GÜVENL* AMBULANS SÜRÜ*LER*

GÜVENLİ AMBULANS SÜRÜŞLERİ
AMBULANSIN TEKNİK
EKİPMANLARINI,FONKSİYONU,ARIZASINDA
OLACAKLAR,BUNLARIN KONTROLÜ VE BAKIMI
Ateşleme Sistemi
Görevi:
Silindir içersine alınan benzin-hava karışımının
ateşlenmesini sağlamaktır.
Sistemin Parçaları
• Akümülatör: Elektrik kaynağıdır. Motor
çalışmazken tüm elektriği alıcıları besler. Motorun
ilk harekete geçmesi için marş motoruna gerekli
olan elektriği verir. Motor çalıştığında devre dışı
kalır. Kısaca akü veya bataryada denilir. Altı adet
elemandan meydana gelmiştir. Her eleman dış
devresine 2 volt gerilim verir. Elemanlar birbiri ile
seri olarak bağlanmıştır. Dolayısı ile (+) kutup başı
ile (-)kutup başı arasında 12 volt gerilim bulunur.
Elemanların içinde (+) ve (-) plakalar bulunur.
Akünün artı kutup başı eksi kutup başına göre
daha kalındır.
• Ayrıca elektrolit adı verilen bir sıvı ile doludur.
Elektrolit adı verilen sıvı plakaların 1cm üstüne
kadar doldurulur.
• Elektrolit saf su ile sülfürik asit karışımıdır.
Sülfürik asit saf su ile karışmış olsa da yakıcıdır.
Cilde göze temas etmemelidir. Ettiğinde bol su
ile yıkanmalıdır. Elbisemize damladığında
yakarak yıpratacaktır.
Acil araçların elektrik ihtiyacı diğer araçlardan
çok daha fazladır.
Bunun için acil araçlarda 24 voltluk çift akü
bulunmalı akülerin bir tanesi araç mekaniği
için kullanılırken diğeri kabin aydınlatması ve
tıbbi ekipmanlar için kullanılmalıdır.
Son yıllarda aküler, bakım istemeyen, asidi
konmuş ve kullanıma hazır olarak satılmaktadır.
Bu akülerin üzerinde şarj göstergesi bulunmakta,
sürücü bu gösterge vasıtası ile akünün durumu
hakkında bilgi edinebilmekte, şarj veya saf su
ihtiyacını saptayabilmektedir.
Göstergenin yeşili göstermesi, akünün şarjlı ve
sorunsuz çalışacağını, siyah ise akünün şarja
ihtiyacı olduğunu, beyaz ise saf su eklenmesi
gerektiğini göstermektedir.
• Akünün ömrünü uzatmak ve beklenmedik
arızalar ile karşılaşmamak için yapılması
gerekenler;
• 1. Akü araca bağlanırken önce pozitif kutup
başı sonra negatif kutup başı bağlanmalıdır.
Sökme işlemi sırasında ise bu işlemin tam tersi
yapılmalıdır.
• 2. Akünün, araca monte edildikten sonra
hareket etmemesi, sarsıntı yapmaması gerekir.
eğer akü araç çalışır durumda iken sarsıntı
yapıyorsa altı ve yanları sünger ile
desteklenmelidir.
• 3. Kutup başlarının oksitlenmemesine dikkat
edilmeli, korumak için kutup başlarına gres
yağı veya vazelin sürülmelidir.
• Oksitlenmiş kutup başları sadece ılık su ve
yumuşak fırçalar ile temizlenmelidir.
• Araç uzun süre çalışmamışsa, yanlışlıkla farlar
açık bırakılmışsa ya da başka bir nedenden
dolayı araç çalışmayabilir . Böyle bir durumda
çalışmama nedeninin akü olduğundan
emin iseniz;
• Uzun süre marşa basmayınız,bu aracınızda
bazı arızalara neden olabilir.
• Aracınızı, iterek veya çekerek
çalıştırmayın, triger kayışı kopabilir ya da diş
atlayabilir.
Doğru çalıştırma yöntemi, aküyü takviye
ederek çalıştırmaktır.
• Doğru takviye yapmak için;
1 - Öncelikle boş akü ve takviye yapılacak
akünün geriliminin ve kapasitesinin aynı
olmasına dikkat edilmelidir.
Bu bilgiler akülerin üzerinde yazmaktadır.
• 2- Her iki aracın da gereksiz lamba ve
aksesuarları kapatılmalıdır, acil araçta medikal
ekipmanların çalışmadığına ve ya şarj
olmadığından emin olunmalıdır.
Böyle bir durumda cihazların zarar
görebileceği unutulmamalıdır.
3. Araçlar birbirine temas etmeyecek
şekilde yaklaştırılmalıdır .
Araçların başka bir iletken ile bir birine bağlı
olmadığına emin olunmalıdır.
Böyle bir durumda pozitif uçlar birbirine
bağlandığında araçların tamamında elektrik
enerjisi oluşur.
Kontak Anahtarı
Devreyi açıp kapayan bir elemandır.
Kontak anahtarı yerine takıldığında direksiyon
kilidi açılır.
1.kademeye getirildiğinde bazı elektrikli devreler
çalışır.
2.kademeye getirildiğinde göstergeler çalışır.
Bu konuma akünün Ateşleme konumu da denilir.
Motor çalıştığı sürece kontak anahtarı bu
konumda durur.
• 3.kademe marş konumudur. Motor ilk
harekete geçer. Kontak anahtarı bu konumda
durmaz. Motor çalıştığında anahtar serbest
bırakılır. Serbest kalan anahtar ateşleme
konumuna geri gelir. Kontak anahtarı geri
çevrildiğinde ateşleme sistemine giden
elektrik akımı kesileceğinden bujiler kıvılcım
çakmaz motor da stop eder.
Yakıt Sistemi
Hava filtresi periyodik olarak 5.000 - 10.000
kilometrelik dönemlerde değiştirilmelidir.
Hava filtresi mutlaka ayda bir defa temizlenmelidir.
Hava filtresi düzenli olarak uygun bir şekilde
temizlenmez ve ya değiştirilmez ise, tıkanır.
Bu durumda motor ihtiyacı olan havayı alamaz ve
zengin karışım dediğimiz durum ortaya çıkar.
Yakıt sistemi ile ilgili en önemli arızalardan
bir tanesi araç motorunun boğulmasıdır.
Araç çalışmazken gereksiz yere gaz pedalının
pompalanması ya da hava filtresinin tıkalı
olması gibi nedenlerle motor boğulabilir.
Böyle bir durumda, belli bir süre beklendikten
sonra araç kendiliğinden çalışacaktır.
Dizel motorlarda karşılaşılan en önemli
sorunlardan bir tanesi motorun hava
yapmasıdır.
Depoda yakıtın bitmesi, Yakıt borularındaki
problemlerden dolayı sisteme hava girmesi,
Yakıt filtresinin değiştirilmesi temizlenmek için
sökülmesi gibi nedenlerden dolayı hava
yapabilir.
Sisteme hava girdiğinde, enjeksiyon pompası,
mazotu enjektörlere pompalayamaz.
Motorun hava yapması durumunda sistemin
havasının alınması gerekir.
Yağlama Sistemi
Motor yağının düzeyi günlük olarak kontrol
edilmelidir.
Kontrol sırasında yağın köpürmüş olması yağa
su karıştığının bir göstergesidir.
Motor yağının kontrolü sırasında dikkat
edilmesi gerekenler;
Araç mutlaka düz bir zeminde olmalıdır.
Motor soğuk iken, yağ seviyesi kontrol
edilmemelidir.
Motor stop edildikten hemen sonra
• yağ kontrolü yapılmamalıdır.
Motor stop edildikten hemen sonrada
yağ kontrolü yapılmamalıdır.
Motor stop ettikten sonra 3 - 5 dakika
beklenip motor soğumadan kontrol
yapılmalıdır.
Soğutma Sistemi
Su seviye kontrolü günlük yapılması
gereken bir bakımdır.
Su seviyesi araçta ilave su kabı var ise, onun
maksimum ve minimum seviyesini gösteren
çizgiler arasında, ilave su kabı yok ise,
radyatörde bulunan peteklerin üzerinde
olmalıdır.
Sisteme su konulacak ise, mümkünse saf su
tercih edilmelidir.
Eğer saf su bulunamazsa, sertlik derecesi
düşük (kireçsiz) su konulmalıdır.
Sıcak motora soğuk su ya da antifriz
konulmamalıdır.
Bu silindir bloğu ile birlikte bağlantı
hortumlarının çatlamasına neden olur.
Motorun Hararet Yapmasının
Nedenleri
• Radyatörde su azalmıştır.
• Radyatör petekleri paslanmış yada tıkanmıştır.
• Vantilatör kayışı kopmuş ya da gevşemiştir.
• Termostat arızalanmıştır.
• Motor yağı azalmıştır.
• Motor soğutma kanalları kireçlenmiş ya da
tıkanmıştır.
• Fan otomatiği arıza yapmıştır.
• Motor uygun vites ve hızda kullanılmamaktadır.
Şarj Sistemi
• Vantilatör kayışı; alternatörün çalışmasını sağlar.
Dolayısıyla vantilatör kayışı koptuğunda bundan
soğutma sisteminden daha çok şarj sistemi
etkilenir.
Vantilatör kayışının koptuğunu ilk olarak şarj
göstergesi ikaz eder.
Aydınlatma ve Uyarı Sistemi
Aydınlatma ve uyarı sisteminin en önemli
arızası sistemde kısa devre olmasıdır.
Elektrik aksamında kısa devre olması
durumunda, koruyucu olarak ilgili sigorta atar.
Böyle bir durumda, kısa devrenin nedeni
anlaşılmadan ve arıza giderilmeden yeni
sigorta takılmamalıdır.
Bu önemli arızalara neden olabilir.
Fren lambalarının yanmamasının nedeni
genellikle fren müşürünün arızalı olmasına
bağlıdır.
Eğer aynı devreye bağlı lambaların tamamı
yanmıyorsa bunun nedeni, ilgili sigortanın
atması veya lamba anahtarının bozulması
olabilir.
Devredeki lambalardan sadece biri ya da bir
kaçı yanmıyorsa,yanmayan lambanın ampulü
patlamış, kablo bağlantıları çıkmış veya
paslanmış olabilir.
Sinyallerin yanmamasının nedeni,flaşörün
arıza yapmasına, sigortaya,sinyal anahtarına
veya yanmayan sinyalin ampulünün
patlamasına bağlı olabilir.
Far ayarı yapılırken kısa huzmeli farların 25
metre uzun huzmeli farlarında 100 metre
gösterecek şekilde ayarlanması gerekir.
Araç Güç Aktarma Organları
Bir sürücülük alışkanlığı olan,sürüş sırasında
ayağın debriyaj pedalı üzerinde bırakılması,
uzun vadede debriyaj bilyesine ve balatasına
zarar verir. Sürüş sırasında sol ayak debriyaj
üzerinde bırakılmamalıdır.
Debriyaj balatasının aşınması durumunda,
hareket, valondan vites kutusuna tam olarak
iletilemez, aracın devri ile hızı birbirini tutmaz
ve performans kaybı olur.
Bu durumda Aşınan debriyaj balataları
mutlaka değiştirilmelidir.
Lastiğin performansını ve ömrünü
etkileyen faktörler
Hava basıncı; lastik hava basıncı günlük olarak
kontrol edilmelidir.
Lastikler araç kullanma kılavuzunda
tavsiye edilen miktarda şişirilmelidir.
Lastik hava basıncı kontrolü, lastikler soğukken
yapılmaya özen gösterilmelidir.
Lastikte hava basıncı düşük olursa,lastikler
kenarlardan yıpranır,direksiyon zor döner, fren
mesafesi kısalır ve enerji kaybı olur.
Lastik hava basıncı yüksek olursa,lastikler orta
bölümden yıpranır,fren mesafesi uzar, araçta
zıplamalar olur.
Rot ayarı
Aracınızın mekanik ve süspansiyon
sistemlerindeki arızalar nedeni ile direksiyon
ve araç yönünün aynı olmaması durumunda
araçta rot ayarı yapılmalıdır.
Balans ayarı
Lastik balans ayarının bozuk olması
durumunda lastik titreme yapar.
Bu titreme yüksek hızlarda direksiyonda da
hissedilir ve direksiyon hakimiyetini zorlaştırır.
Balanssızlığın nedeni jant ve lastiğin uygun
olarak eşlenmemesinden kaynaklanır.
Fren Sistemi
• Günümüzde yaygın olarak kullanılan
Westinghouse tipi frenli araçlarda hareket
halinde iken motor stop ettirilirse fren tutmaz.
Bu nedenle, motor çalıştırılmadan araç
hareket ettirilmemelidir.
Fren hidroliği günlük olarak kontrol edilmeli ve
az miktardaki eksiImeler bile dikkate
alınmalıdır.
Her 10.000 kilometrede bir araç fren sistemi
kontrol edilmeli, balatalar her 20.000 - 25.000
kilometrede bir değiştirilmelidir.
• Frenlerin tutmamasının veya zayıflamasının
nedenleri;
• Fren hidroliğinin eksilmesi
• Sistemden kaçak olması
• Sistemdeki kaçaktan dolayı balataların
yağlanması
• Balataların aşınması
• Fren ayarının bozuk olması
SON