Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Dr. Hamdi Özkara Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Farklı mikroorganizmalar ile meydana gelen fakat benzer klinik tablo oluşturan hastalıklara verilen addır. Etken genellikle gram-negatif koklardır. Üriner sistem enfeksiyonlarında yayılım: Asendan enfeksiyon (uretradan-mesaneye) Desendan enfeksiyon (hematojen) Direk yayılım (barsaklardan) Lenfojen yayılım (kolon lenfatikleri) Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları En sık rastlanan enfeksiyonlardandır. Üriner ssistem enf. Yaşa ve cinsiyete göre prevalansı: Yaş grupları Prevalans neonatal %1 okul öncesi %3 Okulçağı %2 Erişkin %2.5 Yaşlı %30 cinsiyet (m)1,5:1 (fem) 1:10 1:30 1:50 1:10 Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Üriner sistem enfeksiyonları nedenleri: Bakteri virülansi Konak savunma sistemi Üretral faktörler Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Akut Piyelonefrit: Böbreğin parenkim ve pelvis(toplayıcı sistem) tutan enflamatuar bir hastalığıdır. Areobik gram-negatif bakteriler en sık rastlanan ajan patojenlerdir. (e-Koli) Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Patoloji: Makroskopik: Böbrek genellikle ödeme bağlı olarak genişlemiştir. Böbereğin kesitinde özellikle korteksde fokal abse oluşumuna kadar varan enfeksiyon odakları görünür. Mikroskopik: Parenkimde destruksiyon, PML, lenfosit, plasma hücresi infiltrasyonu vardır. Renal pelvis ve kalikslerde de enflamasyon vardır. Acute Pyelonephritis Akut Pyelonefrit Patogenez: Hematojen ve assendan yayılım en sık nedendir ve en sık görülen bakteri (e-coli) dir. Akut Pyelonefrit Klinik Bulgular: Semptomlar: KVA ağrı, titreme ve ateş, halsizlik, sistitizm bulguları, bulantı- kusma, Bulgular: Denel durumda bozulma, ateş (40 C), abdominal rahatsızlık ve hassasiyet, adele ağrıları… Laboratuar Bulguları: Löykositoz, pyuria, hematuri, idrar kültürü(+) Radyolojik Bulgular: Böbrekte ödem, büyümüş böbrek Akut Pyelonefrit Ayırıcı Tanı: Pankreatit Basal Pünomoni Akute intra-abdominal hastalıklar PID (kadın) Akut Pyelonefrit Tedavi: Yatak istirahati Antibiyotik tedavisi (aminoglycosides; ampiciline) Ateş ve bulantı için ilaç Hidratasyon Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Kronik Pyelonefrit : Genellikle radyolojik olarak kullanılan bit tanımdır. Sık tekrarlıyan akut pyelofrit ataklarının sonucu oluşan klinik bir durumdur. Kronik Pyelonefrit Kronik Pyelonefrit Patoloji: Böbrekte hastalığın seyrine göre çeşitli derecede atrofi vardır. Histolojik olarak parankim diffüz plasma hücre infiltrasyonu vardır. Kronik Pyelonefrit Klinik Bulgular: Semptomlar: Eğer bilateral ve ileri evrede ise HT ve anemi, azotemi bulguları vardır. Bulgular:Genellikle HT ile ilgilidir. Laboratuar Bulgular: Azotemi, proteinuria, BUN ve kreatinin yükselmesi. Radiological Findings: Kidney small and irregular, urolithiasis may be evident (shows typical renal scarring on IVP) Kronik Pyelonefrit Tedavi: Koruyucu Tedavi: Çocuklarda VUR tedavisi Üriner sistem Enf Tedavisi Cerrahi girişim: nephrectomy Genel Yaklaşım: HT, azotemia Renal Abse Renal Abse Klinik Bulgular: Semptom ve Bulgular: Ani yükselen ateş ve titreme, CVA hassasiyet ve ödem, yan tarafta kitle ve şişlik. Laboratuar Bulguları: leukocytosis, Görüntüleme yöntemleri: renal US de abse bulguları vardır, kesi tanıda BT daha yardımcıdır. Renal Abse Tedavi: Antibiyotik Tedavisi Cerrahi drenaj Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Perinefrik Abse: Genellikle intrarenal absenin perinefric alana açılmasıyla gelişir. Gerota fasyası genellikle absenin yayılmasını sınırlar, abse retroperitoneal alanda yayılarak etkisi gösterir. Perinefrik Abse Klinik Bulgular: Semptom ve bulgular: Psuas adelesinin spasmı nedeniyle, skolyoz olabilir ve peritoneal irritasyon bulguları vardır. Laboratuar bulguları: hafif/orta Leucocytosis, artmış Sedim hızı, pyuria… Radyolojik bulgular: Renal US/ BT Perinekrik Abse Perinephric Abscess Treatment: Antibiyotik tedavisi Cerrahi drenaj Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Akut Sistit: Genellikle koliform bakteriler (E-coli) ile olan mesane mukozasının enfeksiyonudur. Enfeksiyonun mesaneye ulaşma yolu (asendan) üretra yolu ile olur. Akut sistit genç kız ve kadınlarda erkeklere göre daha sık ratlanan bir enfeksiyondur. Akut Sistit Patoloji: Mesane mukozası hiperemik ödemlidir, nötrofil infiltrasyonu olur. Semptomlar: frekuenci, urgenci, nokturi disuri, sırt ağrısı, suprapubik diskonfort, hematuri. Hastada ateş genellikle olmaz. Akut Sistit Bulgular: Karekteristik bir bulgusu yoktur. Laboratuar Bulguları: İdrar tahlilinde puyri ve bakteriüri vardır. Ajan patojen idrar kültüründe üretile bilinir. Akut Sistit Komplikasyon: Özellikle VUR olan çocuklarda ve gebe kadınlarda assendan enfeksiyon ve pyelonefritten korunmak gerekir. Prognoz: Genellikle kolay tedavi edilir eğer predizpozan bir faktör yoksa. Akut Sistit Tedavi: Antibiyotik İdrar yolu analjikleri ( phenazopyridine HCl) Bol Sıvı alınması Akut Bakterial Prostatit Klinik Bulgular: Akut b. Prostatit akut ateşli bir hastalıktır, sırt ve perineal ağrı vardır, urinary urgency and frequency, dysuria and urinary outlet obstruction bulguları vardır. Myalgia and arthralgia sık rastlanır. Akut Bakterial Prostatit Bulgular: Hafif veya yüksek ateş, rektal palpasyonda hassasiyet şişlik ve ısı artımı olabilir. Laboratuar Bulguları: leukocytosis İdrar tahlilinde pyuria, hematuria Akut Bakterial Prostatit Komplikasyon: idrar retasyonu; bacteremia septik şoka yol açabilir. Korunma: Urethral instrumentation hiçbir zaman denenmemelidir. Acute Bacterial Prostatitis Treatment: Yatak istirahati Antibiyotik tedavisi ( fluoroquinolone, cephalosporine, penicile, aminoglyceride..) Antipiretik / analjesik Uriner Sistemin Özgün olmıyan Enfeksiyonları Diğer Enfeksiyonlar: Akut Epididymit Akut Orchitis Prostatik abse Böbrekte papillar nekroz Xanthogranulomatous pyelonepfrit