Gösterge Protokolleri Seti: Toplum (SO)

advertisement
IP
Gösterge Protokolleri Seti:
Toplum (SO)
© 2000-2010 GRI
Versiyon 3.0
Gösterge Protokolleri Seti: SO
IP
Toplum
Performans Göstergeleri
Unsur: Yerel Halk
Temel
SO1
iriş, işletme ve çıkış da dâhil, operasyonların
G
yerel halk üzerindeki etkilerini değerlendiren
ve yöneten tüm programların ve
uygulamaların niteliği, kapsamı ve etkililiği.
Temel
Temel
Temel
Unsur: Yolsuzluk
SO2 Yolsuzlukla ilgili riskler yönünden analiz edilen
işletme birimlerinin yüzdesi ve toplam sayısı.
SO3 Kurumun yolsuzluğu önleme politika
ve prosedürleri konusunda eğitim alan
çalışanların yüzdesi.
SO4 Yolsuzluk vakalarına karşı alınan önlemler.
İ l av e
Temel
Unsur: Kamu Politikası
SO5 Kamu politikalarına karşı tutum ve kamu
politikası geliştirmeye ve lobi faaliyetlerine
katılım.
SO6 Ülkelere göre siyasi partilere, politikacılara ve
ilgili kuruluşlara yapılan mali ve ayni katkılar.
İ l av e
Unsur: Rekabeti Kısıtlayan Davranış
SO7 Rekabeti kısıtlayan davranış, tröst ve tekelcilik
uygulamalarına yönelik yapılan yasal
işlemlerin toplam sayısı ve bu işlemlerin
sonuçları.
Temel
Unsur: Uyum
SO8 Yasa ve yönetmeliklere uyulmaması nedeniyle
kesilen önemli cezaların parasal değeri ve
parasal olmayan yaptırımların toplam sayısı.
Versiyon 3.0
1
IP
Gösterge Protokolleri Seti: SO
Gerekçe
Genel Referanslar
İşgücü, İnsan Hakları ve Ürün Sorumluluğu kategorileri,
belirli paydaş gruplarıyla (örneğin çalışanlar ya da
müşteriler) ilgili toplumsal etkileri ele alır. Fakat
kurumların toplumsal etkileri aynı zamanda içinde
faaliyet gösterdikleri piyasa yapılarıyla ve paydaş
gruplarının etkileşim halinde olduğu toplumsal
ortamları oluşturan sosyal kurumlarla da bağlantılıdır.
Bu etkileşimler ve kurumun yerel halklar gibi toplumsal
gruplarla olan ilişkilere yaklaşımı, sürdürülebilirlik
performansının önemli bir bileşenini oluşturur.
Dolayısıyla Toplum Performans Göstergeleri, kurumların
içinde faaliyet gösterdikleri yerel halklar üzerindeki
etkilerine ve kurumun diğer toplumsal kuruluşlarla
etkileşiminin nasıl yönetilip yönlendirildiğine odaklanır.
Özellikle de rüşvet ve yolsuzluk, kamu politikalarının
oluşturulma sürecine müdahale, tekelci uygulamalar,
ve işgücü ve çevre ile ilgili olanlar haricindeki yasa ve
yönetmeliklere uyum konularında bilgi edinmeye çalışır.
•
OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü)
Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
•
OECD Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu
Görevlilerine Rüşvet Verilmesinin Önlenmesi
Sözleşmesi (OECD Convention on Combating
Bribery of Foreign Public Officials in International
Business Transactions), 1997.
•
OECD Kurumsal Yönetişim İlkeleri (OECD Principles
of Corporate Governance), 2004.
•
Amerikan Devletleri Arasında Yolsuzlukla Mücadele
Sözleşmesi (Inter-American Convention Against
Corruption), 1996.
•
Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi
(United Nations Convention Against Corruption),
2003.
Tanımlar
Yolsuzluk
Yolsuzluk, “kendisine verilen gücü kişisel çıkar için kötüye
kullanmaktır”1 ve kamuyu ya da özel sektörü temsil eden
kişiler tarafından teşvik edilebilir. Bu belgede yolsuzluk;
rüşvet, dolandırıcılık, gasp, gizli anlaşma, çıkar çatışması
ve kara para aklama gibi uygulamaları da içerecek
şekilde yorumlanmıştır. Bu bağlamda, kurumun işlerini
yürütmesi açısından aldatıcı, yasa dışı ya da güven
ihlali oluşturacak bir iş yapmak üzere bir teşvik olarak
herhangi bir kişiden hediye, borç, ücret, ödül ya da başka
avantajlar alınması ya da bunların herhangi bir kişiye
verilmesi de buna dâhildir.2 Burada paranın yanı sıra,
ücretsiz ürün ve tatiller ya da hak edilmemiş avantaj
sağlamak amacı veya olasılığıyla ya da bu avantajın elde
edilmesi için manevi baskı yaratacak şekilde verilen özel
kişisel hizmetler gibi hediyeler de söz konusu olabilir.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International)
Bu tanımlar, Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün yönettiği bir
projeyle oluşturulan “Rüşvetle Mücadele Yönelik İş İlkeleri”ne
dayanmaktadır. 1
2
2
© 2000-2010 GRI
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO1 Giriş, işletme ve çıkış da dâhil,
operasyonların yerel halk üzerindeki
etkilerini değerlendiren ve yöneten tüm
programların ve uygulamaların niteliği,
kapsamı ve etkililiği
1. Gerekçe
Giriş, işletme ve çıkış gibi kurumsal operasyonlar, belirli
bir bölgenin sürdürülebilirliği üzerinde çok sayıda
önemli etki yaratır. GRI Çerçevesi’nde yer alan çevre
emisyonları ya da ekonomik veriler gibi Göstergeler,
raporlama yapan kurumun olumlu ve olumsuz etkilerinin
genel bir tablosunu çizseler de, bu etkilerin yerel halklar
ya da coğrafi bölgeler düzeyinde tek tek dökümünü
yapamayabilirler. Bu nedenle, kurumun içinde faaliyet
gösterdiği yerel halkların tamamı üzerindeki olumlu
ve olumsuz etkilerini sistemli bir şekilde yönetmek için
kullandığı yaklaşımı yansıtan bir kriterin olması önemlidir.
Paydaşlar, kurumun bir yerel halk üzerindeki etkilerini
yönetmekte kullandığı yaklaşımın sağlamlığıyla yakından
ilgilenirler. Dolayısıyla güvenilir yönetim sistemlerine
sahip olmak, kurumun marka değerini ve muhtemel bir
iş ortağı olarak itibarını artırabilir. Aynı zamanda, bu tür
sistemler kurumların mevcut operasyonlarını koruma ve
yenilerini başlatma yeteneğini de artırır.
2. Veri Derleme
2.1 Aşağıdaki aşamalarda, kurum operasyonlarının yerel
halklar üzerindeki etkilerini değerlendirmek üzere
programlar olup olmadığını rapor edin:
• Yerel halkın içine girmeden önce;
• Yerel halkın içinde faaliyet gösterirken ve
• Yerel halkın içinden çıkma kararı alırken.
2.2 Program ya da politikaların aşağıdakileri tanımlayıp
tanımlamadığını raporlayın:
• Bu tür programlarda verilerin nasıl ve kim
tarafından toplandığı;
IP
2.4 Kurumun yerel halk üzerindeki etkileri yönetmeye
yönelik programlarının olumsuz etkileri azaltıp
olumlu etkileri azami düzeye çıkarma konusunda
yararlı olup olmadığını, etkilenen kişilerin sayısı da
dâhil olmak üzere rapor edin.
2.5 Yerel halk üzerindeki etkilerle ilgili geri bildirimlerin
ve veri incelemelerinin, raporlama yapan kurum
açısından yerel halkla daha fazla yakınlaşma
konusunda bilinçli adımlar atılmasına nasıl olanak
sağladığının örneklerini verin.
3. Tanımlar
Operasyonların etkileri
Bu terim temel olarak, aşağıdakiler gibi toplumsal etkileri
anlatır:
•
Yerel halk sağlığı ve güvenliğini ilgilendiren altyapı,
tehlikeli maddeler, emisyonlar ve atıklar, sağlık ve
hastalık;
•
Mecburen başka yere taşınma, fiziksel ve ekonomik
anlamda yer değiştirme ve geçim kaynaklarının
yeniden yapılandırılması;
•
Yerel kültür, toplumsal cinsiyet, yerli halklar ve
kültürel miras.
Bu tanım EN10 (su kaynakları/su kullanımından etkilenen
doğal yaşam alanları), EN12 (yüksek biyoçeşitlilik
değerine sahip alanlar) ve LA8 (ciddi hastalıklar) gibi diğer
Göstergelerin ele aldığı etkileri içermez. Ayrıca, yerel halka
yapılan gönüllü katkıları da (ayni ya da maddi) kapsamaz.
4. Belgeler
Olası bilgi kaynakları kurumsal politika ve prosedürler,
yerel halklara yönelik kurum programlarından elde edilen
verilerin sonuçları ve dış paydaş forumları, müşterek yerel
halk komiteleri, paydaş raporları ve diğer girdilerin analiz
sonuçlarıdır.
Hem iç hem de dış kaynaklar ve referanslar kullanılmalıdır.
5. Referanslar
Yok.
• Bilgi alınacak yerel halk üyelerinin (birey ya da
grup) nasıl seçileceği.
2.3 Programların uygulandığı operasyonların sayısını ve
yüzdesini belirtin.
Versiyon 3.0
3
IP
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO2 Yolsuzlukla ilgili riskler yönünden
•
Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi
(United Nations Convention Against Corruption),
2003.
•
Rüşvetle Mücadeleye Yönelik İş İlkeleri (Business
Principles for Countering Bribery), 2003.
analiz edilen işletme birimlerinin yüzdesi
ve toplam sayısı
1. Gerekçe
Çalışanların ya da iş ortaklarının yolsuzluk
faaliyetlerinden kaynaklanan itibar risklerini yönetmeye
yönelik çabalar, destekleyici usuller içeren bir sistem
gerektirir. Bu kriter, raporlama yapan kurumun politika
ve prosedürlerinin kendi çalışanları ve aracıları ya da
iş ortakları tarafından etkili bir şekilde uygulanmasını
sağlamak üzere iki belirli eylemi tanımlar. Risk analizi,
kurum içinde yolsuzluk vakaları yaşanma olasılığını
değerlendirmeye yardımcı olan önemli ve gerekli bir
yönetim yaklaşımıdır.
2. Veri Derleme
2.1 Raporlama döneminde, yolsuzlukla ilgili kurumsal
riskler açısından incelenen işletme birimlerini
belirleyin. Yolsuzluğa odaklanan resmi bir risk
değerlendirmesi yapılabilir ya da genel risk
değerlendirmelerine bir risk faktörü olarak
yolsuzluk da dâhil edilebilir.
2.2 Yolsuzlukla ilgili riskler açısından incelenen işletme
birimlerinin toplam sayısını ve yüzdesini raporlayın.
3. Tanımlar
Yok.
4. Belgeler
Olası bilgi kaynakları, izleme raporlarını içerir.
5. Referanslar
4
•
OECD Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu
Görevlilerine Rüşvet Verilmesinin Önlenmesi
Sözleşmesi (OECD Convention on Combating
Bribery of Foreign Public Officials in International
Business Transactions), 1997.
•
OECD Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
•
Amerikan Devletleri Arasında Yolsuzlukla Mücadele
Sözleşmesi (Inter-American Convention Against
Corruption), 1996.
© 2000-2010 GRI
Gösterge Protokolleri Seti: SO
IP
SO3 Kurumun yolsuzluğu önleme
politika ve prosedürleri konusunda
eğitim alan çalışanların yüzdesi
1. Gerekçe
Çalışanların ya da iş ortaklarının yolsuzluk
faaliyetlerinden kaynaklanan itibar risklerini yönetmeye
yönelik çabalar, destekleyici usuller içeren bir sistem
gerektirir. Eğitim, böyle bir sistemin önemli bir
unsurudur, çünkü yolsuzluk vakalarını önlemek için
gerekli olan kurum içi bilinç ve kapasiteyi geliştirir. Bu
kriter, yolsuzlukla mücadele sorunlarının bilincinde
olduğu varsayabilecek kurum çalışanlarının oranını
ortaya çıkarır.
2. Veri Derleme
2.1 LA1’deki verileri kullanarak, yöneticileri ve yönetici
olmayan çalışanları ayrı ayrı belirtmek koşuluyla,
toplam çalışan sayısını belirleyin.
2.2 Raporlama döneminde yolsuzlukla mücadele
eğitimi almış yöneticilerin ve yönetici olmayan
çalışanların toplam sayısının yüzdelik payını ayrı
ayrı raporlayın.
3. Tanımlar
Yok.
4. Belgeler
Eğitim kayıtları olası bilgi kaynaklarıdır.
5. Referanslar
•
OECD Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu
Görevlilerine Rüşvet Verilmesinin Önlenmesi
Sözleşmesi (OECD Convention on Combating
Bribery of Foreign Public Officials in International
Business Transactions), 1997.
•
OECD Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
•
Amerikan Devletleri Arasında Yolsuzlukla Mücadele
Sözleşmesi (Inter-American Convention Against
Corruption), 1996.
•
Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi
(United Nations Convention Against Corruption),
2003.
•
Rüşvetle Mücadeleye Yönelik İş İlkeleri (Business
Principles for Countering Bribery), 2003.
Versiyon 3.0
5
IP
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO4 Yolsuzluk vakalarına karşı alınan
5. Referanslar
önlemler
•
Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi
(United Nations Convention Against Corruption),
2003.
•
OECD Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu
Görevlilerine Rüşvet Verilmesinin Önlenmesi
Sözleşmesi (OECD Convention on Combating
Bribery of Foreign Public Officials in International
Business Transactions), 1997.
•
Amerikan Devletleri Arasında Yolsuzlukla Mücadele
Sözleşmesi (Inter-American Convention Against
Corruption), 1996.
•
OECD Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
•
Yolsuzlukla Mücadele Araçları (Anti-Corruption
Instruments) ve OECD Çokuluslu İşletmeler Genel
İlkeleri, 2003.
•
Rüşvetle Mücadeleye Yönelik İş İlkeleri (Business
Principles for Countering Bribery), 2003.
1. Gerekçe
Yolsuzluk, bir kurumun itibarı ve ticari faaliyeti açısından
önemli bir risk olabilir. Geniş açıdan bakıldığında
yolsuzluk, geçiş dönemindeki ekonomilerde
yoksulluğa, çevreye verilen zarara, insan haklarının
kötüye kullanılmasına, demokrasinin suistimaline,
yatırımların haksız dağılımına ve hukukun egemenliğinin
zayıflatılmasına yol açar. Piyasalar, uluslararası normlar
ve paydaşlar kurumların dürüstlük, yönetişim ve etik
iş uygulamalarına bağlılıklarını göstermelerini artan
bir oranla teşvik etmektedir. Bu Gösterge, yolsuzluk
kaynaklarına maruz kalma oranını sınırlamak ve yeni
yolsuzluk vakalarının riskini azaltmak için alınan belirli
önlemleri gösterir. Paydaşlar hem yolsuzluk vakalarının
meydana gelmesiyle hem de kurumun bunlara nasıl
karşılık vermeyi tercih ettiğiyle ilgilenir.
2. Veri Derleme
2.1 Aşağıdakiler de dâhil olmak üzere, yolsuzluk
vakalarına karşı alınan önlemleri rapor edin:
•
Çalışanların yolsuzluk nedeniyle işten
çıkarıldığı ya da disiplin cezası aldığı vakaların
toplam sayısı;
•
Yolsuzlukla ilgili ihlaller nedeniyle,
iş ortaklarıyla yapılan sözleşmelerin
yenilenmediği vakaların toplam sayısı.
2.2 Raporlama döneminde raporlama yapan kuruma
ya da kurumun çalışanlarına karşı, yolsuzluk
faaliyetleri ilgili olarak açılıp sonuçlanan hukuk
davalarını ve bu davaların sonuçlarını rapor edin.
3. Tanımlar
Yok.
4. Belgeler
Olası bilgi kaynakları raporlama yapan kuruma, kurumun
çalışanlarına, iş ortaklarına ya da yüklenicilerine karşı
açılan davaların hukuk birimindeki kayıtları; kurum içi
disiplin kurulu toplantılarının tutanakları; iş ortaklarıyla
yapılan sözleşmelerdir.
6
© 2000-2010 GRI
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO5 Kamu politikalarına karşı tutum
3. Tanımlar
ve kamu politikası geliştirmeye ve lobi
faaliyetlerine katılım
Kamu politikası geliştirme
1. Gerekçe
Bu Gösterge, kurumların kamu politikalarına karşı
tutumlarıyla kurumun resmi sürdürülebilirlik politika
ve hedeflerini karşılaştırabilmelerini sağlayacak
bilgiler verir. Bu bilgiler, kamuya açık sürdürülebilirlik
tutumlarının kurum geneline ne derecede tutarlı bir
şekilde uygulandığı ve farklı birimlerde ne derecede
uyumlu hale getirildiği hakkında fikir verir. İlgili tutumlar
kurumun sürdürülebilirlik konularına stratejik açıdan
yaklaşımlarına açıklık kazandırmaya yaradıkları gibi,
kurumsal önceliklerin karşılaştırılmalarını da sağlarlar
(özellikle de aynı sektör içinde karşılaştırma yapılırken).
Aynı zamanda, uygulamaların dürüstlüğü ve paydaşlar
üzerindeki olası etkileri açısından kaygı taşıyanlara da
lobi faaliyetleri için şeffaflık sağlar.
2. Veri Derleme
2.1 Katılım, kurumun resmi bir tutum aldığı girişimler
ya da katılımın resmi olarak tanındığı faaliyetler
anlamına gelir. Bu çabalar meslek odaları,
yuvarlak masa toplantıları, geçici işbirlikleri ve
kamu politikalarını belirleyenlerle diğer türlü lobi
çalışmalarını da içerebilir ama bunların kamuya
açıklanması, sürece katılan organların değil,
kurumun konumuyla ilgilidir.
IP
Hükümetin politika oluşturma süreçlerini etkilemeye
yönelik düzenli ya da eşgüdümlü faaliyetler.
Lobi faaliyetleri
Siyasi bir makamda bulunan ya da bu makamlara aday
olan kişileri, politikalara destek olmak ve/veya yasa ya
da siyasi kararların gelişimini etkilemek üzere ikna etme
ya da etkileme çabaları. Bu Göstergede, hükümetin her
düzeyinde veya uluslararası kuruluşlarda yapılan lobi
faaliyetleri ele alınabilir.
4. Belgeler
Olası bilgi kaynakları raporlama yapan kurumun
kamu politikalarıyla ilgili beyanları; hükümet ilişkileri
komitelerinin ya da birimlerinin iç tutanakları; raporlama
yapan kurumun, benimsediği tutumla ilgili olarak meslek
odalarına yaptığı beyanlar; kamu politikalarını yapanlarla
olan etkileşimin kayıtlarıdır.
5. Referanslar
•
OECD Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
•
OECD Kurumsal Yönetişim İlkeleri (OECD Principles
of Corporate Governance), 2004.
2.2 Raporlama yapan kurumun kamu politikaları
geliştirmeye ve lobi faaliyetlerine katılımında odak
noktasını oluşturan önemli konuları rapor edin. Bu,
bireysel faaliyetlerden ziyade, kurum düzeyinde
katılım anlamına gelir.
2.3 Yukarıda belirtilen ve rapor edilen konuların her
birinde kurumun temel tutumunu belirtin ve lobi
faaliyetleri ile açıklanan politikalar, sürdürülebilirlik
hedefleri ya da diğer kamusal tutumlar arasında
önemli farklılıklar varsa, bunları açıklayın.
Versiyon 3.0
7
IP
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO6 Ülkelere göre siyasi partilere,
İlgili kuruluşlar
politikacılara ve ilgili kuruluşlara yapılan
mali ve ayni katkılar
Siyasi partiler, bunların seçilmiş temsilcileri ya da siyasi
makam elde etmek üzere çalışan bireyler için kurulmuş
ve öncelikli olarak resmi ya da gayri resmi maddi destek
sağlama amacını güden her türlü kuruluştur. Bunlara
düşünce kuruluşları, siyasi kurullar, meslek odaları ve
siyasi partilere, bunların temsilcilerine ya da adaylara
destek sağlanmasıyla ilişkili diğer destek kuruluşları da
dâhildir.
1. Gerekçe
Bu Göstergenin amacı, raporlama yapan kurumun
siyasete maddi kaynak sağlama girişimlerinin ölçeğini
yansıtmak; ayrıca, siyasi ilişkilerde ve siyasetçilerin
raporlama yapan kurumla olan ilişkilerinde şeffaflık
sağlamaktır. Pek çok ülkede, siyasi partilerin ve adayların
kampanya amaçlı resmi harcamalarını kısıtlayan yasalar
vardır.
2. Veri Derleme
2.1 Raporlama yapan kurumun raporlama dönemi
içinde siyasi partilere, politikacılara ve ilgili
kuruluşlara yaptığı mali ve ayni katkıların toplam
parasal değerini belirtin. Ayni katkıların değerleri
tahmin yöntemiyle belirlenmelidir.
2.2 Katkıları, eğer varsa, ulusal muhasebe kurallarına
göre hesaplayın.
2.3 Aşağıdakilerin geçerli olduğu ülkelerde, toplam
parasal değerin ülkelere göre dökümünü yapın:
•
Kurumun önemli operasyon ve/veya satışlarının
olduğu;
•
Kurumun diğer kurumlara oranla önemli bir
pazar payını elinde bulundurduğu ya da
•
Katkı tutarlarının, toplam küresel katkı tutarına
kıyasla önemli olduğu ülkeler.
3. Tanımlar
Katkılar
Katkılar, seçilmiş siyasetçiler ya da adaylar için, bağışları,
kredileri, sponsorlukları, bağış toplama etkinlikleri için
satın alınan biletleri, reklamları, tesis kullanımlarını,
tasarım ve baskıları, ekipman bağışlarını, avans ya da iş
sağlanması ve benzerlerini içerir.
8
© 2000-2010 GRI
4. Belgeler
Olası bilgi kaynakları dış ödeme muhasebe kayıtları ve
kamuyu bilgilendirme beyanatlarıdır.
5. Referanslar
•
OECD Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO7 Rekabeti kısıtlayan davranış, tröst
3. Tanımlar
ve tekelcilik uygulamalarına yönelik
yapılan yasal işlemlerin toplam sayısı ve
bu işlemlerin sonuçları
Rekabeti kısıtlayan davranışlar
1. Gerekçe
Şirket birleşmeleri ve satın almalar tüketicilerin
seçimlerini, fiyatlandırmayı ve etkin pazarlar açısından
gerekli olan diğer faktörleri etkileyebilir. Pek çok ülkede,
şirketler arasındaki rekabetin ekonomik verimliliği
ve sürdürülebilir büyümeyi de geliştirdiği temel
varsayımıyla, tekelciliği kontrol altında tutmaya ya da
engellemeye yönelik yasalar çıkarılmıştır. Yasal işlemler,
kurumun içinde bulunduğu piyasadaki faaliyetlerinin
ya da konumunun, üçüncü taraflarda kaygı yaratacak
düzeye ulaştığı bir durumu gösterir. Bu durumlarda
alınan yasal kararlar, kurumun pazardaki faaliyetlerine
ciddi şekilde müdahale edilmesi ve/veya cezai önlemler
alınması riskini taşıyabilir.
2. Veri Derleme
2.1 Bu Gösterge, özellikle rekabeti kısıtlayan
davranışları, tröst ya da tekelcilik uygulamalarını
düzenlemek üzere tasarlanmış ulusal ya da
uluslararası yasalar kapsamında yapılan yasal
işlemlerle ilgilidir.
IP
Raporlama yapan kurumun ve/veya çalışanlarının,
piyasadaki rekabetin etkilerini sınırlamak amacıyla
fiyatları sabitlemek, ihaleleri koordine etmek, piyasa
ya da üretim kısıtlamaları getirmek, coğrafi kotalar
uygulamak ya da müşterileri, tedarikçileri, coğrafi
bölgeleri ve ürün gruplarını paylaştırmak üzere olası
rakiplerle gizli anlaşmalar yapmasıyla sonuçlanabilecek
hareketleridir.
Tröst ve tekelcilik uygulamaları
Raporlama yapan kurumun, sektöre girişi engellemek
için gizli anlaşmalarla, haksız ticaret uygulamalarıyla,
pazardaki konumunu kötüye kullanılmasıyla,
kartellerle, rekabeti kısıtlayıcı şirket birleşmeleriyle, fiyat
sabitlemeyle ve rekabeti engelleyici diğer gizli anlaşma
davranışlarıyla sonuçlanabilecek hareketleridir.
4. Belgeler
Olası bilgi kaynakları, hukuk biriminin kayıtları ve devlet
arşivleridir.
5. Referanslar
•
OECD Çokuluslu İşletmeler Genel İlkeleri (OECD
Guidelines for Multinational Enterprises), Revizyon
2000.
2.2 Raporlama döneminde, raporlama yapan kurumun
da katılımcı olduğunun belirlendiği rekabeti
kısıtlayan davranışları, tröst ve tekelcilik yasalarının
ihlali konusunda süregelen ya da tamamlanan
yasal işlemleri açıklayın.
2.3 Rekabeti kısıtlayan davranışlar, tröst ya da tekelcilik
uygulamalarına yönelik yapılan yasal işlemlerin
toplam sayısını rapor edin.
2.4 Bütün kararlar ya da hükümler de dâhil olmak
üzere, bu tür işlemlerin başlıca sonuçlarını
raporlayın.
Versiyon 3.0
9
IP
Gösterge Protokolleri Seti: SO
SO8 Yasa ve yönetmeliklere uyulmaması
nedeniyle kesilen önemli cezaların
parasal değeri ve parasal olmayan
yaptırımların toplam sayısı
1. Gerekçe
Kurumun yasa ve yönetmeliklere uymama düzeyi,
yönetimin, operasyonların belirli performans
parametrelerine uygunluğunu sağlama konusundaki
yeterliğinin bir göstergesi olabilir. Ekonomik açıdan
bakıldığında, yasa ve yönetmeliklere uyum sağlamak,
doğrudan cezalar veya dolaylı olarak itibar kaybı
nedeniyle oluşan mali riskleri azaltmayı sağlar. Bir
kurumun yasalara uyum sicili, operasyonlarını genişletme
ya da ruhsat alma olanaklarını da etkileyebilir.
Gösterge EN28 ve PR9, belirli yasal unsurlara uyumu
ele alır. Bir kurumun, faaliyeti sırasında uyması gereken
bir dizi yasaya genel uyum sicili de aynı derecede
önemlidir. Bu Gösterge, hesaplarda sahtecilik, işyerinde
ayrımcılık, yolsuzlukla ilgili yasa ve yönetmelikler gibi,
EN28 ve PR9’a dâhil olmayan yasalar ve yönetmelikler
çerçevesinde verilen önemli cezaları ve parasal olmayan
yaptırımları yansıtmayı amaçlamaktadır.
2. Veri Derleme
2.1 Aşağıdakiler de dâhil olmak üzere çeşitli yasa ve
yönetmeliklere uyulmaması nedeniyle kurum
aleyhinde verilen idari ya da hukuki yaptırımları
belirleyin:
•
Uluslararası beyannameler/sözleşmeler/
anlaşmalar ve ulusal, alt-idareye ilişkin,
bölgesel, yerel yönetmelikler,
•
Uluslararası ihtilaf mekanizmaları ya da
hükümet yetkililerinin gözetimindeki ulusal
ihtilaf mekanizmaları aracılığıyla kurum
aleyhinde açılan davalar.
2.2 Önemli cezaları ve parasal olmayan yaptırımları
aşağıdaki açılardan raporlayın:
10
•
Önemli cezaların toplam parasal değeri;
•
Parasal olmayan yaptırımların sayısı ve
•
İhtilaf çözme mekanizmaları aracılığıyla açılan
davalar.
© 2000-2010 GRI
2.3 Raporlama yapan kurum yasa ya da yönetmeliklere
herhangi bir uyumsuzluk saptamadıysa, bunu
kısaca belirtmek yeterli olacaktır.
2.4 Kurumlar aldıkları para cezalarını ve parasal
olmayan yaptırımları, yasaları odak alarak
raporlamaya teşvik edilir.
3. Tanımlar
Yok.
4. Belgeler
Veri kaynakları, kurumun denetim sonuçları ya da hukuk
birimi tarafından kullanılan yasalara uygunluğu izleme
sistemleridir. Para cezalarına ilişkin bilgiler muhasebe
birimlerinden alınabilir.
5. Referanslar
Yok.
Download