Slayt 1 - Plant Media

Bilimsel sınıflandırma
Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Salicales
Familya: Salicaceae
Cins: Populus
Morfolojik özellikleri
• Bir cins iki evciklidir ve polenleri
rüzgar aracılığıyla taşınır
(anemogam). Çiçek kurulları
aşağıya sarkan kedicikler
halindedir.
• Yazın yeşil , piramit veya geniş
bir habitusa sahip boylu
ağaçlardır.
• Gövde önce düzgün ileri
yaşlarda kalın ve derin yarıklıdır.
• Terminal tomurcuklu ender
olarak pseudoterminal
tomurcukludurlar.
• Sürgünlere çok sıralı sarmal
dizilmişlerdir.
• Tomurcuklar eşit büyüklükte
olmayan çok sayıda pullarla
örtülmüştür ve bazıları da
yapışkan bir madde ile
sıvanmıştır.
• Uzun ve kısa sürgünler
belirgindir. Sürgünlerin özü beş
kollu, yıldız şeklindedir.
• Çoğunlukla uzun saplı olan
yaprakları üçgen, elips,
yumurta-yürek biçiminde veya
dar şerit halinde olmak üzere
değişik formlarda ve
boyuttadır.
• Yaprak ayasının kenarları tam,
kaba veya ince dişlidir veya
dilimli dişlidir. Kulakçıklar
dikkati çekecek şekilde
büyüktür. Yaprak sapları
yandan basık, dört köşe veya
silindiriktir
• Kavakların traheleri
dağınıktır.Hafif ve
yumuşak bir odunları
vardır.
• Periant yapraktan
oluştuğu kabul olunan
testi şeklinde bir
oluşum çiçekleri içine
almıştır.
• Çiçekler
yapraklanmadan önce
açar.
Odununun kullanım alanları
• Kalın çaplı kavaklar genellikle kaplama ve
kontrplak endüstrisinde değerlendirilmektedir.
Kibrit yapımında kavak odunu kullanılmaktadır.
• Ayrıca çizim (tersimat) masaları, ambalaj
sandıkları, kuru maddeler için fıçılar ile sunta ve
yonga-lif levhalarının yapımında kavak odunları
geniş ölçüde kullanılmaktadır.
Türkiye’de Ekilen Araziler
• Kavak ekimi ve üretimi Türkiye‘de hemen
hemen her bölgede yapılmaktadır. Her
bölgenin doğal koşullarına bağlı kavak
çeşitliliği vardır.
• Türkiye’nin en büyük kavak ormanları
Samsun ili, Terme İlçesindedir. Kanada’dan
sonra dünyada ikinci yerdedir. Yeşilırmak
ovasında, yaşayan halkın geçim
kaynaklarından en önemlisi kavak
yetiştiriciliğidir. Termeden bütün Türkiye’ye
ve yurtdışına kavak ihracatı yapılmaktadır.
TÜRLERİ
•
•
•
•
•
Ak kavak (populus alba)
Fırat kavak (populus euphratica)
Kara kavak (populus nigra)
Titrek kavak (populus tremula)
Boz kavak (p. alba x p. tremula melezi)
Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Salicales
Familya: Salicaceae
Cins: Populus
Tür: Populus alba
AK KAVAK(Populus alba)
• 30-40 m‘ ye kadar
boylanabilen, geniş tepeli
ağaçtır. Gövde kabuğu
parlak beyaz renklidir.
• Nisan aylarında ortaya
çıkan erkek ve dişi çiçekler
sarkık duran kedicik adı
verilen kurullar halindedir.
Değişik toprak koşullarına
kolay uyum sağlar.
Dişi Çiçek
Erkek Çiçek
Tomurcuk
TEPE ŞEKLİ
Geniş yuvarlak ve nadiren piramit bir tepe yapır. Tepe
çapı maksimum 10-12 m.dir.
KÖK YAPISI
Yoğun ve geniş yüzeylere yayılan istilacı kökleri vardır.
IŞIK İSTEĞİ
Işık ağacıdar.
MEYVE VE ÇİÇEK
Meyve iki karpelli kapsül biçimindedir. Açılınca içinden
bol sayıda tohum çıkar. Mart-Nisan ayında açan
çiçekleri kokulu, dioik, başak kuruluşunda ve sarımsı
pas renginde seyrek tüylerle örtülüdür. Erkek çiçekler
kalınca, 3-7 cm. uzun olup dişi çiçekler daha kısadır.
Döllenme anemogamdır.
YAPRAK VE SÜRGÜN
Yapraklar uzun saplı, yumurtamsı ya da çınar
yaprağınıandırır görünüşte, 3-5 dilimli, 6-12 cm. uzun
ve dilim kenarları kaba dişli, yaprak tabanı yuvarlakça
yürek biçimli, üst yüzü parlak koyu yeşil ve tüysüz, alt
yüzü sık ve keçe gibi beyaz tüylerle örtülüdür. Kısa
sürgündeki yapraklar daha küçük, dairesel, eliptik ve
düzensiz dişlidir. Yaprak sapları ve genç sürgünler
tüylüdür.
• Hava kirliliğine, tuzlu esintilere
ayrıca kuraklığa diğer
kavaklardan daha dayanıklıdır.
Özellikle bir çok bitkinin iyi
gelişmediği deniz kıyısı
düzenlemelerinde isabetli bir
seçim olarak önerilir.
• Doğal yayılış alanı Kuzey Afrika,
Orta ve Güney Avrupa, Orta ve
Güney Rusya, Güneybatı Sibirya
ve Türkiye'dir.
TÜRKİYE’DEKİ YAYILIŞI
Türkiyede (Kuzey, kuzeybatı ve Güneş Anadolu) oldukça geniş bir yayılış gösterir.
Nehir kenarlarında (örneğin; Meriç havzası) su basar ormanlarında çok büyük çaplar
ve hatta boylar elde eder.
Yetişme muhiti istekleri özellikle rutubet ve ısı bakımından Titrek kavağa nazaran
daha çok fazladır. Fakat diğer Kavaklara nazaran ışık isteği azcadır
İşlenme özeliği iyi
Kurutulabilme özeliği Kolay
Dayanıklılık Az
Kullanım yeri Kibrit, kaplama-kontplak, amabalaj malzemesi,
yapı malzemesi, mobilya, kurşun kalem.
Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Salicales
Familya: Salicaceae
Cins: Populus
Tür: Populus nigra
Kara kavak(Populus nigra)
• 30 m'ye kadar boylanan karakavağın
tacı geniş yumurtamsı; kabuğu soluk
gri renkte, yaşlandıkça oluklaşır.
Sürgünler sarımsı renkte tüysüz, düz
ve yuvarlaktır. Tomurcuklar
yumurtamsı şekilde çok yapışkandır.
Yaprak sapı yan tarafı yassıdır.
• Yaprak rombik (eşkenar dörtgen
biçiminde) ve rombik-yumurtamsı
veya üçgenimsi, yaprak kenarı
tırtıllı-testere dişli, ucu uzun sivri
uçludur.
• Dişi tomurcuklar uçta
dışa doğru eğrilmiştir.
Erkek kedicikler 5-6 cm
uzunluğunda ekseni
tüysüzdür.
• Çit bitkisi olarak ve
dere kenarlarında
sıklıkla yetiştirilir.
İklim isteği:
İkim bakımından özel bir isteği yoktur. Donlara
dayanıklıdır.
Ilıman iklimlerde iyi gelişme gösterir. Işık ağacıdır.
Tohum Özellikleri :
Tohumlar sarı renkte, beyaz ve yumuşak tüylerle
örtülmüştür. Tohumlarda yassı tüy demetleri vardır
ve rüzgarla dağılırlar. Tohum Haziran’da olgunlaşır.
Kök Yapısı:
Çok geniş yüzeylere dağılan istilacı kökler geliştirir
Doğal Yayılış ve Rakım :
Orta ve Güney Avrupa, Kuzey Afrika, İran ve
Asya’nın doğu bölgeleri ile yurdumuzda Ege
ve Karadeniz Bölgeleri’nde doğal olarak
yetişir ve 1400 m. Rakıma kadar çıkar.
İşlenme özeliği Orta
Kurutulabilme özeliği Kolay
Dayanıklılık Az
Kullanım yeri - Kibrit, kaplama-kontplak,
amabalaj malzemesi, yapı malzemesi,
mobilya, kurşun kalem.
Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Salicales
Familya: Salicaceae
Cins: Populus
Tür: Populus tremula
Titrek kavak(Populus tremula)
• 25. m 'ye kadar boylanabilen,
sık dallı, geniş konik tepeli,
kışın yaprağını döken ağaçtır.
• Parlak ve düz kabukları ağaç
yaşlanınca koyu gri renkli ve
derin olukludur.
• Uzun sürgünlerde yapraklar
sivri uçlu, yumurta şeklinde,
kenarları düzensiz dişlidir. Kısa
sürgün üzerindekiler ise
dairemsi şekilde, küt uçludur.
Yaprak sapı uzundur.
• Mart-nisan aylarında
görülen erkek ve dişi
çiçekler aşağıya doğru
sarkan kurullar
halindedir.
• Doğal yayılış alanı
Avrupa, Kuzeybatı Afrika,
Asya, Kafkasya ve
Sibirya'dır.
• Öncü ağaçlardır. Hızlı
büyür, kuvvetli kök ve
kütük sürgünü verir.
Tohum Özellikleri:
 Tohumların etrafında
yünsü tüy demetleri
vardır.
 Tohum olgunlaşma zamanı
Mayıs-Haziran’dır.
 Daha sonra tohumlar
rüzgarla uçarak dağılırlar.
 Nemli topraklarda
çimlenme gücü bulan
tohumlar bu yeteneğini
çabuk yitirirler.
Kök Yapısı :
• Sığ fakat geniş
yüzeylere dağılan
yayvan kök sistemi
geliştirir.
• Kök sıkışıklığına
karşı hassastır
İklim İsteği:
 Ilıman ve serin iklimleri sevmekle
birlikte değişik iklim koşullarına
adaptasyonu yüksektir.
 Dona dayanıklıdırlar.
 Işık isteğinin karşılanması için
devamlı olarak tepe serbestliği
ister.
 Optimal şartlarda hızlı büyür.
 Maksimum 20-30 m. Boy yapar.
Diğer Özellikleri:
 Grupların içinde yamaçların, çıplak alanların, ve
kıyıların tespitinde veya rüzgar koruyucu olarak
kullanılır. Sonbahar renklenmesi altuni sarıdır.
Öz çürüklüğü yapar.
 Odunu çok elastik ve yumuşak olup kolay işlenir.

• Yaprakları hafif bir rüzgarla bile titrer.
Doğal Yayılış ve Rakım :
Avrupa ve Asya’da kuzeye (70° enlemin üzerinde) ve
doğuya doğru en fazla ilerleyen bir türüdür. Orta ve Kuzey
Asya, Sibirya, Türkiye, Kafkaslar vatanıdır. Dağlarda oldukça
fazla yükseklere çıkar.
TÜRKİYEDE YAYILIŞI
 Titrekkavak Türkiye’de hemen her tarafta
yayılmıştır; Doğu Anadolu’da özellikle Erzurum ve
Erzincan yörelerinde Meşelerle birlikte oldukça
geniş sahalar kaplar. denizden 1800-1900 metre
yüksekliklere çıkar.
İşlenme özeliği iyi
Kurutulabilme özeliği Kolay
Dayanıklılık Az
Kullanım yeri Kibrit, kaplama-kontplak,
amabalaj malzemesi, yapı malzemesi, mobilya,
kurşun kalem.
Kavağının oluşturduğu
meşçereler;
• Titrek Kavak – Meşe
• Titrek kavak - Sarıçam – Karaçam