DIŞ ÇEVRE ANALİZİ • Eğitimde verimliliğin sağlanabilmesi ve geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızın iyi yetişmesi,istikbale daha iyi hazırlanabilmesi ; eğitimin toplumun tüm fertlerinden gerekli desteği alması ile mümkündür. Eğitim de verimliliğin sağlanabilmesinde en önemli etken çevrenin yani toplumun eğitime verdiği önem ve göstermiş olduğu duyarlılıktır. Yalnız çalışan, sadece toplar. Çevresiyle çalışan ise çarpar. 2 DIŞ ÇEVRE ANALİZİ Öncelikli olarak okulun içinde bulunduğu çevre taranmalıdır. Okulun çevresinden kaynaklanan tehditler, tehlikeler, beklenmedik şekilde ortaya çıkabilecek sürprizler ile çevresel fırsatları iyice kavranmalıdır. Okulun başarısını arttıracak ve gelişmesini sağlayacak dışsal bilgi ve haberler, yine kurum dışındaki kişi ve kurumlardan toplanmalı, kontrol edilerek doğrulanmalı değerlendirilmeli ve okul içindeki kişilere aktarılarak, bilgilendirilmelidir. Kısacası okul yöneticisi olanlar okul dışına çıkmalı okul çevresini incelemeli ve elde ettiği sonuçları okulun eğitim çalışmasında dikkate almalıdır. Okulun dışsal çevresi iki grupta incelenir. 1. GRUP, çevreyi ilgilendiren faktörlerdir. Ekonomik, Sosyal-kültürel, Politik-yasal, Teknolojik, Ekolojik ve doğal, Etik ve ahlaksal olarak genel çevreyi ilgilendiren faktörlerdir. Okulun dışsal çevresi 2. GRUP, görev çevresi faktörleri. Okulun, gerek günlük gerekse uzun dönemli kararlarında okulu, doğrudan etkileyen veya okuldan doğrudan etkilenen kişi, grup kuruluşlar olan görev çevresi faktörleridir. ÖRNEK Okulun faaliyetleriyle ilişkisi olan diğer kamu ve özel sektör kuruluşları, 6 Okulu etkileyen ilişkili Çevre Yararlanıcı (Müşteri) Temel ortak Stratejik ortak Çalışan Tedarikçi Mülki idare yöneticileri Yerel yönetimler Aileler Medya o Sivil toplum kuruluşları o Sendikalar Spor kulüpleri Üniversiteler ………………. O: Bazı Paydaşlar, bir kısmı ile ilişki vardır. : Paydaşların tamamı o EĞİTİM DE DIŞ ÇEVRE Okulun faaliyet alanları ile Ulusal Kalkınma Planı, diğer plan ve programlarda yer alan amaç, ilke ve politikalar arasındaki uyuma bakılır. Dış çevreyi oluşturan kamu kuruluşları Paydaş Paydaşın Müdürlüğe etkisi Taleplerine verilen Önem Zayıf Güçlü Önemsiz Önemli İzle Bilgilendir Gözet Birlikte çalış Milli Eğitim Bakanlığı X X Valilik X X İl Özel İdare x x Kaymakamlıklar x x İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri x x Üniversiteler x x ÖlçmeDeğerlendirme Mezunlar (Öğrenci) Rehberlik, Kurs, Sosyal etkinlikler o Yayım o Altyapı,Donatım Yatırım Medya Mevzuat- Program Geliştirme o o o Diğer ülkeler AR-GE, Projeler, Danışmanlık Nitelikli işgücü o Üniversiteler o 10 Diğer Kurumlar o Sağlık kuruluşları Veliler o o Uluslar arası kuruluşlar o o KOBİ’ler Yatılılık-Bursluluk Yararlanıcı o Öğrenciler Eğitim-Öğretim (Örgün-Yaygın) Ürün/Hizmet Meslek Kuruluşları 1. EKONOMİK ÇEVRE DEĞİŞKENLERİ Okulun bulunduğu çevrenin genel gelir durumu, İş kapasitesi, Okulun gelirini arttırıcı unsurlar, Okulun giderlerini arttıran unsurlar, Tasarruf sağlama imkânları, İşsizlik durumu, Mal-ürün ve hizmet satın alma imkânları, Kullanılabilir gelir başlıklarında incelenebilir. DIŞ ÇEVRE FAKTÖRLERİ Sosyal-kültürel çevre değişkenleri: kariyer beklentileri, ailelerin ve öğrencilerin bilinçlenmeleri, aile yapısındaki değişmeler (geniş aileden çekirdek aileye geçiş, erken yaşta evlenme vs.), nüfus artışı, göç, nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı, doğum ve ölüm oranları, hayat beklentilerindeki değişimler (Hızlı para kazanma hırsı, lüks yaşama düşkünlük, kırsal alanda kentsel yaşam), beslenme alışkanlıkları başlıklarında çalışılabilir. DIŞ ÇEVREYİ İLGİLENDİREN FAKTÖRLER Teknolojik çevre değişkenleri: MEB teknoloji kullanım durumu e- devlet uygulamaları, e-öğrenme, internet olanakları, okulun sahip olmadığı teknolojik araçlar bunların kazanılma ihtimali, çalışanların ve öğrencilerin teknolojiyi kullanım kapasiteleri, öğrenci ve çalışanların sahip olduğu teknolojik araçlar, teknoloji alanındaki gelişmeler okulun yeni araçlara sahip olma imkanları, teknolojinin eğitimde kullanımı gibi değişkenler incelenebilir. EĞİTİMDE DIŞ ÇEVRE göz ve kulağa hitap eden toplantı, konferans, radyo televizyon programları gibi sözel kaynaklardan sağlanabilir. DIŞ ÇEVREYİ İLGİLENDİREN FAKTÖRLER Ekolojik ve doğal çevre değişkenleri: Hava kirlenmesi, su kirlenmesi, ormansızlaşma, toprak yapısı, bitki örtüsü, doğal kaynakların korunması için yapılan çalışmalar, çevrede yoğunluk gösteren hastalıklar, hava olayları, doğal afetler gibi başlıklar ele alınabilir. DIŞ ÇEVREYİ İLGİLENDİREN FAKTÖRLER Etik ve ahlaksal değişkenler: Örf, adet, teamül, beklentiler, mesleki etik kuralları incelenebilir. Eğitimime katkı sağlayan kuruluşların varlığı Bölgemizde eğitime ilgiyi nasıl artırabiliriz ? • Cevap:Bulundu ğumuz nokta ile ulaşmayı arzu ettiğimiz durum arasındaki yoldur. 2014 2013 2012 2011 2010 İnsan çevresi ile birlikte bir şeyler başarabilecek sosyal bir varlıktır. 18 Zayıf yönlerinizden yakınmayın... Kuvvetli yönlerinize konsantre olun. 19 TEŞEKKÜRLER… 20 Kaynak Hoy, W.K. & Miskel, C.G. (1998). Eğitim Yönetimi: Teori, Araitıma ve Uygulama. Çeviri Editörü: Selahattin Turan. Nobel Yayınları. Ankara.