Panik Bozukluğu

advertisement
Çocuklarda Panik Bozukluğu
ve
Sınav Korkusu
Dr. Fatih Ünal
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD
50.Milli Pediatri Kongresi 8-12 Kasım 2006
Panik Bozukluğu
•
Panik ataklar
Panik Bozukluğu
•
•
Panik ataklar
En az 1 ay süreyle
•
Başka atakların olacağına ilişkin kaygı
Panik Bozukluğu
•
•
Panik ataklar
En az 1 ay süreyle
•
•
Başka atakların olacağına ilişkin kaygı
Atağın sonuçlarıyla ilgili endişe
Panik Bozukluğu
•
•
Panik ataklar
En az 1 ay süreyle
•
•
•
Başka atakların olacağına ilişkin kaygı
Atağın sonuçlarıyla ilgili endişe
Ataklarla ilişkili davranış değişiklikleri
Panik Bozukluğu
•
•
Panik ataklar
En az 1 ay süreyle
•
•
•
•
Başka atakların olacağına ilişkin kaygı
Atağın sonuçlarıyla ilgili endişe
Ataklarla ilişkili davranış değişiklikleri
Agorafobi (+) / Agorafobi (–)
Panik Bozukluğu
•
Panik ataklar
Panik Bozukluğu
•
Panik ataklar
•
Gerçek tehdit olmaksızın
Panik Bozukluğu
•
Panik ataklar
•
•
Gerçek tehdit olmaksızın
Ani başlayan, beklenmedik
Panik Bozukluğu
•
Panik ataklar
•
•
•
Gerçek tehdit olmaksızın
Ani başlayan, beklenmedik
Anksiyete belirtileri
•
•
•
Duygusal
Somatik
Bilişsel
Panik Bozukluğu
•
çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı,
göğüs ağrısı, bulantı, karın ağrısı, baş
dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da
bayılacakmış gibi olma, uyuşma, üşüme ya
da ürperme, sıkıntı hissi, gerçekdışılık ya da
benliğinden ayrılma duygusu, kontrolü
kaybetme ya da çıldırma korkusu, ölüm
korkusu, kötü bir şeyler olacak hissi
Panik Bozukluğu
•
çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı,
göğüs ağrısı, bulantı, karın ağrısı, baş
dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da
bayılacakmış gibi olma, uyuşma, üşüme ya
da ürperme, sıkıntı hissi, gerçekdışılık ya da
benliğinden ayrılma duygusu, kontrolü
kaybetme ya da çıldırma korkusu, ölüm
korkusu, kötü bir şeyler olacak hissi
Panik Bozukluğu
•
çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı,
göğüs ağrısı, bulantı, karın ağrısı, baş
dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da
bayılacakmış gibi olma, uyuşma, üşüme ya
da ürperme, sıkıntı hissi, gerçekdışılık ya da
benliğinden ayrılma duygusu, kontrolü
kaybetme ya da çıldırma korkusu, ölüm
korkusu, kötü bir şeyler olacak hissi
Panik Bozukluğu
•
çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı,
göğüs ağrısı, bulantı, karın ağrısı, baş
dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da
bayılacakmış gibi olma, uyuşma, üşüme ya
da ürperme, sıkıntı hissi, gerçekdışılık ya da
benliğinden ayrılma duygusu, kontrolü
kaybetme ya da çıldırma korkusu, ölüm
korkusu, kötü bir şeyler olacak hissi
Panik Bozukluğu
•
Çocuklarda
•
somatik belirtiler > bilişsel belirtiler
Ollendick ve ark. 2004
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
•
Yaşam boyu yaygınlık % 4
Kessler ve ark. 2005
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
•
•
Yaşam boyu yaygınlık % 4
Ergenlerde % 0.5-1
Kessler ve ark. 2005
Whitaker ve ark. 1990
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
•
•
•
Yaşam boyu yaygınlık % 4
Ergenlerde % 0.5-1
Kızlar > Erkekler
Kessler ve ark. 2005
Whitaker ve ark. 1990
Weissman ve ark. 1997
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
•
•
•
•
Yaşam boyu yaygınlık % 4
Ergenlerde % 0.5-1
Kızlar > Erkekler
Komorbidite
•
•
•
Kessler ve ark. 2005
Whitaker ve ark. 1990
Weissman ve ark. 1997
Zimmermann ve ark. 2003
Agorafobi (+) 1/3
Depresyon, Diğer Anksiyete Bozuklukları
DEHB, Davranım Bozukluğu, Madde Bağımlılığı
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
•
•
•
•
Yaşam boyu yaygınlık % 4
Ergenlerde % 0.5-1
Kızlar > Erkekler
Komorbidite
•
•
•
•
Kessler ve ark. 2005
Whitaker ve ark. 1990
Weissman ve ark. 1997
Zimmermann ve ark. 2003
Agorafobi (+) 1/3
Depresyon, Diğer Anksiyete Bozuklukları
DEHB, Davranım Bozukluğu, Madde Bağımlılığı
Tipik başlangıç yaşı: 15
Von Korff ve ark. 1985
Panik Bozukluğu
•
Epidemiyoloji
•
•
•
•
Yaşam boyu yaygınlık % 4
Ergenlerde % 0.5-1
Kızlar > Erkekler
Komorbidite
•
•
•
•
•
Kessler ve ark. 2005
Whitaker ve ark. 1990
Weissman ve ark. 1997
Zimmermann ve ark. 2003
Agorafobi (+) 1/3
Depresyon, Diğer Anksiyete Bozuklukları
DEHB, Davranım Bozukluğu, Madde Bağımlılığı
Tipik başlangıç yaşı: 15
Von Korff ve ark. 1985
%10 ilk panik atak 10 yaşından önce
Faravelli 1999
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
Hipertiroidizm
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
•
Hipertiroidizm
Feokromositoma
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
•
•
Hipertiroidizm
Feokromositoma
Parsiyel Kompleks Nöbetler
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
•
•
•
•
Hipertiroidizm
Feokromositoma
Parsiyel Kompleks Nöbetler
Paroksismal Atriyal Taşikardi
Mitral Valv Polapsusu
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
•
•
•
•
•
Hipertiroidizm
Feokromositoma
Parsiyel Kompleks Nöbetler
Paroksismal Atriyal Taşikardi
Mitral Valv Polapsusu
Astım
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
•
•
•
•
•
•
Hipertiroidizm
Feokromositoma
Parsiyel Kompleks Nöbetler
Paroksismal Atriyal Taşikardi
Mitral Valv Polapsusu
Astım
Madde kullanımı
•
•
Kafein
Amfetamin
Panik Bozukluğu
•
Ayırıcı tanı
•
•
•
•
•
•
•
•
Hipertiroidizm
Feokromositoma
Parsiyel Kompleks Nöbetler
Paroksismal Atriyal Taşikardi
Mitral Valv Polapsusu
Astım
Madde kullanımı
Diğer Anksiyete Bozuklukları
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Genetik
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Genetik
•
•
1.derece akrabalarda % 7-21
İkiz çalışmaları: Kalıtsallık % 31-40
Togersen 1994
Perna 1997
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Genetik
•
•
•
•
1.derece akrabalarda % 7-21
Togersen 1994
İkiz çalışmaları: Kalıtsallık % 31-40
Perna 1997
7. ve 16. Kromozom
Logue ve ark. 2003
13. Kromozom
Schumacher ve ark. 2005
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Nörobiyolojik Süreçler
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Nörobiyolojik Süreçler
•
Sodyum Laktat
Pitts ve ark. 1967
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Nörobiyolojik Süreçler
•
•
Sodyum Laktat
Kafein
Pitts ve ark. 1967
Krystal ve ark. 1996
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Nörobiyolojik Süreçler
•
•
•
Sodyum Laktat
Kafein
Karbondioksit
Pitts ve ark. 1967
Krystal ve ark. 1996
Nutt ve ark. 2002
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
• Volumetrik ↓
•
Amigdala , Temporal Lob
Massana ve ark. 2003
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
• Volumetrik ↓
•
•
Amigdala , Temporal Lob
Beyin Glukoz Metabolizması ↓
•
Massana ve ark. 2003
Amigdala, Hipokampus, Talamus
Sakai ve ark. 2005
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
• Volumetrik ↓
•
•
•
Amigdala , Temporal Lob
Beyin Glukoz Metabolizması ↓
•
Sakai ve ark. 2005
Amigdala, Hipokampus, Talamus
Beyin Kan Akımı ↓
•
Massana ve ark. 2003
Orbitofrontal bölge
Kent ve ark. 2005
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
• Volumetrik ↓
•
•
•
Sakai ve ark. 2005
Amigdala, Hipokampus, Talamus
Beyin Kan Akımı ↓
•
•
Amigdala , Temporal Lob
Beyin Glukoz Metabolizması ↓
•
Massana ve ark. 2003
Kent ve ark. 2005
Orbitofrontal bölge
Benzodizepin-reseptör yoğunluğu ↓
•
Amigdala, Perihipokampal alanlar
•
Benzodiazepine Yanıtsızlık
Bremner 2000
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
•
•
•
•
•
•
•
Duyusal Korteks
Medial Prefrontal Korteks
Hipokampus
Talamus
Amigdala
Lokus Seruleus
Hipotalamus
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Yapıları
•
•
•
•
•
•
•
Duyusal Korteks
Medial Prefrontal Korteks
Hipokampus
Talamus
Amigdala
Lokus Seruleus
Hipotalamus
Çevresel Uyaranlar
Önceki Deneyimler
Amigdala
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Önceki Deneyimler
Hipokampus
Korteks
Amigdala
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Amigdala
Hipokampus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Amigdala
•
Duygusal bellek
•
•
Duyusal uyaranların öneminin belirlenmesi
Olaylara özgü duygusal yanıtın saklanması
Hipokampus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Amigdala
•
Duygusal bellek
•
•
•
Duyusal uyaranların öneminin belirlenmesi
Olaylara özgü duygusal yanıtın saklanması
Anksiyete yanıtı
•
•
•
Korku yanıtının düzenlenmesi
Ödül ve ceza karşısındaki yanıtın belirlenmesi
Sosyal sonuçların yordanması
Hipokampus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Hipokampus
Amigdala
Lokus
Seruleus
Periakauduktal
Gri Madde
Parabrakial
Nukleus
Hipotalamus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Hipokampus
Amigdala
Lokus
Seruleus
NE
↑
Taşikardi,TA ↑
Periakauduktal
Gri Madde
Parabrakial
Nukleus
Hipotalamus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Hipokampus
Amigdala
Lokus
Seruleus
NE ↑
Taşikardi,TA ↑
Periakauduktal
Gri Madde
Panik Anksiyete
Ağrı Modifikasyonu
Parabrakial
Nukleus
Hipotalamus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Hipokampus
Amigdala
Lokus
Seruleus
NE ↑
Taşikardi,TA ↑
Periakauduktal
Gri Madde
Panik Anksiyete
Ağrı Modifikasyonu
Parabrakial
Nukleus
Solunum
↑
Hipotalamus
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Hipokampus
Amigdala
Lokus
Seruleus
NE ↑
Taşikardi,TA ↑
Periakauduktal
Gri Madde
Panik Anksiyete
Ağrı Modifikasyonu
Parabrakial
Nukleus
Solunum
↑
Hipotalamus
PV Ç.
hipofiz
adrenal
Lateral Ç
otonom
belirtiler
Duyusal
Korteks
Duyusal
Talamus
Medial Prefrontal
Korteks
Hipokampus
Amigdala
Lokus
Seruleus
NE ↑
Taşikardi,TA ↑
Periakauduktal
Gri Madde
Panik Anksiyete
Ağrı Modifikasyonu
Parabrakial
Nukleus
Solunum
↑
Hipotalamus
PV Ç.
hipofiz
adrenal
Lateral Ç.
otonom
belirtiler
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
Reis 1980
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Reis 1980
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
•
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Olumsuz Yaşantılara Tanıklık
Reis 1980
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
•
•
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Olumsuz Yaşantılara Tanıklık
Olumsuz Bilgi Aktarımları
Reis 1980
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
•
•
•
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Olumsuz Yaşantılara Tanıklık
Olumsuz Bilgi Aktarımları
Bedensel Belirilerin Desteklenmesi
Reis 1980
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
•
•
•
•
Reis 1980
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Olumsuz Yaşantılara Tanıklık
Olumsuz Bilgi Aktarımları
Bedensel Belirilerin Desteklenmesi
Bedensel Duyumların Uygun Ele Alınamaması
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
•
•
•
•
•
Reis 1980
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Olumsuz Yaşantılara Tanıklık
Olumsuz Bilgi Aktarımları
Bedensel Belirilerin Desteklenmesi
Bedensel Duyumların Uygun Ele Alınamaması
Ergenlik
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
•
•
•
•
•
•
•
Reis 1980
Doğrudan Olumsuz Deneyimler
Olumsuz Yaşantılara Tanıklık
Olumsuz Bilgi Aktarımları
Bedensel Belirilerin Desteklenmesi
Bedensel Duyumların Uygun Ele Alınamaması
Ergenlik
Panik ataklar
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
Anksiyete Duyarlılığı
Reis 1980
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
•
Anksiyete Duyarlılığı
Ayrılık Anksiyetesi
Reis 1980
Bandelow ve ark. 2001
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
Risk Etkenleri
•
•
•
Anksiyete Duyarlılığı
Ayrılık Anksiyetesi
Davranışsal İnhibisyon
Reis 1980
Bandelow ve ark. 2001
Kagan ve ark. 1984
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
•
Risk Etkenleri
Panik Bozukluğunun Süregenleşmesi
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
•
Risk Etkenleri
Panik Bozukluğunun Süregenleşmesi
•
İçrel Koşullanma (taşikardi vb.)
Bouton ve ark. 2001
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
•
Nörobiyolojik Süreçler
Psikopatolojik Süreçler
•
•
Risk Etkenleri
Panik Bozukluğunun Süregenleşmesi
•
•
İçrel Koşullanma
Bouton ve ark. 2001
Bedensel Duyumların Yanlış Yorumlanması
Clark 1986
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Bedensel Duyumlarda
Değişim
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Anksiyete
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Aşırı Uyarılma
Bedensel Duyumların Artması
Anksiyete
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Aşırı Uyarılma
Bedensel Duyumların Artması
Anksiyete
Tetikleyici
• Stres
•Uyarıcılar
•Tetikte Olma Hali
•Küçük Fizyolojik Değişiklikler
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Aşırı Uyarılma
Bedensel Duyumların Artması
Anksiyete
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Aşırı Uyarılma
Bedensel Duyumların Artması
Anksiyete
Bedensel Duyumlarda
Değişim
İçrel Koşullanma
Yanlış Yorumlama
Aşırı Uyarılma
Bedensel Duyumların Artması
Bedensel Duyumlarda
Değişim
Aşırı Uyarılma
Bedensel Duyumların Artması
Anksiyete
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
•
SSGI
•
Fluoksetin, Fluvoksamin, Sertralin, Paroksetin,
Citalopram, Escitalopram
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
•
SSGI
•
•
Fluoksetin, Fluvoksamin, Sertralin, Paroksetin,
Citalopram, Escitalopram
TSA
•
İmipramin, Klomipramin, Amitriptilin
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
•
SSGI
•
•
TSA
•
•
Fluoksetin, Fluvoksamin, Sertralin, Paroksetin,
Citalopram, Escitalopram
İmipramin, Klomipramin, Amitriptilin
Benzodiazepinler
•
Diazepam, Alprazolam, Klonazepam
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
•
SSGI
•
•
TSA
•
•
İmipramin, Klomipramin, Amitriptilin
Benzodiazepinler
•
•
Fluoksetin, Fluvoksamin, Sertralin, Paroksetin,
Citalopram, Escitalopram
Diazepam, Alprazolam, Klonazepam
MAO-I
•
Moklobemid
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
•
Yararsız Olduğu Gösterilenler
•
Trazodon, Bupropion, Mitrazapin, Nefazodon,
Buspiron, Beta Blokerler, Antikonvulsanlar
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
Farmakoterapi
•
Yararsız Olduğu Gösterilenler
•
•
Trazodon, Bupropion, Mitrazapin, Nefazodon,
Buspiron, Beta Blokerler, Antikonvulsanlar
Relaps
•
% 25 - 50
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
•
Psikoeğitim
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
•
•
Psikoeğitim
Belirtilerin Yanlış Yorumlanmasının Engellenmesi
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
•
•
•
Psikoeğitim
Belirtilerin Yanlış Yorumlanmasının Engellenmesi
Düşünce Bozukluklarını Düzeltme
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
•
•
•
•
Psikoeğitim
Belirtilerin Yanlış Yorumlanmasının Engellenmesi
Düşünce Bozukluklarını Düzeltme
Bedensel Duyumlara Dayanıklık Kazandırma
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
•
•
•
•
•
Psikoeğitim
Belirtilerin Yanlış Yorumlanmasının Engellenmesi
Düşünce Bozukluklarını Düzeltme
Bedensel Duyumlara Dayanıklık Kazandırma
Uyaranla Yüzleştirme
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
•
•
•
•
•
•
Psikoeğitim
Belirtilerin Yanlış Yorumlanmasının Engellenmesi
Düşünce Bozukluklarını Düzeltme
Bedensel Duyumlara Dayanıklık Kazandırma
Uyaranla Yüzleştirme
Gevşeme Çalışmaları
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
Panik Bozukluğu
•
Tedavi
•
•
Farmakoterapi
Psikoterapi
•
•
Bilişsel – Davranışçı Tedavi
Oyun Tedavisi, Destekleyici Psikoterapi, Grup
Tedavisi, Aile Tedavisi
Panik Bozukluğu
•
Koruma
Panik Bozukluğu
•
Koruma
•
Ergenlik Dönemi
•
Acil Serviste Uygun Yaklaşım % 2
•
Kontrol %14
Katon ve ark. 2006
Sınav Kaygısı
Sınav Kaygısı
•
Sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav
sırasında etkin ve verimli kullanılmasına
engel olacak kadar şiddetli endişe ve korku
Sınav Kaygısı
•
Optimum kaygı düzeyi ?
Sınav Kaygısı
•
Sınav öncesinde…
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
uykusuzluk,
kabus görme,
çarpıntı,
sinirlilik,
karamsarlık,
terleme,
karın ağrısı,
solunum güçlüğü,
iştahsızlık,
bulantı
bitkinlik
Sınav Kaygısı
•
Sınav salonunda…
•
•
•
•
•
•
ellerde terleme,
el titremesi,
gerginlik,
sabırsızlık,
bütün bildiklerini unutma korkusu,
kendine güvende azalma
Sınav Kaygısı
•
Sınav sırasında…
•
•
•
•
•
dikkat dağınıklığı
soruları anlamakta güçlük çekme,
sürenin yetmeyeceğine inanma
sınavın kötü gideceğine inanma,
zor gelen sorularda paniğe kapılma
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
Yüksek beklenti düzeyi
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
Yüksek beklenti düzeyi
•
Kişisel
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
Yüksek beklenti düzeyi
•
•
Kişisel
Ailesel
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
Yüksek beklenti düzeyi
•
•
•
Kişisel
Ailesel
Toplumsal
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
•
Verimli çalışamama, zamanı iyi kullanamama vb.
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
•
•
Verimli çalışamama, zamanı iyi kullanamama vb.
Fizyolojik sorunlar (Uykusuzluk, kötü beslenme)
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
•
•
•
Verimli çalışamama, zamanı iyi kullanamama vb.
Fizyolojik sorunlar (Uykusuzluk, kötü beslenme)
Yapısal sorunlar (DEHB, ÖÖG, MR)
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
Sınava hazır değilim
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınavı kazanmak zorundayım
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınavı kazanmak zorundayım
Sınavı kazanamamak herşeyin sonu olur
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
Sınava hazır değilim
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
Birçok konuyu iyi biliyorum…
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
Birçok konuyu iyi biliyorum…
Bazı konuları anlamak zor olabiliyor
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
Birçok konuyu iyi biliyorum…
Bazı konuları anlamak zor olabiliyor
Eksiklerimi biliyorum, çoğunu tamamlayabilirim
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınavı kazanmak zorundayım
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
•
Birçok konuyu iyi biliyorum…
Bazı konuları anlamak zor olabiliyor
Eksiklerimi biliyorum, çoğunu tamamlayabilirim
Sınavı kazanmak istiyorum
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
•
•
Sınava hazır değilim
Hiç bir şey anlamıyorum
Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınavı kazanmak zorundayım
Sınavı kazanamamak herşeyin sonu olur
Sınav Kaygısı
•
Hazırlayan etkenler…
•
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
Olumsuz bilişsel örüntüler
•
•
•
•
•
Birçok konuyu iyi biliyorum…
Bazı konuları anlamak zor olabiliyor
Eksiklerimi biliyorum, çoğunu tamamlayabilirim
Sınavı kazanmak istiyorum
Sınavı kazanamamak dünyanın sonu değil,
sınavdaki başarısızlık benim kişilik değerimi
düşürmez, bu sene olmazsa seneye sınava girerim.
Sınav Kaygısı
•
Tedavi…
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
•
•
•
Verimli çalışamama, zamanı iyi kullanamama vb.
Fizyolojik sorunlar (Uykusuzluk, kötü beslenme)
Yapısal sorunlar (DEHB, ÖÖG, MR)
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
•
•
Verimli çalışamama, zamanı iyi kullanamama vb.
Fizyolojik sorunlar (Uykusuzluk, kötü beslenme)
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
•
Yüksek beklenti düzeyi
Başarısızlık
•
Verimli çalışamama, zamanı iyi kullanamama vb.
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
Yüksek beklenti düzeyi
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
Yüksek beklenti düzeyi
•
Kişisel
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
Yüksek beklenti düzeyi
•
•
Kişisel
Ailesel
Sınav Kaygısı
•
Tedavi
•
Yüksek beklenti düzeyi
•
•
•
Kişisel
Ailesel
Toplumsal
Panik Bozukluğu
•
Etiyoloji
•
Beyin Kimyası
•
•
•
•
•
•
•
•
•
NE
5 HT
GABA
BZD
GLU
H
ACH
CCK
NO
Download