GRAM POZİTİF AEROB KOKLAR Staphylococcus cinsi Streptococcus cinsi Enterococcus cinsi Staphylococcus cinsi Katalaz pozitif Oksidaz negatif Gram pozitif koklar Staphylococcus aureus, S. epidermidis, S. intermedius S. pseudintermedius, S. sciuri , S. saprophyticus …… Yara infeksiyonları Mastit Deri infeksiyonları İshal Septisemi Sistit Artrit Genital sistem infeksiyonları Flora bakterisi* Streptococcus cinsi Katalaz negatif Oksidaz negatif Gram pozitif koklar Streptococcus agalactiae, S. canis, S. equi subsp. equi, S.suis S. pyogenes, S. porcinus, S. equi subsp. zooepidemicus….. Septisemi Neonatal ölümler Mastit Üriner Sistem İnfeksiyonları Genital sistem infeksiyonları Artrit Gurm GURM (Strangles) (su sakağısı) TEK TIRNAKLI ÜST solunum yollarında yangı RETROFARİNJİYAL ve SUBMANDİBULAR lenf yumrularında ABSE oluşumu AKUT, BULAŞICI ETİYOLOJİ Streptococcus equi subspecies equi Gram pozitif, streptokok ETİYOLOJİ kapsüllü M proteini (SeM) hiyaluronik asid antifagositik konak hücreye bağlanma ETİYOLOJİ Serumlu buyyon Kanlı agar 37°C de 24-48 saat AEROB MİKROAEROB ß-hemoliz ETİYOLOJİ ısı güneş ışınları kuruma dezenfektanlar duyarlı ÇEVREde uzun süre canlı kalamaz laboratuvar koşulları 9 haftaya kadar canlı EPİDEMİYOLOJİ • 1 yaşlı AT • sütten yeni kesilmiş TAY • önceden infeksiyona maruz kalmamış erişkin AT bağışık kısraktan doğan tay 4 aylığa kadar RİSK grubu infeksiyondan korunur EPİDEMİYOLOJİ hara hipodrom at hastanesi at POPULASYONU at HAREKETLERİ Gurm riskinde ARTIŞ yoğun EPİDEMİYOLOJİ • aşırı yorgunluk • aşırı kalabalık • farklı bölgelerden gelen atların birarada bulunması • sütten kesme • kötü hava koşulları • uzun süreli yolculuk • eş zamanlı hastalık yatkınlık faktörleri EPİDEMİYOLOJİ infeksiyon kaynağı İNFEKTE – TAŞIYICI at burun akıntısı irinli abse içeriği normal burun akıntısı ortak su kaynakları kontamine alet-endoskop EPİDEMİYOLOJİ infekte at ateş başladıktan 2-3 gün sonra klinik belirtiler ortadan kalktıktan sonra 4 HAFTAya kadar % 1-10 taşıyıcı at (hava keseleri= guttural kese) klinik belirtiler ortadan kalktıktan sonra 39 AYa kadar EPİDEMİYOLOJİ bulaşma SİNDİRİM SOLUNUM (burun-burun) İNDİREKT fomit sinek PATOGENEZ S. equi subsp. equi tonsil kriptleri ve bitişik lenf nodülleri içindeki hücrelere bağlanma enzim ve toksin sentezi çevre hücrelerde hasar submandibular retrofarinjiyal lenf nodülleri ABSE ateş, burun akıntısı, farenjit PATOGENEZ ateşli dönem süresince lenfatik ya da hematojen yayılma İç ORGANLARda ABSE (karın-göğüs bölgesi beyin) “ Bastard Strangles” KLİNİK BELİRTİLER inkubasyon süresi klinik seyir duyarlı populasyonlarda mortalite 3-8 gün 3-4 hafta % 85-100 morbidite % 4-8 (uygun tedavi) KLİNİK BELİRTİLER yaş.... • yüksek ateş • iştahsızlık • hızla mukopurulan ve purulan hale dönüşen ÇİFT taraflı seröz BURUN AKINTISI • farenjit • purulan oküler akıntı • şiddetli ÖKSÜRÜK KLİNİK BELİRTİLER • lenf yumrularında ABSE submandibular retrofarinjiyal • solunum güçlüğü • yutma güçlüğü klinik belirtiler başladıktan 7-10 gün sonra yırtılır, 1-2 haftada düzelir • başını dışa doğru germe ve hırıltı • şiddetli derecede etkilenen atlarda asfeksi trakeotomi !!!! KLİNİK BELİRTİLER Komplikasyonlar • internal abse oluşumu (Bastard Strangles) • purpura hemorajika • guttural kese (hava kesesi) ampiyemi • supuratif nekrotik bronkopneumoni • miyokardit • larinjiyal hemipleji internal abseler (Bastard Strangles) beyin- abse pektoral abseler beyin- abse • • • • farinjiyal abse ateş depresyon karın ağrısı iştahsızlık guttural kese ampiyemi retrofarinjiyal lenf nodülü abselerinin guttural kese içerisine doğru yırtılması sonucu KONDROİD • mukopurulan burun akıntısı • hırıltılı solunum • öksürük • ağız ve burundan irin çıkışı Purpura hemorajika • kol ve bacaklar ile karın kısmında ödem • peteşi • ekimoz • depresyon • hareket etme isteksizliği • ateş • taşikardi • kolik ya da diare klinik belirtilerin görülmesinden ya da aşılamadan 2-4 hafta sonra TANI • KLİNİK TANI • NEKROPSİ • LABORATUVAR TANI Kültür-PCR ELISA TEDAVİ erken dönem (ateş-burun akıntısı var, henüz abse oluşmamış) non-steroid anti-inflamatuvar ilaçlar antibiyotik* Hastalığın seyri kısalır Lenf nodülü abseleri ve komplikasyonlar önlenir Çevresel kontaminasyon düzeyi azaltılır Lenf nodülü absesi vakalarında apse drenajı antibiyotik? KORUMA-KONTROL etkenin girişini ve yayılmasını önlemek için • yeni gelen atlara 3-4 hafta KARANTİNA klinik gözlem sürü içine Gurm girişinin önlenmesi infekte sürüden Gurm’ un eradikasyonu için • taşıyıcı atların saptanarak tedavisi ya da sürüden uzaklaştırılması salgın süresince klinik belirti gösteren atların İZOLASYONU personel hijyeni ahır ve padok dezenfeksiyonu - yem, gübre gibi organik materyalin uzaklaştırılması - ahır duvarı ve zemini yıkama - dezenfeksiyon sonrası 2-3 hafta boş bırakma KORUMA-KONTROL • AŞI • Ölü aşı (bakteriyel ekstrakt) • Canlı aşı KORUMA-KONTROL ölü aşı İM 3 hafta aralıklarla 3 doz yılda 1 kez güçlendirici doz endemik alanlardaki duyarlı atlar etkene maruz kalma açısından yüksek risk altında bulunan atlar Gebe kısrak doğumdan 4-6 hafta önce aşılama sonrası purpura hemorajika !! tam koruma sağlamaz, klinik hastalığın şiddetini azaltır KORUMA-KONTROL canlı aşı İN 3 hafta arayla 2 doz yılda 1 kez güçlendirici doz aşılama sonrası komplikasyonlar !! Domuzlarda Streptococcus suis infeksiyonu Menenjit, artrit, pneumoni, endokardit, abort, genç domuzlarda ani ölümler Zoonoz Etiyoloji Streptococcus suis Lancefield grup D*, diplokok / kısa zincirler halinde görülen Gram pozitif kok, hemolitik*, fakültatif aerob Etiyoloji kapsüler antijenlerine göre 35 serotip (Serotip-1...serotip 34) Domuzlarda Streptococcus suis infeksiyonunda sıklıkla S. suis serotip-2 !!! Tüm serotipleri hastalık oluşturmadığı gibi, aynı serotipe ait izolatlar da farklı infeksiyonlara neden olabilmektedir. Epizootiyoloji morbidite %1-50 mortalite %0-5 ......... %20 4-12 haftalık (özellikle 6 haftalık) domuzlar da görülmektedir. tonsiller (özellikle palatine tonsil) , burun boşluğu genital ve sindirim sistemine de kolonize olabilmektedir. subklinik taşıyıcı domuzlar, infekte infeksiyon kaynaklarıdır. dişi domuzlar önemli Epizootiyoloji yetersiz havalandırma kalabalık diğer stres faktörleri hazırlayıcı faktörler Etken, dışkı, toz, ve karkaslarda uzun süre canlı kalır Bulaşma ............. solunum ve sindirim yolu Semptomlar Perakut olgularda, ani ölümler Akut olgularda, yüksek ateş, depresyon, anoreksiya, ataksi, inkoordinasyon, titremeler, körlük, işitme kaybı, artrit, abort .. Kronik infeksiyonlarda; topallık, merkezi sinir sistemine ait kalıcı bulgular Tanı: Nekropsi bulguları Perakut olgularda Akut-kronik olgularda - lenf nodüllerinde, akciğerlerde kanamalar, fibrinli pneumoni, pleurit; ensefalit bulguları; artrit olgularında synovial kan damarlarında genişleme, hiperemi, synovial membranlarda kalınlaşmalar, ve synovial sıvıda artış, irin Tanı: Laboratuvar tanı: tonsillerden etken izolasyonu hastalığın belirtilerine göre lezyon görülen diğer organlardan da örnekler at ya da koyun kanı ilave edilmiş kanlı agar 24-48 saatlik inkubasyon süresi sonuda 1-2 m çapında küçük, hemolitik (koyun kanlı agarda -hemoliz, at kanlı agarda -hemoliz) mukoid koloniler biyokimyasal testler ve serolojik testler Tedavi Antibiyotik ???? özellikle antibiyotik direnç Korunma-kontrol aşı ??? predisopze faktörler ortadan kaldırılmalı İnsanlarda S. suis infeksiyonu meningit ve/veya sağırlık ve çift görme gibi bozuklukları takiben septisemi %50-70’inde kalıcı sağırlık artrit, akut gastroenterit, endokardit ve ölüm Bulaşma risk grubu deri yoluyla ya da direkt solunum yoluyla