BAÜ FEF BİYOLOJİ BÖLÜMÜ MOLEKÜLER BİYOLOJİ 1 ARASINAV ANAHTARI 1. [D] [Y] Griffith deneyinin önemi kapsüllü bakterilerin kapsülsüzlerden daha patojen olduğunun anlaşılmasıdır (2p). 2. 1000 nükleotitten oluşan bir nükleik asit molekülünde 300 guanin nükleotit bulunuyorsa bu moleküldeki urasil nükleotit sayısı kaçtır? (4p) a) 0 b)200 c)300 d)400 e)600 3. Aşağıdaki azotlu bazların karşılarına yaygın adlarını yazınız (10p) a)2-amino-6-oksi pürin : GUANİN b)6-amino-pürin:ADENİN c)2,4-dioksi-5-metil-pirimidin: TİMİN d) 2,4-dioksi pirimidin: URASİL e) 2-oksi-4-amino-pirimidin: SİTOZİN 4. Timinin yapısı hakkında aşağıdakilerden hangisi en doğrudur? (2p) a) Asla riboza bağlanmaz b) Dördüncü karbonunda amino grubu vardır c) 5-metil urasil ile aynı şeydir d) N-1 noktasında bir metil grubu bağlıdır 5. [D] [Y] Avery, McLeod ve McCarthy, fajların kapsülle beraber bakteri hücresine girmediğini, sadece DNA moleküllerini aktardıklarını ispatlamışlardır? (5p) 6. DNA’nın A-DNA, B-DNA, C-DNA, D-DNA, E-DNA VE Z-DNA adında farklı formları bulunur. Bunlardan B-DNA formu biyolojik yönden önemli olduğuna inanılan konformasyondur. (5p) 7. İnsan genomunda yaklaşık 3milyar baz çifti olduğu tahmin edilmektedir. Buna göre bir insan hücresindeki bütün DNA molekülleri uç uça dizilebilse toplam uzunluk ne olur? (2p) a)102cm b)204cm c)102m d)204m e)hiçbiri 8. BAKTERİYEL TRANSFORMASYON, ÇEŞİTLİ HÜCRE TİPLERİNİN (SPERM VE SOMATİK HÜCRELER) DNA İÇERİĞİ, UV IŞIĞININ ETKİSİ VE ABS SPEKTRUMU Ökaryotlarda DNA’nın genetik materyal oluşu ile tutarlı olan gözlemlerdir. (6p) 9. Aşağıdakilerden hangisinin Tm derecesi en yüksektir? (2p) a)TAACTACGAA b)TCATGCGATC c)AAATTTGGGA d)CTTAAATTTG e)ATTGAGTGTA 10. Hiperkromik etki hakkında hangisi doğrudur? (2p) a)A+T oranı yüksek olan DNA’da görülür b)G+C oranı yüksek DNA’da görülür olan RNA’da görülür d)G+C oranı yüksek RNA’da görülür e)hiçbiri c) A+T oranı yüksek 11. X ve Y etiketli 2 DNA örneğinin Cot ½ değerleri sırasıyla 5 ve 10’dur. Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesin doğrudur? (nt:nükleotit) a)Birinci ikinciden daha çok nt içerir. (2p) b)İkinci birinciden daha çok nt içerir c)eşit miktarda nt içerirler d)birincinin tekrar miktarı daha fazladır e) hiçbiri 12. Aşağıdaki bulguları veren bir canlının genetik materyalini açıklayan bir model önererek aşağıda bu modelin özelliklerini açıklayınız (veya Watson-Crick modeliyle karşılaştırınız). (14p) a) X-ışını profili genel DNA görünümündedir ancak biraz farklı boyutlarda ve düzensizdir b)Hiperkromik etki gözlenmektedir c) %8 Adenin, %37 Guanin, %37 Ksantin, %18 Hipoksantin içermektedir d)%75 d-riboz, %25 riboz içerir. a’ya göre molekül düzensiz sarmal yapıdadır. b’ye göre molekül çift sarmaldır. c’ye göre molekülde Guanin ve Ksantin eşleşirler, Adenin ve hipoksantinin ise eşleşme yapmamaktadırlar. d’ye göre G ve K d-riboz içerir ve çift sarmalı oluşturur, Adenin ve Hipoksantin ise eşleşme yapmadığından düzensiz halkalar oluştururlar. 13. Yarı-saklı replikasyon ne anlama gelir? (2p) a)Çift sarmalın tamamı açılmadan replikasyonun cereyan etmesi b) Replikasyon esnasında DNA molekülünün yarısının enzimler tarafından kuşatılmış olması c) Replikasyon sonucu oluşan iki molekülden her birinin bir eski bir yeni zincir taşıması d) Replikasyon sonucu oluşan iki yeni molekülden birinin tamamen yeni zincirlerden diğerinin de eski zincirlerden oluşması e)hiçbiri 14. Bakteriyel DNA polimeraz 1’in beş özelliği (2p) a) zincir sentezinin başlatılamaması b)5’-3’ polimerizasyon c) 5’-3’ exonükleaz aktivite exonükleaz aktivite e)hücrede en çok bulunan DNA polimeraz olması şeklinde sıralanabilir. d)3’-5’ 15. Aşağıdaki durumlarda E.coli’nin hangi enzim ya da işlevlerinin etkilendiğini tahmin ediniz. (10p) a) Yeni sentezlenin DNA bir çok yanlış eşleşmiş baz çifti içeriyor: DNA polimeraz I (ya da III’ün ε altbirimi) bozuk veya eksik b) Okazaki fragmanları birikiyor ve DNA sentezi tamamlanmıyor: DNA ligaz eksik veya bozuk c) Sentez başlamıyor: RNA primeri sentezleyen primaz eksik yada bozuk d)Sentez çok az: DNA polimeraz 3 bozuk veya iyi çalışmıyor e) Replikasyon sonrası tamamlanmamış üstün kıvrımlı zincirler bulunuyor: DNA giraz bozuk ya da eksik. 16. Replikasyon prokaryotik DNA’da OriC ya da replikasyon orijini, ökaryotik DNA’da ise ARS ya da özerk replike olan diziler adı verilen bölgelerden başlar. Bu bölgeler prokaryotlarda 9-13 baz’dan oluşan tekrar dizileri içerirken ökaryotlarda 11 baz çiftlik birimlerden oluşur. Ayrıca bu bölgeler her bir prokaryotik genomda 1 tane bulunurken, her bir ökaryotik genomda birden fazla bulunur. (12p) 17. İki yakın bağlantılı gen arasındaki karşılıklı olmayan (non-resiprokal) değiş-tokuş olayı gen dönüşümü olarak adlandırılır. (2p) 18. Doğrusal kromozomların uçlarının replikasyonu sonucu oluşan sorunu ve bu sorunun çözümünün aşamalarını açıklayınız. (16p) Doğrusal kromozomlarda kesintisiz zincirdeki sentez normal olarak kromozom ucuna kadar devam ederken, kesintili zincirde RNA primeri uzaklaştığında boşalan yerine DNA sentezlemek için primerin tutunacağı yer kalmamaktadır. Böyle olunca her replikasyon sonucu kromozomun bir RNA primeri boyu kısalması söz konusudur. Bu prolemi aşmak için telomeraz enzimi kullanılır. Telomerlerin çoğu TTGGGG şeklinde sonlanmaktadır. Telomeraz her replikasyon sonrası bu diziyi kromozomun ucuna eklemektedir. Kromozomun sonuna ilave edilen TTGGGG dizleri saç tokası gibi kıvrılır ve karşı karşıya gelen Guanozinler arasında yaygın olmayan bir biçimde H bağları kurularak yapının dayanıklılığı sağlanır. Böylece uzaklaştırılan RNA primerinin yeri DNA pol I tarafından doldurulur. Bundan sonra replikasyon tokası kırılır ve replikasyon sonucu DNA kaybı engellenmiş olur.