AVRUPA BİRLİĞİ SOSYAL POLİTİKALARI ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE 2011225402-GAMZE İNAL 2011225066-TUGAY CAN YÜKDAĞ 2011225067-DERYA ZORBİLMEZ 2011225068-HÜSEYİN ÖZ Çukurova Üniversitesi, Adana İÇERİK A.AB SOSYAL POLİTİKASI VE TÜRKİYE 1.Türkiye- AB Kurucu Antlaşmalar Çerçevesinde Sosyal Politika 2.Katılım Ortaklığı Belgeleri 3.Ulusal Programlar 4.İlerleme Raporları 5.Müzakere Çerçeve Belgesi B.AVRUPA SOSYAL HAKLAR ŞARTI C. AVRUPA SOSYAL ŞARTI TARAFINDAN GARANTİ ALTINA ALINAN HAKLAR 1.İstihdam Koşulları 2.Sosyal Dayanışma D.TÜRKİYE’NİN AB SOSYAL POLİTİKALARINA UYUM SAĞLAMASI 1.Türk İşgücü Piyasalarının Genel Durumu ve AB Kıyaslaması 2.İşgücüne Katılım ve AB ile Kıyaslamalar E.TÜRKİYE’DE AB’YE ÜYELİK SÜRECİ VE SOSYAL POLİTİKA F.LİZBON STRATEJİSİ G.AB’DE SOSYAL KORUMA H. SOSYAL KORUMA KOMİTESİ I. SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ SİSTEMİNİN EKSİK YANLARI J. TÜRKİYEDE İŞSİZLİK OLGUSU VE AB KIYASLAMASI K. TÜRKİYE AB SOSYAL POLİTİKA DÜZENLEMELERİ VE İŞ YASALARI İLE UYUMU L.BEKLENTİLER VE SONUÇ AB SOSYAL POLİTİKASI VE TÜRKİYE 1.Türkiye- AB Kurucu Antlaşmalar Çerçevesinde Sosyal Politika Türkiye ile AB arasında imzalanan belgeler, ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi sağlamak amacıyla imzalanmıştır. AB-Türkiye ilişkilerini belirleyen kurucu antlaşmalar şunlardır: • Ankara Antlaşması (1963) • Katma Protokol Antlaşması (1970) • Gümrük Birliği Antlaşması (1995) Ankara Antlaşması (1963) • Gümrük Birliği’ne dayanan ve tam üyeliği öngören antlaşmada sosyal politikayı kapsayan iki madde bulunmaktadır: • İşçilerin serbest dolaşım hakkının sağlandığı 12.madde • Ekonomik ve sosyal komite ile işbirliği öneren 27.madde Katma Protokol Antlaşması (1970) • Ankara Antlaşması’nın uygulanmasını sağlamaya yönelik veya eki olarak değerlendirilecek olan katma protokol; tam üyeliğe giden yolun hazırlık, geçiş ve son dönemlerini düzenlemiştir. Gümrük Birliği Antlaşması (1995) Gümrük Birliği Antlaşması’nda Ankara Antlaşması ve Katma Protokol’de yer alan malların serbest dolaşım hükümleri düzenlenmiş; fakat işgücünün serbest dolaşım hakkı düzenlenememiştir. 2.Katılım Ortaklığı Belgeleri: AB tarafından hazırlanan, aday ülkelerin Kopenhag ölçütleri doğrultusunda yerine getirmek zorunda oldukları, kısa (1-2 yıl) ve orta vadeli (3-4 yıl) önceliklerin belirlendiği yol haritası belgesidir. 3.Ulusal Programlar: Ulusal Programlar, aday ülkelerin Birlik müktesebatını (mevzuatını) iç hukuklarına nasıl aktaracağını gösteren ‘ Ulusal Söz Belgeleri’ dir. 4.İlerleme Raporları: Avrupa Komisyonu tarafından her yıl düzenli olarak hazırlanan ‘İlerleme Raporları’, Konsey’e gönderilmektedir. 5.Müzakere Çerçeve Belgesi: AB ve aday ülkeler arasında yürütülecek olan müzakerelerin ilke ve yönetimlerinin belirlendiği belgedir. AVRUPA SOSYAL HAKLAR ŞARTI Türkiye’nin de üye olduğu Avrupa’nın siyasi kuruluşu olan Avrupa konseyi, Birleşmiş Milletlerden 4 yıl sonra,2.Dünya Harbi’nin yıkıntıları, barbarlıkları üzerinde 1949’da Londra’da kurulmuştur. Kurucu devletlerin amaçları: • Üyeleri arasında birlik sağlamak • Ortak ideal ve prensipleri koruyarak geliştirmek • Sosyal ve ekonomik gelişmeyi teşvik etmek AVRUPA SOSYAL ŞARTI TARAFINDAN GARANTİ ALTINA ALINAN HAKLAR 1.İstihdam Koşulları • İstihdamda ayrımcılık yapmamak • Zorla çalışmayı yasaklamak • Toplu örgütlenme ve pazarlık hakkı • Adil istihdam koşulları ve kadın-erkek arasında eşit değerde, eşit ücret dâhil, adil ücret hakkı • Engellerin çalışma dünyasına katılmaları • Mesleki rehberlik ve mesleki eğitim • 15 yaşından küçük çocuklar için çalışma yasağı ve 15-18 yaşlar arasındaki gençler için özel koruma • Doğum koruması • Göçmen işçilerin eşit muamele görmesi 2.Sosyal Dayanışma • Sağlık, sosyal güvenlik, tıbbı ve sosyal yardım hakkı • Sosyal yardım kuruluşlarından yararlanma hakkı • Çocukların ve gençlerin fiziki veya ahlaki tehlikelere karşı korunma hakları • Ailelerin ve aile bireylerinin yasal, sosyal ve ekonomik korunma hakkı • Göçmen işçiler ve ailelerin korunma ve yardım hakkı • Yaşlı kimselerin korunma hakkı Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı ile Kabul Edilen Yenilikler • Kadın-erkek eşitliğini pekiştirmek • Engellilerin sosyal bütünleşme ve kişisel özerklik hakkı • Çocuk ve gençlerin sosyal, yasal ve ekonomik korunmalarının kuvvetlendirilmesi • İş kaybı süresinde koruma ve çalışanın onur hakkı • Aile sorumluluğu olan işçilerin eşit fırsat ve koşul şartı • Yoksulluk ve sosyal dışlanmaya karşı korunma hakkı • Yaşanabilir konut hakkı • Ayrımcılık yasağının genişletilmesi Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı Kapsamında Garanti Altına Alınan Haklar I. Konut II. Sağlık III. Eğitim IV. Çalıştırma V. Hukuki ve sosyal koruma VI. Kişilerin dolaşımı VII. Ayrımcılık yasağı VIII. Kolektif(Toplu) şikâyet sistemi ve alternatif raporlar Konut • Belli yeterlilik düzeyinde ve elverişli mahiyette bir konutta oturabilmek, • Yeri yurdu olmayanlarının sayısının azaltılması, yoksul ve dar gelirli kesimlere yönelik bir konut siyaseti • Konuttan çıkarılma tehlikesini azaltacak usullere başvurulması • Yabancıların sosyal konutlardan ve konut yardımlarından eşitlik içinde yararlanmaları • Ailelerin ihtiyaçları doğrultusunda yeni konut yapımı ve konut yardımı Sağlık • Halkın tümümün yararlanabileceği etkili sağlık hizmetleri yapısı • Sağlıklı bir çevre güvencesi kapsar biçimde hastalıkları önleyici siyaset izlemesi • Çalışma hayatında güvenlik ve sağlık amacıyla hukuken ve fiilen çalışma ortamındaki tehlikelerin ortadan kaldırılması, • Anneliğin korunması Eğitim • Ücretsiz ilk ve ortaöğretim • Ücretsiz ve etkili mesleğe yönlendirme hizmetleri • Başlangıçta mesleki öğretim( genel ortaöğretim ve mesleki öğretim),üniversite düzeyinde yükseköğretim ve üniversite dışı yükseköğretim, sürekli ve mesleki öğretim • Yerleşik yabancıların yararlanması amacıyla özel tedbirler • Engelli çocukların okullara yerleştirilmesi • Engelli kişilerin eğitimden ve mesleki öğretimden yararlanması Çalıştırma • Zorla çalıştırmanın yasaklanması • Çocuk çalıştırmanın yasaklanması • 15 ve 18 yaş arasında özel çalıştırma koşulları • Hayatını serbestçe girdiği bir işte çalışarak kazanma hakkı • Tam çalıştırmayı sağlamak amacıyla ekonomik ve sosyal siyaset izlenmesi • Ücret ve çalışma süresi konusunda adil çalışma koşulları • Manevi ve cinsel saldırıya karşı korunma hakkı • Sendikalar ve işveren örgütleri kurma özgürlüğü ve bunlara üye olma veya olmama konusunda bireysel özgürlük • İki taraflı danışma, toplu görüşme, uzlaşma ve seçimlik hakemliğin geliştirilmesi • İşine son verilmesi durumunda korunma • Grev hakkı • Engellilerin iş bulmadan yararlanması Hukuki ve Sosyal koruma • Çocuğun hukuki durumu • Genç suçluların ıslahı • Mağdur durumundaki çocukların korunması • Sosyal güvenlik, Sosyal yardım ve sosyal kalmaya karşı korunma hakkı • Çalışanlarının çocuklarına bakılması • Yaşlı kişilerin yararına özel tedbirler alınması Kişilerin Dolaşımı • Aile birleştirme hakkı • Vatandaşların yurtdışına çıkış hakkı • Sınır dışı etmede usul güvenceleri • Göçmen işçiler hakkındaki işlemlerin basitleştirilmesi Ayrımcılık Yasağı • Kadın-erkek eşit muamele, çalıştırmada fırsat eşitliği • Toplumla bütünleşme ve toplum hayatına katılma konusunda engellilerin hakları • Vatandaşlar ve yasal olarak çalışan ve/veya yerleşik olan yabancılar için ayrım yapılmadan hakların güvence altına alınması • Aile sorumlulukları üzerine kurulu ayrımcılığın yasaklanması Kolektif(toplu) Şikâyet Sistemi ve Alternatif Raporlar • Bazı sendikalara, işveren kuruluşlarına ve hükümet dışı kuruluşlara Şartı’n ihlal edildiği iddialarını Avrupa Sosyal Haklar Komitesi özüne getirme imkânı verilmektedir. Türkiye’de istihdam politikaları • İstihdam politikalarını genel olarak aktif ve pasif istihdam politikaları şeklinde ayrıma tabi tutmak mümkündür. Aktif istihdam politikaları: Kamu ise yerleştirme ve aracılık hizmetleri, mesleki eğitim, gençlere yönelik politikalar, istihdam sübvansiyonu ve sakatlara yönelik politikalardır. Pasif istihdam politikaları: İşsizlik sigortası, Erken emeklilik ve kıdem tazminatı ile ilgili politikalardır. • İstihdam edilenler yaptıkları işler itibariyle sınıflandırılırsa; genellikle 3 sektör karşımıza çıkar: • Tarım • Sanayi • Hizmet Üç sektör kanunu • Sanayi sektöründe var olan gelişmenin iyi bir seviyeye gelerek hizmetler sektörüne doğru bir eğilim göstermesi 1980-2000 Döneminde Uygulanan İstihdam Politikaları 24 Ocak 1980 kararlarıyla birlikte o ana kadar izlenen ithal ikamesine dayanan sanayileşme stratejisinden ihracata dayalı sanayileşme modeline geçilmiştir. 2000 Sonrası Uygulanan İstihdam Politikaları • 2000’li yıllara gelindiğinde 2001 krizi sonrasında yaşanan ekonomik büyümenin uzun yıllar istihdama yansımamış olduğu görülmektedir. TÜRKİYE’NİN AB SOSYAL POLİTİKALARINA UYUM SAĞLAMASI 1.Türk İşgücü Piyasalarının Genel Durumu ve AB Kıyaslaması 1988-2004 yılları arasında 15 yaş ve üzeri nüfus artışı % 48 olarak gerçekleşmiş, işgücü ise sadece % 26 oranında artabilmiştir. İstihdam %23,5 olarak artmıştır. 2.İşgücüne Katılım ve AB ile Kıyaslamalar Türkiye’de işgücüne katılım oranları dikkat çekici bir biçimde azalma eğilimi göstermektedir. İşgücü katılım oranının yüksekliği, AB ülkeleri ile kıyaslandığı zaman tam bir çelişki arz etmektedir. İşgücü katılım oranı=İşgücü\ Aktif Nüfus • Türkiye’de işgücüne katılım oranının düşük olma sebepleri: • Nüfus artış hızı • Tarımsal istihdamdaki azalma • Artan kente göç nedeniyle kadınların işgücünden çekilmesi • Eğitim seviyesinin düşüklüğü • Erken emeklilik • Aktif nüfusun çok büyük kısmının ev kadını veya öğrenci olması AB Ülkeleri ve Türkiye’de Çalışma Çağındaki Nüfus • Çalışma çağındaki nüfus, bir ülkede nüfusun 15-64 yaş arasındaki kısmıdır. • 15 yaşın altındakiler ile 65 yaş ve üzerindekiler, çalışma çağı dışındaki nüfusu oluşturmaktadır. AB Ülkeleri ve Türkiye’de Toplam istihdam Türkiye, özellikle kadın istihdamı açısından AB’nin bir hayli gerisinde kalmaktadır. Bu durumun ülkemize has pek çok sebebi bulunmaktadır: 1-)Ülkemizde geleneksel ve ataerkil yapının egemen olması 2-) Ev içi sorumluluklarının ağırlıklı olarak kadınların yüklenmesi 3-)Kadınların eğitim düzeyinin düşük olması 4-)Tarım istihdamının azalması ve paralelinde köyden kente yaşanan yoğun göç dalgası sonucu kadınların iş gücü piyasalarına entegrasyonda sorunlar yaşaması AB Sosyal Politikasında Uyumda Yaşanan Gelişmeler Sosyal politika ve istihdam alanındaki sorular Türkiye’de 2 ana başlık altında tartışılmaktadır: 1-Sendikal Haklar 2-Kadın İstihdamı ve Kadın-Erkek Eşitliği Çalışma yaşamını düzenleyen kurallar bakımından Türkiye’nin ILO(Uluslararası Çalışma Örgütü) standartlarını yakalaması ile AB istihdam ve sosyal politikasına uyumu paralel gitmelidir. AB Sosyal Politikasında Uyumda Yaşanan Gelişmeler Sosyal politika ve istihdam alanındaki sorular Türkiye’de 2 ana başlık altında tartışılmaktadır: 1-Sendikal Haklar 2-Kadın İstihdamı ve Kadın-Erkek Eşitliği Uluslararası Çalışma Örgütü ( ILO ) Ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarında standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunmaktadır. 1974 Sosyal Eylem Planı • Çalışma koşulları ve eşitlik • Sosyal ortakların karar alma mekanizması içinde yer alması • Tam istihdam Türkiye’de Sosyal Diyalog: Uluslararası Düzeyde AB-Türkiye Ortak Danışma Kurulu (ODK) • Türkiye'deki sosyal taraflarda Avrupa ekonomik ve sosyal komitesi arasındaki en önemli ve organik sosyal diyalog platformu Ortak Danışma Kurulu(ODK) dur AB’ye Entegrasyon Sürecinde Türkiye’nin Sosyal Politika ve İstihdam Konusundaki Yükümlülükleri ÖNCELİKLER I. AB Mevzuatının Türk İş Hukukuna Yansıtılması 1. Bireysel ve Toplu İş Hukuku 2. İş Sağlığı ve Güvenliği 3. Sosyal Diyalog 4. Kadın Erkek Eşitliği 5. Ayrımcılığın Önlenmesi II. Halk Sağlığı Alanındaki AB Mevzuatında Uyum ve Halk Sağlığı Eylem Programına Katılım III. Sosyal Koruma ve Sosyal Katılımın Gerçekleştirilmesi 1.Sosyal Güvenlik Sisteminin Geliştirilmesi 2.Sosyal Yardımların IV. Avrupa İstihdam Stratejisi ile Uyumlu Bir Ulusal istihdam Planının Oluşturulması V. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının AB’ye Uyum Sürecinde İdari Kapasitenin Geliştirilmesi ve Avrupa Sosyal Fonu ile Dublin Vakfı Çalışmalarına Katılım Türkiye, Sosyal Politikalar ve İstihdam Politikaları Bakımından AB’ye Uyumlu mudur? Sosyal Politikalar ve istihdam politikaları açısından Türkiye ve AB arası mevzuat farklılıklarının özellikle yeni iş kanunu ile önemli ölçüde giderildiğini; Ancak Türkiye'deki temel sorunun uygulamadaki eksikliklerinden kaynaklandığı görülmektedir. TÜRKİYE’DE AB’YE ÜYELİK SÜRECİ VE SOSYAL POLİTİKA AB’ye Uyum Süreci Öncesi Sosyal Politika Türkiye’de sosyal, Cumhuriyetin başlangıcından bu yana toplumsal yaşamın diğer alanlarındaki gelişmelere karşı bir gelişme göstermiştir. Bu gelişmeler yakın dönemlere kadar; toplu çalışma ilişkileri alanında kurumsallaşmanın; bireysel çalışma ilişkileri alanında ise “sosyal koruma” düzeyinin artması olarak özetlenebilir. TÜRKİYE’DE AB’YE ÜYELİK SÜRECİ VE SOSYAL POLİTİKA AB’ye Uyum Süreci Sonrası Sosyal Politika Türkiye 1999 yılında aday ülke statüsü kazanmasından ve sonrasında müzakere sürecine girmesinden bu yana her alanda olduğu gibi sosyal politika alanında da uyum politikalarını devreye sokmuş ve AB ile ilişkileri sosyal politika alnında ciddi bir zihniyet değişikliğini de gündeme getirmiştir. İlk değişim, sosyal güvenlik alanında bütüncül bir sistemi getirmesi sürecinde gerçekleşmiştir. LİZBON STRATEJİSİ • • Lizbon Stratejisi için AB'nin bir gelecek projeksiyonu denilebilir. 10 yıllık süre için tasarlanmıştır. Somut Hedefleri Nelerdir? • ARGE ye GSYİH yüzde 3'ü oranında kaynak ayırmak • Girişimciliği kolaylaştırmak için bürokrasiyi azaltmak • İstihdam oranını erkeklerde yüzde 70, kadınlarda yüzde 60’a çıkarmak sayılabilir. LİZBON STRATEJİSİ Lizbon Stratejisi kapsamında üye ülkelerin kaydettikleri gelişmeler: • İstihdam • Yenilik ve Araştırma • Eğitim ve Öğretim • Ekonomik Reform • Sosyal Uzlaşma • Çevre LİZBON STRATEJİSİ Yenileştirilmiş Lizbon Stratejisi'ndeki değişiklikler ise: • Öncelikli hedef olarak istihdam ve büyümeye odaklanılması; 2010 yılına kadar %70 istihdam ve ARGE yatırımının GSYH'nin %3'ü oranına ulaştırılması • Lizbon Koordinatörü atanması, Üye ülkeler ve AB Komisyonu işbirliği AB’DE SOSYAL KORUMA Sosyal koruma bir ülkede yaşayanların sosyal risklere karşı korunmaları için düzenlenmiş tüm sosyal toplu transfer sistemlerine denir. Sosyal Koruma= Sosyal Güvenlik + Sosyal Yardımlar + Sosyal Hizmetler Avrupa Birliği’nin Sosyal Koruma Politikaları AB 27’lerin Sosyal koruma harcamaları - 2006: GSYH’nin %26,9 düzeyinde (Fransa %31; Romanya %14; Türkiye: %14.66) • Sosyal emeklilik % 46, • Sağlık % 29, • İşsizlere yapılan transferler %6 • Özürlülük ve aile/çocuk % 8; • Sosyal dışlanma % 4 • Finansmanın %59’u sosyal katkılardan /işveren %38, işçi %21), %38’i ise vergilerden • Nispi yoksulluk (%60) 2006: Hane halklarının %16’sı AB’DE SOSYAL KORUMA AB’nin sosyal koruma alanında üç temel amacı: 1. Yeterli, ulaşılabilir, mali yönden sürdürülebilir, uyumlanabilen ve etkin sosyal koruma sistemleri ve sosyal içerme politikaları yoluyla, sosyal bütünleşme, kadın erkek eşitliği ve herkes için eşit fırsatlar 2. Daha fazla büyüme, daha çok ve daha iyi işler ve daha fazla sosyal bütünleşme öneren Lizbon hedefleri ve AB’nin Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi ile etkileşim 3. Politikaların biçimlenmesi, uygulanması ve izlenmesinde iyi yönetişim, şeffaflık ve katılım AB’DE SOSYAL KORUMA Yoksulluğun ve Sosyal Dışlanmanın Yok Edilmesi • Herkesin topluma katılmak için ihtiyaç duyduğu kaynaklara, haklara ve hizmetlere ulaşımının sağlanması, dışlanmaya yol açan ayrımcılık biçimleri ile mücadele • İşgücüne katılımın geliştirilmesi • Sosyal içerme politikalarının koordine edilmesi ve hükümetin tüm düzeylerini ve yoksulluk içindeki kişiler dahil ilgili aktörleri kapsaması; etkili ve etkin olması ve tüm kamu politikalarının içine dahil edilmesi AB’DE SOSYAL KORUMA Yeterli ve Sürdürülebilir Emekli Aylıkları • İnsanların emekli olduktan sora yaşam standartlarını makul bir ölçüde koruyabilmeleri amacıyla herkes için yeterli emeklilik geliri • Kamu maliyesi üzerindeki baskılar ve nüfusun yaşlanması göz önünde tutularak, daha uzun çalışma yaşamları ve aktif yaşlanmanın desteklenmesi, yarar ve katkıların dengelenmesi, fonlu ve özel sistemlerin maliyetinin ucuzlatılması ve güvenilirliklerinin artırılması, • Emeklilik sistemlerinin kadın ve erkeklerin ihtiyaçlarına, modern toplumların gereklerine, demografik yaşlanma ve yapısal değişikliğe iyi bir biçimde uyarlanmış olması AB’DE SOSYAL KORUMA Ulaşılabilir, Yüksek Kalitede ve Sürdürülebilir Sağlık ve Uzun Süreli Bakım • Herkesin yeterli sağlık hizmetleri ve uzun süreli bakıma ulaşabilmesi ve bu hizmetlere ulaşmanın yoksulluk ve mali bağımlılığa yol açmaması • Sağlık ve uzun süreli bakımda kalite • Kaynakların rasyonel kullanımı SOSYAL KORUMA KOMİTESİ Mart 2000 Lizbon Avrupa Konseyi, 2000-2005 döneminde "yeni bir Avrupa'yı biçimlendirmek" amacını güden uzun vadeli bir eylem programı ve ekonomik açıdan Avrupa'yı "bilgi ekonomisine taşıyacak bir dizi eylem önceliği kabul etmiştir Bu "bilgiye dayalı, rekabetçi ekonomi", büyümeyi hızlandıracaktır. Ancak büyümenin, "serbest" rekabetin bir sonucu olacağı ve büyüyen ekonomilerde işsizlik, yoksulluk ve sosyal dışlanma olmayacağı yolundaki liberal öngörünün, dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi Avrupa birliği ülkelerinde de gerçekleşmediğinin 1990’lı yıllarda iyice anlaşılması, Lizbon (2000) hedeflerinin sosyal politikalarla bütünleştirilmesi ihtiyacına yol açmıştır. Haziran 2000’de Sosyal Koruma Komitesinin kurulması kararı Lizbon hedeflerinin bir sonucu olmuştur. SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ SİSTEMİ OLUMLU YANLARI • Karşılıklı oranlar • Paydaşların katılımının artması • Dışlanma ve yoksulluğun çok boyutluluğunun daha iyi kavranması • Sosyal koruma sistemlerinin modernleşmesinin hızlanması • Ortak sorunlara ortak yaklaşım • Yeni ortak sorunların ön plana çıkması SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ SİSTEMİNİN EKSİK YANLARI • Ortak amaçlar yolunda ilerlemede yetersizlik ve yavaşlık • Siyasi desteğin zayıflığı • Yatay politika koordinasyonun eksikliği • Sosyal koruma ve içermenin tün ilgili politika alanlarına dahil edilmesi ihtiyacı • Politika analizlerinin daha iyi yapılması ihtiyacı • Bölgesel ve yerel aktörlerin daha fazla katılımı ihtiyacı • Sivil toplum örgütleri temsilcilerinim daha fazla rol oynama ihtiyacı • Karşılıklı öğrenme sürecinin güçlendirme ihtiyacı TÜRKİYEDE İŞSİZLİK OLGUSU VE AB KIYASLAMASI Gelişmiş ülkelerde büyük dalgalanmalara yol açan ilk büyük boyutlu işsizlik, 1929 ekonomik krizinde sonra yaşanmıştır. Bu kriz ekonomi politikalarında da önemli değişikliklere yol açmıştır. 2’nci dünya savaşı sonrası uygulamaya konulan Keynesyen politikalarla yüksek bir istihdam düzeyi tutturulmuş ve işsizlik bir süreliğine sorun olmaktan çıkarılmış, bu dönem de her bakımdan bir altın çağ yaşanmıştır. Gelişmiş ülkelerde işsizliğin temel özellikleri: a) Gelişmiş ülkelerde özellikle de AB üyesi ülkelerde yüksek oranları yapısal işsizlik mevcuttur. Yapısal işsizlik: az gelişmiş ülkelerde sermaye yetersizliğinden kaynaklanan ve giderilmesi oldukça güç olan işsizlik türüdür. b) Gelişmiş ülkelerde işsizlikten en fazla etkilenen grubu gençler oluşturmaktadır. c) Gelişmiş ülkelerin birçoğunda işsizlik uzun dönemli bir seyir göstermekte, işsiz kalan iş piyasasına ilk defa girenler kısa sürede istihdam imkânı bulamamaktadır. TÜRKİYE AB SOSYAL POLİTİKA DÜZENLEMELERİ VE İŞ YASALARI İLE UYUMU AB uyum yasaları dar ve geniş çerçevede yorumlamak mümkündür. Dar yoruma göre, AB sosyal politikası için temel alınacak belgeler, Antlaşmalar ve yönergelerdir. Geniş yoruma göre ise, Antlaşma ve yönerge dışında kalan Kopenhag ölçütleri, AB sosyal politikasının oluşumunda temel/atıf yapılan uluslararası antlaşmalar, sözleşmeler ve evrensel hukuk normları soysal politika uyumunda gerekli olan belgelerdir. BEKLENTİLER VE SONUÇ KAYNAKLAR • ATAMAN CEYLAN Berrin, Eylül 2009,Eurochamber Projesi, Ankara Üniversitesi, Ankara, İstanbul • ATAMAN Hakan, 2010, Avrupa Sosyal Şartı ve Uygulaması, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Girişim Matbaası, Ankara • AYDIN Murat, Sosyal Politika ve Yerel Yönetimler • ÇELİK Aziz, Avrupa Birliği Sosyal Politikası: Gelişimi, Kapsamı ve Türkiye’nin Uyum Süreci • GÜNAL Pınar, SEMİZ Celal, Mayıs 2009,TC. BAŞBAKANLIK SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, Avrupa Birliği’nin Sosyal Politikası Çerçevesinde Güney Avrupa Sosyal Devlet Modeli ve Türkiye, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, Ankara • KAYA Ayhan, DÜZGİT AYDIN Senem, GÜRSOY Yaprak, BEŞGÜL ONURSAL Özge, Ekim 2011, Avrupa Birliği’ne Giriş, Tarih, Kurumlar ve Politikalar, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul • KAR Muhsin, Temmuz 2010, Avrupa Bütünleşmesi ve Türkiye, Ortak Politikaların Oluşumu ve Uyumlaştırılması, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa • SAKA Yonca, AB Sosyal Politikasının Gelişimi ve Türkiye’nin AB Sosyal Politikasına Uyumu • SEYİDOĞLU Halil, 2013, Uluslararası İktisat, Teori, Politika ve Uygulama, Güzem Can Yayınları, İstanbul • https://tr.wikipedia.org/wiki/Uluslararası-Çalışma-Örgütü, [ Erişim:02.04.2016] • abs.cu.edu.tr/Dokumanlar/2016/PF%20434/697347961_avrupa_birliginin_sosyal_politikasi.pdf, [Erişim:03.04.2016] • www.ua.gov.tr/docs/intranet/yavuz_moran_sunu/10.ppt?sfursn=0, [Erişim:28.03.2016] • www. Genel-İS.org.tr/ WP-content/up/oads/2015/01/gead05-1-2.doc, [Erişim: 28.03.2016] • Spmk.ku.edu.tr/sunumlar/yenturk.pptx, [Erişim:29.03.2016]