI MİKTARINI AYARLAR
(200-760ml)
AMNİOTİK SIVI: 1 GIS GELİŞİMİ
2 BESLENMEYİ SAĞLAR
MEKONİUM SİNDİRİLMEYEN KALINTILAR, FARKLI
SEKRESYONLAR, AKCİĞER GLİSEROFOSFOLİPİDLERİ,DESKUAME FETAL HÜCRELER, LANUGO, SKALP
SAÇLARI,VERNİKS İÇERİR
RENGİ BİLİRUBİNE BAĞLI OLARAK KOYU YEŞİL

KARACİĞERİN BİLİRUBİN KONJUGASYONU SINIRLI
-ERİTROSİT HAYATI KISA,BİLİRUBİN SENTEZİ FAZLA
-BİLİRUBİN MATERNAL DOLAŞIMLA ATILIR, AZ MİKTARI
KARACİĞERDE METABOLİZE OLUR

PANKREAS: İNSULİN 9-10 H, PANKREASTA
12 H.- KANDA
GLUKAGON 8h.-PANKREASTA
ENZİMLER 14h.-TRİPSİN,KEMOTRİPSİN, FOSFALİPAZ A,
LİPAZ SAPTANMIŞTIR
URİNER SİSTEM





BÖBREK GELİŞİMİ:1-2h.-PRONEFROZ
4-5h.-MEZONEFROZ
9-12h.-METANEFROZ
14h.-FONKSİYONEL NEFRONLAR OLUŞMAYA BAŞLAR
36h.-NEFRON SAYISI TAMAMLANIR
RENAL VASKÜLER DİRENÇ YÜKSEK, GFR DÜŞÜK, TÜBÜLER
REABSORBSİYON DÜŞÜK
İDRAR HİPOTONİK, ALKALİ
İDRAR ÜRETİMİ 12 h BAŞLIYOR
18h 7-14 ML/G
TERM 27-650ML/G
ENDOKRİN SİSTEM
-ADENOHİPOFİZ ORAL EKTODERMDEN GELİŞİR
7h.-ACTH
17h.-GH,PRL,TSH,FSH,LH
-NÖROHİPOFİZ NÖRÖEKTODERMDEN GELİŞİR
11h.-OKSİTOSİN,ARGİNİN VAZOPRESİN
-ORTA HİPOFİZ ERKEN GELİŞİP TERMDE GERİLER
MSH, b-ENDORFİN
-TİROİD: 10-12h.-TİROİD HORMONLARI SAPTANIR
FETAL TSH,T3,T4 :N
GEBEYE VERİLEN İYOT FETUSTA KONSANTRE OLUR
- ADRENAL GLANDLAR:
FETUSTA EN BÜYÜK ORGAN
DOĞUMDAN SONRA HIZLA GERİLER
STEROİDOGENEZ 100-200mg/g (30-40mg/g)
FETAL CİNSİYET
-KROMOZOMAL CİNSİYET FERTİLİZASYONDA BELİRL.
XX-KIZ , XY-ERKEK
-GONADAL CİNSİYET:
PRİMORDİAL GERM HÜCRELER YOLK SAKTAN GENİTAL
TÜBERKULE GÖÇ EDER,İNDİFFERENT GONADLAR OLUŞUR
6 GH >>. XY varsa TESTİS, XX ise OVER gelişir
TESTİS GELİŞİMİNİ TDF SAĞLAR
FETAL CİNSİYET
-FENOTİPİK CİNSİYET:
TESTİS: -MIS(Sertoli hücreler)-MÜLLERİAN YAPILARIN
REGRESYONU
-TESTOSTERON(Leydig hücreleri)-PRİMER VE
SEKONDER ERKEK SEKS KARAKTERLERİN
GELİŞİMİ
TESTİS YOKSA(overler olabilir,olmayabilir):
-PRİMER VE SEKONDER KADIN SEKS
KARAKTERLERİNİN GELİŞİMİ
-WOLLF KANALLARIN REGRESYONU