Slayt 1

Yaşadığımız Ortamdaki Sinyal Çöplüğü
ve
İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri
1
Yüksek Gerilim Hatları, TV ,bilgisayarlar, FM ve TV
vericileri, mikrodalga fırınlar, mobil telefonlar, mobil telefon
baz istasyonları ,kablosuz telefonlar, uydu antenleri ve verici
antenler, radar antenleri, bluetooth, kablosuz internet,
kablosuz ses ve görüntü sistemleri gibi elektrikle çalışan
bütün cihazlar elektromanyetik enerji yayar.
2
Elektromanyetik Alan
Elektromanyetik dalga bir radyo frekans kaynağından
üretilen ses ,data,resim gibi bilgileri taşıyan ve boşlukta
yayılan bir alandır. Günlük yaşantımızda ne kadar sık ve
uzun süreli kullandığımızın farkına bile varmadığımız
elektronik cihazlar elektromanyetik alan (EMA)
yaratmaktadır.
3
Genel Özellikler
 Kimyasal bağları koparacak enerjileri yok.
 Biyolojik etkileşim
 Duyu organları ile algılanamaz
 Ölçülebilir (Gaussmetre)
 Uzaklaştıkça şiddeti azalır
 Korunulabilir
4
Elektro Manyetik Alan

Doğal EM Kaynaklar
 Güneş
 Yıldızlar
 Atmosferik deşarj (yıldırımlar)
 Doğal Olmayan EM Kaynakları(Elektromanyetik kirlilik
kaynakları)
 Enerji nakil hatları
 TV ve Bilgisayarlar
 Elektrikli ev aletleri
 Mikrodalga fırınlar
 Radyo TV vericileri
 Telsiz haberleşme sistemleri
5
Elektro Manyetik Alan
Düşük
Frekanslı
Alanlar
Güç Kaynakları
Elektrikli Ev
Aletleri
TV ve Bilgisayar
Ekranları
0-0,01
MHz
6
Radyo Dalgaları
TV ve Radyo Vericileri
Cep Telefonları
0,01-300.000 MHz
Güneş Işığı
Kızılötesi Işın
Morötesi Işın
İyonizasyon Radyasyonu
X-Işınları
Gamma Işınları
300.000-3 Milyar MHz
3 Katrilyon MHz
Elektromanyetik dalgalar binaların içine girebilirler.
Bütün cisimler elektriksel iletkenliklerine bağlı olarak
elektromanyetik dalgaları yansıtma ya da geçirme
özelliğine sahiptir. Elektromanyetik dalgalar, bina
duvarından geçerken havada yayılmalarına göre
enerjilerinin daha büyük bir kısmını kaybederek
zayıflarlar.
7
Sağlık Etkileri
 Vücut fonksiyonları 1-250 mikrovolt gerilimli elektriksel




8
sinyaller ile sağlanır
Sinir Sistemi 500.000 km elektriksel donanıma sahip
Hatlardaki yükler insan vücudu içinde serbest yükleri
çeker/iter
Elektrik yükler hareket eder
Hücre zarı elektromanyetik alana çok duyarlı
EMA’nın Olası Etkileri
 Hücreler arası aktivite
 Hormon salgısı
 İmmun sistem(bağışıklık sistemi)
 Embriyo
9
Baz İstasyonları ve Zararları
Mobil (gezgin) telefon
sistemlerinde,
haberleşmenin yapılacağı
alan hücre adı verilen
küçük alanlara
bölünmüştür. Her hücrenin
merkezinde bir baz
istasyonu bulunur. Mobil
telefonlar haberleşmelerini
baz istasyonu üzerinden
yaparlar.
10
Hareket Halinde İletişim
Hücre A
Hücre B
(B)
11
(A/B)
Kapsama
alanı
(A)
Baz İstasyonu
Antenlerin büyük bir çoğunluğu “Yönlü Anten” lerdir.
Yönlü antenler sadece baktıkları yöne doğru yayın
yaparlar. Dolayısı ile antenlerin arkasında, altında ve
üstünde her hangi bir yayın ( Elektromanyetik dalga )
olmaz.
12
Baz İstasyonları ve Zararları
Baz istasyonları tarafından da yayınlanabilen
mikrodalgaların dokulara iki temel etkisi bulunmaktadır.
Birincisi termal etki adı verilen etkidir ve bu dalgalar
dokuları ısıtır. İkinci olarak ise bu dalgalar hücrelerin
yapısını bozucu etki gösterirler ki buna da kimyasal
etki ya da termal olmayan etki adı verilmektedir.
Yapılan araştırmalarda hücrelerin kimyasal etkiye maruz
kalması ile;
13
Baz İstasyonları ve Zararları
 Büyük moleküllerin (proteinler vb.) deforme olması
 Hücre zarlarının birbirine yapışması
 Hücre zarlarında delikler açılması (elektro-porasyon)
 Enzimlerinin bozulması ile hücre dışına Ca”, Na’ ve K’ kaçışı
 Sinir zarlarının bozulması ile REM uykusu adı verilen rüya görmenin
azalışı
Ayrıca bu etkilere bağlı olarak uykusuzluk, sinirlilik, unutkanlık,
depresyon, başağrısı, başdönmesi, Alzheimer, Parkinson, Multipl Skleroz
gibi dejeneratif beyin hastalıklarının meydana geldiği bilim insanlarınca
tespit edilmiştir.
14
Baz İstasyonları ve Zararları
Elektromanyetik dalgaları engelleyen boya ve kumaşlar mevcut
artık. Evinizde ya da istediğiniz yerde bunları kullanarak bu
dalgaların etkilerinden tam olarak korunabilirsiniz.
15
Cep Telefonu ve Zararları
Günde 1 Saat Risk
Günde 1 saatlik bir konuşmanın uzun vadede ciddi bir risk
oluşturmaktadır.Bazı bilim adamları ise günlük 2 saatlik cep
telefonu konuşmasının dahi beyin hücrelerine zarar
verebileceğini vurguluyor.
16
Cep Telefonu ve Zararları
Kanser ve beyin hücrelerine etkisi Finlandiya'da insan hücreleriyle ve
canlı farelerle yapılan iki yıllık bir deneyin sonuçlarına göre cep
telefonları zararlı maddelerin beyine kan yolu ile girmesini engelleyen
kan bariyerlerine zarar vermektedir. Küçülen bariyerler beyne ulaşan
zararlı molekülleri filtreleme görevini tam olarak yerine
getirememektedir.Selçuk Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmanın
sonuçlarına göre, cep telefonu kullanımı alzheimer ve parkinson gibi
hastalıkların oluşma riskini artırmaktadır
17
CEP TELEFONUNUN ZARARLARI
KISA VADELİ ZARARLARI (24 SAAT)
 Görüş alanında daralma.
 Kalp pilinin bozulma riski.
 Yoğun stres ve yorgunluk hissi.
 Konsantrasyon ve dikkat bozulması.
 Kulak çınlaması ve kulaklarda ısınma.
 İşitmede geçici aksaklıklar oluşması. Baş ağrıları ve
sersemleme.
18
CEP TELEFONUNUN ZARARLARI
UZUN VADELİ ZARARLARI (10 YIL)
 Genetik yapının bozulması.
 Beyin hücrelerinin ölümüne yol
 Beyaz kan hücresi (lenfoma) kanseri.
 Kan beyin bariyerinin zedelenmesi.
 Kalp rahatsızlıkları.
 Hafıza zayıflaması ve beyin tümörü
riski.
 Kalıcı isitme bozuklukları.
 Embriyo gelisiminin zarar görmesi.
19





açar ve kan ile beyin arasındaki
koruyucu duvara zarar verir.
Kadınlarda düsük riskinin artması.
Kan hücrelerinin bozulması.
Bağısıklık sisteminin bozulması.
Yüksek tansiyon.
Çocukta kansere sebep olabilir.
Cep telefonun zararlarından korunmak
için neler yapmalıyız
 Cep telefonu görüşmeleri olabildiğince kısa tutulmalı.
 Cep telefonunu kablolu kulaklık ile kullanmak daha sağlıklı




20
olacaktır.
Aradığınız kişi telefonu açıncaya kadar telefonu kendinizden uzak
tutabilirsiniz.
Arama yerine SMS atabilirsiniz.
Cep telefonu görüşmelerini çocuklarınızdan olabildiğince uzakta
yapabilirsiniz.
Hamile olanlar çok acil durumlar haricinde cep telefonundan
uzak dursunlar.
Cep telefonun zararlarından korunmak
için neler yapmalıyız
 Geceleri yatarken mutlaka cep telefonunuzu kapatın. Çünkü
biyolojik ritminizi alt üst edebilir.
 Cep telefonunu kalp, beyin gibi son derece hassas bölgelerden uzakta
taşıyın.
 Ayrıca aldığınız cep telefonlarının SAR değerinin düşük olmasına
dikkat edin.
21
SAR Değeri
Specific Absorption Rate (Özel Soğurma Oranı) yani SAR, insan
vücudu tarafından absorbe edilen elektro-manyetik radyasyon oranı
anlamına geliyor. Vücut ısısını yükseltme etkisine sahip.
Amerika Federal İletişim Komisyonu tarafından, cep
telefonlarında izin verilen SAR oranı, 1.6 olarak belirlenmiş. Daha
yüksek SAR oranı içeren telefonların satışına izin verilmiyor.
RIM, Sony Ericsson, Motorola, Apple ve Nokia gibi markalar
sınırın eşiklerinde dolaşıyor.
1.6’dan düşük SAR oranının herhangi bir sağlık sorununa neden
olduğu saptanmış değil.
*Ortalama bir insanın kan dolaşımında 4 W/kg SAR değeri vücut
sıcaklığını 1 derece artırır.
22
Laptoplar ve Kablosuz İnternet
23
Bilgisayarların
Dizüstünde
Kullanılmasının
Zararları
24
Uzmanlar, laptop bilgisayarlarını dizlerinin üzerine
yerleştirerek çalışan kullanıcılarda "kızarmış deri
sendromu" adlı durumun ortaya çıkabileceği
uyarısında bulundular.
İsmi açıklanmayan 12 yaşındaki bu çocuğun da,
günde bir kaç saat boyunca dizüstü bilgisayarını
bacaklarının üzerine koyduğu, bir kaç ay boyunca
bu alışkanlığı devam ettirince de, dizlerinde renkli
bölgeler oluştuğu açıklandı.
Kullandığı bilgisayarın sol tarafı çok ısınsa da,
bunu dikkate almadığı öğrenilen çocuğun
bacağının renginin değiştiği, bilgisayarın altından
yayılan sıcaklığın 52 dereceyi bulabileceği ve cilt
kanserine bile yol açma ihtimali bulunduğu
uyarısı yapıldı.
Birçok bilgisayar üreticisi, artık kullanım
kılavuzlarına dizüstlerin bacakların üzerinde uzun
süre durmasıyla zarar verebileceği bilgisini ekliyor.
Kablosuz Modem Kullanmanın Zararları
25
Normal bir cep telefonu günümüzde şebekesine göre 1 ila 1,9
Ghz frekanslarda çalışıyor.
Buda saniyede 1,9 milyar titreşim demek oluyor. Bir nevi
mikro dalga yani ve radyasyon etkisi gösteriyor.
Wireless te ise durum daha da vahim bu frekans 2,4Ghz lere
kadar çıkıyor.
 Doğal manyetik alandan 1 milyar kat daha güçlü olan bu dalgalar
beyin hücrelerini öldürme sinir sistemi rahatsızlıkları hatta
kanserojen etki gibi pek çok soruna yol açabiliyor.
 Avusturya okullarda kablosuz ağ bağlantılarını yasakladı.
 Kanada da bir okulda manyetik alan filtrelendi. Bu okulda
bulunan astımlı çocukların ilaç kullanımları azaldı diyabet
hastalarında kan şekerinin kontrolü kolaylaştı kronik
yorgunluk hastalığında da ciddi bir azalma belirlendi.
26
Kablosuz Modem Kullanırken Dikkat
Edilmesi Gerekenler
 Wireless notebook kullananlar cihazı dizlerinde kullanmasınlar.
 Modemlerin wireless antenlerine yakın oturmayın
 Mümkünse oturma odanız ve yattığınız odada wireless yayın
yapmayın.
27
Elektromanyetik radyasyonun canlılar
üzerindeki etkileri
Ortamdaki iyonlaştırıcı olmayan elektromanyetik dalgaların etkisinde
kalma sonucunda canlılarda bir çok hastalık ortaya çıkabilir.
28
Elektromanyetik Hipersensitivite Semptomları
Elektrohipersensitivite elektromanyetik alanlara karşı aşırı
hassasiyet sonucu fiziksel rahatsızlıkların görülmesi hastalığıdır.
 Genel Yorgunluk, halsizlik
 Cilt Ciltte lekelenmeler, his/duyu kaybı, yanma hissi, kuruluk
 Karıncalanma, kaşıntı,kızarıklık, tahriş
 Sinir Sistemi Baş ağrısı
 Uyku bozukluğu,gerginlik/sinirlilik
 Konsantrasyon güçlüğü, bulanık görme
 Başta ağırlık hissi
 Başta sıcaklık hissi
 Baş dönmesi
29
Elektromanyetik Hipersensitivite Semptomları
 Hormonal/ Metabolik Carpıntı
 Nefes alıp verme güçlüğü, boğaz kuruluğu
 Kulak çınlaması
 İşitme kaybı, kulakta ağrı, basınç hissi
 Tat alma güçlüğü, koku alma güçlüğü
 Gözlerde yanma, ağrı, batma
 İshal, kabızlık, bulantı, kusma
 Kan basıncı yüksekliği tansiyon
 Kuru öksürük, karın ağrısı
30
 Alerji, sırt ağrısı, eklemlerde ağrı
EMA’nın İNSAN SAĞLIĞINA OLUMSUZ
ETKİLERİ
 ●Hematolojik Etkiler: Hematokrit seviyesinde artış (24 GHz;
günde 180 dk/1 gün); Beyaz kan hücrelerinde azalma (24 GHz;
günde 180 dk/1 gün); Lenfosit seviyesinde yükselme (0.425 GHz;
günde 240 dk/47 gün); Lökosit seviyesinde düşme (24 GHz günde
180 dk/1 gün) ; Eritrosit sayısında düşme (2.45 GHz; günde 5
dk/1 gün).
 ● Kardiyak Fonksiyonlara Etkiler: Kalp hızında düşme (0.96
GHz; günde 60 dk/1 gün); Bradikardi (0.96 GHz; günde 5-10
dk/1 gün); EKG de değişmeler (2.4 GHz; günde 20 dk/10 gün)
31
EMA’nın İNSAN SAĞLIĞINA OLUMSUZ
ETKİLERİ
 Nöroendokrin Sisteme Etkiler: Troid hormonu sevisinde
yükselme (3 GHz günde 180 dk/48 gün); Serum thyroxine
seviyesinde düşme (2.45 GHz; günde 240/480 dk/1 gün); Adrenal
bezde ağırlık artışı (2.45 GHz; günde 5 dk/6 gün)
 Büyüme ve Gelişim Etkileri: Vücut- beyin ağırlığında azalma
(2.45 GHz; günde 300 dk/16 gün); Fetus ağırlığında azalma (2.45
GHz; günde 100 dk/12 gün); Doğum sonrası ölümde artış (2.45
GHz; günde 10 dk/1 gün).
32
EMA’nın İNSAN SAĞLIĞINA OLUMSUZ
ETKİLERİ
 Genetik Etkiler: Akciğer hücrelerinde kromozom aberasyonu (0.019 GHz;
günde 30 dk/1 gün); Sperm hücrelerinde kromozom translocation (9.4 GHz;
günde 60 dk/10 gün); Mutasyon da artış (9.4 GHz; günde 0.03 dk/1 gün);
Doku nekrozu (1.6 GHz; günde 100 dk/1 gün)
 Klinik Kimya ve Metabolizma Etkileri: Serum glikoz seviyesinde artış
(2.45 GHz; günde 120 dk/1 gün); Ürik asit sevisinde artış (2.45 GHz; günde
120 dk/1 gün); Metabolik hızda azalma (2.45 GHz; gündü 30 dk/1 gün); ATP
sevisinde azalma (0.591 GHz; günde 0.5 dk/1 gün).
 Testisler Üzerindeki Etkiler: Testiküler dejenerasyon (9.27 GHz; günde 4.5
dk/295 gün); Testiküler lezyon (10 GHz; günde 5 dk/1 gün).
 Oküler Etkiler: İntraküler sıcaklıkta artış ve katarakt gelişimi.
33
Uluslar Arası Standartlar
Uluslararası alanda ICNIRP (International Commission on
Non-Ionizing Radiation Protection – Uluslararası
İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyondan Korunma Komitesi)
tarafından belirlenen sınır değerler birçok Avrupa ülkesinde
ve dünyanın farklı ülkelerinde en yaygın kabul gören değerler
arasındadır. ICNIRP, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya
Çalışma Örgütü (ILO) tarafından resmen tanınan bağımsız
bir araştırma kuruluşudur.
34
ICNIRP
ICNIRP, Konusunda bağımsız, bilimsel çalışmalar yapmak
ulusal ve uluslararası sağlık kuruluşları ve örgütleri ile
ortak çalışmalar yürütmek, elde edilen sonuçlara göre
RF konusunda insan ve toplum sağlığı için kılavuz
hazırlamak,Bilimsel verilere dayanarak ilgi ve
yükümlülük alanına giren konularda önerilerde
bulunmak,Uluslararası ve ulusal programların
oluşturulması konusunda prensip kararlar almak,
35
Güç Karşılaştırması
36
Verici Tipi
Frekans Aralığı
Güç
Televizyon
vericileri(UHF)
475-860MHz
40,000 W
Televizyon vericileri
(VHF)
30-300MHZ
2,000 W
Kırsal alandaki mobil
baz istasyonları
900-1800 MHz
40 W
Şehirlerdeki mobil
baz istasyonları
900-1800 MHz
10 W
Araç telefonları
450MHz
3W
Mobil telefonlar
900MHz
0.25-0,4 W
ELEKTROMANYETİK RADYASYONDAN KORUNMAK İÇİN
PRATİK ÖNERİLER
 Elektrikli aletleri kendinizden mümkün olduğunca uzakta çalıştırın.
Elektromanyetik etki mesafe ile hızla azalacaktır.
 Kullanmadığınız elektrikli aletleri ya kapalı tutun ya da fişten çıkartın.
“Stand by” konumunda kaldığı sürece elektromanyetik kirlilik
yaratacaktır.
 Düşük radyasyonlu bilgisayar ekranı kullanmaya özen gösterin ya da
ekran filtresi kullanın.
 Ekonomi (halojen ve flöresan) lambaları mümkünse kullanmayın,
kullanıyorsanız kendinizden uzak tutunuz.
37
ELEKTROMANYETİK RADYASYONDAN KORUNMAK İÇİN
PRATİK ÖNERİLER
 Dinlendirici bir uykuya geçmek için yatak odasında TV, radyo
bulundurmayın.
 Elektrikli saat/radyo/alarm baş ucunuzda bulundurmayın (pilli
kullanmayı tercih edin).
 Yatak odasında baş ucunuzdaki duvarla komşunuzda bir elektronik
aletin bitişik durmamasını sağlamaya çalışın.
 Cep telefonunu kullanmadığınız sürece kapalı tutun.
Gerekmedikçe cep telefonları kullanmayın.
38
ELEKTROMANYETİK RADYASYONDAN KORUNMAK İÇİN
PRATİK ÖNERİLER
 Tüm TV, bilgisayarların arkasında elektromanyetik alan daha büyüktür.
 Lap Top bilgisayarlar şarjlı kullanıldığında düşük elektromanyetik
alana sahiptir.
 Saç kurutma makinesinin manyetik alanı çok yüksek olduğundan,
sürekli kullanmak yerine aralıklarla ve kısa süreli kullanın.
 Mikrodalga fırın çalışırken en az 1 m. den uzakta durun ve
gerekmedikçe kullanmayın.
39
ELEKTROMANYETİK RADYASYONDAN KORUNMAK İÇİN
PRATİK ÖNERİLER
 Fotokopi makinalarından (yüksek manyetik alana sahiptir) en az 50 cm.




40
uzakta durun.
Elektirikli traş makinesi kullanmayın veya şarjlı kullanın.
TV. ekranlarından (ön ve arkasından) en az 2 m. uzakta bulunun.
Çamaşır, bulaşık makinesi vs. çalışırken yakınında bulunmayın.
Cep telefonu baz istasyonlarının evlerinizin çatısına, okullara veya
yakın çevrenize takılmasına izin vermeyiniz.
 UNUTMAYINIZ Kİ! KULLANDIĞINIZ
HERHANGİ BİR ELEKTRİKLİ ALET YAŞAMINIZI
KOLAYLAŞTIRIYORSA, KARŞILIĞINDA BÜYÜK
OLASILIKLA SAĞLIĞINIZDAN BİRŞEYLER
GÖTÜRÜYORDUR.
41
Dinlediğiniz İçin Teşekkürler…
42