TAR 627 Osmanlı Sosyal Ve Ekonomik Tarih I

1. BİLİMSEL HAZIRLIK PROGRAMI
TAR 571 Osmanlıca I
Osmanlı Türkçesini okuyabilmek için Osmanlıca alfabesinin, Arapça ve Farsça gramer kurallarının
öğretilmesi.
TAR 572 Osmanlıca II
Öğrencilere öğretilen kurallar dahilinde çeşitli dönemlere ait metinler okutulması.
TAR 575 İslam Tarihi I
İslâmiyetten önce Arabistan’ın sosyal ve dinî durumu. Peygamber oluncaya kadar Hz. Muhammed’in
hayatı. İslâmın Mekke ve Medine dönemleri. Dört Halife dönemi: Dinî, siyasî, askerî ve idarî
faaliyetler.
TAR 576 İslâm Tarihi II
Emevîlere kadar Türk-Arap Münasebetleri,. Talas Savaşı ve Türk-İslâm tarihi açısından önemi.
Türklerin İslâm Devleti bünyesinde hizmete girmeleri. Abbasîler zamanında Türklerin siyasî, askerî ve
idarî faaliyetleri.
TAR 579 Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I
Milli Mücadele'nin mali ve sosyal kaynakları, yani Mayıs 1919 öncesi Anadolu'nun mali imkanları,
Milli Mücadele'nin hangi şartlarda kazanıldığı hususları, Lozan Barış Antlaşması ve dış politika
konuları üzerinde durulacaktır Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu, Cumhuriyet'in çeşitli yönleriyle ele
alınması, yeni devletin iç dinamikleri, yeni devletin ekonomi politikası ve Atatürk dönemi ekonomik
gelişmeler ele alınacaktır.
TAR 580 Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II
Türkiye'nin iç ve dış siyaseti, ekonomik faaliyetleri, kültürel ve medeni inkişafı uluslar-arası ilişkileri,
1923'ten 1980'e kadar ele alınmaktadır. Tek partili dönem ile çok partili demokratik parlâmenter
sisteme geçilen dönem ana başlıklar altında değerlendirilmekte, Türk tarihinin bütünlüğü anlayışından
hareket edilmektedir.
2. YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
TAR 501 Osmanlıca Matbu Metinler I
20. Yüzyıl Türkiye Türkçesiyle yazılmış olan: gazete, dergi ve tarih kitaplarından seçilmiş örnek
metinler üzerinde okuma ve anlama çalışmaları.
TAR 502 Osmanlıca Matbu Metinler II
16-19. yüzyıllarda, Osmanlı Türkçesiyle yazılmış olan tarih kitaplarından seçilmiş örnek metinler
üzerinde okuma ve anlama çalışmaları.
TAR 503 Bilimsel Araştırma Metodları
Tarihin amacı, faydası, diğer ilimlerle ilişkileri, kaynakların tenkidi hakkında bilgi verilecektir.
TAR 504 Anabilim Dalı Semineri
Bu derste hazırlatılan seminerlerin incelenmesi, Türk tarihi bibliyografyasının incelenmesi konuları ele
alınacaktır.
TAR 505 Osmanlı Tarihine Giriş I
Osmanlı Devletinin kuruluşu ve “Gazi/Gaza” ideolojisi ilgili görüşler/ tartışmalar:H. A. Gibbons, Fuad
Köprülü·, Paul Wittek, Halil İnalcık, Feridun Emecen, Colin İmber, Ronald. C. Jennings, Rudi Paul
Lindner. Osmanlı Devletinin kuruluşu ve “Gazi/Gaza” ideolojisi ile ilgili teorilerin tartışılması.
Osmanlı Tarihçiliği’nin temel problemleri ve erken dönem Osmanlı tarih çalışmaları için Osmanlı
kroniklerinin kıymeti hakkında yapılan değerlendirmelerin irdelenmesi.
Osmanlı devşirme sistemi ve kökenleri hakkındaki düşüncelerin değerlendirilmesi. Osmanlı saray
hayatı ve saray’ın devlet idaresindeki rolü ve öneminin tartışılması. Osmanlı Hanedanı, hanedanının
yapısı ve
Osmanlı hanedanı içerisinde kadının siyasi rolünün tartışılması bu dersin incelediği
konular arasında yer alacaktır.
TAR 506 Osmanlı Tarihine Giriş II
17. yy’da Osmanlı Devleti ile ilgili yapılan çöküş tartışmaları ve Osmanlı’nın mali gerilemesine dair
tartışmalar ile başlayarak Osmanlı Toplum yapısının dayandığı esaslar çerçevesinde Osmanlı toplum
düzeninin değerlendirilmesi. Osmanlı millet sistemi ve bu sistemin temel esasları: hoşgörü iklimi.
Osmanlı adalet anlayışı, Osmanlı’da adalet arayışı. Osmanlı’da kadının adaletin tevziinde üstlenmiş
olduğu görevler. Osmanlı Tımar sistemi ve Avrupa Feodalizmine dair çağdaş değerlendirmeler.
Osmanlı Toplum yapısında Bozulma: Celali İsyanları ve bu isyanların klasik düzene etkilerinin
tartışılması.
TAR 509 Selçuklu Siyasi Tarihi I
Bu derste Selçuklu siyasî tarihine ait bilgiler verildikten sonra, bunların komşu devletlerle olan
ilişkileri, yayılmacı politikaları, Batinilik meselesi, Halife- Sultan İlişkisi ve devletin yıkılışı hakkında
bilgi verilecektir.
TAR 510 Selçuklu Siyasi Tarihi II
Siyasi tarihleri hakkında önceki dönemde verilen bilgilerin devamı olarak bu devletin yönetim
biçimleri, iktisadî yapıları, kültürel hayatları ve dünya medeniyetine katkıları üzerinde durulacaktır.
Türkiye Selçuklu Devleti, Irak Selçuklu Devleti hakkında bilgi verilecektir.
TAR 511 Türkler ve İslâmiyet I
İslâmiyetten önce Türk-Arap münasebetleri. Hz. Peygamber’in hadislerinde Türkler. Türkistan’a
İslâmiyetin girişi. Emevîler ve Abbasîler devrinde Türklerin Araplarla mücadeleleri.
TAR 512 Türkler ve İslâmiyet II
Türklerin İslâm Devleti hizmetine girmeleri. Abbasîler zamanında devlet hizmetinde bulunan
Türklerin: askerî, idarî ve siyasî faaliyetleri. Mısır’da kurulan Tolunoğlu ve İhşidîler devletleri.
TAR 521 Orta Asya Türk Tarihi I
Bu derste Orta Asya’da Türk tarihine ait ilk bilgiler verildikten sonra merkezi Asya’da kurulan ilk
Türk devletleri, bunların komşu devletlerle olan siyasi ilişkileri ve yayılmacı politikaları ile yıkılışları
hakkında bilgi verilecektir.
TAR 522 Orta Asya Türk Tarihi II
TAR 523 Osmanlı Yenileşme Tarihi I
Osmanlı devletinde 17. asırda yapılan yenilik çalışmaları ve alanları hakkında bilgi verilmektedir.
TAR 524 Osmanlı Yenileşme Tarihi II
Osmanlı devletinde 18. asırda yapılan yenilik çalışmaları ve alanları hakkında bilgi verilmektedir.
Siyasi tarihleri hakkında önceki dönemde verilen bilgilerin devamı olarak bu devletlerin yönetin
biçimleri, iktisadi yapıları kültürel hayatları ile bulundukları dönemde dünya medeniyetine katkıları
üzerinde durulacaktır.
TAR 527 Osmanlı Maliyesi (15-16. yy)
Osmanlı maliyesine giriş çerçevesinde Osmanlı maliyesi ile ilgili arşiv kaynakların tanıtımı. 15. ve
16. yüzyıllarda Osmanlı maliyesinin temelleri: nüfus ve arazi tahrirlerin değerlendirilmesi.
İdarimali devlet teşkilatının esasi olarak tahrirler. Tahrir sistemi, tahrirlerin tarihçesi ve Osmanlı öncesi
Türk-İslam devletlerinde tahrirler-Osmanlı devletinde tahrirler-Sosyal-ekonomik kaynak olarak tahrir
defterleri.
Osmanlı toprak düzeni, Osmanlı vergi düzeni: Reayadan alınan vergi ve resimlerin incelenmesi.
Osmanlı İmparatorluğunda Raiyyet Rüsumu: Çift-Hane sisteminin incelenmesi. Osmanlı
maliyesi-Osmanlı hazinesi: devletin gelir kaynaklarının incelenmesi.
Klasik Dönem Osmanlı Maliyesi’nde Değişim: 1300-1600. Tımar Rejiminin Bozulması-Yeniçeri
Ocak Nizamının Bozulması gibi konular bu dersin muhtevasını oluşturmaktadır.
TAR 528 Osmanlı Maliyesi (17-18. yy)
17. yy’da Osmanlı Devleti ile ilgili yapılan çöküş tartışmaları ve Osmanlı’nın mali gerilemesine dair
tartışmalar ile başlayarak Osmanlı merkez hazinedeki darlık ve buhranların sebeplerinin çok yönlü
değerlendirilmesi çerçevesinde Osmanlı’da Çift-Hane Sistemi ve bu sistemin dayandığı esaslar ve
bozulmanın devlet mali yapısına getirmiş olduğu külfet ve Osmanlı Devletinin çözüm arayışları
çerçevesinde takındığı tutumun 17-18. yüzyıllar boyunca irdelenmesi/incelenmesi.
17. Yüzyılda Osmanlı mali sistemi yeniden yapılandırma çalışmaları: avarız vergilerinin
olağanlaşması. Avarızhane verilerinin demografik tahminlerde kullanımı meselesi. Osmanlı mali
sistemini yeniden yapılandırma çerçevesinde avarız vergi sisteminde “İltizam” Örnekleri. Osmanlı’da
halkın vergi yükü üzerinde yapılan tartışmalar. 17. Osmanlıda avarız vergilerinin toplanması meselesi,
Osmanlı Devletinde vergi toplayıcıları gibi konular bu dersin muhtevasını oluşturmaktadır.
TAR 533 Çağdaş Dünya Tarihi Giriş I
Fransız İhtilalinin ortaya çıkardığı fikir akımları, XX. yüzyılda meydana gelen siyasi ve askeri olaylar,
güç merkezleri, yeni oluşumlar içinde Türkiye'nin durumu ele alınacaktır.
TAR 534 Çağdaş Dünya Tarihi Giriş II
XX. Yüzyılda Ortadoğu'nun siyasi durumu, Türkiye'nin bu bölgedeki konumu ele alınacaktır, Sovyet
İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla bağımsızlığına kavuşan Türk Cumhuriyetleri ile Türkiye arasındaki
siyasi, kültürel münasebetler, muhtemel problemler ve gelişmeler, dün-bugün çizgisinde ele
alınacaktır. Ayrıca AB’nin oluşumu ve Türkiye ilişkileri tartışılacaktır.
TAR 537 Avrupa’da Devlet ve Toplum Hayatı (1400-1800) I
303
Ana çizgileri ile Avrupa’da Devlet ve Toplum Hayatında önemli hususların incelendiği bir ders
programı takıp edilmektedir.
Avrupa kavramı ve Avrupa tarihinin başlangıcı. 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa’nın siyası yapısı,
Avrupa devletleri. Yeniçağ başlarında Avrupa’nın temel problemleri ve Dünya. 15. ve 16. yüzyıllarda
siyası tanım olarak Avrupa. 15-16. yy’da Avrupa İnsanının hayat şartları ve köylü ailesinin hayat
döngüsü 15 ve 16. yüzyıl Avrupasın’da Hıristiyanlık, Kilise ve Reform Hareketleri. Reform
hareketinin tanımı ve kökenleri. Uzun ve vade de görülen sebepler.
Martin Luther İsyanı ve Almanya da Reform Hareketleri (1517-1521)-İsyanın kökenleri-Luther’i
susturma çalışmaları- Luther’in hareketinin dayanak noktaları. Martin Luther’in Hiristiyanlığa dair
öğretileri-meşajlarçalışmalar (1520)-Dini yaşantısı (Religious practices)- İncil
ile
ilgili
düşünceleri ve Katholik kilisesinin uygulamalarının yanlışliğina dair görüşleri/çalışmaları. Luther
Almanyasında siyaset ve toplum.
İsveçli Zwingli ve Protestanısm. Zurih’de Reform hareketleri ve Zurih Reformunu yayma çalışmaları.
Luthercilerin siyasetleriLuther ve düşüncelerinin hayatta kalmasının sebepleri-Luther
düşüncelerinin Almanyada yayılması-1555 Augsburg Barışı.
John Calvin ve Reform Hareketi: Kalvinizm.John Kalvin.Kalvin’in Hiristiyanlık dinine dair
düşünceleri. Kalvinizm’in yayılması-İsviçre (Switzerland) ve Almanya, Fransa, Hollonda-İskoçya,
İngiltere ve Amerika. Katolık Kilisesinin Karşı Reformu ve 16. Yüzyılın başlarında Katolik
Kilisesi,Papalık,Din adamları veHıristiyanlık. 16. Yüzyıl Avrupa’nın Yayılması. Dünya’ya dair
bilgiler.Teknik Gelişmeler. Portekizler ve Cape Route. İspanyol İmparatorluğu’nun İdaresi.
İspanyolların Yeni Dünya Ticaretleri. Amerika ve Avrupa gibi konuların incelenmektedir.
TAR 538 Avrupa’da Devlet ve Toplum Hayatı (1400-1800) Iı
Ana çizgileri ile Avrupada Devlet ve Toplum Hayatında önemli hususların incelendiği bir ders
programı takıp edilmektedir. Bu çerçevede Avrupa’da 17. yüzyıl krizleri; Ekonomik Kriz; Nüfus,
Tarım, Sanayi ve Uluslararası Ticaret, Halk ve ekonomik kriz, Siyasi Krizlerin değerlendirilmesi.
Avrupa’nın Nüfus Yapısı: 15 ve 18. yüzyıllarda Avrupa Nüfusu ile ilgili değerlendirmeler ve
kullanılan kaynakların tarihi kıymeti, genel nüfus, nüfus yapısı ile ilgili problemler: Göçlere
bağlı/tabi’i iniş-çıkışların değerlendirilmesi.
Avrupada fiyatlar ve değişim; Nüfus hareketleri, fiyat hareketlerinin sebepleri. Avrupa’nın Ekonomik
yapısı, Avrupa’da köy ve köylü hayatı gibi konuların incelenmesi; Avrupa Kırsalında hayat şartlarının
değerlendirilmesi; Kaynaklar, nüfus, hukuki ve sosyal yönleriyle Avrupa; kırsal nüfus, arazı mülkiyeti,
tarım ve kırsal sınıflar: Zirai Üretim: Çeşit ve Üretim Metotları gibi konular bu dersin muhtevasını
oluşturmaktadır.
TAR 545 Tanzimat Dönemi I
Tanzimat Dönemi geniş manasıyla Tanzimat Fermanının ilanından (3 Kasım 1839), Cumhuriyetin
kuruluşuna ( 29 Ekim 1923) kadar olan dönemi kapsamaktadır.Osmanlı Devleti'nde modernleşme
çabalarının ortaya çıkışı, Tanzimat'a kadar yapılan yenileşme faaliyetleri, Tanzimat'ın ilanını
hazırlayan sebepler, Tanzimat Fermanının ilanı, metnin tahlili, hukuki, siyasi, askeri, kültürel ve
sosyal alanda yapılan çalışmalar, Islahat Fermanı'nın hazırlanması ve muhtevası anlatılmaktadır.
TAR 546 Tanzimat Dönemi II
Fikir akımları, Genç Osmanlılar Cemiyetinin kuruluşu ve faaliyetleri, I.Meşrutiyetin ilanı, Kanun-ı
Esâsî'nin değerlendirilmesi, II. Abdülhamit dönemi faaliyetleri, İttihat ve terakki Cemiyeti'nin
kuruluşu , programı ve faaliyetleri , II.Meşrutiyetin ilanı , 31 Mart Hadisesi ve II.Abdülhamit'in halli,
I.Dünya Savaşına kadar olan dönem ele alınmaktadır.
TAR 551 Abdulhamid Dönemi Meseleleri I
II. Abdulhamid dönemi yaşanan sosyal, siyasal, askeri ve iktisadi meseleler üzerinde durulmaktadır.
TAR 552 Abdulhamid Dönemi Meseleleri II
II. Abdulhamid dönemi yaşanan sosyal, siyasal, askeri ve iktisadi meselelerin nedenleri ve günümüze
etkileri üzerinde durulmaktadır.
TAR 561 Osmanlı Müesseseleri Tarihi I
Osmanlı hanedanı. Tahta geçiş sistemi. Osmanlı Merkez Teşkilâtı: Divan-i Hümayun’un işleyişi,
üyeleri ve bunların görevleri. Askerî Teşkilât: Merkez ve eyalet kuvvetleri. Timar sistemi.
TAR 562 Osmanlı Müesseseleri Tarihi II
Maliye Teşkilâtı: Defterdar ve defterhane. Vergi düzeni. İlmiye Teşkilâtı: Medreseler. Vakıflar.
Eyalet, sancak ve kazaların yönetimi.
TAR 567 Osmanlıca El Yazması Metinler I
Osmanlıların kullandıkları yazı çeşitleri hakkında genel bilgiler. Rik’a yazı ile yazılmış olan bazı
belgelerden seçilmiş örnek metinler üzerinde: yazı, imlâ ve ifade özellikleri bakımından
değerlendirmeler.
TAR 568 Osmanlıca El Yazması Metinler II
Rik’a yazı ile düzenlenmiş olan arşiv belgelerini okuma ve anlama çalışmaları. Kadı sicilleri hakkında
genel bilgiler ve bunlarda bulunan belge çeşitlerinden seçilmiş örnek metinler üzerinde çalışmalar ve
bunlarda geçen kalıp ifadeler.
TAR 577 Osmanlı Ülkesinde Misyonerlik I
Bu ders çerçevesinde Osmanlı ülkesinde misyonerlik faaliyetleri incelenecektir. Misyonerlerin
Osmanlı ülkesine nasıl ve ne zaman geldikleri; misyonerlik çalışmalarının kurumsal yapısının ne
olduğu üzerinde durulacaktır. Katolik, Ortodoks ve Protestan misyonerlerin dinî, politik, ekonomik ve
kültürel amaçları bu ders çerçevesinde analiz edilecektir.
TAR 578 Osmanlı Ülkesinde Misyonerlik II
Bu ders çerçevesinde öğrenciler eğitim ve dinî alandaki misyonerlik faaliyetleri ve bu alanlardaki
misyonerlik faaliyetlerine karşı Osmanlı Devleti’nin tutumu hakkında bilgi edineceklerdir. Ayrıca
Osmanlı Devleti’nin yıkılışından sonraki misyonerlik faaliyetleri üzerinde de durulacaktır.
TAR 583 M.Ö. III. ve II. Bin’de Anadolu-Mezopotamya İlişkileri
Purušhattum şehrinde Akadlı tüccarların varlığı, Sargon’un ve torunu Naram-Sin’in Anadolu seferi, II.
bin yılın ilk çeyreğinde Anadolu’da Asur Kolonileri, krallarla ve yerli halkla tüccarlar arasındaki
münasebetler.
TAR 583 M.Ö. III. ve II. Bin’de Anadolu-Mezopotamya İlişkileri
Purušhattum şehrinde Akadlı tüccarların varlığı, Sargon’un ve torunu Naram-Sin’in Anadolu seferi, II.
bin yılın ilk çeyreğinde Anadolu’da Asur Kolonileri, krallarla ve yerli halkla tüccarlar arasındaki
münasebetler.
TAR 585 M.Ö. II. Bin yıl Anadolu Kültür Tarihi
Koloniler Devri kültürü, Hitit dini, mitolojisi, sanatı ve edebiyatı, kanunları üzerinde durulacaktır.
TAR 586 M.Ö. I. Binde Anadolu Kültür Tarihi
Friglerin dini, mitolojisi ve sanatı, Urartu dini ve sanatı, kral kitabeleri, Geç Hititler dönemi sanatı ve
bunların batı dünyasına etkileri üzerinde durulacaktır.
3. DOKTORA PROGRAMI
TAR 603 Osmanlı Arşiv Vesikaları I
Osmanlı Paleografyası: Yazı çeşitleri. Rik’a yazı ile yazılmış arşiv belgelerinden seçilmiş örnekler
üzerinde okuma ve anlama çalışmaları. Telhis, layiha vb. belgeler.
TAR 603 Osmanlı Arşiv Vesikaları II
Osmanlı diplomatik kuralları: Padişahlara ait ferman, name ve benzeri tuğralı vesikaların bölümleri ve
bu belgelerde geçen kalıp ifadeler. Siyakat yazısı ve bu yazı ile yazılmış belge ve defterlerden
örnekler.
TAR 617 Osmanlı Düşünce Tarihi I
Osmanlı düşüncesinin oluşmasını sağlayan faktörler, İslâm dünyasında etkili olan çeşitli düşünce
akımlarının Osmanlı Devleti’ndeki yansımaları, XVIII. yüzyıl sonlarına kadarki dönemde yetişen önde
gelen düşünce adamları, eserleri, fikirleri; medreselerin fikir akımlarındaki rolü, yenileşme dönemi
öncesinde Osmanlı düşünce hayatındaki problemler ve çözüm arama çabaları anlatılmaktadır.
TAR 618 Osmanlı Düşünce Tarihi II
XVIII. yüzyıl sonlarından başlayarak Cumhuriyete kadar geçen olan dönemde Osmanlı düşünce
dünyasındaki gelişmeler, yenileşme hareketlerine etki eden ve karşı çıkan düşünürlerin hayatları,
eserleri, tesirleri; Osmanlıcılık, İslâmcılık, Batıcılık ve Türkçülük akımları, basın – yayın organlarının
düşünce hayatına olan etkileri, bu dönemde düşünce alanında ortaya çıkan gelişmelerin Cumhuriyet
dönemi için alt yapı oluşturması üzerinde durulmaktadır.
TAR 627 Osmanlı Sosyal Ve Ekonomik Tarih I
Osmanlı Sosyo-Ekonomik Tarihine giriş mahiyetinde Osmanlı Sosyo-Ekonomik Tarihi ile ilgili
arşiv kaynakların tanıtımı:Tahrir Defterleri, Maliye Ahkam Defterleri, Mukataa Defterleri, Cizye
Defterleri, Avariz Defterleri, Nüzul Defterleri, Sürsat Defterleri, Şer’iyye Sicilleri, Tereke Defterleri
15. ve 16. yüzyıllarda Osmanlı maliyesinin temelleri: nüfus ve arazi tahrirlerin değerlendirilmesi.
İdari-mali devlet teşkilatının esasi olarak tahrirler. Tahrir sistemi, tahrirlerin tarihçesi ve
Osmanlı öncesi Türk-İslam devletlerinde tahrirler-Osmanlı devletinde tahrirler-Sosyal-ekonomik
kaynak olarak tahrir defterleri. Osmanlılar’dan Önce Akdeniz dünyasında yapılan tahrirler. Roma
İmparatorluğunda tahrirler: Census.
Sicilya’da tahrir: Cera’id.İngiltere’de tahrir: Domesday Book.
Mısır’da Tahrir: Revk. Bizans’da tahrir: Praktika. Akdeniz dünyası’nda tahrirlerin gelişimi ve
aralarındaki ilişkiler. Tahrirlerin bazı ortak sorunları ve tarihi bir kaynak olarak değerlendirilmeleri.
Osmanlı toprak düzeni, Osmanlı vergi düzeni: Reayadan alınan vergi ve resimlerin incelenmesi.
Osmanlı İmparatorluğunda Raiyyet Rüsumu: Çift-Hane sisteminin incelenmesi. Osmanlı
maliyesi-Osmanlı hazinesi: devletin gelir kaynaklarının incelenmesi.
Klasik Dönem Osmanlı maliyesi’nde Değişim: 1300-1600. Tımar Rejiminin Bozulması-Yeniçeri Ocak
Nizamının Bozulması gibi konular bu dersin muhtevasını oluşturmaktadır.
TAR 628 Osmanlı Sosyal Ve Ekonomik Tarih II
17. yy’da Osmanlı Devleti ile ilgili yapılan çöküş tartışmaları ve Osmanlı’nın mali gerilemesine dair
görüşler ile başlayarak Osmanlı merkez hazinedeki darlık ve buhranların sebeplerinin çok yönlü
değerlendirilmesi çerçevesinde Osmanlı’da Çift-Hane Sistemi ve bu sistemin dayandığı esaslar ve
bozulmanın devlet mali yapısına getirmiş olduğu külfet ve Osmanlı Devletinin çözüm arayışları
çerçevesinde takındığı tutumun 17-18. yüzyıllar boyunca irdelenmesi/incelenmesi.
17. Yüzyılda Osmanlı mali sistemi yeniden yapılandırma çalışmaları: avarız vergilerinin
olağanlaşması. Avarızhane verilerinin demografik tahminlerde kullanımı meselesi. Osmanlı mali
sistemini yeniden yapılandırma çerçevesinde avarız vergi sisteminde “İltizam” Örnekleri. Osmanlı’da
halkın vergi yükü üzerinde yapılan tartışmalar. 17. Osmanlıda avarız vergilerinin toplanması meselesi,
Osmanlı Devletinde vergi toplayıcılarının statüleri.
Osmanlılar ve Modern İktisat Düşüncesi1738-1838. Tanzimat sonrası Osmanlı Türkiye'sinde Modern
İktisat Düşüncesi: İlk temsilciler. Tanzimat Dönemi Osmanlı idari sisteminde meclisler ve gayr-i
Müslimlerin bu meclislerdeki yeri gibi konular bu dersin muhtevasını oluşturmaktadır.
TAR 637 Yeniçağ Osmanlı Dünyasında Devlet ve Toplum Hayatı I
Ana çizgileri ile Avrupa’da Devlet ve Toplum Hayatında önemli hususların incelendiği bir ders
programı takıp edilmektedir.
Avrupa kavramı ve Avrupa tarihinin başlangıcı. 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa’nın siyası yapısı,
Avrupa devletleri.
Yeniçağ başlarında Avrupa’nın temel problemleri ve Dünya. 15. ve 16.
yüzyıllarda
siyası tanım olarak Avrupa. 15-16. yy’da Avrupa İnsanının hayat şartları ve köylü
ailesinin hayat döngüsü
15 ve 16. yüzyıl Avrupasın’da Hıristiyanlık, Kilise ve Reform Hareketleri. Reform hareketinin tanımı
ve kökenleri. Uzun ve vade de görülen sebepler.
Martin Luther İsyanı ve Almanya da Reform Hareketleri (1517-1521)-İsyanın kökenleri-Luther’i
susturma çalışmaları-Luther’in hareketinin dayanak noktaları. Martin Luther’in Hiristiyanlığa dair
öğretileri-meşajlar- çalışmalar (1520)-Dini yaşantısı (Religious practices)-İncil ile ilgili düşünceleri
ve Katholik kilisesinin uygulamalarının yanlışliğina dair görüşleri/çalışmaları. Luther Almanyasında
siyaset ve toplum.
İsveçli Zwingli ve Protestanısm. Zurih’de Reform hareketleri ve Zurih Reformunu yayma çalışmaları.
Luthercilerin siyasetleriLuther ve düşüncelerinin hayatta kalmasının sebepleri-Luther
düşüncelerinin Almanyada yayılması-1555 Augsburg Barışı.
John Calvin ve Reform Hareketi: Kalvinizm.John Kalvin.Kalvin’in Hiristiyanlık dinine dair
düşünceleri. Kalvinizm’in yayılması-İsviçre (Switzerland) ve Almanya- Fransa-Hollonda-İskoçyaİngiltere ve Amerika. Katolık Kilisesinin Karşı Reformu ve 16. Yüzyılın başlarında Katolik
Kilisesi,Papalık,Din adamları veHıristiyanlık. 16. Yüzyıl Avrupa’nın Yayılması.
Dünya’ya dair bilgiler.Teknik Gelişmeler. Portekizler ve Cape Route. İspanyol İmparatorluğu’nun
İdaresi. İspanyolların Yeni Dünya Ticaretleri. Amerika ve Avrupa gibi konuların incelenmektedir.
TAR 638 Yeniçağ Osmanlı Dünyasında Devlet Ve Toplum Hayatı II
Ana çizgileri ile Avrupada Devlet ve Toplum Hayatında önemli hususların incelendiği bir ders
programı takıp edilmektedir. Bu çerçevede Avrupa’da 17. yüzyıl krizleri; Ekonomik Kriz; Nüfus,
Tarım, Sanayi ve Uluslararası Ticaret, Halk ve ekonomik kriz, Siyasi Krizlerin değerlendirilmesi.
Avrupa’nın Nüfus Yapısı: 15 ve 18. yüzyıllarda Avrupa Nüfusu ile ilgili değerlendirmeler ve
kullanılan kaynakların tarihi kıymeti, genel nüfus, nüfus yapısı ile ilgili problemler: Göçlere
bağlı/tabi’i iniş-çıkışların değerlendirilmesi.
Avrupada fiyatlar ve değişim; Nüfus hareketleri, fiyat hareketlerinin sebepleri. Avrupa’nın Ekonomik
yapısı, Avrupa’da köy ve köylü hayatı gibi konuların incelenmesi; Avrupa Kırsalında hayat şartlarının
değerlendirilmesi; Kaynaklar, nüfus, hukuki ve sosyal yönleriyle Avrupa; kırsal nüfus, arazı mülkiyeti,
tarım ve kırsal sınıflar: Zirai Üretim: Çeşit ve Üretim Metotları gibi konular bu dersin muhtevasını
oluşturmaktadır.
TAR 643 Osmanlı Çağdaşlaşması I
Osmanlı devletinde ıslahat çalışmalarının ortaya çıkış nedenleri, öncüleri, programları ve uygulama
şekilleri üzerinde durulmaktadır.
TAR 644 Osmanlı Çağdaşlaşması II
Çağdaşlaşmanın getirdiği idari, sosyal ve kültürel değişim ve Cumhuriyet Türkiyesine intikal eden
anlayışlar ile mukayese edilmeleri ele alınmaktadır.
TAR 645 Osmanlı Kurumları Tarihi I
Osmanlı hanedanı. Tahta geçiş sistemi. Osmanlı Merkez Teşkilâtı: Divan-i Hümayun’un işleyişi,
üyeleri ve bunların görevleri. Askerî Teşkilât: Merkez ve eyalet kuvvetleri. Timar sistemi.
TAR 646 Osmanlı Kurumları Tarihi II
Maliye Teşkilâtı: Defterdar ve defterhane. Vergi düzeni. İlmiye Teşkilâtı: Medreseler. Vakıflar.
Eyalet, sancak ve kazaların yönetimi.
TAR 647 Yakın Zamanlar Avrupa Tarihi I
Fransız İhtilalinden önceki dünyanın genel durumu, Fransız İhtilalini hazırlayan sebepler, İhtilalin
çıkması , İnsan Hakları ve Vatandaşlık Bildirgesi, Fransa'nın Avrupa ile olan mücadeleleri, Fransız
İhtilalinin ortaya çıkardığı fikir akımları 1815-1848 yılları arasında Avrupa'da ortaya çıkan Hürriyetçi
ve Milliyetçi ihtilaller ve Osmanlı İmparatorluğu'nda XIX. Yüzyılın ortalarına kadar yaşanan askeri ve
siyasi hadiseler anlatılmaktadır.
TAR 648 Yakın Zamanlar Avrupa Tarihi II
İtalyan ve Alman birliğinin sağlanması, Avrupa'da Alman üstünlüğü, Blokların oluşması ve çatışması,
Osmanlı İmparatorluğu'nun 1878'den Birinci Dünya Savaşı'na kadar olan dönemde yaşadıkları,
Amerika kıtası ve Uzak Doğu'da yaşananlar ele alınmaktadır.